علوم و تکنولوژی محیط زیست
,
شماره10,سال
18
,
زمستان
1395
زمینه و هدف: با توجه به گسترش شهرها، رودخانه ها از جمله آخرین فضاهایی محسوب می گردند که به نوعی حضور طبیعت را در شهرها بیان می دارند. با این حال این فضاها، فرصت هایی هستند که بی توجه رها شده و به رغم پتانسیل های فراوانی که دارا می باشند استفاده درخوری از آن ها نمی شود. چکیده کامل
زمینه و هدف: با توجه به گسترش شهرها، رودخانه ها از جمله آخرین فضاهایی محسوب می گردند که به نوعی حضور طبیعت را در شهرها بیان می دارند. با این حال این فضاها، فرصت هایی هستند که بی توجه رها شده و به رغم پتانسیل های فراوانی که دارا می باشند استفاده درخوری از آن ها نمی شود. در این خصوص هدف اصلی پژوهش حاضر، بازیابی و احیای رودخانه ها و مسیل هایی است که تاکنون تنها به اولین وظیفه خود یعنی گذر روان آب ها مشغول بوده اند و دیگر ظرفیت های آن ها بدون استفاده رها شده است. در این راستا در صورت برنامه ریزی و مدیریت صحیح و به کارگیری راهبردهای مناسب، می توان این گونه فضاها را به چرخه استفاده برگرداند.
روش بررسی: پژوهش حاضر به روش توصیفی- تحلیلی و جمع آوری داده ها و اطلاعات به صورت میدانی و اسنادی انجام پذیرفته است. در این پژوهش رودخانه شاهرود به عنوان نمونه مطالعاتی مورد بررسی قرار گرفته و داده ها و اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از روش swot تحلیل شده اند.
یافته ها: نتایج تحلیل ماتریس swot نشان می دهد که به منظور باز زنده سازی رودخانه شاهرود در زمینه حمل و نقل، راهبردهای تنوع از درجه اهمیت بالاتری برخوردار می باشند. به همین ترتیب به کارگیری راهبردهای تهاجمی در اولویت دوم، راهبردهای تدافعی در اولویت سوم و راهبردهای تغییر جهت در اولویت چهارم قرار می گیرند. هم چنین در زمینه کالبدی راهبردهای تنوع از درجه اهمیت بالاتری برخوردار بوده و راهبردهای تهاجمی در اولویت دوم، راهبردهای تدافعی در اولویت سوم و راهبردهای تغییر جهت در اولویت چهارم قرار می گیرند. در همین راستا در زمینه زیست محیطی و تفریحی، راهبردهای تنوع در اولویت اول، راهبردهای تدافعی در اولویت دوم، راهبردهای تهاجمی در اولویت سوم و راهبردهای تغییر جهت نیز در اولویت چهارم قرار می گیرند.
نتیجه گیری: به طور کلی این طور استنباط می گردد که مقابله با تهدیدات محیط بیرونی در اولویت اول باز زنده سازی محدوده مطالعاتی قرار دارد. هم چنین نتایج حاصل از تحلیل روش swot بر این است که در باز زنده سازی محدوده مطالعاتی، راهبردهای تنوع در اولویت اول قرار دارند به نحوی که باید با استفاده از قوت های محیط درونی، برای جلوگیری از تاثیر منفی تهدیدات محیط بیرونی سازوکارهایی را در پیش گرفت.
