فهرس المقالات بخش مرکزی

• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  1 - تبیین شاخص های جانمایی پیاده راه های شهری بر اساس اهداف توسعه پایدار اجتماعی با استفاده از روش ANP (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهر رشت)
  اسماعیل شیعه کیومرث حبیبی میلاد پیرایه گر
  توجه به پیاده و پیاده مداری از ضروریات برنامه ریزی شهری در راستای توسعه پایدار است. زمانی که صحبت از قدم زدندر فضاهای شهری به میان می آید، بیشترین ارتباط بین پیاده و مقوله توسعه پایدار، در بخش اجتماعی احساس می شود. اینمقاله در پی آن است تا شاخص هایی را تبیین نماید که بر أکثر

  توجه به پیاده و پیاده مداری از ضروریات برنامه ریزی شهری در راستای توسعه پایدار است. زمانی که صحبت از قدم زدندر فضاهای شهری به میان می آید، بیشترین ارتباط بین پیاده و مقوله توسعه پایدار، در بخش اجتماعی احساس می شود. اینمقاله در پی آن است تا شاخص هایی را تبیین نماید که برای جانمایی پیاده راه در شهرهای ایران مناسب بوده و از طرفیاهداف توسعه پایدار اجتماعی را نیز دربر داشته باشد. استخراج شاخص های مورد نظر طی یک فرایند نظام مند انجام شدهاست. تلفیق شاخص های اجتماعی توسعه پایدار و شاخص های ایجاد پیاده راه توسط ماتریس گولر، انتخاب خیابان برتر ازمیان هشت نمونه مورد مطالعه به کمک فرایند تحلیل شبکه ای و ارائه پیشنهاداتی برای آن از جمله موارد طی شده در اینفرایند است. در انتها نیز نکاتی برنامه ریزانه برای ایجاد یک پیاده راه پایدار بیان می شود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  2 - بررسی توان های محیطی و نقش آن در توسعه روستایی مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان مهاباد
  دکتر مسعود مهدوی محمدامین محی الدینی
  در فرایند توسعه نواحی روستایی ، شناخت و تحلیل وضع موجود روستاها و بررسی امکانات و تنگناهای آنها در زمینه های مختلف ضروری بوده و برنامه ریزان روستایی را در تعیین اهداف توسعه و مشخص کردن سیاستها ، خط مشیها و راهکا رهای دستیابی به آن یاری می رساند. در این مقاله به بررسی و أکثر

  در فرایند توسعه نواحی روستایی ، شناخت و تحلیل وضع موجود روستاها و بررسی امکانات و تنگناهای آنها در زمینه های مختلف ضروری بوده و برنامه ریزان روستایی را در تعیین اهداف توسعه و مشخص کردن سیاستها ، خط مشیها و راهکا رهای دستیابی به آن یاری می رساند. در این مقاله به بررسی و ارزیابی توانهای محیطی بخش مرکزی شهرستان مهاباد توجه شده و به همین منظور و در جهت دستیابی به پاسخ سؤال اصلی این تحقیق،عوامل محیطی مؤثر جهت رسیدن به توسعه روستایی،مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند.این تحقیق در نظر دارد تا ضمن بیان ویژگیهای طبیعی محدوده مورد مطالعه و میزان برخورداری منطقه از این شرایط و ویژگیها، به تبیین جایگاه این عوامل و ویژگیهای آنها در فرایند توسعه روستایی بپردازد.با توجه به اینکه هدف اصلی این تحقیق تعیین میزان اثرات توانهای محیطی در توسعه روستایی بخش مرکزی شهرستان مهاباد است،تمام مطالعات و تلاشهای انجام گرفته در این محدوده،در جهت رسیدن به این هدف اصلی می باشد و نگارندگان در ابتدا وضعیت کلی منطقه را از نظر ویژگیهای محیطی مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و سپس با توجه به آنها در جهت تحقق هدف اصلی تحقیق گام برداشته است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  3 - زمینه‌ها و فرایندهای زوال در بخش مرکزی شهر اراک
  محمد سلیمانی سیمین تولائی احمد زنگانه حمیدرضا تلخابی
  مقدمه و هدف پژوهش: زوال شهری که پدیده‌ای جدید در هسته‌های مرکزی شهرهاست در سال‌های اخیر با پیامدهای اجتماعی و کالبدی خاصی همراه است که در بخش مرکزی اراک نیز نمود یافته است. هدف پژوهش حاضر، بررسی ویژگی‌های اقتصادی اجتماعی و تغییرات ساکنین محدوده طی یک دهه می‌باشد، تا از أکثر

  مقدمه و هدف پژوهش: زوال شهری که پدیده‌ای جدید در هسته‌های مرکزی شهرهاست در سال‌های اخیر با پیامدهای اجتماعی و کالبدی خاصی همراه است که در بخش مرکزی اراک نیز نمود یافته است. هدف پژوهش حاضر، بررسی ویژگی‌های اقتصادی اجتماعی و تغییرات ساکنین محدوده طی یک دهه می‌باشد، تا از طریق آن چرایی و چگونگی تأثیر پذیری کالبد از محتوا (ساکنان) تبیین گردد. روش پژوهش: راهبرد پژوهش، قیاسی و روش‌ انجام؛ تحلیلی و همبستگی است. از منابع کتابخانه‌ای و بررسی‌های پیمایشی استفاده شده است. محدوده مطالعاتی بافت قدیمی بخش مرکزی شهر اراک است که جامعه نمونه با استفاده از فرمول تعیین حجم کوکران، تعداد 350 نفر از ساکنین با سطح اطمینان 95 درصد و بصورت تصادفی انتخاب شده و به منظور تحلیل داده‌های میدانی، از نرم (SPSS) در قالب آزمون‌های (Chi-Square) و (Cramer) استفاده شده است. یافته‌ها: یافته‌های تحقیق در دو بخش کالبدی و اجتماعی اقتصادی صورت گرفته است. ریزدانگی و ناپایداری شدید به همراه نفوذناپذیری 30 درصد از قطعات از ویژگی‌های کالبدی محدوده است؛ و همچنین تغییرات منفی جمعیت، کاهش بعد خانوار، بالا بودن نسبت جنسی، بالا بودن گروه کهن‌سال، افت سطح سواد به خصوص در بین زنان، بالا بوده مهاجران مرد و عمدتاً با مبدأ، روستایی، پایین بودن اشتغال و درآمد از ویژگی‌های عمده اقتصادی و اجتماعی خاص محدوده بخش مرکزی است که ارتباط معناداری میان تمام این شاخص‌ها و فرسودگی ابنیه وجود دارد. نتیجه گیری: گسترش پیرامونی شهر و بی توجهی به بخش مرکزی شهرها باعث خروج ساکنین بومی و جایگزینی آنها به وسیله گروه‌های فقیر اجتماعی شده که نتیجه آن فرسودگی و زوال در بخش‌های مرکزی است. این وضعیت با تئوری‌های پالایش و چرخه زندگی در تحلیل ویژگی‌های زوال مناطق مرکزی شهر اراک قابل اثبات و دارای مصداق‌های بی‌شماری است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  4 - شناسایی و الویت بندی راهبرد های مناسب جهت ساماندهی بافت فرسوده بخش مرکزی شهر قزوین با رویکرد باز آفرینی شهری پایدار با استفاده از تکنیک های SWOT –AHP
  منوچهر حبیبی نفیسه مرصوصی اسماعیل علی اکبری
  زمینه و هدف: در این تحقیق مناطق فرسوده بخش مرکزی شهر قزوین از لحاظ شدت فرسودگی الویت بندی و نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدید های این مناطق شناسایی شده است. روش بررسی: برای رسیدن به این هدف از اسناد و مدارک، آمار و اطلاعات موجود درمنابع علمی و همچنین مصاحبه با سرپرستان خا أکثر

  زمینه و هدف: در این تحقیق مناطق فرسوده بخش مرکزی شهر قزوین از لحاظ شدت فرسودگی الویت بندی و نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدید های این مناطق شناسایی شده است. روش بررسی: برای رسیدن به این هدف از اسناد و مدارک، آمار و اطلاعات موجود درمنابع علمی و همچنین مصاحبه با سرپرستان خانوارهای ساکن در بافت فرسوده، صاحب‌نظران، مدیران و کارشناسان مرتبط با مباحث معماری، اجتماعی و بکارگیری تکنیک سلسله مراتبی فازی مدلAHP ومدل SWOT استفاده به عمل آمده است. در مرحله اول مناطق فرسوده بخش مرکزی شهر قزوین از لحاظ شدت فرسودگی الویت بندی شده است. در مرحله بعد با استفاده از مدل SWOT با حجم نمونه 417 نفر برای سطح اطمینان 95 درصد و احتمال خطای 5 درصد نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدید های مناطق فرسوده بخش مرکزی شهر قزوین شناسایی شده است. یافته ها: کمبود فضاهای خدماتی رفاهی در محدوده مورد مطالعه با ضریب اهمیت (033/0) مهمترین نقطه ضعف، دسترسی آسان به خیابـان هـای اصـلی، بازار و مرکز شهر با ضریب اهمیت (024/0) بالاترین نقطه قوت، عدم وجود برنامه ای مدون در راستای عدالت محوری در پهنه شهر قزوین با ضریب اهمیت (054/0) است. بحث و نتیجه گیری: مهم ترین تهدید وجود طرح های تشویقی (نظیر اعطای وام، افزایش تراکم و ...) توسط سازمان های ذیربط در راستای افزایش سرمایه گذاری و نوسازی با ضریب اهمیت (032/0) و برترین فرصت در ساماندهی بافت بخش مرکزی شهر قزوین با رویکرد باز آفرینی شهری پایدار شناخته شد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  5 - ارزیابی تاب آوری سکونتگاههای روستایی در برابر مخاطرات طبیعی با تاکید بر زلزله ( مطالعه موردی : روستاهای بخش مرکزی شهرستان داراب )
  محمدابراهیم عفیفی
  از جمله مخاطرات طبیعی وقوع زلزله است که وقوع آن در سکونتگاه های انسانی آسیب های جبران ناپذیری به همراه دارد . در این باره در راستای کاهش اثرات آن ، توجه به رویکرد تاب آوری مطرح شده است. بر همین اساس در پژوهش حاضر میزان تاب آوری روستاهای واقع در بخش مرکزی داراب در برابر أکثر

