-
Article
1 - روند پر شدن دانه در باقلا (.Vicia faba L) تحت تاثیر تاریخ و تراکم کاشتJournal of Crop Ecophysiology , Issue 1 , Year , Spring 2016به منظور ارزیابی تأثیر تاریخ و تراکم کاشت بر فنولوژی، عملکرد، اجزای عملکرد، سرعت و دوره پر شدن دانه در باقلا آزمایشی در سال 1392-1391در مزرعه تحقیقاتی دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبد به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار انجام شد Moreبه منظور ارزیابی تأثیر تاریخ و تراکم کاشت بر فنولوژی، عملکرد، اجزای عملکرد، سرعت و دوره پر شدن دانه در باقلا آزمایشی در سال 1392-1391در مزرعه تحقیقاتی دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبد به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار انجام شد. فاکتورها شامل تاریخ کاشت در 3 سطح (4 نوامبر، 4 دسامبر و 3 ژانویه) و تراکم بوته در 4 سطح (8، 12، 16 و 20 بوته در مترمربع) بود. نتایج نشان داد که تأثیر تاریخ کاشت بر فنولوژی، عملکرد، اجزای عملکرد، سرعت و دوره پر شدن دانه معنی دار بودند، اما، تراکم بوته تأثیر معنی داری بر هیچ یک از صفات مذکور نداشت. مقایسه ضرایب معادله سیگموییدی نشان داد که سرعت پر شدن دانه (b) در 3 تاریخ کاشت متفاوت بود. بیشترین سرعت پر شدن دانه در تاریخ کاشت 3 ژانویه و کمترین آن متعلق به تاریخ کاشت 4 نوامبر بود. اثر تاریخ کاشت بر دوره پر شدن دانه معنی دار بود، اما تراکم اثر معنی داری روی دوره پر شدن دانه نداشت. تجزیه رگرسیونی نشان داد که 0.01 گرم در روز افزایش در سرعت رشد دانه در واحد دانه، منجر به افزایش 45.11، 32.43 و 26.66 گرم در وزن دانه به ترتیب در تاریخ های کاشت 4 نوامبر، 4 دسامبر و 3 ژانویه گردید. تأخیر در کاشت دوره پر شدن دانه را به مدت 8.53 روز کاهش داد. همچنین، همراه با کاهش دوره پر شدن دانه، وزن دانه به میزان 0.27 گرم کاهش یافت. تاریخ کاشت نسبت به تراکم به دلیل ایجاد شرایط مختلف محیطی از قبیل طول روز و دما تأثیر بیشتری روی سرعت و دوره نمو دانه، صفات فنولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد داشت. با تأخیر در کاشت زمان لازم برای سبز شدن افزایش یافت اما دوره پر شدن دانه به دلیل برخورد با دماهای بالا کوتاه شد که این امر منجر به کاهش عملکرد دانه گردید. Manuscript profile -
Article
2 - تجزیه و تحلیل رشد ارقام باقلا (Vicia faba L.) با استفاده از مدل رگرسیون غیرخطی لجستیک با انجام سرزنیJournal of Crop Ecophysiology , Issue 4 , Year , Winter 2017آنالیز رشد روش با ارزشی در بررسی کمّی رشد و نمو و تولید محصولات به شمار می رود. با توجه به اینکه پارامترهای مدل های رگرسیونی غیر خطی از لحاظ فیزیولوژیکی پرمعنا می باشند، بنابراین، بهمنظور بررسی تأثیر سرزنی و رقم بر روی شاخصهای رشد با استفاده از مدل رگرسیو Moreآنالیز رشد روش با ارزشی در بررسی کمّی رشد و نمو و تولید محصولات به شمار می رود. با توجه به اینکه پارامترهای مدل های رگرسیونی غیر خطی از لحاظ فیزیولوژیکی پرمعنا می باشند، بنابراین، بهمنظور بررسی تأثیر سرزنی و رقم بر روی شاخصهای رشد با استفاده از مدل رگرسیون غیر خطی لجستیک، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در فصل زراعی 94-1393 در مزرعه آموزشی و پژوهشی دانشگاه گنبد کاووس با سه تکرار اجرا گردید. عامل سرزنی در دو سطح شامل سرزنی و عدم سرزنی و عامل رقم در پنج سطح شامل زهره، شامی، ششبند، سرازیری و برکت بودند. نتایج نشان داد که مدل رگرسیون غیرخطی لجستیک بهخوبی روند تغییرات شاخص سطح برگ و تجمع ماده خشک را در برابر زمان توصیف می کند و از این مدل میتوان در آنالیزهای رشد استفاده کرد. نتایج استفاده از این مدل نشان داد که ارقام از نظر زمان رسیدن به حداکثر شاخص سطح برگ و مدت زمان رسیدن تجمع ماده خشک به 50 درصد حداکثر تفاوت معنی دار نداشتند. اثر رقم روی حداکثر شاخص سطح برگ در سطح پنج درصد معنیدار بود. ارقام برکت، زهره و سرازیری از شاخص سطح برگ، تجمع ماده خشک و سرعت رشد محصول بالاتری نسبت به ارقام شامی و شش بند برخوردار بودند که باعث عملکرد بالاتر این ارقام شد. شاخص سطح برگ باقلا در تمامی ارقام از نوع بحرانی بود. متوسط شاخص برگ بحرانی در ارقام باقلا 37/1 برآورد شد. حداکثر و حداقل سرعت رشد نسبی در ابتدای فصل رشد به ترتیب 066/0 و 055/0 گرم بر گرم در روز به ارقام سرازیری و برکت تعلق داشتند. Manuscript profile -
Article
3 - تاثیر تاریخ کاشت بر عملکرد و تغییرات صفات مرتبط با بذور حاصل از چین های مختلف پنبه رقم ورامینJournal of Crop Ecophysiology , Issue 5 , Year , Winter 2019هدف از این مطالعه بررسی اثر تاریخ کاشت و چین بر عملکرد، اجزای عملکرد وش، جوانه زنی و قدرت بذر پنبه رقم ورامین بود. بدین منظور آزمایشی به صورت طرح کرت های خرد شده در زمان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزارع پنبه کیذور واقع در شهرستان سبزوار در سال 13 Moreهدف از این مطالعه بررسی اثر تاریخ کاشت و چین بر عملکرد، اجزای عملکرد وش، جوانه زنی و قدرت بذر پنبه رقم ورامین بود. بدین منظور آزمایشی به صورت طرح کرت های خرد شده در زمان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزارع پنبه کیذور واقع در شهرستان سبزوار در سال 1392 انجام شد. تیمارها شامل چهار تاریخ کاشت (18 و 30 اردیبهشت و 12 و 24 خرداد) و دو چین (تاریخ برداشت چین اول مربوط به تاریخ کاشت اول تا چهارم به ترتیب 1 مهر ماه، 7 مهر ماه، 22 مهر ماه و 5 آبان ماه و تاریخ برداشت چین دوم مربوط به تاریخ کاشت اول تا چهارم به ترتیب 15 مهر ماه، 20 مهر ماه، 2 آبان ماه و 20 آبان ماه) بودند. نتایج نشان داد که اثر تاریخ کاشت، چین و اثر متقابل آنها روی صفات عملکرد دانه، وزن هزار دانه، تعداد غوزه در هر بوته، متوسط وزن هر بوته، تعداد و وزن خشک گیاهچه های طبیعی، درصد جوانه زنی، طول وش و هدایت الکتریکی معنی دار بود. بیشترین و کمترین مقدار عملکرد وش به ترتیب از چین اول تاریخ کاشت اول (3693.3 کیلوگرم در هکتار) و چین دوم حاصل از تاریخ کاشت چهارم (1023 کیلوگرم در هکتار) به دست آمدند. تعداد گیاهچه های عادی و وزن خشک گیاهچه های عادی در جوانه زنی استاندارد با تأخیر در کاشت از روند خاصی پیروی نکرد، ولی تعداد گیاهچه های عادی حاصل از جوانه زنی سرما در چین اول با تأخیر در کاشت، به صورت خطی کاهش یافت. تعداد گیاهچه های عادی دمای متناوب (به مدت یک هفته در دمای 18 درجه و سپس یک هفته در دمای 28 درجه سلسیوس) نیز به استثنای تاریخ کاشت اول، کاهش یافت. نتایج نشان داد با تأخیر در کاشت (در محدوده آزمایش)، قدرت بذر کاهش یافت. با توجه به نتایج این تحقیق می توان چین اول مربوط به تاریخ کاشت اول (18 اردیبهشت) را برای کاشت رقم ورامین در منطقه مورد مطالعه جهت تولید محصول وش در نظر گرفت ولی برای بذرگیری و تولید بذر، چین اول مربوط به تاریخ کاشت دوم (30 اردیبهشت) می تواند مورد توجه باشد. Manuscript profile -
