-
حرية الوصول المقاله
1 - پیامدهای انسانی اجتماعی گرد و غباردر امنیت ملی
عباسعلی خدامی ریباز قربانی نژاد محمود احمدیدر عصر حاضر که کشورهای نوظهور می توانند کشورهای توسعه یافته و مستعمران پیشین را از لحاظ اقتصادی به خود وابسته کنند، تامین استقلال اقتصادی و امکانات خوداتکایی کشورها یکی از شرایط پیشبرد مبانی امنیت ملی است. بحران های محیط زیستی یا خاستگاه طبیعی پیشامدهای ناگهانی هستند که أکثردر عصر حاضر که کشورهای نوظهور می توانند کشورهای توسعه یافته و مستعمران پیشین را از لحاظ اقتصادی به خود وابسته کنند، تامین استقلال اقتصادی و امکانات خوداتکایی کشورها یکی از شرایط پیشبرد مبانی امنیت ملی است. بحران های محیط زیستی یا خاستگاه طبیعی پیشامدهای ناگهانی هستند که افزایش آنها سبب افزایش مشکلات محیط زیستی،دگرگونی های آب و هوایی و افزایش معضلات انسانی نظیر سلامت، امنیت و مهاجرت ها گشته است. هدف از این تحقیق بررسی پیامدهای انسانی اجتماعی گرد و غبار در امنیت ملی ایران می باشد. روش تحقیق در این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و کاربردی به تاثیرات کمی آب های برون مرزی غرب ایران در ایجاد گرد و غبار و نقش آن در امنیت ملی پرداخته است. جامعه آماری پژوهش از کارشناسان حوزه های ژئوپلیتیک و محیط زیست تشکیل شده است که حجم نمونه آن بر اساس مدل کوکران تعداد 30 نفر تخمین زده شد. نتایج نشان داد مهاجرت از شهرهای مرزی- افزایش بیکاری، افزایش مشکلات دربخش های کشاورزی، صنعت و خدمات در شهرها، بروز پدیده های ناهمگن اجتماعی در شهرها و افزایش مناقشات مرزی از جمله مهمترین پیامدهای ریزگردها بر ابعاد امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
2 - تبیین الگوی عوامل موثر بر توان سازگاری گندمکاران شهرستان مهران در مواجهه با ریزگردها
محمد شریفی علیرضا پورسعید حامد چهارسوقی امین مرجان واحدیهدف پژوهش حاضر تبیین الگوی توان سازگاری گندمکاران شهرستان مهران در مواجهه با ریزگردها و عوامل مؤثر بر آن می باشد. جامعهی آماری مورد مطالعه در این تحقیق کشاورزان گندم کار شهرستان مهران به تعداد 315 نفر برای می باشد. حجم نمونه از طریق فرمول کوکران 173 نفر به صورت تصادفی أکثرهدف پژوهش حاضر تبیین الگوی توان سازگاری گندمکاران شهرستان مهران در مواجهه با ریزگردها و عوامل مؤثر بر آن می باشد. جامعهی آماری مورد مطالعه در این تحقیق کشاورزان گندم کار شهرستان مهران به تعداد 315 نفر برای می باشد. حجم نمونه از طریق فرمول کوکران 173 نفر به صورت تصادفی انتخاب شده است. برای افزایش دقت محاسبات، این رقم به 180 نفر افزایش یافت، اطلاعات جمع آوری شده برای این پژوهش با استفاده از نرم افزار SPSS و PLS مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت. جهت بررسی معنی داری ضرایب مسیر از تکنیک بوت استرپینگ استفاده شد. سازوکار آموزشی-ترویجی(ضریب مسیر= 446/0 و 409/3= t-value) و سازوکار زراعی (ضریب مسیر=428/0 و 470/2= t-value) تأثیر معنی داری بر سازگاری با پدیده ریزگرد از خود نشان دادهاند. این در حالی است که تأثیر سازکار مدیریتی (ضریب مسیر=153/0 و 391/1 = t-value)، سازوکار فنی (ضریب مسیر=118/0 و 637/0= t-value) در این راستا، معنی دار نبود. عواملی از جمله نبود یا کمبود آگاهی، آموزش و ضعف ارتباطی و ترویجی، انجام تحقیقات بدون توجه به سازگاری و نیاز سنجی و ساده سازی نکردن نتایج آنها برای کشاورزان، در نظر نگرفتن اعتبار و سرمایه مورد نیاز، عدم توجه به سازگاری با پدیده ریزگرد به عنوان یک ضرورت، مهیا نبودن زیرساختها برای هموار ساختن مسیر اجرای فعالیتهای سازگاری با پدیده ریزگرد و نامتناسب بودن تعرفههای بیمه محصولات کشاورزی میتوانند نقش قابل توجهی در معنی دار نشدن این سازوکارها ایفا کنند. اما سازه سازگاری با پدیده ریزگرد به طور مستقیم و سازوکارهای مرتبط با آن به صورت غیر مستقیم اثرات بسیار چشمگیر و معنی داری بر توان سازگاری داشتند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
3 - مقایسه کارایی مدلهای رگرسیونی، شبکه عصبی مصنوعی و تلفیق آن با الگوریتم ژنتیک در بررسی فرسایش بادی
شاهین ابراهیمی علی محمدی ترکاشوند مهرداد اسفندیاری عباس احمدیزمینه و هدف: فرسایش بادی در بخش بزرگی از پهنه ایران وجود داد که سبب تخریب اراضی و کاهش باروری آنها به همراه اثرات زیستمحیطی شده است. شناخت مناطق حساس به فرسایش میتواند در برنامهریزیهای حفاظت خاک به کمک مدیران منابع طبیعی و محیطزیست آید.روش پژوهش: این تحقیق برای برآ أکثرزمینه و هدف: فرسایش بادی در بخش بزرگی از پهنه ایران وجود داد که سبب تخریب اراضی و کاهش باروری آنها به همراه اثرات زیستمحیطی شده است. شناخت مناطق حساس به فرسایش میتواند در برنامهریزیهای حفاظت خاک به کمک مدیران منابع طبیعی و محیطزیست آید.