• XML

    isc pubmed crossref medra doaj doaj
  • فهرست مقالات


      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - بررسی فیتوشیمیایی، ضدباکتریایی و ضدقارچی اسانس دو گونه از گیاه دارویی (Thymus daenensis و Thymus fedtschenkoi) در غرب ایران
        حسن مومیوند پریسا خانی زاده حمید حسنیان خوشرو
        در این تحقیق به منظور بررسی فیتوشیمیایی، ضدباکتریایی و ضدقارچی دو گونه از آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak.) و آویشن قره‌باغی (Thymus fedtschenkoi Ronniger .) علیه باکتری‌های گرم مثبت (Bacillus cereus و Staphylococcus aureus وEnterococcus faecium)، باکتری‌های گرم منف چکیده کامل
        در این تحقیق به منظور بررسی فیتوشیمیایی، ضدباکتریایی و ضدقارچی دو گونه از آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak.) و آویشن قره‌باغی (Thymus fedtschenkoi Ronniger .) علیه باکتری‌های گرم مثبت (Bacillus cereus و Staphylococcus aureus وEnterococcus faecium)، باکتری‌های گرم منفی (Escherichia coli و Salmonella enteritidis) و قارچ (Candida albicans) ، سرشاخه های گلدار گیاهان به‌ترتیب از اراک و همدان، در مرحله گلدهی کامل برداشت شد. اسانس گیری به روش تقطیر با آب (طرح کلونجر) و شناسایی ترکیبات اسانس‌ها توسط کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS)انجام گردید. بررسی ضد میکروبی با استفاده از روش های دیسک دیفیوژن ، میکرودایلوشن ، حداقل غلظت مهارکنندگی (MIC) و حداقل غلظت کشندگی باکتری (MBC) محاسبه گردید. نتایج نشان داد محتوی اسانس آویشن دنایی (3/4 درصد) بیشتر از آویشن قره‌باغی (2/9 درصد) بود. لینالول (83/1 درصد) و تیمول (73/9 درصد) به ترتیب مهمترین ترکیبات آویشن قره‌باغی و آویشن دنایی را تشکیل دادند و اینکه اسانس هر دو گونه دارای اثر ضدباکتریایی و ضدقارچی قابل توجهی بودند؛ به‌طور کلی فعالیت ضدباکتریایی اسانس آویشن قره‌باغی به‌ویژه در مورد باکتری‌های گرم مثبت بیشتر از اسانس آویشن دنایی بود. درحالی که فعالیت ضدباکتریای اسانس آویشن دنایی بر اشرشیاکلی (گرم منفی) بیشتر از اسانس آویشن قره‌باغی بود. فعالیت ضدقارچی اسانس آویشن دنایی در مقایسه با آویشن قره‌باغی بر قارچ کاندیدیا آلبیکنس نیز بیشتر بود. ترکیبات لینالول و تیمول از مهمترین ترکیبات با اثر ضدمیکروبی در هر دو گونه گزارش شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - بررسی تنوع فیتوشیمیایی اسانس گیاه دارویی Perilla frutescens L. var. crispa در مناطق مختلف کشت
        نجمه عباسی محمد حسین میرجلیلی راهله ابراهیمی حسنعلی نقدی بادی امیر صحرارو
        گیاه Perilla frutescens var. crispa دارویی و معطر از تیره نعناعیان است که امروزه مصارف متعددی از جمله رفع یبوست، درمان آسم، ضدپیری، مراقبت از پوست و طعم دهنده دارد. با توجه به تاثیر شرایط اقلیمی محل رویش بر مقدار مواد موثره گیاهان دارویی، در این مطالعه، تغییر در محتوی و چکیده کامل
