فهرست مقالات فریبرز درتاج


  • مقاله

    1 - اثربخشی بازی‌درمانی مبتنی بر یکپارچکی حسی بر کارکرد اجرایی(SI) و سازگاری اجتماعی کودکان دارای اختلال نقص توجه-بیش‌ فعالی (ADHD)
    دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی , شماره 96 , سال 25 , تابستان 1403

    اختلال بیش فعالی توام با نقص توجه یکی از اختلالات دوران کودکی با الگوی ثابت نقص توجه و بیش فعالی است که در حدود 3 تا 7 درصد کودکان مدارس ابتدایی در مرحله پیش از بلوغ از آن رنج می­برند، یکی از مداخلات درمانی که به صورت گروهی قابلیت انجام دارد، الگوی درمانی یکپارچگی حسی است، بنابراین هدف این پژوهش بررسی اثربخشی بازی‌درمانی مبتنی بر یکپارچکی حسی بر کارکرد اجرایی و سازگاری اجتماعی کودکان دارای اختلال نقص توجه-بیش‌ فعالی بود که از روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش­آزمون-پس آزمون استفاده شد. جامعه آماری کودکان 8 تا 10 ساله دارای اختلال نقص توجه بیش‌فعالی در سال 1398 بودند که به مراکز درمانی شهر تهران مراجعه کرده بودند. تعداد 30 نفر با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند در دو گروه 15 نفره تقسیم شدند. در این پژوهش از دو پرسشنامه درجه­بندی رفتاری کارکردهای اجرایی (فرم والد) (Guy& et al, 2000) و پرسشنامه سازگاري اجتماعی كودكان(Dokhanchi, 1998)  و دوره بازی درمانی بر اساس طرح (Horwitz & Roset, 2007؛ Tabrizi & Esteki, 2012؛ Babaei, 2014) استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از آزمون تحلیل کواریانس انجام شد. یافته‌ها تاثیر بازی‌درمانی مبتنی بر یکپارچکی حسی بر کارکرد اجرایی و سازگاری اجتماعی کودکان دارای اختلال نقص توجه-بیش‌ فعالی را معنادار نشان داد. بنابراین می‌توان از بازی‌درمانی مبتنی بر یکپارچکی حسی برای بهبود کارکرد اجرایی و سازگاری اجتماعی کودکان دارای اختلال نقص توجه-بیش‌ فعالی بهره گرفت.

    پرونده مقاله

  • مقاله

    2 - اثربخشی بازی‌‌درمانی مبتنی برتعامل والد-کودک (CPRT) بر کارکردهای اجرایی و سازگاری اجتماعی کودکان دارای اختلال نقص توجه-بیش‌فعالی (ADHD)
    دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی , شماره 92 , سال 24 , تابستان 1402
    این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی روش تعامل والد-کودک از طریق بازی‌درمانی (CPRT) بر کارکرد اجرایی و سازگاری اجتماعی کودکان دارای اختلال نقص توجه-بیش‌فعالی (ADHD) انجام شد.‌این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی، با پیش‌آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری شامل کودکان 8 ت چکیده کامل
    این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی روش تعامل والد-کودک از طریق بازی‌درمانی (CPRT) بر کارکرد اجرایی و سازگاری اجتماعی کودکان دارای اختلال نقص توجه-بیش‌فعالی (ADHD) انجام شد.‌این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی، با پیش‌آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری شامل کودکان 8 تا 10 سال دارای اختلال نقص توجه بیش‌فعالی در سال 1398 مراجعه کننده به مراکز درمانی شهر تهران بود. نمونه شامل 30 نفر (دو گروه 15 نفره) بود که با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامۀ درجه بندی رفتاری کارکردهای اجرایی BRIEF (فرم والد) (Guy& et al, 2000) و پرسشنامۀ سازگاری اجتماعی کودکان (Dokhanchi,1998) بود. گروه آزمایشی در قالب ۱۰ جلسۀ ۱۲۰ دقیقه‌ای یک بار در هفته تحت بازی‌‌درمانی قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده‌های پژوهش با استفاده از روش‌های آماری توصیفی و نیز تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر با نرم افزار آماری SPSS انجام شد. نتایج به دست آمده نشان داد که آموزش بازی‌‌درمانی مبتنی بر تعامل والد-کودک بر کارکردهای اجرایی و سازگاری اجتماعی کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه- بیش‌فعالی اثربخش بوده است (001/0p<). پرونده مقاله