روش پژوهش: این تحقیق برای برآورد جزء فرسایشپذیر خاک در مقابل باد (EF) از روی ویژگیهای سهل الوصول خاک دردشت الله ‎آباد واقع در شرق استان قزوین انجام شد. بدین منظور جزء فرسایشپذیر خاک در مقابل باد با استفاده از روشهای رگرسیون چند متغیره (MLR)، شبکه عصبی مصنوعی (ANN) و تلفیق شبکه عصبی مصنوعی با الگوریتم ژنتیک برای بهینهسازی اوزان (GA-ANN) با به کار بردن ویژگیهای سهل الوصول برآورد شد. با بررسی نقشه خاک، تفاوت خاک ها و خصوصیات محیطی دشت اللهآباد، 103 نمونه خاک طبق یک الگوی تصادفی طبقه بندی شده از 10 سانتیمتری سطح آن‎ها، جمعآوری و به آزمایشگاه ارسال شد. در نمونه های خاک، برخی خصوصیات خاک بهعنوان ورودی های مدل های برآورد جزء فرسایشپذیر خاک در مقابل باد اندازهگیری گردید. ورودی های هر مدل شاملpH، ECe، CCE، SAR، جرم مخصوص ظاهری، ذرات شن، سیلت و رس، ذرات درشت خاک با قطر کمتر از 2 میلی متر و ماده آلی بودند. دقت و قابلیت اعتماد نتایج مدل‎ های ایجاد شده با توجه به معیارهای ضریب تبیین، مجذور مربعات خطا، آزمون مورگان-گرنجر- نیوبلد و شاخص آکایک مورد مقایسه قرار گفتند.یافته ها: طبق یافته ها، بیشترین همبستگی جزء فرسایشپذیر خاک در مقابل باد (EF) با مقدار رس خاک دیده شد (789/0- r=). همچنین جزء فرسایشپذیر خاک با خصوصیات دیگر خاک شامل pH، هدایت الکتریکی، SAR، مقدار ماده آلی و جرم مخصوص ظاهری، همبستگی نشان داد، این همبستگی با سه خصوصیت SAR، ماده آلی و رس در سطح یک درصد همبستگی معنی دار بود. مدل‎های ایجاد شده با هر سه روش توانایی بسیار بیشتری در پیش بینی EF در سری داده های آزمون نسبت به داده های سری آموزش داشتند. همچنین نتایج نشان داد که مدل شبکه عصبی از دقت بیشتر و خطای تخمین کمتری در مقایسه با مدل های هیبرید و رگرسیون بهدست آمده است. نتایج آنالیز حساسیت نیز نشان داد که بیشترین حساسیت مدل به متغیرهای ورودی در مدل ANN، به ترتیب مربوط به ماده آلی و SAR و در مدل GA-ANN مربوط به متغیر میزان رس خاک بود.نتیجه گیری: بر طبق نتایج، تنها مدل رگرسیون در مرحله آموزش دارای R2 بیشتر از 50 درصد (R2=0.56) در برآورد جزء فرسایش پذیری خاک بود که البته این مقدار (R2=0.56) نیز قابل اعتماد نیست. با توجه به نتایج مرحله آزمون، هر سه مدل به کار رفته شامل رگرسیون، شبکه عصبی مصنوعی و تلفیق آن با الگوریتم ژنتیک در برآورد شاخص جزء فرسایشپذیر خاک از کارایی مناسبی برخوردار نمیباشند بهطوری که بالاترین ضریب تبیین (R2) در مدل شبکه عصبی در مرحله آزمون (R2 = 0.43)، صحت کمتر از 50 درصد در تخمین EF داشت که نمی تواند صحت مناسبی در پیش بینی جزء فرسایش پذیری بادی خاک باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
4 - مخاطرات اجتماعی-سیاسی و اقتصادی ناشی از پدیده ریزگردها به عنوان مانعی فراروی پایداری توسعه (مورد مطالعه: استان کرمانشاه)
سامان یوسفوند شاپور سلمانوندی علی قنبری برزیانزمینه و هدف: بیش از یک دهه است که استانهای جنوب غربی ایران با پدیده ریزگردها مواجه هستند. دامنه این پدیده چنان گسترش پیدا کرده است که به عنوان شایعترین عامل آلودگی هوا و محیط زیست در مناطق تبدیل شده است. دولت، جامعه و اقلیم سه بعد اصلی توسعه پایدار هستند که رابطه چندس أکثرزمینه و هدف: بیش از یک دهه است که استانهای جنوب غربی ایران با پدیده ریزگردها مواجه هستند. دامنه این پدیده چنان گسترش پیدا کرده است که به عنوان شایعترین عامل آلودگی هوا و محیط زیست در مناطق تبدیل شده است. دولت، جامعه و اقلیم سه بعد اصلی توسعه پایدار هستند که رابطه چندسویه ای با هم دارند. هدف پژوهش حاضر این است که به طور خاص به چالشها و مسائل ناشی از این پدیده به عنوان مانعی درجهت عدم تحقق پایداری توسعه بپردازد. روش بررسی: این تحقیق با بهره گیری از روش تحقیق کیفی (تحلیل تماتیک) به مطالعه ابعاد اجتماعی، سیاسی و اقتصادی مسئله ریزگردها پرداخته است. تکنیک های استفاده شده در این پژوهش، مصاحبههای نیمه ساخت یافته و مشاهده بوده است که با 60 نفر از افراد محلی مصاحبه انجام شده است. یافتهها: یافتهها نشان میدهد پدیده ریزگردها از یک سو در حوزه زیست محیطی باعث بهم خوردن تعادل زیستی گونههای گیاهی شده است و از سوی دیگر در حوزه زندگی اجتماعی هم آثار مخربی در ابعاد کسب و کارهای محلی، اجتماعی-روانی و مسائل بهداشتی داشته است. پدیده ریزگردها را میتوان به عنوان مهمترین عاملی در نظر گرفت که کیفیت عینی و ذهنی زندگی ساکنین منطقه را پایین آورده است. بحث و نتیجه گیری: نتیجه این تحقیق نشان میدهد که این پدیده چرخه نامطلوبی از مسائل در زمینههای اقتصادی، اجتماعی و بهداشتی را شکل داده که به نوعی سازه چندمعنایی فقر را بازتولید کرده است. در چنین شرایط نامطلوبی، نارضایتی از وضع موجود، بر هم خوردن تعادل نظام زیستی جامعه را شکل داده است. این نوع تغییر اقلیم به حدی بر سبک و کیفیت زندگی مردم تأثیر گذار بوده است که از یک سو بستر بی اعتمادی به نهادهای مسئول را فراهم آورده و از سوی دیگر پایداری توسعه را در ابعاد اجتماعی، اقتصادی و سیاسی بشدت تهدید میکند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
5 - بررسی ضمانتها و الزامات حقوقی مقابله با آلودگیهای دوربرد و فرامرزی (در کشورهای منطقه خاورمیانه در قالب تفاهم منطقهای)
