روشنگر

حرية الوصول المقاله

1 - مک اینتایر در مقابل عقل گرایی و نسبی گرایی
هادی صمدی

مک اینتایر، فیلسوف معاصر اسکاتلندی، در فصل پانزدهم کتاب عدالت چه کسی؟ کدام عقلانیت؟(1988 ) نظریه ای درباره عقلانیت ارائه می دهد که مطابق آن سنت ها نه تنها تهدیدی برای عقلانیتنیستند بلکه عقلانیت اساساً وابسته به سنت است. وی در آن جا از یک سو استدلال هایی بر علیهنسبی گرای أکثر

مک اینتایر، فیلسوف معاصر اسکاتلندی، در فصل پانزدهم کتاب عدالت چه کسی؟ کدام عقلانیت؟(1988 ) نظریه ای درباره عقلانیت ارائه می دهد که مطابق آن سنت ها نه تنها تهدیدی برای عقلانیتنیستند بلکه عقلانیت اساساً وابسته به سنت است. وی در آن جا از یک سو استدلال هایی بر علیهنسبی گرایی و منظرگرایی مطرح می کند و از سوی دیگر روی خوشی به عق لگرایی مرسوم نشاننمی دهد. چنین موضعی او را در حالتی برزخی قرار م یدهد. حیوانات عقلانی وابسته ( 1999 ) کتابیاست از او که در آن مواضع م کاینتایر در باب عقلانیت به اردوگاه عقل گرایان نزدیک تر م یشود، هرچند که کماکان فاصله خود را با عقل گرایان سنتی حفظ می کند. مقاله حاضر نگاهی دارد به اینتغییر موضع وی در مورد عقلانیت تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2 - تفسیر رمانتیکی آزادی از نظر آیزایا برلین
محسن فاضلی علی اکبر احمدی افرمجانی علی مرادخانی رضا داوری اردکانی

10.30495/pi.2022.20608

لب لباب اندیشه برلین تعریف و تفسیر او از آزادی است. چنان‌که این تعریف و تفسیر بر سایر بخش‌های اندیشه‌اش سایه انداخته و بدون فهم آن نمی‌توان برداشت درستی از کلیت اندیشه او به دست آورد. اما پیشاپیش باید دانست که تعریف منحصربه‌فرد برلین از آزادی از رهگذر مطالعه دو عصر روشن أکثر

لب لباب اندیشه برلین تعریف و تفسیر او از آزادی است. چنان‌که این تعریف و تفسیر بر سایر بخش‌های اندیشه‌اش سایه انداخته و بدون فهم آن نمی‌توان برداشت درستی از کلیت اندیشه او به دست آورد. اما پیشاپیش باید دانست که تعریف منحصربه‌فرد برلین از آزادی از رهگذر مطالعه دو عصر روشنگری و رمانتیسم و تأثیر مؤلفه‌های حاکم بر تفکر آن دو عصر بر اندیشه وی نشأت گرفته است. اولاً از جریان کلاسیک یا روشنگری در راستای عینیت باوری و واقع‌گرایی تجربه محور و ثانیاً از جریان رمانتیسم در راستای اراده محوری و به‌عنوان قوی‌ترین جریان ضد تفکر روشنگری. بنابراین به نظر می‌رسد تمایز آزادی مثبت و منفی از تأثیر همین دو جنبش نشأت گرفته باشد تا آن‌جا که جان گری یکی از معروف‌ترین مفسران آثار برلین لیبرالیسم او را آگونیستیمعرفی می‌کند. این نوشتار سعی بر آن دارد ابتدا سهم ایده‌های رمانتیک را در تعریف و برداشت مفهوم آزادی از منظر برلین روشن ساخته و تفسیری رمانتیکی از آزادی مدنظر او ارائه کند تا بتواند تأثیر جنبش رمانتیک را بر اندیشه‌ی برلین به‌خصوص تعریف وی از آزادی نمایان سازد. سپس مدلل سازد آیا ایده‌های رمانتیکی موجود در مفهوم آزادی مدنظر برلین با ایده‌های روشنگری مؤثر در اندیشه وی در تعارض قرار می‌گیرند؟ زیرا فرض اولیه بر آن قرار دارد که تعریف آزادی متأثر از عناصر هر دو جنبش روشنگری و رمانتیسم است. و در ادامه آیا سنتز برلین در تأثیرپذیری از این دو جریان مذکور در تبیین مفهوم آزادی موفق و یکدست از کار درمی‌آید یا خیر. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3 - هسکَلَه: جنبش روشنگری یهود
سیدلطف الله جلالی

