مقدمة في المجلة
علمی
* به پایگاه اینترنتی فصلنامه جغرافیایی آمایش محیط خوش آمدید *
*********************************
این مجله بر اساس نامه شماره 89/318/104437 مورخ 89/12/14 از وزرات علوم، تحقیقات و فناوری درجه علمی- پژوهشی دریافت نموده و همچنین در
پایگاه استنادی علوم جهان اسلام و نیز پایگاه اطلاعات علمی کشور نمایه سازی شده است.
************************************************
قابل توجه متقاضیان محترم چاپ مقاله در فصلنامه :
1- کاربران سایت با عضویت در سایت می توانند مقالات خود را جهت بررسی و داوری ارسال نمایند
2- در صورت پذیرفته شدن مقاله شما در بررسی های اولیه واریز هزینه داوری الزامی است (زمان واریز هزینه داوری از طریق دفتر فصل نامه به شما اطلاع داده خواهد شد)
3- با عنایت به ماده 3 "آیین نامه تعیین هزینه پردازش مقاله در نشریات علمی" به شماره ابلاغ 162229 مورخ 1400/02/01 هزینه پردازش مقاله به شرح زیر اعلام می گردد:
جهت داوری هرمقاله، مبلغ 3,000,000 ریال را به حساب شماره 0106129708005 سیبا نزد بانک ملی به نام دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر
واریز نموده و تصویرفیش پرداختی را به همراه مقاله ارسال نمائید.
4- هزینه چاپ هر مقاله پس از طی مراحل داوری، مبلغ 12,000,000 ریال خواهد بود.
************************************************
* این نشریه انواع ناراستی ها و ناروایی های علمی و ادبی را با استفاده از نرم افزار مشابه یاب بررسی و با آن مقابله می کند.
* این نشریه از قوانین cope حمایت می کند.
قابل توجه نویسندگان گرامی:
جهت چاپ مقاله با موضوعات جغرافیای گردشگری، مدیریت گردشگری، اقتصاد گردشگری، برنامه ریزی و توسعه گردشگری، برنامه ریزی فضایی و آمایش گردشگری، دیدگاهها و نظریه های توسعه گردشگری، گردشگری هوشمند، گردشگری خلاق، فرهنگ و توسعه گردشگری می توانند مقالات خود را به نشریه فضای گردشگری به آدرس https://gjts.malayer.iau.ir ارسال نمایند. فصلنامه فضای گردشگری در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام و نیز پایگاه اطلاعات علمی کشور نمایه سازی می شود و مقالات دارای کد DOR می باشند.
-
حرية الوصول المقاله
1 - شناسایی پیشران های مؤثر در آینده شهر اکولوژیک ( مطالعه موردی: شهر دُرچه)*
ابراهیم براتی حمید صابری احمد خادم الحسینی مهری اذانیالعدد 64 , المجلد 17 , بهار 1403در قرن حاضر که روند گسترش و رشد علم و تکنولوژی با سرعت و پیچیدگی و عدم قطعیت ها همراه است روش های سنتی برنامه ریزی با چالش های جدی روبروست، یکی از این چالش ها و نقاط ضعف، عدم توانایی برنامه ریزی سنتی در شناسایی عوامل کلیدی موثر در توسعه آینده شهرها از لحاظ اکولوژیک است. أکثردر قرن حاضر که روند گسترش و رشد علم و تکنولوژی با سرعت و پیچیدگی و عدم قطعیت ها همراه است روش های سنتی برنامه ریزی با چالش های جدی روبروست، یکی از این چالش ها و نقاط ضعف، عدم توانایی برنامه ریزی سنتی در شناسایی عوامل کلیدی موثر در توسعه آینده شهرها از لحاظ اکولوژیک است. در واقع رویکرد آینده پژوهی در برنامه ریزی شهری با بهره گیری از ابزارها و تکنیک های متنوع، تلاش برای ساخت آینده مطلوب دارد. پژوهش حاضر با تکنیک تحلیل اثرات متقابل که یکی از روش های متداول آینده نگاری است و با استفاده از نرم افزار MIC MAC به شناسایی عوامل کلیدی موثر بر توسعه شهر درچه با تاکید بر رویکرد اکولوژیک پرداخته است. برای این منظور با استفاده از روش دلفی از بین متغیرهای مطرح شده، تعداد 20 متغیر در پنج گروه (ابعاد اجتماعی ، ابعاد سیاسی، ابعاد اقتصادی، ابعاد زیست محیطی و ابعاد کالبدی) شناسایی شد و سپس با نرم افزار میک مک مورد تجزیه و تحلیل و آنالیز قرار گرفت. نتایج پژوهش حاکی از آن است که سیستم شهر درچه از پایداری اکولوژیک برخوردار نیست و در صفحه پراکندگی نمودار میک مک پنج دسته متغیر (تاثیر گذار، دووجهی، تاثیر پذیر، تنظیمی و مستقل) قابل شناسایی هستند، در نهایت با توجه به تاثیرگذاری وتاثیرپذیری متغیرها بر یکدیگر چهار متغیر احیای محیط زیست تخریب شده، استفاده از انرژی پاک، توسعه گردشگری و حفظ اراضی کشاورزی شهر به عنوان متغیرهای پیش ران و کلیدی برای توسعه شهر درچه با تاکید بر رویکرد اکولوژیک شناسایی شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
2 - ارزیابی و اولویت بندی ابعاد و شاخص های موثر زبان الگو بر شهرهای زیرزمینی در راستای تحقق بومی سازی بر اساس مدل سازی ساختاری - تفسیری (مطالعه موردی: شهرهای زیرزمینی استان اصفهان)
نرگس درویش طالخونچه سید غلامرضا اسلامی حسین سلطان زادهالعدد 64 , المجلد 17 , بهار 1403معماری و شهرسازی ایرانی، با وجود تکثر و تنوع در ابعاد گوناگون، همچنان محل کشف و پژوهش¬ است. بر همین اساس پژوهش حاضر قصد دارد تا با هدف ارائه مدلی در جهت اولویت¬بندی ابعاد و شاخص¬های مؤثر زبان¬الگو بر شهرهای زیرزمینی و تبیین روابط بین این دو موضوع در جهت شناخت شهرهای زیر أکثرمعماری و شهرسازی ایرانی، با وجود تکثر و تنوع در ابعاد گوناگون، همچنان محل کشف و پژوهش¬ است. بر همین اساس پژوهش حاضر قصد دارد تا با هدف ارائه مدلی در جهت اولویت¬بندی ابعاد و شاخص¬های مؤثر زبان¬الگو بر شهرهای زیرزمینی و تبیین روابط بین این دو موضوع در جهت شناخت شهرهای زیرزمینی استفاده کند. از همین روی، این پژوهش از نظر هدف کاربردی و در رده پژوهش¬های آمیخته، و از نظر روش، از نوع تحقیقات توصیفی– تحلیلی مبتنی بر مطالعات کتابخانه¬ای و مشاهدات میدانی¬– پیمایشی طبقه¬بندی می¬شود که بررسی تعمیم¬پذیری نظریه در حوزه استان اصفهان و به صورت هدفمند در 6 شهر زیرزمینی انجام شده است. در همین راستا، در جهت تحلیل داده¬ها و دستیابی به اهداف پژوهش، از دو روش گراندد تئوری و مدل¬سازی ساختاری– تفسیری استفاده شده است. یافته¬های پژوهش نشان می¬دهد که بازشناسی این نوع از معماری با توجه به زبان¬الگو، در سه بعد کلان، میانی و خرد امکان¬پذیر است به قسمی که شاخص¬های موجود در بعد کلان، بیشترین تأثیرگذاری و شاخص¬های موجود در بعد میانی، بیشترین تأثیرپذیری را در بومی¬سازی معماری و شهرسازی امروز ایران دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