الهام حیدرزاده احمد وروایی منصور پورنوری ناصر قاسمیدر این مقاله تلاش شده است تا با استناد به عرف بینالمللی در زمینه الزامات و مسئولیتهای موجود در راستای مهار ریزگردها، به بررسی اقدامات مورد نظر در سطح منطقه خاورمیانه پرداخته شود.در این مقاله الزامات حقوقی و آییننامههای موجود در زمینه مقابله با آلودگیهای دوربرد و أکثردر این مقاله تلاش شده است تا با استناد به عرف بینالمللی در زمینه الزامات و مسئولیتهای موجود در راستای مهار ریزگردها، به بررسی اقدامات مورد نظر در سطح منطقه خاورمیانه پرداخته شود.در این مقاله الزامات حقوقی و آییننامههای موجود در زمینه مقابله با آلودگیهای دوربرد و فرامرزی (همچون اصل احتیاط و اصولی مشابه)، در کنار نمونههایی از تعهدنامهها و تفاهمنامههای تصویبشده بینالمللی مورد مطالعه قرار گرفته، و با توجه به مشکلات موجود در منطقه خاورمیانه، اصول و الزامات موجود در تعهدها و تفاهمنامههای تصویب شده در این منطقه، به روش توصیفیتحلیلی با رویکرد تطبیقی مورد واکاوی قرار گرفته است. در پایان نگارنده با توجه به موقعیت زیست محیطی منطقه، پیشنهادهایی در زمینه کمی و کاستیهای موجود در تعهدها و تفاهمنامههای منطقهای، مطرح شده است.مسلماً تدوین اصول یک کنوانسیون منطقهای برای پیشگیری و مهار پدیده گردوغبار آن هم با استفاده از تجربه موفق کشورهای آسیای جنوب شرقی، نه تنها از نظر کارکردی اهمیت دارد، بلکه از نظر حقوقی نیز راهگشا برای موقعیتهای بحرانی است. بهرهگیری از تعهدات قراردادی در تدوین کنوانسیونهای منطقهای برای مقابله با پدیده ریزگردها، کارائی و قوت اجرائی بیشتری نسبت به تعهدات عرفی خواهد داشت. ضرورت اتخاذ تدابیر قضایی، قانونی و اجرایی در سطح منطقهای؛ شامل اجرای سیاستهای ممنوعیت تغییر کاربری اراضی جنگلی، تالابی و رودخانهای؛ و پیشنویس طرح اجرایی همکاری چند جانبه میان کشورهای منطقه برای مقابله با ریزگردها از اقدامات پیشنهادی میباشد.علیرغم تلاشهای سازمانهای بینالمللی محیط زیست؛ نتایج این پژوهش نشان میدهد بدون وجود یک کنوانسیون منطقهای در جهت مهار ریزگردها و دیگر بحرانهای زیست محیطی امکان حل مسئله وجود نخواهد داشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
6 - تجزیه و تحلیل وضعیت آلودگی هوا ناشی از اثرات اقلیمی ریزگردها و توفان های گردو غبار در مناطق جنوبی استان همدان
محمد قاسم ترکاشوند مهرداد کیانیزمینه و هدف: یکی از مشکلات زیست محیطی در مناطق غربی ایران فعالیت توفان های گردوغبار و ریزگردها در اتمسفر شهرها است. شهرهای ملایر، نهاوند و تویسرکان در جنوب استان همدان و غرب ایران از ورود توفان های گردوغبار و ریزگردها آسیب پذیر هستند. در این پژوهش وضعیت توفان های گردوغب أکثرزمینه و هدف: یکی از مشکلات زیست محیطی در مناطق غربی ایران فعالیت توفان های گردوغبار و ریزگردها در اتمسفر شهرها است. شهرهای ملایر، نهاوند و تویسرکان در جنوب استان همدان و غرب ایران از ورود توفان های گردوغبار و ریزگردها آسیب پذیر هستند. در این پژوهش وضعیت توفان های گردوغبار، ریزگردها و نیز وضعیت میدان دید و نحوه ورود این توفان ها به درون شهرها مورد مطالعه قرار گرفته است. روش بررسی: در این پژوهش دوره های آماری مختلف برای سه شهر مورد نظر در طول سال های 1992 تا 2010 مورد مطالعه قرار گرفت. سپس وضعیت باد غالب، پراکندگی توفان ها و کاهش میدان دید در طول سال بررسی شدند. همچنین نقشه های مربوط به الگوهای فشار در روزهای وقوع توفان برای انجام تحلیل سینوپتیکی تهیه و مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها: حداکثر وقوع گردوغبار در طول سال در شهر ملایر اواسط بهار، در نهاوند اوایل بهار و اواسط تابستان و در تویسرکان اواخر بهار اتفاق افتاده است. بیش ترین تعداد توفان گردوغبار در تویسرکان و کم ترین آن ها در نهاوند شکل گرفته است. تغییرات دوره ای گردوغبار در منطقه، افزایش این پدیده اقلیمی را در سال های اخیر مشخص کرده است. تغییرات فراوانی گردوغبار با افزایش ارتفاع روند مثبتی در منطقه نشان داده است. وضعیت افزایش تعداد روزهای با میدان دید کم با ماه های شاخص وقوع توفان گردوغبار در منطقه مطابقت داشته و بیش ترین تعداد روزهای با میدان دید کم مربوط به خرداد و تیر بوده است. همچنین تحلیل همدیدی جو نشان می دهد در نزدیکی سطح زمین در هنگام وقوع توفان گرادیان شدید فشار و ناپایداری و در سطح 500 هکتوپاسکال جریان هم گرایی بر روی منطقه ایجاد شده است. بحث و نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان می دهد که گردوغبار در خیابان های موازی با مسیر باد غالب به راحتی به قسمت های مرکزی شهر منتقل می شود و در اثر برخورد جریان گردوغبار با ساختمان های بلند شهر، قسمتی از جریان ریزگردها به طرف سطح زمین انتقال یافته و قسمتی دیگر از جریان در بخش پشت به باد ساختمان حالت پیچشی ایجاد می نماید. بخش دیگری از آن نیز در ارتفاعی بالاتر از ساختمان ها از سطح شهر عبور می کند. پوشش گیاهی در اطراف شهرها، ورود ریزگردها را به داخل شهرها کاهش داده و به عنوان یک عامل مثبت در کاهش آلودگی منطقه به حساب می آیند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
7 - تحلیل هزینه فایده کنترل پدیده ریزگردها آیا درختکاری کانونهای ریزگرد داخلی استان خوزستان دارای توجیه اقتصادی است؟
