تأثیر مکتب رمانتیسم بر روزنامۀ عرفان
محورهای موضوعی :
فصلنامه بهارستان سخن
زهرا زحمانی
1
,
محبوبه خراسانی
2
*
,
مرتضی رشیدی آشجردی
3
1 - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیّات فارسی، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران.
2 - گروه زبان و ادبیّات فارسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران.
3 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران
تاریخ دریافت : 1400/03/18
تاریخ پذیرش : 1400/07/17
تاریخ انتشار : 1401/09/01
کلید واژه:
رمانتیسم,
عاشقانه,
روزنامۀ عرفان,
ادبیّات ترجمه‌ای,
چکیده مقاله :
در دورۀ پهلوی اوّل مطبوعات فروغ چندانی نداشت. در حقیقت دوران سلطنت پهلوی اوّل را باید دورۀ خاموشی و رکود مطبوعات به حساب آورد. در این شرایط زمینه براى رشد ادبیّات ژورنالیستى به شیوۀ دوران مشروطیّت فراهم نبود و قلم ها و اندیشه ها، خود به خود و یا با هدایت دستگاه رضاشاهی، به سمت جنبه هاى کم خطر ادبیّات مانند ترجمه سوق یافتند. در دورۀ پهلوی اوّل بیشترین ترجمه‌ها در حوزۀ ادبیّات بوده که با بررسی مطالب این حوزه، تأثیر خاص رمانتیسم مشاهده می‌شود و به تبع آن، روزنامۀ عرفان با ربع قرن فعالیّت نیز از این روش دور نبوده است. در مقالۀ پیش رو به ادبیّات ترجمه‌ای و عاشقانه‌های ادبی روزنامۀ عرفان پرداخته می‌شود. برای بررسی و مطالعة جنبۀ ادبی نشریۀ عرفان از روش تحقیق استفاده از داده‌های موجود و تکنیک تحلیل محتوا بهره گرفته شده است. جامعۀ آماری، مطالب ادبی درج‌شده در روزنامۀ عرفان است. از مؤلّفه‌های مکتب رمانتیسم هیجان و احساس، رتبۀ اوّل را در روزنامه به خود اختصاص داده است. شور و هیجان در متون روزنامۀ عرفان موج می‌زند و مخاطب را به دنیای عشق و اشتیاق می‌برد. عشق از مهم‌ّترین درون‌مایه‌های مطالب درج شده است.
چکیده انگلیسی:
The press didn’t have much circulation in the first Pahlavi era. In fact, it must be considered an era of reticence and stagnation. The ground for journalistic literature growth in the constitution era was not available in this condition and the writings and thoughts spontaneously or by the guidance of Reza Shah’s administration were led to the less dangerous aspects of literature like translation. In the first Pahlavi era, most translations were in the domain of literature; by studying the texts of this sphere the special impact of Romanticism is observable and the newspaper of Erfan with a quarter year of activity was not far from the approach. We have dealt with translational and amorous literature of Erfan. To investigate and study of literary aspects of Erfan. We have used the research method from the available data and the analysis of the theme, the statistic society and the literary items published in that paper. Sensation and excitement overflow in that paper and takes the addressee to the world of love and desire. Love is the most distinguished theme of the items published in it.
منابع و مأخذ:
فهرست منابع و مآخذ
الف- کتابنامه
آژند، یعقوب، (1363)، ادبیّات نوین ایران، تهران، امیرکبیر.
انصاری، هرمز، (1379)، مقدّمه‌ای بر جامعه‌شناسی اصفهان، تهران، نقش‌جهان.
انوشه، حسن، (1376)، فرهنگ‌نامه ادب فارسی، تهران: سازمان چاپ و انتشارات.
اخضری، علی؛ منتظرالقائم، اصغر، (1386)، مشاهیر مطبوعاتی اصفهان (مدفون در تخت فولاد) تهران: کانون پژوهش.
باوره، موریس، (1386)، «تخیل رمانتیک»(مجموعه مقالات رمانتیسم)، مترجم: فرشید شیرازیان، چاپ دوم، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد.
تسلیمی، علی (1383)، گزاره‌هایی در ادبیّات معاصر ایران (شعر)، تهران: اختران.
جعفری، مسعود، (1386)، سیر رمانتیسم در ایران از مشروطه تا نیما، تهران: نشر مرکز، چاپ اوّل.
خواجات، بهزاد، (1391)، رمانتیسم ایرانی، تهران: بامداد نو.
دستغیب، علی، (1356)، نیما یوشیج نقد و بررسی، تهران: انتشارات پازند.
