ایرانشهر

حرية الوصول المقاله

1 - هویت ایرانی؛ نقد دیدگاه‌ها و ضرورت رویکرد تاریخی
محمد علی عسگری فهیمه مخبر دزفولی یونس فرهمند

10.30495/jhcin.2022.20101

هویت ملی، مهم‌ترین سرمایه فرهنگی و تاریخی هر کشوری است که در گذشته های دور شکل گرفته و نسل به نسل تداوم پیدا می کند. فقدان یک نگرش تاریخی به هویت ملی می تواند موجب برداشت های متناقض و خارج از مداری گردد که بعضا مناقشه‌برانگیز خواهد بود. بستر تاریخی یک هویت تا آن‌جا ا أکثر

هویت ملی، مهم‌ترین سرمایه فرهنگی و تاریخی هر کشوری است که در گذشته های دور شکل گرفته و نسل به نسل تداوم پیدا می کند. فقدان یک نگرش تاریخی به هویت ملی می تواند موجب برداشت های متناقض و خارج از مداری گردد که بعضا مناقشه‌برانگیز خواهد بود. بستر تاریخی یک هویت تا آن‌جا اهمیت دارد که برخی از متفکران، هویت را اساسا مقوله ای تاریخی قلمداد می کنند و بر این باورند که هویت ملی هر کشوری از انباشت سرمایه های یک ملت در طول تاریخ پدید آمده‌است و بنابراین سرگذشت مشترک تاریخی مهم‌ترین عنصر تعیین‌کننده در یک هویت قلمداد می شود. در این مقاله با شیوه کتابخانه ای و تحلیلی نخست برخی دیدگاه‌ها و برداشت‌ها پیرامون هویت ملی ایرانیان مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت با نقد آن‌ها به این پرسش پاسخ داده شده‌است که چه ضرورتی برای داشتن یک رویکرد تاریخی وجود دارد و فقدان آن چه پیامدهایی را به دنبال خواهد داشت؟ یافته های این تحقیق نشان می دهد برای روایت هویت یک ملت و نیز برای تمیز دادن روایت های درست از نادرست، داشتن یک رویکرد تاریخی ضرورتی انکارناپذیر است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2 - انسان‌گرایی فردوسی؛ احیای اندیشه ایرانشهری و پایان سکوت فرهنگ ایرانی
سهیلا لویمی

هویت و شخصیت هر ملتی در پرتو فرهنگ غنی و مترقی آن نهفته است. بنابراین اگر بیگانه ای بخواهد ملتی را از نظر سیاسی اجتماعی زمین گیر کند، آسان ترین راه‌اش هجوم به فرهنگ آن ملت است، زیرا با هجوم فرهنگی، آن ملت استحاله فرهنگی می‌شود و هویت و شخصیت خود را از دست می دهد. جامعه أکثر

هویت و شخصیت هر ملتی در پرتو فرهنگ غنی و مترقی آن نهفته است. بنابراین اگر بیگانه ای بخواهد ملتی را از نظر سیاسی اجتماعی زمین گیر کند، آسان ترین راه‌اش هجوم به فرهنگ آن ملت است، زیرا با هجوم فرهنگی، آن ملت استحاله فرهنگی می‌شود و هویت و شخصیت خود را از دست می دهد. جامعه شناسان فرهنگ را دارای سه جنبه شناختی، مادی(فنی) و سازمانی می دانند که جنبه شناختی عبارت است از باورداشت ها، اسطوره ها، ایدئولوژی ها، ارزش ها، رویکردها و دانش. فرهنگ را نیز، آداب و رسوم، عرف ها، قوانین و نقش هایی که با پایگاه های گوناگون یک فرهنگ هم‌بسته اند تشکیل می دهند. از همین منظر شاهنامه اثری است که در عهد سامانی ایرانیان را به بازسازی افکار ملی و خودشناسی ساسانی هدایت کرد و ایرانیان را به احیای مقام و مرتبه انسان به منظور خودشناسی و استقلال ملی، دعوت نمود. استقلالی که ساسانیان را بر آن داشت تا مناطق تحت سیطره خود را ایرانشهر بخوانند. پژوهش حاضر با بررسی کوتاهی در تاریخ ایران بعد از حمله اعراب به گرایش فردوسی برای تنظیم اثری چون شاهنامه در احیای فرهنگ و هویت ایرانی پرداخته است، تا نوع خاصی از انسان‌گرایی(اومانیسم) که در آن انسان کنش‌گر اصلی است و جای اسطوره ها را می‌گیرد و در جدال با ابرانسان ها، برای برپایی داد و خیر و نیکی پیروز می گردد را آشکار سازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3 - واکاوی حکمرانی خوب شهری در جغرافیای سیاسی شهرستان ایرانشهر
سعید خسروی حمید احمدی گارینه کشیشیان سیرکی محمد رضا قائدی

از طریق حکمرانی خوب شهری نوعی از توسعه پدید می‌آید که در آن فقرا حق تقدم دارند، امور زنان بهبود می یابد، محیط‌زیست پایدار ایجاد می‌شود و فرصت‌های اشتغال و عوامل رفاهی پدید می‌آیند. به‌ این ‌ترتیب مفهوم حکمرانی خوب و توسعه پایدار انسانی جدایی‌ناپذیر است. هدف از شاخص‌های أکثر

از طریق حکمرانی خوب شهری نوعی از توسعه پدید می‌آید که در آن فقرا حق تقدم دارند، امور زنان بهبود می یابد، محیط‌زیست پایدار ایجاد می‌شود و فرصت‌های اشتغال و عوامل رفاهی پدید می‌آیند. به‌ این ‌ترتیب مفهوم حکمرانی خوب و توسعه پایدار انسانی جدایی‌ناپذیر است. هدف از شاخص‌های حکمرانی خوب شهری سنجش اندازه‌گیری و کیفیت اداره امور شهری است. سوال اصلی مقاله حاضر این است که با توجه به نقش حکمرانی خوب در توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی کشورها، از دید نخبگان استان سیستان و بلوچستان؛ به کدام‌یک از شاخصه‌های حکمرانی خوب در جهت توسعه شهرستان ایرانشهر بایستی اولویت داد؟ روش این مقاله توصیفی- تحلیلی است. یافته های مقاله نشان می دهد که توسعه ‌یافتگی و رفع محرومیت در استان سیستان و بلوچستان نیازمند تبیین یک الگوی جامع حکمرانی خوب و اجرای آن است در پژوهش پیشرو با توجه به ظرفیت سنجی اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی با نگاه به آینده می‌توان یک الگوی جامع و هماهنگ با شرایط زیست جامعه ‌شهرستان ایرانشهر ارائه نمود. در تحقیق حاضر سعی شده است ابتدا شاخص‌های حکمرانی خوب شهری با توجه به وضعیتاین شهر، اولویت‌بندی شود و سپس فاصله وضع موجود و مطلوب، مشخص گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4 - مفهوم و مبانی خرد سیاسی در کلیله و دمنه
مهدی حسنی باقری شریف آباد حامد حسینخانی

چکیده:کلیله و دمنه اندرزنامه‌ای است درباره حکومت و سیاست که خطوط اصلی آن بر محور اندیشه‌های ایرانشهری است. خرد یکی از برجسته‌ترین این محورها است که می‌توان در عرصه حکومت‌داری ازآن به خرد سیاسی تعبیر کرد. هدف اصلی این مقاله واکاوی مفهوم و مبانی خرد در مفهوم سیاسی آن در ک أکثر

چکیده:کلیله و دمنه اندرزنامه‌ای است درباره حکومت و سیاست که خطوط اصلی آن بر محور اندیشه‌های ایرانشهری است. خرد یکی از برجسته‌ترین این محورها است که می‌توان در عرصه حکومت‌داری ازآن به خرد سیاسی تعبیر کرد. هدف اصلی این مقاله واکاوی مفهوم و مبانی خرد در مفهوم سیاسی آن در کلیله و دمنه است. تلاش شده است با طرح پرسشی درباره مفهوم و مبانی خردسیاسی در این اثر و با استفاده از روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی و با گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه‌ای، در جهت دستیابی به این هدف حرکت کرد. درفرضیه‌ی اصلی مفهوم خرد سیاسی روش و منش اداره امور، و مبانی آن مواردی چون توامانی دین و سیاست، عدالت، اندیشه شاهی ـ آرمانی، و فره ایزدی معرفی گردیده است. در نهایت نویسنده به این نتیجه دست یافته که خرد سیاسی در کلیله و دمنه به معنای کلی روش و منش سیاسی اداره امور متاثر از مبانی و ساختار کلی آن در اندیشه‌های کهن ایرانی به ویژه در اندیشه‌های سیاسی ایرانشهری است و نمودهای آن را می‌توان در باب‌های گوناگون این اثر بر حسب موقعیت‌ و شرایط، در قالب حکایت‌ها‌ی گوناگون بررسی کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

5 - گذار از حماسه پهلوانی به حماسه عرفانی: تاملاتی در وجوه سیاسی حکمت اشراق
احمد بستانی

مقاله حاضر به بررسی فهم سهروردی از شاهنامه فردوسی می‌پردازد. شاهنامه همواره بازتاب‌دهنده هویت ایرانی و تداوم تاریخی آن در دوره اسلامی بوده است و تفاسیر و تعابیر مختلفی از حکایت‌ها و شخصیت‌های آن عرضه شده است. یکی از این مکاتب تفسیری حکمت اشراق سهروردی است که به‌طور خاص أکثر

مقاله حاضر به بررسی فهم سهروردی از شاهنامه فردوسی می‌پردازد. شاهنامه همواره بازتاب‌دهنده هویت ایرانی و تداوم تاریخی آن در دوره اسلامی بوده است و تفاسیر و تعابیر مختلفی از حکایت‌ها و شخصیت‌های آن عرضه شده است. یکی از این مکاتب تفسیری حکمت اشراق سهروردی است که به‌طور خاص در رساله‌های فارسی او عرضه شده است. مقاله حاضر بر فهم و درک سهروردی از شاهنامه و مضامین آن متمرکز است و می‌کوشد وجوهی از آن را که به مباحث فلسفه سیاسی مرتبط‌اند، مورد تأکید قرار دهد. بی‌‌تردید هانری کربن مهم‌ترین اندیشمندی بود که در دوران معاصر به نسبت حکمت اشراق و شاهنامه توجه کرده است. در این مقاله با بهره‌گیری از برخی تأملات کربن در باب آنچه وی گذار از حماسه پهلوانی به حماسه عرفانی خوانده است، می‌کوشیم وجوهی سیاسی از این گذار را در حکمت اشراقی و به‌طور گسترده‌تر در تاریخ اندیشه اسلامی در ایران، مورد مطالعه قرار دهیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

6 - صلاح ملک در اندیشه سیاسی ایران؛ مقایسه دوران پیشا اسلامی و دوران اسلامی
سید علی میرموسوی

مفهوم مصلحت از مفاهیم با اهمیت و پر کاربرد در تاریخ اندیشه سیاسی است. با نگاهی به میراث سیاسی بر جای مانده از ایران باستان و مقایسه آن با آثار دوران اسلامی می توان دریافت صلاح ملک مفهومی کانونی در اندیشه سیاسی ایران بوده است. در دوران ایران شهری، رعایت مصالح ملک و مردم أکثر

مفهوم مصلحت از مفاهیم با اهمیت و پر کاربرد در تاریخ اندیشه سیاسی است. با نگاهی به میراث سیاسی بر جای مانده از ایران باستان و مقایسه آن با آثار دوران اسلامی می توان دریافت صلاح ملک مفهومی کانونی در اندیشه سیاسی ایران بوده است. در دوران ایران شهری، رعایت مصالح ملک و مردم از ویژگی های شاهی نیک و آرمانی بوده و به عنوان معیاری برای تمایز نظام سیاسی مطلوب از نامطلوب به کار می رفته است. در دوران اسلامی نیز با ترجمه آثار ایرانی، این مفهوم در سیاستنامه ها بازتاب یافت و سیاست بر پایه مصلحت را در پی داشت. از این نظر می توان ادعا کرد، صلاح ملک معنایی نزدیک به مصلحت عمومی در فلسفه سیاسی کلاسیک غرب داشته و پایبندی به آن معیاری برای مشروعیت قلمداد می شده است. مقاله حاضر با ایضاح و تبیین این مفهوم، جایگاه و نقش آن را در تاریخ اندیشه سیاسی ایران مورد بررسی و تحلیل قرار می دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

7 - مفهوم رنگ در کتاب سوم دینکرد
گلفام شریفی

واژه رنگ در دو معنای حقیقی و مجازی به کار رفته است. کاربرد واژه رنگ در معنای مجازی نزد عوام در داستان‌ها، امثال و افسانه‌ها به فراوانی به کار رفته و موجب افزایش معانی این واژه گردیده است. در این پژوهش، واژه رنگ در ترکیبات رنگ زمانه و رنگ ایرانشهر در سه فصل ۲۷، ۲۸ و ۲۹ ک أکثر

واژه رنگ در دو معنای حقیقی و مجازی به کار رفته است. کاربرد واژه رنگ در معنای مجازی نزد عوام در داستان‌ها، امثال و افسانه‌ها به فراوانی به کار رفته و موجب افزایش معانی این واژه گردیده است. در این پژوهش، واژه رنگ در ترکیبات رنگ زمانه و رنگ ایرانشهر در سه فصل ۲۷، ۲۸ و ۲۹ کتاب سوم دینکرد مورد بررسی قرار می‌گیرد. این سه فصل از پیچیده‌ترین متنهای فلسفی در دوره میانه است. متنها به صورت آوانویسی شده و برگردان فارسی ارائه می‌گردند. در پایان به این نتیجه دست می‌یابیم که نویسنده کتاب سوم دینکرد در اینجا واژه رنگ را به مفهوم نمادین بکار برده تا کلام برای خوانندگان دلنشین گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

8 - شکل‌گیر‌ی سُنت حافظه جمعی در دوره پهلوی اول(نشریات ایرانشهر و آینده)
حسین منصوری مطلق مهدی نجف زاده

این پژوهش با تاکیدبر درک تاریخ نگاری ملی و با استفاده از الگوی نظری هالبواکس به مطالعه چرایی و چگونگی تقویت و برجسته سازی حافظه جمعی ایرانیانِعصر پهلوی اول توسط نشریات آن دوران_ با تاکید بر نشریه آینده و ایرانشهر_ پرداخته است. برخلاف تاریخ نگاری سنتی که ضرورتی برای تقوی أکثر

این پژوهش با تاکیدبر درک تاریخ نگاری ملی و با استفاده از الگوی نظری هالبواکس به مطالعه چرایی و چگونگی تقویت و برجسته سازی حافظه جمعی ایرانیانِعصر پهلوی اول توسط نشریات آن دوران_ با تاکید بر نشریه آینده و ایرانشهر_ پرداخته است. برخلاف تاریخ نگاری سنتی که ضرورتی برای تقویت و برجسته سازی حافظه جمعی وجود ندارد،در تاریخ نگاری مبتنی بر هویت ملیتقویت و برجسته سازی حافظه جمعی اولویت پیدا می کند و مردم گرایی یکی از شاخصه های اصلی آن محسوب می شود. برجسته سازی به معنی یادآوری، دست کاری گذشته، نگاهی اینهمانی به تاریخ گسسته، تفسیرآن برای نظام هویتی، پیوند زنی آن با تحولات حاضر و استفاده از آن برای ناسیونالیسم سازی می باشد. یافته های پژوهش نشان می دهد نشریات مذکور با نوعی تاریخ نگاری ملی عامه پسند به برجسته سازی کانون هایی ازگذشته،تقویت سنت های مشترک از ایرانی بودن برای همه و نقد تاریخ نویسی سنتی در پی ایجاد هویتی جدید برای عصرِ دولت -ملتبودند. روش پژوهش تاریخی و از نوع توصیفی تحلیلیاست که بر پایه اسناد آرشیوی صورت گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

9 - بررسی تداوم اندیشه ایرانشهری در ساختار سیاسی حکومت‌های ایرانی نژاد قرون اولیه اسلامی (مطالعه حکومت های سامانیان و آل‌بویه)
محمد اسکندری نسب محمد رضا جوادی یگانه عباس تقی پور

در ایران اندیشه ایرانشهری به‌طور خاص، خود را در دولت ساسانی نشان داد و دولت ساسانی و شاهانی مانند اردشیر و انوشیروان، روح تئوریک و عملی اندیشه و تعریف ایران از امر سیاسی در قالب ایده ایرانشهری شد. با سقوط دولت ساسانی و قدرت گرفتن خلفای اموی و عباسی این اندیشه رو به افول أکثر

در ایران اندیشه ایرانشهری به‌طور خاص، خود را در دولت ساسانی نشان داد و دولت ساسانی و شاهانی مانند اردشیر و انوشیروان، روح تئوریک و عملی اندیشه و تعریف ایران از امر سیاسی در قالب ایده ایرانشهری شد. با سقوط دولت ساسانی و قدرت گرفتن خلفای اموی و عباسی این اندیشه رو به افول نهاد. در این دوره حکومت‌های طاهریان، صفاریان از قدرت‌های خُرد شکل‌گرفته در دل حکومت مرکزی اسلامی، در جدال و رویارویی مداوم با سایر دولت‌های رقیب ایرانی و در یک بستر متلاطم با مرزهای تثبیت نشده و به‌شدت در معرض خطر قرار داشت. این دولت‌ها و سایر حکومت‌های نیمه‌مستقل ایرانی در بافت اجتماعی و اندیشه‌های خاص قرون میانه تشکیل‌شده و هرکدام از در ضمن پایبندی به دستگاه خلافت مرکزی، روش خاصی برای کسب مشروعیت و پذیرش ملّی از طریق انتساب خود به تبار شاهان و خاندان‌های کهن ایرانی از سنت‌های ایرانی را در پیش گرفتند و این پژوهش سعی دارد میزان سهم و شیوه دستیابی به فرهنگ ایرانشهری در ساختار دولت، در سلسله‌های سامانسان و آل بویه را بررسی نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

