واکنش بیوشیمیایی هیبرید‌های مختلف ذرت به مصرف تلفیقی کود زیستی و شیمیایی پتاسیم تحت تنش خشکی در شرایط آب و هوایی دهلران
محورهای موضوعی : زراعتمحمد صادق آزادی1،2 1 , علیرضا شکوه‌فر2* 2 , مانی مجدم2، 3 , شهرام لک2 4 , مجتبی علوی‌فاضل2 5
1 - 1- گروه زراعت، پردیس علوم و تحقیقات خوزستان، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
2-گروه زراعت، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
2 - 2-گروه زراعت، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
3 - 2-گروه زراعت، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
4 - 2-گروه زراعت، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
5 - 2-گروه زراعت، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
کلید واژه: عملکرد, استرس, پرولین, ذرت, پتاسبم,
چکیده مقاله :
این پژوهش به منظور بررسی اثر کاربرد کود های شیمیایی و زیستی پتاسیم بر ویژگی های بیوشیمیایی و عملکرد دانه هیبرید های ذرت در شرایط تنش خشکی، طی سال های زراعی 1394 و 1395 در شهرستان دهلران انجام شد. آزمایش به صورت کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. عامل اصلی شامل تنش در سه سطح، آبیاری مطلوب، قطع یک دوره آبیاری در مرحله 12 برگی و قطع آبیاری در مرحله ظهور گل تاجی، عامل فرعی شامل کود پتاسیم در سه سطح، 100 درصد کود سولفات پتاسیم، 70 درصد سولفات پتاسیم + 30 درصد پتابارور دو، 50 درصد سولفات پتاسیم + 50 درصد پتابارور دو و عامل فرعی فرعی شامل سه هیبرید ذرت، AS71، NS640 و CORDONA بودند. نتایج تجزیه مرکب نشان داد که برهمکنش سال، تنش خشکی، مصرف کود و هیبرید ذرت بر محتوای کلروفیل، میزان پرولین و پروتین دانه در سطح یک درصد معنی دار بود. همچنین برهمکنش تنش خشکی، کود و هیبرید ذرت بر آنزیم سوپراکسید دیسموتاز، پتاسیم دانه و عملکرد دانه نیز معنی دار شد. مصرف تلفیقی کود شیمیایی و زیستی پتاسیم با تعدیل اثرات تنش خشکی تأثیر مثبتی بر ویژگی های بیوشیمایی و عملکرد دانه ذرت داشتند. بر اساس نتایج برهمکنش تیمارها، بیشترین عملکرد دانه (12230 کیلوگرم در هکتار) در تیمار 50 درصد کود پتاسیم + 50 درصد کود پتا بارور دو در هیبرید AS71و تحت شرایط مطلوب آبیاری یافت شد و کمترین عملکرد دانه (4616 کیلوگرم در هکتار) در هیبرید NS640و مصرف 100 درصد کود شیمیایی و تنش در مرحله ظهور گل تاجی مشاهده شد.
This study was carried out to evatuate the effects of combined application of chemical and biological Potassium fertilizer, on biochemical characteristics and grain yield of corn hybrids under drought stress conditions in 2015 and 2016 years in Dehloran city. The experiment was conducted as split-split plots in a randomized completely block design (RCBD) with three replications. The main factor consists of three levels of stress,optimum irrigation, irrigation cut in 12 leaf stage and irrigation cut at the corn flower emergence stage, Sub-factor contains of three levels of potassium: application of 100% fertilizer requirements as Potassium sulfate fertilizer, application of 70% Potassium sulfate fertilizer along with 30% Pta-Barvar-2 bio-fertilizer, 50% Potassium sulfate fertilizer along with 50% Pta-Barvar-2 bio-fertilizer and sub-sub- factor contains of three corn hybrids: AS71, NS640 and CORDONA. The results of compound analysis showed that the interaction between year, drought stress, fertilizer and hybrid were significant on chlorophyll content, proline and grain protein at 1% probability level. Also, the interaction of drought stress, fertilizer, hybrid had significant effects on the enzyme superoxide dismutase, potassium grain and grain yield. Also, Application of biological and chemical potassium fertilizers under drought stress had a positive effect on biochemical characteristics and grain yield. Based on the interaction between treatments, the highest grain yield (12230 kg.ha-1) was found in 50% potassium fertilizer + 50% fertilizer Peta Fertilizer in hybrid AS71 under favorable irrigation conditions and the lowest grain yield (4616 kg.ha-1) obtained by NS640 hybrid and 100% chemical fertilizer application and by the irrigation cut at the corn flower emergence stage.
- پاک مهر، آ.، راستگو، م.، شکاری، ف.، صبا، ج.، وظایفی، م. و زنگانی، ا. 1390. تاثیر پرایمینگ سالیسیلیک اسید بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه لوبیا چشم بلبلی تحت تنش کم آبی در مرحله زایشی. نشریه پژوهش‌های حبوبات ایران. 2(1): 53-64.
2- روانگرد، ش.، نصری، م. و صادقی، ف. 1394. بررسی کاربرد توام روش‌های کنترل علفهای هرز و کود زیستی تثبیت کننده نیتروژن در کنترل علف هرز ذرت سینگل کراس 704. پژوهش‌های زراعی در حاشیه کویر. 12(3): 210-197.
