به منظور مطالعه اثر تنش خشکی بر مراحل رشد گندم دوروم، تحقیقی به صورت آزمایش کرت¬های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1386 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز اجرا شد. فاکتور اصلی مراحل تنش در پنج سطح(a0: بدون تنش، a1: تنش در مرحله پنجه زنی، a2: تنش در مرحله ساقه روی،:a3 تنش در مرحله گلدهی و a4: تنش در مرحله دانه بندی) و فاکتور فرعی شامل 8 لاین گندم دوروم بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تنش خشکی روی کلیه صفات اثر معنی دار داشت. همچنین معنی دار بودن اثر متقابل لاین × مرحله تنش خشکی برای اکثر صفات به جز بیوماس نشان دهنده رفتار متفاوت لاین¬ها در مراحل مختلف تنش از نظر آن صفات بود. برآورد همبستگی بین صفات مورد مطالعه نشان داد که صفت عملکرد دانه با شاخص برداشت همبستگی مثبت و معنی دار داشت. از شاخص¬های مقاومت به خشکی محاسبه شده در این پژوهش STI و GMP مناسب ترین شاخص¬ها شناخته شدند و بر اساس این شاخص¬ها لاین¬های 1 و 2 پرمحصول ترین و متحمل ترین لاین¬ها نسبت به تنش خشکی بودند. پرونده مقاله

عملکرد دانه و روغن آفتابگردان صفات کمی هستند که نتیجه ی توام صفات زیادی در گیاه می‌باشند، به‌همین دلیل ارزیابی صفات مختلف و روابط بین آن ها دارای اهمّیت خاصی است. صفات مهم زراعی و ارتباط بین آن ها در 16 هیبرید سینگل کراس آفتابگردان بر اساس یک طرح پایه ی بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز در سال زراعی 1387 مورد بررسی قرار گرفت. بین هیبریدهای مورد بررسی از نظر تمامی صفات به غیر از نسبت مغز به کل دانه و وزن طبق خالی حداقل در سطح احتمال 5% اختلاف معنی‌داری وجود داشت. همچنین، مقایسه میانگین با آزمون چند دامنه‌ای دانکن بین هیبریدها نشان داد که با در نظر گرفتن مهم‌ترین صفات یعنی عملکرد دانه و روغن و همچنین سایر خصوصیات زراعی از قبیل وزن صد دانه، قطر طبق، قطر ساقه، تعداد دانه در طبق، روز تا گلدهی، تعداد برگ هیبریدهای شماره ی 8 (R2× CMS322) و 13 (R56× CMS346) قابلیت قرارگیری در آزمایش‌های سازگاری نهایی جهت کشت در منطقه را دارا می‌باشند. همبستگی ساده صفات نیز نشان داد که بین عملکرد دانه و صفات مهمی از قبیل روز تا رسیدگی فیزیولوژیک، قطر ساقه، قطر طبق، تعداد دانه در طبق و تعداد دانه ی پر در طبق حداقل در سطح احتمال 5% همبستگی مثبت و معنی‌داری وجود دارد. پرونده مقاله

این مطالعه جهت بررسی تاثیر محیط کشت و ژنوتیپ روی کال‌زایی و باززایی دو رقم پیاز خوراکی از طریق کشت نوک ریشه انجام گرفت. برای کال‌زایی، ریز‌نمونه‌های نوک ریشه ی گیاهچه‌های استریل دو روزه (به طول 1 تا 3 میلی‌متری) روی چهار محیط کشت (1 میلی‌ گرم در لیتر 2,4-D میلی‌گرم در لیتر 0.5 2,4-D ‌، میلی‌گرم در لیتر 0.5 2,4-D ‌به همراه 0.5 میلی‌گرم در لیتر kinetin، میلی‌گرم در لیتر 1 2,4-D به همراه 1 میلی‌گرم در لیتر kinetin) در شرایط تاریکی قرارگرفتند. واکشت نمونه‌ها بعد از 4 هفته انجام و سپس کال‌های تولیدی به‌ مدت 4 هفته در محیط کشت جنین زایی و پس از تشکیل جنین، 8 هفته در محیط باززایی گیاه قرار داده شدند. نتایج حاصل نشان داد که درصد کال‌زایی به طور معنی‌داری تحت تاثیر نوع رقم و محیط کشت قرار گرفت، اما اثر متقابل این دو عامل بر درصد کال‌زایی معنی‌دار نبود. درصد باززایی گیاه و تعداد جنین در هر کال به طور معنی‌داری تحت تأثیر رقم قرار داشت، اما نوع محیط کشت و اثر متقابل این دو عامل روی درصد باززایی گیاه و تعداد جنین در هر کال معنی‌دار نبود. درصد کال جنین‌زا به طور معنی‌داری تحت تأثیر رقم بوده اما نوع محیط کشت روی درصد کال جنین‌زا تأثیر معنی‌داری نداشت. رقم سفید کاشان نسبت به رقم قرمز ری از درصد کال‌زایی، درصد باززایی گیاه، تعـداد جنین در هر کال، درصد کال جنین زای بالاتری برخوردار بوده و در محیط کشت شـامل ترکیبات هورمونی2,4-D و kinetinبرای کال‌زایی، استفاده از 0.5 میلی‌گرم در لیتر 2,4-D و میلی‌گرم بر لیتر0.5 kinetin می‌تواند مفید باشد. با توجه به درصد کال‌زایی، جنین زایی و درصد باززایی گیاه، رقم سفید کاشان و محیط کشت حاوی 0.5 میلی‌گرم در لیتر 2,4-D نسبت به بقیه ی محیط کشت‌ ‌ها، مناسب تر تشخیص داده شدند. پرونده مقاله