  از جمله مخاطرات طبیعی وقوع زلزله است که وقوع آن در سکونتگاه های انسانی آسیب های جبران ناپذیری به همراه دارد . در این باره در راستای کاهش اثرات آن ، توجه به رویکرد تاب آوری مطرح شده است. بر همین اساس در پژوهش حاضر میزان تاب آوری روستاهای واقع در بخش مرکزی داراب در برابر زلزله بررسی و تحلیل شده است . تحقیق حاضر از نظر هدف ، کاربردی و روش انجام آن ، توصیفی تحلیلی است . به منظور گردآوری داده های مورد نیاز دو روش اسنادی و میدانی ( ابزار پرسشنامه ) به کاررفته است . در روش پرسشنامه ای ، داده های لازم در قالب پرسشنامه در سطح 11 روستای نمونه گردآوری و برای تحلیل داده ها از روشهای آماری استفاده شده است . جامعه آماری پژوهش ، روستاهای واقع در بخش مرکزی داراب و واحد تحلیل سرپرستان خانوارهای ساکن روستاهای نمونه است که براساس روش کوکران ، تعداد 345 سرپرست تعیین و به صورت تصادفی انتخاب شده است . یافته ها نشان از آن دارد که وضعیت تاب آوری روستاهای مطالعه شده دربرابر زلزله پایین تر از سطح متوسط قرار و تفاوت معناداری در بین روستاها وجود داشت . نتایج نشان داد که در بین ابعاد اقتصادی ، اجتماعی ، زیرساختی و سرمایه اجتماعی نواحی روستایی بعد سرمایه اجتماعی سهم و تأثیر بیشتری در میزان تاب آوری سکونتگاههای روستایی ایفا می کند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  6 - ارزیابی و سنجش عوامل مؤثر در تحقق پذیری گردشگری خلاق روستایی (مطالعه موردی : روستاهای بخش مرکزی شهرستان سرعین )
  بهرام ایمانی رامین شادمان
  تحقیق حاضر از نظر روش، توصیفی_تحلیلی و از نظر هدف کاربردی بوده و برای انجام آن، در ابتدا از طریق مطالعات اکتشافی به‌صورت کتابخانه‌ای_اسنادی انجام‌شده است سپس برای سنجش خلاقیت روستاها، چهار بعد کالبدی، اجتماعی_فرهنگی، اقتصادی، زیست‌محیطی و به همراه شانزده معیار مورداستفا أکثر

  تحقیق حاضر از نظر روش، توصیفی_تحلیلی و از نظر هدف کاربردی بوده و برای انجام آن، در ابتدا از طریق مطالعات اکتشافی به‌صورت کتابخانه‌ای_اسنادی انجام‌شده است سپس برای سنجش خلاقیت روستاها، چهار بعد کالبدی، اجتماعی_فرهنگی، اقتصادی، زیست‌محیطی و به همراه شانزده معیار مورداستفاده قرار گرفتند. جامعه آماری تحقیق را مدیران محلی، دانشجویان بومی و فعالان گردشگری بخش مرکزی شهرستان سرعین تشکیل داده است که 135 نفر -بر اساس فرمول کوکران- به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها را پرسشنامه محقق ساخته تشکیل می‌دهد که روایی صوری و محتوایی آن توسط اساتید و خبرگان و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ مورد بررسی و تأیید قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون تی تک متغیره و تحلیل عاملی تأییدی استفاده شده است. نرم‌افزارهای مورد استفاده در این پژوهش SPSS و AMOS بودند. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که بالاترین میانگین مربوط به بعد زیست محیطی (74/3) قرار دارد و پایین‌ترین میانگین مربوط به بعد کالبدی (49/3) است. همچنین یافته‌ها نشان داد که تمامی معیارها و شاخص‌های گردشگری خلاق در روستاهای بخش مرکزی سرعین در وضعیت مطلوب قرار دارند و نتایج تحلیل عاملی تأییدی نیز از تأیید مدل استفاده شده در این تحقیق حکایت دارد. نتایج نشان‌دهنده آن است که شاخص‌های کالبدی، فرهنگی، اقتصادی و محیطی در گردشگری خلاق اثر دارند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  7 - تحلیل نقش خانه‌های دوم در تغییر کاربری اراضی کشاورزی روستاهای بخش مرکزی شهرستان لاهیجان
  محمدتقی قماش پسند مرحوم سید رحیم مشیری پرویز کردوانی مسعود مهدوی
  چکیده گسترش بدون برنامه‌ریزی خانه‌های دوم در دهه اخیر اثرات گوناگونی در ابعاد مختلف از جمله تغییرات کالبدی در روستاهای بخش مرکزی شهرستان لاهیجان گذاشته است. در روستاهای مورد مطالعه اراضی کشاورزی یکی پس از دیگری از بین می روند و جای خود را به تیرچه و بلوک، تیرآهن و آجر أکثر

  چکیده گسترش بدون برنامه‌ریزی خانه‌های دوم در دهه اخیر اثرات گوناگونی در ابعاد مختلف از جمله تغییرات کالبدی در روستاهای بخش مرکزی شهرستان لاهیجان گذاشته است. در روستاهای مورد مطالعه اراضی کشاورزی یکی پس از دیگری از بین می روند و جای خود را به تیرچه و بلوک، تیرآهن و آجر می دهند. روش پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی است که برای جمع آوری داده ها از روش میدانی بصورت مشاهده، مصاحبه و تکمیل پرسشنامه استفاده شده است. نمونه آماری 30 روستای بخش مرکزی است که با استفاده از فرمول کوکران انتخاب شده اند و برای داده پردازی و تحلیل اطلاعات از نرم افزار آماری SPSS استفاده شده است. بالابودن هزینه تولید در مقایسه با درآمد حاصل از فروش محصولات کشاورزی، هجوم مهاجران غیربومی برای ویلاسازی و خانه های دوم به منظور استفاده از تعطیلات و یا اقامت دائم، موجب تغییرکاربری اراضی شالیزار، باغات چای و توتستان در روستاهای مورد مطالعه گردیده است. از مهمترین پیامدهای منفی خانه‌های دوم می توان به تشدید تغییرکاربری اراضی وباغات به واحدهای مسکونی، تغییرچشم اندازها و ناهماهنگی دربافت کالبدی و ناپایداری روستاهای مورد مطالعه اشاره نمود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  8 - تبیین و تحلیل تأثیر ترجیحات محلی و جهت گیری هایتعصب قومی – قبیله ای در انتخاب دهیاران(مطالعه موردی: بخش مرکزی و بخش پشت آب شهرستان زابل)
  دکتر غریب فاضل نیا مرضیه شوقی مینا امیری نژاد
  چکیده شایسته است که در انتخاب دهیاران صرفاً ملاک ها و معیار های قانونی مد نظر شوراهای اسلامی روستا به عنوان نهاد تصمیم گیر و انتخاب کننده دهیار باشد و ترجیحات محلی و جهت گیری های تعصب قومی – قبیله ای در انتخاب آنها دخالت داده نشود. بر این اساس موضوع کم و کیف انتخ أکثر

  چکیده شایسته است که در انتخاب دهیاران صرفاً ملاک ها و معیار های قانونی مد نظر شوراهای اسلامی روستا به عنوان نهاد تصمیم گیر و انتخاب کننده دهیار باشد و ترجیحات محلی و جهت گیری های تعصب قومی – قبیله ای در انتخاب آنها دخالت داده نشود. بر این اساس موضوع کم و کیف انتخاب دهیار روستا و اینکه در منطقه مورد مطالعه در انتخاب دهیار چه معیارها و ملاک های ارجحیت داشته و در این خصوص تا چه میزان ترجیحات محلی و گرایشات قومی- قبیله ای دخیل بوده اند، اهمیت و موضوعیت یافته که در دستور کار این تحقیق علمی قرار گرفته است. لذا هدف این پژوهش، تببین و تحلیل تأثیر ترجیحات محلی و جهت گیری های تعصب قومی – قبیله ای در انتخاب دهیاران در مناطق روستایی بخش مرکزی و بخش پشت آب شهرستان زابل است. جامعه آماری این تحقیق24 روستای دارای دهیاری و تعداد 302 نفر از اهالی روستاهای دارای دهیاری بوده، که براساس فرمول کوکران انتخاب شدند. روایی و پایایی گویه های تحقیق نیز با آمار آلبای کرونباخ سنجیده شده است که نتایج آن حاکی از قابلیت اعتماد بالای این گویه ها می باشد. برای تجزیه و تحلیل های آماری داده ها، رتبه بندی و اولویت بندی متغیرهای مؤثر در انتخاب دهیاران در بخش مرکزی و بخش پشت آب، شهرستان زابل، از آزمون Friedman Test و T تک نمونه ای در نرم افزار SPSS16، استفاده شد. بر اساس نتایج به دست آمده، مهمترین عواملی که بر انتخاب دهیار در منطقه مورد مطالعه تاثیر داشته است، رابطه فامیلی شورا و دهیار و رابطه فامیلی بین مردم روستا بوده است. در واقع عامل طایفه گرایی مهمترین تاثیر را در انتخاب دهیار در این بخش ها ایفا کرده است تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  9 - امکان سنجی استقرار صنایع کوچک (تبدیلی کشاورزی ) با استفاده از مدل تحلیلیSWOT مطالعه موردی: روستاهای بخش مرکزی شهرستان رشت
  عیسی پوررمضان تیمور آما ر زهرا اکبری
  چکیده صنعتی کردن روستاها با توجه به رسالت‌‌ها‌ و اهدافی که به دنبال خواهد داشت ،گامی اساسی جهت نیل به توسعه پایدار روستایی می‌باشد. مقاله حاضر امکان سنجی استقرار صنایع کوچک (تبدیلی کشاورزی )در روستاهای بخش مرکزی شهرستان رشت را با توجه به قابلیت‌‌ها‌ ومحدودیت‌‌ها‌ی پیش أکثر