3 - بررسی تابآوری شهر بندرعباس در ابعاد و مؤلفههای زیست محیطی و ارائه راهبردهای مدیریت شهری
نرجس درمانی حسین پرورش محسن دهقانی ولی علی پورالعدد 64 , المجلد 17 , بهار 1403افزایش مخاطرات طبیعی و انسانی به ویژه در کشورهای در حال توسعه سبب توجه بیشتر به مفاهیمی از جمله آسیب¬پذیری و تاب¬آوری شده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاب¬آوری شهر بندرعباس در ابعاد و مؤلفههای زیست-محیطی و ارائه راهبرد مدیریت شهری انجام شده است. جامعه و نمونه آماری پژو أکثرافزایش مخاطرات طبیعی و انسانی به ویژه در کشورهای در حال توسعه سبب توجه بیشتر به مفاهیمی از جمله آسیب¬پذیری و تاب¬آوری شده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاب¬آوری شهر بندرعباس در ابعاد و مؤلفههای زیست-محیطی و ارائه راهبرد مدیریت شهری انجام شده است. جامعه و نمونه آماری پژوهش شامل خبرگان مسائل برنامه¬ریزی شهری است که به صورت نمونه¬هاي هدفمند انتخاب و مورد پرسشگري قرار گرفته¬اند (تعداد20 نفر). فرایند انجام این پژوهش شامل: ارزیابی، تحلیل و برآورد وضعیت تاب¬آوری شهر بندرعباس؛ اولویتبندی شاخص¬ها و مؤلفه¬های زیست¬محیطی؛ ارائه راهبرد توسط خبرگان جهت بهبود تاب¬آوری شهر بندرعباس می¬باشد. اکثر پژوهش¬های در ایران در بعد آسیب¬پذیری اجتماعی و اقتصادی انجام گرفته است اما در مطالعه حاضر ارتباط تاب¬آوری اکوسیستمی و شاخص¬های زیست محیطی مورد بررسی قرار گرفته است. ارزیابی تاب¬آوری شهری در این پژوهش میتواند، روشی نو در مدیریت شهری محسوب شود. نتایج بررسی نشان میدهد: وضعیت تاب¬آوری شهری بندرعباس با مقدار محاسبه شده 29/3 مطلوب و در وضعیت مناسبی در مقابل بحرانهای زیست محیطی قرار دارد. در نهایت از آزمون فریدمن جهت رتبهبندی شاخص¬ها و مؤلفه¬های زیستمحیطی شهر بندرعباس استفاده شده است و راهبردهای مدیریت شهری با استفاده از نظر خبرگان جهت بهبود تاب¬آوری شهر بندرعباس ارائه گردیده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
4 - شناسایی عوامل موثر بر تحقق شهر خلاق با رویکرد توسعه پایدار شهری
سید مصطفی موسوی مجید شمسالعدد 64 , المجلد 17 , بهار 1403پدیده شهری شدن جهان اتفاق افتاده است. چنان چه به تقریب ٤٠٠ شهر در جهان وجود دارد که جمعیت هر یک از آنها بیش از یک میلیون نفر می باشد. در نتیجه افزایش شدید جمعیت، تعادل و توازن شهرها از بین رفت. بر این اساس مشکلات و چالشهای فراوانی از جمله اسکان غیررسمی و زاغهنشینی، باف أکثرپدیده شهری شدن جهان اتفاق افتاده است. چنان چه به تقریب ٤٠٠ شهر در جهان وجود دارد که جمعیت هر یک از آنها بیش از یک میلیون نفر می باشد. در نتیجه افزایش شدید جمعیت، تعادل و توازن شهرها از بین رفت. بر این اساس مشکلات و چالشهای فراوانی از جمله اسکان غیررسمی و زاغهنشینی، بافتهای ناکارآمد، نابسامان و فرسوده، فقر شهری، آلودگیهای زیستمحیطی، بصری، هوا، آسیبهای اجتماعی و فرهنگی، گسست طبقات اجتماعی، ترافیک، کاهش روابط متقابل اجتماعی، از بین رفتن داراییهای طبیعی، اقتصاد غیررسمی و غیره فراروی کلانشهرها قرار گرفت. از این رو، برای مقابله با این چالشها و مسائل محیطی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و نهادی باید به ارایه راهکارهایی خلاقانه، نوآورانه و مبتنی بر دیدگاههای آینده پژوهانه همتگمارد. لذا لزوم تدوین یک الگوی مطلوب کلانشهر آینده مبتنی بر نظریات شهر خلاق برای کلانشهرها ضروری است؛ چنان چه انگیزه اصلی پژوهش حاضر توجه به این نکته ظریف و اثرگذار میباشد. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش ANP فازی استفاده می شود. نتایج نشان دهنده آن است که شاخص کالبدی (A3) بیشترین نزدیکی را به جواب ایده آل مثبت و بیشترین فاصله را از جواب ایده آل منفی دارا می باشد و الویت نخست مدل عوامل تحقق شهر خلاق با رویکرد توسعه پایدار شهری از لحاظ معیارهای موردنظر برای تاب آوری مدل عوامل تحقق شهر خلاق با رویکرد توسعه پایدار شهری می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
5 - ارزیابی وضعیت ابعاد و مؤلفههای شهر اکولوژیک در مهاباد