10 - جایگاه دیوانسالاران ایرانی در ساختار خلافت عباسی (خاندان برامکه-آل سهل)
فاطمه پارسافر محمّد سپهری نعمت الله احمدی نسب

10.30495/hstr.2024.1990150.1862

عباسیان که با حمایت ایرانیان به خلافت رسیده بودند به دیوانسالاران ایرانـی بـرای اداره امپراطوری اسلامی توجه خاصی نشان دادند. در میان وزرای ایرانی دربار عباسـیان، دو خاندان آل برمک و آل سهل از موقعیت بسیار بالا و چشمگیری برخوردار بودند.اعتبار علمی و اجتماعی برمکیان به هم أکثر

عباسیان که با حمایت ایرانیان به خلافت رسیده بودند به دیوانسالاران ایرانـی بـرای اداره امپراطوری اسلامی توجه خاصی نشان دادند. در میان وزرای ایرانی دربار عباسـیان، دو خاندان آل برمک و آل سهل از موقعیت بسیار بالا و چشمگیری برخوردار بودند.اعتبار علمی و اجتماعی برمکیان به همراه حمایت آنان از ایرانیان بـیش از هـر چیـز موجب خشم و رشک اعرابی شده بود که از حضور و قدرت ایرانیان واهمه داشتند. از دلایل نفوذ روزافزون ایرانیان در میان عباسیان دو دلیل برجسته تر است: نخست به خاطر مهارت و پیشینه ایرانیان در فن حکومت مداری و دوم آن که خراسان را حاکمان محلی ایرانی اداره می کردند. از این رو نیاز بود تا مأمون برای به دست آوردن رضایت آنان سیاستی آشتی جویانه دنبال کند. بر اساس آنچه گفته شد، سوال محوری پژوهش حاضر آن است که دیوانسالاران ایرانی در ساختار خلافت عباسی دارای چه جایگاهی بودند؟ فرض پژوهش آن است که دیوانسالاران ایرانی از جمله خاندان برامکه و آل سهل بواسطه نفوذ در خلافت عباسی، عملا تمام اختیارات سیاسی دولت را در اختیار گرفته و امورات را بر حسب نظر خود اداره می کردند. پژوهش حاضر با استناد به روش کتابخانه ای و روش توصیفی-تحلیلی سامان یافته است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

11 - جامعه و حکومت در عصر هخامنشیان (بحثی در ماهیت و حدود قدرت پادشاهان هخامنشی)
محمدرضا قلی‌زاده محمد هاشم رهنما

در این مقاله با توجه به سازوکار‌ها، ساختار سیاسی، مبانی اعمال قدرت و مشروعیت در جوامع سنتی؛ اختصاصات و وجوه تمایز حکومت هخامنشیان از دیگر نظام‌های حکومتی جوامع سنتی مورد بحث قرار می‌گیرد. هم چنین با تکیه بر سیاست‌های مذهبی و کشورداری هخامنشیان نشان داده می‌شود که شاهان أکثر

در این مقاله با توجه به سازوکار‌ها، ساختار سیاسی، مبانی اعمال قدرت و مشروعیت در جوامع سنتی؛ اختصاصات و وجوه تمایز حکومت هخامنشیان از دیگر نظام‌های حکومتی جوامع سنتی مورد بحث قرار می‌گیرد. هم چنین با تکیه بر سیاست‌های مذهبی و کشورداری هخامنشیان نشان داده می‌شود که شاهان هخامنشی به عنوان مؤسس نظام سیاسی شاهنشاهی، متاثر از مفاهیمی چون فره ایزدی و داد که بعد‌ها هسته مرکزی اندیشه ایرانشهری را شکل دادند، برای دوری از فرو ریختن و آسیب زدن به نظم مقدس و کیهانی، از اعمال قدرت بی‌رویه و خارج از چارچوب مفاهیم فوق دوری می‌گزیدند. توجه و تمسک به این مفاهیم و پیروی از هنجار‌ها و آداب و رسوم جامعه، وجه تمایز حکومت هخامنشی با نظام‌های استبداد شرقی و استبداد ایرانی و حکومت‌های متغلبه را تشکیل می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

12 - واکاوی مبانی فکری سید جواد طباطبایی
سید رسول قهاری سید فرشید جعفری پایبندی اصغر پرتوی

یک اندیشه و تفکر در خلا پدیدار نمی شود. هر اندیشه ای واکنش و پاسخی به نیاز دوران خود می باشند. مبانی فکری متفکران کنونی ایران نشات گرفته از تاریخ ایران، سنت و اسلام گرایی، تجدد، علم گرایی وتوسعه بوده است که این مولفه ها تحت تاثیر دوره مدرنیته، گذار به پسامدرنیته، حکومت أکثر

یک اندیشه و تفکر در خلا پدیدار نمی شود. هر اندیشه ای واکنش و پاسخی به نیاز دوران خود می باشند. مبانی فکری متفکران کنونی ایران نشات گرفته از تاریخ ایران، سنت و اسلام گرایی، تجدد، علم گرایی وتوسعه بوده است که این مولفه ها تحت تاثیر دوره مدرنیته، گذار به پسامدرنیته، حکومت دینی در ایران و چالش های فراروی ایران بوده است. در واقع مبانی فکری متفکران ایران همانند سیدجواد طباطبایی تحت تاثیر متغیرهای غربی، سنتی و ایران کنونی ترسیم شده است. این مبانی باعث ارایه اندیشه اقتدارگرایانه، دولت مقتدر، اقتدارگرایی بوروکراتیک، همگرایی در ایران، اسلام دنیاگرا، اندیشه نخبه گرایانه و... شده است. البته متفکرانی همانند طباطبایی با توجه به هژمونی گفتمان سنت و تجدد در معرفت شناسی و بنیان های فکری، کمتر به مولفه هایی همانند جهانی شدن، عصر اطلاعات، دموکراسی سیاسی و حقوق بشر اهمیت می دهند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

13 - بررسی پاسخ فیتوشیمیایی و مورفولوژیکی توده بومی Cyamopsis tetragonoloba L.منطقه ایرانشهر به محلول‌پاشی نانو ذرات اکسید روی
صفورا بزی علی موافقی جعفر ولیزاده محرم ولیزاده

10.30495/ejmp.2021.1935808.1641

از آنجایی که تغذیه گیاهان با عنصر روی، یک راهکار برای بهبود رشد و نمو گیاهان و جبران کمبود روی در خاک است، در این تحقیق، به منظور بررسی اثر تغذیه‌ای نانو ذرات اکسید روی با اندازه 40 نانومتر بر ویژگی های مورفولوژیک، صمغ دانه و فراورده های فیتوشیمیایی برگ توده بومی گیاه گ أکثر

از آنجایی که تغذیه گیاهان با عنصر روی، یک راهکار برای بهبود رشد و نمو گیاهان و جبران کمبود روی در خاک است، در این تحقیق، به منظور بررسی اثر تغذیه‌ای نانو ذرات اکسید روی با اندازه 40 نانومتر بر ویژگی های مورفولوژیک، صمغ دانه و فراورده های فیتوشیمیایی برگ توده بومی گیاه گوار (Cyamopsis tetragonoloba L) از ایرانشهر، آزمایشی کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. سنجش میزان صمغ گوار به روش فنل-سولفوریک اسید، میزان فنل کل به روش معرف فولین-سیوکالتیو و میزان فلاونوئید کل به روش رنگ سنجی آلومینیوم کلراید انجام گرفت. کشت بذر ها در در اوایل خردادماه 1397، در گلخانه‌ دانشگاه سیستان و بلوچستان انجام شد. تیمارها شامل شش غلظت مختلف نانو ذرات اکسید روی 0 (شاهد)، 25، 50، 100، 200، 500 میلی‌گرم در لیتر بودند که به‌صورت محلول‌پاشی برگی در دو مرحله (20 و 27 روز پس از کشت بذرها) بر گیاهان گوار اعمال شدند. از میان صفات اندازه‌گیری شده، با افزایش غلظت نانو ذرات، کاهش تدریجی و معنی داری در تعداد دانه در غلاف مشاهده شد. در حالی که اثر غلظت نانو ذرات بر طول غلاف و طول ریشه معنی دار نبود، اما طول ساقه، وزن خشک ساقه، وزن خشک ریشه، سطح برگ، تراکم روزنه ها، وزن خشک برگ، وزن 500-دانه، وزن خشک غلاف، با افزایش غلظت نانو ذرات تا تیمار 500 میلی‌گرم بر لیتر نانو ذرات اکسید روی، افزایش معنی‌داری نسبت به شاهد نشان دادند. در این تیمار، صمغ دانه، فنل کل و فلاونوئید کل به‌ترتیب به میزان 55/2، 10/2 و 34/1 برابر نسبت به تیمار شاهد افزایش نشان دادند. بـر اساس نتایج بدست آمده می توان با هدف بهبود ویژگی های رشد و افزایش میزان صمغ دانه، فنل و فلاونوئید برگ گیاه گوار از نانو ذرات اکسید روی با ویژگی های به کار رفته در این پژوهش استفاده نمود و با افزایش صمغ گوار از کاربردهای دارویی آن بهره برد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

14 - تحلیل و ارزیابی ارتباط زیست‌پذیری محیطی روستاهای ناحیه بلوچستان با میزان برخورداری از امکانات زیرساختی (دهستان دامن؛ شهرستان ایرانشهر)
ساجده آذر جواد بذرافشان ابوذر پایدار

ﻫﺮ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻓﺎرغ از اﯾﻨﮑﻪ در ﺷﻬﺮ ﯾـﺎ روﺳـﺘﺎ زﻧـﺪﮔﯽ ﮐﻨﺪ، در ﭘﯽ دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﻄﻠﻮب و رﺿـﺎﯾﺖ ﺑﺨـﺶ اﺳﺖ و ﻃﺒﯿﻌﺘـﺎً ﺑـﺮای داﺷـﺘﻦ زﻧـﺪﮔﯽ ﻣﻄﻠـﻮب، رﺿـﺎﯾﺖ ﺑﺨﺶ و باﻣﻌﻨﯽ، زﻣﯿﻨﻪﻫﺎ و ﻋﻮاﻣﻠﯽ ﻻزم اﺳﺖ ﮐـﻪ اﻧﺴـﺎن ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪ آن آﺳﺎﯾﺶ و رﻓﺎه درازﻣﺪﺗﯽ را ﺑﺮای ﺧـﻮد و اﺟﺘﻤﺎع خود ﻓﺮاﻫﻢ أکثر

