فهرس المقالات بای‌پلات

• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  1 - ارزیابی تحمل به کم آبی هیبریدهای ذرت (Zea mays) با استفاده از شاخص‌های تحمل خشکی
  محسن فرشادفر هوشمند صفری هومن شیروانی مصطفی امجدیان هوشنگ رحمتی
  به‌منظور بررسی تحمل خشکی هیبریدهای ذرت، آزمایشی در به‌صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه پیام نور مرکز کرمانشاه در سال ۱۳۹۲ انجام گرفت. فاکتور اصلی شامل تنش خشکی (شرایط تنش و شرایط نرمال) و فاکتور فرعی شامل نه هیبرید ذرت بود. نتا أکثر

  به‌منظور بررسی تحمل خشکی هیبریدهای ذرت، آزمایشی در به‌صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه پیام نور مرکز کرمانشاه در سال ۱۳۹۲ انجام گرفت. فاکتور اصلی شامل تنش خشکی (شرایط تنش و شرایط نرمال) و فاکتور فرعی شامل نه هیبرید ذرت بود. نتایج تجزیه واریانس نشان‌دهندۀ واکنش متفاوت هیبرید های موردمطالعه برای عملکرد دانه و امکان انتخاب هیبرید‌ها بر اساس عملکرد است. مقایسه مقادیر عددی و رتبه هر هیبرید بر اساس شاخص های تحمل خشکی مبتنی بر عملکرد دانه نشان داد که هیبریدهای شماره یک، سه، هفت و هشت به‌عنوان هیبرید‌های متحمل خشکی شناسایی گردیدند. نتایج همبستگی میان شاخص‌های تحمل خشکی و عملکرد در شرایط تنش و بدون تنش نشان داد که شاخص‌های STI، MP، GMP، HAR، SSPI، K1STI، K2STI و YI دارای همبستگی مثبت معنی دار با Yp و Ys بوده و برای انتخاب هیبریدهای با عملکرد بالا در هر دو شرایط مناسب هستند. ترسیم بای پلات گابریل بر اساس تجزیه به مؤلفه های اصلی انجام گرفت. بر اساس این تجزیه دو مؤلفه اول حدود 98 درصد از تغییرات داده ها را توجیه نمودند. نتایج نشان داد که هیبریدهای موردمطالعه در دو ناحیه پتانسیل عملکرد بالا و ناحیه پتانسیل عملکرد ضعیف قرار گرفتند، به‌طوری‌که هیبریدهای شماره یک، سه، هفت و هشت با قرارگرفتن در مجاورت بردارهای تحمل به تنش خشکی به‌عنوان هیبریدهای برتر شناسایی شدند. تجزیه خوشه ای بر اساس شاخص های برتر هیبریدهای مورد مطالعه را در دو گروه کلی تفکیک کرد که این نتایج با نتایج حاصل از ترسیم بای پلات گابریل مطابقت کامل نشان داد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  2 - تحلیل عاملی، همبستگی ژنتیکی و روابط علیت صفات مختلف در ژنوتیپ‌های گندم دوروم
  حدیث حیدری نژاد احمد اسماعیلی طهماسب حسین پور حمیدرضا عیسوند
  به منظور بررسی روابط علی و معلولی صفات مؤثر بر عملکرد دانه گندم دوروم، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 18 ژنوتیپ در چهار تکرار در سال زراعی 94-1393 در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان انجام شد. در تجزیه به عامل‌ها، فاکتور اول عا أکثر

