تبیین اثرات آستانه‌ای فشار بازار ارز بر بازده سهام با اثرپذیری از شاخص‌های ریسک گریزی در راستای بهبود مدیریت بازاریابی در بازارهای مالی

محورهای موضوعی : مدیریت بازاریابی

مریم صادقی سنابادی ¹ , حسین شریفی رنانی ² , مریم امامی میبدی ³

1 - دانشجوی دکتری رشته اقتصاد، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
2 - دانشیار اقتصاد، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
3 - استادیار حسابداری، واحد شاهین شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهین شهر، ایران

تاریخ دریافت : 1404/02/30 تاریخ پذیرش : 1404/04/11 تاریخ انتشار : 1404/03/07

کلید واژه: فشار‏ بازار‏ ارز, ‏ بازده‏ سهام, ‏ ریسک‏ گریزی, ‏ مدیریت‏ بازاریابی, ‏ بازارهای‏ مالی, ‏ مدل‏ رویکرد‏ آستانه‌ای.‏ ,

چکیده مقاله :

هدف‏ مقاله‏ حاضر‏ تبیین‏ اثرات‏ آستانه‌ای‏ فشار‏ بازار‏ ارز‏ بر‏ بازده‏ سهام‏ با‏ اثرپذیری‏ از‏ شاخص‌های‏ ریسک‏ گریزی‏ در‏ راستای‏ بهبود‏ مدیریت‏ بازاریابی‏ در‏ بازارهای‏ مالی‏ است.‏ برای‏ این‏ منظور‏ از‏ مدل‏ با‏ رویکرد‏ آستانه­ای‏ (STAR)‏ بر‏ اساس‏ داده­های‏ فصلی‏ اقتصاد‏ ایران‏ طی‏ دوره‏ 1402:4-1380:1‏ استفاده‏ شد.‏ بر‏ اساس‏ آزمون­های‏ آماری‏ مربوط‏ به‏ تصریح‏ صحیح‏ الگو،‏ فشار‏ بازار‏ ارز‏ به‏ عنوان‏ متغیر‏ آستانه‏ دو‏ رژیم‏ انتخاب‏ شد،‏ به‌طوری­‏ که‏ تغییر‏ ضرایب‏ تابعی‏ از‏ فشار‏ بازار‏ ارز‏ هستند.‏ در‏ شرایط‏ فشار‏ بازار‏ ارز‏ پایین‏ (رژیم‏ خطی)،‏ ریسک‏ نقدینگی‏ و‏ ریسک‏ اعتباری‏ تاثیری‏ منفی‏ بر‏ شاخص‏ بازده‏ سهام‏ در‏ راستای‏ بهبود‏ مدیریت‏ بازاریابی‏ دارد؛‏ در‏ حالی­که‏ در‏ رژیم‏ بالای‏ فشار‏ بازار‏ ارز‏ (رژیم‏ غیرخطی)،‏ تاثیر‏ ریسک‏ نقدینگی‏ و‏ ریسک‏ اعتباری‏ در‏ شاخص‏ بازده‏ سهام‏ در‏ راستای‏ بهبود‏ مدیریت‏ بازاریابی‏ افزایش‏ می‌یابد‏ و‏ با‏ افزایش‏ فشار‏ بازار‏ ارز،‏ شاخص‏ بازده‏ سهام‏ کاهش‏ خواهد‏ یافت.‏ در‏ حقیقت‏ در‏ ایران‏ به‏ دلیل‏ وجود‏ تورم‏ بالا،‏ دولت­ها‏ همواره‏ سعی‏ کرده­اند‏ که‏ نرخ‏ ارز‏ را‏ در‏ سطح‏ پایین‏ تنظیم‏ کنند‏ تا‏ از‏ این‏ طریق‏ مانع‏ از‏ افزایش‏ سطح‏ قیمت­ها‏ شوند.‏ نتیجه‏ این‏ نوع‏ دخالت،‏ عدم‏ انعطاف­پذیری‏ نرخ‏ ارز‏ اسمی‏ در‏ واکنش‏ به‏ تغییرات‏ و‏ تحولات‏ اقتصادی‏ بوده‏ است‏ که‏ این‏ می­تواند‏ عاملی‏ جهت‏ کاهش‏ نرخ‏ ارز‏ واقعی‏ در‏ چند‏ دهه‏ اخیر‏ در‏ ایران‏ باشد.‏ همچنین‏ میانگین‏ نسبتاً‏ متوسط‏ درجه‏ مداخله‏ بانک‏ مرکزی‏ حاکی‏ از‏ این‏ مطلب‏ است‏ که‏ سیاست‏ مداخله‏ بانک‏ مرکزی‏ نقش‏ موفقی‏ در‏ خنثی‏ ساختن‏ فشار‏ بازار‏ ارز‏ نداشته‏ است.‏ دلیل‏ این‏ مطلب‏ آن‏ است‏ که‏ در‏ اقتصاد‏ تک‏ محصولی‏ ایران‏ عرضه­کننده‏ اصلی‏ ارز‏ دولت‏ است.‏ بانک‏ مرکزی‏ نیز‏ موظف‏ به‏ تأمین‏ منابع‏ مالی‏ بودجه‏ دولت‏ است.‏ از‏ این­رو،‏ عمدتاً‏ مداخله‏ ارزی‏ در‏ بازار‏ به‏ منظور‏ تأمین‏ منابع‏ ریالی‏ بودجه‏ دولت‏ صورت‏ می‌گیرد.