در اواخر قرن هیجدۀ میلادی، چند دهه پس از نهضت روشنگری در مغرب زمین، در میانیهودیان اروپا نیز جنبشی شکل گرفت که محتوای آن همان روشنگری با درونمایه و صبغۀیهودی بود . این نهضت توسط موسی مندلسون، متفکر برجس تۀ یهودی عصر روشنگری ازآلمان، و به ویژه از برلین آغاز شد و به تدریج أکثر

در اواخر قرن هیجدۀ میلادی، چند دهه پس از نهضت روشنگری در مغرب زمین، در میانیهودیان اروپا نیز جنبشی شکل گرفت که محتوای آن همان روشنگری با درونمایه و صبغۀیهودی بود . این نهضت توسط موسی مندلسون، متفکر برجس تۀ یهودی عصر روشنگری ازآلمان، و به ویژه از برلین آغاز شد و به تدریج در دیگر شهرها و کشورهای اروپای مرکزیو شرقی، از جمله در فرانسه، انگلیس، اتریش، لهستان، ایتالیا و سرانجام روسیه نیز رونقگرفت و حدود یک قرن از حیات یهودیت را پوشش داد . طرفداران این نهضت مس کیل(مسکیلیم) خوانده می شدند، که به معنای روشنگر و روشنفکر است . محور اندیشۀ اینجنبش عقلانیت، و نقد اندیشه و حیات سنتی یهود بود و در عرصۀ عمل به انزوازدایی ازیهودیت و همگون شدن آنان با جوامع غیر یهودی گرایش داشت . از این رو، با آن دسته ازمظاهر حیات یهودی که باعث انزوای یهودیان می شد، در تقابل بود . عقلانیت، انتقاد وفلسفه محوری، ترویج آموزش علوم غیردینی و سکولار، کوشش برای ترویج زبان هایمحلی و زبان عبری و مبارزه با زبان ییدش در میان یهودیان، ترویج مشاغل مولد و تلاشبرای همگون سازی یهودیان با غیر یهودیان از مشخصه های هسکَلَه به شمار می رود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4 - تأثیر سبک خاقانی بر حافظ در تبیین اصطلاح- مفهوم پیر مغان
طاهره باباخانی علی حیدری مسعود سپه وندی

10.30495/clq.2021.683761

پیر مغان اصطلاح - مفهومی است که همچون خرابات و کوی مغان از آیین مهری و دین زردتشت در زادبوم ایرانیان به یادگار مانده و بعد از انقلاب دینی در دواوین بعضی از شاعران برای افشای موضوعات ریایی به شکلی مقدس و برجسته جلوه نموده است که در این میان خاقانی را می‌توان پیش‌قراول اس أکثر

پیر مغان اصطلاح - مفهومی است که همچون خرابات و کوی مغان از آیین مهری و دین زردتشت در زادبوم ایرانیان به یادگار مانده و بعد از انقلاب دینی در دواوین بعضی از شاعران برای افشای موضوعات ریایی به شکلی مقدس و برجسته جلوه نموده است که در این میان خاقانی را می‌توان پیش‌قراول استفاده از آن دانست و حافظ با وام‌گیری از خاقانی و تقدس‌بخشی و جانمایی آن در کنار مفهوم غامض و وزین رند ، این اصطلاح – مفهوم را به گفتمان و ژانری دوپیر مغان اصطلاح- مفهومی است که همچون خرابات و کوی مغان از آیین مهری و دین زردتشت در زادبوم ایرانیان به یادگار مانده و بعد از انقلاب دینی در دواوین بعضی از شاعران برای افشای موضوعات ریایی به شکلی مقدس و برجسته جلوه نموده است که در این میان خاقانی را می‌توان پیش‌قراول استفاده از آن دانست. خاقانی (۵۹۵-۵۲۰ق) یکی از مهم‌ترین شاعرانی است که بعد از سنایی(۵۴۵-۴۷۳ق) و عطار (۶۱۸-۵۴۰ق) و قبل از مولوی(۶۷۲-۶۰۴ق) و حافظ به سرودن اشعار مغانه‌ای اهتمام ورزیده است و در لفظ، معنا و ایجاد ساختار بیرونی و درونیِ شعر مغانه‌ای بر حافظ (۷۹۲-۷۲۷ق) تأثیرِ مستقیم گذاشته است. حافظ نیز با وام‌گیری از خاقانی و تقدس‌بخشی و جانمایی آن در کنار مفهوم غامض و وزین رند، این اصطلاح- مفهوم را به گفتمان و ژانری دو وجهی تبدیل کرده است که بعد از عبور از صافیِ ذهن و زبان او از جهاتی شبیه و از جهاتی متفاوت از پیر مغانی است که خاقانی پیش‌تر با آن روشنگری کرده بود.تبدیل کرده است که از جهاتی شبیه و از جهاتی متفاوت از پیر مغانی است که خاقانی پیش‌تر با آن روشنگری کرده بود؛ زیرا جنبۀ هنری و رازآلودی و ایهامی پیرِ حافظ که صورت پیر را انتزاعی کرده، آنی نیست که خاقانی بی‌پرده و حقیقی با آن افشاگری و ستیهندگی نموده است. پس هر دو در راستای زمان به پیر مغان توجه داشته‌اند؛ با این تفاوت که پیر خاقانی حقیقی و شفاف است؛ امّا پیر حافظ انتزاعی و رندانه. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