  چکیده صنعتی کردن روستاها با توجه به رسالت‌‌ها‌ و اهدافی که به دنبال خواهد داشت ،گامی اساسی جهت نیل به توسعه پایدار روستایی می‌باشد. مقاله حاضر امکان سنجی استقرار صنایع کوچک (تبدیلی کشاورزی )در روستاهای بخش مرکزی شهرستان رشت را با توجه به قابلیت‌‌ها‌ ومحدودیت‌‌ها‌ی پیش روی هدف و هم‌چنین تعیین و ارائه استراتژی‌‌ها‌ و راهکارهای مناسب را در خصوص هدف مورد نظر مورد بررسی قرار داده است. و بر این اساس پرسش کلیدی پژوهش عبارتست از این‌که آیا امکان ایجاد صنایع تبدیلی کشاورزی در روستاهای بخش مرکزی شهرستان رشت وجود دارد یا نه؟ بدین منظور پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و مبنای روش آن توصیفی – تحلیلی است.جهت ارائه استراتژی‌‌ها‌ی و راهکارهای مناسب از طریق تعیین نقاط قوت ،ضعف، فرصت‌‌ها‌ و تهدیدها از مدل تحلیلی SWOTاستفاده شده است. نتایج حاصله حاکی از آن است که محدوده مورد مطالعه جهت استقرار صنایع از نقاط قوت و فرصت بیشتری هم‌چون ویژگی‌‌ها‌ی زیست محیطی ،اقتصادی و اجتماعی نسبت به تعداد ضعف‌ها‌و تهدیدها پیش رو دارامی‌باشد، بنابراین علاوه برکارکردهای فعلی می‌توان کارکرد صنعتی را جهت رسیدن به توسعه پایدار برایش در نظر گرفت. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  10 - تحلیلی پیرامون نابودی صنعت کرم ابریشم و اثرات و پیامدهای آن بر تغییر کاربری اراضی روستاهای بخش مرکزی شهرستان لاهیجان در دهه اخیر
  نصراله مولایی هشجین محمدتقی قماش پسند
  چکیده صنعتکرمابریشم(نوغانداری)یکیازصنایعوابستهبهکشاورزیبرایتهیهوتولیدنخابریشمازپیلهکرمابریشماستکهتغذیهکرمابریشمبرایتبدیلبهپیلهنیازبهگیاهیبنامبرگتوتدارد.قدمتاینصنعتحتیازصنعتچایومحصولبرنجکهامروزهدرروستاهایبخشمرکزیلاهیجانشایعمی‌باشدبیشتربودهولیدرطیسالیانگذشتهاینصنعتروبهاض أکثر

  چکیده صنعتکرمابریشم(نوغانداری)یکیازصنایعوابستهبهکشاورزیبرایتهیهوتولیدنخابریشمازپیلهکرمابریشماستکهتغذیهکرمابریشمبرایتبدیلبهپیلهنیازبهگیاهیبنامبرگتوتدارد.قدمتاینصنعتحتیازصنعتچایومحصولبرنجکهامروزهدرروستاهایبخشمرکزیلاهیجانشایعمی‌باشدبیشتربودهولیدرطیسالیانگذشتهاینصنعتروبهاضمحلالگذاشتهاستوبسیاریازخانوارهاینوغاندار،اینحرفهرارهاکردهوبهشهرهامهاجرتنمودهویابهشغل هایغیرمولدوکاذبرویآورده اند.اینتحقیقباهدفدلایلنابودینوغانداریدردههاخیرودرفاصلهزمانیسال‌های(1390-1381)ودرمحدودهمکانیروستاهایبخشمرکزیشهرستانلاهیجانانجامپذیرفتهاستروشتحقیقازنظرهدفکاربردیوازنظرماهیتوروششناسیتوصیفی-تحلیلیوگردآوریداده هااطلاعاتمتکیبرمطالعاتاسنادیوپیمایشیبوده،جامعهآماریاینتحقیق135روستاهایبخشمرکزیشهرستانلاهیجانونمونهموردمطالعه30روستامی‌باشدکهبهصورتتصادفیازفرمولکوکرانانتخابشده اند.درمطالعهپیمایشیعلاوهبرتکمیلپرسشنامهخانوارنوغاندار،مصاحبهبامدیرانوکارشناسانجهادکشاورزی،سازمانپرورشکرمابریشم،بنیادمسکنانقلاباسلامیشهرستانلاهیجان،دهیارانواعضایشوراهایاسلامیروستاهایموردمطالعهصورتگرفتهاستوازمحاسباتآماریومدلسواتبرایتحلیلاستفادهشدهاست.کافینبودندرآمد،نوغانوتوتستان‌هادرمقایسهبافروشاراضیکشاورزی،عدمحمایتدولتدرمراحلمختلفتولیدوبهخصوصقیمت گذاریوخریدتضمینیوپرداختپولدرزمانمناسببهکشاورزان،عدمتمایلجوانانروستاییبهکارکشاورزیازجملهنوغانداری،نفوذشهرگراییدرروستاهاوجذبجوانانروستاییدرنهادهایدولتی،سنتیبودنکشاورزیوبالاخرهتغییرکاربریازمهمترینیافته‌هایتحقیقحاضربهشمامی‌روند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  11 - ارزیابی و اولویت‌بندی تأثیرات مخاطرات انسانی بر ناپایداری منابع طبیعی و محیط زیست روستایی (نمونه موردی: بخش مرکزی شهرستان البرز استان قزوین)
  وحید بیگدلی راد شهرام ملکی
  10.30495/sarj.2022.1964921.1083
  ناپایداری منابع طبیعی و زیست محیطی در مناطق روستایی در بروز عواملی چون نابودی منابع طبیعی تجدیدناپذیر مانند آب و سوخت‌های فسیلی، نابودی محیط زیست و تخریب گونه‌های جانوری و گیاهی، بر هم خوردن اکوسیستم و اکولوژیکی منطقه، مهاجرت و تبعات آن بر جامعه، تأثیر فراوانی بر این په أکثر

  ناپایداری منابع طبیعی و زیست محیطی در مناطق روستایی در بروز عواملی چون نابودی منابع طبیعی تجدیدناپذیر مانند آب و سوخت‌های فسیلی، نابودی محیط زیست و تخریب گونه‌های جانوری و گیاهی، بر هم خوردن اکوسیستم و اکولوژیکی منطقه، مهاجرت و تبعات آن بر جامعه، تأثیر فراوانی بر این پهنه حساس و حیاتی خواهد داشت. یکی از راه‌های مقابله با این مشکلات شناسایی و درک شرایط موجود از وضعیت منابع طبیعی و زیست محیطی حاکم بر روستاها با یهره گیری از معیارهایی جهت ارزیابی تاثیر مخاطرات انسانی در ناپایداری منابع طبیعی و زیست محیطی می‌باشد. در تحقیق حاضر ابتدا معیارهای سنجش مخاطرات انسانی در ناپایداری منابع طبیعی و زیست محیطی در مناطق روستایی شناسایی و سپس در مرحله تحلیلی این معیارها با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی مورد ارزیابی و رتبه بندی قرار گرفت. در این ارزیابی هدرروی آب، چاه های غیرمجاز و چرای بیش از حد دام بیشترین تاثیر بر ناپایداری منابع طبیعی را داشتند. در ادامه مشخص گردید که شهرک صنعتی لیا، روستای پیریوسفیان و روستای مشعلدار بیشترین تأثیر و روستای کشت و صنعت، و روستای مینودر کمترین تأثیر را بر ناپایداری منابع طبیعی و زیست محیطی ناشی از مخاطرات انسانی در بخش مرکزی شهرستان البرز داشتند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  12 - نقش نظام های بهره برداری در توسعه پایدار کشاورزی ایران (نمونه موردی : بخش مرکزی تربت حیدریه)
  کتایون علیزاده حجت حاتمی نژاد
  نظام های بهره برداری ، از دیر باز نقش بسزایی در توسعه کشاورزی داشته و همواره به عنوان یکی از مسائل بنیادی کشاورزی ایران در جهت بکارگیری صحیح منابع آب و خاک به شمار آمده است. به این دلیل در پژوهش حاضر انواع نظام های بهره برداری کشاورزی در بخش مرکزی و نقشی که در توسعه کشا أکثر

  نظام های بهره برداری ، از دیر باز نقش بسزایی در توسعه کشاورزی داشته و همواره به عنوان یکی از مسائل بنیادی کشاورزی ایران در جهت بکارگیری صحیح منابع آب و خاک به شمار آمده است. به این دلیل در پژوهش حاضر انواع نظام های بهره برداری کشاورزی در بخش مرکزی و نقشی که در توسعه کشاورزی منطقه دارند مورد شناسایی و بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق توصیفی - تحلیلی و جمع آوری اطلاعات به کمک مطالعات کتابخانه ای و اسنادی و پژوهش های میدانی می باشد. جامعه آماری در این تحقیق شامل سرپرستان خانوارهای کشاورز روستاهای بخش مرکزی شهرستان تربت حیدریه است. براساس فرمول کوکران، حجم نمونه 361 بهره بردار از 16 روستای نمونه منطقه برآورد شده است. نتایج آزمون همبستگی کرسکال والیس(Kruskal Wallis) نشان می دهد که بین نظام های بهره برداری و توسعه کشاورزی رابطه معناداری وجود دارد. از بین نظام های بهره برداری موجود در منطقه، نظام خرده سرمایه داری، از نظر توسعه کشاورزی موفق تر و در رتبه اول قرار دارد و نظام های مشاع و دهقانی به ترتیب در رتبه های دوم و سوم هستند. به علت وجود برخی مشکلات در نظام خرده سرمایه داری، نظام بهره برداری سهامی زراعی و شرکت های تعاونی کشاورزی مناسبترین نظام برای منطقه پیشنهاد شده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  13 - پهنه بندی خطر وقوع زمین لغزش بخش مرکزی شهرستان سمیرم
  مجتبی رحیمی شهید نیما رحیمی
  زمین لغزش از جمله بلایای طبیعی به شمار می رود که هر ساله خسارت جانی و مالی فراوانی را به همراه دارد. امروزه با پیشرفت علم و فنّاوری، زمینه های مناسبی برای شناخت و کاهش این خطرات طبیعی فراهم شده است. در این راستا می توان اطلاعات جغرافیایی را همگام با ابزار پشتیبانی تصمیم أکثر

