بررسی انباشت سرب و کادمیم و برخی پاسخ‌های فیزیولوژیکی در گونه زیتون (Olea europea) جهت استفاده در گیاه پالایی

محورهای موضوعی : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

اصغر مصلح آرانی ¹ , مهری خسروی ² , حمید رضا عظیم زاده ³ , حمید سودایی زاده ⁴

1 - دانشگاه یزد
2 - دانشگاه یزد
3 - دانشگاه یزد
4 - دانشگاه یزد

تاریخ دریافت : 1393/12/13 تاریخ پذیرش : 1394/11/04 تاریخ انتشار : 1395/09/11

کلید واژه: پرولین, قند محلول, انباشت در ریشه, انباشت در برگ,

چکیده مقاله :

به‌منظور مقایسه انباشت سرب و کادمیم در ریشه و برگ گیاه زیتون و همچنین بررسی تأثیر غلظت‌های مختلف این عناصر بر میزان پرولین، سبزینگی و قندهای محلول پژوهش حاضر به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. فاکتورهای مورد بررسی شامل نوع عنصر با دو سطح (سرب، کادمیم) و غلظت عنصر با سه سطح (شاهد، 200، 500 و1000میلی‌گرم بر لیتر) در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که کادمیم تأثیری بر میزان پرولین در گیاه زیتون نداشت، اما سرب درغلظت 200 میلی‌گرم بر لیتر به‌طور معنی‌داری میزان پرولین را افزایش داد. هر دو عنصر در غلظت 200 میلی‌گرم بر لیتر باعث افزایش معنی‌دار قند‌های محلول شدند. کادمیم نسبت به سرب باعث افزایش بیشتر قند-های محلول در گیاه زیتون شد. هر دو عنصر به‌طور مشابه باعث کاهش میزان سبزینگی برگ‌ها شدند. با افزایش غلظت سرب جذب آن در ریشه از 5/8 میلی‌گرم بر کیلوگرم در شاهد به 101 میلی‌گرم بر کیلوگرم در غلظت 1000 میلی‌گرم بر لیتر رسید. با افزایش غلظت کادمیم نیز میزان جذب آن در ریشه به 428 میلی‌گرم بر کیلو‌گرم رسید. براساس نتایج این تحقیق به‌نظر می‌رسد که گیاه زیتون در غلظت‌های پایین‌تر از 200 میلی‌گرم بر لیتر با تولید پرولین و قند‌های محلول با اثر سمیت این عناصر مقابله می‌کنند. از آنجا که با افزایش غلظت این عناصر از 200 میلی‌گرم بر لیتر سبزینگی، قند و پرولین به‌طور معنی‌داری کاهش یافت، کاشت این گیاه در خاک‌های آلوده به سرب و کادمیم در غلظت‌های زیاد و متوسط تحت شرایط این آزمایش توصیه نمی‌شود.

چکیده انگلیسی:

This study was done to compare Pb, Cd accumulation and their interactions in root and leaves of Oleo europea and also to investigate the effects of these elements on proline, chlorophyll and soluble sugar. Treatments were consisted of elements in two levels (Pb and Cd) and concentration in three levels (control, 200, 500 and 1000 mg/L). Results showed Cd did not effect on proline in Olea europea. In contrast, Pb increased the amount of proline in concentration of 200 mg/L. In concentration of 200 mg/L both elements increased the amounts of sugar soluble but the effect of Cd was more significant. Both elements decreased chlorophyll content in leaves. Accumulation of Pb in root of the plant increased with increasing Pb concentration. The highest Pb accumulation in root of the plant in concentration 1000 mg/L was equal to 101 mg/kg compare to control that was 8.5 mg/kg. The highest Cd accumulation in root in concentration of 500 mg/L was equal to 428 mg/kg. Cd accumulation also increased with increasing Cd concentration especially in 200 and 500 mg/L. It is concluded that Olea europea in concentration lower than 200 mg/L can tolerate to these elements by producing proline and soluble sugar. Since the proline, soluble sugar and Chlorophyll content decreased in concentration more than 200 mg/L, therefore the results of the experiment do not recommend planting this plant in concentration more than 200 under condition of this experiment.