امید مبارکی علی ولیقلی زاده یونس باپیریالعدد 64 , المجلد 17 , بهار 1403هدف این تحقیق ارزیابی وضعیت ابعاد و مؤلفههای شهر اکولوژیک در مهاباد است. نوع تحقیق کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی است. جمعآوری داده¬ها از طریق مطالعات کتابخانه¬ای، اسنادی و میدانی بوده است. مؤلفه¬های پژوهش با اقتباس از منابع معتبر شامل گویههای زیست محیطی، اجتماعی- ف أکثرهدف این تحقیق ارزیابی وضعیت ابعاد و مؤلفههای شهر اکولوژیک در مهاباد است. نوع تحقیق کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی است. جمعآوری داده¬ها از طریق مطالعات کتابخانه¬ای، اسنادی و میدانی بوده است. مؤلفه¬های پژوهش با اقتباس از منابع معتبر شامل گویههای زیست محیطی، اجتماعی- فرهنگی، کالبدی و مدیریتی است. برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزار SPSS و از آزمونهای آماری تی تک نمونهای و رگرسیون گام به گام، همچنین برای تحلیل نقاط قوت و ضعف شهر مهاباد از روش سوات استفاده است. نتایج تحقیق نشان می¬دهد؛ در آزمون تی تک نمونه¬ای میانگین مؤلفه¬های اجتماعی (32/3) و زیست محیطی(18/3) بالاتر از حد متوسط(3) بوده¬اند اما به حد مطلوب نرسیده¬اند و میانگین مؤلفه¬های مدیریتی با(05/2) و کالبدی با (11/2) کمتر از حد متوسط بوده¬اند. بنابراین در شهر مهاباد باید به مؤلفه¬های مدیریتی و کالبدی بیشتر توجه شود. همچنین تحلیل رگرسیون نشان می¬دهد مؤلفه اجتماعی- فرهنگی، مدیریتی، کالبدی و زیست محیطی به ترتیب با شدت همبستگی808/، 848/، 853/؛ و 856/ اثرگذاری خود را بر متغیر وابسته (وضعیت اکولوژیکی شهر مهاباد) نشان میدهند. نتایج حاصل از مدل سوات نشان می¬دهد بهترین راهبردها، راهبردهای تهاجمی و محافظه کارانه است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
6 - تحلیل کارایی مناطق شهری از لحاظ شاخص های شهر خلاق ( نمونه موردی: مناطق 1 و 6 شهرداری مشهد)
آناهیتا عبداللهی عزت الله مافی مهدی وطن پرستالعدد 64 , المجلد 17 , بهار 1403هدف اصلی از انجام این تحقیق، بررسی وضعیت مناطق 1و 6 شهرداری مشهد از لحاظ شاخصهای شهرخلاق بود. روش پژوهش، توصیفی ـ تحلیلی است. پرسشنامه پژوهش بر اساس شاخصهای خلاقیت طراحی و در ادامه این پرسشنامه در بین جامعه آماری پژوهش توزیع و اطلاعات گردآوری شده در نرمافزار SPSS سام أکثرهدف اصلی از انجام این تحقیق، بررسی وضعیت مناطق 1و 6 شهرداری مشهد از لحاظ شاخصهای شهرخلاق بود. روش پژوهش، توصیفی ـ تحلیلی است. پرسشنامه پژوهش بر اساس شاخصهای خلاقیت طراحی و در ادامه این پرسشنامه در بین جامعه آماری پژوهش توزیع و اطلاعات گردآوری شده در نرمافزار SPSS ساماندهی شد. نتایج پژوهش در منطقه یک نشان داد که شاخص سرمایه انسانی با نمره میانگین 52/3 نسبت به سه شاخص دیگر از وضعیت بهتری برخوردار است. به ترتیب شاخصهای سرمایه ساختاری، فرهنگی و اجتماعی در رتبههای دوم تا چهارم قرار گرفتند. در نهایت نمره میانگین برای شاخص خلاقیت در منطقه یک برابر با عدد 04/3 ارزیابی شد. نتایج در منطقه شش نشان داد که شاخص سرمایه اجتماعی با نمره میانگین 91/2 نسبت به سه شاخص دیگر از وضعیت بهتری برخوردار است. به ترتیب شاخصهای سرمایه ساختاری، فرهنگی و انسانی در رتبههای دوم تا چهارم قرار گرفتند. در نهایت نمره میانگین برای شاخص خلاقیت در منطقه شش برابر با عدد 98/1 ارزیابی شد. بر اساس نتایج آزمون تی مستقل در سطح اطمینان 99 درصد میتوان گفت، بین منطقه یک و شش، از لحاظ شاخصهای خلاقیت شهری اختلاف معناداری وجود دارد. بر اساس مقایسه نمرات میانگین، تنها از لحاظ شاخص سرمایه اجتماعی، منطقه شش وضعیت بهتری نسبت به منطقه یک داشت. اما از لحاظ سه شاخص دیگر، وضعیت منطقه یک بهتر بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
7 - ارزیابی و مطالعه تطبیقی بازآفرینی شهری در ایجاد فضاهای همگانی در کلانشهرهای تهران و پاریس
بهنام پزشکی سعید پیری علیرضا استعلاجی حمیدرضا صباغیالعدد 64 , المجلد 17 , بهار 1403فضاهای همگانی شهرها از مهمترین مکان¬ها برای شکل¬گیری تعاملات اجتماعی و خاطرات جمعی هستند و بازآفرینی شهری نيز يكي از مهم¬ترين روش¬هاي تجديد حيات این فضاها در بافت¬هاي شهري به شمار میآید. این تحقیق با مقایسه تطبیقی فضاهای همگانی حاصل از بازآفرینی شهری در تهران و پاریس، أکثرفضاهای همگانی شهرها از مهمترین مکان¬ها برای شکل¬گیری تعاملات اجتماعی و خاطرات جمعی هستند و بازآفرینی شهری نيز يكي از مهم¬ترين روش¬هاي تجديد حيات این فضاها در بافت¬هاي شهري به شمار میآید. این تحقیق با مقایسه تطبیقی فضاهای همگانی حاصل از بازآفرینی شهری در تهران و پاریس، نقش عوامل مختلف مؤثر در بازآفريني فضاهای همگانی را مورد مطالعه قرار داده¬است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی- تحلیلی می¬باشد. جمع¬آوری اطلاعات با روش مطالعه کتابخانه¬ای و اسنادی صورت گرفته و پرسشنامه بر مبنای روش دلفی تدوين گردیده -است. جهت تحلیل داده¬ها نیز از تکنیک TOPSIS استفاده شده¬است. یافته¬های پژوهش نشان می¬دهد که از مجموع عوامل مؤثر در بازآفريني فضاهاي همگاني، نقش عوامل کالبدی و فعالیتی (با وزن 0.186) بیشتر از عوامل دیگر می¬باشد. بر اساس يافته¬هاي پژوهش و امتیازهای محدوده¬های مورد مطالعه، ميتوان گفت كه فضاهای همگانی حاصل از بازآفرینی در پاریس کیفیت بالاتری نسبت به فضاهای مشابه در تهران دارند و پاریس دارای برنامه مشخصی برای بازآفرینی فضاهای همگانی می-باشد، درحالی¬که در تهران بیشتر بازآفرینی¬های فضاهای همگانی به¬صورت موردی انجام می¬شود و داشتن يك برنامه مشخص برای تهران در این زمینه، ضروری به¬نظر می¬رسد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
8 - بررسی و تبیین سازوکارهای تحلیل روابط بین سازمانی در بهسازی و نوسازی نواحی دچار افت شهری(نمونه موردی: محله قائمیه شهر اصفهان)