  زمین لغزش از جمله بلایای طبیعی به شمار می رود که هر ساله خسارت جانی و مالی فراوانی را به همراه دارد. امروزه با پیشرفت علم و فنّاوری، زمینه های مناسبی برای شناخت و کاهش این خطرات طبیعی فراهم شده است. در این راستا می توان اطلاعات جغرافیایی را همگام با ابزار پشتیبانی تصمیم به‌ منظور ارزیابی خطر وقوع زمین لغزش به کار برد. لذا این پژوهش به‌منظور بررسی میزان تأثیر عوامل مختلف در ایجاد پدیده زمین لغزش و پهنه بندی خطر وقوع زمین لغزش در بخش مرکزی شهرستان سمیرم انجام گرفت. برای این هدف با به‌کارگیری روش تحلیلسلسله مراتبی عوامل موردبررسی به‌صورت زوجی مقایسه و وزن هر یک از عوامل که مبین میزانتأثیر آن ها است محاسبه شده است. با توجه به مقادیر کمی وزن هر یک از عوامل، نقشه وزنی هرعامل تهیه و در نهایت اقدام به تهیه نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش با استفاده از لایه های وزنی وضریب وزنی مربوط به هر یک از عوامل شده است. نتایج حاصل از این پژوهش بیانگر این است کهروش تحلیل سلسله مراتبی به دلیل استوار بودن بر مبنای مقایسه های زوجی موجب سهولت و دقتدر انجام محاسبه های لازم و ارائه نتایج به دلیل دخالت دادن تعداد زیادی از عوامل در مقایسه باسایر روش های پهنه بندی خطر زمین لغزش است. نتایج نشان داد که در مدل تحلیل سلسله مراتبیحدود 98/40 درصد حوضه در پهنه های با خطر بالا و خیلی بالا قرار می گیرد. همچنین جنس مواد و شیب به‌عنوان مهم ترین عوامل مؤثر در وقوع لغزش در منطقه مشخص گردید. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  14 - نقش مدیران محلی در توسعه روستایی بخش مرکزی شهرستان رشت
  فرهاد براتی چیرانی سیده صدیقه حسنی مهر
  چکیدهبررسی نقش مدیران محلی در توسعه روستایی بخش مرکزی شهرستان رشت عنوان این پایاننامه می باشد. شهررشت مرکز استان گیلان است . با توجه به حجم جامعه آماری با جمعیت 56625نفر و براساس جدول مورگان تعداد 382 نمونه جهت تکمیل پرسشنامه انتخاب شده که روش نمونهگیری بصورت تصادفی ساد أکثر

  چکیدهبررسی نقش مدیران محلی در توسعه روستایی بخش مرکزی شهرستان رشت عنوان این پایاننامه می باشد. شهررشت مرکز استان گیلان است . با توجه به حجم جامعه آماری با جمعیت 56625نفر و براساس جدول مورگان تعداد 382 نمونه جهت تکمیل پرسشنامه انتخاب شده که روش نمونهگیری بصورت تصادفی ساده می باشد. این تحقیق با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی و با بهره گیریاز مطالعات کتابخانه ای، اسنادی و مشاهدات میدانی و تکمیل پرسشنامه به بررسی نقش مدیران محلیدرتوسعه روستایی بخش مرکزی شهرستان رشت پرداخت و مهمترین هدف اصلی تحقیق بررسی نقشمدیران محلی در توسعه روستایی بخش مرکزی شهرستان رشت بود.در بررسی وتحلیل نقش مدیران همه پاسخ دهندگان معتقدند که مدیر یک روستا می تواند تاثیرزیادی در توسعه آن روستا داشته وهمه پاسخ دهندگان نگرش خود را نسبت به توسعه روستایی و94 درصد ساکنین تشکیل مدیریت محلی یا وجود . لازمه وجود توسعه در روستاها بیان نموده اند. و 5دهیاری وشوراها درروستا ضروری دانسته و معتقدند نقش مدیران محلی درروستا ها جهت توسعهضروری می باشدوزمینه های ضرورت تشکیل مدیریت محلی یا وجود دهیاری و شوراها را در روستا ازنظراقتصادی، اجتماعی، فرهنگی وهمه موارد بیان نموده اند. 98 درصد از پاسخ دهندگان معتقدند کهمدیران محلی در کار خود موفق بوده و از عملکرد مدیران محلی راضی می باشند. و چگونگی عملمدیران روستا در زمینه اجتماعی و فرهنگی را عالی بیان داشته و بیش از 70 درصد پاسخ دهندگاننقش مدیران محلی را در توسعه روستایی بخش مرکزی شهرستان رشت بسیارزیاد وزیاد، دانسته واظهار می دارند پیگیری مدیران درمسائل روستاییان بسیارزیاد، وزیاد بوده و بیش از 80 درصد پاسخدهندگان نقش مدیران را در توسعه اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی و کالبدی روستا را بسیارزیاد وزیاد دانسته اند. ومیزان موفقیت و عملکرد مدیران را در زمینه رونق و تجارت و کسب و کار در مناطقروستایی، بازگشت مردم به روستا و جلوگیری از مهاجرت ، گسترش فعالیت های خدماتی وسایر موارددر روستا زیاد دانسته و درمجموع مشارکتشان را در توسعه روستا بسیار موثر می دانندو معتقدند کهبیشترین زمینه ها ایفای نقش مدیران اقتصادی، اجتماعی و بعد فرهنگی و فضایی کالبدی میباشد. 94.7 درصد پاسخ دهندگان معتقدند که مدیران برای مشارکت مردم در امور مختلف مردم راتشویق نموده ومعتقدند که مدیران محلی توانسته اند مشکلات موجود در بخش مرکزی را برطرفنموده ومیزان توانایی مدیران محلی درحل مشکلات موجود در بخش مرکزی بسیار زیاد و زیاد میباشد.واژگان کلیدی : مدیران محلی، توسعه روستایی، بخش مرکزی، شهرستان رشت تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  15 - بررسی و مطالعه سفال‌های اشکانی شهرستان هرسین، بخش مرکزی
  رامین چهری یعقوب محمدی‌فر اسماعیل همتی ازندریانی
  شهرستان هرسین یکی از مناطق زاگرس مرکزی است که دارای شرایط جغرافیایی و زیست‌محیطی مناسب مانند کوه‌ها، دره‌ها و منابع آبی فراوان برای تشکیل استقرار است. شواهد و یافته‌های باستان‌شناسی نشان می‌دهند که در دورة اشکانی، این منطقه مسکونی بوده است. در پژوهش پیش‌ رو، این منطقه ب أکثر

  شهرستان هرسین یکی از مناطق زاگرس مرکزی است که دارای شرایط جغرافیایی و زیست‌محیطی مناسب مانند کوه‌ها، دره‌ها و منابع آبی فراوان برای تشکیل استقرار است. شواهد و یافته‌های باستان‌شناسی نشان می‌دهند که در دورة اشکانی، این منطقه مسکونی بوده است. در پژوهش پیش‌ رو، این منطقه به دقت مورد مطالعه قرار گرفت و تعداد ۳۰ محوطه شاخص اشکانی با سفال‌ها و داده‌های شاخص معرفی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در مجموع، تعداد ۳۵۰ قطعه سفال نمونه‌برداری‌ شد که ۲۵۰ قطعه مربوط به دورة اشکانی و مابقی مربوط به ادوار پیشین و پسین بودند. در این مقاله، اطلاعات موجود پیرامون سفالینه‌های اشکانی منطقه ارائه شده و سپس، از طریق مطالعات مقایسه‌ای و گونه‌شناسی سفال‌ها، مشخص شد که داده‌های فرهنگی منطقه با نمونه سفال‌های هم‌زمان کدام مناطق زاگرس مرکزی شباهت دارند. ملاک شناسایی و طبقه‌بندی سفال‌ها، طبقه‌بندی ارائه شده برای سفال اشکانی طبق نظر ارنی هرینک است. بر طبق مطالعات انجام شده، سفال‌های اشکانی زاگرس مرکزی شامل گونه‌هایی خاص هستند که در اکثر محوطه‌های اشکانی منطقه شناسایی شده‌اند. مطالعة سفال اشکانی منطقه، نشان از همگونی سنت سفال‌گری منطقه با بسیاری از مناطق زاگرس مرکزی دارد که ارتباط فرهنگی و تجاری را می‌توان حاصل این همگونی دانست. منطقة هرسین نیز از این رویه جدا نبوده و سفال‌های آن با اکثر نقاط زاگرس مرکزی مشابه بودند. گونه‌های سفالی شاخص منطقه در دورة اشکانی را می‌توان در چهار گروه ساده، جلینگی، منقوش و لعاب‌دار طبقه‌بندی نمود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  16 - ارزیابی و تحلیل میزان زیست پذیری در بخش مرکزی مناطق کلان‌شهری (مطالعه موردی: منطقه 12 شهر تهران)
  بهرام ایمانی میثم ضارب نیا رضا کانونی
  امروزه زیست‌پذیری در بیشتر کشورهای توسعه‌یافته به عنوان یک اصل راهنما در چارچوب گفتمان پایداری در سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی های شهری گسترش پیدا کرده است. روش تحقیق پژوهش حاضر توصیفی – تحلیلی و ازلحاظ هدف کاربردی می‌باشد. برای گردآوری اطلاعات از روش اسنادی- کتاب أکثر