امیرحسین منتظرحجت حسن فرازمند نعمت اله جعفرزاده حقیقی فرد دنیا عموریزمینه و هدف: از سال 1384، ریزگردها به مشکلی اساسی در استان خوزستان تبدیل شده است و لزوم توجه و اقدام در جهت حل این معضل را بیشتر کرده است. از این رو درختکاری کانونهای حاد ریزگرد برای کنترل این پدیده در دستور کار سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری استان خوزستان قرار گر أکثرزمینه و هدف: از سال 1384، ریزگردها به مشکلی اساسی در استان خوزستان تبدیل شده است و لزوم توجه و اقدام در جهت حل این معضل را بیشتر کرده است. از این رو درختکاری کانونهای حاد ریزگرد برای کنترل این پدیده در دستور کار سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری استان خوزستان قرار گرفت.روش بررسی: در این مطالعه، با بهرهگیری از تحلیل هزینه-فایده، طرح درختکاری کانونهای حاد استان خوزستان از منظر اقتصادی ارزیابی شد. بدین منظور منافع اجرای این سیاست بصورت کاهش در بیماریهای قلبی و تنفسی در نظر گرفته شد که در زمان حال با ارزش فعلی هزینههای کاشت و داشت درختکاری مقایسه گردید.یافتهها: نتایج این مطالعه نشان داد که معیار ارزش خالص فعلی (NPV) مثبت و نسبت منافع به هزینهها (B/C) بزرگتر یک است.بحث و نتیجهگیری: با توجه به نتایج بدست آمده اجرای این سیاست دارای توجیه اقتصادی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
8 - اصول و الزامات حقوقی در راستای مدیریت ریزگردها
حسین خزاییمطابق اصل ۵۰ قانون اساسی حفاظت از محیط زیست یک وظیفه عمومی تلقی میشود، و آحاد مردم و دستگاه ها موظف به انجام این تکلیف میباشند. یکی از عواملی که محیط زیست را تهدید میکند پدیده ریزگردها میباشد که در یک دهه ی گذشته بسیاری از استان های ایران را درگیر کرده است و امروزه حق أکثرمطابق اصل ۵۰ قانون اساسی حفاظت از محیط زیست یک وظیفه عمومی تلقی میشود، و آحاد مردم و دستگاه ها موظف به انجام این تکلیف میباشند. یکی از عواملی که محیط زیست را تهدید میکند پدیده ریزگردها میباشد که در یک دهه ی گذشته بسیاری از استان های ایران را درگیر کرده است و امروزه حق حیات شهروندان وحتی بسیاری از گونه های جانوری را تهدید می کند. از طرفی با توجه به این که بسیاری از کشور ها با این خطر زیست محیطی مواجهه می باشند علاوه بر اقدامات داخلی نباید از اقدامات مشترک کشورها غافل شد. به همین منظور طی سال های اخیر قوانین و موافقت نامه هایی در سطح ملی، منطقه ای و بین المللی وضع شده است اما آنگونه که باید نتوانسته اند بر مدیریت پدیده ریزگردها تاثیر گذارند. علاوه بر این در داخل کشور باید اقداماتی صورت گیرد که از نفوذ پدیده ریز گردها جلوگیری شده یا آن را به حداقل برساند، به این اقدامات در قوانینی از جمله قانون هوای پاک، قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست و آیین نامه اجرایی مقابله با پدیده گردوغبار اشاره شده است اما متاسفانه همواره با چالش هایی مواجهه بوده اند؛ از این رو در پژوهش حاضر ضمن تاکید بر اقدامات بین المللی، به این چالش ها و محدودیت ها پرداخته شده و برای رفع آنها در راستای مدیریت پدیده ریزگردها راهکارهایی ارائه گردیده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
9 - مروری بر منشاء و مسیریابی جغرافیایی ریزگردها و راهکارهای مقابله با آن در ایران
حمید خیر الدینایران وخاورمیانه در کمربند خشک جهان قرار گرفته اند. کشور ما به سبب شرایط اقلیمی و جغرافیایی، مستعد رخداد توفان گرد و غبار است.خشکسالی، ناامنی و جنگ ،فقدان پوشش گیاهی، ناپایداری جوی در صحراهای همجوار و انتقال افقی و قائم ذرات گرد و خاک و تشدید آن بدلیل دخل و تصرف های بی أکثرایران وخاورمیانه در کمربند خشک جهان قرار گرفته اند. کشور ما به سبب شرایط اقلیمی و جغرافیایی، مستعد رخداد توفان گرد و غبار است.خشکسالی، ناامنی و جنگ ،فقدان پوشش گیاهی، ناپایداری جوی در صحراهای همجوار و انتقال افقی و قائم ذرات گرد و خاک و تشدید آن بدلیل دخل و تصرف های بی رویه موجب اثرات سوئی بر زیست بیوم ،سلامتی، بهداشت، تولید، حمل و نقل، گردشگری ،تشدید آلودگی ها، افزایش مهاجرت و مواردی از این قبیل شده است. این تحقیق درصدد است که با روش جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای و با بهره گیری از داده ها ، نقشه ها و تحلیل فضایی و جغرافیایی به شناخت و تصویر مناسبی از وضعیت جغرافیای پدیده ریزگرد از لحاظ منشاء و مسیر کانون ایجاد آن برسد. سپس با استفاده از این اطلاعات به تحلیل فضایی و ریشه یابی منشاء داخلی و خارجی ریزگردها بپردازد. لذا در این مقاله با روش مروری و توصیفی به بررسی مسیر و کانون ریزگرد ابتدا در خارج از مرزهای کشور همچون بررسی مسیر عراق ، سوریه و شبه جزیره عربستان و سپس منطقه شمال شرق یعنی آسیای میانه و کشور ترکمنستان و جنوب شرق کشور پاکستان با استفاده از جمع اوری نقشه و پهنه بندی مرتبط پرداخته شد و سپس به بررسی منشاء داخلی در جهت های جغرافیایی اصلی پدیده ریزگرد و گردغبار از کانون های داخلی کشور پرداخته شد، این پدیده در تمام سال رخ می دهد اما فراوانی وقوع و اثر منفی اش و کیفیت بدتر هوا در فصل گرم بویژه تابستان و ماه های تیر و مرداد بیشتردیده می شود . که دلیل آن تواتر ورود گرد غبار از کشور عراق و ناپایداری جوی صحرای حجاز ،کاهش رطوبت هوا ،خشکسالی ، استفاده بی رویه از منابع آبی و منابع طبیعی ، افزایش دما و سرعت و جهت باد و و خشک شدن تالابها و سوء مدیریت است ریزگرد پیامد های مختلفی در ابعاد اقتصادی ،اجتماعی ، سیاسی،زیست محیطی . ونهادی و سازمانی در پی دارد که از نتایج تحقیق ذکر تعدادی از این پیامدها و راهکارهای مقابله با آن است تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