ﻫﺮ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻓﺎرغ از اﯾﻨﮑﻪ در ﺷﻬﺮ ﯾـﺎ روﺳـﺘﺎ زﻧـﺪﮔﯽ ﮐﻨﺪ، در ﭘﯽ دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﻄﻠﻮب و رﺿـﺎﯾﺖ ﺑﺨـﺶ اﺳﺖ و ﻃﺒﯿﻌﺘـﺎً ﺑـﺮای داﺷـﺘﻦ زﻧـﺪﮔﯽ ﻣﻄﻠـﻮب، رﺿـﺎﯾﺖ ﺑﺨﺶ و باﻣﻌﻨﯽ، زﻣﯿﻨﻪﻫﺎ و ﻋﻮاﻣﻠﯽ ﻻزم اﺳﺖ ﮐـﻪ اﻧﺴـﺎن ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪ آن آﺳﺎﯾﺶ و رﻓﺎه درازﻣﺪﺗﯽ را ﺑﺮای ﺧـﻮد و اﺟﺘﻤﺎع خود ﻓﺮاﻫﻢ کند. هدف پژوهش حاضر ارزیابی ارتباط میزان برخورداری از امکانات و خدمات با سطح زیست‌پذیری روستاهای دهستان دامن شهرستان ایرانشهر در بعد زیست محیطی می باشد. روش تحقیق با توجه به ماهیت موضوع، توصیفی- تحلیلی و به لحاظ هدف کاربردی است. داده های موردنیاز از طریق منابع کتابخانه ای مراکز علمی و بررسی های میدانی و پرسشنامه ای، مصاحبه با مردم و مسئولین محلی گردآوری شد. جامعه آماری پژوهش، روستاهای بالای 20 خانوار دهستان دامن از توابع شهرستان ایرانشهر متشکل از 17روستا می باشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 287 نفر از مردم عادی تعیین شد و 17 دهیار و بهورز روستاهای انتخاب شده نیز به صورت تمام شماری برای گردآوری داده ها نظرسنجی شد. به منظور رتبه بندی روستاها به لحاظ برخورداری از امکانات و خدمات از مدل شاخص مرکزیت وزنی و جهت رتبه بندی روستاها به لحاظ وضعیت شاخص های زیست محیطی از مدل ویکور استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد بین برخورداری خدماتی و بالارفتن سطح زیست پذیری محیطی در روستاهای ایرانشهر رابطه معناداری وجود ندارد. روستاهای پرجمعیتی که طبق نتایج مدل مرکزیت وزنی؛ از نظر خدمات و امکانات سطح برخورداری بالاتری دارند طبق نتایج مدل ویکور در سطح پایینی از زیست پذیری در بعد محیطی قرار داشتند. بنابراین نمی توان گفت صرفاً با برخوردارکردن روستاها به لحاظ امکانات و خدمات زیرساختی می توان جذابیت محیطی، سازگاری و سلامتی روستاها را تأمین نمود. نتایج به دست آمده دقیقاً در مقابل نقطه نظرات اثبات گراست که معتقدند با برخوردار نمودن و افزایش سطوح خدماتی، می توان ناهنجاری ها و مشکلات محیطی و زیستی موجود در روستاها را حل نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

15 - بررسی گفتمان مجله ایرانشهر در باب زنان
حمزه حسینی محمد رضا علم

بعد از آشنایی جامعه ایرانی با مدرنیته غربی، جریانات و گروههای مختلفی تلاش کردند تا با روشهای گوناگون از جمله انتشار روزنامه ها و مجلات جایگاه و حقوق زنان را دچار تحول کنند. در این مقاله تلاش کردیم تا گفتمان مجله ایرانشهر را نسبت به زنان بررسی کنیم. بدین ترتیب سوال اصلی أکثر

بعد از آشنایی جامعه ایرانی با مدرنیته غربی، جریانات و گروههای مختلفی تلاش کردند تا با روشهای گوناگون از جمله انتشار روزنامه ها و مجلات جایگاه و حقوق زنان را دچار تحول کنند. در این مقاله تلاش کردیم تا گفتمان مجله ایرانشهر را نسبت به زنان بررسی کنیم. بدین ترتیب سوال اصلی مقام حاضر این است که گفتمان مجله ایرانشهر به مقوله زنان دارای چه رویکردی بود و چه تاثیری بر گفتمان دولت پهلوی اول نسبت به زنان داشته است؟ یافته‌های این بررسی نشان می‌دهد که گردانندگان ایرانشهر در بستر گذر جامعه ایران از دولت قاجار به دولت پهلوی اول تحول در جایگاه زنان و ترقی و پیشرفت آنها را یکی از مظاهر دولت ملت مدرن تلقی کرده بودند و در برنامه ها و اصلاحات نوسازانه ی رضاشاه این مسئله مهم را در کانون توجه قرار دادند و با ارائه راهکارهای همچون آموزش و تربیت فراگیر زنان، وضع قوانین برای تحول در حقوق و جایگاه زنان، مبارزه با وضعیت و دیدگاههای سنتی در مورد زن و همچنین الگو گرفتن از ملل غربی در بعضی موارد جهت بهبودی جایگاه آنها، به عنوان یکی از مجلات پیشگام در پرداختن به مسئله زنان، تاثیر بسزایی در افکار و دیدگاههای ایرانیان نسبت به حقوق و جایگاه زنان داشته و موجب گام های موثر در تحول نگاه جامعه و حکومت به زن در دوره پهلوی اول شده بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

16 - اندیشه فرهنگ ایرانشهری
الهام کیا اللهیار خلعتبری

پژوهش حاضر با تبیین برخی مفاهیم، اصول و نظریه های مندرج در فرهنگ و اندیشه ایرانی در دوره پیش از اسلام کوشیده است مجموعه فکر ایرانی را به مثابه دستگاهی منسجم و متعامل نشان دهد. بر این اساس هندسه فکر ایرانی از سه جزء نظام اعتقادی، نظام اخلاقی و نظام سیاسی تشکیل شده است که أکثر

پژوهش حاضر با تبیین برخی مفاهیم، اصول و نظریه های مندرج در فرهنگ و اندیشه ایرانی در دوره پیش از اسلام کوشیده است مجموعه فکر ایرانی را به مثابه دستگاهی منسجم و متعامل نشان دهد. بر این اساس هندسه فکر ایرانی از سه جزء نظام اعتقادی، نظام اخلاقی و نظام سیاسی تشکیل شده است که دو جزء نخست با فراهم کردن انگاره های پشتیبانی کننده، الگوی شهریاری ایرانی را در جزء سوم یعنی نظام سیاسی شکل داده است.الگوی شهریاری ایرانی به جهت انسجام نظری همچون پارادایم ثابت به دوره پس از ورود اسلام به ایران منتقل و با استحاله الگوی خلافت به سلطنت به شیوه اساسی کشورداری ایرانی تبدیل شده است. سوال محوری پژوهش حاضر آن است چارچوب فرهنگ اندیشه ایرانشهری دارای چه اجزا و عناصری است؟ بر اساس فرضیه مطرح شده، نظام سیاسی و دینی اجزای مهم و تعیین کننده ساختار اندیشه فرهنگ ایرانشهری هستند.این پژوهش با استناد به منابع دوره پهلوی و دوره اسلام و با روش توصیفی و تحلیلی انجام شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

17 - گفتمان اندیشه ایرانشهری و هویت ملّی در تاریخ نگاری اسلامی- ایرانی(مطالعه موردی تاریخ نگاری وصاف شیرازی)
دکترمحبوبه شرفی

چکیده این مقاله در صدد شناخت دیدگاه های وصاف شیرازی‌درخصوص هویت ایرانی است که مهم ترین عناصر سازنده آن در منظومه اندیشگی او، عبارت از؛ گذشته مشترک تاریخی، پیوندهای مشترک اعتقادی، سرزمین واحد و اندیشه ایران شهری است. اندیشه ایرانشهری یکی از عوامل تداوم حیات سیاسی وفره أکثر

چکیده این مقاله در صدد شناخت دیدگاه های وصاف شیرازی‌درخصوص هویت ایرانی است که مهم ترین عناصر سازنده آن در منظومه اندیشگی او، عبارت از؛ گذشته مشترک تاریخی، پیوندهای مشترک اعتقادی، سرزمین واحد و اندیشه ایران شهری است. اندیشه ایرانشهری یکی از عوامل تداوم حیات سیاسی وفرهنگی ایران زمین به شمار می رود که همان ایده ها و الگوهای کشورداری حکومت ساسانی است. رکن اصلی اندیشه ایرانشهری که از جایگاه معنوی و ویژه‌ای در جهان‌بینی اعتقادی و آرمان‌گرایی سیاسی جامعه ایرانی برخوردار است، نهاد شاهی یا شهریاری است که بر پایه عناصری چون فره ایزدی یا همان الهی بودن خاستگاه شهریاری و همراهی و همبستگی دین وسیاست و عدالت گستری ودادگری استوار است. مهم ترین بسترهای تداوم اندیشه ایرانشهری در منظومه فکری مورخ نهاد وزارت ونظام اخلاق سیاسی برپایه اندرزنامه نویسی است؛ بدین معنا که دو مولفه یاد شده از طریق فراهم کردن اندیشه های پشتیبانی کننده، الگوی اندیشه ایرانشهری را شکل می دهد. یافته های این پژوهش بر اساس روش توصیفی- تحلیلی نشان می‌دهد، رویکرد مورخ بر اندیشه ایرانشهری سبب تقویت و تداوم هویت ایرانی و نزدیک ساختن تاریخ به حکمت عملی از سوی وی شده است.. واژگان کلیدی: تاریخ نگاری، اندیشه ایرانشهری، هویت ملی وصاف شیرازی تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

18 - واکاوی حکمرانی خوب شهری در جغرافیای سیاسی شهرستان ایرانشهر
سعید خسروی حمید احمدی گارینه کشیشیان سیرکی محمد رضا قائدی

از طریق حکمرانی خوب شهری نوعی از توسعه پدید می‌آید که در آن فقرا حق تقدم دارند، امور زنان بهبود می یابد، محیط‌زیست پایدار ایجاد می‌شود و فرصت‌های اشتغال و عوامل رفاهی پدید می‌آیند. به‌ این ‌ترتیب مفهوم حکمرانی خوب و توسعه پایدار انسانی جدایی‌ناپذیر است. هدف از شاخص‌های أکثر

از طریق حکمرانی خوب شهری نوعی از توسعه پدید می‌آید که در آن فقرا حق تقدم دارند، امور زنان بهبود می یابد، محیط‌زیست پایدار ایجاد می‌شود و فرصت‌های اشتغال و عوامل رفاهی پدید می‌آیند. به‌ این ‌ترتیب مفهوم حکمرانی خوب و توسعه پایدار انسانی جدایی‌ناپذیر است. هدف از شاخص‌های حکمرانی خوب شهری سنجش اندازه‌گیری و کیفیت اداره امور شهری است. سوال اصلی مقاله حاضر این است که با توجه به نقش حکمرانی خوب در توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی کشورها، از دید نخبگان استان سیستان و بلوچستان؛ به کدام‌یک از شاخصه‌های حکمرانی خوب در جهت توسعه شهرستان ایرانشهر بایستی اولویت داد؟ روش این مقاله توصیفی- تحلیلی است. یافته های مقاله نشان می دهد که توسعه ‌یافتگی و رفع محرومیت در استان سیستان و بلوچستان نیازمند تبیین یک الگوی جامع حکمرانی خوب و اجرای آن است در پژوهش پیشرو با توجه به ظرفیت سنجی اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی با نگاه به آینده می‌توان یک الگوی جامع و هماهنگ با شرایط زیست جامعه ‌شهرستان ایرانشهر ارائه نمود. در تحقیق حاضر سعی شده است ابتدا شاخص‌های حکمرانی خوب شهری با توجه به وضعیتاین شهر، اولویت‌بندی شود و سپس فاصله وضع موجود و مطلوب، مشخص گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

19 - تحلیل میزان توسعه یافتگی سکونتگاه های روستایی و عوامل مؤثر بر آن (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان ایرانشهر)
اسکندر صیدائی هادی راستی ساجده آذر

طبق شواهد و تجربیات، به حق و وظیفه توسعه فضاهای روستایی به تناسب سهم و جایگاه و کارکرد آن ها در اقتصاد ملی کم توجهی شده و به دلیل بی مهری به نقش عوامل جغرافیایی (محیط طبیعی، اجتماعی، اقتصادی و...) در شکل پذیری و ترتیب فضایی و توسعه سکونتگاه های روستایی، علیرغم تلاش های أکثر