پرونده مقاله
یکی از ارکان مهم و تعیینکننده درروند توسعه، پویایی و پایایی هر جامعه شهری، سیاستگذاری و برنامهریزی جامع در زمینه ساماندهی بافت قدیمی و فرسوده شهری است. برنامه ریزی و مدیریت ساماندهی بافت های فرسوده شهر می تواند ضمن ارتقاء سطح کیفی استانداردهای زندگی ساکنین محلات فرس چکیده کامل
یکی از ارکان مهم و تعیینکننده درروند توسعه، پویایی و پایایی هر جامعه شهری، سیاستگذاری و برنامهریزی جامع در زمینه ساماندهی بافت قدیمی و فرسوده شهری است. برنامه ریزی و مدیریت ساماندهی بافت های فرسوده شهر می تواند ضمن ارتقاء سطح کیفی استانداردهای زندگی ساکنین محلات فرسوده، سبب پایداری توسعه در تمامی ابعاد زندگی شهری شود. در چند دههی گذشته عدم کفایت سیاستهای توسعه شهری متداول در زمینه ساماندهی بافت های فرسوده، ضرورت بکارگیری رویکرد نوینی چون استراتژی توسعه شهری را جهت احیا و بازآفرینی میطلبد. در این راستا هدف این پژوهش، ارزیابی و تحلیل شاخص های استراتژی توسعه شهری در پهنه فرسوده مرکزی شهرهای میانی استان مازندران می باشد. روش مورد استفاده در این تحقیق از نوع توصیفی– تحلیلی و به لحاظ هدف کاربردی و توسعه ای است. روش گردآوری اطلاعات بصورت کتابخانه ای و میدانی بوده که برای جمعآوری اطلاعات میدانی از پرسشنامه استفاده شده است. اطلاعات جمع آوری شده وارد نرم افزار spss شده و سپس با استفاده از آمارهای استنباطی و مدلهای آنتروپی و ساو مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفتهاست. نتایج پژوهش حاکی ازآن است که پهنه مرکزی شهرهای موردمطالعه در برخورداری از شاخصهای استراتژی توسعه شهری از وضعیت مطلوبی برخوردار نمی باشند. از میان شاخص های استراتژی توسعه شهری بیشترین میزان تحقق مربوط به شاخص قابل زندگی بودن با میانگین 2.39 و مقدار توزیع 10.89- و کمترین میزان تحقق مربوط به شاخص بانکی بودن با میانگین 2.24 و مقدار توزیع 12.26- می باشد. براساس مدلSaw بهلحاظ برخورداری از شاخصهای استراتژی توسعه شهری، شهر قائمشهر در مقایسه با دیگر شهرها از وضعیت بهتری برخوردار بوده و شهر بابل در رتبه آخر قرار گرفته است.
پرونده مقاله
در دهههای اخیر با بروز مشکلاتی ناشی از رشد کالبدی فضایی وسیع شهرها مانند کاهش کیفیت زندگی و شاخصهای توسعه انسانی، عدم برخورداری کامل شهروندان از خدمات و مسکن، وجود فضاهای رها شده شهری و متروکه و بافتهای فرسوده در نواحی شهر سبب شده به رویکرد توسعه میانافزا با احیای ظ چکیده کامل
در دهههای اخیر با بروز مشکلاتی ناشی از رشد کالبدی فضایی وسیع شهرها مانند کاهش کیفیت زندگی و شاخصهای توسعه انسانی، عدم برخورداری کامل شهروندان از خدمات و مسکن، وجود فضاهای رها شده شهری و متروکه و بافتهای فرسوده در نواحی شهر سبب شده به رویکرد توسعه میانافزا با احیای ظرفیتهای موجود درون شهرها در جهت جلوگیری از تخریب محیطزیست و منابع طبیعی، ساماندهی فضایی و کالبدی شهر و استفاده بهینه از اراضی شهری توجه شود. هدف اصلی این پژوهش نقش رویکرد توسعه میانافزا در ساماندهی شهر جلگهای بهشهر میباشد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی –تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش، مدیران و کارشناسان دستگاههای اجرایی و شهروندان میباشند. با توجه به معیارهای توسعه میانافزای، اثرگذاری این رویکرد در ساماندهی و هدایت اصولی برنامههای توسعه شهری و عملکرد نهادهای مدیریت شهری در بهبود فضایی – عملکردی و ساماندهی شهری 29 شاخص بهعنوان چارچوب تحلیلی پژوهش در نظر گرفتهشده است. نتایج حاصل نشان میدهد در بهرهبرداری از ظرفیتها و عرصههای توسعه درونی شهر بهشهر، تنها به معیارهای زیستمحیطی( با میانگین2.91 و آماره تی 1.21-) در برنامههای توسعه شهری توجه شده و نهادهای مدیریت شهری بادید تکبعدی به بهبود شاخصهای زیرساختی(با میانگین 3.09 و آماره تی 2.54) از میان ابعاد پنجگانه توجه نمودهاند. همچنین در حوزه بهبود فضایی – عملکردی و ساماندهی شهری بهشهر، نهادهای مدیریت شهری تنها در توسعه تراکم خالص شهری، استفاده بهینه از زیرساختها و تسهیلات موجود، توسعه شبکه معابر و شناسایی و بهرهگیری از ظرفیتهای موجود جهت توسعه درونی دارای عملکرد نسبتاً مطلوب بوده و به وضعیت سرانهها در نواحی شهری و کاهش فشار توسعه در پهنههای فضای سبز توجه چندانی نداشته اند. در نهایت بر اساس نظرات متخصصان شهری، توجه به پهنهبندی عملکردی، هزینهها و نیازهای مالی، تراکم در نواحی شهری، مشکلات از نگاه ساکنین و شهروندان و بهبود زیرساختها بهعنوان مهمترین عوامل مؤثر بر توسعه میانافزای شهر بهشهر تعیینشده است.