  • مقاله

    3 - تبیین شاخص های شایستگی معلمان متوسطه دور اول شهر کرج
    آموزش و پرورش متعالی , شماره 1 , سال 3 , بهار 1402
    هدف: مطالعه حاضر با هدف تبیین مولفه‌های شایستگی معلمان دوره اول متوسطه شهرکرج در سال تحصیلی 1400 انجام شد. روش شناسی پژوهش: روش پژوهش، کیفی از نوع نظریه داده بنیاد با رویکرد نظامدار اشترواس وکوربین بود که تا رسیدن به اشباع، تعداد10نفر از خبرگان، متخصصان، مسئولان حوزه آ چکیده کامل
    هدف: مطالعه حاضر با هدف تبیین مولفه‌های شایستگی معلمان دوره اول متوسطه شهرکرج در سال تحصیلی 1400 انجام شد. روش شناسی پژوهش: روش پژوهش، کیفی از نوع نظریه داده بنیاد با رویکرد نظامدار اشترواس وکوربین بود که تا رسیدن به اشباع، تعداد10نفر از خبرگان، متخصصان، مسئولان حوزه آموزش ‌و پرورش شهرکرج‌ که افراد مطلع ودارای اطلاعات در بخش‌های اجرایی ومسائل مرتبط با شایستگی معلمان بودند به ‌صورت ‌هدفمند انتخاب ‌شدند. برای‌ گردآوری‌ داده‌ها‌ از مصاحبه ‌نیمه‌ ساختار یافته‌ استفاده‌ شد. در تحلیل‌ داده‌ها با استفاده ‌ازکدگذاری ‌باز، محوری ‌وانتخابی،359 کد اولیه،36مقوله ‌با220 مفهوم‌ بدست ‌آمد. یافته ها: یافته‌ها نشان‌ داد که ‌‌مولفه‌ها بر اساس شاخص‌هایی ‌همچون ‌شرایط‌‌ علی ‌شایستگی ‌معلمان‌ شامل:مسئولیت‌ پذیری، الگو ‌و نمونه ‌بودن ‌و غیره ‌است،‌شرایط‌ زمینه‌ای‌‌ شامل: وظیفه ‌شناسی، اعتماد به ‌نفس ‌و غیره‌ است؛ شرایط‌ راهبردی ‌شامل: آشنایی ‌با‌ روان‌شناسی‌ تربیتی، انعطاف‌‌ پذیری و غیره‌ است؛ شرایط ‌‌مداخله‌گر شامل: نوآوری، توانایی ‌تشخیص ‌حل‌مسئله ‌و غیره‌ است؛ شرایط‌‌ پیامدی‌ شامل: مهارت مشاوره‌ای، مهارت‌ مدیریتی ‌و غیره ‌شناسایی ‌شدند. بحث و نتیجه گیری: براساس ‌یافته‌های ‌این پژوهش‌ می‌توان در ارتقاء شایستگی معلمان عوامل ‌علی، زمینه‌ای و راهبردی شناسایی ‌شده را مورد توجه ‌قرار داد. پرونده مقاله