5 - بازتاب اگزیستانس درداستان گل های گوشتی صادق چوبک
نیلوفر انصاری عبدالله حسن زاده میرعلی

اگزیستانس )فلسفۀاصالتوجود( یکیازمهمترینوتأ ثیرگذار ترین مکتبهایفلسفیوادبیجهان است که مهد پیدایش آن اروپا است. دراینمکتبفلسفیوادبی،فردانسانیبهعنوانفاعلیآگاهشناختهمی شودو درتجربۀهستیولمس معنایوجود،بهطوربی واسطه باموقعیت های مرزی مرگ، رنج ،ترس و گناه رویاروشده، این موقعی أکثر

اگزیستانس )فلسفۀاصالتوجود( یکیازمهمترینوتأ ثیرگذار ترین مکتبهایفلسفیوادبیجهان است که مهد پیدایش آن اروپا است. دراینمکتبفلسفیوادبی،فردانسانیبهعنوانفاعلیآگاهشناختهمی شودو درتجربۀهستیولمس معنایوجود،بهطوربی واسطه باموقعیت های مرزی مرگ، رنج ،ترس و گناه رویاروشده، این موقعیت ها سبب می شوند تا انسان از ابعاد نهفته ی درونی خویش اطلاع یافته ، خود را بهتر بشناسد. یکی از ویژگی های داستان گل های گوشتی ، اجتماعی بودن آن است. اجتماعی بودن این داستان،عمدتا از شناخت درست صادق چوبک از جامعه ،دردها ومشکلات اساسی آن برمی خیزد. این امر خود از مهمترین دغدغه های اگزیستانس ها است. داستان های این نویسنده سراسر پر از مضامینی چون مرگ ورنج ،ترس وگناه است این نویسنده می کوشد تا زشتی ها ، فساد ونابرابری های موجود اجتماع را در برابر چشم خوانندگان به تصویر بکشد ،علاوه بر آن پیامدهای این بی عدالتی را نیز بیان می کنند. فلسفه ی اگزیستانس تحلیلخودازسرنوشتبشررابرسهاستنباطبنیادیاستوارساختوسهنشانه یهستیبرایآندرنظرگرفت. هدف این مقاله روشنگری سه اصل اگزیستانس (استحسانی ، اخلاقی وایمانی) در داستان گل های گوشتی است. نتایج تحقیق حاکی از تأ ثیر جهانبینیچوبکاز تحلیل هایفیلسوفان است.شخصیت های این داستان از مر حله ی اگزیستانس استحسانی واخلاقی بالاتر نمی روند ، وبه مرحلة اگزیستانس ایمانی نائل نمی گردند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

6 - مرگِ سوژه مدرن درعصر پست مدرن و تاثیرآن در فهم الگوی مونتاژ در جامعه شناسی هنر
سوده عشقی سید مصطفی مختاباد امرئی محمد رضا شریف زاده

