میزان فلزات سنگین سرب و قلع در عسل های تصفیه شده(صنعتی) تصفیه نشده (سنتی) و موم دار در استان زنجان

محورهای موضوعی : علوم و صنایع غذایی

سمیرا نبی لو ¹ (دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه، مراغه، ایران)
عباسعلی مطلبی ² (استاد گروه بهداشت مواد غذایی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران)
حسین شیخلویی ³ (استادیار گروه شیمی و مهندسی صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ازاد اسلامی واحد مراغه، مراغه، ایرانغه)

تاریخ دریافت : 1395/09/22 تاریخ پذیرش : 1396/03/31 تاریخ انتشار : 1396/10/01

کلید واژه: عسل, سرب, قلع,

چکیده مقاله :

در میان آلاینده های زیست محیطی، فلزات سنگین از جمله خطرناک ترین آلاینده ها هستند که دارای اثرات زیست‌محیطی عمده ای می باشند. پژوهش حاضر با هدف تعیین فلزات سنگین سرب و قلع در عسل‎های تصفیه شده، تصفیه نشده و موم‎دار استان زنجان در سال 1394 انجام گرفت. در این پژوهش، تعداد 30 نمونه عسل از استان زنجان به‌صورت تصادفی از عسل های عرضه شده در بازار جمع آوری گردید. به‌منظور تشخیص آلودگی به سرب در نمونه‌های عسل‌ از دستگاه جذب اتمی کوره گرافیتی و به منظور تشخیص آلودگی به قلع‌ از دستگاه جذب اتمی با شعله بر مبنای روش خاکسترسازی استفاده شد. نتایج نشان داد، بیشینه میانگین سرب و قلع به‌ترتیب ppb 116 و ppm 27/221 مربوط به عسل موم دار بود. مهم‌ترین دلیل آلودگی این عسل ها به سرب، وجود کارخانه سرب و روی در استان زنجان و وجود قلع در عسل موم دار به‌دلیل شکل نگهداری آن که در قوطی های حلبی (قلع اندود) می باشد. هم‌چنین مقایسه میانگین میزان فلزات سنگین عسل با استانداردهای سازمان جهانی بهداشت نیز بیانگر آن بود که میزان فلزات سنگین سرب در سه نوع عسل، کمتر از حد استاندارد (ppb 220) و میزان فلز قلع در عسل‎های تصفیه نشده و تصفیه شده، کمتر از حد استاندارد و در عسل موم‎دار نزدیک به میزان استاندارد (ppm 250) بود. بنابراین موم دار بودن عسل روی میزان سرب و قلع آن تأثیر داشته است. نتایج به‌دست آمده نشان داد مصرف عسل های مورد آزمون استان زنجان برای سلامت عمومی خطری ندارد.

چکیده انگلیسی:

Among environmental contaminants, heavy metals are the most dangerous pollutants. heavy metals are a major environmental impact. The purpose of present study was to identify Lead and Tin heavy metals in refined, unrefined and beeswax honey in Zanjan Province. In this study, 30 samples of honey were randomly collected from the honey supply at retails of Zanjan province. Determination of Lead and Tin concentrations were applied by graphite furnace atomic absorption spectrometry and flame atomic absorption spectrometry, respectively. According to the results, the highest concentrations of lead and tin were found (116 ppb and 221.27 ppm) in beeswax honey. The reason for the high levels of tin in honey wax is storage of honey in tinned cans. Moreover, the reason for the high contamination of lead in honey samples could be environmental contaminants caused by nearby factories in the region. Comparison of the average heavy metals honey by the standards of the WHO also indicates that lead and tin in all types of tested honey were less than the approved limit (220 ppb). Tin concentration in unrefined and refined honey was less than the standard limit; however, in beeswax honey, it was close to the standard (250 ppm). Besides, beeswax and tin had a remarkable effect on the amount of lead. It was concluded, honey at Zanjan province was wholesome based on Lead and Tin contaminants.  

منابع و مأخذ:

• · Bahraini, R., Mirhadi, A., Javaheri, D. and Talebi, M. (2006). The study of heavy metals in honey, bee pollen and adult bees body of Tehran province. Journal of Agricultural Knowledge, 60: 247. [In Persian]


• · Bilandzic, N., Dokic, M. and Sedak, M. (2011). Determination of trace elements in Croatian. Food Chemistry, (128): 1160–1164.