  • مقاله

    4 - طراحی مدل پرورش تفکر استراتژیک و خلاق در مدیران شرکت ملی نفت ایران بر اساس رویکرد آمیخته
    ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی , شماره 1 , سال 7 , بهار 1397
    هدف: پژوهش حاضر با هدف طراحی مدل پرورش استراتژیست در شرکت ملی نفت طرح‌ریزی شد. روش: این پژوهش از نظر هدف در دسته‌ی پژوهش های کاربردی و از منظر روش شناختی در دسته‌ی پژوهش‌های آمیخته قرار دارد. در بخش کیفی مبتنی با رویکرد نظریه داده بنیاد- و توسط مصاحبه های عمیق نیمه ساخ چکیده کامل
    هدف: پژوهش حاضر با هدف طراحی مدل پرورش استراتژیست در شرکت ملی نفت طرح‌ریزی شد. روش: این پژوهش از نظر هدف در دسته‌ی پژوهش های کاربردی و از منظر روش شناختی در دسته‌ی پژوهش‌های آمیخته قرار دارد. در بخش کیفی مبتنی با رویکرد نظریه داده بنیاد- و توسط مصاحبه های عمیق نیمه ساختار یافته از نمونه‌ی پژوهش (24 نفر از خبرگان صنعت و دانشگاه) داده‌های پژوهش گرداوری شد. سپس کدگذاری‌ها انجام شده و اقدام به شناسایی ابعاد، مقولات اصلی و زیر مقوله‌ها و مفاهیم مرتبط با هر یک از کدهای به‌دست‌آمده نمودیم و در نهایت برازش مدل پارادایمی تحقیق با استفاده از داده‌های کمی جمع‌آوری شده (320 نفر) آزمون شد. یافته‌ها: نتایج کیفی تحقیق نشان‌دهنده 11 مقوله اصلی و 24 مقوله فرعی و 99 مفهوم بود، که در قالب مدل پارادایمی پرورش تفکر استراتژیست و خلاق شامل: شرایط علّی (عوامل فردی، عوامل سازمانی و گفتمان سازی)، مقوله‌ی مرکزی تفکر استراتژیک و خلاق (دید سیستمی، تفکر مفهومی، آینده‌نگری و نگرش فلسفی)، عوامل مداخله‌گر محیطی برون و درون‌سازمانی، عوامل زمینه‌ای (بستر فرهنگی، زمینه یادگیری، عوامل روان‌شناختی و استقلال سازمانی)، راهبردهای استعدادیابی و جذب و نگهداشت و پیامد پرورش تفکر استراتژیک و خلاق شامل: توسعه تفکر استراتژیک و خلاق، فراهم نمودن زمینه طراحی و استقرار نظام دیده‌بانی و خلاقیت در شرکت ملی نفت و روابط بین ابعاد مختلف آن را نشان داد و شاخص‌های برازش منتج از یافته‌های کمی حکایت از برازش مناسب داده‌ها با مدل و تایید فرضیه‌های منتج از مدل داشت. پرونده مقاله

  • مقاله

    5 - اثربخشی آموزش صلح بر افزایش خوش بینی و امید در دانش‌آموزان دوره متوسطه اول منطقه 3 شهر تهران
    ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی , شماره 5 , سال 11 , زمستان 1400
    هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش صلح بر افزایش خوش‌بینی و امید در دانش-آموزان پسر دوره متوسطه اول انجام شد.روش: پژوهش حاضر ﺑﻪ روش ﻧﯿﻤﻪآزﻣﺎﯾﺸﯽ ﺑﺎ ﻃﺮح ﭘﯿﺶآزﻣﻮن- ﭘﺲ آزﻣﻮن و در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ یک ﮔﺮوه آزﻣﺎﯾﺶ و ﯾﮏ ﮔﺮوه ﮐﻨﺘﺮل ﺑﺎ ﭘﯿﮕﯿﺮی دو ﻣﺎﻫﻪ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. ﺟﺎﻣﻌﻪآﻣﺎری ﭘﮋوﻫﺶ ر چکیده کامل
    هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش صلح بر افزایش خوش‌بینی و امید در دانش-آموزان پسر دوره متوسطه اول انجام شد.روش: پژوهش حاضر ﺑﻪ روش ﻧﯿﻤﻪآزﻣﺎﯾﺸﯽ ﺑﺎ ﻃﺮح ﭘﯿﺶآزﻣﻮن- ﭘﺲ آزﻣﻮن و در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ یک ﮔﺮوه آزﻣﺎﯾﺶ و ﯾﮏ ﮔﺮوه ﮐﻨﺘﺮل ﺑﺎ ﭘﯿﮕﯿﺮی دو ﻣﺎﻫﻪ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. ﺟﺎﻣﻌﻪآﻣﺎری ﭘﮋوﻫﺶ را داﻧﺶآﻣﻮزان پسر دوره اول ﻣﺘﻮﺳﻄﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ 3 ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان ﺗﺸﮑﯿﻞ داده‌اﻧﺪ و 60 ﻧﻔﺮ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺎ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻨﯽ ﺗﺼﺎدﻓﯽ و ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎی ورود و ﺧﺮوج با روش نمونه‌گیری داوطلبانه در 2 گروه 30 نفره اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه‌اﻧﺪ. اﺑﺰارﻫﺎی ﮔﺮدآوری دادهﻫﺎ، ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ سرمایه‌ روانشناختی لوتانز(2007) ﺑﻮد. ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺪاﺧﻠﻪ آموزش صلح ﺷﺎﻣﻞ 8 ﺟﻠﺴﻪ 120 دﻗﯿﻘﻪ‌ای ﻃﯽ 8 ﻫﻔﺘﻪ ﻣﺪاوم، به صورت حضوری ﭘﺲ از ﺗﻌﻄﯿﻠﯽ ﻣﺪرﺳﻪ اﺟﺮا ﺷﺪ. ﺑﺮای ﺗﺠﺰﯾﻪوﺗﺤﻠﯿﻞ دادهﻫﺎ از روش ﺗﺤﻠﯿﻞ وارﯾﺎﻧﺲ ﺑﺎ اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﻣﮑﺮر(طرح آمیخته) اﺳﺘﻔﺎده گردید. یافته ها: یافته ها ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ اجرای آموزش صلح در مقایسه با گروه کنترل مؤلفه های خوش‌بینی و امید را در دانش آموزان به صورت معنادار تحت تاثیر قرار داده و نتایج تحلیل چندمتغیر نشان می دهد که بین اثربخشی آموزش صلح و مولفه های امید و خوش بینی در سطح 0.01 معنادار است. نتیجه گیری: بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که آموزش صلح به دانش آموزان، امید و خوش‌بینی را در آنان به صورت پایدار افزایش می دهد. پرونده مقاله

