• فهرس المقالات مرفولوژیکی

      • حرية الوصول المقاله

        1 - آشکارسازی تغییرات لندفرم های ساحلی منطقه عسلویه
        علی نعیمی نظام آباد منیژه قهرودی تالی محمد رضا ثروتی
        پیشرفت های اخیرتکنولوژی سنجش از دور و GIS سبب گشته که مطالعه تغییرات با دقت و سرعت بیشتر و هزینه کمتری انجام شود. تکنیک های آشکار سازی تغییرات از روش های مهم در درک تغییرات سواحل در دوره های زمانی مختلف می باشند. گسترش فعالیت های کشورمان در بخش ساحلی سبب شده که بخش های أکثر
        پیشرفت های اخیرتکنولوژی سنجش از دور و GIS سبب گشته که مطالعه تغییرات با دقت و سرعت بیشتر و هزینه کمتری انجام شود. تکنیک های آشکار سازی تغییرات از روش های مهم در درک تغییرات سواحل در دوره های زمانی مختلف می باشند. گسترش فعالیت های کشورمان در بخش ساحلی سبب شده که بخش های مهمی از لندفرم های ساحلی نابود گردد. منطقه ساحلی عسلویه از جمله مناطقی است که به دلیل گسترش تاًسیسات نفتی و گازی در طی دهه اخیر در ساختار ژئومورفولوژی ساحلی تغییرات اساسی آن رخ داده است. در این تحقیق بعد از تقسیم بندی منطقه ساحلی بر مبنای شواهد توپوگرافی ژئومورفولوژی و تصاویر IKONOS مربوط به سال 2000، با استفاده از تصاویر ماهواره ای IRS در بازه زمانی 6 ساله به بررسی و شناسایی لندفرم های ژئومورفولوژیکی در هر دوره زمانی و نهایتاً بررسی وضعیت تغییرات لندفرم ها در منطقه ساحلی پرداخته شده است. به منظور شناسایی وضعیت تغییرات لندفرم‌های ژئومورفولوژی از روش های طبقه بندی نظارت شده،Change Detection ،& Low position High، تحلیل آماری و بازدید میدانی استفاده شده است و نتایج حاصله در محیط نرم افزاری سیستم اطلاعات جغرافیایی مورد تحلیل قرار گرفته است. براساس نتایج به دست آمد حدود 85 درصداز لندفرم های ژئومورفولوژیکی منطقه ساحلی در نتیجه ایجاد تاسیسات صنعتی در نوار ساحلی تغییر ماهیت داده و تنها بخشی از خورها و باتلاق های بخش شرقی منطقه به دلیل اینکه زیستگاه درختان حرا بوده و تحت حفاظت سازمان محیط زیست بوده، بدون تغییر باقی مانده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - بررسی و مقایسه خصوصیات مرفولوژیکی زنبور عسل کوچک Apis florea F. (Hymenoptera, Apidae) در ایران
        شبنم پریچهره محمد باقر فرشینه عدل مجید فلاح زاده
        زنبور عسل کوچک (.Apis florea F) یکی از دو گونه اصلی زنبورهای عسل رایج در ایران می باشد که در برخی ازاستان های جنوبی، جنوب شرقی و غربی ایران یافت می شود. در این پژوهش علاوه بر بررسی خصوصیات مرفولوژیکی زنبور عسل کوچک، اثر شرایط جغرافیایی و اقلیمی در تغییرات مرفولوژیکی أکثر
        زنبور عسل کوچک (.Apis florea F) یکی از دو گونه اصلی زنبورهای عسل رایج در ایران می باشد که در برخی ازاستان های جنوبی، جنوب شرقی و غربی ایران یافت می شود. در این پژوهش علاوه بر بررسی خصوصیات مرفولوژیکی زنبور عسل کوچک، اثر شرایط جغرافیایی و اقلیمی در تغییرات مرفولوژیکی آن ها نیز تعیین گردید. بدین منظور در سال 1389 از استان های سیستان و بلوچستان، هرمزگان، کرمان، فارس، بوشهر، کهکیلویه و بویراحمد و خوزستان 600 زنبور کارگر از 30 کلنی جمع آوری گردید. سپس 17 خصوصیت ظاهری، اندازه گیری و در مجموع 10200 داده جمع آوری شد. برای تعیین مختصات جغرافیایی و متغیرهای اقلیمی، از میانگین 10 متغیر در ایستگاه های هواشناسی مناطق مورد نظر استفاده گردید. تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده با روش تجزیه تابع تشخیص انجام شد. نتایج نشان داد که خصوصیات عرض پنجه اول پای عقبی دارای کم ترین میزان تنوع بوده و طول نیم حلقه های پشتی شکمی سوم