به منظور بررسی تأثیر منابع مختلف فسفر و باکتری های حل کننده آن بر آنالیز رشد ذرت هیبرید سینگل کراس 704KSC، آزمایشی در سال 1385 در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی میاندوآب به صورت فاکتوریل با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای مورد بررسی در این آزمایش شامل، باکتری های حل کننده فسفات در چهار سطح شامل: شاهد، باکتری تیوباسیلوس، حل کننده فسفات و باکتری تیوباسیلوس+ حل کننده فسفات، فسفر مصرفی در سه سطح شامل: شاهد (عدم مصرف)، مصرف فسفر بر مبنای آزمون خاک از منبع خاک فسفات و مصرف فسفر بر مبنای آزمون خاک از منبع سوپر فسفات تریپل بود. در این مطالعه، هر 15 روز یک بار نیم متر مربع از هر کرت برداشت و ماده خشک بوته، شاخص های سطح برگ، سرعت رشد محصول و سرعت رشد نسبی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد کاربرد باکتری تیوباسیلوس + حل کننده فسفات + سوپرفسفات تریپل موجب افزایش تولید ماده خشک در واحد سطح و سرعت رشد محصول گردید، ولی باعث کاهش سرعت رشد نسبی، به دلیل کاهش ساخت مواد فتوسنتزی شد. همچنین، شاخص سطح برگ در مراحل اولیه رشد به کندی، ولی با شروع مرحله رشد سریع گیاه، به سرعت افزایش یافت. بالاترین مقدار شاخص سطح برگ (4.3)، ماده خشک (3451 گرم در مترمربع) و سرعت رشد محصول (5.14 گرم بر مترمربع) از کاربرد تیمار باکتری تیوباسیلوس + حل کننده فسفات + سوپرفسفات تریپل به دست آمد. از طرف دیگر مصرف باکتری تیوباسیلوس + حل کننده فسفات + خاک فسفات، نتایج مشابه و نزدیک به مصرف سوپر فسفات تریپل همراه با حل کننده ها را نشان داده است. می توان نتیجه گرفت مصرف حل کننده ها و باکتری تیوباسیلوس برای فراهمی فسفر قابل دسترس گیاه در هر دو منبع فسفر مفید است. همچنین، وجود منبع فسفر از خاک فسفات به دلیل ارزان بودن و کاهش هزینه، قابل دسترس بودن و کاهش اثرات زیست محیطی ناشی از آلودگی کودهای شیمیایی می تواند جایگزین مناسبی برای کودهای فسفاته رایج نظیر سوپر فسفات تریپل باشد. پرونده مقاله