طبق شواهد و تجربیات، به حق و وظیفه توسعه فضاهای روستایی به تناسب سهم و جایگاه و کارکرد آن ها در اقتصاد ملی کم توجهی شده و به دلیل بی مهری به نقش عوامل جغرافیایی (محیط طبیعی، اجتماعی، اقتصادی و...) در شکل پذیری و ترتیب فضایی و توسعه سکونتگاه های روستایی، علیرغم تلاش های انجام شده در کشور به ویژه پس از انقلاب، هنوز ناپایداری و توسعه نیافتگی در عرصه های روستایی ایران نمایان است. از این رو پژوهش حاضر در پی بررسی میزان توسعه یافتگی سکونتگاه های روستایی بخش مرکزی شهرستان ایرانشهر و نقش برخی عوامل جغرافیایی در آن، از دیدگاه ساکنان محلی است. عوامل مورد بررسی دربرگیرندۀ عوامل محیط طبیعی، فضایی، اجتماعی و اقتصادی است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است و جامعه آماری کلیه سکونتگاه های روستایی بخش مرکزی ایرانشهر هستند. در این بین 19 روستا و 294 سرپرست خانوار به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. داده های بدست آمده به کمک روش های آماری در محیط نرم افزار SPSS مورد پردازش و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نمایان گر پایین بودن میزان توسعه یافتگی روستایی در بخش مرکزی ایرانشهر یعنی زیر حد متوسط نظری (با درجه میانگین 43/2) است و بیشتر عوامل (به غیر از مخاطرات طبیعی، بعد خانوار و نرخ اشتغال) دارای ارتباط منطقی و معناداری با توسعه یافتگی روستایی می باشند. در این میان تأثیر عوامل مکانی- فضایی و پس از آن عوامل اجتماعی پررنگ تر است. از این رو توسعه سکونتگاه های روستایی در محدوده مورد مطالعه نیازمند بازنگری اساسی در سیاستگذاری ها و برنامه های توسعه روستایی و داشتن نگاه خاص به نقش برخی عوامل جغرافیایی در روند توسعه سکونتگاه های روستایی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

20 - اسطوره‌شناختی چگونگی و چراییِ سفر قهرمان در کارنامة اردشیر بابکان
مختار ابراهیمی

10.30495/mmlq.2021.682687

کارنامة اردشیر بابکان از متن‌های مهم اسطوره‌ای و حماسی در ادبیات پهلوی، در پی اسطوره‌سازی و برساختن قهرمانِ بنیان‌گذار دولت ساسانی است. اینکه چرا و چگونه ‌این متن به مقابله با گفتمان رقیب اشکانی رفته و سعی در پیروزی گفتمان خود داشته، پرسش‌ اصلی این پژوهش است. فرضیة مهم أکثر

کارنامة اردشیر بابکان از متن‌های مهم اسطوره‌ای و حماسی در ادبیات پهلوی، در پی اسطوره‌سازی و برساختن قهرمانِ بنیان‌گذار دولت ساسانی است. اینکه چرا و چگونه ‌این متن به مقابله با گفتمان رقیب اشکانی رفته و سعی در پیروزی گفتمان خود داشته، پرسش‌ اصلی این پژوهش است. فرضیة مهم پژوهش، این است که نیروهای انسانی و طبیعی و فراطبیعی در این روایت با هماهنگی به برساخت و استوار داشتِ گفتمانی دست‌یافته‌اند که گونه‌ای دیگر از اندیشه و به تبع آن نوعی از زندگی را به نمایش می‌گذارند. قهرمان در روایت کارنامه، هم با تلاش‌ها و کوشش‌های خود و یارانش و هم به یاری شخصیت‌های دیگر که از صفّ رقیب جذب می‌کند، به نبردی پیگیر دست می‌یازد. این پژوهش با نگاهی اسطوره‌شناختی، با توجه به مراحل سفر قهرمان از دیدگاه جوزف کمپبل، به تطابق و هماهنگی نیروهای تأثیرگذار راهِ پیچیدۀ پیروزی اشاره می‌کند. این پژوهش به شیوۀ تحلیلی ـ توصیفی در پی رسیدن به چرایی سفر قهرمان است. بیان رهایی کشور از پراکندگی، هدف پژوهش و توضیح چگونگی رسیدن به انسجام شهریاری در ایرانشهر، نتیجه روایت کارنامه اردشیر بابکان بوده است. هر یک از شخصیت‌های کارنامه به گونه‌ای نقش خود را در راه بازگرداندن ایرانشهر به یگانگی ملی بازی می‌کنند و یادآور نقش رهایی رهندگان اسطوره‌ای در اساطیر ایرانی می‌شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

21 - مالیات (« باج »، « باژ »، « خراج »، « ساو »، « گزیت »، « گزید ») در اندیشه های ایرانشهری
سید محمد فتح اله زاده میرجلیل اکرمی

در نظام مالیاتی باج و خراج منبع مهم درآمد ایرانشهر را تشکیل می‌داد. این منابع از طریق پرداخت باج و خراج مردم داخل کشور و یا باج گیری و خراج ستانی شهریاران ایرانشهری از پادشاهان کشور های دیگر، تأمین می‌شد. در این راستا بیشتر فرمانروایان و پادشاهان سرزمین ها و ممالک، سهم أکثر

در نظام مالیاتی باج و خراج منبع مهم درآمد ایرانشهر را تشکیل می‌داد. این منابع از طریق پرداخت باج و خراج مردم داخل کشور و یا باج گیری و خراج ستانی شهریاران ایرانشهری از پادشاهان کشور های دیگر، تأمین می‌شد. در این راستا بیشتر فرمانروایان و پادشاهان سرزمین ها و ممالک، سهم و نقش بسزایی داشتند. در اساطیر ایران سرزمین هایی چون هاماوران، چین، هند و ... از جمله کشور های باج گزار ایرانشهری‌ها بودند؛ البته بعضی از کشور ها با ایرانی‌ها یا در جنگ و ستیز بودند و یا صلح و آشتی. به هر حال شهریاران مقتدر ایرانشهری از این کشور ها و ممالک دیگر باج و خراج می-ستانیدند. در این پژوهش و تحقیق ضمن بررسی و استخراج باج ها ، خراج ها و چگونگی باج ستانی و خراج پردازی و کیفیت استفاده از آن در عمران و آبادی و امنیت ایرانشهر کوشیده شده است. روابط سیاسی و رفتار شهریاران ایرانشهری در گرفتن مالیات (باج و خراج) در زمان صلح و یا هنگام جنگ در مواجه و برخورد با فرمانروایان و پادشاهان کشور ها و ممالک مختلف جهان و مردم ایرانشهر مورد ارزیابی قرار گیرد. در این میان توجه و نظر شهریاران ایرانشهری در اخذ باج و خراج از اقشار مردم ایرانشهر بیشتر بوده است. تفاصيل المقالة

فهرس المقالات ایرانشهر

سند

الروابط

المراكز ذات الصلة

دعامة

الصفحات الرسمية