سمیرا شاهین داریوش مرادی چادگانیالعدد 64 , المجلد 17 , بهار 1403در ساختار مدیریت شهری، توسعه تعاملات و ارتباطات درون و بین سازمانی، به ارتقاء عملکرد سازمانی میانجامد و راهکاری برای گشودن ناکارآمدیهای مدیریت شهری، برآمده از گوناگونی سازمانها و ناهماهنگیهای بین سازمانی در جهت پاسخ به مشکلات و چالشهای شهری است. از همین رو، در یک س أکثردر ساختار مدیریت شهری، توسعه تعاملات و ارتباطات درون و بین سازمانی، به ارتقاء عملکرد سازمانی میانجامد و راهکاری برای گشودن ناکارآمدیهای مدیریت شهری، برآمده از گوناگونی سازمانها و ناهماهنگیهای بین سازمانی در جهت پاسخ به مشکلات و چالشهای شهری است. از همین رو، در یک سیستم مدیریت شهری، تحلیل روابط بین سازمانی در راستای دستیابی به هماهنگی و توسعه ارتباطات بین سازمانی و تحقق اهداف توسعه شهری و سازمانی ضرورت دارد. هدف این مقاله دستیابی به سازوکارهای تحلیل روابط بین سازمانی شامل عوامل مؤثر بر شکلگیری و دگرگونی روابط بین سازمانی، رهیافتهای پشتیبان تحلیل این روابط، گونهبندی آنها و در نهایت معرفی سازوکارهای هدایت و کنترل روابط بین سازمانی در راستای افزایش هماهنگی بین سازمانی و تسهیل فرآیند تحقق اهداف بهسازی و نوسازی بافت ناکارآمد محله قائمیه واقع در منطقه 13 شهر اصفهان میباشد و به این منظور از فنون تحليل ذينفعان برپاية ماتريس قدرت-نفوذ، تحليل عوامل سببي و زمينهاي مؤثر در شکلگیری و دگرگونی روابط بين سازماني و تحلیل سازوکارهای هدایت و کنترل روابط بین سازمانی بر پایه ماتریس قدرت- اعتماد بهره گرفته شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
9 - ارزیابی مدیریت بحران شهری(نمونه موردی: زلزله سال 1396 سرپل ذهاب)
پیمان کریمی عباس ملک حسینیالعدد 64 , المجلد 17 , بهار 1403زلزله همواره یکی از مخاطرات مهم جامعه بشری و از جمله ایران است که سالانه آسیب¬های جانی و مالی زیادی را تحمیل می¬نماید. برنامهریزی و مقابله با این مخاطره، نیازمند مدیریت بحران مناسب می¬باشد. هدف تحقیق حاضر بررسی نقاط قوت و ضعف مدیریت بحران زلزله به¬صورت موردی در شهر سرپ أکثرزلزله همواره یکی از مخاطرات مهم جامعه بشری و از جمله ایران است که سالانه آسیب¬های جانی و مالی زیادی را تحمیل می¬نماید. برنامهریزی و مقابله با این مخاطره، نیازمند مدیریت بحران مناسب می¬باشد. هدف تحقیق حاضر بررسی نقاط قوت و ضعف مدیریت بحران زلزله به¬صورت موردی در شهر سرپل¬¬ذهاب در سال 1396 می¬¬باشد. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر گردآوری داده¬ها از طریق پرسش¬نامه است. روایی تحقیق از طریق جامعه نخبگان و پایایی آن نیز با ¬¬ضریب کرونباخ بیشتر از 70/0 تأیید شده است. نتیجه تحقیق نشان داد مهمترین قوت¬¬های مدیریت بحران شامل کمکرسانی سازمان¬های مردم نهاد با وزن 883/0 و مشارکت شهروندان با وزن 846/0 است. همچنین مهمترین ضعف¬ها، نبود مدیریت یکپارچه شهری با وزن 929/0، نبود نیروی عملیاتی کافی جهت پاسخگویی به بحران زلزله با وزن 923/0 و پایین بودن آگاهی و دانش مردم در مقابله با بحران با وزن 901/0 شناخته شد. در سطح فرصت¬ها نیز تخصیص منابع مالی به بافت فرسوده با وزن 883/0 و نظارت مستمر در اجرای کامل آیین نامه ساختمانی با وزن 863/0 و در زمینه تهدیدات نیز کاهش انگیزه و علاقه نیروهای داوطلب و مردمی با وزن 899/0 و نیز شیوع و افزایش جرائم شهری با وزن 853/0 در رتبه¬های اول و دوم قرار گرفتهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
10 - بررسی نقش مدیران در قانونمندسازی و فرهنگسازی شهروندان در رابطه با مخاطرات شهری (مطالعه موردی: شهر نوشهر)
فرهاد بنی شیخ الاسلامی آمنه حق زادالعدد 64 , المجلد 17 , بهار 1403فرآیند مدیریت مخاطرات شهری با تکیه بر اصول قانونمندسازی و فرهنگسازی بهعنوان مهمترین بحث در استراتژی کاهش آسیبهای ناشی از مخاطرات محیطی میباشد. مخاطرات طبیعی مانند زمین لرزه و سیلابهای سالیانه از یک سو و مخاطرات انسانی مانند تمرکز بالای ساختمانی و سهلانگاری در رعا أکثرفرآیند مدیریت مخاطرات شهری با تکیه بر اصول قانونمندسازی و فرهنگسازی بهعنوان مهمترین بحث در استراتژی کاهش آسیبهای ناشی از مخاطرات محیطی میباشد. مخاطرات طبیعی مانند زمین لرزه و سیلابهای سالیانه از یک سو و مخاطرات انسانی مانند تمرکز بالای ساختمانی و سهلانگاری در رعایت استانداردهای لازم سازهها از سویی دیگر بررسی آسیبپذیری ناشی از مخاطرات شهری را دوچندان کرده است. در پژوهش حاضر، شاخصهای قانونمندسازی و فرهنگسازی در عملکرد مدیران شهری، با هدف کاهش آسیبهای ناشی از مخاطرات شهری در شهر نوشهر برآورد شده است. روش پژوهش حاضر با توجه به مسئله و موضوع مورد بررسی از نوع توصیفی و تحلیلی است و از نوع مطالعات کاربردي، با تأکید بر روشهاي کمی میباشد. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از آزمون تحلیل عاملی و مقایسه میانگین t تک نمونهی انجام شده است. براساس یافتههای تحقیق، بیشترین تأثیر عملکرد مديران شهری در کاهش آسیبهای شهری مربوط به زیر شاخص مصالح ساختمانی و توجه به بافتهای فرسوده شهری دارای کمترین تأثیر کلی را داشته است. نتایج اين پژوهش اين حقیقت را روشن ميسازد، علاوه بر شاخصهای قانونمندسازی و فرهنگسازی، توجه به متغیرهای تبیین کننده دیگر مانند خواستگاه طبیعی شهر و زیرساختهای خدماتی شهر و شبکههای حملونقل، مقاومسازی تأسیسات بندری و توزیع مناسب فضاهای پرخطر، در جهت کاهش آسیبهای ناشی از مخاطرات محیطی برآمد. تفاصيل المقالة
-
حرية الوصول المقاله
