مطالعه اثر ضد باکتریایی عصاره اتانولی سماق (Rhus coriaria L.) بر باکتری اشریشیاکولای در شرایط آزمایشگاهی

محورهای موضوعی : علوم و صنایع غذایی

حمدالله مشتاقی ¹ , مریم عباس والی ² , الناز محمدی ³ , احمدرضا صفیان ⁴ , میلاد عادل ⁵

1 - دانشگاه شهرکرد، دانشکده دامپزشکی، استادیار گروه کنترل کیفی و بهداشت مواد غذایی، شهرکرد، ایران.
2 - دانشگاه شهرکرد، دانشکده دامپزشکی، استادیار گروه کنترل کیفی و بهداشت مواد غذایی، شهرکرد، ایران.
3 - دانشگاه شهرکرد، دانشکده دامپزشکی، دانش‌آموخته دکتری حرفه‌ای دامپزشکی، شهرکرد، ایران.
4 - دانشگاه شهرکرد، دانشکده دامپزشکی، دانش‌آموخته دکتری حرفه‌ای دامپزشکی، شهرکرد، ایران.
5 - پژوهشکده اکولوژی دریای خزر، دانشجوی دکتری تخصصی، گروه بهداشت و بیماری‌های آبزیان، ساری، ایران

تاریخ دریافت : 1392/02/14 تاریخ پذیرش : 1392/09/02 تاریخ انتشار : 1392/06/01

کلید واژه: اشریشیا کولای, سماق, اثرات ضد باکتری,

چکیده مقاله :

این مطالعه به منظور بررسی اثرات ضد باکتریایی عصاره اتانولی سماق (Rhuscoriaria L.) در غلظت های 5/0%، 1%، 5/2% و 5% بر عصاره گوشت پخته شده گوساله (مدل غذایی) و محیط آبگوشت تریپتوز سوی براث (مدل آزمایشگاهی) آلوده به اشریشیا کولای در دو دمای 4 و 15 درجه سلسیوس در زمان های صفر، 3، 6، 9، 12، 24و 48 ساعت به روش رقت لوله ای و همچنین بررسی اثر ضد باکتریایی این عصاره به روش انتشار چاهک و تعیین حداقل غلظت بازدارندگی (MIC) و حداقل غلظت کشندگی(MBC) عصاره سماق علیه این باکتری صورت گرفت. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که عصاره اتانولی سماق تاثیر قابل توجهی بر این باکتری در هر دو مدل غذایی و آزمایشگاهی دارد و رشد آن را در هر دو دما به صورت معنی داری مهار می کند (05/0P<). لازم به ذکر است که تاثیر این عصاره در مدل غذایی ضعیف تر از مدل آزمایشگاهی بود (05/0P<). نتایج بدست آمده از این مطالعه نشان داد که عصاره اتانولی سماق دارای خاصیت ضد باکتریایی علیه باکتری اشریشیا کولای می باشد.

چکیده انگلیسی:

   The antibacterial effect of etbhanolic extract of Sumac (Rhus coriaria L.) was investigated quantitatively and qualitatively on Escherichia coli. The results of well diffusion test showed that extracts of Sumac in concentration of 0.5%, 1%, 2.5% and 5% could inhibited E. coli. In this study it was shown that MIC of the alcoholic extract of Sumac against E. coli was 6.25 mg/ml and its MBC against this bacterium was 50 mg/ml. The results from evaluation of the antibacterial effects of the Sumac revealed that at 4 and 15 °C, the growth of E. coli in test tubes containing meat extracts has increased Throughout the 48 h of incubation period. Results showed that the growth of this bacteria in different concentration of Sumac extract as decreased in the both tested temperatures in comparison to time zero (p<0.05). Furthermore, there was a significant difference in the number of microorganism at various times between control and experimental groups in both tested temperatures (p<0.05). 

منابع و مأخذ:

• Burt, S.)2004(. Essential oils: their antibacterial properties and potential applications in food-a review. Journal of Food Microbiology, 94(2): 223-253.


• Delgado, B., Palop, A. and Fenandez, PS. (2004). Combined effect of thymol and cymene to control the growth of Bacillus cereus vegetative cells. European Food Research and Technology, 218(3): 188-193.


• Fazeli, M.R., Amin, G., Ahmadian Attari, M.M., Ashtiani, H. and Samadi, N. (2007). Antimicrobial activities of Iranian sumac and a avishan-e shirazi (Zataria multiflora) against some food-borne bacteria. Food Control, 18(1): 646-649.


• Kalemba, D. and Kunicka, A. (2003). Antibacterial and antifungal properties of essential oils. Current Medicinal Chemistry, 10(1): 813 - 829.


• Kosar, M.B., Bozan, F. and Temelli, K. (2007). Antioxidant activity and phenolic composition of sumac (Rhus coriaria L.) extract. Food Chemistry, 103 (1): 952-959.


• Nasar-Abbas, S.M. and Kadir Halkman, A. (2004). Antimicrobial effect of water extract of sumac (Rhus coriaria L.) on the growth of some food borne bacteria including pathogens. International Journal of Food Microbiology,97(1): 63-69.


• Nasar-Abbas, S.M., Halkman, A.K. and Al-Haq, M.L. (2004). Inhibition of some food-borne bacteria by alcohol extract of sumac (Rhus coraria L.). Journal of Food Safety,24(1): 257-267.


• Ozcan, M. and Erkmen, O. (2001). Antimicrobial activity of the essential oil of Turkish plant spices. European Food Research and Technology, 212(1): 658-660.


• Politeo, O. and Jukic, M. (2007). Chemical composition and antioxidant capacity of free volatileaglycones from basil (ocimum basilicum L.) compared with its essential oil. Food Chemistry, 101(1): 379-385.


• Shahidi Bonjer, G.H., Karimi Nik, A. and Heydari, M.R. (2003). Antipsudomona and antibacilli activity of some medicinal plants of Iran. Daru Journal of Pharmaceutical Sciences, 11(1): 157-163.


• Reyna, S. and Mazza, G. (2007). Biological activities of extracts from sumac (Rhus spp.) a review. Plant Foods for Human Nutrition, 62: 165-175.


• Wetheritlt, H. and Pala, M. (1994). Herbs and spices in digenous to Turkey. Development in Food Sciences, pp. 258-307.