بررسی فعالیت آنتی اکسیدانی برخی از گیاهان تیره گل سرخ به عنوان جایگزین آنتی اکسیدان‌های سنتزی در صنایع غذایی
محورهای موضوعی : میکروبیولوژی مواد غذاییفائزه کمالی 1 , علیرضا علیرضا صادقی ماهونک 2 , زهرا نصیری فر 3
1 - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم و صنایع غذایی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گلستان، ایران
2 - عضو هیئت علمی گروه علوم و صنایع غذایی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گلستان، ایران
3 - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم و صنایع غذایی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گلستان، ایران
کلید واژه: رادیکال آزاد, رادیکال نیتریک اکساید, ظرفیت آنتی اکسیدانی, محتوای فنلی,
چکیده مقاله :
مقدمه: در حال حاضر شناسایی ترکیبات آنتی اکسیدان با ارزش دارویی و اثرات جانبی کم در طب پیشگیری و صنایع غذایی روند رو به گسترشی دارد. این تحقیق با هدف مقایسه قدرت آنتی اکسیدانی 5 گونه تیره گل سرخ با آنتی اکسیدان‌های سنتزی BHT، BHA و همچنین ویتامین C انجام شد مواد و روش‌ها: محتوای فنلی برگ و گلبرگ گل محمدی، دانه، میوه و برگ درخت به، دانه و برگ بادام، برگ و میوه هلو، میوه و برگ درخت سیب پس از عصاره گیری به کمک واکنش گر فولین و فعالیت آنتی اکسیدانی با روش مهار رادیکال آزاد DPPH و نیتریک اکساید اندازه‌گیری شد. یافته‌ها: محتوای فنلی نمونه ها بین 41/0 ± 51/0-89/0 ±53/ 35 معادل میلی گرم اسید گالیک در گرم وزن خشک متغیر بود. بیشترین محتوای فنلی مربوط به برگ گل محمدی (Rosa damascena Mill) و در رتبه بعدی متعلق به برگ بهCydonia oblonga Mill) ) بود. غلظت مهار 50 درصد رادیکال‌های آزاد و نیتریک اکساید عصاره‌ها به ترتیب بین 91/0 ± 42/77-4/96 ±2/1484 و 76/203±46/1572-39/3±24/233 میکرو گرم در میلی لیتر متغیر بود. هر چند عصاره گلبرگ گل محمدی، میوه به، دانه به و دانه بادام از فعالیت آنتی اکسیدانی خوبی برخوردار بودند اما بیشترین فعالیت آنتی‌اکسیدانی درعصاره‌های برگ گل محمدی و برگ به مشاهده شد. اختلاف معنی‌داری (01/0P ) بین توانایی مهار رادیکال‌های آزاد عصاره‌های برگ گل محمدی و برگ به با آنتی اکسیدان‌های سنتزیBHT ،BHA و Vit Cمشاهده نشد. نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که فعالیت آنتی اکسیدانی با محتوای فنلی رابطه مستقیم دارد و عصاره‌های برگ و گلبرگ گل محمدی، برگ، میوه و دانه درخت به و همچنین دانه بادام می‌توانند جایگزین مناسبی برای آنتی اکسیدان‌های سنتزی باشند.
Introduction : The applications of natural antioxidants with medicinal values are growing in the preventive medicine and food industries. This study investigates the antioxidant ability of five species of Rosaceae family and compares the activities with the synthetic antioxidants BHT, BHA as well as the natural ascorbic acid. Materials and Methods : In this study, the phenolic content of the methanolic extract of the samples were isolated and the antioxidant activities of five species of Rosaceae were determined by using DPPH free radical and nitric oxide scavenging , and the results were compared to the synthetic antioxidant Results : The results showed that the content of studied plant samples ranged from 0.51±0.41 – 35.53±0.89 mgGAEg -1. Concentraition of extract for scavening 50 percent of free radicals and nitric oxide radicals varied from 77.42 ± 0.91 to 1484.2 ± 96.44 and 233.24±3.39- 1572.46±203.76 Ug/ml. The highest phenolic amount was related to the Rosa damascena Mill leaf and next grade Cydonia oblonga Mill leaf. Extract of damask Rose, Quince leaves, damask Rose petals, Quine fruit and seed and Almond seed had high antioxidant activity and no significant difference was observed between them and the synthetic antioxidants (BHT, BHA and Vit C). Conclusion : The results of this study clearly suggested that there is a significant relationship between the antioxidant activity and the phenolic concentration and the extracts of damask Rose, Quince leaves, damask Rose petals, Quince fruit and seed and almond seed might be employed as appropriate alternatives to the synthetic antioxidants.