Article
4 - ارتباط فنولوژی و صفات فیزیولوژیک با عملکرد دانه کلزا در خراسان شمالیJournal of Crop Ecophysiology , Issue 5 , Year , Winter 2017مهم ترین صفات فنولوژیک و فیزیولوژیک مؤثر بر افزایش عملکرد کلزا با اجرای آزمایشی در سال 1394-1393 در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار روی 20 رقم کلزا در مزرعه تحقیقاتی مجتمع آموزش عالی شیروان واقع در خراسان شمالی تعیین شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بی Moreمهم ترین صفات فنولوژیک و فیزیولوژیک مؤثر بر افزایش عملکرد کلزا با اجرای آزمایشی در سال 1394-1393 در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار روی 20 رقم کلزا در مزرعه تحقیقاتی مجتمع آموزش عالی شیروان واقع در خراسان شمالی تعیین شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین ارقام برای کلیه صفات از لحاظ آماری تفاوت معنیدار وجود داشت. بیشترین عملکرد دانه با 513/56 گرم در متر مربع به رقم هیبرید تراویتا تعلق داشت که با ارقام کودیاک، L72، SW102 و بیلبائو تفاوت معنیدار نداشت. کمترین عملکرد به رقم شیرالی با 344/41 گرم در متر مربع به دست آمد که با ارقام زرفام و ساریگل نیز تفاوت معنیداری نداشت. بین عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، وزن دانه، شاخص برداشت، تعداد روزهای تا ساقهدهی، تا شروع گلدهی، تا پایان گلدهی، تا شروع تشکیل غلاف، تا پایان تشکیل غلاف و تا رسیدگی فیزیولوژیک، همچنین شروع پر شدن دانه، سرعت پر شدن دانه و ارتفاع بوته همبستگی مثبت و معنیدار و بین عملکرد و دوره پر شدن دانه، تعداد روزهای تا سبز شدن و تا مرحله رزت همبستگی منفی و معنی دار وجود داشت. بر اساس رگرسیون گام به گام، عملکرد دانه بهعنوان متغیر وابسته و بقیه صفات بهعنوان متغیرهای مستقل وارد مدل گردیدند. اثرات مستقیم و مثبت شاخص برداشت و عملکرد بیولوژیک و همچنین اثر غیر مستقیم مثبت عملکرد بیولوژیک روی تعداد خورجین در بوته، و اثر غیر مستقیم مثبت تعداد خورجین در بوته روی شاخص برداشت نشان داد که این صفات از اجزای قابل اعتماد برای انتخاب ژنوتیپهای با عملکرد بالا به شمار می روند. نتایج تجزیه ضرایب مسیر برای وزن و تعداد دانه در واحد سطح نشان داد که وزن و تعداد دانه اجزای مهمی در تعیین عملکرد دانه هستند که البته تأثیر تعداد دانه در واحد سطح بزرگتر است. سرعت پر شدن دانه در تعیین وزن دانه از دوام پر شدن دانه مؤثرتر بود. تجزیه رگرسیون نیز نشان داد که بهازای یک درجه سلسیوس افزایش دما در دوره پر شدن دانه، طول این دوره 1/54 روز کاهش و سرعت پر شدن دانه به میزان 0/007 میلیگرم بر دانه در روز افزایش پیدا میکند. به ازای افزایش هر روز دوام پر شدن دانه، سرعت پر شدن دانه بهمیزان 0/004 میلیگرم بر دانه در روز کاهش یافت. بهطورکلی از نظر سرعت و دوام پر شدن دانه بین 20 رقم کلزای مورد مطالعه، تنوع ژنتیکی وجود داشت. Manuscript profile -
Article
5 - بررسی پتانسیل دگرآسیبی عصاره هیدرومتانولی اندام هوایی کنجد زراعی بر ویژگیهای جوانهزنی و رشد گیاهچهای علفهرز خربزه وحشی (cucumis melo var.agrestisSeed Research , Issue 1 , Year , Spring 1399بهمنظور بررسی اثر آللوپاتی عصاره هیدرو متانولی اندام هوایی کنجد زراعی بر خصوصیات جوانهزنی و رشد گیاهچهای علفهرز خربزه وحشی، آزمایشی در محیط پتریدیش در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه علفهای هرز بخش تحقیقات گیاهپزشکی مرکز تحقیقات کشاورزی و من Moreبهمنظور بررسی اثر آللوپاتی عصاره هیدرو متانولی اندام هوایی کنجد زراعی بر خصوصیات جوانهزنی و رشد گیاهچهای علفهرز خربزه وحشی، آزمایشی در محیط پتریدیش در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه علفهای هرز بخش تحقیقات گیاهپزشکی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان در سال 1396 به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایشی شامل غلظتهای مختلف عصاره هیدرومتانولی (100،90،80،70،60،50،40،30،20،10 درصد) و محلول آب مقطر بهعنوان تیمار شاهد بود. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت عصاره هیدرومتانولی کنجد زراعی، درصد جوانهزنی و سرعت جوانهزنی خربزه وحشی بهطور معنیداری کاهش یافت. غلظتهای پایین (10 و 20 درصد ) عصاره اندام هوایی کنجد تأثیر معنیداری بر یکنواختی جوانهزنی خربزه وحشی در مقایسه با شاهد نشان ندادند؛ اما این صفت در غلظت 30 درصد و بالاتر عصاره بهشدت کاهش نشان داد. شروع مؤثر جوانهزنی در تیمار شاهد با 7 ساعت، کمترین زمان را به خود اختصاص داد، درحالیکه در غلظت 70 درصد با 149ساعت، بیشترین زمان لازم برای شروع مؤثر جوانهزنی بهدست آمد. در این مطالعه ضریب آلو متریک خربزه وحشی با افزایش غلظت عصاره کنجد زراعی، کاهش نشان داد. بیشترین کاهش مربوط به غلظت 70 درصد به میزان 2/0 بود. درمجموع، میزان تغییرات صفات جوانهزنی و رشد گیاهچهای خربزه وحشی بسته حد آستانه غلظت ترکیبات آللوکمیال در غلظتهای مختلف میباشد. با توجه به اثبات اثر دگرآسیبی اندام هوایی کنجد زراعی بر علفهرز خربزه وحشی پیشنهاد به استفاده از آن به عنوان علفکش با منشاء طبیعی جهت کنترل خربزه وحشی میباشد. Manuscript profile -