        گیاه Perilla frutescens var. crispa دارویی و معطر از تیره نعناعیان است که امروزه مصارف متعددی از جمله رفع یبوست، درمان آسم، ضدپیری، مراقبت از پوست و طعم دهنده دارد. با توجه به تاثیر شرایط اقلیمی محل رویش بر مقدار مواد موثره گیاهان دارویی، در این مطالعه، تغییر در محتوی و ترکیبات شیمیایی اسانس گیاه کشت‌شده در مزارع تحقیقاتی چهار منطقه از کشور (رشت، نور، خرم‌آباد و نیشابور) در سال 1399 ارزیابی شد. اندام هوایی گیاه در مرحله رویشی جمع آوری و اسانس آن به روش تقطیر با آب بدست آمد. اندازه گیری کمّی و کیفی ترکیبات شیمیایی اسانس با استفاده از گازکروماتوگرافی و گازکروماتوگرافی متصل به طیف سنج جرمی انجام شد. در بین مناطق مورد مطالعه نیشابور و رشت به‌ترتیب از بیشترین و کمترین ارتفاع از سطح دریا و از نظر طبقه بندی اقلیمی نیز، دو منطقه رشت و نور دارای تشابه بیشتری بودند. محتوای اسانس به‌ترتیب 1/45، 1/33، 1/26 و 1/16 درصد وزنی به وزنی برای گیاهان کشت‌شده در رشت، نور، نیشابور و خرم آباد بدست آمد. همچنین درمجموع 28، 27، 25 و 27 ترکیب به ترتیب در اسانس گیاهان کشت شده در مناطق نور، رشت، خرم آباد و نیشابور شناسایی شدند. (ای)-کاریوفیلن (4/7-42/58 درصد)، آلفا-کادینول (2/5-8/16 درصد)، (ای)-نرولیدول (8/5-3/9 درصد)، آلفا- دهیدرو-الشولتزیا کتون (1/5-2/7 درصد)، سیس- دی هیدرو- آلفا- ترپینیل استات (0/5-1/7 درصد) و اِگوما کتون (2/5-0/5 درصد) ترکیبات غالب در اسانس گیاه کشت‌شده در مناطق مختلف بودند. سزکوئی ترپن‌های هیدروکربنه (61/2-44/9 درصد) بخش غالب نمونه‌های اسانس را به خود اختصاص دادند. آنالیز کلاستر بر اساس ترکیبات شیمیایی اسانس، مناطق موردمطالعه را در دو زیرخوشه گروه بندی کرد، به‌طوری‌که مناطق نور و رشت در یک زیرگروه و مناطق خرم‌آباد و نیشابور در گروه دیگر قرار گرفتند. نتایج نشان داد، مناطق با اقلیم معتدل برای بهبود کمّیت اسانس و مناطق خشک و نیمه‌خشک در افزایش کیفیت اسانس گیاه مناسب هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - بررسی اثر تغذیه برکمیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی Satureja khuzestanica Jamzad. ، در شرایط اکولوژیک خرم‌آباد
        شهلا احمدی فاطمه سفیدکن بهلول عباس زاده مهناز فرهادی
        در این تحقیق به منظور بررسی اثر کود شیمیایی، دامی، ورمی کمپوست و تلفیق آنها برکمیت و کیفیت اسانس گیاه مرزه خوزستانی Satureja khuzestanica Jamzad. آزمایشی در باغ گیاه شناسی زاگرس، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان طی سال‌های 1396-1399درقالب طرح بلوکهای کامل چکیده کامل
        در این تحقیق به منظور بررسی اثر کود شیمیایی، دامی، ورمی کمپوست و تلفیق آنها برکمیت و کیفیت اسانس گیاه مرزه خوزستانی Satureja khuzestanica Jamzad. آزمایشی در باغ گیاه شناسی زاگرس، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان طی سال‌های 1396-1399درقالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار انجام شد. تعداد واحدهای آزمایشی برابر 24 کرت، فاصله کرتها 100 سانتی‌متر، فاصله بوته‌ها 50 سانتی‌متر و ابعاد کرت 3 در 3 متر بود. تیمارهای آزمایش شامل 50 کیلوگرم در هکتار (50,25,25) NPK، کود دامی 30 و 60 تن در هکتار، ورمی کمپوست 5 تن در هکتار ترکیب NPK با کودهای دامی و ورمی کمپوست بودند. زمان اعمال تیمارهای تغذیه فقط یک نوبت و در مرحله کاشت نشاء های تهیه شده در زمین اصلی بود. نمونه‌ها طی سه سال متوآلی به روش تقطیر با آب اسانس‌گیری شدند. اسانس‌ها بوسیله کروماتوگرافی گازی GC و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف‌سنج جرمی GC/MS تجزیه و شناسایی شدند. نتایج نشان داد که اثر سال و اثر متقابل سال در تیمار بر درصد و عملکرد اسانس به‌ترتیب در سطح احتمال 5 و یک درصد معنی دار است. براساس نتایج بدست آمده حداکثر بازده و عملکرد اسانس