10.30495/jss.2021.1922835.1301

چکیده بحران پسا نیچه ای در غرب،موجب افول سوژه از مفهوم آن در دوره مدرن شد.همچنین به دلیل ظهور گفتمان های پساساختارگرایانه در پست مدرنیسم، نسبی گرایی و عدم قطعیت جایگزین مفاهیمی شد که زمانی با عینیت و قطعیت سنجیده می شدند. اما گونه های هنری، تصاویر مونتاژگون که از تلفیق أکثر

چکیده بحران پسا نیچه ای در غرب،موجب افول سوژه از مفهوم آن در دوره مدرن شد.همچنین به دلیل ظهور گفتمان های پساساختارگرایانه در پست مدرنیسم، نسبی گرایی و عدم قطعیت جایگزین مفاهیمی شد که زمانی با عینیت و قطعیت سنجیده می شدند. اما گونه های هنری، تصاویر مونتاژگون که از تلفیق و دوباره سازی واقعیت های گوناگون خلق می شوند،حاصل همان نگرش ساختارزدایی شدند که برسوژه سایه افکنده بود.هدف از پژوهش حاضربررسی بحران پست مدرنیستی در سوژه و تبیین نسبت آن با فهم تصویری از الگوی مونتاژ در جامعه شناسی هنراست.بنابراین داده های سندکاوی شده با رویکرد کیفی وروش توصیفی-تحلیلی و بر اساس متغیرهای موجود، تحلیل به مضمون می شوند.تا ازجمله؛ به این یافته های مهم دست یابد که مفاهیمی چون طنز،کنایه و تکثرگرایی معانی در خلق فضای پست مدرنیستی موجب پدید آمدن تصاویری چند وجهی می گردند که افول سوژه از موقعیت استعلایی خود را به تصویر می کشانند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

7 - تاملی کوتاه بر تعامل تاریخ و سیاست
فیاض زاهد

چکیده: تاریخ و سیاست را پیوندی از قدیم برقرار است.فارغ از اینکه حکمای قدیم در تقسیم بندی خود چه جایگاهی برای تاریخ و سیاست قائل بودهاند، در این امر تردیدی نبوده که فهم بسیاری از رموز سیاست تنها از تعمق و درک در لابلای صفحات تاریخی امکان پذیر بوده است.علیرغم عطش اصحاب أکثر

چکیده: تاریخ و سیاست را پیوندی از قدیم برقرار است.فارغ از اینکه حکمای قدیم در تقسیم بندی خود چه جایگاهی برای تاریخ و سیاست قائل بودهاند، در این امر تردیدی نبوده که فهم بسیاری از رموز سیاست تنها از تعمق و درک در لابلای صفحات تاریخی امکان پذیر بوده است.علیرغم عطش اصحاب سیاست برای تغییر در درک رویدادها و داده های تاریخی و یا تلاش درجهت تغییر سمت و سوی رویدادهای تاریخی، اصالت و صحت این نگره انسانی تا مقدار زیادی دست نخورده باقی مانده است. مورخان علیرغم تضییقات مختلف سیاسی، نژادی و دینی از فراخنای تاریخ بشر صدای خود را به ما رساندهاند، گویا تاریخ برای خود بالذاته اصالتی ناب قائل است. در این میان تلاش اصحاب قدرت برای تفسیرپذیرکردن رویدادها به نفع خویش ره به جایی نبرده است. تاریخ نگاری در دو سطح سفارشی و متمایل بهقدرت و از سویی ناب و بی پیرایه در جریان بوده است. ضمن اینکه دانش بشری در ابعاد دیگر نیز به مدد تاریخ نگاری امروزی آمده است. با این همه روایتگری بی طرفانه و صادقانه از رویدادها و تلاش برای حفظ صحت و درستی رویدادها تاکنون توانسته از میل اصحاب سیاست برای کنترل امروز و فردا سربلند بیرون آید. این فرضیه که با ساخت و نگارش تاریخ سفارشی می توان افکار عمومی را در دست داشت امر غیر محتومی است، ولی در کنار آن تاریخ نگاری روشنگرانه و انتقادی این امکان را به ما می دهد تا با هر روایتی تابع و دست بسته روبرو نگردیم. تاریخ نگاری انتقادی و روشنگرانه و روشهایی چون مکتب آنال که منجر به طرح نگرش های نوینی در تاریخنگاریشدهاینامکانراکه روایتها و رخدادهای تاریخی را به سود اصحاب سیاست تفسیر نماییم کاسته است. واژگان کلیدی:تاریخ، سیاست، تاریخ روشنگرانه، قدرت سیاسی و روایتگری تاریخ، مکتب آنال. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