Article
6 - اثر تنش ماندابی در مرحله گیاهچهای بر صفات ریشه و صفات فیزیولوژیک ارقام گندمSeed Research , Issue 2 , Year , Summer 1400اولین اثر منفی تنش غرقاب برای گیاه کمبود اکسیژن در خاک میباشد. کاهش اکسیژن قابل دسترس باعث کاهش توسعه ریشه و بخشهای هوایی گیاه میشود. به منظور ارزیابی ارقام گندم استان گلستان تحت شرایط محدودیت اکسیژن آزمایشی درآذرماه سال زراعی 1395 در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه گ Moreاولین اثر منفی تنش غرقاب برای گیاه کمبود اکسیژن در خاک میباشد. کاهش اکسیژن قابل دسترس باعث کاهش توسعه ریشه و بخشهای هوایی گیاه میشود. به منظور ارزیابی ارقام گندم استان گلستان تحت شرایط محدودیت اکسیژن آزمایشی درآذرماه سال زراعی 1395 در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبد کاووس بهصورت گلدانی و با هدف بررسی اثر مدتهای غرقابی بر صفات ریشهای و شاخصهای فیزیولوژیک گیاهچههای ارقام گندم بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 3 سطح غرقاب (صفر، 10 و 20 روز) و 10 رقم گندم (آفتاب، آذر، کریم، کوهدشت، لاین 17، سرداری، قابوس، گنبد مروارید و زاگرس) در 4 تکرار اجرا شد. نتایج آزمایش نشان داد که اثر طول دوره غرقاب، رقم و اثر متقابل رقم در غرقاب بر تمامی صفات مربوط به ریشه در سطح یک درصد و اثر تنش غرقابی بر کلروفیل a و کلروفیل کل در سطح احتمال پنج درصد و پرولین در سطح احتمال یک درصد معنیدار بودند و بر کاروتنوئید معنیدار نبود، همچنین اثر رقم تنها بر صفت کلروفیل b در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود و بر باقی صفات اثر معنیداری را نشان نداد. برهمکنش رقم در غرقاب بر کلروفیل b و کاروتنوئید و پرولین در سطح احتمال یک درصد معنیدار بودند. همچنین رقم کریم در صفات حجم ریشه، سطح ریشه و قطر ریشه به نسبت سایر ازقام برتر بود. بهتر است از ارقام آذر و لاین 17 در شرایط غرقابی در مراحل اولیه رشد و همچنین از ارقام آفتاب در تنش ضعیف و زاگرس در تنش شدیدتر استفاده نگردد. ا Manuscript profile -
Article
7 - ارزیابی مقاومت به سطوح شوری ارقام کلزا در مرحله جوانهزنی و رشد اولیه گیاهچهSeed Research , Issue 4 , Year , Autumn 1393به منظور بررسی اثر شوری ناشی از کلرید سدیم روی گیاه کلزا (Brassica Napus L.) در مرحله جوانهزنی و رشد گیاهچه آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در بهمن ماه سال 1389 در دانشگاه گنبدکاووس انجام شد. عامل اول شامل 4 رقم کلزا، (T98007 ,Q6503 ,H141 Moreبه منظور بررسی اثر شوری ناشی از کلرید سدیم روی گیاه کلزا (Brassica Napus L.) در مرحله جوانهزنی و رشد گیاهچه آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در بهمن ماه سال 1389 در دانشگاه گنبدکاووس انجام شد. عامل اول شامل 4 رقم کلزا، (T98007 ,Q6503 ,H1413,H50) و عامل دوم شوری شامل 6 سطح (صفر، 5، 10، 15، 20و 28 میلی موس بر سانتیمتر) بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر رقم و شوری بر تمام صفات مورد مطالعه معنیدار بود، در حالی که اثر متقابل شوری×رقم تنها بر صفات طول ریشهچه، طول ساقهچه، نسبت طول ریشهچه به ساقهچه و سرعت جوانهزنی معنیدار بود. مقایسه میانگین صفات بیان داشت که از نظر وزن خشک ریشهچه، وزن خشک ساقهچه، وزن خشک کل گیاهچه، درصد جوانه زنی و تعداد گیاهچههای نرمال تنوع زیادی مشاهده شد. رابطه لگاریتم طول ریشهچه و ساقهچه، نسبت طول ریشهچه به ساقهچه و درصد جوانهزنی با سطوح شوری مختلف نیز نشان داد که با افزایش سطوح شوری صفات فوق کاهش یافت. نتایج کلی نشان داد که رقم Q6503 محتملترین رقم و T98007 حساسترین رقم به شوری بود. Manuscript profile -
Article
8 - اثر شوری و دما بر خصوصیات فیزیولوژیک جوانهزنی و رشد گیاهچه چای ترش (Hibiscus sabdariffa)Seed Research , Issue 4 , Year , Autumn 1392به منظور بررسی اثر شوری و درجه حرارت بر جوانهزنی و رشد گیاهچه چای ترش آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار در آزمایشگاه زراعت دانشگاه گنبد کاووس، در خرداد ماه 1390 اجرا شد. عامل اول شامل 5 سطح شوری (0، 3-، 6-، 9-، 12- بار) و عامل دوم درجه حرارت Moreبه منظور بررسی اثر شوری و درجه حرارت بر جوانهزنی و رشد گیاهچه چای ترش آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار در آزمایشگاه زراعت دانشگاه گنبد کاووس، در خرداد ماه 1390 اجرا شد. عامل اول شامل 5 سطح شوری (0، 3-، 6-، 9-، 12- بار) و عامل دوم درجه حرارت در 3 سطح (25، 30، 35 درجه سانتیگراد) بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر دما بر ویژگیهای طول ساقهچه، طول ریشهچه، سرعت جوانهزنی و پویایی مواد در سطح یک درصد و بر وزن خشک ساقهچه در سطح 5 درصد معنیدار بود. همچنین اثر شوری بر تمام ویژگیهای به جز وزن خشک ریشهچه در سطح یک درصد معنیدار بود، در حالی که بر همکنش شوری و دما تنها بر طول ریشهچه، وزن خشک گیاهچه، وزن خشک ساقچه و سرعت جوانهزنی معنیدار بود. تجزیه رگرسیونی نشان داد که بیشترین کاهش به ازای هر واحد افزایش شوری در طول ساقهچه با 38/9 درصد و کمترین کاهش در پویایی مواد با 54/2 درصد مشاهده شد. همچنین بیشترین درصد جوانهزنی و پویایی مواد، در دمای 31 درجه سانتیگراد حاصل شد. در مورد صفاتی که بر همکنش شوری و دما بر روی آنها معنیدار بود، کمترین اثر سوء نمک در دمای 30 درجه سانتیگراد حاصل شد. بنابراین با توجه به نتایج حاصله میتوان بیان داشت که دمای مناسب برای این گونه حدود 30 تا 31 درجه سانتیگراد تخمین زده شد. Manuscript profile -
Article
