بررسی تحلیلی و تطبیقی نخستین زیستگاه و هبوط انسان در کتاب مقدس با دیگراسطوره‏های خاورمیانه

الموضوعات :

حسن حیدری ¹ , علی بهاری ²

1 - دانشیار ادیان و عرفان دانشگاه کاشان
2 - دانش آموخته کارشناسی ارشد ادیان و عرفان دانشگاه کاشان

تاريخ الإرسال : 06 الثلاثاء , رمضان, 1436 تاريخ التأكيد : 06 الثلاثاء , رمضان, 1436 تاريخ الإصدار : 04 الجمعة , شعبان, 1436

الکلمات المفتاحية: اسطوره‌های بین‌النهرین, عدن, دیلمون, کتاب مقدس, هبوط از بهشت,

ملخص المقالة :

آدمیان از دیرباز، خاستگاه و گوهر خود را برتر از عالم مادی موجود می‌دانسته‌‌اند. اعتقاد به این باور که نیاکان بشر جایگاهی بهشتی داشته و در نتیجه گناه، به این خاکدان درافتاده‌اند، در غالب اسطوره‌ها و ادیان کهن بازتاب دارد و یکی از عناصر اصلی انسان‌شناسی ادیان قدیم و زنده را تشکیل می‌دهد. این مقاله به مرور و تحلیل داستان آفرینش، ویژگی‌های نخستین زیستگاه آدم و حوا (عدن) و علت هبوط آنان در کتاب مقدس می‌پردازد و آنها را با باورهای اسطوره‌های کهن‌تر خاورمیانه، از جمله اسطوره‌های بین‌النهرین، ایران و مصر مقایسه می‌کند؛ همچنین رهیافت‌های روان‌شناسانه و اسطوره‌ای اندیشمندانی چون کمبل، فروید،یونگ،تیلیش و جان‌گری در تفسیر اسطوره‌های هبوط بیان می‌شوند. این بررسی تطبیقی نشان می‌دهد که در کتاب مقدس و اسطوره‌های بین‌النهرین عناصر و نمادهای مار، درخت، زن، گناه، هبوط (اخراج) از پردیس و اجتناب خدا/خدایان از شراکت انسان در اوصاف الوهیت، به‌ویژه دارا بودن علم، قدرت و حیات جاودان نقش مهم و مشابهی داشته‌اند.

المصادر:

الیاده، میرچا. 1382. اسطوره، رؤیا، راز. ترجمة رؤیا منجم. چ3. تهران: علم.

ـــــــــــ. 1385. رساله در تاریخ ادیان. ترجمة جلال ستاری. چ3. تهران: سروش.

اوشیدری، جهانگیر. 1371. دانشنامه مزدیسنا.تهران: مرکز.

بلان، یانیک. 1384. پژوهش در ناگزیری مرگ گیل‌گمش. ترجمة جلال ستّاری. چ2. تهران: مرکز.

بلک، جرمی و آنتونی گرین. 1385. فرهنگ‌نامه خدایان، دیوان و نمادهای بین‌النهرین باستان. ترجمة پیمان متین. ج2. تهران: امیرکبیر.

بهار، مهرداد. 1387. پژوهشی در اساطیر ایران. چ7.تهران: آگاه.

بیرلین، ج، ف. 1386. اسطوره‌های موازی. ترجمة عباس مخبر. تهران: مرکز.

دوبوکور،مونیک.1387.رمزهای زنده جان. ترجمة جلال ستّاری. چ3. تهران: مرکز.

کریمر، ساموئل. 1340. الواح سومری. ترجمة داود رسائی. تهران: شرکت سهامی افست.

کمبل، جوزف. 1386 . قدرت اسطوره. ترجمة عباس مخبر. چ4. تهران: مرکز .

کوک، راجر. 1387. درخت زندگی. ترجمة سوسن سلیم‌زاده و هلینا مریم قائمی. تهران: جیحون.

گری، جان. 1378.اساطیر خاور نزدیک. ترجمة باجلان فرخی. تهران: اساطیر.