10 - نقش گیاهان منتخب کاشته شده در فضای سبز شهر تهران در حذف ریزگردهای هوا
الهام رجب بیگی سید محمد جعفری رامین عرفانیان سلیمهدف: ریزگردها از جمله آلودهکنندههای هوا بویژه در مناطق شهری و صنعتی میباشند که بویژه منجر به بروز بیماریهای قلبی و تنفسی می شوند. گیاهان نقش عمدهای در جمعآوری و حذف ریزگردها دارند. در این مقاله تلاش بر این است تا مناسب ترین گیاه از نظر جذب آلاینده های موجود در هوا أکثرهدف: ریزگردها از جمله آلودهکنندههای هوا بویژه در مناطق شهری و صنعتی میباشند که بویژه منجر به بروز بیماریهای قلبی و تنفسی می شوند. گیاهان نقش عمدهای در جمعآوری و حذف ریزگردها دارند. در این مقاله تلاش بر این است تا مناسب ترین گیاه از نظر جذب آلاینده های موجود در هوا برای کاشت در فضای سبز شهری تهران انتخاب شود.مواد و روشها: در این مطالعه تاثیر 5 گونه درختچهای که معمولا در شهر تهران کاشته می شوند، شامل برگ نو (Ligustrum vulgare)، خرزهره (Nerium oleander)، زرشک (Berberis thunbergii)، شیرخشت (Cotoneaster horizontalis) و شمشاد (Euonymus japonicus)، بر روی رسوب ریزگردهای با اندازه 5/2 و 10 میکرومتر مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور آلایندههای سطح برگ جمع آوری و توزین شدند و نسبت به سطح برگ ارزیابی شدند. نتایج: یافتهها نشان دادند که زرشک بیش از سایر گیاهان مذکور آلایندهها را جمع میکند. در حالیکه کارایی خرزهره کمتر از سایر گونهها میباشد. نتیجهگیری: به نظر میرسد مورفولوژی برگهای گیاه در جذب آلاینده ها موثر باشد. علاوه بر آن میزان آلودگی موجود در هوا میتواند بر کارایی و جذب ذرات معلق تأثیر بگذارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
11 - اثرات کوتاه مدت ریزگردها بر علائم حیاتی و برخی از فاکتورهای خونی و سرمی گاوهای نژاد هلشتاین در استان ایلام
مهدی رشنوادیریزگردها که بسیاری از استانهای ایران را گرفتار خود ساخته اند، آثار مخربی بر شرایط فیزیولوژیک انسان، گیاهان و دام های این مناطق نیز داشتهاند. هدف از این مطالعه، بررسی تأثیر کوتاه مدت ریزگردها بر علائم حیاتی و بعضی از فاکتورهای خونی و سرمی گاوهای نژاد هلشتاین در استان ا أکثرریزگردها که بسیاری از استانهای ایران را گرفتار خود ساخته اند، آثار مخربی بر شرایط فیزیولوژیک انسان، گیاهان و دام های این مناطق نیز داشتهاند. هدف از این مطالعه، بررسی تأثیر کوتاه مدت ریزگردها بر علائم حیاتی و بعضی از فاکتورهای خونی و سرمی گاوهای نژاد هلشتاین در استان ایلام می باشد. در این مطالعه تعداد 80 رأس گاو ماده بالغ و سالم انتخاب شد. دو روز قبل از ورود ریزگردها علاوه بر ثبت علائم حیاتی، یک نمونه خون از هر دام اخذ شد (قبل از مواجهه). سپس در چهار نوبت مجزا (هر سه روز یک بار) ابتدا دمای بدن، تعداد ضربان قلب و تنفس آنها ثبت شد و در هر نوبت به میزان 5 میلی لیتر از ورید وداج آنها خون گیری به عمل آمد. ریزگردها سبب افزایش معنی دار تعداد ضربان قلب و تنفس گاوها و همچنین میزان گلبول های قرمز (RBC)، درصد هماتوکریت (PCV )، تعداد کل گلبول های سفید (total WBC)، لنفوسیت (LYM) و ائوزینوفیل های (EOS)آن ها نسبت به قبل از مواجهه شد (05/0p<). همچنین برخی از فاکتورهای سرمی از قبیل کلسترول (CHOL)، تری گلیسرید (TG)، اسید چرب با چگالی پایین (LDL)، اسید چرب با چگالی بالا (HDL)، پروتئین تام (TP) و پروتیئن واکنشیC (CRP) نسبت به قبل از مواجهه افزایش داشته که این افزایش فقط در مورد TG، TP و CRP معنی دار بود (05/0p<). نتایج مطالعه نشان داد که ریزگردها در کوتاه مدت سبب تغییرات در علائم حیاتی نظیر افزایش تنفس تعداد، ضربان قلب و تغییر در تعداد گلبولهای سفید خون گاوهای هلشتاین می شوند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
12 - ارزیابی پایداری زیست محیطی در نواحی شهری با رویکرد معضل ریزگردها با استفاده از فن تصمیم گیری چندمعیاره تخصیص خطی و شبکه عصبی مصنوعی(مطالعه موردی: اهواز)