  امروزه زیست‌پذیری در بیشتر کشورهای توسعه‌یافته به عنوان یک اصل راهنما در چارچوب گفتمان پایداری در سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی های شهری گسترش پیدا کرده است. روش تحقیق پژوهش حاضر توصیفی – تحلیلی و ازلحاظ هدف کاربردی می‌باشد. برای گردآوری اطلاعات از روش اسنادی- کتابخانه‌ای و میدانی استفاده‌شده است. جامعه آماری ساکنان منطقه 12 شهر تهران می‌باشند که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 384 نمونه محاسبه‌شده و بر اساس تعداد جمعیت هر ناحیه سهمیه متناسب تخصیص داده‌شده است. نتایج نشان داد که واریانس تجمعی تبیین شده توسط عوامل اقتصادی، اجتماعی، زیست‌محیطی و کالبدی 94.472 می‌باشد که نشان می‌دهد عوامل مربوطه 94.472 درصد زیست پذیری را بیان می‌کنند. همچنین شاخص زیست پذیری منطقه 12 شهر تهران با میانگین 2.87 و آماره t 4.75 در حد متوسط قرار داشته و با توجه به مطلوبیت عددی آزمون (3) می‌توان گفت آماره t تمامی ابعاد زیست پذیری منطقه 12 شهر تهران قابل‌قبول می‌باشد. از طرف دیگر می‌توان گفت که ابعاد زیست پذیری در منطقه 12 شهر تهران متفاوت است و بین نواحی منطقه 12 ازنظر شاخص‌های زیست پذیری تفاوت معناداری دیده می‌شود. درنهایت نتایج حاصل از تحلیل رگرسیونی نشان داد که 79.2 درصد از تغییرات زیست پذیری وابسته به 4 متغیر ذکرشده در این تحقیق بود و با توجه به معنی‌دار بودن مقدار آزمون F (19.846) در سطح 99 درصد می‌توان گفت که در مدل رگرسیونی تحقیق، مجموعه متغیرهای اقتصادی، اجتماعی و کالبدی قادرند تغییرات زیست پذیری را به‌خوبی تعیین کنند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  17 - ارزیابی تاب آوری سکونتگاههای روستایی در برابر مخاطرات طبیعی با تاکید بر زلزله ( مطالعه موردی : روستاهای بخش مرکزی شهرستان داراب )
  محمدابراهیم عفیفی
  از جمله مخاطرات طبیعی وقوع زلزله است که وقوع آن در سکونتگاه های انسانی آسیب های جبران ناپذیری به همراه دارد . در این باره در راستای کاهش اثرات آن ، توجه به رویکرد تاب آوری مطرح شده است. بر همین اساس در پژوهش حاضر میزان تاب آوری روستاهای واقع در بخش مرکزی داراب در برابر أکثر

  از جمله مخاطرات طبیعی وقوع زلزله است که وقوع آن در سکونتگاه های انسانی آسیب های جبران ناپذیری به همراه دارد . در این باره در راستای کاهش اثرات آن ، توجه به رویکرد تاب آوری مطرح شده است. بر همین اساس در پژوهش حاضر میزان تاب آوری روستاهای واقع در بخش مرکزی داراب در برابر زلزله بررسی و تحلیل شده است . تحقیق حاضر از نظر هدف ، کاربردی و روش انجام آن ، توصیفی تحلیلی است . به منظور گردآوری داده های مورد نیاز دو روش اسنادی و میدانی ( ابزار پرسشنامه ) به کاررفته است . در روش پرسشنامه ای ، داده های لازم در قالب پرسشنامه در سطح 11 روستای نمونه گردآوری و برای تحلیل داده ها از روشهای آماری استفاده شده است . جامعه آماری پژوهش ، روستاهای واقع در بخش مرکزی داراب و واحد تحلیل سرپرستان خانوارهای ساکن روستاهای نمونه است که براساس روش کوکران ، تعداد 345 سرپرست تعیین و به صورت تصادفی انتخاب شده است . یافته ها نشان از آن دارد که وضعیت تاب آوری روستاهای مطالعه شده دربرابر زلزله پایین تر از سطح متوسط قرار و تفاوت معناداری در بین روستاها وجود داشت . نتایج نشان داد که در بین ابعاد اقتصادی ، اجتماعی ، زیرساختی و سرمایه اجتماعی نواحی روستایی بعد سرمایه اجتماعی سهم و تأثیر بیشتری در میزان تاب آوری سکونتگاههای روستایی ایفا می کند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  18 - ارزیابی و سنجش عوامل مؤثر در تحقق پذیری گردشگری خلاق روستایی (مطالعه موردی : روستاهای بخش مرکزی شهرستان سرعین )
  بهرام ایمانی رامین شادمان
  تحقیق حاضر از نظر روش، توصیفی_تحلیلی و از نظر هدف کاربردی بوده و برای انجام آن، در ابتدا از طریق مطالعات اکتشافی به‌صورت کتابخانه‌ای_اسنادی انجام‌شده است سپس برای سنجش خلاقیت روستاها، چهار بعد کالبدی، اجتماعی_فرهنگی، اقتصادی، زیست‌محیطی و به همراه شانزده معیار مورداستفا أکثر

  تحقیق حاضر از نظر روش، توصیفی_تحلیلی و از نظر هدف کاربردی بوده و برای انجام آن، در ابتدا از طریق مطالعات اکتشافی به‌صورت کتابخانه‌ای_اسنادی انجام‌شده است سپس برای سنجش خلاقیت روستاها، چهار بعد کالبدی، اجتماعی_فرهنگی، اقتصادی، زیست‌محیطی و به همراه شانزده معیار مورداستفاده قرار گرفتند. جامعه آماری تحقیق را مدیران محلی، دانشجویان بومی و فعالان گردشگری بخش مرکزی شهرستان سرعین تشکیل داده است که 135 نفر -بر اساس فرمول کوکران- به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها را پرسشنامه محقق ساخته تشکیل می‌دهد که روایی صوری و محتوایی آن توسط اساتید و خبرگان و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ مورد بررسی و تأیید قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون تی تک متغیره و تحلیل عاملی تأییدی استفاده شده است. نرم‌افزارهای مورد استفاده در این پژوهش SPSS و AMOS بودند. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که بالاترین میانگین مربوط به بعد زیست محیطی (74/3) قرار دارد و پایین‌ترین میانگین مربوط به بعد کالبدی (49/3) است. همچنین یافته‌ها نشان داد که تمامی معیارها و شاخص‌های گردشگری خلاق در روستاهای بخش مرکزی سرعین در وضعیت مطلوب قرار دارند و نتایج تحلیل عاملی تأییدی نیز از تأیید مدل استفاده شده در این تحقیق حکایت دارد. نتایج نشان‌دهنده آن است که شاخص‌های کالبدی، فرهنگی، اقتصادی و محیطی در گردشگری خلاق اثر دارند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  19 - تحلیل نقش خانه‌های دوم در تغییر کاربری اراضی کشاورزی روستاهای بخش مرکزی شهرستان لاهیجان
  محمدتقی قماش پسند مرحوم سید رحیم مشیری پرویز کردوانی مسعود مهدوی
  چکیده گسترش بدون برنامه‌ریزی خانه‌های دوم در دهه اخیر اثرات گوناگونی در ابعاد مختلف از جمله تغییرات کالبدی در روستاهای بخش مرکزی شهرستان لاهیجان گذاشته است. در روستاهای مورد مطالعه اراضی کشاورزی یکی پس از دیگری از بین می روند و جای خود را به تیرچه و بلوک، تیرآهن و آجر أکثر

  چکیده گسترش بدون برنامه‌ریزی خانه‌های دوم در دهه اخیر اثرات گوناگونی در ابعاد مختلف از جمله تغییرات کالبدی در روستاهای بخش مرکزی شهرستان لاهیجان گذاشته است. در روستاهای مورد مطالعه اراضی کشاورزی یکی پس از دیگری از بین می روند و جای خود را به تیرچه و بلوک، تیرآهن و آجر می دهند. روش پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی است که برای جمع آوری داده ها از روش میدانی بصورت مشاهده، مصاحبه و تکمیل پرسشنامه استفاده شده است. نمونه آماری 30 روستای بخش مرکزی است که با استفاده از فرمول کوکران انتخاب شده اند و برای داده پردازی و تحلیل اطلاعات از نرم افزار آماری SPSS استفاده شده است. بالابودن هزینه تولید در مقایسه با درآمد حاصل از فروش محصولات کشاورزی، هجوم مهاجران غیربومی برای ویلاسازی و خانه های دوم به منظور استفاده از تعطیلات و یا اقامت دائم، موجب تغییرکاربری اراضی شالیزار، باغات چای و توتستان در روستاهای مورد مطالعه گردیده است. از مهمترین پیامدهای منفی خانه‌های دوم می توان به تشدید تغییرکاربری اراضی وباغات به واحدهای مسکونی، تغییرچشم اندازها و ناهماهنگی دربافت کالبدی و ناپایداری روستاهای مورد مطالعه اشاره نمود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  20 - تبیین و تحلیل تأثیر ترجیحات محلی و جهت گیری هایتعصب قومی – قبیله ای در انتخاب دهیاران(مطالعه موردی: بخش مرکزی و بخش پشت آب شهرستان زابل)
  دکتر غریب فاضل نیا مرضیه شوقی مینا امیری نژاد
  چکیده شایسته است که در انتخاب دهیاران صرفاً ملاک ها و معیار های قانونی مد نظر شوراهای اسلامی روستا به عنوان نهاد تصمیم گیر و انتخاب کننده دهیار باشد و ترجیحات محلی و جهت گیری های تعصب قومی – قبیله ای در انتخاب آنها دخالت داده نشود. بر این اساس موضوع کم و کیف انتخ أکثر

