مطالعه اثر پتانسیل‌های مختلف اسمزی شوری بر جوانه زنی و رشد اولیه گیاهچه‌های اسفناج (Spinacia oleracea

محورهای موضوعی : زراعت

تاریخ دریافت : 1393/10/08 تاریخ پذیرش : 1396/05/10 تاریخ انتشار : 1394/06/15

کلید واژه: تنش شوری, کلرید سدیم, جوانه‌زنی, اسفناج,

چکیده مقاله :

اسفناج گیاه بومی ایران است و از اوائل قرن اول میلادی کم کم به نقاط دیگر دنیا راه یافت، بطوریکه در تاریخ مسطور است اسفناج در قرن هفتم در چین و در قرن دوازدهم در اسپانیا کشت می شده است. اسفناج گیاهی است یکساله دارای ساقه ای راست به ارتفاع نیم متر که برگهای آن پهن و نرم مثلثی شکل به رنگ سبز می باشد. یافتن گیاهان مقاوم به شوری در مراحل مختلف رشد می تواند راهی مناسب در جهت افزایش بهره وری از آب های شور باشد. پاسخ گیاهان مختلف در مرحله جوانه زنی به شوری نیز می تواند متفاوت باشد. به منظور بررسی اثر تنش شوری بر جوانه زنی (درصد و سرعت) و خصوصیات گیاهچه های (طول ریشه چه، طول ساقه چه، وزن تر و خشک) اسفناج، آزمایشی در سال 1389 در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه زراعت دانشگاه زابل انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل 4 سطح شوری (0، 50، 100 و 150 میلی مولار) ناشی از نمک کلرید سدیم بود. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که بیشترین و کمترین درصد و سرعت جوانه زنی، طول ساقه چه و ریشه چه همچنین وزن تر و خشک گیاهچه به ترتیب مربوط به تیمار شاهد و 150 میلی مولار بود که بیانگر حساسیت این گیاه به شوری است. کلیه داده های حاصل با استفاده از نرم افزار SAS تجزیه و مقایسه میانگین ها با آزمون دانکن در سطح احتمال 5 درصد انجام گرفت.

چکیده انگلیسی:

Study of the effect of different salinity osmotic potentials on germination and early growth of spinach seedlings

منابع و مأخذ:

1. حاتمی، ح، و س. گالشی. 1378 .اثر سطوح مختلف شوری بر جوانه زنی گندم. مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان. 1و 2: 35 – 31.


2. حاج غنی، م.، م. صفاری، و ع. ا. مقصودی مود. 1387.  اثر سطوح مختلف شوری کلرید سدیم بر جوانه زنی و رشد گیاهچه ارقام گلرنگ
   .(Carthamus tinctorius L.) مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی. سال دوازدهم. شماره چهل و پنجم (ب). پاییز 1387.


3. زهتابیان، غ.، ح. آذرنیوند.، م .جوادی، و ا .شهریاری. 1384 .بررسی اثر تنش شوری بر روی جوانه زنی دو گونه مرتعی از جنس اگروپایرون. مجله بیابان. جلد 10 .شماره 2.


4. گواهی، م. و ا. شجیع. 1384 .بررسی اثر سطوح مختلف شوری بر جوانه زنی و رشد اولیه عدس محلی شهر بابک. اولین همایش ملی حبوبات 524 – 522.
   
   
   1. Ben-Gal, A & U. Shani. 2002. Yield, transpiration and growth of tomatoes under combined excess boron and salinity stress. Plant Soil. 247:211-221.
   
   
   2. Boubaker, M., 1996. Salt tolerance of durum wheat cultivars during germination and early seedling growth, agricultura-mediterranea.126: 1,32-39.
   
   
   3. Humphery, A.E., and V. Rodriguez. 1998. Ion compartmentation in salinity stressed alfalfa seedling growing under different temperature régimes. Common soil sci. plant anal. 29 (17-18): 26.7-2618.
   
   
   4. Khajeh-Hosseini, M., Powell, A.A., Bimgham, I.J., 2003. The interaction between salinity stress and seed vigor during germination of soybean seeds. Seed Science and Technology 31:715-725.
   
   
   5. Khan, M. A., Gul, B. and Weber, D. J. 2002. Effect of temperature, and salinity on the germination of Sarcobatus vermiculatus. Biological Plant, 45: 133-135.
   
   

10. Maas, E. V. 1986. Crop tolerance to saline soil and wathe. Proeus park Bio Saline Res. Work shop. Karachi. Pakistan, 205.

11. Pessarakli.M. and H. Fardad . nitrogen (Total and 15N) Uptake by barley and wheat under tow irrigation regimes J . planutr . 18(12)2655-2007

12. Sadeghi, H., Emam, Y., 2005 Effect of different sodium chloride levels on morphological characteristics, chemical composition and yield components of two bread wheat cultivars. J. Biyaban. Vol 10. 2: 267-278.

13. Sairam, R.K. and  G.C. Srivastava. 2001. Water stress tolerance of wheat Triticum aestivum L.: Variation in hydrogen peroxide accumulation and antioxidant activiy in tolerant and susceptible genotype. Journal of Agronomy and Crop Science. 186: 63-70.

14. Szabolcs, I., 1994. Soils and salination. In Pessarakli, M. (ed.). Handbook of Plant and Crop Stress. Marcel Dekker, New York, pp. 311.