• · Bonyadian, M., Moshtaghi, H., Nematollahi, A. and Naghavi, Z. (2012). Check the amount of lead, tin, copper and cadmium in canned fish produced in Iran. Journal of Food Science, 8(29): 27-32. [In Persian]


• · Eby, G.N. (2004). Sediment dynamics and pollutant mobility in rivers: An interdisciplinary approach. Research & Management, 9: (1), 25–40.


• · Erbilir, F. and Özlem, E. (2005). Determination of heavy metals in honey in Kahramanmaraş City, Turkey. Environmental Monitoring and Assessment, 109(1-3): 181-187.


• · Fakhimzadeh, K. and Lodenius, M. (2000). Heavy metals in Finnish honey, pollen and honey bees. Apiacta, 35 (2): 85-95.


• · Garcia, W.J.C.W., Blessin, G., Inglett, E. and Kwolek, W.F. (2003). Metal accumulation and crop yield for a variety of edible crops grown in diverse soil media amended with sewage sludge. Environmental Science and Technology, 15(7): 793-804.


• · ISIRI (Institute of Standards and Industrial Research of Iran), (2008). Determination of lead, cadmium, copper, Iron, and zinc - Atomic absorption spectrophotometry. 1^st edition, ISIRI No. 9266. [In Persian]


• · ISIRI (Institute of Standards and Industrial Research of Iran), (2008). Canned foods- Determination of tin- Using flame atomic absorption spectrophotometric method. 1^st edition, ISIRI No. 9265. [In Persian]


• · Jelinek, C.F. (1982). Levels of Tin in the United States food supply. Association of Annals Chemists, 65(4): 942-964.


• · Mahmoudi, R., Gajarbeygi, P. and Emami, J. (2015). Honey contamination with heavy metals in Iran. Qazvin Journal of Medical Sciences, 18 (5): 67-70. [In Persian]


• · Mbiri, A. Onditi, A. Oyaro, N. and Murago, E. (2011). Determination of essential and heavy metals in Kenyan honey by atomic absorption and emission spectroscopy, Journal of Agriculture and Technology, 13(1): 107-113.


• · Moshtaghi, H., Vakilzadeh, A. (2009). Levels of some heavy metals in honey produced by Chaharmahal and Bakhtiari province.  Food Chemistry and Toxicology heading the panel. Iranian Veterinary Congress, COI: THVC15-694. [In Persian]


• · Mozafarzogh, M. (2016). Investigation of heavy metals (Hg, Pb) in honey East Azerbaijan and Ardebil states. Professional Ph.D. Thesis, Faculty of Veterinary Medicine, Science and Research Branch, Islamic Azad University. [In Persian]


• · Piran, F., Emamifar, A. and Nazemirafee, J. (2015). Investigate the relationship between the accumulation of heavy metals orientation arsenic, lead and selenium in honey Kurdistan province with the amount of these elements in the soil. National Conference on Advances in Science and Engineering Base, Tehran, Zmynkavy Research Center. [In Persian]


• · Pohl, P. (2009). Determination of metal content in honey by atomic absorption and emission spectrometries. Trends in Analytical Chemistry, 28(1): 117-128.


• · Saadatmand, J. (2011). The healing properties of honey. (1^th Edition), Publishing and Printing Institute Parto Vaghee, pp. 46-53. [In Persian]


• · Saghaei, S., Ekici, H., Demirbas, M., Yarsan, E. and Tumer, L. (2012). Determination of the metal contents of honey samples from Urmia in Iran. Faculty of Veterinary Medicine, 18 (2): 281-284.


• · Tarley, C.R.T., Coltro, W.K.T., Matsushita, M. and Souza, N.E. (2001). Characteristic levels of some heavy metals from Brazilian canned sardines (Sardinella brasiliensis). Journal of Food Composition and Analysis, (14): 611-617.


• · Velayatzadeh Sari, M. and Abdullahi, S. (2011). Review and compare accumulation of mercury, cadmium and lead in muscle and liver Shlj the Karun River. Journal of Animal Ecology. 2(4): 65-72. [In Persian]


• · Wang, J. and Chen, C. (2006). Biosorption of metals by Saccharomyces cerevisiae: A review. Biotechnology Advances, 24: 427- 451.


• · Yang, Y.G., Jin, Z., Bi, X., Li, F., Sun, L., Liu, J. and Fu, Z. (2009). Atmospheric deposition- carried Pb, Zn, and Cd from a Zinc smelter and their effect on soil microorganisms. Pedospher, 19, 422-42.