پرونده مقاله
راهبرد ورود صنایع به نواحی روستایی در حکم راهکاری برای توسعة اقتصادی و اجتماعی کشور های در حال توسعه تلقی می شود. صنایع روستایی به عنوان یکی از راهکارهای ایجاد تحول در نظام فضایی روستا ها محسوب شده که در ایجاد اشتغال ،پیوند تنگاتنگ با بخش کشاورزی و خدمات دارد. دراین بین چکیده کامل
راهبرد ورود صنایع به نواحی روستایی در حکم راهکاری برای توسعة اقتصادی و اجتماعی کشور های در حال توسعه تلقی می شود. صنایع روستایی به عنوان یکی از راهکارهای ایجاد تحول در نظام فضایی روستا ها محسوب شده که در ایجاد اشتغال ،پیوند تنگاتنگ با بخش کشاورزی و خدمات دارد. دراین بین صنایع دستی به عنوان دومین عامل رشد و توسعه ی تولید ناخالص ملی به عنوان مهمترین منبع رشد و توسعه اقتصاد مناطق روستایی به حساب می آید. چنانچه این صنعت را در کنار گردشگری قرار دهیم جایگاه آن افزایش چشمگیری خواهد یافت.هدف این پژوهش اولویت بندی اثر بخشی صنایع دستی در توسعه اقتصادی مناطق روستایی با استفاده از مدلهای تصمیم گیری غیر جبرانی(لکسیکوگراف) است.محدوده ی مورد مطالعه 11روستا از دهستان عشرستاق شهرستان بهشهر و روش تحقیق بصورت پیمایشی ، توصیفی- تحلیلی است . روش گردآوری اطلاعات نیز بصورت اسنادی و میدانی از طریق پرسشنامه در قالب طیف لیکرت طراحی شده و سئوالات تحقیق از طریق نرم افزار(SPSS) مورد ارزیابی قرار گرفته شده است، نتایج تحقیق نشان می دهد با توجه به مقایسه حد متوسط گویه های مورد ارزیابی در هر یک از شاخص ها می توان استنباط کردکه کلیه شاخص ها بالاتر از حد متوسط بوده و این تغییرات به لحاظ آماری معنادار برآورد شده و همچنین با توجه به نتایج بدست آمده از روش لکسیکوگراف(ترتیبی) روستاهای،بخکش، جوربند و متکازین بیشترین تاثیر را از صنایع دستی و خرد برخوردارشده اند.
پرونده مقاله
مقدمه: برنامهریزی شهری از آنجایی که با تخصیص و توزیع منابع کمیاب در بین مکانهای مختلف شهر در ارتباط است، متکی بودن آن به معیارهای پراکنش فضایی خدمات شهری، امری ضروری به نظر میرسد.
هدف پژوهش: هدف از پژوهش حاضر بررسی پراکنش فضایی کاربریهای خدمات شهری در سکونتگاههای چکیده کامل
مقدمه: برنامهریزی شهری از آنجایی که با تخصیص و توزیع منابع کمیاب در بین مکانهای مختلف شهر در ارتباط است، متکی بودن آن به معیارهای پراکنش فضایی خدمات شهری، امری ضروری به نظر میرسد.