یحیی عبدالکریم نیسی محمد ابراهیم عفیفی مرضیه موغلیارزیابی پایداری زیست محیطی، به عنوان یکی از مهمترین ابزار در فرآیند برنامه ریزی توسعه پایدار بوده و لذا توجه به آن در سیاست گذاری ها و برنامه ریزیها امری اجتناب ناپذیر است. هدف این مقاله ارزیابی پایداری زیست محیطی در نواحی شهری با رویکرد معضل ریزگردها با استفاده از فن ت أکثرارزیابی پایداری زیست محیطی، به عنوان یکی از مهمترین ابزار در فرآیند برنامه ریزی توسعه پایدار بوده و لذا توجه به آن در سیاست گذاری ها و برنامه ریزیها امری اجتناب ناپذیر است. هدف این مقاله ارزیابی پایداری زیست محیطی در نواحی شهری با رویکرد معضل ریزگردها با استفاده از فن تصمیم گیری چندمعیاره تخصیص خطی و شبکه عصبی مصنوعی در اهواز است. در این پژوهش ابتدا از طریق مطالعه مبانی نظری پژوهش اقدام به شناسایی معیارهایی که در جهت پایداری زیست محیطی مؤثر است شد. سپس از روش اسنادی و کتابخانه ای و مراجعه به ادارات و سازمان های مختلف در جهت گردآوری اطلاعات بخش تئوریکی استفاده شد. اما جمع آوری اطلاعات اصلی پژوهش، با استفاده از مطالعات میدانی(تکمیل پرسشنامه، مشاهدات و بررسی میدانی) صورت گرفته است. فرآیند تحقیق بدین صورت بود که برای عملیاتی کردن روش شناسی از طریق معیارهای بدست آمده از مطالعه ادبیات مسئله، پرسشنامه ای طراحی و در 8 منطقه در بین مردم به روش تصادفی طبقه ای توزیع گردید. حجم نمونه از کل مناطق بر اساس فرمول کوکران نامحدود در قالب طبقات جمعیتی مناطق تعیین شد. بر این اساس در مجموع 420 نفر عنوان نمونه مورد مصاحبه قرار گرفتند. یافته های تحقیق نشان داد در روش تخصیص خطی، منطقه 2 با وزن 0.1137 در اولویت نخست و مناطق 6، 8، 4 و 1 با وزن 0.1093، 0.0672، 0.0502 و 0.0507 در اولویت های بعدی از لحاظ پایداری زیست محیطی قرار دارند. در روش شبکه عصبی، منطقه است تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
13 - بررسی پتانسیل ماهوارهی مودیس و سنتینل-5 در برآورد میزان گرد و غبار (مطالعه موردی: استان خوزستان)
حمیدرضا غفاریان ابوذر کیانی فهیمه عربی علی آبادآلایندههای هوا در کلانشهرها، چالش جدی برای مدیران است که سلامت شهروندان را تهدید میکند و نظارت بر آن یک وظیفه مهم است. به دلیل تعداد محدود ایستگاههای نظارت زمینی، بررسی و پایش میزان دقیق آلودگی هوا در مناطق مختلف کشور ناممکن است. در این تحقیق تصاویر ماهوارهی سنتین أکثرآلایندههای هوا در کلانشهرها، چالش جدی برای مدیران است که سلامت شهروندان را تهدید میکند و نظارت بر آن یک وظیفه مهم است. به دلیل تعداد محدود ایستگاههای نظارت زمینی، بررسی و پایش میزان دقیق آلودگی هوا در مناطق مختلف کشور ناممکن است. در این تحقیق تصاویر ماهوارهی سنتینل-5 و سنجنده مودیس برای مطالعه تحلیلی از روند تغییرات زمانی - مکانی میزان گرد و غبار در سطح استان خوزستان استفاده شد. هدف این مطالعه استفاده از دادههای ماهوارهای با وضوح نسبتاً بالا برای پایش محلی کیفیت و میزان آلودگی هوا و بررسی ارتباط تصاویر دو سنجنده سنتینل-5 و مودیس است. در این پژوهش، از کدنویسی در محیط گوگل ارث انجین تصاویر سنتینل 5 و همچنین میانگین گیری AOD مودیس استفاده شد. و یافتههای تحقیق حاکی از مقادیر قابلتوجهی AOD در چندین بخش از منطقه مورد مطالعه همچون شهرستانهای اهواز، آبادان، خرمشهر، بندرماهشهر و باوی است. همچنین میزان کمی ریزگردها در شهرستانهای جنوبشرقی، شرق و شمالشرقی استان دیده میشود. با توجه به نتایج این تحقیق هر چه از سمت جنوبشرقی، شرق و شمالشرقی استان حرکت و به سمت بخشهای جنوب و غرب استان پیش رفت میزان ریزگردها افزایش مییابد. با توجه به تجزیه و تحلیل صورت گرفته، همبستگی مثبت بالایی بین تصاویر هر دو سنجنده سنتینل-5 و مودیس در تشخیص میزان گرد و غبار مشاهده شد، که نشانگر امکان استفاده از آنها در پایش این نوع آلاینده در مقیاس کشوری است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
14 - تحلیل معضل ریزگردها از منظر بحرانهای ژئوپلیتیک منطقه خلیجفارس در راستای ارائه یک مدل کاربردی برای مناطق جنوب کشور
مجید ابوالفتحی حیدر لطفیهدف اصلی این رساله عبارت است از تحلیل و بررسی معضل ریزگردها از منظر بحرانهای ژئوپلیتیکی منطقه خلیج فارس: در راستای ارائه یک مدل کاربردی برای مناطق غربی کشور. سؤال اصلی این رساله این است که چگونه میتوان با تحلیل معضل ریزگردها از منظر بحرانهای ژئوپلیتیکی منطقه خلیج فار أکثرهدف اصلی این رساله عبارت است از تحلیل و بررسی معضل ریزگردها از منظر بحرانهای ژئوپلیتیکی منطقه خلیج فارس: در راستای ارائه یک مدل کاربردی برای مناطق غربی کشور. سؤال اصلی این رساله این است که چگونه میتوان با تحلیل معضل ریزگردها از منظر بحرانهای ژئوپلیتیکی منطقه خلیج فارس یک مدل کاربردی برای مناطق غربی کشور ارائه داد؟ علاوه بر این سؤال اصلی سایر سؤالات فرعی این پژوهش عبارتاند از اینکه بحرانهای کنونی ژئوپلیتیکی خاورمیانه کدام اند؟ ریزگردها برای مناطق غربی دارای چه اثرات منفیای هستند؟ این رساله با استفاده از مدل سوآت به منظور دستهبندی عوامل مهم درونی و بیرونی اثرگذار بر معضل ریزگردها و شناسایی تواناییها، کاستیها، فرصتها و تهدیدات ریزگردها برای مناطق غربی کشور در راستای ارائه ی یک مدل راهبردی برای مناطق ایران انجام شده است و برای سنجش وزن سنجه ها از فرایند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) استفاده شده است. جامعه آماری مقاله شامل 50 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد رشته جغرافیای سیاسی دانشگاههای تهران بوده است. نتایج این رساله نشان میدهد که بخش قابل توجهی از معضل ریزگرد ها ریشه خارجی دارد و اینکه ناامنی به وجود آمده در اثر بحرانهای ژئوپلیتیکی منطقه خلیج فارس مقابله با بحران ریزگردها را سخت نموده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