چکیده انگلیسی:

The‏ aim‏ of‏ this‏ paper‏ is‏ to‏ explain‏ the‏ threshold‏ effects‏ of‏ foreign‏ exchange‏ market‏ pressure‏ on‏ stock‏ returns‏ by‏ taking‏ into‏ account‏ the‏ effects‏ of‏ risk‏ aversion‏ indicators‏ in‏ order‏ to‏ improve‏ marketing‏ management‏ in‏ financial‏ markets.‏ For‏ this‏ purpose,‏ a‏ threshold‏ approach‏ model‏ (STAR)‏ was‏ used‏ based‏ on‏ the‏ Iranian‏ economy's‏ quarterly‏ data‏ during‏ the‏ period‏ 1380:1-1402:4.‏ Based‏ on‏ statistical‏ tests‏ related‏ to‏ the‏ correct‏ specification‏ of‏ the‏ model,‏ foreign‏ exchange‏ market‏ pressure‏ was‏ selected‏ as‏ the‏ threshold‏ variable‏ of‏ the‏ two‏ regimes,‏ so‏ that‏ the‏ change‏ in‏ coefficients‏ is‏ a‏ function‏ of‏ foreign‏ exchange‏ market‏ pressure.‏ In‏ conditions‏ of‏ low‏ foreign‏ exchange‏ market‏ pressure‏ (linear‏ regime),‏ liquidity‏ risk‏ and‏ credit‏ risk‏ have‏ a‏ negative‏ effect‏ on‏ the‏ stock‏ return‏ index‏ in‏ order‏ to‏ improve‏ marketing‏ management;‏ while‏ in‏ the‏ high‏ foreign‏ exchange‏ market‏ pressure‏ regime‏ (non-linear‏ regime),‏ the‏ effect‏ of‏ liquidity‏ risk‏ and‏ credit‏ risk‏ on‏ the‏ stock‏ return‏ index‏ in‏ order‏ to‏ improve‏ marketing‏ management‏ increases,‏ and‏ with‏ increasing‏ foreign‏ exchange‏ market‏ pressure,‏ the‏ stock‏ return‏ index‏ will‏ decrease.‏ In‏ fact,‏ in‏ Iran,‏ due‏ to‏ high‏ inflation,‏ governments‏ have‏ always‏ tried‏ to‏ set‏ the‏ exchange‏ rate‏ at‏ a‏ low‏ level‏ in‏ order‏ to‏ prevent‏ price‏ increases.‏ The‏ result‏ of‏ this‏ type‏ of‏ intervention‏ has‏ been‏ the‏ inflexibility‏ of‏ the‏ nominal‏ exchange‏ rate‏ in‏ response‏ to‏ economic‏ changes‏ and‏ developments,‏ which‏ could‏ be‏ a‏ factor‏ in‏ the‏ decline‏ of‏ the‏ real‏ exchange‏ rate‏ in‏ the‏ last‏ few‏ decades‏ in‏ Iran.‏ Also,‏ the‏ relatively‏ moderate‏ average‏ degree‏ of‏ intervention‏ of‏ the‏ Central‏ Bank‏ indicates‏ that‏ the‏ intervention‏ policy‏ of‏ the‏ Central‏ Bank‏ has‏ not‏ played‏ a‏ successful‏ role‏ in‏ neutralizing‏ the‏ pressure‏ on‏ the‏ foreign‏ exchange‏ market.‏ The‏ reason‏ for‏ this‏ is‏ that‏ in‏ the‏ single-product‏ economy‏ of‏ Iran,‏ the‏ government‏ is‏ the‏ main‏ supplier‏ of‏ foreign‏ exchange.‏ The‏ Central‏ Bank‏ is‏ also‏ obliged‏ to‏ provide‏ financial‏ resources‏ for‏ the‏ government‏ budget.‏ Therefore,‏ foreign‏ exchange‏ intervention‏ in‏ the‏ market‏ is‏ mainly‏ carried‏ out‏ in‏ order‏ to‏ provide‏ rial‏ resources‏ for‏ the‏ government‏ budget.