9 - اثر قدرت بذر بر جوانهزنی و رشد هتروتروفیک گندم در واکنش به شوریSeed Research , Issue 2 , Year , Summer 1391سبز شدن محصولات زراعی تحت تاثیر عوامل محیطی نظیر آب، خاک، شوری، خشکی، عمق کاشت و کیفیت یا زوال بذر است. به منظور ارزیابی اثر شوری و زوال بذر بر شاخصهای جوانهزنی و رشد گیاهچه گندم آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در شرایط مطلوب آزمایشگاهی د Moreسبز شدن محصولات زراعی تحت تاثیر عوامل محیطی نظیر آب، خاک، شوری، خشکی، عمق کاشت و کیفیت یا زوال بذر است. به منظور ارزیابی اثر شوری و زوال بذر بر شاخصهای جوانهزنی و رشد گیاهچه گندم آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در شرایط مطلوب آزمایشگاهی در اتاقک رشد اجرا شد. عامل اول شامل سه سطح شوری (0، 4- و 8- بار) و عامل دوم زوال بذر به روش پیری تسریع شده (0، 24، 48، 72، 96، 120 و 144 ساعت) بودند. نتایج نشان داد که اثر متقابل شوری بر زوال بر هیچ یک از صفات مورد مطالعه معنیدار نبود، در حالیکه اثر شوری و زوال بذر بر تمام صفات مورد مطالعه معنیدار بود. تجزیه رگرسیونی نشان داد که صفات سرعت جوانهزنی با 61/84 درصد و درصد جوانهزنی با 19/5 درصد کاهش به ازای افزایش هر واحد شوری، به ترتیب حساسترین و متحملترین صفات به شوری بودند. همچنین صفات درصد جوانهزنی و طول ریشهچه به ترتیب حساسترین و متحملترین صفات به زوال بذر بودند. Manuscript profile -
Article
10 - بررسی پتانسیل دگرآسیبی عصاره هیدرومتانولی اندام هوایی کنجد زراعی بر ویژگیهای جوانهزنی و رشد گیاهچهای علفهرز خربزه وحشی (cucumis melo var.agrestisJournal of Seed Research , Issue 1 , Year , Spring 1399بهمنظور بررسی اثر آللوپاتی عصاره هیدرو متانولی اندام هوایی کنجد زراعی بر خصوصیات جوانهزنی و رشد گیاهچهای علفهرز خربزه وحشی، آزمایشی در محیط پتریدیش در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه علفهای هرز بخش تحقیقات گیاهپزشکی مرکز تحقیقات کشاورزی و من Moreبهمنظور بررسی اثر آللوپاتی عصاره هیدرو متانولی اندام هوایی کنجد زراعی بر خصوصیات جوانهزنی و رشد گیاهچهای علفهرز خربزه وحشی، آزمایشی در محیط پتریدیش در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه علفهای هرز بخش تحقیقات گیاهپزشکی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان در سال 1396 به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایشی شامل غلظتهای مختلف عصاره هیدرومتانولی (100،90،80،70،60،50،40،30،20،10 درصد) و محلول آب مقطر بهعنوان تیمار شاهد بود. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت عصاره هیدرومتانولی کنجد زراعی، درصد جوانهزنی و سرعت جوانهزنی خربزه وحشی بهطور معنیداری کاهش یافت. غلظتهای پایین (10 و 20 درصد ) عصاره اندام هوایی کنجد تأثیر معنیداری بر یکنواختی جوانهزنی خربزه وحشی در مقایسه با شاهد نشان ندادند؛ اما این صفت در غلظت 30 درصد و بالاتر عصاره بهشدت کاهش نشان داد. شروع مؤثر جوانهزنی در تیمار شاهد با 7 ساعت، کمترین زمان را به خود اختصاص داد، درحالیکه در غلظت 70 درصد با 149ساعت، بیشترین زمان لازم برای شروع مؤثر جوانهزنی بهدست آمد. در این مطالعه ضریب آلو متریک خربزه وحشی با افزایش غلظت عصاره کنجد زراعی، کاهش نشان داد. بیشترین کاهش مربوط به غلظت 70 درصد به میزان 2/0 بود. درمجموع، میزان تغییرات صفات جوانهزنی و رشد گیاهچهای خربزه وحشی بسته حد آستانه غلظت ترکیبات آللوکمیال در غلظتهای مختلف میباشد. با توجه به اثبات اثر دگرآسیبی اندام هوایی کنجد زراعی بر علفهرز خربزه وحشی پیشنهاد به استفاده از آن به عنوان علفکش با منشاء طبیعی جهت کنترل خربزه وحشی میباشد. Manuscript profile -
Article
11 - اثر تنش ماندابی در مرحله گیاهچهای بر صفات ریشه و صفات فیزیولوژیک ارقام گندمJournal of Seed Research , Issue 2 , Year , Summer 1400اولین اثر منفی تنش غرقاب برای گیاه کمبود اکسیژن در خاک میباشد. کاهش اکسیژن قابل دسترس باعث کاهش توسعه ریشه و بخشهای هوایی گیاه میشود. به منظور ارزیابی ارقام گندم استان گلستان تحت شرایط محدودیت اکسیژن آزمایشی درآذرماه سال زراعی 1395 در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه گ Moreاولین اثر منفی تنش غرقاب برای گیاه کمبود اکسیژن در خاک میباشد. کاهش اکسیژن قابل دسترس باعث کاهش توسعه ریشه و بخشهای هوایی گیاه میشود. به منظور ارزیابی ارقام گندم استان گلستان تحت شرایط محدودیت اکسیژن آزمایشی درآذرماه سال زراعی 1395 در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبد کاووس بهصورت گلدانی و با هدف بررسی اثر مدتهای غرقابی بر صفات ریشهای و شاخصهای فیزیولوژیک گیاهچههای ارقام گندم بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 3 سطح غرقاب (صفر، 10 و 20 روز) و 10 رقم گندم (آفتاب، آذر، کریم، کوهدشت، لاین 17، سرداری، قابوس، گنبد مروارید و زاگرس) در 4 تکرار اجرا شد. نتایج آزمایش نشان داد که اثر طول دوره غرقاب، رقم و اثر متقابل رقم در غرقاب بر تمامی صفات مربوط به ریشه در سطح یک درصد و اثر تنش غرقابی بر کلروفیل a و کلروفیل کل در سطح احتمال پنج درصد و پرولین در سطح احتمال یک درصد معنیدار بودند و بر کاروتنوئید معنیدار نبود، همچنین اثر رقم تنها بر صفت کلروفیل b در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود و بر باقی صفات اثر معنیداری را نشان نداد. برهمکنش رقم در غرقاب بر کلروفیل b و کاروتنوئید و پرولین در سطح احتمال یک درصد معنیدار بودند. همچنین رقم کریم در صفات حجم ریشه، سطح ریشه و قطر ریشه به نسبت سایر ازقام برتر بود. بهتر است از ارقام آذر و لاین 17 در شرایط غرقابی در مراحل اولیه رشد و همچنین از ارقام آفتاب در تنش ضعیف و زاگرس در تنش شدیدتر استفاده نگردد. ا Manuscript profile -
Article