  به منظور بررسی روابط علی و معلولی صفات مؤثر بر عملکرد دانه گندم دوروم، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 18 ژنوتیپ در چهار تکرار در سال زراعی 94-1393 در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان انجام شد. در تجزیه به عامل‌ها، فاکتور اول عامل مؤثر بر خصوصیات برگ پرچم، فاکتور دوم عامل مؤثر بر ارتفاع و فاکتور سوم عامل مؤثر بر عملکرد نامیده شد. طبق نتایج همبستگی ژنتیکی صفات عملکرد زیست‌توده، عملکرد کاه، تعداد دانه در سنبله و طول سنبله همبستگی مثبت بسیار قوی با عملکرد دانه داشتند. بر اساس نتایج رگرسیون گام به گام و تجزیه علیت، صفات عملکرد کاه، تعداد دانه در سنبله و طول پدانکل وارد مدل رگرسیونی شدند به طوری که عملکرد کاه دارای بیشترین اثر مستقیم و بزرگ بر عملکرد دانه بود. از آنجا که صفات تعداد دانه در سنبله و عملکرد کاه اهمیت بیشتری داشتند، می‌توان در برنامه‌های اصلاح گندم دوروم به این صفات توجه داشت. در این تحقیق، تجزیه بای پلات برای بررسی همزمان صفات و جایگاه ژنوتیپ ها در ارتباط با آنها استفاده شد و بر این اساس، ارقام Dehdasht، Seimareh، Pod-20 و Alas به عنوان بهترین ارقام معرفی شدند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  3 - تنوع ژنتیکی صفات مختلف زراعی در ژنوتیپ‌های برنج (Oryza sativa L.)
  نسیم رنج کش مرتضی سام دلیری پوریا مظلوم امیرعباس موسوی ولی الله رامئه
  برنج یکی از مهمترین محصولات استراتژیک است که به‌عنوان غذای اصلی مردم در جهان به شمار می‌رود. در همین راستا آزمایشی با 30 ژنوتیپ بومی و اصلاح شده برنج در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال 1395-96 با چهار تکرار به أکثر

  برنج یکی از مهمترین محصولات استراتژیک است که به‌عنوان غذای اصلی مردم در جهان به شمار می‌رود. در همین راستا آزمایشی با 30 ژنوتیپ بومی و اصلاح شده برنج در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال 1395-96 با چهار تکرار به اجرا درآمد. صفات مورد مطالعه، ارتفاع بوته، طول خوشه، تعداد پنجه، تعداد کل دانه، تعداد دانه پر، تعداد دانه پوک، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، شاخص کلروفیل و طول دوره رویش بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که ژنوتیپ‌ها از نظر صفات مورد بررسی اختلاف معنی‌داری دارند که بر وجود تنوع ژنتیکی بین ژنوتیپ‌ها دلالت دارد. نتایج مقایسات میانگین نشان داد که بیشترین میانگین تعداد کل دانه و تعداد دانه پر در خوشه متعلق به ژنوتیپ کشوری بود. نتایج تجزیه به مؤلفه‌های اصلی نشان داد که پنج مؤلفه اول،050/78 درصد از تغییرات کل داده‌ها را محاسبه نمودند. تجزیه خوشه‌ای به روش جفت گروه بدون وزن با میانگین حسابی (UPGMA) و با معیار فاصله اقلیدسی برای صفات مورد بررسی، ژنوتیپ‌های مورد مطالعه را در پنج گروه تفکیک کرد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  4 - بررسی واکنش هیبریدهای ذرت به تنش خشکی با استفاده از شاخص‌های فیزیولوژیکی و تحمل به تنش
  محمد مرادی سید سجاد حسینی‌فالحی
  تتنش خشکی یکی از مهمترین تنش‌های محیطی در کشاورزی است و بهبود عملکرد دانه تحت تنش خشکی یکی از اهداف مهم اصلاح نباتات است. به منظور بررسی شاخص‌های تحمل به خشکی 15 هیبرید ذرت پژوهشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار و به طور جداگانه در دو رژیم رطوبتی شامل آبیاری أکثر