منابع و مأخذ:

رحمتی،‏ ناهید.‏ احدی‏ سرکانیف‏ سید‏ یوسف.‏ (1400).‏ بررسی‏ عدم‏ قطعیت‏ سیاست‏ اقتصادی‏ بر‏ ریسک‏ سقوط‏ قیمت‏ سهام‏ در‏ شرکت‏های‏ پذیرفته‏ شده‏ در‏ بورس‏ اوراق‏ بهادار‏ تهران.‏ مجله‏ مطالعات‏ اقتصاد،‏ مدیریت‏ مالی‏ و‏ حسابداری.‏ دوره‏ 7‏ شماره1.
بیگلو،‏ لیلا؛‏ نیکی‏ اسفهلان،‏ حکیمه؛‏ جزنی،‏ نسرین؛‏ البرزی،‏ محمود‏ (1403)،‏ ‏مدل‏ بازاریابی‏ دیجیتال‏ در‏ صنایع‏ کوچک‏ و‏ متوسط‏ ایران‏ به‏ روش‏ فراترکیب.‏ مدیریت‏ بازاریابی‏ /‏ شماره‏ 65،‏ 71-105.
پردل،‏ پروانه،‏ اسفندیاری،‏ مرضیه.‏ (1403).‏ تاثیر‏ نااطمینانی‏ سیاست‏ اقتصادی‏ بر‏ قیمت‏ نفت‏ (مطالعه‏ موردی:‏ کشور‏های‏ عضو‏ اوپک).‏ فصلنامه‏ علمی‏ پژوهشی‏ اقتصاد‏ مقداری،‏ 21(1)،‏ 63-85.
دبیری‏ فرد،‏ آریانا؛‏ رحیمی‏ باغملک،‏ جهانبخش(1403)‏ تحلیل‏ شکاف‏ استقرار‏ هوش‏ مصنوعی‏ در‏ شرکتهای‏ تبلیغاتی‏ و‏ بازاریابی‏ در‏ ایران‏ با‏ استفاده‏ از‏ رویکرد‏ ترکیبی‏ ANP‏ و‏ DEMATEL.‏ مدیریت‏ بازاریابی‏ /‏ شماره‏ 56‏ /‏ زمستان/‏ 107-128.
رضایی،حامد‏ و‏ صبوری،‏ فهیمه‏ وکمالی،‏ ناصر‏ .‏ (1402).‏ تأثیربازاریابی‏ دوسو‏ توان‏ بر‏ بهبود‏ عملکرد‏ بازار‏ و‏ مالی‏ با‏ رویکرد‏ مدیریت‏ هوشمند.‏ مدیریت‏ استراتژیک‏ هوشمند،‏ 2(2)،‏ 108-89.
رمزی‏ مژده،‏ علی؛‏ وطن‏ پرست،‏ محمدرضا؛‏ مشکی،‏ مهدی(1403)،‏ نقش‏ فشار‏ مدیرعامل‏ در‏ تصمیم‏ گیریهای‏ مدیریت‏ سود‏ با‏ تأکید‏ بر‏ ویژگیهای‏ شخصیتی‏ مدیران‏ مالی.‏ مدیریت‏ بازاریابی‏ /‏ شماره‏ 64/‏ 67-87.
علی‏ مظفری،‏ محمدحسین‏ رنجبر،‏ سراج‏ الدین‏ محبی،‏ سعید‏ مرادپور(1400).‏ ارائه‏ مدل‏ بازاریابی‏ خدمات‏ مالی‏ در‏ کارگزاریهای‏ بورس‏ اوراق‏ بهادار،‏ فصلنامه‏ مدیریت‏ کسب‏ و‏ کار،‏ شماره‏ 50.
فروغ‏ عابدی،‏ حمیدرضا‏ وکیلی‏ فرد،‏ حمیدرضا‏ کردلوئی،‏ مریم‏ خلیلی‏ عراقی(1403)،‏ یکپارچه‏ سازی‏ بازاریابی‏ مبتنی‏ بر‏ خلق‏ ارزش‏ در‏ صنعت‏ بانکداری.‏ ‏ مجله‏ مدیریت‏ بازاریابی،‏ شماره‏ 65،‏ 129-149.
فریبا‏ احمدی‏ امیرآبادی،‏ ملیحه‏ علیفری،‏ زهرا‏ هنرمندی(1403)‏ بررسی‏ نقش‏ تعدیل‏ گری‏ ریسک‏ پذیری‏ مدیران‏ و‏ شرکت‏ در‏ رابطه‏ میان‏ عدم‏ اطمینان‏ سیاست‏ اقتصادی‏ و‏ نوآوری‏ در‏ شرکت‏ ها،‏ مجله‏ مدیریت‏ بازاریابی،‏ شماره‏ 63.