12 - ارزیابی مقاومت به سطوح شوری ارقام کلزا در مرحله جوانهزنی و رشد اولیه گیاهچهJournal of Seed Research , Issue 4 , Year , Autumn 1393به منظور بررسی اثر شوری ناشی از کلرید سدیم روی گیاه کلزا (Brassica Napus L.) در مرحله جوانهزنی و رشد گیاهچه آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در بهمن ماه سال 1389 در دانشگاه گنبدکاووس انجام شد. عامل اول شامل 4 رقم کلزا، (T98007 ,Q6503 ,H141 Moreبه منظور بررسی اثر شوری ناشی از کلرید سدیم روی گیاه کلزا (Brassica Napus L.) در مرحله جوانهزنی و رشد گیاهچه آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در بهمن ماه سال 1389 در دانشگاه گنبدکاووس انجام شد. عامل اول شامل 4 رقم کلزا، (T98007 ,Q6503 ,H1413,H50) و عامل دوم شوری شامل 6 سطح (صفر، 5، 10، 15، 20و 28 میلی موس بر سانتیمتر) بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر رقم و شوری بر تمام صفات مورد مطالعه معنیدار بود، در حالی که اثر متقابل شوری×رقم تنها بر صفات طول ریشهچه، طول ساقهچه، نسبت طول ریشهچه به ساقهچه و سرعت جوانهزنی معنیدار بود. مقایسه میانگین صفات بیان داشت که از نظر وزن خشک ریشهچه، وزن خشک ساقهچه، وزن خشک کل گیاهچه، درصد جوانه زنی و تعداد گیاهچههای نرمال تنوع زیادی مشاهده شد. رابطه لگاریتم طول ریشهچه و ساقهچه، نسبت طول ریشهچه به ساقهچه و درصد جوانهزنی با سطوح شوری مختلف نیز نشان داد که با افزایش سطوح شوری صفات فوق کاهش یافت. نتایج کلی نشان داد که رقم Q6503 محتملترین رقم و T98007 حساسترین رقم به شوری بود. Manuscript profile -
Article
13 - اثر شوری و دما بر خصوصیات فیزیولوژیک جوانهزنی و رشد گیاهچه چای ترش (Hibiscus sabdariffa)Journal of Seed Research , Issue 4 , Year , Autumn 1392به منظور بررسی اثر شوری و درجه حرارت بر جوانهزنی و رشد گیاهچه چای ترش آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار در آزمایشگاه زراعت دانشگاه گنبد کاووس، در خرداد ماه 1390 اجرا شد. عامل اول شامل 5 سطح شوری (0، 3-، 6-، 9-، 12- بار) و عامل دوم درجه حرارت Moreبه منظور بررسی اثر شوری و درجه حرارت بر جوانهزنی و رشد گیاهچه چای ترش آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار در آزمایشگاه زراعت دانشگاه گنبد کاووس، در خرداد ماه 1390 اجرا شد. عامل اول شامل 5 سطح شوری (0، 3-، 6-، 9-، 12- بار) و عامل دوم درجه حرارت در 3 سطح (25، 30، 35 درجه سانتیگراد) بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر دما بر ویژگیهای طول ساقهچه، طول ریشهچه، سرعت جوانهزنی و پویایی مواد در سطح یک درصد و بر وزن خشک ساقهچه در سطح 5 درصد معنیدار بود. همچنین اثر شوری بر تمام ویژگیهای به جز وزن خشک ریشهچه در سطح یک درصد معنیدار بود، در حالی که بر همکنش شوری و دما تنها بر طول ریشهچه، وزن خشک گیاهچه، وزن خشک ساقچه و سرعت جوانهزنی معنیدار بود. تجزیه رگرسیونی نشان داد که بیشترین کاهش به ازای هر واحد افزایش شوری در طول ساقهچه با 38/9 درصد و کمترین کاهش در پویایی مواد با 54/2 درصد مشاهده شد. همچنین بیشترین درصد جوانهزنی و پویایی مواد، در دمای 31 درجه سانتیگراد حاصل شد. در مورد صفاتی که بر همکنش شوری و دما بر روی آنها معنیدار بود، کمترین اثر سوء نمک در دمای 30 درجه سانتیگراد حاصل شد. بنابراین با توجه به نتایج حاصله میتوان بیان داشت که دمای مناسب برای این گونه حدود 30 تا 31 درجه سانتیگراد تخمین زده شد. Manuscript profile -
Article
14 - اثر قدرت بذر بر جوانهزنی و رشد هتروتروفیک گندم در واکنش به شوریJournal of Seed Research , Issue 2 , Year , Summer 1391سبز شدن محصولات زراعی تحت تاثیر عوامل محیطی نظیر آب، خاک، شوری، خشکی، عمق کاشت و کیفیت یا زوال بذر است. به منظور ارزیابی اثر شوری و زوال بذر بر شاخصهای جوانهزنی و رشد گیاهچه گندم آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در شرایط مطلوب آزمایشگاهی د Moreسبز شدن محصولات زراعی تحت تاثیر عوامل محیطی نظیر آب، خاک، شوری، خشکی، عمق کاشت و کیفیت یا زوال بذر است. به منظور ارزیابی اثر شوری و زوال بذر بر شاخصهای جوانهزنی و رشد گیاهچه گندم آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در شرایط مطلوب آزمایشگاهی در اتاقک رشد اجرا شد. عامل اول شامل سه سطح شوری (0، 4- و 8- بار) و عامل دوم زوال بذر به روش پیری تسریع شده (0، 24، 48، 72، 96، 120 و 144 ساعت) بودند. نتایج نشان داد که اثر متقابل شوری بر زوال بر هیچ یک از صفات مورد مطالعه معنیدار نبود، در حالیکه اثر شوری و زوال بذر بر تمام صفات مورد مطالعه معنیدار بود. تجزیه رگرسیونی نشان داد که صفات سرعت جوانهزنی با 61/84 درصد و درصد جوانهزنی با 19/5 درصد کاهش به ازای افزایش هر واحد شوری، به ترتیب حساسترین و متحملترین صفات به شوری بودند. همچنین صفات درصد جوانهزنی و طول ریشهچه به ترتیب حساسترین و متحملترین صفات به زوال بذر بودند. Manuscript profile -
Article
15 - تخمین برخی پارامترهای مهم مورد استفاده در پیش بینی رشد گندمJournal of Plant Ecophysiology , Issue 5 , Year , Autumn 2019به جهت اهمیت فیزیولوژیکی پارامترهای مدلهای رگرسیون غیر خطی در الگوهای رشد سیگموئیدی در این تحقیق از هشت مدل رگرسیون غیرخطی برای توصیف روند تغییرات ماده خشک تجمعی و از دو مدل لجستیک و بتا برای توصیف روند تغییرات سطح برگ دو رقم گندم در دو سطح کودی استفاده شد. به این منظو Moreبه جهت اهمیت فیزیولوژیکی پارامترهای مدلهای رگرسیون غیر خطی در الگوهای رشد سیگموئیدی در این تحقیق از هشت مدل رگرسیون غیرخطی برای توصیف روند تغییرات ماده خشک تجمعی و از دو مدل لجستیک و بتا برای توصیف روند تغییرات سطح برگ دو رقم گندم در دو سطح کودی استفاده شد. به این منظور آزمایشی در قالب فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در دو سطح کودی ( صفر و 150 کیلوگرم ازت در رقم کوهدشت، صفر و 120 کیلوگرم کود ازته در رقم دوروم) در طی دوسال زراعی(93-1392 و 94-1393) بهصورت آزمایش مرکب در دانشگاه گنبد کاووس به اجرا درآمد. نتایج نشان داد که هر دو مدل بهخوبی قادر به توصیف تغییرات شاخص سطح برگ بودهاند و هیچکدام برتری نسبی بر دیگری ندارند. همچنین حداکثر شاخص سطح برگ (LAImax) در رقم کوهدشت در هر دو سطح کودی در هر دو مدل بالاتر از رقم دوروم بود. همچنین نتایج نشان داد که کلیه مدلها بهخوبی روند تغییرات ماده خشک تجمعی را در برابر روز پس از کشت در هر دو سطح کودی نشان دادند اما در این بین، مدلهای ریچاردز، نمایی متقارن، نمائی بریده و ویبول به لحاظ مقادیر آمارههای محاسبه شده، کمی مناسبتر از سایر مدل-ها بودند، ضمن اینکه از پارامترهای بدست آمده در این مدلها میتوان در مطالعات مربوط به مقایسه ارقام و تیمارهای مختلف، آنالیز رشد و شبیه سازی رشد و تولید گندم استفاده نمود. Manuscript profile -