گریمال، پی‌یر. 1385. اساطیر جهان. ترجمة مانی صالحی علامه. ج3. تهران: مهاجر.

_________.1387. اسطوره‌های بابل و ایران باستان. ترجمة ایرج علی‌آبادی. چ4. تهران: علمی و فرهنگی.

گیمن، دوشن. 1376.دین ایران باستان. ترجمةرؤیا منجم. تهران: فکر روز.

وارنر، رکس. 1386. دانشنامه اساطیر. ترجمة ابوالقاسم اسماعیل‌پور. تهران: اسطوره.

وولف، دیوید، ام.1386. روان‌شناسی دین. ترجمة محمد دهقانیتهران: رشد.

ویو، ژ. 1387. اساطیر مصر. ترجمة ابوالقاسم اسماعیل‌پور. چ4. تهران: کاروان.

هوک، ساموئل.1372. اساطیر خاورمیانه. ترجمة علی‌اصغر بهرامی و فرنگیس مزداپور.چ2. تهران: روشنگران و مطالعات زنان.

هینلز، جان. 1386 . شناخت اساطیر ایران. ترجمة ژاله آموزگار و احمد تفضلی. چ11. تهران: چشمه.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Refrences

Bahār, Mehrdād. (2008/1387SH). Pazhouheshi Dar Asātire Irān. 7^th ed. Tehran: Āgāh.

Beaucorps, Monique (2008/1387SH). Ramzhā-ye Zendeh Jān ( de Les symboles vivants).Tr. by Jalāl Sattāri. 3^rd ed.Tehran: Markaz.

Bierlein, J. F.(2007/1386SH). Ostoureh-hā-ye Movāzi (Parallel myths). Tr. by Abbās Mokhber.Thehran: Markaz.

‎Black, Jeremy & Anthony Green. (2006/1385SH). Farhangnāmeh Khodāyān, Divān Va Nemādhā-ye Beyn-onnahreyn Bastān (Gods, demons, and symbols of ancient Mesopotamia: an illustrated dictionary). 2^nd ed. Tr. by Peymān Matin. Tehran: Amirkabir.

Blanc, Yannick. (2005/1384SH). Pazhouhesh Dar Nāgoziri-ye marg-e Gil Gamesh. (Enquete Sur La Mart De Gilgamesh ). 2^nd ed. Tr. by Jalāl Sattāri. Tehrān: Markaz.

Campbell, Joseph. (2007/1386SH). Ghodrat-e Ostoureh (‎The Power of myth). 4^th ed. Tr. by 'Abbās Mokhber. Tehran: Markaz.

Chevalier, Jean & Gheerbrant Alain. (2009/1388SH). Farhang-e Nemādhā (‎Dictionnaire des symboles: mythes, reves, coutumes).Tr. by Soudābeh Fazā'eli. Thehrān: Jeyhoon.

Cook, Roger. (2008/1387SH). Derakht-e Zendegi (The tree of life: symbol of the centre). Tr. by Sousan  Salim Zādeh & Helinā Maryam Ghā'emi. Thehrān: Jeyhoon.

Eliade, Mircea. (2003/1382SH). Ostoureh, ro'yā, rāz (Myths, Dreams, Mysteries). 3^rd ed. Tr. by Ro'yā Monajjem. Tehran: Elm.

ـــــــــــــــــــــــــــ .(2004/1385SH). Resāleh Dar Tārikh-e Adyān ( Traite d'histoire des religions).3^rd ed. Tr. by Jalāl Sattari. Tehran: Soroush.

Gray, John. (2008/1387SH). Asātir-e Khavar-e Nazdik (‎Near Eastern mythology). Tr. by  Bājelān Farrokhi. Thehrān: Asātir.

Grimal, Pierre. (2006/1385SH). Asātir-e Jahān (‎Mythologies de la mediterraee au Gange). Vol. 3. Tr. by Māni Sālehi ̓Allāmeh. Thehrān: Mohājer.