تنش سرما از عوامل محیطی محدود کننده کشت گندم به ویژه گندم دوروم در مناطق سردسیر و کوهستانی است. به منظور بررسی تحمل به سرمای اول فصل در 36 لاین گندم دوروم آزمایشی به صورت کاشت زودتر از موعد در نیمه دوم اسفند ماه سال 1386 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز اجرا شد. طرح آزمایشی مورد استفاده لاتیس ساده بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان داد که لاین های مورد بررسی از نظر کلیه صفات مورد مطالعه مانند درصد بقاء، عملکرد و اجزای آن واکنش متفاوتی داشتند که حاکی از وجود تنوع ژنتیکی بین لاین های مورد مطالعه می باشد. به طوری که لاین های شماره 30، 5، 16، 27، 31 و 35 از درصد بقاء بیشتری نسبت به سایر لاین ها برخوردار بودند که بیانگر تحمل بیشتر این لاین ها نسبت به سرمای اول فصل بود. مقایسه میانگین صفات نشان داد که لاین شماره 35 و لاین های 31، 16 و 5 از نظر صفات درصد بقاء و صفات دارای جهت همسو با آن مانند ارتفاع بوته و تعداد سنبله بارور در بوته و همچنین عملکرد دانه و اجزای آن( تعداد سنبله بارور در بوته و وزن هزاردانه) نسبت به سایر لاین ها به ترتیب برتر و حائز شرایط اپتیمم بودند. بنابراین می توان گفت که لاین های فوق وضعیت بهتری از نظر تحمل به سرمای اول فصل در مقایسه با سایر لاین ها داشتند. در ضمن لاین شماره 35 ضمن تحمل به سرمای اول فصل از عملکرد و اجزای عملکرد بیشتری نیز برخوردار بود که بیانگر ویژگی های خوب این لاین می باشد. تجزیه خوشه ای لاین های مورد مطالعه را به سه گروه تقسیم نمود که لاین های گروه سوم درصد بقاء ، ارتفاع بوته، تعداد سنبله بارور، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه بالاتری نسبت به میانگین کل داشتند. پرونده مقاله

به منظور مقایسه و گروه بندی 15 توده عدس تحت شرایط تنش خشکی پس از گلدهی، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار انجام شد. این آزمایش در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، در سال زراعی 1390 اجرا گردید. تنش خشکی در دو سطح بدون تنش و تنش در مرحله زایشی به عنوان عامل اصلی و 15 توده عدس بومی ایران به عنوان سطوح عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج تجزیه واریانس، تنوع قابل توجه بین توده های مورد مطالعه و معنی دار بودن اثر متقابل ژنوتیپ و تنش خشکی را در بسیاری صفات اندازه گیری شده نشان داد. عملکرد دانه و تعداد دانه در بوته بیشترین تاثیرپذیری را از شرایط تنش خشکی نشان دادند. نتایج مقایسه میانگین نیز وجود اختلاف معنی دار بین توده ها از نظر صفات تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در بوته، وزن صد دانه، وزن هکتولیتر، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و شاخص برداشت و کاهش مقدار صفات ارتفاع بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در بوته، وزن صد دانه، وزن هکتولیتر، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و شاخص برداشت در توده های مورد بررسی تحت تیمار تنش خشکی را تایید کرد. بر اساس نتایج تجزیه همبستگی، تعداد دانه در بوته و شاخص برداشت در افزایش عملکرد دانه تحت شرایط تنش خشکی، نقش مثبت و معنی داری داشتند. تجزیه خوشه‌ای براساس کلیه صفات، توده ها را به سه گروه تقسیم کرد. بر اساس این تقسیم بندی توده های کلیبر، قره داغ، خاروانا، هوراند دانه ریز و شمال ورزقان به عنوان توده های برتر در شرایط خشکی شناخته شدند. پرونده مقاله

تعیین ارقام جدید و پرمحصول با پایداری عملکرد بالا از مهم ترین اهداف اصلاح برنج می باشد. به منظور تعیین پایداری عملکرد، ده لاین امید بخش برنج به همراه ارقام هاشمی و کادوس به عنوان شاهد، در سال های ۱۳۸۵، ١٣٨٦و 1387 در موسسه تحقیقات برنج کشور واقع در رشت مورد مقایسه قرار گرفتند. نوع طرح آزمایشی در هر سه سال، بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار بود. تجزیه واریانس مرکب نشان داد که تفاوت بین ژنوتیپ ها از نظر اکثر صفات معنی دار بود که حاکی از وجود تفاوت در عملکرد و تنوع ژنتیکی بین ژنوتیپ های مورد مطالعه می باشد. معنی دار شدن اثر متقابل ژنوتیپ × سال برای برخی صفات از جمله عملکرد، بیانگر واکنش متفاوت ژنوتیپ ها در سال های مختلف بود. برای تعیین ژنوتیپ پایدار و دارای عملکرد بیشتر، از روش های تجزیه پایداری مانند واریانس محیطی، ضریب تغییرات، واریانس پایداری شوکلا، اکووالانس ریک، پلیستد و پترسون، ضریب رگرسیون فنیلی و ویلکینسون، ابرهارت و راسل و ضریب تشخیص پینتوس و نیز روش غیرپارامتری رتبه بندی استفاده شد که در بیشتر روش ها رقم هاشمی به عنـوان پایدارترین رقم شناخته شد. همچنین، لاین های شماره ی ٩ (IR78530-45-3-1-3 (، 6 (IR76993-49-1-1) و ۸ (IR78533-30-2-1) به دلیل داشتن عملکرد بالا و با توجه به پارامترهای پایداری محاسبه شده به عنوان لاین های پایدار شناسایی شدند. پرونده مقاله