در سال سوم به‌ترتیب معادل 5/4 درصد و 433 کیلوگرم در هکتار و در تیمار NPK+M60 بدست آمد. کارواکرول (88/8-94/9، 89/6-96/0، 88/8-93/1 درصد) مهمترین ترکیب اسانس در تمام تیمارها و سالهای آزمایش بود. به‌طور کلی تیمارهای تغذیه موجب افزایش میزان اسانس و کارواکرول نسبت به شاهد شده و در طی سه سال آزمایش عملکرد وزن خشک و در نتیجه عملکرد اسانس روند افزایشی داشت. نتایج این تحقیق نشان داد که کاربرد کودهای آلی به تنهایی و یا در ترکیب با کود شیمیایی در بهبود عملکرد اسانس این گونه مرزه تاثیر مثبتی داشته و استفاده از روش تلفیقی تغذیه در مورد S. khuzestanica مقرون به صرفه می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - مقایسه ترکیبات فرار جمعیت‌هایی‌ از گیاه دارویی Eryngium noeanum Boiss. و Eryngium iranicum Mozaff. در ایران
        عبدالباسط محمودی محمد تقی عبادی مهدی عیاری نوش آبادی
        در این مطالعه اندام هوایی گونه Eryngium noeanum Boiss. با نام فارسی ” زول بیابانی“، از چهار رویشگاه مختلف الموت (AL) (استان قزوین)، گردنه آهوان (AH) (سمنان)، رازقان (RZ) (مرکزی) و گردنه بشم (BA) (سمنان) و گونه Eryngium iranicum Mozaff. از اطراف روستای نیک پ چکیده کامل
        در این مطالعه اندام هوایی گونه Eryngium noeanum Boiss. با نام فارسی ” زول بیابانی“، از چهار رویشگاه مختلف الموت (AL) (استان قزوین)، گردنه آهوان (AH) (سمنان)، رازقان (RZ) (مرکزی) و گردنه بشم (BA) (سمنان) و گونه Eryngium iranicum Mozaff. از اطراف روستای نیک پی (NP) (زنجان) به ترتیب با ارتفاع 1600، 1980، 2450، 2150 و 1400 متر ازسطح دریا در تیر ماه سال 1397 جمع آوری گردید. نمونه های گیاهی خشک شده در سایه، با روش تقطیر با آب توسط کلونجر اسانس‌گیری شد. آنالیز کیفی و کمی اسانس به ترتیب توسط دستگاه کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC-MS) و دستگاه کروماتوگرافی گازی (GC-FID) انجام شد. محتوای اسانس به‌ترتیب، 0/3، 0/4، 0/55، 0/2 و 0/1 درصد (وزنی/وزنی) برای AL، AH، RZ، BA و NP بود. مهمترین ترکیبات نمونه اسانس ها شامل: آمورفا-11،4-داین (14/0، 17/6، 9/0 و 13/6 درصد)، گاما-سلینن (21/5، 40/5، 23/1 و 35/7 درصد)، اسپاتولنول (4/6، 0/7، 6/4 و 5/5 درصد)، اودیسم-7(11)-اِن-4-اُل (3/4، 0/5، 6/7 و 4/4 درصد) و سیس-فالکارینول (20/3، 1/0، 20/0 و 15/2 درصد) به ترتیب برای نمونه های AL، AH، RZ و BA بود. همچنین در نمونه NP مهمترین ترکیبات نمونه اسانس شامل: اِن-اُکتانال (12/8 درصد)، میرتنول (12/5 درصد) و سیس-فالکارینول (13/5 درصد) بود. عمده ترکیبات موجود در اسانس گونه E. noeanum در جمعیت های مختلف را سزکوئی ترپن ها (حدود 90-70 درصد) و عمده ترکیبات اسانس E. iranicum را ترکیبات غیرترپنی (56 درصد) تشکیل می دهد. زول بیابانی از دسته گیاهان دارویی مرتعی و بومی ایران، که کمتر مورد توجه قرار گرفته است. علیرغم ظاهری تیغ دار، دارای پیکره رویشی بزرگ، درصد اسانس قابل قبول و همچنین ترکیبات سزکوئی ترپنی و پلی استیلنی ارزشمندی است که می تواند در میان اسانس های تجاری دنیا قرار بگیرد. همچنین پایه تحقیقات متعدد دیگر در حوزه های مختلف باشد. مطالعات بیولوژیک بر ترکیبات اسانس این گیاه، می‌تواند به تعیین معیار کیفیت و استاندارد سازی آن کمک بسیار زیادی کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - بررسی فیتوشیمیایی، ضدمیکروبی، ضدسرطانی و ضدآلزایمری عصارۀ هیدروالکلی برگ گیاه دارویی Eucalyptus globulus L. در شرایط آزمایشگاهی
        مرتضی کریم پور امیر آراسته
        این پژوهش به ارزیابی فیتوشیمیایی، ضدمیکروبی، ضدسرطانی و ضدآلزایمری عصارۀ برگ گیاه اکالیپتوس (Eucalyptus globulus L.) پرداخته است. برگ های تازه گیاه در پاییز 1396 از حومه رشت جمع آوری گردید. عصاره گیری به روش خیساندن و ترکیبات عصاره با روش گازکروماتوگرافی جرمی تعیین گردی چکیده کامل
        این پژوهش به ارزیابی فیتوشیمیایی، ضدمیکروبی، ضدسرطانی و ضدآلزایمری عصارۀ برگ گیاه اکالیپتوس (Eucalyptus globulus L.) پرداخته است. برگ های تازه گیاه در پاییز 1396 از حومه رشت جمع آوری گردید. عصاره گیری به روش خیساندن و ترکیبات عصاره با روش گازکروماتوگرافی جرمی تعیین گردید. اثر ضدمیکروبی عصاره علیه باکتری ‌های استافیلوکوکوس اورئوس، اشریشیاکلی، لیستریا مونوسیتوژنز و سالمونلا تیفی موریوم با روش انتشار در آگار بررسی شد و مقادیر MIC و MBC آن تعیین گردید. اثر ضدسرطانی با آزمون MTT روی رده سلولی سرطان روده انجام شد و اثر آنتی اکسیدانی با روش DPPH و اثر مهاری عصاره بر تولید نانورشته های آمیلوئیدی با طیف سنجی کنگورد تعیین گردید. ترکیبات اکالیپتول و گلوبولول بیشترین فراوانی را در عصاره داشتند. قطر هالۀ عدم رشد عصارۀ هیدروالکلی اکالیپتوس در روش چاهک روی باکتری‌های اشرشیاکلی، استافیلوکوکوس اورئوس، لیستریا مونوسیتوژنز و سالمونلا تیفی موریوم به‌ترتیب 12، 22، 26 و 15 میلی‌متر و نتایج MIC و MBC در باکتری های اشرشیاکلی و استافیلوکوکوس اورئوس به‌ترتیب 0/625 و 1/25 و در لیستریا مونوسیتوژنز به‌ترتیب 1/25 و 2/5 و در سالمونلا تیفی موریوم نیز به‌ترتیب 5 و 10 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر به دست ‌آمد. بیش ترین فعالیت ضدسرطانی در غلظت 100 و بیش ترین اثر آنتی‌اکسیدانی در غلظت 10 و بیش ترین مهار تولید نانو رشته های آمیلوئیدی در غلظت 0/4 میلی گرم بر میلی لیتر از عصاره مشاهده شد. عصارۀ اکالیپتوس به‌دلیل دارا بودن خاصیت ضدمیکروبی، آنتی‌اکسیدانی و آنتی‌آمیلوئیدی می‌تواند به درمان عفونت، کاهش رشد سلول های سرطانی و عوارض ناشی از بیماری آلزایمر کمک کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - بررسی پاسخ‌های مورفو-فیزیولوژیکی گیاه دارویی Cymbopogon citratus (DC.) Stapf به کاربرد کود‌های شیمیایی و زیستی تحت تنش شوری در اقلیم‌های فارس و تهران
        مصطفی صالحی فاطمه نخعی سید غلامرضا موسوی رضا برادران
        تغذیه گیاه از منابع مختلف کودی یکی از عوامل مهم به زراعی در گیاهان تحت تنش محسوب می شود. پژوهش حاضر به منظور مطالعه پاسخ های مورفو-فیزیولوژیکی گیاه دارویی علف لیمو (Cymbopogon citratus (DC.) Stapf) به کاربرد منابع مختلف کودی (شاهد، NPK، نیتروکسین، قارچ مایکوریزا و بیوسو چکیده کامل
        تغذیه گیاه از منابع مختلف کودی یکی از عوامل مهم به زراعی در گیاهان تحت تنش محسوب می شود. پژوهش حاضر به منظور مطالعه پاسخ های مورفو-فیزیولوژیکی گیاه دارویی علف لیمو (Cymbopogon citratus (DC.) Stapf) به کاربرد منابع مختلف کودی (شاهد، NPK، نیتروکسین، قارچ مایکوریزا و بیوسولفور) تحت تنش شوری آب آبیاری (صفر، 100 و 200 میلی مولار) در دو اقلیم (فارس و تهران) به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1400-1399 مورد اجرا قرار گرفت. صفات رشدی، عملکردی و همچنین صفات فیزیولوژیکی از جمله محتوای رنگیزه های فتوسنتزی و پرولین و صفات کیفی (درصد و عملکرد اسانس) اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که شوری (200 میلی‌مولار) اثرات منفی بر پارامترهای رشدی و عملکردی (وزن خشک و حجم ریشه، ارتفاع بوته، تعداد برگ و عملکرد گیاه) داشت. بیشترین عملکرد گیاه در شوری صفر و 100 میلی مولار به ترتیب با میانگین 4183/1 و 4191/9 کیلوگرم در هکتار در منطقه فارس بدست آمد. در بین تیمارهای کودی، از نظر عملکرد گیاه تفاوتی وجود نداشت و همگی منجر به افزایش عملکرد در مقایسه با تیمار شاهد شدند. استفاده از کود زیستی نیتروکسین تحت شرایط بدون تنش در منطقه فارس منجر به ایجاد بیشترین محتوای کلروفیل کل و a شد که در مقایسه با شاهد به ترتیب افزایش 51/3 و 47/0 درصدی داشتند. تنش شوری (200 میلی مولار) و استفاده از بیوسولفور در منطقه تهران منجر به بالا رفتن محتوای پرولین شد. استفاده از کود NPK و قارچ مایکوریزا تحت تنش شدید شوری در فارس منجر به افزایش 2/3 و 2/4 برابری درصد اسانس شدند. کمترین میانگین اسانس نیز در کاربرد کودهای زیستی و شیمیایی در تهران مشاهده شد. بیشترین عملکرد اسانس در کاربرد قارچ مایکوریزا در تنش شوری متوسط در فارس به دست آمد که در مقایسه با شاهد افزایش 7/2 برابری داشت. تمامی تیمارهای کودی در سطح 200 میلی مولار در فارس نیز دارای بالاترین عملکرد اسانس بودند. به طور کلی، گیاه علف لیمو از تحمل خوبی در برابر تنش شوری آب آبیاری برخوردار بود و استفاده از کودهای NPK، نیتروکسین و مایکوریزا ضمن افزایش عملکرد کمی و کیفی، منجر به تعدیل اثرات منفی ناشی از تنش شوری نیز گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - نگاهی به تاریخچه و فیلوژنی گونه گل محمدی (Rosa × damascena)
        مهرنوش پناهی
        گونه گل محمدی (Rosa × damascena) از مهمترین گونه های تیره گل سرخیان (Rosaceae) در ایران است که در گـستره کوهـستانی ایـران از پهنه های غربی کشور تا کوهپایـه هـای مرکزی و شرقی تکثیر می یابد. این گونه به لحاظ کاربرد در صنایع دارویی و عطرسازی حائز اهمیت است. براساس مط چکیده کامل
        گونه گل محمدی (Rosa × damascena) از مهمترین گونه های تیره گل سرخیان (Rosaceae) در ایران است که در گـستره کوهـستانی ایـران از پهنه های غربی کشور تا کوهپایـه هـای مرکزی و شرقی تکثیر می یابد. این گونه به لحاظ کاربرد در صنایع دارویی و عطرسازی حائز اهمیت است. براساس مطالعات گسترده ای که بر روی ژنوتیپ های این گونه در ایران صورت گرفته تنوع قابل ملاحظه ای مشاهده شده است و ایران به عنوان مرکزی دارای پتانسیل در ایجاد تنوع ژنتیکی و اصلاح ارقام این گونه می تواند درنظر گرفته شود. به نظر می رسد این گونه می تواند مهمترین جد مستقیم واریته های شمال غرب اروپایی بخشه Rosa در جنس Rosa بوده باشد که به صورت دورگی از سه گونه رز وحشی بوجود آمده و گونه R. moschata گونه والد مادری آسیایی آن است. طبق شواهد فسیل بدست آمده آسیا به عنوان ناحیه اجدادی برای جنس Rosa پیشنهاد می‌شود و بخش Synstylae از این جنس به عنوان قدیمی ترین گروه در حدود 30 میلیون سال پیش به سمت اروپا گسترش یافته است. فیلوژنی این جنس مشکل، نشان می دهد که ارایه تحلیلی در چارچوب تکاملی نیازمند مطالعات بیشتر است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - بررسی اثر متیل جاسمونات و نانوذرات دی‌اکسید تیتانیوم بر صفات فیزیولوژیکی و فیتوشیمیایی گیاه دارویی Rosa damascena Mill.
