ارزیابی تأثیر عوامل اجتماعی، فرهنگی و رفاهی بر رضایتمندی خانوارهای مهاجر به شهر تهران

محورهای موضوعی : مطالعات جامعه شناختی شهری

محمد تقی شیخی ¹ , مهری السادات طیبی نیا ²

1 - استاد جامعه شناسی دانشگاه الزهرا، تهران
2 - دانشجوی مقطع دکتری تخصصی جامعه شناسی فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ‌دهاقان

تاریخ دریافت : 1398/06/28 تاریخ پذیرش : 1398/06/28 تاریخ انتشار : 1392/06/01

کلید واژه: رضایت, امکانات رفاهی, مهاجرت, اجتماعی و فرهنگی,

چکیده مقاله :

پژوهش حاضر به بررسی پدیدة مهاجرت و رضایت خانوارهای مهاجر به شهر تهران پرداخته است. هدف تعیین عوامل رضایت مهاجران و میزان تأثیرپذیری آنان از جنبه های مختلف محیطی در قالب تغییر شرایط اجتماعی، فرهنگی، رفاهی و نگرشی است که به صورت پیمایشی مورد مطالعه قرار گرفته است. تحلیل نهایی این پژوهش بر روی 200 خانوار مهاجر در بین خانوارهای معمولی ساکن در مناطق3، 6 و12 شهر تهران که لزوماً دارای فرزند(ان) بالای 10 سال بوده اند انجام گرفته است. نتایج پژوهش بر اساس تحلیلهای همبستگی پیرسون نشان می‌دهد که رابطة معناداری بین رضایت مهاجران و میزان استفاده از امکانات رفاهی و همچنین وضعیت اجتماعی فرزندان وجود دارد و این بدان معناست که هرچه میزان استفاده از امکانات رفاهی بیشتر و وضعیت فرزندان بهبود داشته مهاجر از جابجایی خود به شهرتهران رضایت بیشتری داشته است. در جریان تحلیل از طریق مدل سازی معادلات ساختاری، میزان تأثیرات متغیرها بر رضایت مهاجر بررسی شده است. تبیین فرضیات با تکیه بر دیدگاههای مثبت کارکردی و کلاسیک مهاجرت صورت گرفته است.

منابع و مأخذ:

-          ابارشی، حسینی، احمد، سید یعقوب. (1391). «مدل­سازی معادلات ساختاری»، تهران: انتشارات جامعه­شناسان.

-          ایمان، محمدتقی، مرادی، گلمراد. (1388). «بررسی رابطة بین راهبردهای فرهنگ­پذیری و سلامت روانی در میان مهاجران» نمونة موردی مطالعه شهر کرمانشاه، جامعه­شناسی کاربردی، شمارة 33، صص147-170.

-          پارسی، حمیدرضا. (1379). «فضای شهری، حیات مدنی و نیروی اجتماعی فرهنگی، نمونة موردی خیابان کارگر» رسالة دکتری، شهرسازی تهران، دانشگاه تهران.

-          تقوی، نعمت الله. (1378). مهاجرتهای روستا شهری، درآمدی جامعه­شناختی بر نظریه­ها، تهران.

-          خباز بهشتی، زهرا. (1381). مهاجرت: بررسی مشکلات مهاجران در جهان، تهران: آشیانه کتاب.

-          درویش، مهین. (1387). «فرهنگ تفریح»، روزنامه ایران، سال چهاردهم، شمارة 3899، 21 فروردین، ص:9.

-          دی نای، رابرت. (1381). سه مکتب روان­شناسی، دیدگاههای فروید، اسکینر و راجرز،  ترجمة جلالی، تهران: انتشارات پادرا.

-          ربانی، رسول. (1385). جامعه­شناسی شهری، اصفهان: انتشارات دانشگاه اصفهان.

-          رفیعیان، خدایی، مجتبی، زهرا. (1389). شهروندان و فضای عمومی شهری، نگرش تحلیلی بررسی شاخص­ها و معیارهای مؤثر بر رضایتمندی شهروندان از فضاهای عمومی شهری، تهران: دفتر گسترش تولید علم.