تاج‏ آمیری،‏ آزاده.‏ آندرواژ،‏ لیلا.‏ حسین‏ پور،‏ محمد.‏ (1403).‏ ارایه‏ مدل‏ راهبردی‏ ظرفیت‌های‏ بازاریابی‏ و‏ تاثیر‏ آن‏ بر‏ عملکرد‏ مالی‏ در‏ جهت‏ توسعه‏ سرمایه‏ گذاری‏ در‏ صنعت‏ فولاد‏ خوزستان.‏ مجله‏ دانش‏ و‏ سرمایه‏ گذاری،‏ دوره13،‏ شماره‏ 50،‏ تیر‏ 1403.
ناهیدی‏ امیرخیز.‏ (1401).‏ تاثیر‏ نامتقارن‏ نوسان‏ نرخ‏ ارز‏ بر‏ بازده‏ سهام‏ در‏ بازار‏ سرمایه‏ ایران.‏ فصلنامه‏ اقتصاد‏ محاسباتی،‏ 1(2)،‏ 87-107.
Alazzam,‏ F.A.F.,‏ Shakhatreh,‏ H.J.M.,‏ Gharaibeh,‏ Z.I.Y.,‏ Didiuk,‏ I.,‏ &‏ Sylkin,‏ O.‏ (2023).‏ Developing‏ an‏ information‏ model‏ for‏ E-Commerce‏ platforms:‏ A‏ study‏ on‏ modern‏ socio-economic‏ systems‏ in‏ the‏ context‏ of‏ global‏ digitalization‏ and‏ legal‏ compliance.‏ Ingénierie‏ des‏ Systèmes‏ d’Information,‏ 28(4),‏ 969-‏ 974.‏ https://doi.org/10.18280/isi.280417
Dahmene,‏ M.,‏ Boughrara,‏ A.,‏ &‏ Slim,‏ S.‏ (2021).‏ Nonlinearity‏ in‏ stock‏ returns:‏ Do‏ risk‏ aversion,‏ investor‏ sentiment‏ and,‏ monetary‏ policy‏ shocks‏ matter?.‏ International‏ Review‏ of‏ Economics‏ &‏ Finance,‏ 71,‏ 676-699.
Eliwa,‏ Y.,‏ Gregoriou,‏ A.,‏ &‏ Paterson,‏ A.‏ (2019).‏ Accruals‏ quality‏ and‏ the‏ cost‏ of‏ debt:‏ the‏ European‏ evidence.‏ International‏ Journal‏ of‏ Accounting‏ &‏ Information‏ Management.
Eva,‏ T.‏ L.,‏ &‏ Claudia,‏ N.‏ M.‏ (2018).‏ Effect‏ of‏ free‏ float‏ ratio‏ on‏ the‏ behavior‏ of‏ shares‏ valuation‏ in‏ companies‏ listed‏ in‏ Latin‏ American‏ capital‏ market.‏ Firm‏ Value:‏ Theory‏ and‏ Empirical‏ Evidence,‏ 33.
Fan,‏ Z.,‏ Zhang,‏ Z.,‏ &‏ Zhao,‏ Y.‏ (2021).‏ Does‏ oil‏ price‏ uncertainty‏ affect‏ corporate‏ leverage?‏ Evidence‏ from‏ China.‏ Energy‏ Economics,‏ 98,‏ 105252.
