سنجش پایداری اجتماعی در بین محلههای قدیم و جدید شهر یزد
محورهای موضوعی : مطالعات جامعه شناختی شهری
اکبر زارع شاه آبادی
1
(استادیار جامعه شناسی دانشگاه یزد)
مسعود حاجی زاده میمندی
2
(استادیار جامعه شناسی دانشگاه یزد)
خدیجه زارع بیدکی
3
(دانشجوی کارشناسی ارشد جامعه شناسی دانشگاه یزد)
کلید واژه: مشارکت اجتماعی, پایداری اجتماعی, محلات قدیم, محلات جدید,
چکیده مقاله :
در بستر افزایش توجهات بین المللی به محیط زیست و مسائل مربوط به کیفیت زندگی، تلاش برای دستیابی به پایداری اجتماعی در بین محلات اهمیت ویژه ای یافته است. در این میان، محله به عنوان مبنای فیزیکی –اجتماعی می تواند نقش بسیار مهمی در زمینة پایداری شهرها ایفا کند. هدف این پژوهش بررسی عوامل مؤثر بر پایداری اجتماعی در بین محلات قدیم و جدید شهر یزد می باشد. روش تحقیق در پژوهش حاضر از نوع پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه است. جامعة آماری پژوهش را شهروندان شهر یزد تشکیل داده و براساس فرمول کوکران تعداد 400 نفر به عنوان نمونه، به روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شده اند. در مرحلة اول از روش نمونه گیری خوشه ای برای انتخاب محلات و در مرحلة دوم از نمونه گیری سیستماتیک استفاده شده است. پس از جمع آوری اطلاعات، داده ها توسط نرم افزار Spss مورد پردازش قرار گرفته و میزان روایی از طریق آلفای کرونباخ به دست آمده است. یافته ها نشان می دهد مقایسة بین محلات قدیم، جدید و مجتمع های مسکونی بیانگر این است که محلات قدیم ناپایدارتر و محلات جدید دارای پایداری بیشتری هستند. همچنین براساس نتایج رگرسیون از بین 8 متغیر مستقل وارد شده به معادلة رگرسیون، در محلات قدیم از جمله متغیرهای: رضایت از محله، رضایت از مسکن، مشارکت اجتماعی و سن، در محلات جدید متغیرهای: رضایت از محله، رضایت از مسکن و در بین مجتمع های مسکونی متغیرهای: رضایت از محله، رضایت از مسکن در تبیین پایداری اجتماعی سهم بیشتری را ایفا می کنند.
.
- پورطاهری مهدی، سجادی حمدا..، صادقلو طاهره. (1389). «سنجش و اولویتبندی پایداری اجتماعی در مناطق روستایی»؛ فصلنامة پژوهشهای روستایی، شمارة ، دورة 1، صص31-1.
- توسلی، غلامعباس. (1386). نظریههای جامعهشناسی؛ تهران: انتشارات سمت.
- جاودان، مجتبی. (1385). مروریبرچارچوبمفهومیوراهبردیشاخصهایپایداریاجتماعی، شمارة 172؛ گروه توسعة اجتماعی.
- حکمت نیا حسن، زنگی آبادی علی. (1383). «بررسی و تحلیل سطوح پایداری در محلات شهر یزد و ارائة راهکارهایی در بهبود روند آن»، فصلنامة تحقیقات جغرافیایی، شمارة 72، صص:51-37.
- ذاکریان ملیحه، موسوی میرنجف، کشکولی باقری، علی. (1389). «تحلیلی بر پراکنش جمعیت و توزیع خدمات در محلات شهری میبد از منظر توسعة پایدار»، مجلة پژوهش و برنامهریزی شهری، شمارة دوم، سال اول، صص:84-61.
- رفیعیان مجتبی، عسکری علی، عسگری زاده، زهرا. (1387). «سنجش میزان رضایتمندی سکونتی ساکنان محله نواب»، پژوهشهای جغرافیای انسانی، شمارة 67، صص:68-53.
- ریتزر، جورج. (1385). نظریة جامعهشناسی در دوران معاصر، ترجمة محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی.