و چهارم، طول پای عقبی و نیز طول خرطوم با بیش ترین میزان تنوع به عنوان متمایز کننده ترین خصوصیات مرفولوژیکی در زنبور عسل کوچک ایرانی می باشد. تعداد قلاب های بال سمت راست تنوع بیشتری از تعداد قلاب های بال سمت چپ داشت لذا پیشنهاد می گردد در اندازه گیری ها فقط از شمارش قلاب های سمت راست استفاده گردد. بنابر نتایج آزمون دانکن، زنبورهای منطقه کهکیلویه و بویراحمد با اندازه طول بند سوم و چهارم پشتی شکمی، طول و عرض بال جلو و طول پای عقبی زنبورهای درشت تری نسبت به زنبورهای سایر مناطق هستند و زنبورهای منطقه هرمزگان و بوشهر زنبورهای کوچک تری نسبت به بقیه زنبورها می باشند. نتایج میان هم بستگی صفات ظاهری با یکدیگر و با شرایط جغرافیایی و اقلیمی نشان داد صفت طول بند سوم و چهارم پشتی شکمی با طول و عرض بال جلو و طول پای عقبی هم بستگی مثبت معنی دار و صفت طول خرطوم با طول بال جلو و ایندکس کوبیتال هم بستگی منفی معنی داری دارد. هم چنین خصوصیات طول بند سوم و چهارم پشتی شکمی، طول و عرض بال جلو و طول پای زنبور عسل کوچک با عرض جغرافیایی، ارتفاع و میزان بارندگی سالیانه هم بستگی مثبت معنی داری دارند. نتایج نشان دهنده این است که مناطق مرتفع تر و پرباران تر دارای زنبورهای بزرگ تری هستند، هم چنین نتایج به دست آمده موید این مطلب بود که در مناطق مرتفع تر و پرباران تر بال زنبورهای عسل تعداد قلاب کم تری دارند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - بهبود خصوصیات زراعی و مرفولوژیکی ذرت علوفه‌ای با تغییر در تاریخ کاشت و تعیین مناسب ترین زمان برداشت در منطقه ورامین
        مجید عبدلی
        به منظور بررسی تأثیر تاریخ کاشت و زمان برداشت بر صفات مرفولوژیکی ذرت علوفه ای (رقم کارون 701)، آزمایشی به‌صورت اسپلیت پلات با سه تکرار در قالب بلوک های کامل تصادفی در ورامین در سال 1394 اجرا شد. تیمارها شامل پنج تاریخ کاشت به‌عنوان فاکتور اصلی (20 فروردین، 31 اردیبهشت، أکثر
        به منظور بررسی تأثیر تاریخ کاشت و زمان برداشت بر صفات مرفولوژیکی ذرت علوفه ای (رقم کارون 701)، آزمایشی به‌صورت اسپلیت پلات با سه تکرار در قالب بلوک های کامل تصادفی در ورامین در سال 1394 اجرا شد. تیمارها شامل پنج تاریخ کاشت به‌عنوان فاکتور اصلی (20 فروردین، 31 اردیبهشت، 28 خرداد، 9 تیر و 24 تیرماه) و دو زمان برداشت به‌عنوان فاکتور فرعی (مرحله شیری شدن دانه و مرحله خمیری شدن دانه) بود. نتایج نشان داد که تاریخ های کاشت ازنظر ارتفاع بوته، عرض برگ، سطح برگ، قطر بلال و عملکردتر اختلاف معنی داری در سطح یک درصد داشتند. اما تعداد برگ در بوته، طول برگ، تعداد گره در ساقه و قطر ساقه ازنظر آماری معنی دار نشدند و تحت تأثیر تاریخ کاشت قرار نگرفتند. نتایج این آزمایش نشان می دهد که تاریخ کاشت 9 تیرماه ازنظر صفات مرفولوژیکی من‌جمله ارتفاع بوته، عرض برگ، سطح برگ، قطر بلال و عملکردتر بوته نسبت به بقیه تاریخ های کاشت برتری دارد و با کشت زودهنگام و تأخیر در کاشت از میزان صفات فوق به‌شدت کاسته می شود. دراین‌بین، زمان برداشت در مرحله شیری شدن دانه بیشترین میزان عرض برگ و سطح برگ و برداشت در مرحله خمیری شدن دانه بیشترین عملکردتر بوته را به خود اختصاص داد. توصیه می گردد جهت حصول عملکرد مطلوب ذرت، عملیات کاشت در نیمه اول تیرماه در منطقه ورامین صورت گیرد و برای برداشت علوفه باکیفیت برداشت در مرحله شیری و برای به دست آوردن عملکرد بیشتر برداشت در مرحله خمیری شدن دانه صورت پذیرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        4 - ارزش تحمل به سرب و اثر آن بر پروتئین و پرولین ریشه و اندام هوایی ارقام کلزا (Brassica napus L.)