1 - تحلیلی بر شاخصهای برنامهریزی محله محور در توسعه پایدار شهری (مطالعه موردی: محله گلپا شهر همدان)
منوچهر احقر عباس ملک حسینیالعدد 47 , المجلد 12 , زمستان 1398هدف از این تحقیق تحلیلی بر شاخص های برنامه ریزی محله محور در توسعه پایدار شهری می باشد. ابعاد توسعه پایدار مشخص و گویه های آن موردِ مطالعه قرار گرفت. سنجش با استفاده از روش ترکیبی (پیمایش در زمره روش های کمّی و بحث گروهی متمرکز در زمره روش های کیفی، به عنوان یک روش تکمی أکثرهدف از این تحقیق تحلیلی بر شاخص های برنامه ریزی محله محور در توسعه پایدار شهری می باشد. ابعاد توسعه پایدار مشخص و گویه های آن موردِ مطالعه قرار گرفت. سنجش با استفاده از روش ترکیبی (پیمایش در زمره روش های کمّی و بحث گروهی متمرکز در زمره روش های کیفی، به عنوان یک روش تکمیلی پس از پیمایش) قرار گرفت. جامعه آماری این تحقیق را کارشناسان و صاحب نظران در زمینه شهرسازی و بخشی هم توسط افراد بومی محله تشکیل می دهند. بیشترین ضرایب شاخص توسعه پایدار در برنامه ریزی محله محور مربوط به قیمت مسکن با ضریب 426/0 (001/0)، مشارکت جامعه با مقدار 526/0 (001/0)، درآمد با مقدار 633/0 (001/0) و مسکن و محیط ساخته شده با مقدار 758/0 (0001/0) می باشند. همچنین نتایج نشان داد سطح معناداری دو متغیر جنسیت و شاخص های توسعه پایدار برابر با 156/0 (بیشتر از 05/0) است که حاکی از عدم معناداری رابطه بین این دو متغیر است. نتایج نشان داد بین سن و شاخص های توسعه پایدار پاسخگویان ساکن محله گلپا سطح معناداری این دو متغیر برابر با 000/0 (کمتر از 05/0) است، می توان گفت رابطه معناداری بین دو متغیر وجود دارد. میزان همبستگی این دو متغیر برابر با 507/0 است، که نشان دهنده همبستگی متوسط به پایین و مستقیم بین این دو متغیر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
2 - تحلیلی بر الزامات و بایستههای رشد هوشمند شهری (مطالعه موردی: شهر تویسرکان)
عظیم الوندی مجید شمسالعدد 51 , المجلد 13 , زمستان 1399هدف از پژوهش حاضر بررسی و تحلیلی بر الزامات و بایستههای رشد هوشمند شهری شهر تویسرکان است. ساخت یک شهر هوشمند به عنوان یک استراتژی برای کاهش مشکلات تولید شده توسط افزایش جمعیت شهری، رشد ناموزون و از هم گسیخته فیزیکی درحال ظهوراست حکمروایی هوشمند، انرژی هوشمند، ساختوساز أکثرهدف از پژوهش حاضر بررسی و تحلیلی بر الزامات و بایستههای رشد هوشمند شهری شهر تویسرکان است. ساخت یک شهر هوشمند به عنوان یک استراتژی برای کاهش مشکلات تولید شده توسط افزایش جمعیت شهری، رشد ناموزون و از هم گسیخته فیزیکی درحال ظهوراست حکمروایی هوشمند، انرژی هوشمند، ساختوساز هوشمند، حمل و نقل هوشمند، هوشمندسازی زیرساختها، تکنولوژی هوشمند، مراقبتهای بهداشتی و شهروند هوشمند، این عوامل اساس یک چهار چوب یکپارچه هستند که میتواند در بررسی چگونگی ابتکارات و راهبردهای شهر هوشمند استفاده شود. مؤلفههای رشد هوشمند شهری بر شرایط اجتماعی، اقتصادی و کالبدی شهر تویسرکان اثرگذار بوده و موجبات کاهش هزینههای شهری، بهبود بخشی شرایط زیست محیطی و صرفهجویی در وقت و زمان شهروندان را فراهم میکند. روش مورد استفاده در این پژوهش توصیفی- پیمایشی است و حجم نمونه با بهکارگیری فرمول کوکران برابر 381 نفر است که بهصورت تصادفی از میان شهروندان و کارشناسان به روش نمونهگیری خوشهای انتخاب شدهاند. با توجه به بررسیهای انجام شده و یافتههای این پژوهش که با استفاده از نرمافزار SPSS تجزیه و تحلیل شد. در نهایت نتایج نشان داد که شهر تویسرکان از آمادگی لازم جهت استقرار رشد هوشمند شهری برخوردار نمیباشد و با وجود وضعیت نامناسب زیرساختهای رشد هوشمند شهری در شهر، هیچ یک از فرایندهای رشد هوشمند شهری در شهر از وضعیت مناسبی برخوردار نیست. در میان زیرساختهای رشد هوشمند شهری، خدمات الکترونیک با رتبه (92/1) وضعیت نامساعدتری دارد و متغیرهای محیط زیست و فضای سبز(99/2)، کیفیت زندگی(65/2)، کاربریهای مختلط(25/2)، پیاده مداری(24/2) و اجتماعی-اقتصادی(99/1) با در نظر گرفتن رتبه بندی در وضعیت مساعدتری نسبت به سایر زیرساختها قرار می گیرند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
3 - بررسی رویکرد حکمروایی خوب شهری در چارچوب نظام مدیریت شهری موردشناسی شهر سنندج
سحر گلچینی اسکندر مرادی پخشان خضرنژادالعدد 52 , المجلد 14 , بهار 1400حکمروایی شهری به عنوان رویکردی از نظام تصمیمگیری و اداره امور شهری است و فرایندی است که بر اساس کنش متقابل میان سازمانها و نهادهای رسمی اداره شهر از یک سو و سازمانهای غیردولتی و تشکلهای جامعه ی مدنی، از طرف دیگر شکل می گیرد. جایگاه نظام اداره خوب شامل اصول (مشارکت، پاس أکثرحکمروایی شهری به عنوان رویکردی از نظام تصمیمگیری و اداره امور شهری است و فرایندی است که بر اساس کنش متقابل میان سازمانها و نهادهای رسمی اداره شهر از یک سو و سازمانهای غیردولتی و تشکلهای جامعه ی مدنی، از طرف دیگر شکل می گیرد. جایگاه نظام اداره خوب شامل اصول (مشارکت، پاسخگویی، شهروندی، شفافیت، مسئولیتپذیری، کارآمدی، قانونمندی) و نظایر اینهاست که در جهت بررسی نقش مردم در فرآیند اداره امور شهری و میزان تعامل اضلاع حاکمیت (مسئولین، مردم و بخش خصوصی) بررسی شده است. در این مطالعه، به منظور ارزیابی عملکرد مدیریت شهری سنندج، 4 شاخص از اصول حکمروایی خوب شهری مورد بررسی قرار گرفته است. این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و به لحاظ هدف کاربردی میباشد. ابزار سنجش، پرسشنامه بوده و طراحی مؤلفهها برای هر شاخص با استفاده از طیف لیکرت میباشد. جامعه آماری، شامل مراجعین به شهرداری و شهروندان عادی محله مبارکآباد در ناحیه 8 محدوده شهرداری منطقه 3 سنندج بوده که به کمک فرمول کوکران، در حجم نمونه برابر 110 نفر با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی انتخاب شده است. به منظور تحلیل دادهها از آزمون آماری پارامتریک T-Test در فضای نرم افزار Spssبهره گرفته شده است. ارزشگذاری متغیرها با بهره گیری از طیف لیکرت، مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته است. نتایج حاصل از آزمون نشان میدهد که شاخصهای مشارکت با اختلاف میانگین 527.