  چکیده شایسته است که در انتخاب دهیاران صرفاً ملاک ها و معیار های قانونی مد نظر شوراهای اسلامی روستا به عنوان نهاد تصمیم گیر و انتخاب کننده دهیار باشد و ترجیحات محلی و جهت گیری های تعصب قومی – قبیله ای در انتخاب آنها دخالت داده نشود. بر این اساس موضوع کم و کیف انتخاب دهیار روستا و اینکه در منطقه مورد مطالعه در انتخاب دهیار چه معیارها و ملاک های ارجحیت داشته و در این خصوص تا چه میزان ترجیحات محلی و گرایشات قومی- قبیله ای دخیل بوده اند، اهمیت و موضوعیت یافته که در دستور کار این تحقیق علمی قرار گرفته است. لذا هدف این پژوهش، تببین و تحلیل تأثیر ترجیحات محلی و جهت گیری های تعصب قومی – قبیله ای در انتخاب دهیاران در مناطق روستایی بخش مرکزی و بخش پشت آب شهرستان زابل است. جامعه آماری این تحقیق24 روستای دارای دهیاری و تعداد 302 نفر از اهالی روستاهای دارای دهیاری بوده، که براساس فرمول کوکران انتخاب شدند. روایی و پایایی گویه های تحقیق نیز با آمار آلبای کرونباخ سنجیده شده است که نتایج آن حاکی از قابلیت اعتماد بالای این گویه ها می باشد. برای تجزیه و تحلیل های آماری داده ها، رتبه بندی و اولویت بندی متغیرهای مؤثر در انتخاب دهیاران در بخش مرکزی و بخش پشت آب، شهرستان زابل، از آزمون Friedman Test و T تک نمونه ای در نرم افزار SPSS16، استفاده شد. بر اساس نتایج به دست آمده، مهمترین عواملی که بر انتخاب دهیار در منطقه مورد مطالعه تاثیر داشته است، رابطه فامیلی شورا و دهیار و رابطه فامیلی بین مردم روستا بوده است. در واقع عامل طایفه گرایی مهمترین تاثیر را در انتخاب دهیار در این بخش ها ایفا کرده است تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  21 - امکان سنجی استقرار صنایع کوچک (تبدیلی کشاورزی ) با استفاده از مدل تحلیلیSWOT مطالعه موردی: روستاهای بخش مرکزی شهرستان رشت
  عیسی پوررمضان تیمور آما ر زهرا اکبری
  چکیده صنعتی کردن روستاها با توجه به رسالت‌‌ها‌ و اهدافی که به دنبال خواهد داشت ،گامی اساسی جهت نیل به توسعه پایدار روستایی می‌باشد. مقاله حاضر امکان سنجی استقرار صنایع کوچک (تبدیلی کشاورزی )در روستاهای بخش مرکزی شهرستان رشت را با توجه به قابلیت‌‌ها‌ ومحدودیت‌‌ها‌ی پیش أکثر

  چکیده صنعتی کردن روستاها با توجه به رسالت‌‌ها‌ و اهدافی که به دنبال خواهد داشت ،گامی اساسی جهت نیل به توسعه پایدار روستایی می‌باشد. مقاله حاضر امکان سنجی استقرار صنایع کوچک (تبدیلی کشاورزی )در روستاهای بخش مرکزی شهرستان رشت را با توجه به قابلیت‌‌ها‌ ومحدودیت‌‌ها‌ی پیش روی هدف و هم‌چنین تعیین و ارائه استراتژی‌‌ها‌ و راهکارهای مناسب را در خصوص هدف مورد نظر مورد بررسی قرار داده است. و بر این اساس پرسش کلیدی پژوهش عبارتست از این‌که آیا امکان ایجاد صنایع تبدیلی کشاورزی در روستاهای بخش مرکزی شهرستان رشت وجود دارد یا نه؟ بدین منظور پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و مبنای روش آن توصیفی – تحلیلی است.جهت ارائه استراتژی‌‌ها‌ی و راهکارهای مناسب از طریق تعیین نقاط قوت ،ضعف، فرصت‌‌ها‌ و تهدیدها از مدل تحلیلی SWOTاستفاده شده است. نتایج حاصله حاکی از آن است که محدوده مورد مطالعه جهت استقرار صنایع از نقاط قوت و فرصت بیشتری هم‌چون ویژگی‌‌ها‌ی زیست محیطی ،اقتصادی و اجتماعی نسبت به تعداد ضعف‌ها‌و تهدیدها پیش رو دارامی‌باشد، بنابراین علاوه برکارکردهای فعلی می‌توان کارکرد صنعتی را جهت رسیدن به توسعه پایدار برایش در نظر گرفت. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  22 - تحلیلی پیرامون نابودی صنعت کرم ابریشم و اثرات و پیامدهای آن بر تغییر کاربری اراضی روستاهای بخش مرکزی شهرستان لاهیجان در دهه اخیر
  نصراله مولایی هشجین محمدتقی قماش پسند
  چکیده صنعتکرمابریشم(نوغانداری)یکیازصنایعوابستهبهکشاورزیبرایتهیهوتولیدنخابریشمازپیلهکرمابریشماستکهتغذیهکرمابریشمبرایتبدیلبهپیلهنیازبهگیاهیبنامبرگتوتدارد.قدمتاینصنعتحتیازصنعتچایومحصولبرنجکهامروزهدرروستاهایبخشمرکزیلاهیجانشایعمی‌باشدبیشتربودهولیدرطیسالیانگذشتهاینصنعتروبهاض أکثر

  چکیده صنعتکرمابریشم(نوغانداری)یکیازصنایعوابستهبهکشاورزیبرایتهیهوتولیدنخابریشمازپیلهکرمابریشماستکهتغذیهکرمابریشمبرایتبدیلبهپیلهنیازبهگیاهیبنامبرگتوتدارد.قدمتاینصنعتحتیازصنعتچایومحصولبرنجکهامروزهدرروستاهایبخشمرکزیلاهیجانشایعمی‌باشدبیشتربودهولیدرطیسالیانگذشتهاینصنعتروبهاضمحلالگذاشتهاستوبسیاریازخانوارهاینوغاندار،اینحرفهرارهاکردهوبهشهرهامهاجرتنمودهویابهشغل هایغیرمولدوکاذبرویآورده اند.اینتحقیقباهدفدلایلنابودینوغانداریدردههاخیرودرفاصلهزمانیسال‌های(1390-1381)ودرمحدودهمکانیروستاهایبخشمرکزیشهرستانلاهیجانانجامپذیرفتهاستروشتحقیقازنظرهدفکاربردیوازنظرماهیتوروششناسیتوصیفی-تحلیلیوگردآوریداده هااطلاعاتمتکیبرمطالعاتاسنادیوپیمایشیبوده،جامعهآماریاینتحقیق135روستاهایبخشمرکزیشهرستانلاهیجانونمونهموردمطالعه30روستامی‌باشدکهبهصورتتصادفیازفرمولکوکرانانتخابشده اند.درمطالعهپیمایشیعلاوهبرتکمیلپرسشنامهخانوارنوغاندار،مصاحبهبامدیرانوکارشناسانجهادکشاورزی،سازمانپرورشکرمابریشم،بنیادمسکنانقلاباسلامیشهرستانلاهیجان،دهیارانواعضایشوراهایاسلامیروستاهایموردمطالعهصورتگرفتهاستوازمحاسباتآماریومدلسواتبرایتحلیلاستفادهشدهاست.کافینبودندرآمد،نوغانوتوتستان‌هادرمقایسهبافروشاراضیکشاورزی،عدمحمایتدولتدرمراحلمختلفتولیدوبهخصوصقیمت گذاریوخریدتضمینیوپرداختپولدرزمانمناسببهکشاورزان،عدمتمایلجوانانروستاییبهکارکشاورزیازجملهنوغانداری،نفوذشهرگراییدرروستاهاوجذبجوانانروستاییدرنهادهایدولتی،سنتیبودنکشاورزیوبالاخرهتغییرکاربریازمهمترینیافته‌هایتحقیقحاضربهشمامی‌روند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  23 - تحلیل میزان توسعه یافتگی سکونتگاه های روستایی و عوامل مؤثر بر آن (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان ایرانشهر)
  اسکندر صیدائی هادی راستی ساجده آذر
  طبق شواهد و تجربیات، به حق و وظیفه توسعه فضاهای روستایی به تناسب سهم و جایگاه و کارکرد آن ها در اقتصاد ملی کم توجهی شده و به دلیل بی مهری به نقش عوامل جغرافیایی (محیط طبیعی، اجتماعی، اقتصادی و...) در شکل پذیری و ترتیب فضایی و توسعه سکونتگاه های روستایی، علیرغم تلاش های أکثر

  طبق شواهد و تجربیات، به حق و وظیفه توسعه فضاهای روستایی به تناسب سهم و جایگاه و کارکرد آن ها در اقتصاد ملی کم توجهی شده و به دلیل بی مهری به نقش عوامل جغرافیایی (محیط طبیعی، اجتماعی، اقتصادی و...) در شکل پذیری و ترتیب فضایی و توسعه سکونتگاه های روستایی، علیرغم تلاش های انجام شده در کشور به ویژه پس از انقلاب، هنوز ناپایداری و توسعه نیافتگی در عرصه های روستایی ایران نمایان است. از این رو پژوهش حاضر در پی بررسی میزان توسعه یافتگی سکونتگاه های روستایی بخش مرکزی شهرستان ایرانشهر و نقش برخی عوامل جغرافیایی در آن، از دیدگاه ساکنان محلی است. عوامل مورد بررسی دربرگیرندۀ عوامل محیط طبیعی، فضایی، اجتماعی و اقتصادی است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است و جامعه آماری کلیه سکونتگاه های روستایی بخش مرکزی ایرانشهر هستند. در این بین 19 روستا و 294 سرپرست خانوار به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. داده های بدست آمده به کمک روش های آماری در محیط نرم افزار SPSS مورد پردازش و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نمایان گر پایین بودن میزان توسعه یافتگی روستایی در بخش مرکزی ایرانشهر یعنی زیر حد متوسط نظری (با درجه میانگین 43/2) است و بیشتر عوامل (به غیر از مخاطرات طبیعی، بعد خانوار و نرخ اشتغال) دارای ارتباط منطقی و معناداری با توسعه یافتگی روستایی می باشند. در این میان تأثیر عوامل مکانی- فضایی و پس از آن عوامل اجتماعی پررنگ تر است. از این رو توسعه سکونتگاه های روستایی در محدوده مورد مطالعه نیازمند بازنگری اساسی در سیاستگذاری ها و برنامه های توسعه روستایی و داشتن نگاه خاص به نقش برخی عوامل جغرافیایی در روند توسعه سکونتگاه های روستایی است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  24 - شناسایی نیروهای پیشران اثرگذار بر تحقق زیست پذیری شهری (مطالعه موردی : بخش مرکزی شهر بجنورد)
  فروغ خزاعی نژاد
  مقدمه: تا پیش از این هرگز بشر تا این میزان با انباشتی از بحران های متعدد در شهرها مواجه نبوده است. از این رو توجه ویژه به شهرها به طور عام و مفهوم زیست پذیری شهری به طور خاص در جهان و ایران لازم به نظر می رسد.هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی نیروهای پیشران اثرگذار بر زیست أکثر