Jamal,‏ F.N.,‏ Othman,‏ N.A.,‏ Nizam,‏ N.Z.,‏ Jelita,‏ A.,‏ Rohmah,‏ W.,‏ &‏ Dzakiyullah,‏ N.R.‏ (2022).‏ Green‏ marketing:‏ Reviewing‏ aspect‏ of‏ communication‏ tools.‏ International‏ Journal‏ of‏ Sustainable‏ Development‏ and‏ Planning,‏ 17(4),‏ 1085-1092.‏ https://doi.org/10.18280/ijsdp.170405
Kelikume,‏ I.,‏ &‏ Muritala,‏ O.‏ (2020).‏ The‏ impact‏ of‏ changes‏ in‏ oil‏ price‏ on‏ stock‏ market:‏ Evidence‏ from‏ Africa.‏ International‏ Journal‏ of‏ Management,‏ Economics‏ and‏ Social‏ Sciences‏ (IJMESS),‏ 8(3),‏ 169-194.
Luo,‏ H.,‏ Kamarudin,‏ F.,‏ &‏ Nor,‏ N.‏ M.‏ (2024).‏ The‏ impact‏ of‏ economic‏ uncertainty‏ on‏ bank‏ efficiency—the‏ moderating‏ role‏ of‏ country‏ governance.‏ Heliyon,‏ 10(6).
Marilena‏ Ionica‏ RĂDULICĂ‏ 2025.‏ Assessing‏ the‏ Marketing‏ Performance‏ of‏ Financial-Banking‏ Organizations,‏ a‏ Prerequisite‏ for‏ Increasing‏ Competitiveness.‏ Journal‏ of‏ Emerging‏ Trends‏ in‏ Marketing‏ and‏ Management‏ –‏ Vol‏ I,‏ No.‏ 1/2025.
Parani,‏ R.,‏ &‏ Juliana‏ (2025).‏ A‏ storytelling-based‏ marketing‏ strategy‏ using‏ the‏ Sigale-gale‏ storynomics‏ as‏ a‏ communication‏ tool‏ for‏
promoting‏ Toba‏ tourism.‏ International‏ Journal‏ of‏ Sustainable‏ Development‏ and‏ Planning,‏ 18(4),‏ 1209-1217.‏ https://doi.org/10.18280/ijsdp.180425
Sameer‏ Yadav‏ ,‏ Dr.‏ Seema‏ Balan‏ ,‏ D.‏ Barani‏ ,‏ Rahul‏ Hemant‏ Sutar4‏ ,‏ Dr.‏ Aditya‏ Prasad‏ Sahoo‏ &‏ Dr.‏ Prashant‏ Surgonda‏ Patil‏ 2024.‏ FINANCIAL‏ AND‏ MARKETING‏ MANAGEMENT‏ BUSSINESS‏ SUCCESS‏ MODEL‏ IN‏ SMALL‏ AND‏ MEDIUM‏ SCALE‏ ENTERPRICES.‏ World‏ Journal‏ of‏ Management‏ and‏ Economics‏ ISSN:‏ 1819-8643.
Seyed‏ Farzad‏ Mirmiran‏ 2024.‏ Sales‏ &‏ Marketing‏ Management‏ Trends‏ In‏ 2025;‏ Tracking‏ and‏ Measuring‏ Sales‏ Performance.‏ Conference‏ Paper‏ •‏December‏ 2024‏ DOI:‏ 10.5281/zenodo.14434188