  تتنش خشکی یکی از مهمترین تنش‌های محیطی در کشاورزی است و بهبود عملکرد دانه تحت تنش خشکی یکی از اهداف مهم اصلاح نباتات است. به منظور بررسی شاخص‌های تحمل به خشکی 15 هیبرید ذرت پژوهشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار و به طور جداگانه در دو رژیم رطوبتی شامل آبیاری بر اساس 90 و 140-130 میلی‌متر تبخیر از تشت تبخیر در دزفول در سال 1393 اجرا گردید. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که بیشترین عملکرد دانه در هر دو شرایط تنش و مطلوب به هیبرید‌های SD/3×5-CH/1، CML×SD/3 و CML×5-CH/1 تعلق داشت. در ژنوتیپ‌های مورد بررسی کلیه صفات از جمله صفت محتوی نسبی آب برگ در شرایط تنش نسبت به شرایط مطلوب کاهش نشان دادند، اما صفت مهمی مانند وزن ریشه در شرایط تنش نسبت به شرایط مطلوب افزایش یافت. نتایج ضرایب همبستگی نشان داد که عملکرد دانه با صفات محتوی نسبی آب برگ و وزن ریشه در شرایط تنش هم‌بستگی مثبت و معنی‌داری داشتند، بنابراین می‌توان از این شاخص‌ها برای گزینش در شرایط تنش استفاده نمود. با توجه به تحلیل هم‌بستگی بین عملکرد دانه در شرایط تنش و مطلوب و شاخص‌های تحمل به خشکی و نیز به کمک نمایش گرافیکی بای‌پلات، شاخص‌های MP، GMP و STI به عنوان شاخص‌های برتر معرفی گردیدند. همچنین با توجه به رابطه مؤلفه‌ها در نمودار بای‌پلات هیبرید‌های SD/3×5-CH/1، CML×SD/3 و CML×5-CH/1 به عنوان متحمل‌ترین و هیبرید‌های 7-CH/3× K18×2-CH/5، K18×2-CH/1×K18×2-CH/5 و 5-CH/1×7-CH/3 به عنوان حساس‌ترین هیبرید‌ها نسبت به تنش خشکی معرفی شدند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  5 - ارزیابی سازگاری ژنوتیپ‌های برنج به روش GGE بای‌پلات به منظور کشت فراسرزمینی در چند کشور آسیای مرکزی و غربی
  حسین رحیم سروش عباس شهدی کومله علیرضا ترنگ مریم حسینی چالشتری مهرزاد اله‌قلی‌پور علیرضا حقیقی حسنعلیده
  این تحقیق جهت بررسی سازگاری و مقایسه عملکرد و برخی صفات مهم زراعی و کیفی برنج با استفاده از 14 ژنوتیپ برنج شامل 12 رقم و لاین ارسالی از مؤسسه تحقیقات برنج به همراه یک شاهد منطقه‌ای (خزر) و یک شاهد بومی (هاشمی، استقلال، یاسمین و عثمان‌چیک) در محیط شالیزارهای مناطقی از کش أکثر

  این تحقیق جهت بررسی سازگاری و مقایسه عملکرد و برخی صفات مهم زراعی و کیفی برنج با استفاده از 14 ژنوتیپ برنج شامل 12 رقم و لاین ارسالی از مؤسسه تحقیقات برنج به همراه یک شاهد منطقه‌ای (خزر) و یک شاهد بومی (هاشمی، استقلال، یاسمین و عثمان‌چیک) در محیط شالیزارهای مناطقی از کشورهای ایران، آذربایجان، ترکیه و عراق به عنوان اوّلین پروژه تحقیقاتی بین‌‌المللی برای کشورهای منطقه آسیای مرکزی و غربی و تحت برنامه ایجاد شبکه تحقیقات و ارزیابی چند محیطی برای بهبود ذخایر ژنتیکی برنج در غالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تجزیه واریانس ساده و مرکب، مقایسه میانگین صفات و تجزیه پایداری به روش GGE بای‌پلات انجام گرفت. نتایج تجزیه پایداری عملکرد براساس تجزیه مرکب در سه منطقه ترکیه، عراق و ایران به روش GGE بای‌پلات نشان داد که پایدارترین ژنوتیپ‌ها به ترتیب ژنوتیپ‌های گوهر، درفک، 184104-34، 184104-11، 18333-12 و 18425-20 می‌باشند. این ژنوتیپ‌ها دارای عملکرد بالاتر از متوسط کل بودند. نتایج حاصل از این پژوهش منجر به انتخاب لاین 18426-56-3 در ترکیه، دو رقم درفک و شیرودی در عراق، پنج لاین‌ امیدبخش شامل 18425-20، 18426-56-3، 184104-34، 184104-11 و 18433-12 در ایران، ارقام گوهر، شیرودی، درفک و لاین 184104-11 در آذربایجان به عنوان لاین‌‌های با عملکرد بالا و متوسط و دارای خصوصیات زراعی وکیفیت دانه مطلوب، جهت ارزیابی در آزمایش‌های پیشرفته‌تر در برنامه اصلاح و معرفی مستقیم رقم، گردید. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  6 - شناسایی ژنوتیپ‌های برنج متحمل به تنش خشکی با تجزیه و تحلیل چندمتغیره
  رضا کریم کشته حسین صبوری
  10.22034/aej.2016.521621
  به منظور شناسایی ژنوتیپ­های برنج متحمل به شرایط تنش خشکی، 14 ژنوتیپ برنج در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در دو شرایط غرقاب و تنش خشکی در شهرستان علی­آباد کتول در سال زراعی 91-90 مورد آزمایش قرار گرفتند. تفاوت بسیار معنی­داری بین ژنوتیپ­ه أکثر