هدف پژوهش: هدف از پژوهش حاضر بررسی پراکنش فضایی کاربریهای خدمات شهری در سکونتگاههای مراکز شهری شهرستانهای استان مازندران است.
روش شناسی تحقیق: پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و روش آن توصیفی – تحلیلی است. گردآوری دادههای موردنیاز تحقیق با استفاده از روش کتابخانهای و اسنادی از سالنامه آماری استان مازندران در سال 1396صورت گرفته است. در این پژوهش برای سنجش معیار پراکنش فضایی خدمات شهری از شاخصهای خدمات تفریحی – رفاهی، خدمات حملونقلی، زیرساختهای شهری، عمران شهری، فضای سبز شهری، خدمات آموزشی، خدمات بهداشتی – درمانی و خدمات فرهنگی استفاده شده است. برای رتبهبندی مراکز شهری شهرستانهای استان مازندران براساس وضعیت توسعه خدمات شهری مدل ویکور بکار رفته است.
قلمروجغرافیایی پژوهش: محدوده مورد مطالعه، مراکز شهرستانهای استان مازندران میباشد.
یافته ها: یافته های تحقیق نشان میدهد که تنها 7 شهر استان که شامل نقاط شهری 4 شهرستان بابلسر، فریدونکنار، کلاردشت و رامسر میباشند، در گروههای کاملاً برخوردار، برخوردار و نیمهبرخوردار قرار دارند و شهروندان آنها از نظر برخورداری از خدمات شهری وضعیت ایدهآلی دارند. به عبارت دیگر خدماترسانی به شهروندان در شهرهای بابلسر، بهنمیر، هادیشهر، فریدونکنار، کلاردشت، رامسر و کتالم و ساداتشهر به میزان زیادی قابل قبول میباشد.
نتایج: نتایج تحقیق نشان می دهد که نزدیک به 90 درصد از شهرهای استان مازندران ازنظر شاخصهای خدمات شهری وضعیت نامطلوب و پایینتر از متوسط دارند و کمبود خدمات شهری مدنظر تحقیق به نسبت جمعیت این شهرها بطور چشمگیری احساس میشود.
پرونده مقاله
پژوهشهای اقتصاد روستا
,
شماره2,سال
4
,
تابستان
1396
پژوهش حاضر به بررسی قابلیت های طبیعت گردی و کارکرد آن در توسعه دهستان لفور از توابع شهرستان سوادکوه می پردازد. جامعه آماری دو گروه گردشگران ورودی به دهستان لفور (430 خانوار) و دست اندرکاران گردشگری استان مازندران (12 نفر) می باشند. نتایج تحقیق نشان می دهد عدم ماندگاری گ چکیده کامل
پژوهش حاضر به بررسی قابلیت های طبیعت گردی و کارکرد آن در توسعه دهستان لفور از توابع شهرستان سوادکوه می پردازد. جامعه آماری دو گروه گردشگران ورودی به دهستان لفور (430 خانوار) و دست اندرکاران گردشگری استان مازندران (12 نفر) می باشند. نتایج تحقیق نشان می دهد عدم ماندگاری گردشگر و نبود مراکز اقامتی و همچنین وجود قطب های عمده گردشگری در فاصله نزدیک عامل اصلی اثرگذاری کم گردشگری بر توسعه اقتصادی دهستان بوده و از سویی دیگر وجود جاذبه های اکوتوریستی نظیر سد البرز و دامنه های کوه البرز بیشترین نقش را در توسعه آتی گردشگری دهستان ایفا خواهد نمود. اولویت بندی راهبردهای توسعه گردشگری در این محدوده مشخص کرد که اجرای طرح های نمونه توسعه گردشگری گزو سد البرز و طرح های مربوط به حفظ اکوسیستم منطقه ، اطلاع رسانی و افزایش جاذبه های انسانی بهترین راه حل ها برای رونق گردشگری می باشد که به دسترسی تعداد بیشتری از گردشگران با ماندگاری بیشتر منجر شده و در آینده ای نزدیک دهستان لفور به یک قطب گردشگری ملی تبدیل می شود.
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد