-
حرية الوصول المقاله
1 - گستره ی مفهوم زیبایی در کتاب مقدس و تأثیر آن بر زیبایی شناسی آکوینی
هادی ربیعییکی از منابعی که بر زیبایی شناسی آکوینی بسیار مؤثر بوده آموزه های کتاب مقدس است. سعیآکوینی همواره بر آن بوده که نشان دهد این آموزه ها با دستاوردهای اندیشه ی فلسفی در خصوصخداوند، جهان و انسان سازگاری دارد. این امر در خصوص مسأله ی زیبایی نیز ص حت دارد. مقاله ی زیبایی ح أکثریکی از منابعی که بر زیبایی شناسی آکوینی بسیار مؤثر بوده آموزه های کتاب مقدس است. سعیآکوینی همواره بر آن بوده که نشان دهد این آموزه ها با دستاوردهای اندیشه ی فلسفی در خصوصخداوند، جهان و انسان سازگاری دارد. این امر در خصوص مسأله ی زیبایی نیز ص حت دارد. مقاله ی زیبایی حاضر در پی اثبات این مدعا است که الفاظ متعددی در کتاب مقدس وجود دارند که بهترجمه شد هاند و به گستره های معنایی متفاوتی دلالت دارند. بر همین اساس، مصادیق متنوع ومتفاوتی نیز برای زیبایی در کتاب مقدس یافت م یشود. به همین صورت، بحث از زیبایی نزد آکوینینیز گستره ی وسیعی را شامل می شود. مهم ترین مصادیق زیبایی در کتاب مقدس عبارتند از زیباییخدای پسر به عنوان شخص دوم تثلیث، زیبایی جهان و زیبایی انسان. بر همین اساس، درزیبایی شناسی آکوینی نیز با این تنوع در خصوص زیبایی مواجه ایم. آکوینی به لحاظ تعیین مصادیقزیبایی، نحوه ی ارتباط و نسبت آنها با یکدیگر و نیز درجه بندی آنها به میزان قابل توجهی از کتابمقدس تبعیت کرده و اندیشه های خود را با آن آموزه ها منطبق ساخته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
2 - سعدیا گائون و رویکرد معتزلی او در تفسیر و کلام
دکتر سعید عدالت نژاد وحیده سعدی نعلبندیاز میراث متکلمان معتزلی برجای گذاشتن روشی خاص در اثبات ادعاهای کلامی-تفسیری است. ازمشخصه های بارز این روش توجه به عقل به معنای جواز استفاده از صنایع بلاغی مثل مجاز و تاویلدر بیان آموز ههای کلامی و در تفسیر قرآن است. با فرض این که استفاده از این روش مختصمتکلمان مسلمان مع أکثراز میراث متکلمان معتزلی برجای گذاشتن روشی خاص در اثبات ادعاهای کلامی-تفسیری است. ازمشخصه های بارز این روش توجه به عقل به معنای جواز استفاده از صنایع بلاغی مثل مجاز و تاویلدر بیان آموز ههای کلامی و در تفسیر قرآن است. با فرض این که استفاده از این روش مختصمتکلمان مسلمان معتزلی نبوده و پاره ای از متکلمان یهودی و مسیحی قبل و بعد از آنان نیز به اینشیوه تمسک جسته اند، این مقاله در صدد است با تمرکز بر بحث صفات الهی و ارائه ی نمونه هایی ازتفسیر کتاب مقدس نشان دهد که سعدیا، متکلم یهودی (متوفی 942/341)روشی مشابه معتزلیان مسلمان داشته است و م یتوان به او لقب معتزلی داد. او نیز با رو آوردن به جنبه های بلاغی، مفاهیممتشابه در عهد عتیق را تفسیر کرد و در برابر اشکالات رقیبان کلامی خود، مسیحیان، به دفاع ازالهیات یهودی پرداخت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
3 - دیالکتیک هویت و نجات در متون مقدس ابراهیمی
منصور معتمدی یاسر آئین مهدی حسن زادهسنتهای دینی اغلب دستاندرکار هویتبخشیدن به ایمان در قالب ایجاد میانذهنیتی راجع به حقیقت و نجات بودهاند. این تمهید، نهتنها به لحاظ الهیاتی از هسته کانونی پیام دین و عنصر مشروعیتبخش آن محافظت میکند، در ساحت اجتماعی نیز باعث تمایز اعضای جامعه دینی با دیگران شده و مل أکثرسنتهای دینی اغلب دستاندرکار هویتبخشیدن به ایمان در قالب ایجاد میانذهنیتی راجع به حقیقت و نجات بودهاند. این تمهید، نهتنها به لحاظ الهیاتی از هسته کانونی پیام دین و عنصر مشروعیتبخش آن محافظت میکند، در ساحت اجتماعی نیز باعث تمایز اعضای جامعه دینی با دیگران شده و ملاکی برای داوری درباره انتساب افراد به آن دین پدید میآورد. تا آنجا که به متون مقدس ابراهیمی مربوط میشود، مختصات رابطه مومنان با خدا، بر تصور آنان نسبت به رستگاری و نیز بر کیفیت ارتباط آنان با دیگر گروههای بشری تأثیرگذار بوده و تحول این تصور در طول زمان، باعث پدیدآمدن ایدههای متفاوتی درباره هویت و نجات در سنت یکتاپرستی گردیده است. در این مقاله، با استفاده از روش معناشناختی ایزوتسو، میدان معنایی هویت و نجات در کتاب مقدس عبری، عهد جدید و قرآن بررسی شده و برای فهم جهانبینی معناشناختی حاکم بر آنها تلاش شده است. همچنین، به تکامل رویکردهای نجاتشناختی در هرمنوتیک متون مقدس ادیان ابراهیمی، در قالب بازتفسیر دیالکتیکی میراث معنوی ابراهیم در این سه دین پرداخته شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
4 - تفسیر کتاب مقدس و حیات اجتماعی بنیادگرایان مسیحی : مطالعه موردی کلیسای انجیلی
مریم نظری لیلا هوشنگی حجت الله جوانیدر چند دهه اخیر، مطالعات درباره ظهور بنیادگرایی در میان سنتهای گوناگون دینی اهمیت ویژه یافته است. ظهور بنیادگرایی، به صورت جنبشی مشخص در جهان مسیحیت و در کلیسای انجیلیِ(اونجلیکال) آمریکا، به دهۀ 70 میلادی بازمیگردد. بنیادگرایان با پافشاری بر تقدس و مرجعیت تام کتاب مقد أکثردر چند دهه اخیر، مطالعات درباره ظهور بنیادگرایی در میان سنتهای گوناگون دینی اهمیت ویژه یافته است. ظهور بنیادگرایی، به صورت جنبشی مشخص در جهان مسیحیت و در کلیسای انجیلیِ(اونجلیکال) آمریکا، به دهۀ 70 میلادی بازمیگردد. بنیادگرایان با پافشاری بر تقدس و مرجعیت تام کتاب مقدس و با ارائۀ تفسیری تحتاللفظی از آن در حیات اجتماعی و دینی جامعه خود به ستیز با جنبههای مدرن رفتهاند و ادعا میکنند به بنیادها و اصول اولیه دین باز گشتهاند. در این پژوهش با نظر به پیشینه تاریخی این جریان، و همچنین توجه به اصول نظری و دیدگاه بنیادگرایان درباره ماهیت و منشاء کتاب مقدس و نیز تفاوت بارز روش تفسیری آنها نسبت به روشهای گذشته، تلاش شده نتایج عملی این گونه مواجهه با کتاب مقدس در زندگی اجتماعی بهویژه در امر آموزش و رسانه بررسی شود. با نفوذ دیدگاه بنیادگرایان مبنی بر خطاناپذیری کتاب مقدس در سطوح مختلف جامعه، خوانش هر فرد از کتاب مقدس در خصوص امور مختلف حیات اجتماعی قابل استناد به متن مقدس انگاشته و هر نظر مخالفی محکوم میشود، نتیجه عملی این نگرش، ستیزه جوییِ مقدس مآبانهای است که منجر به خشونت فراگیر شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
5 - عیلام و عیلامیان در کتاب مقدس
میلاد جهانگیرفر فرزانه گشتاسبدر کتاب مقدس که مجموع عهد عتیق و عهد جدید است، نام عیلام، یکی از حکومت های باستانی ایران، بارها ذکر شده است. در این کتاب، نخستین بار نام عیلام بهعنوان یکی از نوادگان نوح آمده است. پس از آن بارها به شخصیتی به نام عیلام و یا خاندان عیلام برمی خوریم. غیر از نام عیلام که ب أکثردر کتاب مقدس که مجموع عهد عتیق و عهد جدید است، نام عیلام، یکی از حکومت های باستانی ایران، بارها ذکر شده است. در این کتاب، نخستین بار نام عیلام بهعنوان یکی از نوادگان نوح آمده است. پس از آن بارها به شخصیتی به نام عیلام و یا خاندان عیلام برمی خوریم. غیر از نام عیلام که به شخصی بدین نام اطلاق شده، نام کدورلعومر نیز در سفر آفرینش، کتاب ژوبیلی ها و کتاب جاشر ذکر شده است. این شاه عیلامی حاکم نیرومندی بود که بر مخالفان خود چیره شد و آنان را تحت فرمان خود در آورد. افزون بر نام عیلام، چه بهعنوان شخصی به این نام و چه بهعنوان سرزمین و واحد سیاسی مستقل، نام شوش و الیمایی نیز در کتاب مقدس و کتاب های مردود ذکر شده است. در کل چنین به نظر می رسد که عیلام و عیلامیان نقشی مهم در تاریخ اقوامی که نگارندۀ اسفار گوناگون کتاب مقدس بوده اند، بازی کرده اند. هرچند گاهی پیشگویی هایی دربارۀ نابودی و هلاکت ایشان شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
6 - تحولات مفهومی ملکوت خدا در کتاب مقدس
حسین حیدری محمد آقاجانیعیسی مسیح (ع) در مواعظ و سخنانش بارها ظهور زود هنگام ملکوت خدا را نوید میداد، اما از همان آغاز دعوت، هم یاران و هم دشمنان وی، ماهیت دقیق این مفهوم را درنیافتند و از آن برداشت سیاسی- اجتماعی کردند. مسیح برای تسهیل درک این مفهوم، از تمثیل و زبان مجاز بهره گرفت، اما دشمنا أکثرعیسی مسیح (ع) در مواعظ و سخنانش بارها ظهور زود هنگام ملکوت خدا را نوید میداد، اما از همان آغاز دعوت، هم یاران و هم دشمنان وی، ماهیت دقیق این مفهوم را درنیافتند و از آن برداشت سیاسی- اجتماعی کردند. مسیح برای تسهیل درک این مفهوم، از تمثیل و زبان مجاز بهره گرفت، اما دشمنانش با دستاویز قرار دادن موضوعاتی از این دست، مقدمات محاکمة او را فراهم کردند و او را به قیام برای برپایی سلطنت متهم ساختند. این نوشتار با رهیافت معناشناسانه نخست پیشینة مفهوم آخرالزمانی ملکوت خدا یا ملکوت آسمان در حال حاضر را در عهد قدیم و عهد جدید و آموزههای گنوسی بررسی میکند و به مقایسة آنها میپردازد. بر اساس یافتههای مقاله، منظور عیسی مسیح از ملکوت خدا، استقرار سلطنت خداوند بر جهان هستی است. وی به رسالت برگزیده شد تا ضمن بشارت به ملکوت الهی، مقدمات استقرار پادشاهی مطلق و بی چون و چرای الهی بر زمین را، که اکنون در آسمان برقرار است، فراهم نماید. در فرجام جهان، ارادة الهی بر دنیا حاکم، و سلطنت شیطان از هستی زایل میشود و در نتیجه، ملکوت و پادشاهی الهی به تمام معنا بر روی زمین حکمفرما میگردد. افزون بر دو معنای مذکور، این اصطلاح گویای مفهوم عرفانی شهود، و یقین افراد به قدرت تصرف مطلق خداوند است که در جهان کنونی تنها تعداد اندکی بدان عارف و واقفاند و همگان در پایان جهان آن را در خواهند یافت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
7 - دین یهود و مسائل زیست محیطی
معصومه انصاری فاطمه لاجوردیبسیاری از آئین های یهودی در طول تاریخ، همراه و همگام با پدیده های طبیعی شکل گرفته اند.برگزاری اعیاد یهودی در آستانة فصل بهار و پاییز از این گونه اند. میشنا و تلمود نیز آموزه های کتابمقدس در ارتباط با طبیعت را در راستای حفظ محیط زیست شرح و بسط داده اند. یک یهودی بایدبا ا أکثربسیاری از آئین های یهودی در طول تاریخ، همراه و همگام با پدیده های طبیعی شکل گرفته اند.برگزاری اعیاد یهودی در آستانة فصل بهار و پاییز از این گونه اند. میشنا و تلمود نیز آموزه های کتابمقدس در ارتباط با طبیعت را در راستای حفظ محیط زیست شرح و بسط داده اند. یک یهودی بایدبا استفاده از دستورات تورات و استناد به آنها، راههایی را برای زندگی در دنیا برگزیند که کمترینآسیب را به محیط زیست وارد سازد و با تغییر و تحولات طبیعی، همچون تغییر فصل ها، سازگارباشد. این نوشتار می کوشد دیدگاه های یهودیان را نسبت به خدا، انسان و طبیعت بازگو نماید وراه کارهای شرع یهود را در ارتباط با بحران های زیست محیطی بیان کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
8 - ماهیت روح القدس از دیدگاه قرآن کریم و کتاب مقدس
جمشید سرمستانی علیرضا ابراهیم طاهره حاج ابراهیمیروح القدس یکی از مفاهیم مشترک میان متون مقدس اسلامی و مسیحی است که نقشی قابل توجه را در جهانبینی این دو سنت دینی بر عهده دارد. یافتههای این تحقیق بیانگر آن است که در هر دو کتاب، روح القدس یک وجود یا مخلوق الهی است که به اعتبار برخی آیات، نامتشخص و به اعتبار آیاتی دیگر أکثرروح القدس یکی از مفاهیم مشترک میان متون مقدس اسلامی و مسیحی است که نقشی قابل توجه را در جهانبینی این دو سنت دینی بر عهده دارد. یافتههای این تحقیق بیانگر آن است که در هر دو کتاب، روح القدس یک وجود یا مخلوق الهی است که به اعتبار برخی آیات، نامتشخص و به اعتبار آیاتی دیگر، متشخص است. بعضی مصادیق نشان می دهند که او مخلوقی برتر از ملائک است و قراین دیگر، وی را فرشته میدانند. همچنین، شواهدی مبنی بر اینهمانی روح القدس و جبرئیل در قرآن و کتاب مقدس وجود دارد که از آنها می توان مشارکت وی در آفرینش و ادارة عالم را استنباط نمود. به همین اعتبار، روح القدس تجلی حضور مشهود خداوند و قدرت الهی در زمین است که نابودی اقوام متمرّد، انتقال پیام الهی به اولیا و یاری ایشان در انجام معجزات را بر عهده دارد. با این وصف، می توان روح القدس را دست کم از نظر ماهیت، جزو مفاهیمی دانست که قرآن آنها را در امتداد کتاب مقدس تصدیق نموده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
9 - مفهوم ایمان از دیدگاه محمد غزالی و مارتین لوتر
احسان شکوری نژاد قربان علمیدر الهیات اسلامی و مسیحی ایمان به معنی تصدیق قلبی است، تصدیقی که نور امید به سعادت اینجهانی و جاودانگی را به مثابة هدیه و لطف الهی بر قلب آدمی پرتوافشانی می نماید. در نتیجه انسانمؤمن خودیِ خود را فراموش می کند و خواست خود را مقهور خواست خداوند می نماید، و درمراتب بالاتر أکثردر الهیات اسلامی و مسیحی ایمان به معنی تصدیق قلبی است، تصدیقی که نور امید به سعادت اینجهانی و جاودانگی را به مثابة هدیه و لطف الهی بر قلب آدمی پرتوافشانی می نماید. در نتیجه انسانمؤمن خودیِ خود را فراموش می کند و خواست خود را مقهور خواست خداوند می نماید، و درمراتب بالاتر به مقامی دست می یابد که در همة ابعاد وجودی جلوه گر ذات حق تعالی می گردد.محمد غزالی و مارتین لوتر دو متکلم و اندیشمند برجسته و تأثیرگذار در جهان اسلام ومسیحیت اند که چنین برداشتی از مفهوم ایمان در آثارشان بازتاب یافته است. در این مقاله با مطالعةآثار این دو درمی یابیم که مفهوم ایمان در اندیشه آنان عبارت است از تصدیق و درستی قلب دربارةخداوند که به مثابة هدیه و لطف الهی، به منظور رستگاری و نجات، بر قلب فرد ارزانی می گردد. اینموضوع بیانگر دیدگاه مشترک آنان در این زمینه است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
10 - کتاب دانیال به مثابه متن آپوکالیپسی: ویژگیها و نمادهای آن
فاطمه مقصودیان لیلا هوشنگی آزاده رضاییکتاب مقدس در مقام متن ادبی دارای گونههای ادبی (ژانرهای) متنوعی است که یکی از مهمترین آنها را میتوان ژانر آپوکالیپسی یا مکاشفهای نامید. کتاب دانیال از جمله نخستین متون آپوکالیپسی یهودی به شمار میرود که تاریخ تقریبی نگارش آن را قرن دوم قبل از میلاد دانستهاند و همان أکثرکتاب مقدس در مقام متن ادبی دارای گونههای ادبی (ژانرهای) متنوعی است که یکی از مهمترین آنها را میتوان ژانر آپوکالیپسی یا مکاشفهای نامید. کتاب دانیال از جمله نخستین متون آپوکالیپسی یهودی به شمار میرود که تاریخ تقریبی نگارش آن را قرن دوم قبل از میلاد دانستهاند و همانند بسیاری از این متون نام نویسنده مجعول است. از ویژگیهای بارز متون مکاشفهای یا آخرالزمانی بیان نمادین و بکارگیری زبان رمزی است که عمدتاَ به موضوعاتی از جمله منشأ پیدایش جهان، فرجامشناسی، پیشگویی آشوبهای روزهای فرجامین، روز رستاخیز و داوری دربارۀ انسان و جهان میپردازد. در این پژوهش سعی شده است تا با نظر به اهمیت متون آپوکالیپسی در مطالعات کتاب مقدسی به پیشینۀ این تحقیقات گسترده اشاره شود. همچنین ضمن معرفی و بیان ویژگیهای این متون و انواع دستهبندیهای آنها از نظر صوری و محتوایی، بطور ویژه در بحث از نمادشناسی کتاب دانیال، به ریشۀ نمادها و کاربردهای آنها در سایر متون عبری و غیر عبری پرداخته شود. از دیگر نکات برجسته، آموزههای حکمی این کتاب است که با هدف تعلیم حکمت و پندهای اخلاقی نگاشته شده است. بدینسان، اینگونه متون خواننده را، به هر دورۀ زمانی که متعلق باشد، به تفکر بیشتر دربارۀ مفاهیم رمزی فرا میخواند و این خود جذابیتی خاص را به این متون میبخشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
11 - مقایسه تطبیقی تفسیر فیلیس تریبل و میکه بل از داستان سقوط
روح اله مهدوی حاجی مهدی لک زاییفصل سوم سفر پیدایش یکی از چالش آمیزترین متون برای مفسران فمینیستی است. فیلیس تریبل به عنوان نماینده مکتب تفسیری فمینیستی لیبرال و میکه بل به عنوان نماینده مکتب تفسیری فمینیستی پست مدرن به تفسیر این متن پرداخته اند که در این مقاله نقاط اشتراک و اختلاف این دو جریان، در ت أکثرفصل سوم سفر پیدایش یکی از چالش آمیزترین متون برای مفسران فمینیستی است. فیلیس تریبل به عنوان نماینده مکتب تفسیری فمینیستی لیبرال و میکه بل به عنوان نماینده مکتب تفسیری فمینیستی پست مدرن به تفسیر این متن پرداخته اند که در این مقاله نقاط اشتراک و اختلاف این دو جریان، در تفسیری که از یک متن واحد ارائه می کنند، نشان داده می شود. هر دو مفسر در تلاشند تا با رویکرد طرفداری از حوا از بار مسئولیت او در گناه نخستین بکاهند. تریبل با وفاداری به متن، ضمن پذیرش اشتباه حوا در گناه نخستین، جنسیت حوا را در وقوع گناه، بی تأثیر دانسته است. او مجازات خداوند را از عواقب بی نظمی حاصل از گناه نخستین می داند؛ اما میکه بل با ارائه تفسیری خلاقانه، عمل حوا را ماموریتی در مسیر کمال بشر می داند تا ضمن شکل گیری شخصیت انسانی، نسل بشر با کسب معرفت جنسی استمرار یابد. او مجازات خداوند را از نتایج گناه و مسئولیت بخش می داند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
12 - بررسی تصاویر آپوکالپتیک در شعر خلیل حاوی در پرتو تصاویر آپوکالپتیک کتاب مقدس
فاطمه یوسفی سید حسین سیدی احمد رضا حیدریان شهری کلثوم صدیقیادبیات آپوکالیپتیک را میتوان قسمی ادبیات آرمانگرایانه به شمار آورد که در آن شاعر- نویسنده از وضع اکنونی جامعه خود و گردش امور ناخرسند و ناراضی است و با استمداد از قوه تخیل آفرینشگرانه اش در پی ایجاد جهانی آرمانی، جهانی غیر از جهان اکنونی است. در این نوع از ادبیات، هیم أکثرادبیات آپوکالیپتیک را میتوان قسمی ادبیات آرمانگرایانه به شمار آورد که در آن شاعر- نویسنده از وضع اکنونی جامعه خود و گردش امور ناخرسند و ناراضی است و با استمداد از قوه تخیل آفرینشگرانه اش در پی ایجاد جهانی آرمانی، جهانی غیر از جهان اکنونی است. در این نوع از ادبیات، هیمنه اضطراب و فروبستگی ها و نابهنجاری های سیاسی، اجتماعی و دینی و ناتوانی در غلبه برآن، نگاه شاعر- نویسنده را به آینده معطوف می دارد، بدین سان زمان حال منشأ و خاستگاه آگاهی تاریخی او می شود و زمان حال را از منظر آینده مورد داوری و سنجش قرار می دهد. در جستار پیش رو تلاش بر آن است تا ضمن بررسی تصاویر آپوکالپتیکی و مؤلفه های آن در شعر خلیل حاوی به روش تحلیلی- تطبیقی به تطبیق آن تصاویر با تصاویر آپوکالپتیکی کتاب مقدس و نیز به بررسی میزان تأثیرپذیری خلیل حاوی از کتاب مقدس بپردازند. از نتایج برآمده از این پژوهش می توان به این دو نکته اشاره کرد: اولاً خلیل حاوی در تصاویر آپوکالپتیک شعرش کاملاً تحت تأثیر کتاب مقدس است. ثانیاً خلیل حاوی بهشت موعود خود را در این جهان بنا می کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
13 - بازتابهایی از کتاب مقدس در اشعار سهراب سپهری
مریم حقیسهراب سپهری(1307-1359) از شاعران برجسته معاصر است که در کنار دین اسلام، با سایر ادیان نیز آشنایی داشته است و همین آشنایی، شعر او را سرشار از تلمیحات متعدد و متنوع کرده است. بررسی تلمیحات در اشعار سپهری، نشان دهنده آشنایی او با ادیان مختلف است. این آشنایی را می توان مرهو أکثرسهراب سپهری(1307-1359) از شاعران برجسته معاصر است که در کنار دین اسلام، با سایر ادیان نیز آشنایی داشته است و همین آشنایی، شعر او را سرشار از تلمیحات متعدد و متنوع کرده است. بررسی تلمیحات در اشعار سپهری، نشان دهنده آشنایی او با ادیان مختلف است. این آشنایی را می توان مرهون مطالعات مداوم او در این خصوص و نیز مسافرت های فراوان او به کشورهای مختلف دانست. یکی از خاستگاه های عمده تلمیحات در شعر سپهری، کتاب مقدس عهد عتیق(تورات) و عهد جدید(انجیل) است. بسامد این تلمیحات در مجموعه های نخستین، اندک است و به تدریج افزونی می یابد. بیشترین تلمیحات به کتاب مقدس در مجموعه های مسافر و حجم سبز آمده است. تلمیحات به تورات نسبت به تلمیحات به انجیل، بسامد بیشتری دارد. اغلب این تلمیحات، تلمیحاتی مضمر و با وابسته های اندک هستند. بیشترین بازتاب کتاب مقدس در اشعار سپهری، مربوط به داستان آدم و حوّا و خوردن میوه ممنوعه است. هدف از این مقاله که به روش اسنادی و تحلیل محتوا انجام گرفته است، بررسی و تحلیل تلمیحات به کتاب مقدس در هشت کتاب سهراب سپهری است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
14 - تحلیل ساختار روایی داستان زکریا در قرآن کریم و عهدین بر اساس رویکرد تحلیل روایی گریماس
مرتضی عرب معصومه سبک دست عبدالرضا محمد حسین زاده مجتبی محسنیروایت شناسی یکی از شاخه های نوظهور مطالعات ادبی است که غایت خود را تحلیل علمیِ متون روایی قرار داده است و در این میان، رویکردهای چندی در این عرصه از سویی منتقدان ادبی و معناشناسان مطرح شده است که یکی از پربسامدترین آن ها، رویکرد روایت شناسیِ آلژیرداس گریماس است، از سو أکثرروایت شناسی یکی از شاخه های نوظهور مطالعات ادبی است که غایت خود را تحلیل علمیِ متون روایی قرار داده است و در این میان، رویکردهای چندی در این عرصه از سویی منتقدان ادبی و معناشناسان مطرح شده است که یکی از پربسامدترین آن ها، رویکرد روایت شناسیِ آلژیرداس گریماس است، از سوی دیگر، همواره بخشی از مطالعات قرآن کریم، به داستانهای آن مربوط بوده است زیرا، بخش قابل توجهی از این متن مقدس، به داستان اختصاص یافته است و داستانهای چندی در آن بیان شدهاند که در این میان، برخی از آنها مثل داستان زکریا، قصه مشترکی با عهدین دارند. بنابراین، پژوهش حاضر به منظور تحلیل روایت زکریا، رویکرد روایت شناسی گریماس را مد نظر قرار داده است و کوشیده با تحلیل پیرنگ و مدل کنشگران روایت قرآنی زکریا به تحلیل علمی این متن دست یابد اما از آنجا که متنها در ارتباط بینامتنی با یکدیگر شکل می یابند، تحلیل روایی روایت عهدینی زکریا نیز مورد نظر قرار گرفته است تا با مطالعه روایت شناختی دو داستانی که یک فابیولا را مدنظر داشتند از شیوه داستان پردازی آن ها در این مورد، آگاهی بیشتری به دست آید و در پایان، ضمن تحلیل روایی دو روایت، ارتباط بینامتنی این دو متن آشکار و التفات قرآن کریم به داستان عهدینی نمایان می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
15 - بررسی تطبیقی حقوق زنان در کتب ادیان الهی
ولی الله صفری سید محمد رضا آیتی اصغ عربیانبررسی تطبیقی حقوق زنان در کتب ادیان الهیچکیدهحقوق زن و جایگاه آن در ادیان الهی و بالاخص کتب آسمانی و مذهبیِ آنها، همواره محل مناقشه و تفسیرهای مختلف بوده است. مطالعه توصیفی - تحلیلیِ مفاد کتب آسمانی، نشان دهنده آن است که در زبور، نمیتوان مقرره ویژهای را در این خصوص یا أکثربررسی تطبیقی حقوق زنان در کتب ادیان الهیچکیدهحقوق زن و جایگاه آن در ادیان الهی و بالاخص کتب آسمانی و مذهبیِ آنها، همواره محل مناقشه و تفسیرهای مختلف بوده است. مطالعه توصیفی - تحلیلیِ مفاد کتب آسمانی، نشان دهنده آن است که در زبور، نمیتوان مقرره ویژهای را در این خصوص یافت. با وجود اینکه در عهد عتیق، آفرینش زن به تبع آفرینش مرد تلقی شده لیکن این امر در عهد جدید، صورت تعدیل شدهتری به خود گرفته و در قرآن کریم، به کلّی، خلقت آن دو، از نفس واحده دانسته شده است. اختصاص حق طلاق به مرد و جواز تعدد زوجات، از مشترکات قرآن و عهد عتیق درخصوص حقوق زنان است؛ در حالی که جواز فعالیتهای اجتماعی، مذهبی و سیاسی زنان را می-توان از نقاط مشترک قرآن و عهد جدید برشمرد. منع استفاده ابزاری از زنان نیز مهمترین وجه مشترک در هر سه کتاب آسمانی و مذهبیِ اشاره شده میباشد.واژگان کلیدی : انجیل، تورات، حقوق زن، عهد جدید، عهد عتیق، قرآن کریم تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
16 - تناص قرآنی و دینی در اشعار عبدالوهاب البیاتی؛ مطالعه قرآن و انجیل
محمد احمدزاده رودی لیلا قاسمی حاجی آبادی کتایون فلاحی طاهره چالدرهشاعران توانستهاند با روشهای گوناگونی بر غنای شعر خود بیفزایند. این ابزارها و تکنیکها همچون مباحث قدیم بلاغی(تشبیه، استعاره، مجاز و ...) و مباحث نقد جدید مانند نقاب، نماد، اسطوره و ... توانستهاند شعر را به حد اعلای خود برسانند. یکی از این روشها، تناص است که شاعر با أکثرشاعران توانستهاند با روشهای گوناگونی بر غنای شعر خود بیفزایند. این ابزارها و تکنیکها همچون مباحث قدیم بلاغی(تشبیه، استعاره، مجاز و ...) و مباحث نقد جدید مانند نقاب، نماد، اسطوره و ... توانستهاند شعر را به حد اعلای خود برسانند. یکی از این روشها، تناص است که شاعر با ورود متون دیگر، به شعر خود استحکام و مقبولیت مضاعفی میدهد. عبدالوهاب بیاتی از جمله شاعران معاصر عراق است که تناص را یکی از کلیدیترین تکنیکهای بیان معانی در شعر خود قرار داده است که به وسیله آن توانسته است اغراض خود را به گونهای زیبا بیان نماید. این تناص بیشتر از هر چیزی به نصّ قرآنی یا معانی مطرحشده در آن، نظر دارد. بیاتی علاوه بر قرآن، از کتب مقدس دیگری از جمله انجیل، در شعر خود استفاده نموده است. تناص دینی در شعر بیاتی کارکردهای مختلف سیاسی- اجتماعی دارد؛ گاهی ابزاری است تا از معضلات اجتماعی بگوید و گاهی آن را در راستای نکوهش سیاستمداران، به کار برده است. مقاله حاضر می کوشد تا با روش توصیفی- تحلیلی، تناص متون دینی(قرآن و انجیل) را در شعر عبدالوهاب بیاتی مورد تحلیل و بررسی قرار دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
17 - تطبیق روایت داستانی یوسف و زلیخا در قرآن و تورات
ابوالقاسم رادفرقرآن جلوهای از عظمت پروردگار است و معجزهای جاویدان و دلیلی صادق و تاریخی محکم و استوار و صحیح و منطقی، گواهی راستین از حقایق و نعمتی والا و دریایی بینهایت و سرشار از همه خوبیها و راهنماییها. حاوی نکات و حِکَم فراوان آن هم بیشتر در قالب قصهها و عبارات نکتهآموز و أکثرقرآن جلوهای از عظمت پروردگار است و معجزهای جاویدان و دلیلی صادق و تاریخی محکم و استوار و صحیح و منطقی، گواهی راستین از حقایق و نعمتی والا و دریایی بینهایت و سرشار از همه خوبیها و راهنماییها. حاوی نکات و حِکَم فراوان آن هم بیشتر در قالب قصهها و عبارات نکتهآموز و کلمات قصار. همراه کردن آیات با قصهها که آن را از حکمت بالایی برخوردار کرده است و آن این است که مضامین قرآنی و انسانساز با قصههایی ملموس از اقوام گذشته و تجربههای پیشینیان به نحو صحیح به دست ما برسد تا از محتوای آموزشی و اندرزی آن بهرهمند شویم. ما در اینجا در صدد ارزیابی و مقایسه آنها هستیم تا بیشتر به جایگاه و اهمیت قرآن پی ببریم و دریابیم که متن قرآن در طول تاریخ دستخوش تحریف و دگرگونی نشده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
18 - بررسی عوامل قبض و بسط رزق و روزی در قرآن و عهدین
محمد علی همتی وفادار کشاورزی مرضیه حسین آبادیخداوند رزاق نهتنها رزق انسانها بلکه تمام موجودات را بر خود فرض کرده است با این تفاوت که وسعت و ضیق رزق انسانها عوامل گوناگونی دارد که بسیاری از این عوامل به عملکرد آنان برمیگردد. رزق مادی در قرآن شامل مایحتاج زندگی و رزق معنوی مصادیق متعددی چون عمر با برکت دارد. در أکثرخداوند رزاق نهتنها رزق انسانها بلکه تمام موجودات را بر خود فرض کرده است با این تفاوت که وسعت و ضیق رزق انسانها عوامل گوناگونی دارد که بسیاری از این عوامل به عملکرد آنان برمیگردد. رزق مادی در قرآن شامل مایحتاج زندگی و رزق معنوی مصادیق متعددی چون عمر با برکت دارد. در قرآن کریم رفتار انسان نسبت به روزیها در استمرار، بسط، قطع و قبض آنها دخالت دارد؛ موضوعی که در عهدین نیز آمده است و از آنجا که جوهر اصلی اسلام، یهودیت و مسیحیت یکی است، آموزههای این ادیان که در کتب آسمانیشان متبلور شده، شباهتهایی دارند. این مقاله به روش تطبیقی- تحلیلی به بررسی عوامل قبض و بسط رزق در قرآن و عهدین میپردازد. قرآن و عهدین روزی رسان را خداوند معرفی کرده و از مهمترین عوامل بسط رزق در هر دو، اطاعت از خدا و از مهمترین عوامل قبض آن سرپیچی از فرامین الهی ذکر شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
19 - بررسی صفات مشترک زنان صالح در قرآن کریم و کتاب مقدس
ملیحه باقری نژاد یزدی رضا بنی اسدیهدف از پژوهش حاضر تبیین صفات مشترک زنان صالحه در قرآن کریم و کتاب مقدس است. جامعه مورد بررسی آیات قرآن کریم و کتاب مقدس میباشد. نمونه پژوهش آیات الهی قرآن کریم و کتاب مقدس در رابطه با صفات مشترک زنان صالحه در قرآن کریم و کتاب مقدس است. این پژوهش توصیفی تحلیلی بوده و اط أکثرهدف از پژوهش حاضر تبیین صفات مشترک زنان صالحه در قرآن کریم و کتاب مقدس است. جامعه مورد بررسی آیات قرآن کریم و کتاب مقدس میباشد. نمونه پژوهش آیات الهی قرآن کریم و کتاب مقدس در رابطه با صفات مشترک زنان صالحه در قرآن کریم و کتاب مقدس است. این پژوهش توصیفی تحلیلی بوده و اطلاعات از طریق اسنادی و کتابخانهای حاصل شده است. تحلیل با استفاده از دادههای به دست آمده از آیات قرآن کریم و کتاب مقدس صورت گرفته است. نتایج پژوهش نشانداد که در قرآن کریم و کتاب مقدس برای زنان صالحه در دو حوزه فردی و خانوادگی صفاتی بیان شده است. از منظر قرآن کریم و کتاب مقدس زنان صالحه در حوزه فردی دارای صفاتی مانند ایمان، عمل صالح، تقواپیشگی، پاکدامنی، راستگویی، حیا، حجاب، پرهیز از خودنمایی و چشم پاکی میباشند. همچنین در حوزه خانوادگی زنان صالحه را دارای صفاتی مانند شوهرداری، خانهداری و فرزندپروری معرفی شدهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
20 - بررسی مقام وجایگاه زن در اسلام و مسیحیت
مریم بختیار اکرم رضایییکی از مهمترین دیدگاه هایی که اثر قاطع و دیر پایی در شکل بخشیدن به دیدگاه های عمومی نسبت به زنان داشته است، دیدگاه دینی وطرز تلقی عالمان دین نسبت به زنان است ؛در این رابطه از جمله عوامل بدبینی مغرب زمین به ادیان در زمینه حقوق زنان، نگاه قشری وتعلیمات کلیسا بوده به نحوی أکثریکی از مهمترین دیدگاه هایی که اثر قاطع و دیر پایی در شکل بخشیدن به دیدگاه های عمومی نسبت به زنان داشته است، دیدگاه دینی وطرز تلقی عالمان دین نسبت به زنان است ؛در این رابطه از جمله عوامل بدبینی مغرب زمین به ادیان در زمینه حقوق زنان، نگاه قشری وتعلیمات کلیسا بوده به نحوی که ایشان نظر عهدین را نظر دین الهی قلمداد کرده اند لذا در این مقاله سعی شده با استناد به کتب مقدس(قرآن و انجیل) تصویری صحیح وجامع از نگرش این ادیان نسبت به زن وحقوق وی در خانواده واجتماع ارائه شود که این مهم با پاسخگویی به سوالاتی نظیر: نحوه نگرش کتب مقدس (قرآن وانجیل)نسبت به زنان چگونه است؟ وجامع ترین دین در این زمینه کدام است؟ میسر می گردد.در ادامه نتیجه می گیریم انجیل برخلاف دیدگاه قرآن کریم در رابطه با آفرینش زن، وی را موجودی غیر مستقل وبالطبع در مرتبه ای پایین تر از مرد قرار می دهد؛ همچنین پذیرش اغوای آدم به وسیله حوا نگرشی منفی نسبت به زن به وجود آورده است که این به نوبه خود عاملی برای محرومیت وی در بسیاری از حقوق انسانی،اجتماعی و...شده است. در حالی که قرآن کریم در بیان مسائل مربوط به زنان ازچنان جامعیت وتکاملی برخوردار است که هر خواننده ای را به آسمانی بودن وحقانیت این کتاب رهنمون می نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
21 - مطالعه و تحلیل پژوهشهای علمی کتب مقدس نمایه شده در پایگاههای علمی
عسگر اکبریهدف: پژوهش حاضر با هدف مطالعه تطبیقی استفاده از کلیدواژه قرآن کریم و کتب مقدس انجیل و تورات در عناوین مقالات پایگاههای پابمد، کتابخانه بریتانیا و کتابخانه کنگره برای بهرهوری بهینه از آنها در شئونات زندگی صورت گرفته است. روش پژوهش: روش پژوهش تحلیلی- توصیفی و با است أکثرهدف: پژوهش حاضر با هدف مطالعه تطبیقی استفاده از کلیدواژه قرآن کریم و کتب مقدس انجیل و تورات در عناوین مقالات پایگاههای پابمد، کتابخانه بریتانیا و کتابخانه کنگره برای بهرهوری بهینه از آنها در شئونات زندگی صورت گرفته است. روش پژوهش: روش پژوهش تحلیلی- توصیفی و با استفاده از فنون علمسنجی انجام شده است. جامعه آماری مورد مطالعه تعداد مقالات علمی منتشر شده در پایگاههای پابمد، کتابخانه بریتانیا و کتابخانه کنگره آمریکا است که در دوره ده ساله از 2010 تا 2019 در عناوین آنها از کلیدواژه کتب مقدس؛ قرآن، انجیل و تورات استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزار اس.پی.اس.اس. استفاده شده است. یافتهها: نشان داد که در بازده زمانی مذکور تعداد 35288 رکورد با عنوان کتب مقدس بهترتیب در پایگاه کتابخانه کنگره با 21997، کتابخانه بریتانیا 13202 و در پابمد 89 سند نمایه شده است که از تعداد کل مقالات منتشر شده در آنها، بهترتیب انجیل با 80 درصد، قرآن با 3/11درصد و تورات با 7/8 درصد در جایگاه اول تا سوم قرار دارند. نتیجهگیری: استفاده از کتب مقدس در بسیاری از حوزههای علمی و بهویژه در حوزه پزشکی انجام می شود وکتابهای مقدس ادیان می توانند راهنما باشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
22 - Essay
Alireza SalehiAlthough the word “love” appears less frequently in the Qur’an than in the Bible, Love is a cornerstone of both Islam and Christianity. As the Bible and the Qur’an agree on many things, why then do Muslims and Christians perceive each other so di أکثرAlthough the word “love” appears less frequently in the Qur’an than in the Bible, Love is a cornerstone of both Islam and Christianity. As the Bible and the Qur’an agree on many things, why then do Muslims and Christians perceive each other so differently and so often misunderstand each other? Such a question, of course, deserves an in-depth, multi-faceted answer; however, we will look at just one of those facets: a difference of emphasis and vocabulary. This paper tries to pick up some salient points about the nature and function of the love and law as given