-، در فرضیه دوم در خصوص پاسخگویی با اختلاف میانگین 1.027-، کارائی در فرضیه سوم در رابطه با عدم اثربخشی شهرداری و شورا با اختلاف میانگین 509.-، و عدم شفافیت شهرداری در فرضیه چهارم با اختلاف میانگین 600.- تأیید شده است و ادعای عملکرد ضعیف مدیریت شهری سنندج پذیرفته میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
4 - بررسی تأثیرگذاری مؤلفههای فضای شهری بر شکلگیری الگوهای رفتاری (نمونه موردی منطقه 2 تهران)
مریم برومند شیرین طغیانی حمید صابریالعدد 47 , المجلد 12 , زمستان 1398ارزیابی فضاهای شهری عموماً با تأکید بر ابعاد کالبدی و فارغ از نگاه اجتماعی صورت پذیرفته است؛ در صورتی که فضاهای شهری تنها به وسیله طراحان و برنامه ریزان ساخته نشده بلکه در عمل از شیوه استفاده شهروندان و تصویر ذهنی آنها نیز تأثیر می گیرند. این پژوهش با هدف واکاوی تأثیر أکثرارزیابی فضاهای شهری عموماً با تأکید بر ابعاد کالبدی و فارغ از نگاه اجتماعی صورت پذیرفته است؛ در صورتی که فضاهای شهری تنها به وسیله طراحان و برنامه ریزان ساخته نشده بلکه در عمل از شیوه استفاده شهروندان و تصویر ذهنی آنها نیز تأثیر می گیرند. این پژوهش با هدف واکاوی تأثیرپذیری رفتار انسان از مؤلفه های محیطی شامل معنا، عملکرد و شکل فضای شهری انجام شده است. روش انجام این پژوهش کارکردی برگرفته از نتایج بررسی های توصیفی- استنتاجی و اسنادی- کتابخانه ای بوده که بر مبنای آن مدل سازی صورت گرفته است. ارزیابی صحت و دقت فرضیات به کمک روش معادلات ساختاری SEMبه طور مشخص روش کمترین مربعات جزئی (PLS)در نرم افزارهای Smart PLSو SPSS صورت پذیرفته است. آزمون های خودگردان سازی (Bootstraping)، تحلیل عاملی تأییدی و تی تک نمونه ای (t-value)در این راستا و آزمون های شاخص اعتبار اشتراک (CV com.)، شاخص اعتبار افزونگی (CV red.)، واریانس تبیین شده (R2)و شاخص GOFجهت نکویی برازش مورد استفاده قرار گرفتند. یافته های پژوهش نشانگر فزونی سطح معناداری 403/3، 405/2 و 085/6 به ترتیب در ارتباط با معنا، عملکرد و شکل فضای شهری از میزان قابل قبول 96/1 و در نهایت، تأیید رابطه میان معنا، عملکرد و شکل فضای شهری بر شکل گیری الگوهای رفتاری می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
5 - بررسی میزان مشارکت شهرداریهای کلانشهرهای ایران در ارتقاء سلامت شهری و ارائه یک مدل پیشنهادی
مریم امجدی خلیل علی محمدزاده شقایق وحدت ایروان مسعودی اصلالعدد 52 , المجلد 14 , بهار 1400یکی از مهمترین نهادهای شهری که شهروندان با آن در ارتباط میباشند، شهرداری است. این نهاد با مدیریت و برنامهریزیهای بلند مدت خود میتواند نیازهای اولیه و ثانویه شهروندان را شناسایی و شهر را به مکانی امن برای آنها بدل نماید. با توجه به اثرگذاری 75 درصد عوامل اقتصادی و ا أکثریکی از مهمترین نهادهای شهری که شهروندان با آن در ارتباط میباشند، شهرداری است. این نهاد با مدیریت و برنامهریزیهای بلند مدت خود میتواند نیازهای اولیه و ثانویه شهروندان را شناسایی و شهر را به مکانی امن برای آنها بدل نماید. با توجه به اثرگذاری 75 درصد عوامل اقتصادی و اجتماعی و محیطی بر سلامت، شهرداریها میتوانند نقش مهمی را ایفا نمایند. این پژوهش با هدف ارائه مدلی جهت مشارکت شهرداریها در ارتقاء سلامت جامعه شهری در ایران انجام شده است. این پژوهش از منظر هدف کاربردی و از نظر روش شناسی کمی و از نظر ماهیت توصیفی است؛ ابتدا با مطالعات کتابخانهای و نظرخواهی از اعضای گروه خبرگان و اجرای تکنیک دلفی طی سه مرحله، ابعاد، مؤلفهها و شاخصهای پرسشنامه تحلیل و شناسایی و تدوین و پس از تعیین پایایی و روایی آن با شیوه نمونهگیری تصادفی با طبقهبندی در بین 316 نفر از کارشناسان شهرداری 5 کلانشهر (تهران، مشهد، اصفهان، شیراز و تبریز) توزیع و سپس گردآوری گردید. پس از تحلیل دادهها بر اساس نتایج معادلات ساختاری و تحلیل عاملی تأییدی در مدل اندازهگیری مرتبه دوم در مجموع 6 بُعد اصلی با 21 مؤلفه از 29 مؤلفه تأیید شد شامل: ارتقای برنامهریزی شهری، بهبود شرایط زندگی شهری، حکمرانی مشارکتی، افزایش تاب آوری مناطق در بحران و بلایا، شهرهای دوستدار سالمند، قانون سلامت عمومی. این مطالعه نشان داد؛ شهرداریهای کلانشهر در ایران از راهبردهای پیشنهادی سازمان جهانی بهداشت در سال 2015 جهت ارتقای سلامت شهری فاصله زیادی دارند و به دلیل تمرکزگرایی ساختاری، مشارکت آنها در اجرای خدمات سلامت عمومی پایین و پیشنهاد میگردد؛ شهرداریها مشارکت خود را در سلامت به ویژه بهبود شرایط زندگی شهری افزایش دهند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
6 - ارزیابی ایمنی فضاهای روستا- شهری با تأکید بر شاخصهای پدافند غیرعامل( نمونه موردی: روستا- شهر اشترینان)