15 - تحلیل روند تولید ریزگرد در استان خوزستان با تکیه بر عوامل بیابان زایی در کانون جنوب شرق اهواز
مژده کرامت زاده هادی معاضد احمد فتحیبحران ریزگرد های خوزستان، یک بحران زیست محیطی است که در حال حاضر، یکی از کانون های اصلی این ریزگرد ها مناطق بیابانی شده ی جنوب اهواز و بخش های نابود شده ی تالاب شادگان است. نابودی پوشش گیاهی درمناطق خشک به معنای بیابان زایی میباشد که بزرگترین عامل شرایط تولید ریزگرد هس أکثربحران ریزگرد های خوزستان، یک بحران زیست محیطی است که در حال حاضر، یکی از کانون های اصلی این ریزگرد ها مناطق بیابانی شده ی جنوب اهواز و بخش های نابود شده ی تالاب شادگان است. نابودی پوشش گیاهی درمناطق خشک به معنای بیابان زایی میباشد که بزرگترین عامل شرایط تولید ریزگرد هستند. در این تحقیق برای بررسی معیارها و شاخص های مؤثر در بیابان زایی منطقه ، با کمک مدل(IMDPA) که شامل 9 معیار می باشد که 2 معیار انتخابی اقلیم و پوشش گیاهی که هر کدام 3 زیر معیار مشخص دارد انتخاب شده است. مقدار عددی هر معیار از ضرب هندسی زیر معیار های آن و نهایتا بیابان زایی کلی منطقه از ضرب هندسی دو معیار به دست آمده است. نهایتا شدت بیابان زایی منطقه براساس معیارهای انتخابی 99/1 محاسبه شد که مطابق جدول امتیازدهی مدل در کلاس بیابان زایی متوسط قرار گرفت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
16 - بررسی تغییرات زمانی غلظت ریزگرد در اثر وزش باد با استفاده از تونل باد
عبدالعظیم قمیشی مهدی قمشی محمد محمودیان شوشتری احمد لندی محمدحسین پورمحمدیریزگرد در اثر فرسایش خاک بهوسیله باد به وجود می آید. در طبیعت بر اساس اندازه ذرات، حرکت ذرات خاک در اثر وزش باد به سه شکل اتفاق میافتد. غلتشی، جهشی و تعلیقی. در محدوده سرعتهایی از باد که به طور متعارف در طبیعت اتفاق میافتد، متناسب با قطر ذرات خاک، این سه حالت از حرک أکثرریزگرد در اثر فرسایش خاک بهوسیله باد به وجود می آید. در طبیعت بر اساس اندازه ذرات، حرکت ذرات خاک در اثر وزش باد به سه شکل اتفاق میافتد. غلتشی، جهشی و تعلیقی. در محدوده سرعتهایی از باد که به طور متعارف در طبیعت اتفاق میافتد، متناسب با قطر ذرات خاک، این سه حالت از حرکت ذرات تا حدودی قابلتفکیک است. قطر ذرات کوچکتر از 0.1 میلیمتر معمولاً به شکل تعلیق، ذرات خاک با قطر 0.05 تا0.5 میلیمتر معمولاً توانایی حرکت به شکل جهشی و ذرات خاک با قطر 0.5 تا 2 میلیمتر توانایی حرکت به شکل خزیدن (غلتیدن) را دارند.در آزمایشهای تونل باد که بر روی نمونه خاکهای جمعآوریشده از کانونهای ریزگرد جنوب شرق اهواز انجام شد؛ نشان داد در نقطه مرجع، هنگام وزش باد، در بخش جلوی توده خاک تشکیل شده، غلظت ریزگرد بسیار زیاد است. نتایج بهدستآمده نشان میدهد توده حداکثری ریزگرد در 150 ثانیه ابتدایی تشکیل میشود. حداکثر غلظت ریزگرد تولید شده در زمان 85 ثانیه ابتدایی اتفاق میافتد که میزان آن حدود 7 برابر بیشتر از میانگین ریزگرد بعد از 150 ثانیه ابتدایی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
17 - پدیده ریزگردها در ایران و نحوه مدیریت آن ها از منظر حقوق بین الملل
میرابراهیم صدیق مهدی جوهری سید مصطفی کازرونیپدیده ریزگردها در یک دهه ی گذشته در استان های مختلف ایران روند افزایشی قابل توجهی داشته به گونه ای که امروزه به عنوان یک مقوله ضد امنیت ملی ، زیست و حیات شهروندان ایرانی و حتی گونه های جانوری و گیاهی را با مخاطرات عمده بهداشتی و زیست محیطی مواجه ساخته است . در این تحقیق أکثرپدیده ریزگردها در یک دهه ی گذشته در استان های مختلف ایران روند افزایشی قابل توجهی داشته به گونه ای که امروزه به عنوان یک مقوله ضد امنیت ملی ، زیست و حیات شهروندان ایرانی و حتی گونه های جانوری و گیاهی را با مخاطرات عمده بهداشتی و زیست محیطی مواجه ساخته است . در این تحقیق با توجه به قوانین بالادستی و پایین دستی ج.ا.ایران و تعهدات بین المللی دول منشاء ریزگردهای ورودی به ایران ، اقدامات مدیریتی و چالش های پیش رو در زمینه مبارزه و مدیریت ریزگردها را مورد بحث قرار خواهیم داد . نتیجه تحقیق حاضر بدین صورت است که علی رغم اقداماتی هم چون استقرار سپر یونی در خوزستان ، اعطای وام های تثبیت شن روان ، مالچ پاشی و نهال کاری و تامین حقابه با چالش های عمده ای چون احداث سدهای متعدد بر منابع آبخیز به ویژه سد مخرب گتوند ، انجام های طرح های انتقالی آب به مرکز ایران و عدم استفاده از ظرفیت های مردمی در حوزه مبارزه و مدیریت ریزگردها مواجه هستیم . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
18 - حفاظت از طبیعت در قبال ریز گردها در دیدگاههای حقوق اسلام و غرب
