واکاوی اسطوره ای و نقد اشعار عرفانیِ فقیر بصیرالدین شیرازی بر اساس رویکرد پُست زیست محیطی در هنر (بررسی موردی کتابِ وحیدنامه)

محورهای موضوعی : هنر

رهام امیرپور امرائی ¹ , محمدرضا شریف زاده ² , ابوالفضل داودی رکن آبادی ³ , پژمان دادخواه ⁴

1 - دانشجوی دکتری تخصصی پژوهش هنر، دانشگاه آزادِ اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران
2 - استاد تمام، دانشگاه آزادِ اسلامی، واحد تهران ¬مرکزی، تهران، ایران
3 - استاد تمام، دانشگاه آزادِ اسلامی، واحد یزد، یزد، ایران
4 - استادیار، موسسه آموزش عالی اقبال لاهوری، مشهد، ایران

تاریخ دریافت : 1402/08/13 تاریخ پذیرش : 1402/11/20 تاریخ انتشار : 1402/12/09

کلید واژه: اسطوره, روح هنر, نقدِ پُست زیست‌محیطی, نو بَر واژه¬گرایی, وحیدنامه.,

چکیده مقاله :

همواره یکی از نکته های مهمی که در رویکردهای هنری امروزه کاربرد بسیار یافته است، نقدِ زیست محیطی می باشد که پژوهشگران در این حیطه کوشیده اند تا از ظواهرِ طبیعت و هنر در تاریخ به جست وجویِ اشتراکاتی خصوصا با نمودهایِ بیرونی بپردازند که برای بازسازی‌ها علمی و جِدی با هم مُیسر می‌باشند؛ به طور مثال، در این راستا اگر در شعری کهن از یک شاعر فرضاً درباره یکی از اُستان های ایران شعری بیان شده که آنجا پوشش گیاهیِ خاصی داشته و امروزه این پوشش گیاهی کم شده است، با این روشِ بیرون‌پِی ابتدا میتوان مقدارش را در زمان معاصر؛ تطبیقِ نزدیک داد و سپس به این مسئله پِی بُرد که اگر این مهم (به فرض درخت کاج) اکنون در آنجا کم شده است؛ دلیلِ وقوعِ سیلِ زیادِ این استان می باشد یا بلعکس چرا در فلان منطقه طبع شاعری کم شده است؟ ولی از آنجایی که انسان (به ویژه شرقی) امیال و حالاتی اَنْفُسی/درونی دارد نگارنده در این تحقیق به رویکردی تازه تر دست یافت تا ببینیم از بررسی این بازسازیِ محیطی که حال به در درون هر فرد با ساختاری مجزا مربوط است، تئوری نو چگونه داده‌هایی در بَر خواهد داشت؛ همچنین از بخش‌های نسبتاً فرعی در این مقاله، با این رویکردها: شناخت شناسیِ جدید با واکاوی اشعاری از بصیری شیرازی است که نشان می دهد، ادبیات مِهرپرستی در دورانِ معاصر به چه جلوه¬هایی سوق یافته و اصطلاحاً چه تناسبی با درونیات بشر دارد. شیوه پژوهش، توصیفی-تحلیلی است و با دیدِ کیفی-کاربردی تحاصل و گردآوریِ منابع نیز از روش کتابخانه‌ای و میدانی است، هدف این تحقیق آن است که با چنین بررسی و پژوهشی، جوّ هنرهای زیبا، فارغ از شعار؛ جنبۀ کاربردی تری به خود گیرند.

چکیده انگلیسی:

Statement of question: One crucial aspect of contemporary art analysis lies in the widespread adoption of environmental criticism. This approach consistently seeks to identify historical connections between the appearances of nature and art, contributing to their mutual enhancement. For instance, consider a poem by the poet Basir al-Din Shirazi that describes a province in Iran with a once distinctive vegetation cover, now diminished. Through this method, we can ascertain the contemporary adaptations and discern that the reduction of a particular element (such as a pine tree) may be linked to the increased occurrence of floods in the region. However, this study aims to delve deeper, fostering a more profound understanding of our ecological impact. Purpose: Beyond environmental correlations, this research endeavors to introduce a new creative dimension to the realm of art. It explores a specific sub-part, employing an alternative approach to the literature and mystical conduct of Zahabiyeh. Research method: This study employs a descriptive-analytical method, combining qualitative and practical information gathered from both library and field resources. Conclusion: Finally, our research reveals that, despite a human-centered epistemological focus, our understanding of mythology and its symbolism is integral. This comprehension serves as the key to connecting and applying previously acquired knowledge, contributing to a more concrete understanding.

منابع و مأخذ:

آیدنلو، سجاد، 1393، زرین قبانامه از سراینده¬ای ناشناس، تهران¬: نشر سخن-موقوفات محمود افشار.
بیوار، دیوید، بهرامی، عسکر، 1400، چهره‌های مِهر در باستان شناسی و ادبیات، تهران¬: نشر ماهی.
جواری، محمد حسین، نقد زیست محیطی در حوزه‌ی ادبیات با رویکرد تطبیقی، فصلنامه‌ی علمی-پژوهی پژوهشهای ادبیات تطبیقی دوره‌ی 6، شمارۀ 2، تابستان 1397.
حاجی آقابابایی، محمدرضا، نقد زیست محیطی داستان‌های بیژن نجدی (مطالعه موردی سه داستان)، پژوهشنامه فرهنگستان هنر، دورۀ دوم شماره چهار، زمستان 1398
خواجوی، محمد، 1386، مجموعه قطره و دریا، اتم و انسان (سر اعظم) سرودۀ علی اکبر بصیری، تهران: نشر دریای نور.
خواجوی، محمد، 1386، پرتو وحید در اسرار تخت جمشید سرودۀ علی اکبر بصیری، تهران: نشر مولی.
خواجوی، محمد، 1393، اشارات سلوکی (وحیدنامه) سرودۀ علی اکبر بصیری، تهران: نشر مولی.
خطیبی، ابوالفضل، وان‌دِن بِرگ، گابریله، 1395، شبرنگ‌نامه از سراینده ای ناشناس، تهران: نشر سخن-محمود افشار.
سیدین، علی، 1399، پشمینه پوشان (فرهنگ سلسله‌های صوفیه)، تهران: نشر نِی، تهران.
کاشفی خوانساری، سید علی، 1399، شاهنامه‌ی شاهِ خورشید چِهر، تهران: نشر گویا، تهران.
فردوسی، ابوالقاسم، 1400، شاهنامه فردوسی به تصحیح جلال خالقی مطلق، تهران انتشارات سخن (جلد اول).
مجد الاشراف شيرازي، جلال‏ الدين محمد، 1320، مرآت الکاملین، (چاپ سنگی) ، تهران: - .
هینلز، جان، 1393، دین مهر در جهان باستان (مجموعه گزارش های اولین کنگره بین المللی مِهر شناسی در منچستر) ترجمۀ مرتضی ثاقب¬فر، تهران: نشر توس.
www.ghiasabadi.com
/ایزد-وای،-وایوhttps://sepandarmaz.ir/
سلسله%20ذهبیهhttps://tohidesamadi.blog.ir/tag/
اسرار-تخت-جمشیدhttp://m-mollaei.blogfa.com/post/11/