Article
16 - روابط آلومتریک بین سطح برگ و صفات رویشی در گیاه باقلا (Vicia Faba)Journal of Plant Ecophysiology , Issue 5 , Year , Winter 2016هدف از این مطالعه بدست آوردن روابط آلومتریک بین سطح برگ (سانتیمتر مربع در بوته) با تعداد برگ در ساقه اصلی، وزن خشک برگهای سبز (گرم در بوته)، وزن خشک ساقه (گرم در بوته)، وزن خشک اجزای رویشی (گرم در بوته) و ارتفاع بوته (سانتیمتر) در باقلا (Vicia faba) بود. بدین منظور آ Moreهدف از این مطالعه بدست آوردن روابط آلومتریک بین سطح برگ (سانتیمتر مربع در بوته) با تعداد برگ در ساقه اصلی، وزن خشک برگهای سبز (گرم در بوته)، وزن خشک ساقه (گرم در بوته)، وزن خشک اجزای رویشی (گرم در بوته) و ارتفاع بوته (سانتیمتر) در باقلا (Vicia faba) بود. بدین منظور آزمایشی بر روی رقم برکت باقلا به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با دو عامل تاریخ کاشت (در دو سطح 7 آذر و 24 آذر 1390) و تراکم (در چهار سطح 8، 12، 16 و 20 بوته در متر مربع) با چهار تکرار در سال زراعی 91- 1390 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبد کاووس اجرا شد. نمونهگیری تا ابتدای مرحله غلافدهی، یعنی زمانی که تولید موثر برگ متوقف میشود، انجام شد. در هر نمونهگیری میزان سطح برگ، تعداد برگ در ساقه اصلی، وزن خشک برگ سبز، وزن خشک ساقه، وزن خشک اجزای رویشی و ارتفاع بوته اندازهگیری شد. برای توصیف رابطه سطح برگ با صفات ذکر شده برای هر تیمار از معادله توانی (Y= aXb) استفاده شد. نتایج نشان داد که به دلیل عدم تفاوت بین تیمارها، میتوان از یک معادله برای بیان رابطهی هر صفت با سطح برگ با ضریب تبیین (R2) بالای 98/0استفاده نمود. Manuscript profile -
Article
17 - تاثیرکم آبی با استفاده از شاخصهای تحمل به خشکی در لوبیا Phaseolus vulgaris L) )Journal of Plant Ecophysiology , Issue 5 , Year , Winter 2018دو آزمایش بهصورت جداگانه در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبد کاووس در سال 1392 اجرا شد. آزمایش اول بررسی تنش متوسط بعد از مرحله غلاف دهی (آبیاری با تخلیه 30 درصد رطوبت ظرفیت زراعی) و آزمایش دوم بررسی تنش شدید بعد از مرحل Moreدو آزمایش بهصورت جداگانه در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبد کاووس در سال 1392 اجرا شد. آزمایش اول بررسی تنش متوسط بعد از مرحله غلاف دهی (آبیاری با تخلیه 30 درصد رطوبت ظرفیت زراعی) و آزمایش دوم بررسی تنش شدید بعد از مرحله غلاف دهی (آبیاری با تخلیه 70 درصد رطوبت ظرفیت زراعی) روی ارقام مختلف لوبیا شامل لوبیا سفید (داران)، لوبیا قرمز (آزادشهر)، لوبیا سبز (سانری) و لوبیا چیتی (سامان) بود. نتایج تحقیق نشان داد که ارقام از نظر کلیه شاخصهای مورد مطالعه در شرایط تنش متوسط و بدون تنش به جز سه شاخص TOL، SSI و STI اختلاف معنیداری داشتند. همچنین همبستگی مثبت و معنیداری در سطح احتمال یک درصد بین عملکرد دانه و برخی شاخصها همچون HARM، MP و GMP در دو شرایط تنش متوسط و بدون تنش مشاهده شد. بنابراین، این شاخصها میتوانند برای گزینش ارقام مقاوم به خشکی متوسط انتخاب شوند. در این مطالعه، لوبیا چیتی بیشترین مقدار شاخصهای HARM،MP و GMP را داشت و بهعنوان متحملترین رقم در شرایط تنش متوسط شناسایی شد. در شرایط تنش شدید، ارقام از نظر شاخصهای TOL، MP و GMP در سطح احتمال پنج درصد اختلاف معنیداری داشتند. شاخص GMP همبستگی مثبت و معنیدار با عملکرد دانه در دو شرایط تنش شدید و بدون تنش داشت. به عنوان مناسبترین شاخص برای گزینش ارقام متحمل به خشکی شدید شناسایی شد. بر اساس شاخص GMP، لوبیا قرمز و لوبیا چیتی بهعنوان ارقام برتر در تنش شدید شناخته شدند. Manuscript profile -
Article
18 - ارزیابی شاخصهای رشد دو رقم اصلاح شده و بومی برنج (Oryza sativa L.) در مدیریتهای مختلف آبیاریJournal of Plant Ecophysiology , Issue 2 , Year , Winter 2017به منظور تعیین اثر مدیریتهای مختلف آبیاری بر شاخصهای رشد برنج، پژوهشی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار با دو عامل آبیاری در چهار سطح و رقم در دو سطح در مزرعه تحقیقاتی معاونت موسسه تحقیقات برنج کشور (آمل) در سال 1390 به اجرا درآ Moreبه منظور تعیین اثر مدیریتهای مختلف آبیاری بر شاخصهای رشد برنج، پژوهشی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار با دو عامل آبیاری در چهار سطح و رقم در دو سطح در مزرعه تحقیقاتی معاونت موسسه تحقیقات برنج کشور (آمل) در سال 1390 به اجرا درآمد. تیمارها شامل تناوب خشکی و رطوبت (AWD)، کشت نیمه خشک (SDC)، ترکیب آب کم عمق با تناوب خشکی و رطوبت (SWD) و روش سنتی (TI) و دو رقم بومی طارم محلی و اصلاح شده فجر بودند. با اندازهگیری وزن خشک و سطح برگ در طی هفت نوبت نمونهبرداری در طول رشد برنج، روند تغییرات شاخصهای رشد به روش تابعی نسبت به روز پس از نشاکاری رسم شد. نتایج نشان داد تیمار TIبا میانگین 7694 کیلوگرم بیش-ترین مقدار عملکرد شلتوک را داشته و مدیریتهای AWD با میانگین 7056 کیلوگرم و SDC با میانگین 8/6856 کیلوگرم و SWD با میانگین 7/6358 کیلوگرم به ترتیب کمترین مقدار عملکرد شلتوک در هکتار را به خود اختصاص دادند. بیشترین شاخص سطح برگ در رقم طارم محلی به مقدار 6/4 در تناوب خشکی و رطوبت و کمترین آن به مقدار 99/2 در ترکیب آب کم عمق با تناوب خشکی و رطوبت بدست آمد. ولی در رقم فجر بیشترین مقدار شاخص سطح برگ (6/5) در آبیاری سنتی و کمترین مقدار آن (1/4) مربوط به تناوب خشکی و رطوبت بودند. بنابراین با توجه به حداکثر شاخص سطح برگ، سرعت جذب خالص در طارم محلی و فجر میتوان مدیریتهای آبیاری AWD و SDC را بکار گرفت. Manuscript profile -
Article