تفکر انتقادی به عنوان یکی از انواع تفکر انسان برای افراد در دوره‌های بالای تحصیلی ضرورت دارد. در مطالعات گذشته میزان تفکر انتقادی دانشجویان مقاطع مختلف دانشگاهی کم گزارش شده است. این پژوهش با هدف بررسی مقایسه‌ای تفکر انتقادی دانشجویان رشته‌های مختلف دکتری تخصصی اجرا گردید. روش پژوهش پس-رویدادی بود. جامعه آماری تمام دانشجویان دکتری رشته‌های مختلف دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز به تعداد 1210 نفر بود. حجم نمونه به روش کوکران به تعداد 212 نفر تعیین گردید. نمونه‌گیری به روش خوشه‌ای چندمرحله‌ای انجام گردید. داده‌ها از طریق فرم ب آزمون مهارت‌های تفکر انتقادی کالیفرنیا جمع‌آوری گردیده و با استفاده از آزمون‌های مقایسه میانگین t و تحلیل واریانس تحلیل گردید. براساس یافته‌ها میانگین تفکر انتقادی دانشجویان دکتری واحد تبریز، 36/5±81/18 می‌باشد. نمره تفکر انتقادی در دانشکده علوم‌انسانی، 54/5±81/19 بیشترین و در دانشکده فنی-مهندسی، 19/5±04/17 کمترین بود. میانگین نمره تفکر انتقادی در دانشکده کشاورزی از دانشکده علوم‌انسانی کمتر و از دانشکده فنی بیشتر بود (36/5±25/18). بین دانشجویان رشته‌های مختلف از نظر تفکر انتقادی، استنباط و قیاس تفاوت معنی‌داری وجود نداشت. ولی از نظر تحلیل، ارزیابی و استقرا تفاوت معنی‌دار وجود داشت. اگرچه دانشجویان با سنین کمتر قدرت تحلیل بیشتر و دانشجویان با سنین بالاتر قدرت استنباط بیشتری داشتند، اما بین تفکر انتقادی رده های سنی مختلف دانشجویان تفاوت معنی‌داری وجود نداشت. در این پژوهش بین تفکر انتقادی و مهارت‌های تحلیل، ارزیابی و قیاس مردان و زنان تفاوت معنی‌داری وجود داشت و تفکر انتقادی و مهارت‌های تحلیل، ارزیابی و قیاس خانم‌ها از آقایان بهتر بود. بهتر است کارگاه های آموزشی در زمینه مهارت‌های تفکر انتقادی برای دانشجویان (با اولویت دانشکده فنی-مهندسی) و روش‌های تقویت آن برای اساتید دانشگاه برگزار شود. پرونده مقاله

به منظور بررسی اثر مصرف کودهای شیمیایی و نانو بر عملکرد و اسانس گیاه دارویی گل گاو زبان، آزمایشـی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز در قالب اسپلیت پلات بر پایه ی طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال92 اجرا گردید. سطوح مختلف کود در 11 سطح شامل (کودسولفات آهن، نانو آهن 10 درصد، سولفات روی، نانو روی20 درصد، اوره، نانو اوره، سولفات پتاس، نانوپتاس 23 درصد، کود میکرو کامل، نانوسوپر میکرو کامل و شاهد) و سطوح مختلف روش کاربرد کود در سه سطح شامل (مصرف خاکی، محلول پاشی، مصرف خاکی+محلول پاشی) در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که مصرف کود اوره باعث افزایش وزن خشک سرشاخه گلدار و ارتفاع بوته نسبت به شاهد گردید. مصرف کود نانو اوره موجب افزایش سطح برگ، شاخص برداشت، اسانس گل و عملکرد اسانس نسبت به شاهد گردد. کاربرد اوره و پتاس در هر دو فرم شیمیایی و نانو بیشترین تاثیر افزایشی در سرشاخه های گلدار و اسانس گل را داشتند. کاربرد کود نانو اوره، مقدار تولید اسانس گیاه را افزایش داد. با توجه به اثرات مطلوب کودهای نانو نسبت به کودهای شیمیایی استفاده از این نوع کودها در راستای کشاورزی پایدار گامی موثر خواهد بود. پرونده مقاله