ـــــــــــــــــــــــــــــــ .(2008/1387SH). Ostoureh-hā-ye Bābel va Irān-e Bāstān (Alain ‎Contes et legendes De Babylone et De Perse). Tr. by Iraj Ali Ābādi.4th ed. Thehrān: Sherkat-e Enteshārāt-e Elmi va Farhangi.

Guillemin, Jacques Duchesne (1997/1376SH). Dine Irān-e Bāstān (‎Religion of ancient Iran). Tr. by Royā Monajjem.Thehran: Fekr-e Rooz.

Hāfez, Shams-oddin Mohammad. (2005/1384SH). Divān. With the effort of  Mohammad Ghazvini & Dr. Ghāsem Ghani. Tehran: Negārān.

Hinnells, John Russell. (2007/1386SH). Shenākht-e Asātir-e Irān (Persian mythology).4^th ed. Tr. by Zhāleh Āmoozegār & Ahmad Tafazzoli. Thehrān: Cheshmeh.

Hooke, Samuel Henry. (1993/1372SH). Asātir-e Khavarmiyāneh. (Middle Eastern mythology). 2^nd ed. Tr. by Ali Asghar Bahrāmi & Farangis Mazdāpoor. Tehran: Rowshangarāa.

Ketāb-e Moghaddas(The Bible) (old translation). (2004/1983SH). Irān: Anjomane Ketābe Moghaddas-e Irān.

Kramer, Samuel Noah. (1961/1340SH). Alvāh-e Soumeri (‎From the tablets of Sumer). Tr. by Dāvoud Rasā'ei. Thehrān: Sherkat-e Sahāmi Ofset.

Oshidari, Jahangir. (2007/1386SH) Daneshnāmeh Mazd-e yasnā. 4^th ed. Thehrān: Nashr-e Markaz.

Sha'bānlou, 'Ali Rezā. (2012/1391SH). “Bāztāb-e ostoureh āfarinesh-e Zurvāni dar dāstān-e akvān-e div”. Mytho-Mystic Literature Quarterly Journal of Islamic Azad University. Spring. Year 8. No. 26.

Vieu, J .(2008/1387SH). Asātir-e Mesr (The Myths of Egypt).4^th ed. Tr. by Abolghasem Esmā'eilpoor.Tehran: Kārvān.

Warner, Rex. (1997/1376SH). Daneshnāmeh Asātir (Encyclopedia of world mythology).Tr. by Abolghāsem Esmā'eil-pour. Thehrān: Ostoureh.

Wulff, David M. (2007/1386SH) Ravānshenāsi-ye Din (The psychology of religion). Tr. by Dr. Mohammad Dehghāni .Tehran: Roshd.

           

 

Refrences

Bahār, Mehrdād. (2008/1387SH). Pazhouheshi Dar Asātire Irān. 7^th ed. Tehran: Āgāh.

Beaucorps, Monique (2008/1387SH). Ramzhā-ye Zendeh Jān ( de Les symboles vivants).Tr. by Jalāl Sattāri. 3^rd ed.Tehran: Markaz.

Bierlein, J. F.(2007/1386SH). Ostoureh-hā-ye Movāzi (Parallel myths). Tr. by Abbās Mokhber.Thehran: Markaz.

‎Black, Jeremy & Anthony Green. (2006/1385SH). Farhangnāmeh Khodāyān, Divān Va Nemādhā-ye Beyn-onnahreyn Bastān (Gods, demons, and symbols of ancient Mesopotamia: an illustrated dictionary). 2^nd ed. Tr. by Peymān Matin. Tehran: Amirkabir.

Blanc, Yannick. (2005/1384SH). Pazhouhesh Dar Nāgoziri-ye marg-e Gil Gamesh. (Enquete Sur La Mart De Gilgamesh ). 2^nd ed. Tr. by Jalāl Sattāri. Tehrān: Markaz.

Campbell, Joseph. (2007/1386SH). Ghodrat-e Ostoureh (‎The Power of myth). 4^th ed. Tr. by 'Abbās Mokhber. Tehran: Markaz.