19 - بررسی نقش عوامل فیزیوگرافی جهت کشت نخودفرنگی در استان گلستانJournal of Plant Ecophysiology , Issue 1 , Year , Summer 2020توسعه و حفظ توازن اکولوژیک زمانی محقق خواهد شد که از سرزمین به تناسب قابلیتها و توانمندیهای آن استفاده گردد. بر این اساس، شناسایی توانمندیهای سرزمین پیش از بارگذاری فعالیتهای گوناگون بسیار حائز اهمیت است. در غیر این صورت، بسیاری از سرمایهگذاریهای انجام شده Moreتوسعه و حفظ توازن اکولوژیک زمانی محقق خواهد شد که از سرزمین به تناسب قابلیتها و توانمندیهای آن استفاده گردد. بر این اساس، شناسایی توانمندیهای سرزمین پیش از بارگذاری فعالیتهای گوناگون بسیار حائز اهمیت است. در غیر این صورت، بسیاری از سرمایهگذاریهای انجام شده به هدر خواهد رفت. در نتیجه، ارزیابی توان اراضی جهت کشت محصولات مختلف اولین اولویت راهبردی جهت افزایش تولید و بهینهسازی مصرف منابع میباشد. به منظور بررسی نقش عوامل فیزیوگرافی در توان اکولوژیکی اراضی استان گلستان جهت کشت نخود فرنگی، از سامانه اطلاعات جغرافیایی GIS و روش خطی وزنی WLC استفاده شد. نیازهای زراعی و متغیرهای زمینشناسی که شامل بافت خاک، ارتفاع از سطح دریا، شیب و جهت شیب می باشند از منابع علمی موجود تعیین، درجهبندی و نقشههای مورد نیاز تهیه گردید. برای استانداردسازی دادهها از منطق فازی و برای وزن دهی معیارها از روش تحلیل سلسله مراتبی AHPاستفاده شد. در نهایت، با استفاده از روش ترکیب خطی وزنی WLC در محیط نرم افزار TerrSet نقشه پتانسیل کشت نخود فرنگی تهیه گردید. نتایج وزن دهی معیارها با روش AHP نشان داد که شیب با 2790/0 بیشترین و ارتفاع با 1038/0 کمترین ضرایب را داشتند. همچنین نتایج نشان میدهد که بخش اعظمی از اراضی کشاوزی واقع در مرکز استان (51/70 درصد) دارای شرایط مساعد و 2/13 درصد از مساحت کل اراضی جهت کشت نخود فرنگی مستعد نمیباشد که شامل اراضی واقع در مناطق کوهستانی و مرتفع استان میگردد. Manuscript profile -
Article
20 - بررسی میزان توزیع مادهی خشک بین اندامهای مختلف در گیاه باقلا (Vicia faba L.)Journal of Plant Ecophysiology , Issue 4 , Year , Autumn 2019اطلاعات کمّی (عددی) درباره تجمع و توزیع مادهی خشک در باقلا (Vicia faba L.) اندک میباشد. هدف این مطالعه بدست آوردن مقادیر عددی ضرایب توزیع مادهی خشک بین اندامهای گیاه باقلا در تاریخ و تراکم کاشتهای مختلف بود. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی Moreاطلاعات کمّی (عددی) درباره تجمع و توزیع مادهی خشک در باقلا (Vicia faba L.) اندک میباشد. هدف این مطالعه بدست آوردن مقادیر عددی ضرایب توزیع مادهی خشک بین اندامهای گیاه باقلا در تاریخ و تراکم کاشتهای مختلف بود. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با تیمارهای تاریخ کاشت در سه سطح (7 آذر، 24 آذر و 17 دی) و تراکم بوته در چهار سطح (8، 12، 16 و 20 بوته در متر مربع) در سال 1392-1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبد کاووس در شرایط دیم و با 4 تکرار انجام شد. وزن خشک به تفکیک اندامهای مختلف و مراحل فنولوژیک گیاه طی دوره کاشت تا برداشت اندازهگیری شدند. توزیع مادهی خشک بین برگ و ساقه قبل از مرحله شروع غلاف-دهی (R3)، از رابطه خطی پیروی میکرد. نسبت توزیع مادهی خشک بین برگ و ساقه در تاریخ کاشت 7 آذر ماه 62:37، در تاریخ کاشت 24 آذر ماه 60:39 و در تاریخ کاشت 17 دی ماه 54:40 بود. مادهی خشکی که به ساقه اختصاص یافته بیشتر از مادهی خشک تخصیص یافته به برگ بود و از طرفی رقابت بین بوتهای تاثیر چندانی روی توزیع ماده خشک نداشت. دادههای پس از دوره دانهبندی نسبت به دوره قبل از آن پراکندگی بیشتری داشتند که احتمالاً بهدلیل انتقال مجدد مادهی خشک است. Manuscript profile -
Article
21 - تاثیر زمان مصرف علفکشهای دو منظوره و اختلاط علفکشها بر کنترل علفهای هرز و عملکرد گندمJournal of Plant Ecophysiology , Issue 5 , Year , Autumn 2019آزمایشی جهت ارزیابی کارایی زمان مصرف علفکشهای دو منظوره و اختلاط علفکشها بر کنترل علفهای هرز و صفات رشدی، فیزیولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد دانه گندم در قالب طرح بلوکهای کاملاً تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه گنبدکاووس در سال زراعی 1394-1393 اجرا شد. Moreآزمایشی جهت ارزیابی کارایی زمان مصرف علفکشهای دو منظوره و اختلاط علفکشها بر کنترل علفهای هرز و صفات رشدی، فیزیولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد دانه گندم در قالب طرح بلوکهای کاملاً تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه گنبدکاووس در سال زراعی 1394-1393 اجرا شد. تیمارها شامل علفکشهای سولفوسولفورون+مت سولفورون متیل (توتال)، مزوسولفورون متیل+یدوسولفورون متیل+ ایمن کننده مفن پای دی اتیل (آتلانتیس)، مزوسولفورون+ یدوسولفورون+ دیفلوفنیکان+ ایمن کننده مفن پای دی اتیل (اتللو)، سولفوسولفورون (آپیروس)، اختلاط تری بنورون متیل (گرانستار) و کلودینافوپ پروپارژیل (تاپیک) در دو زمان مصرف ابتدای پنجهزنی و ابتدای ساقه رفتن بود. عدم کاربرد علفکشها و وجین دستی در دو زمان مورد بررسی نیز بهعنوان تیمار شاهد در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که اعمال علفکشهای دو منظوره و اختلاط گرانستار+تاپیک و وجین دستی در زمانهای مختلف مصرف بههمراه عدم کاربرد علفکشها، اثر معنیداری بر صفاتی نظیر سطح برگ، تعداد سنبله در مترمربع، تعداد دانه در سنبله، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، میزان کلروفیل a، b و پرولین داشتند (p<0.01). با توجه به نتایج بهدست آمده، مصرف علفکشها در بیشتر موارد بههمراه وجین دستی در زمان پنجهزنی کارایی آنها را نسبت به مرحله ساقه رفتن افزایش داد. بیشترین عملکرد دانه مربوط به تیمار آتلانتیس در ابتدای پنجهزنی معادل 7535 کیلوگرم در هکتار بود که با تیمار وجین، اتللو و آپیروس در ابتدای پنجهزنی بهعلاوه آتلانتیس در ابتدای ساقه رفتن اختلاف معنیداری را نشان نداد. در مقابل، کمترین میزان معنیدار عملکرد دانه مربوط به علفکش آپیروس (3991 کیلوگرم در هکتار) در زمان مصرف ابتدای ساقه رفتن Manuscript profile -
Article