        معصومه گوهری محمد خیاط
        جهت بررسی مکانیسم دفاعی کلزا در مقابل سرب غلظت های متفاوت سرب (صفر ، 100 ،‌200 و 400 میکرومول) از فاکتورهای سلولی همچون پروتئین و پرولین در ریشه و اندام هوایی کلزا مورد اندازگیری قرار گرفت. این طرح در شرایط آزمایشگاهی و کشت به روش هیدروپونیک با استفاده از هوگلند انجام ش أکثر
        جهت بررسی مکانیسم دفاعی کلزا در مقابل سرب غلظت های متفاوت سرب (صفر ، 100 ،‌200 و 400 میکرومول) از فاکتورهای سلولی همچون پروتئین و پرولین در ریشه و اندام هوایی کلزا مورد اندازگیری قرار گرفت. این طرح در شرایط آزمایشگاهی و کشت به روش هیدروپونیک با استفاده از هوگلند انجام شد. طول ریشه بر حسب میلی متر و محتوای پروتئین و پرولین در ریشه و اندام هوایی توسط دستگاه اسپکتوفتومتر (U.V) مدل 200 هیتاچی اندازه گیری شد. بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش افزایش غلظت سرب محلول غذایی در هر دو رقم کلزا موجب کاهش طول ریشه شد و با توجه به میانگین طول ریشه ارزش تحمل به سرب در رقم آر.جی.اس 003 بیشتر از رقم هایولا 401 بود. با افزایش غلظت سرب محلول غذایی مقدار پروتئین و پرولین در ریشه در دو رقم نسبت به شاهد افزایش یافت و مقدار پروتئین با افزایش غلظت سرب محلول غذایی در اندام هوایی هیبرید هایولا 401 کاهش و در رقم آر.جی.اس 003 افزایش یافت. آنالیزی آماری نمونه ها با تجزیه توسط نرم افزار SPSS و رسم نمودار با کمک نرم افزار2003 Excel انجام شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        5 - ارزیابی کاربرد اسید سالیسلیک بر برخی صفات دو رقم گیاه توت فرنگی(کوئین الیزا و پاروس) در شرایط شوری
        ابوالفضل لولایی صدیقه زمانی شکوفه مشفقی فر اکبر فتحی
        شوری خاک یکی از تنش‌های اصلی گیاهان قلمداد می‌شود اسیدسالیسیلیک در تنظیم فرآیند‌های فیزیولوژیکی مختلف و رشد و نمو گیاه نقش دارد. به این منظور آزمایشی با هدف بررسی کاربرد اسید سالیسیلیک بر برخی صفات گیاه توت فرنگی در شرایط شوری و به صورت فاکتوریل در قالب طر ح پایه بلوک ه أکثر
        شوری خاک یکی از تنش‌های اصلی گیاهان قلمداد می‌شود اسیدسالیسیلیک در تنظیم فرآیند‌های فیزیولوژیکی مختلف و رشد و نمو گیاه نقش دارد. به این منظور آزمایشی با هدف بررسی کاربرد اسید سالیسیلیک بر برخی صفات گیاه توت فرنگی در شرایط شوری و به صورت فاکتوریل در قالب طر ح پایه بلوک های کامل تصادفی با دو تیمار در 3 تکرار و در مجموع بر روی189 بوته با غلظت‌های متفاوت اسیدسالیسیلیک (0،2 و4 میلی مولار) در شرایط تنش شوری با سطوح (0، 5 و 10 دسیمنس) بر روی برخی از خصوصیات مرفولوژیکی(ارتفاع بوته، تعداد و سطح برگ، وزن تر و خشک بوته) و فیزیولوژیکی(مواد جامد محلول و اسیدیته) و عملکرد(تعداد گل در بوته، تعداد میوه، وزن میوه و عملکرد میوه) در سال زراعی 98-1397 در شهرستان آزادشهر استان گلستان در دو رقم توت فرنگی کوئین الیزا و پاروس (Fragaria × ananassa Duch. Cv. Queen Eliza and Paros) اجرا گردید. نتایج تحقیق نشان داد که تنش شوری بطور معنی داری سبب کاهش رشد رویشی و زایشی گیاه شده با افزایش غلظت آن میزان تاثیرگذاری آن بیشتر است و کاربرد اسیدسالیسلیک به طورمعنی داری سبب افزایش رشد این صفات شد. در بین غلظت های مه پاشی شده اسیدسالیسلیک، بالاترین میزان تعداد گل، تعداد میوه، وزن میوه و عملکرد در تیمار 2 میلی گرم در لیتر اسیدسالیسلیک داشت. در برهمکنش این دو تیمار بالاترین میزان کیفیت میوه در تیمار (شوری 5 dS/m × 4 میلی مولار اسیدسالیسلیک) در هر دو رقم مشاهده شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        6 - ارزیابی تاثیرتیمار اسید سالیسیلیک و کودهای بیولوژیک بر خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه گل گاوزبان(Borago officinalis L.)