  مقدمه: تا پیش از این هرگز بشر تا این میزان با انباشتی از بحران های متعدد در شهرها مواجه نبوده است. از این رو توجه ویژه به شهرها به طور عام و مفهوم زیست پذیری شهری به طور خاص در جهان و ایران لازم به نظر می رسد.هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی نیروهای پیشران اثرگذار بر زیست پذیری شهری تدوین شده است.روش‌شناسی تحقیق: این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش، ترکیبی است. جهت گرداوری اطلاعات از روش های کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه متخصصین) بهره گرفته شده است. در رابطه با شناسایی پیشران های تاثیرگذار ، 20 نفر از متخصص در زیست پذیری شهری به عنوان نمونه انتخاب شدند. شاخص های مورد بررسی در این تحقیق شش بعد اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی، خدماتی و زیرساختی، مدیریت شهری و تاریخی در قالب 24 متغیر مورد بررسی قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل تاثیر متقابل در نرم افزار Micmac انجام شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: در این تحقیق بخش مرکزی شهر بجنورد، مرکز استان خراسان شمالی به عنوان نمونه مطالعاتی انتخاب شده است.یافته ها: بر اساس بررسی های پژوهش، متغیرهای امکانات حمل و نقل، دسترسی مطلوب، نشانه ها و نمادهای تاریخی، درآمد مکفی ساکنان، حفظ نشانه ها و نمادهای تاریخی، مدیریت بافت های فرسوده و تنوع فرصت های شغلی دارای بیشترین تاثیرگذاری و کمترین وابستگی هستند. از این رو مورد توجه قرار دادن پیشران های زیست پذیری و مطالعه و بررسی های تکمیلی در این مهم ، نقش به سزایی در بهبود و ارتقای زیست پذیری شهری در وضع حاضر شهر و بهبود عملکرد و شرایط زیست بخش مرکزی شهر بجنورد نه تنها در زمان حاضر بلکه در آینده نیز خواهد داشت.نتایج: با توجه به نتایج بدست آمده در زمینه پیشران های زیست پذیری بخش مرکزی شهر بجنورد، سرمایه گذاری و مطالعه و تحقیق در امکانات حمل و نقل عمومی و بهبود عملکرد پیاده راه های شهری می تواند نقش بسزایی در ارتقای زیست پذیری این بخش داشته باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  25 - تحلیل زیست‌پذیری در بخش مرکزی شهر تهران (مورد مطالعه: منطقه 12)
  الهام زارع آرش ثقفی اصل مهسا فریدی ثانی
  مقدمه: شهرهای امروزی به اصلی‌ترین مکان برای کار و زندگی انسان‌ها تبدیل شده‌اند. هدف غایی یک شهر ایجاد محیطی دلنشین و راحت برای مردمی است که در آن زندگی می‌کنند. زیست‌پذیری به عنوان رویکردی در راستای دستیابی به توسعه پایدار شهری و مجموعه‌ای از ویژگی‌هایی که محیط شهر را ب أکثر

  مقدمه: شهرهای امروزی به اصلی‌ترین مکان برای کار و زندگی انسان‌ها تبدیل شده‌اند. هدف غایی یک شهر ایجاد محیطی دلنشین و راحت برای مردمی است که در آن زندگی می‌کنند. زیست‌پذیری به عنوان رویکردی در راستای دستیابی به توسعه پایدار شهری و مجموعه‌ای از ویژگی‌هایی که محیط شهر را به مکانی جذاب برای زندگی تبدیل می‌کند، مطرح می‌باشد. هدف: هدف این پژوهش تحلیل زیست‌پذیری در منطقه 12 شهر تهران است. روش شناسی تحقیق: روش تحقیق به صورت توصیفی – تحلیلی بوده و نوع آن کاربردی می‌باشد. منطقه‌‌ 12 طبق ‌آمار‌ سال‌‌ 1395،‌‌ 240720 نفر ‌جمعیت ‌‌دارد‌. برای ‌برآورد ‌تعداد‌ نمونه ‌از ‌فرمول‌ کوکران ‌استفاده ‌گردید.‌ بر‌ این ‌اساس ‌تعداد ‌نمونه‌ مورد‌ مطالعه ‌در ‌منطقه 12،‌382 مورد ‌است که در‌ بین ‌‌13 محله توزیع ‌گردید‌. و در نهایت داده‌های بدست آمده با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS و ArcGIS تجزیه و تحلیل شدند. ‌ یافته ها و بحث: نتایج نشان‌ داد ‌که‌ وضعیت ‌کنونی ‌زیست‌پذیری‌ منطقه‌ 12، ‌اگرچه ‌ارتباط ‌و ‌پیوندهای ‌محکمی ‌با‌ وضعیت ‌و ‌شرایط‌ خاص ‌و ‌درونی ‌موجود ‌آن ‌چون‌ کمبود ‌امکانات‌ تفریحی‌ و ‌گذران ‌اوقات ‌فراغت،‌ کاهش ‌تمایل ‌به ‌سکونت ‌در ‌منطقه ‌و‌ محله‌های ‌آن، ‌ناامنی، ‌عدم‌ مشارکت‌ در ‌تصمیمات‌ شورای ‌شهر،‌ ‌نبود ‌فضاهای‌ عمومی ‌مطلوب،‌ عدم ‌حفاظت ‌شهرداری ‌و‌ میراث ‌فرهنگی ‌از ‌آثار ‌و ‌بناهای ‌تاریخی ‌منطقه‌ و ‌بسیاری ‌موارد‌ دیگر‌ دارد، ‌اما ‌به ‌هیچ‌روی‌ جدایی ‌از ‌تحولات ‌و ‌فراینددهای‌ مختلف ‌سیاسی، ‌اقتصادی‌، اجتماعی،‌ محیطی ‌و‌..‌. اثرگذار ‌بر ‌شهر ‌تهران ‌و ‌بخش ‌مرکزی ‌آن ‌در ‌طول ‌زمان ‌نبوده ‌است.‌ تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  26 - بررسی و اولویت‌بندی متغیر‌های تأثیرگذار بازاریابی در جذب گردشگران مطالعه موردی: روستا‌های بخش مرکزی شهرستان کاشمر
  خدیجه بوزر جمهری علی واعظ طبسی
  کشور از این صنعت، نیازمند توسعه زیرساخت‌های مناسب و تبلیغات و بازاریابی مطلوب است.هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر بررسی و اولویت‌بندی عوامل و متغیر‌های تأثیرگذار بازاریابی بر جذب گردشگران روستا‌های بخش مرکزی شهرستان کاشمر است و پنج روستایی که دارای بیشترین جاذبه هستند برای ای أکثر

  کشور از این صنعت، نیازمند توسعه زیرساخت‌های مناسب و تبلیغات و بازاریابی مطلوب است.هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر بررسی و اولویت‌بندی عوامل و متغیر‌های تأثیرگذار بازاریابی بر جذب گردشگران روستا‌های بخش مرکزی شهرستان کاشمر است و پنج روستایی که دارای بیشترین جاذبه هستند برای این انجام این تحقیق انتخاب شدند.روش‌شناسی تحقیق: روش تحقیق توصیفی و تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی است. جهت تجزیه‌وتحلیل اطلاعات از نرم‌افزارهای spss و Expert Choice استفاده شد و برای سنجش و اولویت‌بندی عوامل تأثیرگذار بازاریابی، از نظرات 16 متخصص حوزه گردشگری و کارشناسان اداره میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان بهره‌گیری گردید. همچنین با تعداد 150 نفر از گردشگران در دسترس هنگام بازدید از اماکن گردشگری پنج روستا‌ی منتخب ( فروتقه، زنده جان، جردوی، کسرینه و قوژد)، مصاحبه و نسبت به تکمیل پرسشنامه محقق ساخته، اقدام شد.یافته ها و بحث: نتایج نشان داد که در بین عوامل تأثیرگذار بر جذب گردشگران روستایی، به ترتیب تبلیغات و بازاریابی با وزن 209/0 و موقعیت مکانی با وزن 074/0، بالاترین و پایین‌ترین عوامل هستند.نتایج: نتایج آزمون T تک نمونه‌ای نشان داد، میانگین تمامی متغیر‌ها بالاتر از حد میانه نظری3 است که نشان‌دهنده تأثیر بالای متغیر‌ها در جذب گردشگران است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  27 - تحلیل فضایی سطح برخورداری نواحی روستایی با رویکرد عدالت توزیعی مطالعه موردی: دهستان‌های بخش مرکزی شهرستان ارومیه
  موسی کمانرودی طاهر پریزادی حجت میرزازاده
  برنامه‌ریزی مساوات محور باید از راهکارهای کالبدمحور و فن سالارانه فاصله گرفته و به سمت سیاست‌های چند و مشارکت جویانه حرکت کرد و در آن به مدیریت محلی قدرت داد. از این منظر، نقطه اشتراک برنامه‌ریزی و عدالت اجتماعی، عدالت توزیعی است. هدف از این پژوهش بررسی سطح برخورداری نو أکثر