  • مقاله

    6 - اثربخشی آموزش مهارت‎های اجتماعی - عاطفی بر روی مؤلفه‎های عملکرد تحصیلی دانش‎آموزان دختر
    آموزش و ارزشیابی , شماره 1 , سال 12 , بهار 1398
    در این مطالعه، به بررسی اثربخشی آموزش مهارت های اجتماعی- عاطفی بر مؤلفه های عملکرد تحصیلی یعنی خودکارآمدی، برنامه ریزی، تأثیرات هیجانی، فقدان کنترل پیامد و انگیزش در دانش‎آموزان پرداخته شده است. روش پژوهش، از نوع آزمایشی با طرح پیش‎آزمون – پس آزمون و گروه چکیده کامل
    در این مطالعه، به بررسی اثربخشی آموزش مهارت های اجتماعی- عاطفی بر مؤلفه های عملکرد تحصیلی یعنی خودکارآمدی، برنامه ریزی، تأثیرات هیجانی، فقدان کنترل پیامد و انگیزش در دانش‎آموزان پرداخته شده است. روش پژوهش، از نوع آزمایشی با طرح پیش‎آزمون – پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعۀ آماری پژوهش دانش‎آموزان دختر منطقۀ 1 تهران بودند که در سال تحصیلی 97-1396 در پایۀ هشتم تحصیل می‎کردند و با روش نمونه‎گیری خوشه ای انتخاب و به روش تصادفی در گروه‎های آزمایش و کنترل جایگزین شدند. در پیش‎آزمون و پس‎آزمون آزمودنی ها، با استفاده از سیاهه ی مهارت اجتماعی ایندربیتزن و فوستر (1992)، و پرسشنامه ی عملکرد تحصیلی فام و تیلور (1999) مورد ارزیابی قرار گرفتند. به گروه آزمایشی در یازده جلسه مهارت های اجتماعی- عاطفی با روش YCDI آموزش داده شد. در حالی‎که، در این مدت، گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکرد. نتایج پژوهش با استفاده از تحلیل کوواریانس نشان داد که مداخلۀ آموزشی بر روی همۀ مؤلفه‎های عملکرد تحصیلی (خودکارآمدی، برنامه ریزی، تأثیرات هیجانی، فقدان کنترل پیامد و انگیزش) مؤثر است. از بین مؤلفه‎های عملکرد تحصیلی، آموزش مهارت‎های اجتماعی - عاطفی بر روی مؤلفۀ انگیزش بیشترین اثر و بر روی مؤلفه های اثر هیجانی و فقدان کنترل پیامد کمترین اثر را داشته است. توصیه می‎شود معلمان در کنار آموزش مهارت‎های شناختی به دانش‎آموزان به آموزش مهارت‎های عاطفی-اجتماعی نیز اقدام نمایند پرونده مقاله