8 - رویکرد روزنامه اختر به اندیشه های سیاسی جدید و تحولات انقلاب فرانسه
دکتر عباس قدیمی قیداری علی صادقی کاکرودی

چکیده: روزنامه های برون مرزی و در تبعید عصر قاجار ، بی تردید نقش برجسته و تعیین کننده ای در آشنایی ایرانیان و به ویژه روشنفکران و اندیشه گران ایرانی با تجدد و مفاهیم بنیادین سیاسی و اجتماعی اروپا ، که زمینه ساز تحولات بزرگ سیاسی ،اجتماعی و اقتصادی غرب هستند ،ایفاء نم أکثر

چکیده: روزنامه های برون مرزی و در تبعید عصر قاجار ، بی تردید نقش برجسته و تعیین کننده ای در آشنایی ایرانیان و به ویژه روشنفکران و اندیشه گران ایرانی با تجدد و مفاهیم بنیادین سیاسی و اجتماعی اروپا ، که زمینه ساز تحولات بزرگ سیاسی ،اجتماعی و اقتصادی غرب هستند ،ایفاء نمودند.از میان این روزنامه ها، روزنامه اختر که در استانبول به پایمردی برخی ایرانیان ترقی خواه و آزادی طلب منتشر می شد در تبیین و تشریح مفاهیم و اندیشه های جدید سیاسی و اجتماعی اروپا با تأکید بر عصر روشنگری و زمینه های فکری انقلاب کبیر فرانسه و انتقال آنها به زبان ساده برای ایرانیان و روشفکران ایرانی نقش اساسی و محوری ایفاء نمود. رسالت روزنامه اختر در آگاهی بخشی و بیداری فکری جامعه ایران تعریف شده بود. نویسندگان اختر در کنار انتقاد از وضع سیاسی و اجتماعی ایران دوره ناصری و نقد ساختار دولت ، در ترویج و تبلیغ مفاهیمی چون قانون و آزادی، ساختار دولتهای جدید اروپایی و مهمتر از همه تبیین مفاهیم و شعارهای اصلی انقلاب فرانسه سعی وافری داشتند. نوشته های اختر در بیداری فکری گروههایی از جامعه ایران وآشنایی آنان با تحولات جدید و اندیشه های نوین ونیز در برخی حرکتهای تندروانه در انقلاب مشروطیت ایران موثر افتاد. این مقاله رویکرد روزنامه اختر به اندیشه های سیاسی- اجتماعی عصر روشنگری و انقلاب فرانسه وانتقال آن به ایران را ، به بررسی نشسته است. واژگان کلیدی :روزنامهاختر ، عصر روشنگری ، انقلاب کبیر فرانسه ، انقلاب مشروطیت ، اندیشه های جدید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

9 - جنبش رومانتیسم و سیاست رومانتیک
علیرضا صدرا حبیب الله فاضلی علی علیزاده

اگر برای روشنگری عقل )و در حقیقت هوش یا شعور ابزاری یا راسیونالیسم و انتلکچوئل به جای خرد اصیل، هدایتگر و متعالی( و نهادهای منشعب از آن اصالت وجود داشت و انسان در تقابل با طبیعت قرار م ی گرفت، رومانتیسم را می توان عصیانی علیه روشنگری و فرضیات نهفته در آن دانست. یاران دا أکثر

اگر برای روشنگری عقل )و در حقیقت هوش یا شعور ابزاری یا راسیونالیسم و انتلکچوئل به جای خرد اصیل، هدایتگر و متعالی( و نهادهای منشعب از آن اصالت وجود داشت و انسان در تقابل با طبیعت قرار م ی گرفت، رومانتیسم را می توان عصیانی علیه روشنگری و فرضیات نهفته در آن دانست. یاران دانشنامه و متفکران روشنگری "عقل" را راه مطمئن به شناخت جهان و تدبیر آن م ی شناختند و سایر قوا را ناتوان م ی دانستند. در مقابل رومانتیک ها بر این باور بودند که "احساس" معتبرترین قوهی شناخت است و به اعتباری عقل راهی را پیش می گیرد که قلب حکم کرده است این مقاله در پی آن است تا به جنبش رومانتیسم، برخی زمینههای شکلگیری آن به ویژه در آلمان بپردازد و بر آن بوده ایم که رومانتیسم در آلمان خصلتی ضد فرانسوی یافت و فرانسه به مثابه دیگری برای رومانتیک های آلمانی جلوه کرده است. پرداختن به نظریهی دولت رومانتیک و افکار یوهان هامان با تأکید بر خاص گرایی این جنبش و تقابل با روشنگری بخش های دیگر مقاله-اند که به آنها پرداخته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