Vladimir‏ Panchenko,‏ Halyna‏ Levkiv,‏ Bohdana‏ Kosovych,‏ Oksana‏ Butkevych,‏ Vitalii‏ Nianko(2023).‏ INFLUENCE‏ OF‏ MARKETING‏ STRATEGY‏ ON‏ IMPROVING‏ THE‏ FINANCIAL‏ PERFORMANCE‏ OF‏ INDUSTRIA‏ ENTERPRISES.‏ FINANCIAL‏ AND‏ CREDIT‏ ACTIVITY:‏ PROBLEMS‏ OF‏ THEORY‏ AND‏ PRACTICE‏ Volume‏ 6‏ (53),‏ 2023.
Yendra‏ (2023).‏ The‏ Role‏ of‏ Digital‏ Marketing‏ in‏ Improving‏ Company‏ Financial‏ Performance.‏ ATESTASI:‏ JURNAL‏ ILMIAH‏ AKUNTANSI‏ Vol‏ 6,‏ Issue‏ 1,‏ (2023),‏ 474‏ –‏ 492.
Diary‏ Jalal‏ Ali‏ ,Boren‏ Sargon,‏ Dlawar‏ Mahdi‏ Hadi.(2024).‏ The‏ impact‏ of‏ economy‏ policy‏ uncertainty‏ and‏ oil‏ price‏ shocks‏ on‏ G20‏ banks’‏ stock‏ performance:‏ Wavelet‏ coherence‏ and‏ non-parametric‏ causality‏ in‏ quantiles‏ approach.‏ Heliyon,‏ 10(7):‏ 15‏ April‏ 2024,‏ e28846
Campbell,‏ John‏ Y.‏ and‏ Samuel‏ B.‏ Thompson.‏ (2008).‏ Predicting‏ excess‏ stock‏ returns‏ out‏ of‏ sample:‏ Can‏ anything‏ beat‏ the‏ historical‏ average?‏ The‏ Review‏ of‏ Financial‏ Studies‏ 21(4):‏ 1509-1531.
Jessica‏ Wachter,‏ Missaka‏ Warusawitharana‏ (2009).‏ Predictable‏ returns‏ and‏ asset‏ allocation:‏ Should‏ a‏ skeptical‏ investor‏ time‏ the‏ market?‏ Journal‏ of‏ Econometrics,‏ 2009,‏ vol.‏ 148,‏ issue‏ 2,‏ 162-178
Nicholas‏ Barberis.‏ (2000).‏ Investing‏ for‏ the‏ Long‏ Run‏ when‏ Returns‏ Are‏ Predictable.‏ The‏ Journal‏ of‏ Finance.‏ 55(1):‏ 225-264.
S.‏ Mahapatra‏ and‏ S.N.‏ Bhaduri,‏ Dynamics‏ of‏ the‏ impact‏ of‏ currency‏ fuctuations‏ on‏ stock‏ markets‏ in‏ India:‏ Assessing‏ the‏ pricing‏ of‏ exchange‏ rate‏ risks,‏ Borsa‏ Istanbul‏ Rev.‏ 19‏ (2019),‏ no.‏ 1,‏ 15–23.
Ecenur‏ Ugurlu‐Yildirim,‏ Baris‏ Kocaarslan,‏ Beyza‏ M.‏ Ordu‐Akkaya.‏ (2019).‏ Monetary‏ policy‏ uncertainty,‏ investor‏ sentiment,‏ and‏ US‏ stock‏ market‏ performance:‏ New‏ evidence‏ from‏ nonlinear‏ cointegration‏ analysis.‏ International‏ Journal‏ of‏ Finance‏ &‏ Economics,‏ 26(2),‏ 1724-1738.