- سالمی مریم، همزهای محمدرضا، میرک زاده، علی اصغر. (1390). «سنجش پایداری اجتماعی زنان روستائی شهرستان سنقر»، مطالعات زنان، سال 9، شمارة 1، صص:55-76.
- سجادی، زیلا، محمدی کاوه. (1390). «تحلیل اجتماعی –فضایی در بافتهای فرسوده شهری، مطالعة موردی: بافت مرکزی شهر سردشت»، مجلة پژوهش و برنامهریزی شهری، شمارة ششم، سال دوم، صص:70-55.
- سرائی محمدحسین، لطفی صدیقه، ابراهیمی سمیه. (1389). «ارزیابی و سنجش سطح پایداری توسعة محلات شهر بابلسر» مجلة پژوهش و برنامهریزی شهری، سال اول، شمارة دوم، پاییز1389، صص:60-37.
- شیعه اسماعیل، اسماعیلی یاسر. (1390). «از محله تا منطقه (با نگاهی به تئوری قطب رشد؛ نمونة مورد مطالعه منطقة آزاد انزلی»، فصلنامة جستارهای شهرسازی، سال 9، شمارة 35، صص:75-70.
- صدیق سروستانی رحمت ا..، نیمروزی نوروز. (1389). «بررسی ارتباط بین مشارکت در روابط همسایگی واحساس امنیت در محلات شهر یزد»، فصلنامة دانش انتظامی، سال دوازدهم، شمارة دوم، صص:185-220.
- فرهودی رحمت ا..، رهنمایی محمدتقی، تیموری ایرج. (1390). سنجش توسعة پایدار محلههای شهری با استفاده از منطق فازی و سیستم اطلاعات جغرافیایی، پژوهشهای جغرافیایی انسانی، شمارة77، پاییز1390، صص:89-110.
- کرجی مهلبانی. (1389). «معماری پایدار و نقد آن درحوزة محیط زیست»، نشریة علمی –پژوهشی انجمن علمی معماری و شهرسازی ایران، شمارة یک، صص:100-91.
- مختاری مرضیه، نظری جواد. (1389). جامعهشناسی کیفیت زندگی، تهران: انتشارات جامعهشناسان.
- مولدان بدریچ، بیلهارسوزان. (1381). شاخصهای توسعة پایدار، ترجمة نشاط حداد تهرانی، ناصر محرم نژاد، تهران: انتشارت سازمان حفاظت محیط زیست.
- معصومی، سلمان. (1389). توسعة محلهای در راستای پایداری کلانشهر تهران، تهران: انتشارات جامعه و فرهنگ.
- نوابخش مهرداد، ازجمند سیاه پوش اسحق. (1388). مبانی توسعة پایدار شهری، تهران: انتشارات جامعهشناسان.
- نوروزی فیض ا...، بختیاری مهناز. (1388). «مشارکت اجتماعی و عوامل اجتماعی مؤثر برآن»؛ فصلنامة راهبرد، شمارة 53، سال 18، صص:269-249.
- Beatley, T. (1995b), “Planning and Sustainability: The Elements of a New (Improved) Paradigm.” Journal of Planning Literature, 9(4):pp 383-95.
- Hunter, L.M., Twine, W., Patterson, L.( 2007) Locusts are now our beef’’: adult mortality and household dietary use of local environmental resources in rural South Africa. Scandinavian Journal of Public Health 35 (Suppl. 69)pp. 165–174.
- Long, Derek(2005)key Issue for sustainable rural communities, European Institute urban Affairs Liverpool –Johan mores university.
- Moffat-Ian-Hanley-nik and mike wilsom D(2001)Measuring and modeling sustainable Development the Parthenon publishing Grop Inc.newyork and London.
- Putnam, R. D.(2000). Bowling Alone: The Collapse and Revival of American Community New York: Simon and Schuster.
- Reilly Anne(1995). Sustainability initiatives, social media activity, and organizational culture: An exploratory study; Journal of Sustainability and Green Business; Loyola University Chicago; Amanda Weirup Carnegie-Mellon Universitypp1-15.
- Schneiburg, M and Clemens, E.S. (2006) The Typical Tools For The Job: Research Strategies in Institutional Analysis. Sociological Theory. 34:3.pp. 195-227.
_||_
.