هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی فعالیت آنتی‌اکسیدانی، سنجش میزان آلکالوئیدها، ترکیبات فنلی و آنتوسیانینی، فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و پراکسیداز به‌علاوه اسمولیت‌های گیاه دارویی مامیران در مراحل رویشی، گل‌دهی و میوه‌دهی بود. جهت نیل به این هدف، ابتدا نمونه‌های مامیران از حاشیه مزارع بخش چمستان شهرستان نور از توابع استان مازندارن جمع‌آوری و سپس از لحاظ گیاه‌شناسی مورد شناسایی قرار گرفت. نتایج نشان داد که ریشه مامیران در مراحل مختلف فنولوژیکی از میزان آلکالوئیدها و فنل کل بیشتری در مقایسه با اندام‌‌های هوایی در مراحل مشابه برخوردار بود. هم‌چنین بیشترین میزان آلکالوئیدها و فنل کل ریشه به ترتیب به مرحله رویشی و گل‌دهی اختصاص داشت. میزان آنتوسیانین‌ها با افزایش مرحله نموی گیاه مامیران در اندام‌های ریشه و هوایی به‌طور معنی‌داری افزایش یافت. سنجش قندهای محلول در گیاه مامیران نشان داد که میزان این ترکیبات در تمام مراحل فنولوژیکی در ریشه بیشتر از اندام هوایی بود. اما بیشترین میزان پرولین در اندام هوایی در مرحله رویشی مشاهده شد. مطابق نتایج به‌دست آمده فعالیت، کاتالاز و پراکسیداز همبستگی مثبتی با فعالیت آنتی‌اکسیدانی نشان دادند. در این تحقیق مشخص شد با افزایش میزان ترکیبات آلکالوئیدی و فنلی در اندام‌های زیرزمینی و هوایی مامیران در مراحل مختلف فنولوژیکی، ظرفیت آنتی‌اکسیدانی در مهار رادیکال‌های آزاد به‌طور معنی‌داری افزایش یافت. در مجموع، ریشه گیاه مامیران در مرحله رویشی از مقدار مناسبی از مواد موثره آلکالوئیدی برخوردار بود، بنابراین شاید بتوان از آن به‌عنوان منبع مناسبی جهت استحصال ترکیبات دارویی استفاده نمود. Manuscript profile

هدف از این آزمایش، ارزیابی محتوی متابولیتی (اولیه و ثانویه) و فعالیت آنتی‌اکسیدانی اندام‌های مختلف علف‌هرز نیلوفر پیچ نظیر ساقه، برگ و میوه به‌علاوه مخلوطی از آن‌ها بود. ابتدا علف‌هرز مورد برسی در مرحله میوه‌دهی جمع‌آوری و به‌تفکیک اندام جدا گردید. فعالیت آنتی‌اکسیدانی اندام‌های مختلف نیلوفر پیچ به روش DPPH مورد اندازه‌گیری قرار گرفت. نتایج نشان داد که مخلوطی از اندام‌های علف‌هرز نیلوفر پیچ و سپس برگ از بیشترین مقدار فنل کل برخوردار بودند. در مورد آنتوسیانین‌ها، بیشترین مقدار آن‌ها به برگ اختصاص داشت. در حالی‌که ساقه از کمترین میزان هر دوی متابولیت‌های ثانویه برخوردار بود. هم‌چنین نتایج نشان داد که بیشترین میزان قندهای محلول و پرولین به اندام برگ اختصاص داشت. ضرایب همبستگی داده‌ها نشان داد که میزان آنتوسیانین‌ها در اندام‌های مختلف نیلوفر پیچ رابطه مثبت و معنی‌داری با قندهای محلول و اسید آمینه پرولین داشتند. مطابق نتایج، با افزایش میزان متابولیت‌ ثانویه آنتوسیانین‌ها در اندام‌های مختلف، میزان نشاسته و پروتئین به‌طور معنی‌داری کاهش یافت. مقایسه میانگین فعالیت آنتی‌اکسیدانی اندام‌های مختلف نیلوفر پیچ نشان داد که برگ و میوه به‌ترتیب از بیشترین و کمترین فعالیت آنتی‌اکسیدانی در مهار رادیکال‌های آزاد برخوردار بودند. با توجه به تاثیرگذاری نوع اندام علف ‌هرز نیلوفر پیچ بر کمیت محتوی متابولیتی به‌ویژه ترکیبات ثانویه نظیر فنل‌ها، آنتوسیانین‌ها به همراه فعالیت آنتی‌اکسیدانی، شاید بتوان این گیاه بخصوص اندام برگ را به‌عنوان کاندیدی قابل تامل برای تجزیه اکسیداتیو رادیکال‌های آزاد، بهبود ارزش تغذیه‌ای غذا و یا علف‌کش‌ها با منشاء طبیعی با توجه به زیست توده بالا معرفی نمود. Manuscript profile