یوسف محمدحسینی حاجیور جمشید میرزایی سید ابراهیم موسویاحساس داشتن طبیعت ، موهبت و نتیجه ی لطف الهی به بشر است و لذا به همه ی انسان ها تعلق دارد تا همانند سایر نعمت ها مورد استفاده ی خردمندانه قرار گیرد. جامعه انسانی مکلف است تا با فراگرفتن و آموزش صحیح ، نسبت به حفظ طبیعت اقدام بنمایند، اما امانتداران طبیعت گاهی نه تنها وظ أکثراحساس داشتن طبیعت ، موهبت و نتیجه ی لطف الهی به بشر است و لذا به همه ی انسان ها تعلق دارد تا همانند سایر نعمت ها مورد استفاده ی خردمندانه قرار گیرد. جامعه انسانی مکلف است تا با فراگرفتن و آموزش صحیح ، نسبت به حفظ طبیعت اقدام بنمایند، اما امانتداران طبیعت گاهی نه تنها وظایف خود را رها میکنند ، حتی حمایت از آن را به جا نیاورده ، و با اعمال خود ، مقدمات ویرانی را فراهم نموده اند. در این راستا فقه و قانون بعنوان دو پیوند ناگسستنی ، راهگشا بوده و مضرین را مکلف به ترمیم خسارت نموده است هر چند که معضلات مربوط به ریزگردها با توسعه دنیای صنعتی چند سالی است دیدگان نگران بشر را به خود معطوف داشته است، قانونگذاری های چندانی، علیرغم داشتن مستندات غنی دینی دراین زمینه صورت نگرفته ، تا از روند افزایشی ریزگردها ممانعت شود ، از طرفی در دنیای غرب، عقیده دارند سرآغاز حمایت از طبیعت ، آنان بوده اند و یکسری اسناد بین المللی را مستند قرار داده اند، متاسفانه در حقوق ما به منابع احکام حقوق اسلام توجه زیادی نشده ، تا درمرحله ی ابتدایی از آلودگی های طبیعت پیشگیری و در مرحله بعد اگر خسارتی ببار آید، از راه های مناسب جبران شود ، تا طبیعت بهمان شمایل اول محفوظ و ما بتوانیم برای آیندگان به ارث بگذاریم. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
19 - بررسی مقایسه ای تاثیر ریزگردهای شهری بر سلول های خونی موش های نر صحرائی در شهرهای مختلف استان خوزستان
نجمه سلیمانی محمدرضا دایر حسن فریدنوریذرات موجود در ریزگردها رتبه نخست مواد سرطان زا را به خود اختصاص داده اند که مطالعه آنها را ضروری می سازد. نتایج نشان داده است که ذرات با قطر آیرودینامیکی 2.5 و 10 میکرومتر نسبت به سایر ذرات نفوذپذیری بیشتری داشته و از فیلترهای تنفسی عبور کرده و عامل اصلی آسیب زایی هستند أکثرذرات موجود در ریزگردها رتبه نخست مواد سرطان زا را به خود اختصاص داده اند که مطالعه آنها را ضروری می سازد. نتایج نشان داده است که ذرات با قطر آیرودینامیکی 2.5 و 10 میکرومتر نسبت به سایر ذرات نفوذپذیری بیشتری داشته و از فیلترهای تنفسی عبور کرده و عامل اصلی آسیب زایی هستند. در این مطالعه، تاثیر ریزگردها در شهرهای مختلف استان خوزستان بر سلول های خونی در موش های صحرائی نر مقایسه شد. تعداد 30 سر موش صحرائی بالغ نر در قالب شش گروه برابر، شامل گروه های کنترل، اهواز، رامهرمز، اندیمشک، آبادان و سوسنگرد تقسیم شدند و به مدت دو ماه تحت تیمار قرار گرفتند. نتایج آنالیز سلول های خونی، نشان از افزایش تعداد گلبول های سفید به خصوص لنفوسیت ها در گروه اهواز داشت، در حالی که حجم پلاکت ها با کاهش معنی دار مواجه شد. در اکثر گروه ها کاهش معنی داری در RDW مشاهده شد و مقدار هماتوکریت در دو گروه رامهرمز و سوسنگرد در مقایسه با گروه کنترل افزایش معنی داری را نشان داد. بنابراین ریزگردها به دلیل ترکیب متفاوتی که از نظر فلزات سنگین دارند، تاثیرات متفاوتی بر پارامترهای خونی دارند که این آثار بسته به مقدار و مدت مواجهه با آن متغیر می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
20 - تغییرات آنزیم های استرس اکسیداتیو و بافت کبد موش های نر صحرائی تحت تاثیر ریزگردهای شهرهای مختلف استان خوزستان
نجمه سلیمانی محمدرضا دایر طیبه محمدی حسن فریدنوریشهر اهواز به دلیل ورود ریزگردها از کشورهای همسایه، به عنوان آلوده ترین شهر در جهان به شمار می رود که باعث اهمیت این مطالعه می شود. نتایج نشان داده است که هرچه ذرات کوچکتر شوند نفوذپذیری بیشتری پیدا می کنند و از فیلترهای تنفسی عبور کرده و باعث بیماری می شوند. در این مطال أکثرشهر اهواز به دلیل ورود ریزگردها از کشورهای همسایه، به عنوان آلوده ترین شهر در جهان به شمار می رود که باعث اهمیت این مطالعه می شود. نتایج نشان داده است که هرچه ذرات کوچکتر شوند نفوذپذیری بیشتری پیدا می کنند و از فیلترهای تنفسی عبور کرده و باعث بیماری می شوند. در این مطالعه، تاثیر ریزگردها در شهرهای مختلف استان خوزستان بر هیستولوژی کبد و آنزیم های استرس اکسیداتیو در موش های صحرائی نر مقایسه شد. تعداد 30 سر موش صحرائی بالغ نر در قالب شش گروه برابر، شامل گروه های کنترل، اهواز، رامهرمز، اندیمشک، آبادان و سوسنگرد تقسیم شدند و به مدت دو ماه تحت تیمار قرار گرفتند. نتایج آنالیز فعالیت آنزیم های استرس اکسیداتیو سرمی، فقط افزایش فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز را در گروه های رامهرمز و آبادان نشان داد. در بررسی هیستولوژی کبد بروز خونریزی، هایپرمیای خفیف و همچنین تغییراتی در سلول های هپاتوسیت مشاهده شد. مساحت هسته در ناحیه ورید مرکزی و مساحت هپاتوسیت در ناحیه ی باب و ورید مرکزی تغییرات معنی داری را نشان داد. همچنین تعداد سلول های کوپفر در منطقه باب کبد گروه های اهواز، آبادان و اندیمشک در مقایسه با گروه کنترل افزایش معنی داری داشتند. به نظر می رسد که وجود ترکیب متفاوت از نظر فلزات سنگین در ریزگردها تأثیرات متفاوتی بر پارامترهای فعالیت آنزیمی و کبدی دارند که این آثار بسته به مقدار و مدت مواجهه نمونه ها با ریزگردها متغیر می باشد. تفاصيل المقالة