مقایسۀ تطبیقی مؤلفه‌های عشق در اندیشۀ مولانا جلال‌الدّین بلخی و اروین یالوم

محورهای موضوعی : ادبیات تطبیقی (فارسی- انگلیسی)

معصومه قاسملو قیداری ¹ , مرتضی رزاق پور ² , محمد اسماعیل ابراهیمی ³

1 - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران.
2 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد همدان دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران. (نویسندۀ مسئول)
3 - استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد همدان ، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران

تاریخ دریافت : 1402/01/27 تاریخ پذیرش : 1402/01/27 تاریخ انتشار : 1402/03/01

کلید واژه: عشق, مثنوی, مولانا, عرفان اسلامی, ادبیّات تطبیقی, یالوم,

چکیده مقاله :

عشق از مهم‌ترین و اساسی‌ترین مباحث عرفانی است که در عرفان اسلامی و در آثار و اندیشۀ مولانا به‌طور بارز، مطرح گردیده است؛ به‌نحوی‌که در مثنوی، عشق، یکی از راه‌های رسیدن به وصال پروردگار و فنا شدن در ذات او و بقا یافتن به اوست. در اندیشۀ عرفانی مولانا، غایت و نهایت عشق، وحدت عاشق و معشوق است؛ ولی در نظر یالوم، عشق یکی از مؤلفه های معنابخش زندگی است. او به قدرت عشق در تحوّل فرد و معنابخشی به زندگی اذعان دارد. اگرچه او عشق را به خلسه های مذهبی تشبیه کرده است؛ اما به دلیل عدم باور به ماوراءالطبیعه و عدم توجّه به امور معنوی در میان اقسام عشق، تنها به عشق زمینی توجّه کرده است. در میان اقسام عشق زمینی، توجّه او بیشتر معطوف به عشق نفسانی و به‌نوعی اخلاقی است. این پژوهش درصدد آن است تا به شیوۀ توصیفی- تطبیقی به بررسی مؤلفه‌های عشق در اندیشۀ مولانا و یالوم بپردازد. نتیجۀ پژوهش بیانگر آن است که یالوم برآن است که عشق باید بالغانه و رشد یافته باشد و معتقد است، عشق با خود مسئولیّت به دنبال می‌آورد و فرد عاشق باید در برابر نیازهای جسمانی و روانی معشوق، پاسخگو باشد و برای منحصر به فرد بودن او، ارزش قائل شود. مولانا نیز همانند یالوم معتقد است که عشق به زندگی، معنا و گرمی می بخشد و همچنین عشق با خود مسئولیت را به دنبال می آورد؛ به‌نحوی‌که همسو بودن او در این نظریّه با یالوم به‌وضوح در اشعارش نمایان است.

چکیده انگلیسی:

 Love is one of the most important and fundamental mystical topics that is prominently raised in Islamic mysticism and in the works and thought of Rumi; In the way that in Masnavi, love is one of the ways to reach God's connection and perish in His essence and survive in Him. In Rumi's mystical thought, the ultimate goal of love is the unity of the lover and the beloved; But in Yalom's opinion, love is one of the meaningful components of life. He acknowledges the power of love in transforming a person and giving meaning to life. Although he likened love to religious ecstasies; But due to not believing in the supernatural and not paying attention to spiritual matters among the types of love, he has only paid attention to earthly love. Among the types of earthly love, his attention is mostly focused on carnal and somehow moral love. This research aims to investigate the components of love in the thought of Rumi and Yalom in a descriptive-comparative way. The result of the research shows that Yalom believes that love should be mature and developed and believes that love brings with it responsibility and the person in love should be responsible for the physical and psychological needs of the beloved and for his/her uniqueness, be valued Like Yalom, Rumi believes that love gives meaning and warmth to life, and also that love brings responsibility; In such a way that his alignment with Yalom in this theory is clearly visible in his poems.