  برنامه‌ریزی مساوات محور باید از راهکارهای کالبدمحور و فن سالارانه فاصله گرفته و به سمت سیاست‌های چند و مشارکت جویانه حرکت کرد و در آن به مدیریت محلی قدرت داد. از این منظر، نقطه اشتراک برنامه‌ریزی و عدالت اجتماعی، عدالت توزیعی است. هدف از این پژوهش بررسی سطح برخورداری نواحی روستایی بخش مرکزی شهرستان ارومیه از نهاده‌ها و امکانات و مقایسه دهستان‌ها از منظر بهره مندی از امکانات و خدمات می‌باشد. که 55 متغیّر در قالب 6 بعد (آموزشی- فرهنگی، مذهبی، زیربنایی- مخابرات و ارتباطات، سیاسی- اداری، بهداشتی درمانی، بازرگانی وخدمات) برای مطالعه انتخاب و با مدل‌های گاتمن، موریس، تاکسونومی عددی، ویکور رتبه بندی و سطح بندی مناطق انجام شد. در نهایت با توجه به شرایط جغرافیایی متفاوت منطقه، نتایج بدست آمده با مدل کپ‌لند تلفیق شد و سطح بندی نهایی صوذت پذیرفت که نشان دهنده تفاوت برخورداری در سطح دهستان‌ها و نبود عدالت توزیعی در میان آنها است. بدین صورت که دهستان بکشلوچای و باراندوزچای شمالی به ترتیب در سطح برخوردار و محروم قرار می‌گیرند. برای کاهش نابرابری‌های مناطق پیشنهادهایی ازجمله ایجاد و تقویت مراکز خدمات رسانی در سطح دهستان‌ها، ایجاد تعادل و توازن در توزیع خدمات زیربنایی و روبنایی در سطح دهستان‌ها با اولویت دهستان‌های محروم، اولویت سرمایه‌گذاری با بخش‌های محروم و توسعه نواحی محروم ارائه شد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  28 - تحلیلی پیرامون اثرات و پیامدهای تغییر کاربری اراضی کشاورزی در روستاهای بخش مرکزی شهرستان لاهیجان در دهه اخیر
  سید رحیم مشیری محمد تقی قماش پسند
  شهرستان لاهیجان و به خصوص روستاهای بخش مرکزی آن از لحاظ تنوع محصولات، بسیار غنی بوده و حفظ اراضی کشاورزی (مزارع برنج) یا شالیزار، باغات چای و توتستان ها برای نوغانداری علاوه بر آثار فراوان از جمله: تولید غذا، نوشابه سالم و الیاف ابریشمی عدم مهاجرت روستاییان به شهرها و أکثر

  شهرستان لاهیجان و به خصوص روستاهای بخش مرکزی آن از لحاظ تنوع محصولات، بسیار غنی بوده و حفظ اراضی کشاورزی (مزارع برنج) یا شالیزار، باغات چای و توتستان ها برای نوغانداری علاوه بر آثار فراوان از جمله: تولید غذا، نوشابه سالم و الیاف ابریشمی عدم مهاجرت روستاییان به شهرها و جلوگیری از ازدیاد مشکلات شهرنشینی، ایجاد اشتغال، خودکفایی از لحاظ محصولات کشاورزی به خصوص برنج، چای و ابریشم و عدم وابستگی به بیگانگان (استقلال سیاسی) و عدم آلودگی محیط زیست و تبعات منفی دیگر از لحاظ کالبدی - فضایی، اجتماعی- فرهنگی می تواند در حفظ گوناگونی محصولات تولیدی از جمله برنج، چای و ابریشم نقش بسیار مهمی داشته باشد، در صورتی که اگر زمین ه ای کشاورزی به کاربر ی های غیر کشاورزی تبدیل شود چنین فایده ای را از دست خواهیم داد. این تحقیق در پی آن است تا علل تغییر کاربری اراضی کشاورزی (مزارع برنج، باغات چای، توتستان ها) را در 30 روستای بخش مرکزی شهرستان لاهیجان که با استفاده از فرمول کوکران انتخاب شده اند را بررسی نماید. و اثرات و پیامدهای فیزیکی (کالبدی)، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، زیست محیطی را دریابد. روش پ‍ژوهش از نوع مطالعات توصیفی و - تحلیلی است که برای جمع آوری داده و اطلاعات مورد نیاز از مطالعه ی کتابخانه ای و پیمایش میدانی و همچنین ابزار پرسش نامه استفاده شده است و برای داده پردازی و تحلیل اطلاعات مدل تحلیلیSWOTمورد بهره برداری قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان می دهد که قوانین تغییرکاربری در حفاظت از اراضی کشاورزی چندان کار ساز نبوده و بعلاوه تغییرات کالبدی، ‌اجتماعی،‌ فرهنگی، اقتصادی و زیست محیطی در روستاها مورد مطالعه به خصوص روستاهای پیرامونی حوزه نفوذ مشهود تر است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  29 - نقش استقرار صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی بر پایداری اقتصادی روستاها
  حسین فراهانی اکبر حسین زاده نسرین سهرابی
  پایداری اقتصادی عاملی حیاتی در ماندگاری جمعیت روستایی شناخته می شود. پژوهش حاضرباتوجه مشکلات منطقه مورد مطالعه نظیر درآمد محدود و ناپایدار، عدم تنوع درفعالیت های اقتصادی، کمبود فرصتهای اشتغال، گسترش بیکاری وبه تبع آن مهاجرتهای روستایی و با هدف تبیین عوامل مؤثر در پایدار أکثر

  پایداری اقتصادی عاملی حیاتی در ماندگاری جمعیت روستایی شناخته می شود. پژوهش حاضرباتوجه مشکلات منطقه مورد مطالعه نظیر درآمد محدود و ناپایدار، عدم تنوع درفعالیت های اقتصادی، کمبود فرصتهای اشتغال، گسترش بیکاری وبه تبع آن مهاجرتهای روستایی و با هدف تبیین عوامل مؤثر در پایداری اقتصادی و بویژه بررسی نقش استقرار صنایع تبدیلی و تکمیلی درپایداری اقتصادی تدوین گردیده است. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی و با استفاده از مطالعات اسنادی و پیمایش میدانی در قالب تکمیل پرسشنامه،مشاهده مستقیم و علنی ومصاحبه انجام شده است.برای بررسی نقش صنایع تبدیلی و تکمیلی در پایداری اقتصادی روستاها ازآزمون من ویتنی و آزمونTاستفاده گردیده است.جامعه آماری پژوهش شامل کلیه روستاهای دارای سکنه بخش مرکزی شهرستان زنجان و15048خانوار ساکن در آن می باشدکه با استفاده از فرمول اصلاح شده کوکران تعداد156خانوار به عنوان نمونه انتخاب گردید. تحقیق حاضر به دنبال پاسخ گویی به این سوال است که استقرار صنایع تبدیلی و تکمیلی چه نقشی در پایداری اقتصادی روستاهای منطقه مورد مطالعه دارد. نتایج تحقیق نشانگرآن است که استقرار صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی باعث افزایش پایداری اقتصادی در روستاهای مورد مطالعه می گردد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  30 - بازشناسی مفهوم زیست پذیری با تاکید بر ارتقاء ساختار فضایی- کالبدی ( نمونه موردی: بخش مرکزی شهر رشت)
  میر نوید میرحق جو شادی پاکزاد وحید بیگدلی راد
  امروزه مراکز شهری در اثر مسائل اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی، کالبدی به یك مکان با مشکلات گوناگون تبدیل که زندگی در آن دشوار و فرسودگی آن علاوه بر موضوع کالبدی یک فرآیند اقتصادی و اجتماعی نیز می باشد. این پژوهش با هدف بازشناسی مفهوم زیست پذیری تلاش نموده وضع موجود بخش مر أکثر

  امروزه مراکز شهری در اثر مسائل اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی، کالبدی به یك مکان با مشکلات گوناگون تبدیل که زندگی در آن دشوار و فرسودگی آن علاوه بر موضوع کالبدی یک فرآیند اقتصادی و اجتماعی نیز می باشد. این پژوهش با هدف بازشناسی مفهوم زیست پذیری تلاش نموده وضع موجود بخش مرکزی شهر رشت را بررسی، ویژگی و صفات آن را مطالعه و با توصیف منظم وضعیت فعلی آن، دلایل چگونه بودن و چرایی وضعیت مسئله و ابعاد آن و شرایط زیست پایدار را تبیین و شهری انسان محور و قابل زیست را برای همه ساکنان آن ترسیم نماید. روش تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ ماهیت علّی با مطالعات گسترده کتابخانه ای و میدانی می باشد. هدف کلی پژوهش شناخت و تحلیل وضعیت موجود زیست پذیری محلات بخش مرکزی شهر رشت و درک علل، فرایندها و زمینه های موثر بر وضعیت زیست پذیری و ارتقاء ساختار فضایی و کالبدی است. براساس یافته های پژوهش و تحلیل داده ها میزان میانگین موجود ابعاد زیست پذیری محلات بخش مرکزی شهر رشت از میانگین مفروض پایین تر است. بعد اجتماعی با میانگین46/2 از وضعیت مطلوبتر و بعد زیست محیطی با میانگین 084/2 وضعیت بحرانی تری نسبت به ابعاد دیگر را دارا می باشد. بر اساس نظرات خبرگان، متخصصان و مدیران شهری تاثیر عوامل کلان زیرساخت وخدمات شهری با میانگین63/3 بیشترین و عوامل کلان زیست محیطی با میانگین 10/3 کمترین تاثیر را بر زیست پذیری بخش مرکزی شهر رشت دارد. همچنین شاخص اجتماعی با میانگین 95/3 بیشترین و شاخص اقتصادی با میانگین 72/3 کمترین مطلوبیت را برای سنجش زیست پذیری بخش مرکزی شهر رشت را دارند. آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که بین متغیر مستقل ابعاد سه گانه زیست پذیری و متغیر وابسته ساختار فضایی-کالبدی رابطه معنی دار و مثبت وجود دارد. بتحلیل مسیر متغیر مستقل بر متغیر وابسته نشان داد متغیر زیست محیطی با ضریب 625/0 بیشترین و متغیر اقتصادی با ضریب 411/0 کمترین تاثیر برساختار فضایی-کالبدی محلات بخش مرکزی شهر رشت دارد. تفاصيل المقالة