10 - شناسایی و اولویت بندی الزامات جهاد تبیین در بیانات مقام معظم رهبری (1368-1400)
محمد کریمی زاده محمد محسنی زهرا لشکری

پژوهش حاضر با هدف شناسایی، دستهبندی و معرفی سلسله مراتبِ الزامات جهاد تبیین در بیانات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) انجام شده است. برای دستیابی به این هدف، از روش تحلیل مضمونِ قالب مضامین استفاده شده و دادههای پژوهش، به روش اسنادی گردآوری شده است. این دادهها شامل بیانا أکثر

پژوهش حاضر با هدف شناسایی، دستهبندی و معرفی سلسله مراتبِ الزامات جهاد تبیین در بیانات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) انجام شده است. برای دستیابی به این هدف، از روش تحلیل مضمونِ قالب مضامین استفاده شده و دادههای پژوهش، به روش اسنادی گردآوری شده است. این دادهها شامل بیانات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در دیدارهای مختلف ایشان طی سالهای 1368-1400 بوده است که در قالب 40 مفهوم و سپس 28 مضمون شناختی، شناسایی و در شش سطح سلسلهمراتبی شامل: سطح اول (اندیشهورزی و دانشپژوهی و دانشجویی مستمر)، سطح دوم (قدرت تحلیل، آگاهی و فهم کلان، خودسازی، نوآوری، مسئلهشناسی)، سطح سوم (روحیه عملگرایی، عمل صالح، اخلاقگرایی، بیان درست، اقدام به موقع، صبر در کار، همت و عزم راسخ)، سطح چهارم (بصیرت، ایمان به خداوند، شناخت، قانونگرایی، جهتگیری مشخص، امیدواری، اولویتبندی)، سطح پنجم (اعتماد به وعده الهی، شجاعت، صراحت در بیان حق، نگاه واقعبینانه) و سطح ششم (روحیه پایداری، عدم اختلافافکنی، عدم اعتماد به دشمن) دستهبندی شده است. طبق یافتههای بدست آمده، سطوح ششگانهِ الزامات جهاد تبیین، اجزاء و محورهای جدانشدنی این عرصه میباشند که منجر به تحقق، تداوم و اثربخشی جهاد تبیین میشوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

11 - بررسی تطبیقی موضوعات تعلیمی در حکایت‌های گلستان سعدی و فابل‌‌های لسینگ
فاطمه خداکرمی سیدمسعود سلامی

مشرق زمین همواره برای روشنفکران وفلاسفۀ غرب، خاستگاه فرهنگ وتمدن بشری وسرچشمۀ حیات فکری ومعنوی انسان ها بوده است. بررسی آثار برجستۀ ادبی جهان، مبین تاثیر اندیشه و افکار بزرگان ادبی مشرق زمین برشخصیت¬های برجستۀ ادبی مغرب زمین است. البته افکارهرشاعر یا نویسنده ای متاث أکثر