in the Bible and Qur’an itself. The Qur’an seems to be in accord with this viewpoint, giving priority to love although not neglecting the necessity and reality of law. The verses of Qur’an open with the conception of a beneficent and merciful God Who is the Lord and Sustainer of all the worlds that He creates. This perpetual providence or sustenance implies love for what is sustained. But having emphasized these attributes, another attribute of God follows that He is the Lord of the Day of Judgment. He is the Supreme Judge Who first made the laws and then watches life to see whether it is following those laws. Love apart from law and reason is an abstraction, and ‘law,’ devoid of the foundation of love, would become a tyranny and a burden, hampering life instead of advancing it. This essay also indicates the attitude of Jesus and Christianity towards Law. Jesus said that he had not come to destroy the law of Moses but to fulfill it. His main function and mission was to turn humanity towards the spirit more than the letter of the law. Soon after him Christianity unburdened itself of the cumbersome corpus of almost the entire Jewish law. But when [the] Christian Church became powerful and Christianity became a State religion, laws were required both for religious and for secular life. The State legislated for its own necessities and the Church developed Canon Law. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
23 - بررسی تحلیلی نقش بازدارنده «مرگ و مرگاندیشی» از دیدگاه اسلام و مسیحیت با تأکید بر قرآن و عهدین
محسن گلپیگانی سعید جازاری معموییسؤال اصلی پژوهش این است که از دیدگاه اسلام و مسیحیت و بر اساس قرآن و عهدین، ماهیت مرگ و نقش مرگاندیشی در حیات انسان، چه شباهتها و تفاوتهایی باهم دارند؟ بر این اساس، با استفاده از روش کیفیِ توصیفی و با رویکرد تحلیل محتوای کیفی و با جمعآوری، کدگذاری و تحلیل دادههای ق أکثرسؤال اصلی پژوهش این است که از دیدگاه اسلام و مسیحیت و بر اساس قرآن و عهدین، ماهیت مرگ و نقش مرگاندیشی در حیات انسان، چه شباهتها و تفاوتهایی باهم دارند؟ بر این اساس، با استفاده از روش کیفیِ توصیفی و با رویکرد تحلیل محتوای کیفی و با جمعآوری، کدگذاری و تحلیل دادههای قرآن و عهدین به این نتیجه رسیدیم که مرگ در قرآن و عهد قدیم به معنای مرگ جسمانی است و تقدیر عمومی و حتمی خداوندی است. مرگ در قرآن اثر گناه نخستین نیست و نسل بشر در اثر گناه نخستین آلوده نشدهاند. نقش مرگاندیشی نیز در قرآن و عهد قدیم تا حدی شبیه بههم و بازدارندگی از خطا و گناهان از کارکردهای مهم آن در این دو منبع است؛ اما در عهد جدید این نگاه به مرگ بهکلی دگرگون شده است. عهد جدید در کنار مرگ جسمانی، مرگ روحانی را به تصویر میکشد که پیامد گناه نخستین است. بر اساس این دیدگاه، همه محکوم به مرگاند مگر کسانی که به مسیح ایمان بیاورند. بر این مبنا نقش بازدارندگیِ مرگاندیشی نیز در این الهیات کمتر متصور است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
24 - بررسی تحلیلی و تطبیقی نخستین زیستگاه و هبوط انسان در کتاب مقدس با دیگراسطورههای خاورمیانه
حسن حیدری علی بهاریآدمیان از دیرباز، خاستگاه و گوهر خود را برتر از عالم مادی موجود میدانستهاند. اعتقاد به این باور که نیاکان بشر جایگاهی بهشتی داشته و در نتیجه گناه، به این خاکدان درافتادهاند، در غالب اسطورهها و ادیان کهن بازتاب دارد و یکی از عناصر اصلی انسانشناسی ادیان قدیم و زنده أکثرآدمیان از دیرباز، خاستگاه و گوهر خود را برتر از عالم مادی موجود میدانستهاند. اعتقاد به این باور که نیاکان بشر جایگاهی بهشتی داشته و در نتیجه گناه، به این خاکدان درافتادهاند، در غالب اسطورهها و ادیان کهن بازتاب دارد و یکی از عناصر اصلی انسانشناسی ادیان قدیم و زنده را تشکیل میدهد. این مقاله به مرور و تحلیل داستان آفرینش، ویژگیهای نخستین زیستگاه آدم و حوا (عدن) و علت هبوط آنان در کتاب مقدس میپردازد و آنها را با باورهای اسطورههای کهنتر خاورمیانه، از جمله اسطورههای بینالنهرین، ایران و مصر مقایسه میکند؛ همچنین رهیافتهای روانشناسانه و اسطورهای اندیشمندانی چون کمبل، فروید،یونگ،تیلیش و جانگری در تفسیر اسطورههای هبوط بیان میشوند. این بررسی تطبیقی نشان میدهد که در کتاب مقدس و اسطورههای بینالنهرین عناصر و نمادهای مار، درخت، زن، گناه، هبوط (اخراج) از پردیس و اجتناب خدا/خدایان از شراکت انسان در اوصاف الوهیت، بهویژه دارا بودن علم، قدرت و حیات جاودان نقش مهم و مشابهی داشتهاند. تفاصيل المقالة