        زهرا الله وردی مهراب یادگاری محمد مقدم
        گل محمدی (Rosa damascena Mill.) گیاهی درختچه‌ای، متعلق به تیره گل سرخیان است که مصارف متعددی در صنایع غذایی و دارویی دارد. پژوهش حاضر جهت بررسی اثر محلول پاشی محرک‌های متیل جاسمونات و نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم بر خصوصیات فیزیولوژیکی و فیتوشیمیایی گیاه دارویی گل محمدی چکیده کامل
        گل محمدی (Rosa damascena Mill.) گیاهی درختچه‌ای، متعلق به تیره گل سرخیان است که مصارف متعددی در صنایع غذایی و دارویی دارد. پژوهش حاضر جهت بررسی اثر محلول پاشی محرک‌های متیل جاسمونات و نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم بر خصوصیات فیزیولوژیکی و فیتوشیمیایی گیاه دارویی گل محمدی در دو سال زراعی 1399-1398 و 1400-1399 در قالب دو آزمایش مستقل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شهرستان فارسان انجام شد. محلول‌پاشی با سطوح متیل جاسمونات (0، 5/0، 1 و 2 میلی مولار) و نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم (0، 100، 200 و 300 میلی گرم در لیتر) هر چهار ‌روز یک بار قبل ‌از باز شدن غنچه‌ها در سه نوبت صورت گرفت. اسانس گیری به روش تقطیر با بخار آب (طرح کلونجر) و ارزیابی فیتوشیمیایی گیاه با استفاده از روشهای اسپکتروفوتومتری و عملکرد آنتی اکسیدانی از طریق آزمون DPPH ارزیابی گردید. براساس نتایج حاصل محلول پاشی با محرک های رشد، موجب افزایش معنی دار عملکرد گلبرگ خشک در واحد سطح و رنگیزه های فتوسنتزی گردید. مقادیر ترکیبات فنلی در برگ و گلبرگ‌های گیاه گل محمدی در واکنش به تیمار محرک های رشد، افزایش معنی داری داشتند و بیشترین افزایش این ترکیبات در گیاهان محلول پاشی شده با متیل جاسمونات (1 میلی مولار) و نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم (100 میلی گرم در لیتر) بوجود آمد. بررسی غلظت عناصر پرمصرف (نیتروژن، پتاسیم، فسفر، منیزیم) و کم مصرف (آهن، منگنز، روی) در برگ گیاه گل محمدی اثر معنی دار محرک‌ها بر بهبود مقدار عناصر غذایی را نشان داد. متیل جاسمونات (1 میلی مولار) با افزایش 34/32 درصدی، مقدار اسانس را از 0/037 به 0/05 درصد افزایش داد. با توجه به نتایج دو ساله تحقیق حاضر، محلول‌پاشی متیل جاسمونات با غلظت 1 میلی مولار جهت بهبود خصوصیات فیزیولوژیکی و فیتوشیمیایی گیاه گل محمدی در مناطق مشابه پیشنهاد می‌گردد. پرونده مقاله