مشرق زمین همواره برای روشنفکران وفلاسفۀ غرب، خاستگاه فرهنگ وتمدن بشری وسرچشمۀ حیات فکری ومعنوی انسان ها بوده است. بررسی آثار برجستۀ ادبی جهان، مبین تاثیر اندیشه و افکار بزرگان ادبی مشرق زمین برشخصیت¬های برجستۀ ادبی مغرب زمین است. البته افکارهرشاعر یا نویسنده ای متاثرازخلق وخوی ومحیط اجتماعی اواست؛ ازاین رو بررسی آثارادبی وتطبیق آن ها با آثارسایرملت ها¬¬ می تواند منجربه شناخت افکارواندیشه های ملل مختلف ومشترکات فرهنگی شود. ادبیات به عنوان پل ارتباطی بین افکارصاحبان کلام واقشارجامعه وبعنوان آئینۀ تمام نمای آداب ورسوم جامعۀ بشری، نقش بهسزایی درتعلیم وتربیت انسان دارد، که این امریکی ازوجوه مورد تاکید در دورۀ روشنگری درادبیات آلمان بوده است. درادبیات فارسی نیزآثارونوشته های ارزشمندی وجود دارد که هدف آنها سوق دادن بشر به آرمانهای اخلاقی وتربیتی است. بزرگان ادبی چون سعدی ولسینگ ازجمله مربیان بزرگ اجتماعی هستند که ادبیات را در خدمت رشد و تعالی انسان درآوردند و آثارشان را وسیله ای برای تعلیم و تربیت بشریت و اصلاح جامعه قرار دادند. درمقالۀ حاضر نگارنده ضمن بررسی تطبیقی شماری ازحکایت های آموزنده واخلاقی گلستان سعدی وحکایت های پرمغز فابل گونۀ لسینگ به تاثیرادبیات به عنوان ابزاری برگسترش اخلاق درجامعه وهمچنین به بررسی شباهت های معنایی ومفهومی در اندیشه های این دو شخصیت بزرگ ادبی پرداخته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

12 - بررسی «داستان در داستان» در ادبیات ایران و آلمان (با تمرکز بر ریشه‌های شرقی آن)
کامبیز صفیئی محمد حسین حدادی

با توجه و بررسی ادبیات ایران و آلمان مشاهده می شود که چارچوب داستان در داستان که روشی شرقی است و از راه ایران به ادبیات اروپایی راه یافته، در ایران و اروپا با هدف های مختلفی به کار برده شده است. در اروپا و به خصوص در آلمان، شیوه به کارگیری داستان در داستان گونة جدیدی در أکثر

با توجه و بررسی ادبیات ایران و آلمان مشاهده می شود که چارچوب داستان در داستان که روشی شرقی است و از راه ایران به ادبیات اروپایی راه یافته، در ایران و اروپا با هدف های مختلفی به کار برده شده است. در اروپا و به خصوص در آلمان، شیوه به کارگیری داستان در داستان گونة جدیدی در ادبیات داستانی را پدید آورد که در آغاز به عنوان یکی از ویژگی‌های گونة ادبی نوول (رمان یا داستان) شناخته شد. نظریة شهباز (سمبل نقطة عطف یا چرخش داستان) که برای نوول ارائه شد، به عقیدة برخی از ادباء لازم دانسته شده است، ولی برخی دیگر از ادباء به آن چندان پایبند و معتقد نبوده‌اند. روش داستان در داستان با اهداف گوناگونی به کار برده شده است. در ادبیات ایرانی، نویسندگان این گونه داستان‌ها با به کارگیری روش داستان در داستان، بیشتر قصد روان درمانی فرد روان پریش را دنبال می کردند؛ در صورتی که نویسندگان آلمانی هدف دیگری را مد نظر داشته‌اند که با هدف نویسندگان ایرانی در کاربرد این روش تا اندازه‌ای متفاوت است. این تفاوت در دوره های مختلف ادبی اروپا نیز از یکدیگر متمایزند. در این مقاله ابتداء ویژگی ها و تفاوت های به کارگیری شیوه داستان در داستان و سپس با ارائه چند مثال از ادبیات ایران و آلمان، ریشه های شرقی و نیز علل و اهداف کاربرد این مقوله مورد نقد و بررسی قرار می گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

13 - سرگذشت ممیّز در دستور زبان و ممّیزهای ادبی و بلاغی از گذشته تا امروز
محمدرضا شریفی

ممیّز یکی از عناصر تشکیل دهندۀ سازه‌های نحوی و از مقوله‌های دستوری و آرایه‌های ادبی است که نقشی ارتباطی و معنایی در زبان ایجاد کرده و از نظر ظاهری و معنایی بر بلاغت و زیبایی سخن افزوده است به سخن دیگرممیز در آغاز شعر فارسی و در سبک خراسانی بیشتر در ساخت نحوی و دستوری زب أکثر