-          زنجانی، حبیب الله. (1380). مهاجرت، تهران: سمت.

-          شیخی، محمد تقی. (1382). جامعه­شناسی جهان سوم، تهران: انتشارات اشراقی.

-          شیعه، اسماعیل. (1385). آماده­سازی شهر برای کودکان، تهران: سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، مؤسسه نشر شهر.

-          طیبی نیا، مهری السادات. (1388). «پیامدهای مهاجرت برای خانوارهای مهاجر به شهر تهران»، اصفهان، مجلة علمی – پژوهشی مطالعات و پژوهش­های شهری منطقه­ای تابستان 1388، ص: 143-164.

-          فکوهی، ناصر. (1385). انسان­شناسی شهری، تهران: نشر نی.

-          فیندلی، سلی. (1372). «برنامه­ریزی مهاجرتهای داخلی» ترجمة عبدالعلی لهسایی­زاده، شیراز: انتشارات نوید.

-          کاظمی پور، شهلا. ( 1374). «تحرک اجتماعی و مهاجرت در شهر تهران» پایان­نامة دکترا به راهنمایی: محمد میرزایی، محمد توکل، دانشگاه تهران

-          کاظمی پور، شهلا. (1383). «بررسی مسائل جمعیتی ایران با تأکید بر جوانان»، دومین همایش انجمن جمعیت­شناسی ایران (مجموعه مقالات)، دانشگاه شیراز.

-          کریمی، یوسف. (1373). روانشناسی اجتماعی، نظریه­ها، مفاهیم و کاربردها، تهران: انتشارات بعثت.

-          گودرزی، محسن. (1374). «بررسی پیوند رابطة اجتماعی و میزان رضایتمندی در شهر تهران»، پایان­نامه مقطع کارشناسی ارشد به راهنمایی: مصطفی ازکیا، دانشگاه تهران.

-          لهسایی زاده، عبدالعلی. (1368). نظریات مهاجرت، شیراز: انتشارات نوید.

-          مرکز آمار ایران، نتایج سرشماری 1385 شهرتهران.

-          منادی، مرتضی. (1383). «تأثیر تصورات و تعاریف مشابه زوجین در رضایت زندگی»، نشریة مطالعات زنان، سال دوم، شمارة 4 .

-          نوید نیا. (1389). «امنیت رفاهی»، فصلنامة علمی پژوهشی جغرافیای انسانی سال دوم، شمارة دوم 90-71.

-          وثوقی، نیک خلق؛ منصور، علی اکبر. (1373). تهران: خردمند.

-          ویکس، جان. (1385). جمعیت، مقدمه­ای بر مفاهیم و موضوعات، ترجمة الهه میرزایی، تهران: مؤسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه­ریزی.

-          هویت، گروه شهری. (1387). «مهاجران، شهروند یا شهرنشین»، همشهری آنلاین به روزشده، 23 اردیبهشت، 1387.

-       Berry,J.W. (1992) “Acculturation And Adaptation in a New society” International Migration, 30 (special Issue: Migration) and Health in the 1990s:69-86.

-       Bubolz, m.m Sontag. (1993) m.s, "human Ecology Theory ". In p. boss, w.Doherty, R. larossa, w.schunm&s. Steinmetz (Eds), souce book of family theories and methods: A contextual approach. Newyork: plenum press.

-       Fischer,c. (1982), “To Dwell Among Friends”, Barkley: university 0f California press.

-       Hizen, Ical & Martin, Fishbein. (1980) “understanding Attitude and predicting Social Behavior, Prentice Hall Englewood Cliff Inc, New jerssy.

-       Lewis, G.J. (1982).”Human Migration”, Croon Helm, London.

-       Lynch, Kevin. (1972) “the openness of open space ”,arts of Enviroment, Aidan Ellis.

-       Theodorson G.A. & A.G Theodorson. (1999) “population”, Belmont, California: Words worth Publishing.  

-       Bourdieu, Pierre (1972). Esquisse d’une théorie de la pratique, précédée detrois études d’ethnologie Kabyle. Genève, Ed Droz.

.