  • مقاله

    7 - اثربخشی معنویت درمانی بر تعدیل باورهای فراشناخت فرزندان جانبازان PTSD
    روان سنجی , شماره 5 , سال 9 , زمستان 1399
    هدف ازپژوهش حاضرتعیین اثربخشی معنویت درمانی برتعدیل باورهای فراشناخت فرزندان جانبازان PTSD بود. روش پژوهش شبهآزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس آزمون با گروه کنترل و پیگیری یک ماهه بوده. جامعه آماری دانشجویان شاهد(فرزندان جانبازان مبتلابهPTSD ) در دانشگاه آزاد اسلامی واحد رود چکیده کامل
    هدف ازپژوهش حاضرتعیین اثربخشی معنویت درمانی برتعدیل باورهای فراشناخت فرزندان جانبازان PTSD بود. روش پژوهش شبهآزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس آزمون با گروه کنترل و پیگیری یک ماهه بوده. جامعه آماری دانشجویان شاهد(فرزندان جانبازان مبتلابهPTSD ) در دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن درسال 1395 بود . برای انتخاب نمونه ملاک های ورود 20 نفر شناسایی شدند و به تصادف دردوگروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند ( هرگروه 10نفر) گروه آزمایش 10جلسه آموزش معنویت درمانی دریافت کرد .ولی گروه کنترل هیچ گونه آموزشی دریافت نکرد..شرکت کنندگان پرسشنامه باورهای فراشناخت ولز (MCQ-30) رامرحله پیش آزمون ، پس ازمون و پیگیری تکمیل کردند. داده ها توسط نرم افزار SPSS 22 و با استفاده از آزمون تحلیل دوعاملی با اندازه گیری مکرر تحلیل شدند .یافته ها نشان داد که اثرات معنویت درمانی برکاهش برخی مولفه های باورهای فراشناخت شامل فقدان اعتماد شناختی و خودآگاهی شناختی و کنترل ناپذیری افکار معنادار است و نتایج درطی پیگیری یک ماهه ماندگار است . پرونده مقاله

  • مقاله

    8 - بررسی ساختار عاملی و اعتبار یابی مقیاس سرسختی ذهنی در دانش‌آموزان دبیرستان
    روان سنجی , شماره 4 , سال 9 , پاییز 1399
    سرسختی ذهنی، شاخصی از تاب آوری فردی و اعتماد به نفس است که پیش بین موفقیت درحیطه های مختلف زندگی نظیر تحصیلات می باشد. اگرچه مرور پیشینۀ پژوهشی نشان دهندۀ این است که در جامعۀ مختص دانش آموزان ایرانی تاکنون ابزاری در این رابطه مورد هنجاریابی قرار نگرفته است. هدف اصلی پژ چکیده کامل
    سرسختی ذهنی، شاخصی از تاب آوری فردی و اعتماد به نفس است که پیش بین موفقیت درحیطه های مختلف زندگی نظیر تحصیلات می باشد. اگرچه مرور پیشینۀ پژوهشی نشان دهندۀ این است که در جامعۀ مختص دانش آموزان ایرانی تاکنون ابزاری در این رابطه مورد هنجاریابی قرار نگرفته است. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی ساختار عاملی و بررسی روایی و پایایی مقیاس سرسختی ذهنی مک گئون، کلیر و پوتوین می باشد. روش پژوهش، از نوع همبستگی است و جامعۀ مد نظر این پژوهش شامل کلیۀ دانش آموزان دبیرستان های منطقه 5 شهر تهران در سال تحصیلی 97-96 می باشد که 370 نفر از ایشان به عنوان نمونه و به صورت خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. تحلیل عامل اکتشافی منجر به کشف پنج مؤلفه گردید که تحلیل عامل تاییدی مرتبه اول بعد از انجام اصلاحاتی آن ها را تایید کرد و تحلیل عامل تاییدی مرتبه دوم نشان داد که این پنج مؤلفه در ذیل یک مفهوم (سرسختی ذهنی) قرار می گیرند. در مجموع می توان گفت که پرسش نامۀ سرسختی ذهنی از روایی و پایایی مطلوبی در بین دانش آموزان ایرانی برخوردار است و از آن می توان به منظور اهداف آموزشی، تشخیصی، پژوهشی و درمانی استفاده کرد. پرونده مقاله