ممیّز یکی از عناصر تشکیل دهندۀ سازه‌های نحوی و از مقوله‌های دستوری و آرایه‌های ادبی است که نقشی ارتباطی و معنایی در زبان ایجاد کرده و از نظر ظاهری و معنایی بر بلاغت و زیبایی سخن افزوده است به سخن دیگرممیز در آغاز شعر فارسی و در سبک خراسانی بیشتر در ساخت نحوی و دستوری زبان و رابطه عدد و معدود خلاصه شده، امّا به تدریج و به ویژه در سبک عراقی با بن مایه‌هایی از آرایه‌های ادبی ایهام و تناسب و اندیشه‌های عرفانی همراه با تخیّل و احساس محتوایی ادبی و بلاغی پیدا کرده و در سبک هندی پیچیده و انتزاعی شده است افزون بر این گروه حرف تعرف در زبان فارسی به سبب تعدّد و تنوّع دارای ساختمانی پیچیده است و ممیز به عنوان یکی از عناصر موجود در گروه حرف تعریف تکواژی است که به همراه اسم می‌آید و مورد شمارش قرار می گیرد ممیز های عددی ابزاری برای طبقه بندی اسامی با اسم های قابل شمارش به کار می‌روند، امّا تاکنون آنچنان که باید بررسی نشده و ناشناخته مانده است. برخی دستور نویسان از آن با عنوان وابسته‌های عددی، روشنگر، صفت شمارشی مرکب، ممیّز و رابطه‌های کلّی عددی یاد کرده‌اند. در این مقاله سعی شده ممیّز از دیدگاه دستوری و بلاغی و تطوّر آن درگذشته تا امروز مورد بررسی قرارگیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

14 - جستاری بر اندیشه‌های زیباشناسانه ی ایمانوئل کانت
پرویز ضیاءشهابی امیر اشرف آریان پور مالک حسینی حمیده جعفری

چکیده یکی از مهم‌ترین پویه‌های روشنگری در جنبش ایده‌آلیسم متبلور گردید و آنچه بعدها به ایده‌آلیسم‌ آلمانی شهرت یافت، خود ریشه در اندیشه‌ی روشنگری داشت. در آلمان، بر خلاف انگلیس و فرانسه، اندیشه بر احساس و تجربه تقدم یافت و ایده‌آلیسم به عنوان رهیافت فلسفی بر اذعان متفکر أکثر

چکیده یکی از مهم‌ترین پویه‌های روشنگری در جنبش ایده‌آلیسم متبلور گردید و آنچه بعدها به ایده‌آلیسم‌ آلمانی شهرت یافت، خود ریشه در اندیشه‌ی روشنگری داشت. در آلمان، بر خلاف انگلیس و فرانسه، اندیشه بر احساس و تجربه تقدم یافت و ایده‌آلیسم به عنوان رهیافت فلسفی بر اذعان متفکران این سرزمین، چیره شد. در نظر متفکران، ایده‌آلیسم آلمانی عبارت است از فلسفه‌ی کانت و پیروان بلاواسطه‌ی او، در حالی‌که در نظر مورخین، ادبیات ایده‌آلیسم در نوشته‌های کسانی چون گوته و شیلر تبلور می‌یافت. کانت، بنیانگذار فلسفه‌ی کلاسیک آلمان و اندیشمند دوران‌سازی است که تأثیری عمیق بعد از خود به جای گذارد. در حقیقت، چارچوب و بنیاد فلسفی ایده‌آلیسم، به‌ زعم اندیشه‌های او پی‌ریزی شد. اندیشمندی که خواست تا تجربه‌گرایی و عقل‌گرایی را در نظام فلسفی خویش تلفیق کند. با این‌همه، الویتی که وی به ذهنیت در برابر طبیعت می‌دهد، اهمیت درک ذهنیت هنرمند و آفریننده را در پی دارد. لوک فری، فلسفه‌ی کانت را نخستین و کامل‌ترین بیان فلسفه‌ی مدرنیته می‌داند؛ چرا که معلوم شد که نیروی متعالی آفریده‌ی خردورزی و کار ذهنی آدمی است. ما در این تحقیق تلاش خواهیم کرد تا ضمن بازشناسی جریان‌های تاریخی عصر کانت به ویژه جریان رمانتیسم و ایدئالیسم، اندیشه‌های زیباشناسانه‌ی کانت‌ را از خلال کتاب نقد قوه حکم او استخراج کنیم. تفاصيل المقالة

فهرس المقالات روشنگر

سند

الروابط

المراكز ذات الصلة

دعامة

الصفحات الرسمية