تحلیل جامعه شناختی تأثیر استفاده از فضای مجازی بر نظام ارزشی افراد در خانواده‌ها (مقایسه ی مناطق شهری و روستایی اصفهان)

محورهای موضوعی : مطالعات جامعه شناختی شهری

پری عطایی کچویی ¹ (دکتری جامعه شناسی فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان)
ابراهیم انصاری ² (دانشیار جامعه شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان(نویسنده مسئول))
مسعود کیانپور ³ (استادیار جامعه شناسی دانشگاه اصفهان)

تاریخ دریافت : 1396/03/23 تاریخ پذیرش : 1396/03/23 تاریخ انتشار : 1396/03/01

کلید واژه: خانواده, فضای مجازی, نظام ارزشی, ارزشهای خانوادگی, ارزش‌های دینی,

چکیده مقاله :

گسترش ابزارهای ارتباطی، روستا را هم مانند شهر دچار تغییر ارزشی کرده است برهمین اساس مقاله‌ی حاضر به مقایسه‌ی تأثیرات استفاده از فضای مجازی بر نظام ارزشی خانواده‌ها در شهر و روستا پرداخته که به صورت پیمایشی و با استفاده از نمونه‌گیری سهمیه‌ای و بهره‌گیری از پرسش‌نامه‌ی محقق ساخته، با تکیه بر نظریات نظریه‌پردازانی چون اینگلهارت و آلپورت صورت گرفته است. جامعه‌ی آماری را افراد بالاتر از 15 سال شهر اصفهان و روستاهای اطراف تشکیل می‌دهند. متغیر مستقل فضای مجازی و متغیرهای وابسته نظام ارزشی خانوادگی و دینی است. نتایج نشان می‌دهد تأثیر استفاده از فضای مجازی، بر نظام ارزشی افراد در شهر و روستا‌های مورد مطالعه متفاوت است؛ که دلیل آن تعدد منابع ارزشی است که افراد به دلیل وسایل ارتباطی امروزی در معرض آن قرار می‌گیرند. نتیجه‌ی مقایسه‌ی میانگین نظام ارزشی دینی و خانوادگی نشان می‌دهد که استفاده از فضای مجازی در خانواده‌های شهری از روستایی بالاتر است. آزمون تفاوت میانگین در دو گروه مستقل نشان می‌دهد که بین خانواده‌های شهر و روستا در نظام ارزشی خانوادگی و دینی و استفاده از فضای مجازی تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین بین میزان استفاده از فضای مجازی و نظام ارزشی خانوادگی رابطه‌ی معکوسی وجود دارد.

منابع و مأخذ:

-         اینگلهارت، رونالد. (1373). تحول فرهنگی در جامعه پیشرفته صنعتی، ترجمه­ی مریم وتر، انتشارات کویر.

-         پناهی، امیر. (1384). ساختار قدرت در خانواده - مدرسه و باز تعریف مشارکت اجتماعی - پایان نامه­ی کارشناسی ارشد، دفتر مطالعات و تحقیقات زنان، نامه علوم اجتماعی.

-         حاجی زاده و میمندی ، م. و دیگران. (1389). "همگامی مشترک در خانواده و دینداری جوانان شهر یزد"، فصلنامه­ی تحقیقات فرهنگی، دوره­ی سوم ، شماره­ی 3، ص 46-23 .

-         رابرتسون، رولند. (1383). جهان – محلی شدن: زمان – مکان همگونی و ناهمگونی، ترجمه­ی مراد فرهاد پور، فصلنامه­ی فلسفی، ادبی، فرهنگی ارغنون، شماره­ی 24.

-         ساروخانی، بابایی فرد. (1391). اینترنت، جهانی شدن و هویت فرهنگی جوانان در ایران، چالش‌ها و فرصت‌ها، تهران: نشر دیدار.

-         طالبی، سکینه. (1387). تحول هویت ملی دانش آموزان دختر در دوره‌های تحصیلی ابتدایی، راهنمایی و متوسطه شهر تهران، پایان نامه­ی کارشناسی ارشد علوم تربیتی، تهران، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس.

-         طولابی ، زینب؛ کمربیگی، خلیل. (1392). تفاوت ارزشی در روابط والدین و فرزندان (بررسی و تبیین مسأله­ی تفاوت ارزشی در ایلام)، فصلنامه­ی خانواده پژوهی، دوره­ی 9، شماره­ی 34.

-         عاملی، سعید رضا. (1390). مطالعات جهانی شدن دو فضایی شدن‌ها و دو جهانی شدن‌ها، تهران: انتشارات سمت.

-         کفاشی، مجید. (1388).بررسی تأثیر اینترنت بر ارزشهای خانواده، فصلنامه­ی پژوهش اجتماعی، سال دوم، شماره­ی سوم.

-         گنجی، احمد. (1385). بررسی الگوی کاربران اینترنت و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن، مطالعه موردی، نوجوانان و جوانان شهر تهران، پایان نامه­ی کارشناسی ارشد پژوهش در علوم اجتماعی دانشگاه تهران.

-         گیدنز، انتونی. (1376). پیامدهای مدرنیته، ترجمه­ی محسن ثلاثی، تهران: نشر مرکز.

-         لهسایی زاده، عبد العلی. (1385). نظریات مهاجرت، انتشارات دانشگاه شیراز.

-         مک کوییل، دنیس. (1382). در آمدی بر نظریه­ی ارتباطات جمعی، ترجمه­ی پرویز اجلالی، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.

-         ویکی پدیا، دانشنامه فارسی، 1390 www. Wikipedia.org

-         Hamshahrionline.ir

-         Matma.ir