Chevalier, Jean & Gheerbrant Alain. (2009/1388SH). Farhang-e Nemādhā (‎Dictionnaire des symboles: mythes, reves, coutumes).Tr. by Soudābeh Fazā'eli. Thehrān: Jeyhoon.

Cook, Roger. (2008/1387SH). Derakht-e Zendegi (The tree of life: symbol of the centre). Tr. by Sousan  Salim Zādeh & Helinā Maryam Ghā'emi. Thehrān: Jeyhoon.

Eliade, Mircea. (2003/1382SH). Ostoureh, ro'yā, rāz (Myths, Dreams, Mysteries). 3^rd ed. Tr. by Ro'yā Monajjem. Tehran: Elm.

ـــــــــــــــــــــــــــ .(2004/1385SH). Resāleh Dar Tārikh-e Adyān ( Traite d'histoire des religions).3^rd ed. Tr. by Jalāl Sattari. Tehran: Soroush.

Gray, John. (2008/1387SH). Asātir-e Khavar-e Nazdik (‎Near Eastern mythology). Tr. by  Bājelān Farrokhi. Thehrān: Asātir.

Grimal, Pierre. (2006/1385SH). Asātir-e Jahān (‎Mythologies de la mediterraee au Gange). Vol. 3. Tr. by Māni Sālehi ̓Allāmeh. Thehrān: Mohājer.

ـــــــــــــــــــــــــــــــ .(2008/1387SH). Ostoureh-hā-ye Bābel va Irān-e Bāstān (Alain ‎Contes et legendes De Babylone et De Perse). Tr. by Iraj Ali Ābādi.4th ed. Thehrān: Sherkat-e Enteshārāt-e Elmi va Farhangi.

Guillemin, Jacques Duchesne (1997/1376SH). Dine Irān-e Bāstān (‎Religion of ancient Iran). Tr. by Royā Monajjem.Thehran: Fekr-e Rooz.

Hāfez, Shams-oddin Mohammad. (2005/1384SH). Divān. With the effort of  Mohammad Ghazvini & Dr. Ghāsem Ghani. Tehran: Negārān.

Hinnells, John Russell. (2007/1386SH). Shenākht-e Asātir-e Irān (Persian mythology).4^th ed. Tr. by Zhāleh Āmoozegār & Ahmad Tafazzoli. Thehrān: Cheshmeh.

Hooke, Samuel Henry. (1993/1372SH). Asātir-e Khavarmiyāneh. (Middle Eastern mythology). 2^nd ed. Tr. by Ali Asghar Bahrāmi & Farangis Mazdāpoor. Tehran: Rowshangarāa.

Ketāb-e Moghaddas (The Bible) (old translation). (2004/1983SH). Irān: Anjomane Ketābe Moghaddas-e Irān.

Kramer, Samuel Noah. (1961/1340SH). Alvāh-e Soumeri (‎From the tablets of Sumer). Tr. by Dāvoud Rasā'ei. Thehrān: Sherkat-e Sahāmi Ofset.

Oshidari, Jahangir. (2007/1386SH) Daneshnāmeh Mazd-e yasnā. 4^th ed. Thehrān: Nashr-e Markaz.

Sha'bānlou, 'Ali Rezā. (2012/1391SH). “Bāztāb-e ostoureh āfarinesh-e Zurvāni dar dāstān-e akvān-e div”. Mytho-Mystic Literature Quarterly Journal of Islamic Azad University. Spring. Year 8. No. 26.

Vieu, J .(2008/1387SH). Asātir-e Mesr (The Myths of Egypt).4^th ed. Tr. by Abolghasem Esmā'eilpoor.Tehran: Kārvān.

Warner, Rex. (1997/1376SH). Daneshnāmeh Asātir (Encyclopedia of world mythology).Tr. by Abolghāsem Esmā'eil-pour. Thehrān: Ostoureh.

Wulff, David M. (2007/1386SH) Ravānshenāsi-ye Din (The psychology of religion). Tr. by Dr. Mohammad Dehghāni .Tehran: Roshd.