3- صیامی، ر.، میرشکاری، ب.، فرح وش، ف.، رشیدی، و. و تاری نژاد، ع. ر. 1396. اثر پرایمینگ بذر با سالیسیلیک اسید و تنش کم آبی بر فعالیت آنزیمی و عملکرد ذرت دانه ای. فصلنامه علمی پژوهشی فیزیولوژی گیاهان زراعی- دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز. 9(34): 35-23.
4- طریق الاسلامی، م.، کافی، م.، نظامی، ا. و ضرغامی، ر. 1396. تاثیر اسید سالیسیلیک در بهبود خسارت تنش سرمازدگی در هیبرید ذرت سینگل کراس 400 (Zea mays L.). فرآیند و کارکرد گیاهی. 6(19): 292-281.
5- عباس دخت، ح. و اصغرنیا، م. 1394. عملکرد و اجزای عملکرد ذرت متاثر از کنترل علفهای هرز، اسموپرایمینگ و محلولپاشی عناصر ریزمغذی. نشریه علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی. 2(34): 322-307.
6- مهدی زاده، ا. 1390. تأثیر پرایمینگ بذر در مزرعه، بر کنترل علفهای هرز و خصوصیات رشد ذرت (Zea mays L.) در همدان. پایان نامه کارشناسی ارشد در رشته مهندسی کشاورزی گرایش زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا. 87 صفحه.
7- میری زاده، آ. 1392. بررسی تاثیر اختلاط علف کش نیکوسولفورون با اسید سالیسیلیک و مویان کوکووت بر رشد، عملکرد و کنترل علفهای هرز ذرت. پایان نامه کارشناسی ارشد، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود. 110 صفحه.
8- نصیری دهسرخی، ع. 1394. تاثیر امواج اولتراسونیک، پرایمینگ بذر و کاربرد علفکش بر رشد و عملکرد لوبیا چشم بلبلی (Vigna sinensis) و کنترل علفهای هرز. پایان نامه کارشناسی ارشد اگرواکولوژی، گروه زراعت، دانشگاه صنعتی شاهرود. 108 صفحه.
9- نصیری دهسرخی، ع.، مکاریان، ح.، قلی پور، م. و عباس دخت، ح. 1396. تأثیر امواج فراصوت و پرایمینگ بذر در تلفیق با مدیریت علفهای هرز بر عملکرد و اجزای عملکرد لوبیا چشم بلبلی (Vigna sinensis L.). پژوهش‌های حبوبات ایران. 8(2): 140-126.
10- یدوی، ع.، آقاعلیخانی، م.، قلاوند، ا. و زند، ا. 1385. اثر تراکم بوته و آرایش کاشت بر عملکرد و شاخص‌های رشد ذرت دانه ای (Zea mays L.) تحت رقابت با علف هرز تاج خروس ریشه قرمز (Amaranthus retoflexus L.). پژوهش کشاورزی آب، خاک و گیاه در کشاورزی. 6(3): 46-31.
11- Abbasdokht, H. 2011. The effect of hydropriming and halopriming on germination and early growth stage of wheat (Triticum aestivum L.). Desert. 16: 61-68.
12- Afzal, I., Basra, S. M. A., Ahmad, R. and Iqbal, A. 2002. Effect of different seed vigor enhancement techniques on hybrid maize (Zea mays L.). Pakistan Journal of Agriculture Science. 39: 109-112.
13- Duman, I. 2006. Effect of seed priming with PEG and K3PO4 on germination and seedling growth in Lettuce. Pakistan Journal of Biology Science. 9(5): 923-928.
14- Evans, S.P., Knezevic, S.Z., Lindquist, J.L., Shapiro, C.A. and Blankenship, E.E. 2003. Nitrogen application influences the critical period for weed control in corn. Weed Science. 51: 408-417.
15- Farooq, M., Aziz, T., Barsa, S. M. A., Cheema, M. A. and Rehman, H. 2008. Chilling tolerance in hybrid maize induced by seed priming with salicylic acid. Journal Agro Crop Science. 194: 161-168.
16- Hussein, M.M., Balbaa, L.K. and Gaballah M.S. 2007. Salicylic acid and salinity effects on growth of maize plants. Research Journal of Agriculture and Biological Sciences. 3: 321-328.
17- Norsworthy J.K. and Oliveira M.J. 2004. Comparison of the critical period for weed control in wide and narrow – row corn. Weed Science. 52: 802-807.
18- Norsworthy, J.K. and Frederick, J.R. 2005. Integrated weed management strategies for maize production on the southeastern coastal of North America. Crop Protection. 24: 119-126.
19- Rajcan, I.R. and Swanton, C.J. 2001. Understanding maize-weed competition: resource competition, light quality and whole plant. Field Crop Research. 71: 139-150.
20- Rao, V.S. 2000. Principles of Weed Science. Science Publishers, Inc, New Hampshire.
21- Shakirova, F.M. and Bezrukova, M.V. 1997. Induction of wheat resistance against environmental salinization by salicylic acid. Biology Bullentin. 24: 109-112.
22- Yazdani, M., Bahmanyar, M.A., Pirdashti, H. and Esmaili, M.A. 2009. Effect of phosphate solubilization microorganisms and plant growth promoting rhizobacteria on yield and yield components of corn. World Academy of Science, Engineering and Technology. 3: 2-12
_||_