یکی از مهمترین ترکیبات ضد تغذیه‌ای در میوه بلوط، ترکیبات فنلی است. روش‌های مختلفی برای کاهش این ترکیبات از منابع غذایی وجود دارد. در این پژوهش تاثیر روش‌های آغشتگی با محلول قلیایی هیدروکسید سدیم 5/0 و 1 نرمال و آب در زمان‌های مختلف صفر (شاهد)، 2، 6، 12 و 24 ساعت بر کاهش میزان ترکیبات فنلی میوه دو گونه بلوط Quercus castaneifoliaو Quercus persica جمع‌آوری شده به‌ترتیب از مناطق شمال و غرب کشور و نیز برخی ترکیبات آلی در آنها مورد مطالعه قرار گرفت. در این مطالعه دو گونه‌ مورد بررسی تنها از نظر میزان کربوهیدرات کل، اختلاف معنی‌داری داشتند. میوه بلوط گونه Q. persica بیشترین کربوهیدرات کل را نسبت به گونهQ. castaneifoliaبه خود اختصاص داد. دو گونه تحت مطالعه از لحاظ درصد پروتئین خام، درصد چربی خام، درصد ماده خشک، درصد خاکستر و میزان فنل کل اختلاف معنی‌داری نداشتند. تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد که گونه‌ها، کاربرد تیمارهای مختلف حلال‌ و مدت زمان آغشتگی آن‌ها در سطح یک درصد اختلاف معنی‌داری داشتند. در صورتی که اختلاف معنی داری بین اثر متقابل گونه و حلال‌، گونه و مدت زمان آغشتگی، حلال و مدت زمان آغشتگی و گونه، حلال و مدت زمان آغشتگی مشاهده نشد. در این مطالعه حلال هیدروکسید سدیم 1 نرمال بیشترین تاثیر را در کاهش ترکیبات فنلی دو گونه داشت. تیمارهای مختلف آغشتگی در زمان در حلال‌های مورد بررسی به جزء هیدروکسید سدیم 5/0 نرمال در زمان‌های پایین، سبب کاهش معنی‌دار میزان فنل کل نمونه‌ها نسبت به زمان شاهد شدند. Manuscript profile

دو آزمایش به‌صورت جداگانه در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبد کاووس در سال 1392 اجرا شد. آزمایش اول بررسی تنش متوسط بعد از مرحله غلاف دهی (آبیاری با تخلیه 30 درصد رطوبت ظرفیت زراعی) و آزمایش دوم بررسی تنش شدید بعد از مرحله غلاف دهی (آبیاری با تخلیه 70 درصد رطوبت ظرفیت زراعی) روی ارقام مختلف لوبیا شامل لوبیا سفید (داران)، لوبیا قرمز (آزادشهر)، لوبیا سبز (سان‌ری) و لوبیا چیتی (سامان) بود. نتایج تحقیق نشان داد که ارقام از نظر کلیه شاخص‎های مورد مطالعه در شرایط تنش متوسط و بدون تنش به جز سه شاخص TOL، SSI و STI اختلاف معنی‌داری داشتند. همچنین همبستگی مثبت و معنی‌داری در سطح احتمال یک درصد بین عملکرد دانه و برخی شاخص‌ها همچون HARM، MP و GMP در دو شرایط تنش متوسط و بدون تنش مشاهده شد. بنابراین، این شاخص‌ها می‌توانند برای گزینش ارقام مقاوم به خشکی متوسط انتخاب شوند. در این مطالعه، لوبیا چیتی بیش‌ترین مقدار شاخص‌های HARM،MP و GMP را داشت و به‌عنوان متحمل‌ترین رقم در شرایط تنش متوسط شناسایی شد. در شرایط تنش شدید، ارقام از نظر شاخص‌های TOL، MP و GMP در سطح احتمال پنج درصد اختلاف معنی‌داری داشتند. شاخص GMP همبستگی مثبت و معنی‌دار با عملکرد دانه در دو شرایط تنش شدید و بدون تنش داشت. به عنوان مناسب‌ترین شاخص برای گزینش ارقام متحمل به خشکی شدید شناسایی شد. بر اساس شاخص GMP، لوبیا قرمز و لوبیا چیتی به‌عنوان ارقام برتر در تنش شدید شناخته شدند. Manuscript profile