عبدالرضا رحمانی فضلی مجید سعیدی راد سما امینیالعدد 34 , المجلد 9 , پاییز 1395مقابله با بحرانها و تأمین ایمنی و امنیت یکی از مسائل مهم جهت مدیریت و حکمروایی مطلوب در جهت تحقق اهداف توسعهی پایدار و مدیریت جامع در سکونتگاههای شهری و روستایی میباشد. پژوهش حاضر باهدف بررسی ایمنی فضاها در روستا - شهر اشترینان با توجه به اصول پدافند غیرعامل و شناسای أکثرمقابله با بحرانها و تأمین ایمنی و امنیت یکی از مسائل مهم جهت مدیریت و حکمروایی مطلوب در جهت تحقق اهداف توسعهی پایدار و مدیریت جامع در سکونتگاههای شهری و روستایی میباشد. پژوهش حاضر باهدف بررسی ایمنی فضاها در روستا - شهر اشترینان با توجه به اصول پدافند غیرعامل و شناسایی و از بین بردن عوامل کاهشدهنده ایمنی در منطقه انجامگرفته است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی بوده و نوع تحقیق کاربردی می باشد. گردآوری اطلاعات بر مبنای مطالعات اسنادی و نیز میدانی بوده و تجزیهوتحلیل اطلاعات بهدستآمده با استفاده از روش SWOT انجامگرفته است. جامعه هدف این پژوهش مردم محلی، متخصصین،کارشناسان و مسئولین نهادهای متولی امر توسعه شهری و امور نظامی -دفاعی - امنیتی ناحیه مورد مطالعه می باشند. دراین پژوهش حجم نمونه بر اساس روش نمونه گیری اتفاقی 80 نفر تعیین شد و برای انتخاب شاخص ها از تکنیک دلفی و نظر کارشناسان استفاده گردیده است. درنهایت یافتهها نشان میدهند که باوجود بستر طبیعی مناسب، روستا –شهر اشترینان ازنظر معیارهای پدافند غیرعامل در شرایط مناسبی قرار ندارد. درنهایت پیشنهادات و راهکارهای لازم جهت افزایش ایمنی با توجه به اصول پدافند غیرعامل با استفاده از ماتریس کمی QSPM در این روستا - شهر ارائه گردیده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
7 - قابلیت کاربست عاملهای سازنده عمومیت فضا در گفتمان جامعه مدنی برای فضاهای شهری(نمونه پژوهی: مقایسه عمومیت بازار سنتی تجریش و مجموعه ارگ تجریش)
امیرمحمد قویمی غلامرضا حقیقت نائینی فریبا قرایی میترا حبیبیالعدد 54 , المجلد 14 , پاییز 1400در سال‎های اخیر نقدهای بسیاری در مورد میزان عمومیت فضاهای جدید شهری و از میان رفتن و یا کاهش شایان توجه عمومیت این فضاها در مقایسه با فضاهای شهرهای سنتی، مطرح گردیده است. به نظر می‎رسد بیشتر تحلیل‎های اخیر از هنجارهای گفتمان جامعه مدنی متأثر شدهاند. اما ب أکثردر سال‎های اخیر نقدهای بسیاری در مورد میزان عمومیت فضاهای جدید شهری و از میان رفتن و یا کاهش شایان توجه عمومیت این فضاها در مقایسه با فضاهای شهرهای سنتی، مطرح گردیده است. به نظر می‎رسد بیشتر تحلیل‎های اخیر از هنجارهای گفتمان جامعه مدنی متأثر شدهاند. اما با وجود نظریهپردازی‎های موجود در گفتمان جامعه مدنی تحت عنوان ایده عرصه عمومی، هیچ یک از آثار موجود تا مرحله ارائه عامل‎های سازنده عمومیت فضاهای شهری پیش نرفتهاند و اجماعی بر سر معیارهای داوری درباره عمومیت این فضاها وجود ندارد. با توجه به این شکاف نظری، طرحریزی پژوهشی با هدف مقایسه میزان عمومیت فضاهای جدید و فضاهای سنتی شهری با رهیافت دستیابی به معیارهای ارزیابیِ عمومیت فضاها در گفتمان جامعه مدنی و بررسی قابلیت کاربست آنها برای فضاهای شهری بایسته است. مقاله پیش رو با این هدف ابتدا با شیوه تحلیلی و توصیفی به مرور ساختارمند انگاره‎های اندیشمندان و تجربه‎های پژوهشی مرتبط پرداخته است و در گام بعدی قابلیت کاربست عامل‎های بهدست آمده را به عنوان معیارهایی برای داوری عمومیت فضاهای شهری، از طریق روش دلفی بررسی نموده است. مشخص گردید که چهار عاملِ دسترسی همگانی، انطباق پذیری، تعامل و گفتگو و مصونیت، برای قضاوت درباره عمومیت فضاهای شهری مناسب هستند. بر این پایه، با هدف پاسخ به پرسش اصلی پژوهش، میزان عمومیت فضای جدید ارگ تجریش و فضای سنتی بازار تجریش مقایسه گردیدند. نتایج نشان داد که موفقیت این دو فضا در دو عامل مصونیت و تعامل و گفتگو تفاوت معنیداری دارند. اما میزان عمومیت دو فضا تفاوت معنیداری را نشان نمی‎‎دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
8 - نقش طراحی شهری در بازآفرینی محلات سنتی با رویکرد محرک توسعه نمونه موردی: محله کلپا همدان
حسن سجادزاده سجاد زلفی گلالعدد 31 , المجلد 8 , زمستان 1394محلات قدیمی شهرها که دارای بافتی با ارزش و کهن بوده اند، به مثابه قلب تپنده شهرها به حساب می آیند و امروزه کارکرد های اجتماعی ، فرهنگی و اقتصادی خود را از دست داده اند. بازآفرینی شهری رویکردی است که درصدد احیا و معاصر سازی این محلات سنتی گام بر می دارد و تلاش تزریق روحی أکثرمحلات قدیمی شهرها که دارای بافتی با ارزش و کهن بوده اند، به مثابه قلب تپنده شهرها به حساب می آیند و امروزه کارکرد های اجتماعی ، فرهنگی و اقتصادی خود را از دست داده اند. بازآفرینی شهری رویکردی است که درصدد احیا و معاصر سازی این محلات سنتی گام بر می دارد و تلاش تزریق روحی دوباره در این مناطق و فراهم آوردن شرایطی برای حضور و مشارکت همگان در فرآیند آن، از اهداف ارزشمند این رویکرد است. محرک های توسعه بازآفرینی شهری مولدهایی هستند در جهت بازگرداندن رونق و توسعه به مناطق مورد نظر پروژه های بازآفرینی شهری تا چرخه فعالیت زنده و پویا را در این مناطق به راه اندازد. در همین راستا چگونگی تاثیر رویکرد محرک توسعه در فرآیند بازآفرینی شهری در محلات سنتی مساله اساسی این پژوهش است. روش تحقیق به کار گرفته شده در