زرین‌کوب، غلامحسین (1358)، چشم‌انداز شعر فارسی، تهران: توس، چاپ اوّل.
سلامی، غلامرضا و روستایی، محسن (1376)، اسناد مطبوعات ایران (1320-1332)، ج سوم، تهران: سازمان اسناد ملی.
سلطان، مرتضی، (1369)، «کتاب‌شناسی مطبوعات ایران»، رسانه، شماره 3، صص85-81.
سیّد حسینی، رضا (1381)، مکتب‌های ادبی، تهران: نگاه.
شریفی، محمّد، (1387)، فرهنگ ادبیّات فارسی، تهران: نشر نو.
شفیعی کدکنی، محمّدرضا، (1359)، ادوار شعر فارسی، تهران: توس.
صدرهاشمی، محمّد، (1363)، تاریخ جراید و مجلات ایران، (جلد 4) اصفهان: کمال.
طاهباز، سیروس، (1368)، برگزیده آثار نیما یوشیج، تهران انتشارات بزرگمهر، چاپ اوّل.
لوکاچ، گنورک و دیگران، مجموعه مقالات رمانتیسم، مترجم: مراد فرهادپور، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد، چاپ دوم.
میر صادقی، میمنت، (1373)، واژه‌نامه هنر شاعری، تهران: انتشارات مهناز، چاپ اوّل.
میرعابدینی، حسن، (1377)، صدسال داستان‌نویسی ایران، جلد 4، تهران: چشمه.
ناتل خانلری، پرویز (1325)، گزارش نخستین کنگره نویسندگان ایران. تهران: بی‌جا.
ولک، رنه، (1377)، مفهوم رمانتیسم در تاریخ ادبی ایران، مترجم: مجتبی عبداله‌نژاد، مشهد: چاپ اوّل.
ب- مقالات و مجلات
- انوشیروانی، علیرضا، (1389)، «ضرورت ادبیّات تطبیقی در ایران»، ادبیّات تطبیقـی فرهنگسـتان زبـان و ادب فارسی، شماره اوّل، صص 38-6.
ثروت، منصور (1382)، «مکتب رمانتیسم»، پیک نور، شمارة 2، صص: 58-40.
جوادی، محمّدحسین و آسیب‌پور، محسن، (1387)، «طبقه‌بندی انواع ادبی از منظر نظریّه‌پردازان مکتب رمانتیسم»، نقد زبان و ادبیّات فارسی، شماره 1، صص: 56-33.
دادخواه، حسن؛ حیدری، محسن (1385)، «رمانتیسم در شعر بدرشاکرالسیاب»، نشریه دانشکده ادبیّات و علوم انسانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، شماره 19، پیاپی 16، صص:140-129.
زندیه، حسن و اسماعیلی، محسن (1390)، «روح نامرئی شعر فارسی و تأثیر عامل‌های سیاسی و اجتماعی عصر پهلوی بر فرازوفرود رمانتیسم فارسی»، جستارهای تاریخی، سال 12، شمارة 1، صص: 156-127.
کولائیان، فردین، (1380)، «مطبوعات ایران در قرن بیستم»، ماه، شماره 2، صص58-40 .
مرکز مطالعات و هماهنگی فرهنگی شورای عالی فرهنگ و هنر، ترجمه در نیم‌قرن اخیر، ج 4، صص:71-49.
ج- نشریه ها
اخگر، مدیرمسئول: امیرقلی امینی، روش انتشار: اجتماعی- شهری، آغاز انتشار: 1306
ارژنگ، مدیرمسئول: میرزا عبدا... وزیرزاده، روش انتشار: فکاهی و کاریکاتور، آغاز انتشار: 1306
افسانه، مدیر مسئول: محمد رمضانی، روش انتشار: ادبی- فرهنگی، آغاز انتشار: 1309
صدای اصفهان، مدیرمسئول: محمّدعلی مکرم حبیب آبادی، روش انتشار: اجتماعی، طنز و فکاهی، آغاز انتشار: 1304
عرفان، مدیرمسئول: احمد عرفان، روش انتشار: ادبی- علمی، آغاز انتشار: 1306
عنقا، مدیرمسئول: اسدالله گلپایگانی، روش انتشار اخلاقی- ادبی- اجتماعی- فکاهی، آغاز انتشار: 1305
فرهی، مدیر مسئول: آقا میرزا بهاءالدّین، روش انتشار: ادبی- فلسفی، آغاز انتشار: 1304
گیتی نما، مدیرمسئول: مهدی اژئی، روش انتشار: علمی- ادبی- سیاسی- تاریخی- کاریکاتور، آغاز انتشار: 1309
_||_