به منظور ارزیابی اثر سلنیوم بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه و روغن ژنوتیپ‌های مختلف کلزا در تاریخ‌های کاشت مرسوم و تأخیری، آزمایشی به صورت فاکتوریل اسپلت پلات بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج، طی دو سال زراعی93-1392 و 94-1393 اجراء گردید. عامل اول تاریخ کاشت، در سه سطح شامل کاشت در تاریخ 15 مهرماه (کشت مرسوم)، 25 مهر و 5 آبان‌ماه (کشت تأخیری)، عامل دوم سلنیوم در دو سطح شامل عدم کاربرد و کاربرد آن و عامل سوم ژنوتیپ، در شش سطح شاملOpera,L72,KR1, GKH3705,GKH0224,Neptune که عامل اول و دوم به صورت فاکتوریل در کرت‌های اصلی و عامل سوم به صورت اسپلیت پلات در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. بر اساس نتایج آزمایش اثر سال، تاریخ کاشت، سلنیوم و ژنوتیپ بر کلیه صفات مورد بررسی و برهمکنش دوجانبه تاریخ کاشت و ژنوتیپ بر تعداد خورجین در بوته، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، اروسیک اسید و گلوکوزینولات دانه معنی‌دار بود. اگرچه کاربرد سلنیوم در هر سه تاریخ کاشت باعث افزایش عملکرد دانه گردید اما این افزایش درشرایط کشت مرسوم (15مهر) در رقم Opera، 7/8% و درشرایط کشت تأخیری (5 آبان) در لاین امیدبخش KR1، 4/13% بود، به‌طوری ‌که مشخص شد کاربرد سلنیوم در شرایط کشت تأخیری، سبب ارتقای عملکرد دانه از 2536 به 2876 کیلوگرم در هکتار در لاینKR1 گردید. پرونده مقاله

به منظور بررسی اثر فاصله کشت و اندازه غده بذری بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام سیب زمینی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی طی سال های83- 1382 در ایستگاه کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز اجرا شد. فاکتور A ، رقم در دو سطح، فاکتور B، فاصله بوته روی ردیف در دو سطح و فاکتور C قطر غده بذری شامل چهار سطح بود. تجزیه واریانس مرکب برای دو سال نشان داد که اثر متقابل سه جانبه سال * رقم * فاصله بوته برای صفت تعداد ساقه های اصلی معنی دار می باشد که بیان گر رفتار متفاوت رقم و فاصله بوته از نظر صفت فوق در دو سال آزمایش است. هم چنین اثر متقابل سال * رقم ، سال * فاصله بوته و سال * اندازه غده بذری برای صفت عملکرد معنی دار بود که حاکی از تفاوت رفتار ارقام از نظر عملکرد در سال های آزمایش و تأثیر پذیری متفاوت صفت عملکرد از فاصله بوته و اندازه غده بذری در طی دوسال آزمایش بوده است. مقایسه میانگین‌ها برای دو سال آزمایش نشان داد که رقم مورن از نظر اکثر صفات مورد بررسی بر رقم کاسموس برتر بود. فاصله کاشت 20 سانتی متر موجب افزایش عملکرد غده و تعداد ساقه اصلی و کاشت با فاصله 25 سانتی متر در تولید غده‌های ریز کمتر و غده‌های متوسط و درشت بیشتر، مؤثر بود. از نظر اندازه غده بذری نیز، اندازه 35 تا 55 میلی متر برای کلیه صفات مورد بررسی برتری نشان داد. به طور کلی نتایج حاصل نشان داد که ترکیب های تیماری رقم مورن، فاصله کشت 20 تا 25 سانتی متر و اندازه غده بذری 35 تا 55 میلی متر مطلوب‌ترین ترکیب تیماری بودند، اما در مواقعی که زارع سیب‌زمینی‌کار مجبور به برش غده بذری باشد ترکیب تیماری رقم مورن ، فاصله کشت 20 سانتی متر و اندازه غده بزرگ تر از 55 میلی متر مطلوب‌ترین می باشد. بنابراین با توجه به واکنش متفاوت ارقام سیب زمینی به تراکم بوته و اندازه غده بذری توصیه می شود که جهت حصول عملکرد بالا، تلفیق رقم، تراکم بوته و اندازه غده بذری مورد توجه قرار گیرد. پرونده مقاله