آزمایشی جهت ارزیابی کارایی زمان مصرف علف‌کش‌های دو منظوره و اختلاط علف‌کش‌ها بر کنترل علف‌های هرز و صفات رشدی، فیزیولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد دانه گندم در قالب طرح بلوک‌های کاملاً تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه گنبدکاووس در سال زراعی 1394-1393 اجرا شد. تیمارها شامل علف‌کش‌های سولفوسولفورون+مت سولفورون متیل (توتال)، مزوسولفورون متیل+یدوسولفورون متیل+ ایمن کننده مفن پای دی اتیل (آتلانتیس)، مزوسولفورون+ یدوسولفورون+ دیفلوفنیکان+ ایمن کننده مفن پای دی اتیل (اتللو)، سولفوسولفورون (آپیروس)، اختلاط تری بنورون متیل (گرانستار) و کلودینافوپ پروپارژیل (تاپیک) در دو زمان مصرف ابتدای پنجه‌زنی و ابتدای ساقه رفتن بود. عدم کاربرد علف‌کش‌ها و وجین دستی در دو زمان مورد بررسی نیز به‌عنوان تیمار شاهد در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که اعمال علف‌کش‌های دو منظوره و اختلاط گرانستار+تاپیک و وجین دستی در زمان‌های مختلف مصرف به‌همراه عدم کاربرد علف‌کش‌ها، اثر معنی‌داری بر صفاتی نظیر سطح برگ، تعداد سنبله در مترمربع، تعداد دانه در سنبله، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، میزان کلروفیل a، b و پرولین داشتند (p<0.01). با توجه به نتایج به‌دست آمده، مصرف علف‌کش‌ها در بیشتر موارد به‌همراه وجین دستی در زمان پنجه‌زنی کارایی آن‌ها را نسبت به مرحله ساقه رفتن افزایش داد. بیشترین عملکرد دانه مربوط به تیمار آتلانتیس در ابتدای پنجه‌زنی معادل 7535 کیلوگرم در هکتار بود که با تیمار وجین، اتللو و آپیروس در ابتدای پنجه‌زنی به‌علاوه آتلانتیس در ابتدای ساقه رفتن اختلاف معنی‌داری را نشان نداد. در مقابل، کمترین میزان معنی‌دار عملکرد دانه مربوط به علف‌کش آپیروس (3991 کیلوگرم در هکتار) در زمان مصرف ابتدای ساقه رفتن Manuscript profile

به‌منظور ارزیابی کار آیی مصرف انفرادی و اختلاط برخی از سموم پهن‌ برگ کش بر کنترل علف‌‌هرز گشنیزک (Bifora testiculata)، خصوصیات رشدی، عملکرد و اجزای عملکرد گندم، آزمایشی به‌صورت طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه گنبدکاووس در سال زراعی 1394-1393 اجرا شد. تیمارها شامل علف‌کش‌های تری بنورون متیل (گرانستار)، بروموکسینیل+ ام‌ سی پی آ (برمایسید ام آ)، توفوردی (یو 46 دی) + دایکمبا (دیالن سوپر)، مکوپروپ پی + دیکلروپروپ‌پی + MCPA (دوپلسان سوپر)، توفوردی (یو 46 دی)، اختلاط گرانستار با سایر سموم، شاهد با علف‌کش و شاهد بدون علف‌کش بود. نتایج نشان داد که اثر تیمارهای مختلف شاهد با علف‌هرز، شاهد بدون علف‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هرز و علف‌کش‌ها بر وزن خشک، تراکم بوته و میزان کلروفیل کل گشنیزک و بر تمام صفات موردبررسی گندم معنی‌دار بود (p<0.01). به‌طورکلی اثر کاهشی مصرف اختلاط علف‌کش‌ها بر تراکم بوته، وزن خشک و میزان کلروفیل کل علف‌هرز گشیزک بیش‎تر از اثر انفرادی علف‌کش‌ها بود. در این مطالعه، تیمار مصرف انفرادی گرانستار و وجین به ترتیب با مقادیر 3527 و 3720 کیلوگرم در هکتار، بیش‌ترین مقدار عملکرد را به خود اختصاص دادند. در مقابل عدم مصرف علف‌کش دارای کم‌ترین مقدار عملکرد (1864 کیلوگرم در هکتار) بود. اختلاط گرانستار با دوپلسان سوپر و دیالن سوپر نسبت به مصرف انفرادی آن‌ها موجب تخریب کامل گشنیزک و از طرفی تأثیر منفی کم‌تری بر تعداد دانه در سنبله و عملکرد دانه شد. با توجه به کار آیی بیش‌تر گرانستار در اختلاط با علف‌کش‌های جدید در مهار علف‌هرز گشنیزک و کاهش جزئی عملکرد دانه گندم برای جلوگیری از مقاومت، Manuscript profile