این پژوهش کاربردی است که مبتنی بر دو روش تحلیلی- توصیفی و پیمایشی می باشد. در بخش مطالعات اسنادی سعی بر مرور مستندات مهم و برجسته در حیطه ی بازآفرینی شهری و محرک های توسعه بوده است و در روش پیمایشی با توزیع پرسشنامه در راستای اهداف تحقیق، به تحلیل اطلاعات به دست آمده به وسیله نرم افرارSPSS 22 پرداخته شده است(n=96) . نتایج تحقیق نشان می دهند با توجه به اینکه ابعاد محرک توسعه شامل چهار بعد: اجتماعی فرهنگی، اقتصادی، کالبدی فضایی و زیست محیطی می باشد بر این اساس بعد اجتماعی فرهنگی در محله کلپا اولویت بیشتری را به خود اختصاص داده و توجه به مسائل و موضوعات اجتماعی مسئله اصلی رویکرد محرک توسعه در محله کلپا می باشد ضمن آنکه در بعد اجتماعی، تعاملات اجتماعی، مشارکت، اعتماد و امنیت در اولویت توجه قرار گرفت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
9 - سنجش و تحلیل عدالت فضایی کاربریهای خدمات شهری (مطالعه موردی: محلات منطقه دو شهر اردبیل)
چنور محمدی سعدی محمدی سیده الهام داوریالعدد 53 , المجلد 14 , تابستان 1400عدالت فضایی شهر عمدتاً بر وجه توزیعی عدالت با توجه به ناهمسانیهای ناحیهای، حفظ تعادل مناسبات انسان و محیط، برخورداری همسان شهروندان از فرصتها و کاهش آثار زیانبار ناشی از عدم توزیع عادلانه و فرصتها و امکانات در گسترهی سرزمین ملی با محوریت مقوله تنوع فضایی تأکید دار أکثرعدالت فضایی شهر عمدتاً بر وجه توزیعی عدالت با توجه به ناهمسانیهای ناحیهای، حفظ تعادل مناسبات انسان و محیط، برخورداری همسان شهروندان از فرصتها و کاهش آثار زیانبار ناشی از عدم توزیع عادلانه و فرصتها و امکانات در گسترهی سرزمین ملی با محوریت مقوله تنوع فضایی تأکید دارد. هدف اصلی این پژوهش بررسی و ارزیابی کاربری های خدمات شهری در محلات منطقه دو اردبیل میباشد. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی- تحلیلی می باشد روش جمع آوری اطلاعات اسنادی و کتابخانهای میباشد که از ده شاخص خدمات شهری برای نیل به هدف استفاده شده است در این پژوهش از مدل آنتروپی شانون برای وزن دهی و اهمیت شاخصها و از مدل های ویکور و تاپسیس برای رتبه بندی و میزان برخورداری محلات استفاده شده است با توجه به اینکه نتایج حاصل از این دو مدل (ویکور و تاپسیس) در مواردی با هم تفاوت داشت در نتیجه برای رسیدن به نتیجهی واحد در رتبه بندی و میزان برخورداری محلات از تکنیک تلفیقی کپ لند استفاده شده که نتایج بیانگر آن است در محلات یازدهگانه توزیع کاربری های خدمات شهری نامتعادل است به طوری که محلههای هشت، چهار و نه به ترتیب در رتبه های اول، دوم و سوم در سطح برخوردار، محلههای یک و یازده در رتبههای چهارم و پنجم در سطح نسبتاً برخوردار، محلههای پنج و سه در رتبه ششم در سطح نیمه برخوردار و محلههای هفت و دو در رتبههای هفتم و هشتم در سطح نیمه برخوردار و نهایتاً محلههای شش و ده در رتبه آخر در سطح محروم قرار دارند. همچنین نتایج بر اساس مدل رتبه- اندازه نشان داد که از نظر جمعیت و خدمات بین محلات شهری منطقه دو، تعادل فضایی وجود ندارد بر این اساس محله یک و سه دارای وضعیت مناسب و منطقه چهار و ده در وضعیت نامناسب قرار دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
10 - مکانیابی مرا کز بهداشتی – درمانی(بیمارستان) با استفاده از روش AHP درمحیط GIS (مطالعه موردی: شهرسمنان)
حمیدرضا جودکیالعدد 51 , المجلد 13 , زمستان 1399در اغلب شهرها عدم تخصیص متناسب فضا و جایابی بهینه عناصر خدماتی و کالبدی شهر، به ویژه بیمارستان و تعداد عوامل مؤثر در مکانیابی این مراکز، افزایش روزافزون مشکلات شهری و شهروندان را به دنبال داشته است. لذا این امر لزوم استفاده از روشهای مؤثر و سیستمهای رایانهای در مکان أکثردر اغلب شهرها عدم تخصیص متناسب فضا و جایابی بهینه عناصر خدماتی و کالبدی شهر، به ویژه بیمارستان و تعداد عوامل مؤثر در مکانیابی این مراکز، افزایش روزافزون مشکلات شهری و شهروندان را به دنبال داشته است. لذا این امر لزوم استفاده از روشهای مؤثر و سیستمهای رایانهای در مکانیابی بهینه این مراکز را بیش از پیش آشکار ساخته است. هدف عمده این پژوهش، ارزیابی نحوه توزیع بیمارستان و مشخص کردن نواحی محروم از این خدمات در شهر سمنان با توجه به استانداردها و ضوابط مکانیابی بیمارستان بوده است. در این تحقیق دادههای مکانی از روی نقشههای رقومی و خطی تهیه و دادههای توصیفی نیز با استفاده از آمار و پژوهشهای میدانی، جمعآوری گردید و به پایگاه اطلاعاتی متصل شد. آنگاه برای هر یک از عوامل تأثیرگذار در مکانیابی بیمارستان، لایههای مرتبط همچون سازگاری اراضی، نزدیکی به مرکز مناطق، جمعیت، دسترسی به شبکههای ارتباطی درجه یک، ضوابط طراحی، سرانه و استانداردها، شعاع دسترسی تهیه شد و در هر لایه حریم کاربریها مشخص گردید و با روی همگذاری لایههای مذکور بر اساس الگوها و ضوابط مشخص، به تحلیل و بررسی آن پرداخته شد. سپس بر اساس مطالعات و نظرات متخصصان مرتبط فاکتورهای مؤثر در تعیین مراکز بهداشتی – درمانی انتخاب و با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی به صورت زوجی با هم مقایسه و وزن هر یک محاسبه گردید. نهایتاً در محیط GIS تحلیل شدهاند. در عین حال یافتههای حاصل از این تحلیل نشان میدهد که نیاز کنونی شهر سمنان به مراکز بهداشتی با توجه به سرانههای شهری، حداقل 3 بیمارستان است که برای رفع این کمبوداز GIS استفاده گردید. تفاصيل المقالة