        ابوالفضل لولایی علی خلیلی بهزاد کاویانی
        رویکرد روز افزون به استفاده از گیاهان دارویی در سطح جهان، اهمیت کشت و تولید این گیاهان را روشن میسازد. به این منظور به بررسی تأثیر کودهای آلی و اسیدسالیسلیک بر میزان خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی و سایر خصوصیات گیاه دارویی گل گاوزبان( (Borago officinalis. L ، لذا آز أکثر
        رویکرد روز افزون به استفاده از گیاهان دارویی در سطح جهان، اهمیت کشت و تولید این گیاهان را روشن میسازد. به این منظور به بررسی تأثیر کودهای آلی و اسیدسالیسلیک بر میزان خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی و سایر خصوصیات گیاه دارویی گل گاوزبان( (Borago officinalis. L ، لذا آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طر ح پایه بلوک های کامل تصادفی در سال زراعی 98- 1397 اجرا گردید. آزمایش دارای چهار کود گوسفندی، کود گاوی، کود مرغی و ورمی کمپوست به عنوان عامل اصلی و چهار سطح اسیدسالیسلیک با غلظت های صفر،2- ، 4- 1010، 6-10 مولار به عنوان عامل فرعی بود. صفات ارتفاع بوته، تعداد شاخه جانبی، وزن تر و خشک بوته، کلروفیل a، کلروفیل b به عنوان شاخص های مرفولوژیکی و میانگین تعداد گل در بوته به عنوان شاخص های فیزیولوژیکی اندازه گیری شدند. نتایج تحقیق نشان داد که کاربرد کودهای بکاررفته به طور معنی داری سبب افزایش رشد رویشی و زایشی شد. همچنین بیشترین تاثیر را در بین کودهای بکار رفته کود گوسفندی و گاوی داشته است. تاثیر سایر کودهای بکاررفته نیز معنی دار بود. در تیمار اسیدسالیسلیک، سایر سطوح بکار رفته سبب افزایش خواص رویشی و زایشی شدند. بالاترین تاثیر را سطح (-4 10) مولار در لیتر داشت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        7 - اثر تیمارهای مختلف کودهای زیستی بر روی‌خصوصیات مرفولوژیکی گیاه‌دارویی‌گشنیز (.Coriandrun sativom L) تحت تاثیر تنش خشکی‌ در خرم‌آباد
        سید رئوف موسوی نژاد کاظم طالشی
        گیاه دارویی گشنیز یکی از منابع بسیار ارزشمند در گستره وسیع منابع طبیعی ایران است که در صورت شناخت صحیح می‌تواند نقش مهمی در اشتغال‌زایی و صادرات غیرنفتی داشته باشد . لذا به منظور بررسی تاثیر تنش خشکی و کودهای بیولوژیک بر روی خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی گشنیز آزمایشی أکثر