  به منظور شناسایی ژنوتیپ­های برنج متحمل به شرایط تنش خشکی، 14 ژنوتیپ برنج در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در دو شرایط غرقاب و تنش خشکی در شهرستان علی­آباد کتول در سال زراعی 91-90 مورد آزمایش قرار گرفتند. تفاوت بسیار معنی­داری بین ژنوتیپ­ها از نظر کلیه صفات مورد مطالعه وجود داشت که بیانگر وجود تنوع ژنتیکی بین ژنوتیپ­ها بود. تحلیل همبستگی بین عملکرد در شرایط غرقاب و تنش خشکی و شاخص تحمل به خشکی نشان داد که شاخص­های حساسیت به تنش، تحمل، میانگین عملکرد، میانگین هندسی، میانگین هارمونیک و عملکرد را به عنوان شاخص­هایی برتر در هر دو شرایط غرقاب و تنش خشکی که قادرند ژنوتیپ­های مقاوم با عملکرد بالا را نشان دهند انتخاب نمود. تجزیه خوشه­ای ژنوتیپ­ها به کمک شاخص­های تحمل به خشکی انجام شد. براساس این نمودار ژنوتیپ­ها به سه گروه تقسیم شدند. ژنوتیپ­های Graldo، IRAT216، غریب سیاه ریحانی، USEN، IR63372-15 که در گروه سوم قرار گرفتند و جزو ژنوتیپ­های حساس به خشکی بودند. با توجه به شاخص­های تحمل خشکی ژنوتیپ­های  سپیدرود، طارم محلی و IR83752-B-B-12-3 نظر به دارا بودن بیشترین میزان عملکرد در هر دو شرایط محیطی و داشتن  شاخص تحمل به تنش بالا به عنوان ژنوتیپ­های متحمل پیشنهاد می­شوند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  7 - استفاده از تجزیه کلاستر و تجزیه به مؤلفه‌های اصلی برای گزینش گروهی لاین‌های اینبرد گندم در شرایط دیم
  زهرا عابدی جلال صبا افشین توکلی کاظم سلیمانی
  به‌منظور گزینش لاین‌های پرمحصول و سازگار گندم برای شرایط دیم، تعداد 165 لاین اینبرد گندم به همراه چهار رقم شاهد در قالب طرح لاتیس مربع (13 × 13) با دو تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان در سال زراعی 90 -1389 مورد مقایسه قرار گرفتند. صفات مورد ار أکثر

  به‌منظور گزینش لاین‌های پرمحصول و سازگار گندم برای شرایط دیم، تعداد 165 لاین اینبرد گندم به همراه چهار رقم شاهد در قالب طرح لاتیس مربع (13 × 13) با دو تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان در سال زراعی 90 -1389 مورد مقایسه قرار گرفتند. صفات مورد ارزیابی عبارت بودند از تعداد پنجه مؤثر، ارتفاع بوته، طول سنبله، طول ریشک، تعداد دانه در سنبله، تعداد دانه در بوته، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، بیوماس و شاخص برداشت. لاین‌ها از نظر کلیه صفات اختلاف معنی‌داری نشان دادند. تجزیه خوشه‌ای به روش Ward، 169 لاین را در سه گروه مجزا دسته‌بندی نمود. نتایج حاصل از تجزیه به مؤلفه‌های اصلی و رسم بای‌پلات‌ها نیز همخوانی نسبتاً زیادی با گروه‌بندی حاصل از تجزیه خوشه‌ای داشت. با توجه به نتایج گروه‌بندی‌ها و درجه اهمیت صفات در مقاومت به خشکی و عملکرد دانه تحت شرایط تنش، لاین‌های گروه سوم که لاین‌های پابلند با ویژگی‌های عملکردی خیلی مطلوب بودند، به‌عنوان بهترین لاین‌ها در میان 169 لاین مورد ارزیابی معرفی شده و استفاده از آن‎ها در برنامه‌های اصلاحی آتی توصیه می‌گردد. تفاصيل المقالة