بررسی اثرات توسعه ریشه در ارتباط با تحمل به خشکی در چهار رقم گندم

محورهای موضوعی : زراعت

تاریخ دریافت : 1393/03/07 تاریخ پذیرش : 1393/10/14 تاریخ انتشار : 1393/12/15

کلید واژه: گندم, خشکی, ریشه,

چکیده مقاله :

باتوجه به تغییرات اقلیمی سال های اخیر و کاهش شدید بارندگی و به تبع آن کم آبی ،لازم است ارقامی از گندم که به خشکی متحمل تر باشند انتخاب شود در این مسیر توانایی ارقام مختلف در داشتن ریشه های گسترده تر و کارامدتر می تواند مثمر ثمر باشد. به منظور بررسی تاثیر تنش خشکی و تاثیر آن بر خصوصیات مرفولوژیکی ریشه گندم این آزمایش گلدانی بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 12تیمار و4 تکرار، که فاکتور اول واریته های گندم به نامهای پیشتاز- پیشگام-مرودشت -گاسکوژن و فاکتور دوم سطوح آبیاری گندم شامل 100-80-60 درصد آب مورد نیاز بوده است اجرا گردید . این تحقیق در آزمایشگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد-مجتمع گلبهار انجام گرفت. صفات اندازه گیری شده در این آزمایش عبارت بودند از طول، عرض، وزن خشک، نسبت ریشه به اندام هوایی و حجم ریشه و کارایی مصرف آب که این صفات با استفاده از نرم افزارSAS وExcel مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و مقایسه میانگین با استفاده از آزمون چند دامنه دانکن در سطح 5% انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که صفات طول و عرض، نسبت ریشه به اندام هوایی و حجم ریشه در خشکی با اطمینان 99% بایکدیگر اختلاف معنی داری دارند اما در مورد ارقام طول ریشه، وزن خشک ریشه و حجم ریشه و کارایی مصرف آب با اطمینان 95% باهم اختلاف معنی دار دارند. عرض ریشه و نسبت ریشه به اندام هوایی در اثر متقابل رقم و خشکی با اطمینان 99% اختلاف داشتند.

چکیده انگلیسی:

Study of the effects of root development in relation to drought tolerance in four wheat cultivars

منابع و مأخذ:

1. سرمدنیا،غ.وع.کوچکی.1371؛جنبه های فیزیولوژیک زراعت دیم(ترجمه).انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.


2. صفایی،ه.وح.غدیری.1374؛اثرات تنش رطوبتی خاک روی پاره ای از صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی شش رقم گندم در گلخانه .مجله علوم کشاورزی ایران،جلد26،شماره3،صفحات9-18


3. خزاعی،ح.ر.1381.عصر تنش خشکی بر خصوصیات فیزیو لوژیکی ارقام مقاوم وحساس گندم و معرفی مناسبترین شاخص های مقاوم به خشکی.رساله دکتر زراعت.دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد.ص225


4. کافی،م.وع.مهدوی دامغانی.1379.مکانیسم های مقاومت گیاهان به تنش های محیطی.انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.
   
   
   1. Morris, M.L., A. Blaid & D. Byerlee, 1991; Wheat and barley production in rainfed marginal environments of the developing world. Part I of 1990-91 CIMMYT world wheat facts and trends: Wheat and barley production in rainfed marginal environments of the developing world. CIMMYT, Mexico, D.F. 51pp.
   
   
   2. Boggess, S.F., C.R. Stewarty, D. Aspinall & L.G. Paleg, 1976; Effect of water stress on praline synthesis from radioactive precursors. Plant Physiol.58:398-401.
   
   
   3. Levitt, J., 1980; Responses of plants to environmental stress. Vol.I. Academic Press, New York
   
   
   4. Arraudeau, M. A. 1989. Breeding strategies for drought resistance. In Baker, F. W. G. (ed.), Drought resistance in cereals. P: 101-116. C. A. B. International.
   
   
   5. Blum, A. 1988. Plant breeding for stress environments. CRC Press. Boca Raton. Dencheva, L. 1973. The effect of irrigation on the development of the root system in wheat. Tastenive, dni navk:10 (10): 3-10.
   
   

10. Tupitsyn, N. V., J. G. Waines and A. K. Lyashok. 1986. Water uptake by the root system of the spring wheats Botanicheskaya 3 and Orenburgskaya 7 in relation to their drought resistance. Plant Breeding Abs. 57: 9,815.

11. Hurd, E. A. 1976. Plant breeding for drought resistance. In: T. T. Kozlowski (ed.) water deficits and plant growth. P: 317-354. Academic press, New York.