        گیاه دارویی گشنیز یکی از منابع بسیار ارزشمند در گستره وسیع منابع طبیعی ایران است که در صورت شناخت صحیح می‌تواند نقش مهمی در اشتغال‌زایی و صادرات غیرنفتی داشته باشد . لذا به منظور بررسی تاثیر تنش خشکی و کودهای بیولوژیک بر روی خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی گشنیز آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد در سال 1395 بصورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کاملا تصادفی در 3 تکرار اجرا شد. تیمارها شامل تنش خشکی در 4 سطح شامل آبیاری کامل (شاهد) ، تنش خشکی در مرحله ساقه دهی (رویشی)، تنش خشکی در مرحله گلدهی (زایشی)، تنش در مراحل رویشی+ زایشی و تیمار های کودی در 4 سطح شامل شاهد،ازتوبارور-1 ، فسفاته بارور-2 ، ازتوبارور-1 + فسفاته بارور-2 بودند. صفات اندازه گیری شامل عملکرد دانه،ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد شاخه فرعی و وزن خشک بوته بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تیمارهای تنش خشکی و سطوح مختلف کودهای زیستی بر روی صفات ذکر شده تاثیر معناداری داشت. بیشترین بیشترین عملکرد دانه (1754 کیلو گرم در هکتار)،ارتفاع بوته (47/83 سانتی متر) ، قطر ساقه (5/5 میلی متر)، تعداد شاخه فرعی (67/9 عدد) و وزن خشک بوته (3/552 کیلوگرم در هکتار) در تیمار بدون تنش با کاربرد همزمان کود ازتوبارور-1 و فسفاته بارور-2مشاهده شد . از آنجا که استفاده همزمان کود ازتوبارور-1 و فسفاته بارور-2 در تیمار بدون تنش به افزایش کلیه صفات منجر می شود، کاربرد همزمان کود ازتوبارور-1 و فسفاته بارور-2 به منظور بهره برداری از گیاه گشنیزدر وضعیت تیمار بدون تنش توصیه میگردد . تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        8 - تأثیر قارچ میکوریزا بر خصوصیات مرفولوژیک و محتوای عناصر غذایی جو در سطوح مختلف شوری
        مجتبی یوسفی‏ راد قربان نورمحمدی محمدرضا اردکانی اسلام مجیدی هروان سیدجواد میرهادی
        قارچ میکوریزا تحمل گیاهان به تنش ها را افزایش می دهد. به منظور بررسی تأثیر قارچ میکوریزا در محیط های شور و بدون شوری بر روی خصوصیات مرفولوژیکی و محتوای عناصر غذایی جو رقم کارون در کویر، آزمایشی گلخانه‎ ای به صورت فاکتوریل با دو فاکتور در قالب طرح بلوک های کامل تصادف أکثر
        قارچ میکوریزا تحمل گیاهان به تنش ها را افزایش می دهد. به منظور بررسی تأثیر قارچ میکوریزا در محیط های شور و بدون شوری بر روی خصوصیات مرفولوژیکی و محتوای عناصر غذایی جو رقم کارون در کویر، آزمایشی گلخانه‎ ای به صورت فاکتوریل با دو فاکتور در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در گلخانه مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه در سال 1386- 1385 انجام شد. فاکتور اول در دو سطح شامل استفاده و عدم استفاده از قارچ میکوریزای سویه Glomus intraradices بود و فاکتور دوم سطوح شوری بودند. رقم جو در گلدان‎های پنج کیلویی در شوری 6/0 ، 8 و 13 دسی زیمنس رشد داده شدند. شوری سبب کاهش وزن خشک ریشه و اندام های هوایی ،وزن تر ، ارتفاع ، طول سنبله ، تعداد پنجه و تعداد برگ در بوته ها شد، ولی بر تعداد برگ ساقه اصلی بی‎تأثیر بود. تلقیح میکوریزایی کلیه صفات به جز تعداد برگ در ساقه اصلی را هم در شرایط شور و هم در تیمار شاهد به طور معنی داری افزایش داد. میکوریزا سبب افزایش شاخص تحمل جو شده و این بهبود در شرایط شوری بالا مشهودتر بوده و در مجموع گیاهان در محیط شور وابستگی میکوریزایی بالاتری را نشان دادند. بوته های تلقیح شده با میکوریزا دارای محتوای عناصر غذایی بیشتری در کلیه شرایط نسبت به گیاهان تلقیح نشده بودند. این محتوای عناصر غذایی بیشتر می تواند یکی از دلایل افزایش مقاومت به تنش گیاهان میکوریزایی شده نسبت به گیاهان میکوریزایی نشده باشد. تفاصيل المقالة