22 - سنجش تناسب اراضی کشت سویا با تکیهبر شاخصهای فیزیوگرافی (موردمطالعه: استان گلستان)Journal of Plant Ecophysiology , Issue 1 , Year , Summer 2019استفاده نامناسب از اراضی و رشد بیرویه شهرها و کاهش سطح زیر کشت، استفاده بهینه از اراضی را موردتوجه قرار داده است و استفاده درست از اراضی، نیازمند بررسی مناسب منابع بومشناختی کشاورزی میباشد. این پژوهش بهمنظور ارزیابی اراضی کشاورزی استان گلستان برای کشت سویا، با استفا Moreاستفاده نامناسب از اراضی و رشد بیرویه شهرها و کاهش سطح زیر کشت، استفاده بهینه از اراضی را موردتوجه قرار داده است و استفاده درست از اراضی، نیازمند بررسی مناسب منابع بومشناختی کشاورزی میباشد. این پژوهش بهمنظور ارزیابی اراضی کشاورزی استان گلستان برای کشت سویا، با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) و روش خطی وزنی (WLC) انجام شد. بدین منظور ابتدا نیازهای زراعی و متغیرهای محیطی تعیین، درجهبندی و مطابق با آنها نقشههای موردنیاز تهیه گردید. متغیرهای محیطی موردمطالعه شامل: شیب، جهت جغرافیایی، ارتفاع از سطح دریا و بافت خاک میباشد. در این پژوهش. برای استانداردسازی دادهها از روش فازی و برای وزندهی به معیارها از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفادهشده است. درنهایت با استفاده از روش ترکیب خطی وزنی (WLC) در محیط نرمافزار IDRISI، نقشهی پتانسیل کشت سویا تهیه گردید. نتایج نشان داد که در وزندهی معیارها با روش تحلیل سلسله مراتبی در سویا بافت خاک با 5228/0 بیشترین و ارتفاع با 0765/0 کمترین ضریبها را کسب کردند. سپس پهنهبندی اراضی در چهار طبقه بسیار مستعد، مستعد، نیمه مستعد و غیر مستعد انجام شد. نتایج حاصل از روش ترکیبی خطی وزنی اراضی ازلحاظ فیزیوگرافی نشان داد که 08/11 و 60/37 درصد از اراضی جهت تولید سویا در پهنههای بسیار مستعد و مستعد قرار دارند و عامل محدودکننده کشت این گیاه در استان را میتوان بافت خاک ذکر نمود. Manuscript profile -
Article
23 - تأثیر کاربرد خارجی اسید سالیسیلیک و اسپرمین بر خصوصیات عملکردی و فیزیولوژیکی گیاه دارویی اسفرزه (Plantago ovata Forssk.) تحت شرایط قطع آبیاریJournal of Plant Ecophysiology , Issue 2 , Year , Summer 2020این مطالعه بهصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 18 تیمار و سه تکرار در سال زراعی 96-1395 در مزرعه پژوهشی دانشگاه گنبدکاووس اجرا شد. در این آزمایش تیمارهای آبیاری شامل: شاهد (بدون تنش)، قطع آبیاری در مرحله گلدهی و قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانه، Moreاین مطالعه بهصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 18 تیمار و سه تکرار در سال زراعی 96-1395 در مزرعه پژوهشی دانشگاه گنبدکاووس اجرا شد. در این آزمایش تیمارهای آبیاری شامل: شاهد (بدون تنش)، قطع آبیاری در مرحله گلدهی و قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانه، بهعنوان فاکتور اصلی و محلولپاشی برگی اسید سالیسیلیک (صفر، 4/0 و 8/0 میلیمولار) و اسپرمین (صفر و 02/0 میلیمولار) بهعنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. براساس نتایج آزمایش بیشترین وزن هزار دانه (00/2 گرم) در تیمار قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانه با محلولپاشی 4/0 میلیمولار اسید سالیسیلیک و عملکرد زیستی (37/2472 کیلوگرم در هکتار) در شرایط آبیاری نرمال و محلولپاشی برگی اسید سالیسیلیک با غلظت 8/0 میلیمولار و اسپرمین با غلظت 02/0 میلیمولار بهدست آمد. بهعلاوه بیشترین میزان فاکتور تورم بذر (42/12 میلیلیتر) و درصد موسیلاژ دانه (33/21 درصد) بهترتیب تحت شرایط تنش متوسط و تنش شدید مشاهده شد. بالاترین میزان عملکرد دانه (05/547 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد موسیلاژ دانه (12/102 کیلوگرم در هکتار) و درصد پوسته بذر (72 درصد) نیز به تیمار تلفیقی محلولپاشی برگی اسید سالیسیلیک با غلظت 8/0 میلیمولار و اسپرمین با غلظت 02/0 میلیمولار تحت شرایط قطع آبیاری در مرحله پرشدن دانه اختصاص داشت. با توجه به نتایج .. با توجه به نتایج حاصل؛ استنباط میشود نقش مؤثر اسید سالیسیلیک و اسپرمین در تنظیم اسمزی، پایداری غشاء و از بین بردن رادیکالهای فعال محیط سلول توانست تحمل گیاه دارویی اسفرزه را در شرایط تنش کمآبی افزایش دهد. Manuscript profile -
Article
24 - شبیه سازی عملکرد سویا با مدل iLegume_Soybean در استان مازندرانJournal of Plant Ecophysiology , Issue 1 , Year , Summer 2020سویا از منابع عمده تولید روغن و پروتئین گیاهی بهشمار میرود. بیش از 50 درصد تولید دانههای روغنی جهان به سویا اختصاص دارد. هدف از این مطالعه ارزیابی و به کارگیری یک مدل ساده رشد و عملکرد سویا در شرایط شرق مازندران بود. جنبههای مختلف رشد گیاه در مدل iLegume_Soybeanبه ص Moreسویا از منابع عمده تولید روغن و پروتئین گیاهی بهشمار میرود. بیش از 50 درصد تولید دانههای روغنی جهان به سویا اختصاص دارد. هدف از این مطالعه ارزیابی و به کارگیری یک مدل ساده رشد و عملکرد سویا در شرایط شرق مازندران بود. جنبههای مختلف رشد گیاه در مدل iLegume_Soybeanبه صورت زیر برنامههایی شامل نمو فنولوژیک، تغییرات سطح برگ، تولید و توزیع ماده خشک سازماندهی شدهاند. عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت با استفاده از سناریوهای مختلف شبیهسازی شد. نتایج نشان داد که ضرایب رگرسیونی عملکرد دانه و شاخص برداشت مشاهده شده در مقابل مقادیر شبیهسازی بر مبنای حدود اطمینان 95 درصد اختلاف معنیداری با ضرایب خط 1:1 (0=a و 1=b) نداشتند. مقدار ضریب تبیین (R2) برای عملکرد دانه و شاخص برداشت به ترتیب 96/0 و 80/0 به دست آمدند. علیرغم این که مقدار R2 بین مقادیر مشاهده شده و شبیهسازی 96 درصد بود اما با شیب خط 1:1 مطابقت نداشت و نسبت به آن دارای اریب بود. لذا میتوان بیان داشت که مدل مورد نظر توانایی پیشبینی عملکرد دانه و شاخص برداشت در شرایط محیطی مازندران را دارد اما مدل نمیتواند برای عملکرد بیولوژیک سویا در مازندران پیشبینی مناسبی نماید. Manuscript profile