نظر به اهمیت زیاد گندم در سبد غذایی خانوارهای ایرانی بررسی ‏عوامل اقتصادی و غیر اقتصادی مؤثر بر قیمت آن به عنوان هدف اصلی این مطالعه مورد توجه قرار گرفته است. جهت ‏بررسی عوامل مؤثر بر قیمت گندم در این مطالعه، ابتدا الگوی ریاضی مفهومی عوامل مؤثر بر قیمت گندم با توجه به مبانی ‏نظری شکل‬گیری قیمت در بازار ارائه شد و سپس این الگو با استفاده از داده‬های تجربی و با کاربرد ‏الگوی معادلات ساختاری مورد آزمون قرار گرفت. نتایج مطالعه نشان می‌دهد مهمترین عوامل مؤثر بر قیمت گندم ‏شامل قیمت جو و ذرت ، قیمت جهانی گندم، نرخ تورم، سطح زیر کشت محصول گندم و میزان بارندگی در مرحله داشت ‏و کاشت گندم است. علاوه بر این با توجه به اینکه سطح زیر کشت گندم و میزان بارندگی جزء مهمترین عوامل موثر بر قیمت بوده پیشنهاد شده سیستم اطلاعاتی مناسب جهت اطلاع از سطح زیر کشت و پیش بینی شرایط آب و هوایی تهیه گردد. تفاصيل المقالة

مقدمه و هدف: بخش کشاورزی و فعالیت­های مرتبط با آن دارای ویژگی­های خاصی است، که آن را به شدت در معرض خطرات و آسیب­های متعدد و غیرقابل پیش­بینی و در نتیجه خسارات و مشکلات فراوان قرار داده است.  بنابراین، شناسایی و ارزیابی این خطرات و آسیب­­ها می­تواند کشاورزان را در اتخاذ تصمیم­گیری­ صحیح یاری نماید. هدف از مطالعۀ حاضر، شناسایی و ارزیابی ریسک­های تولید محصول خربزه و تهیۀ پروفیل ریسک­هایِ تولید این محصول می­باشد. مواد و روش­ها: برای ارزیابی خسارت هر یک از ریسک­هایِ تولید از دو معیار فراوانی وقوع و میزان اثر ریسک و در نهایت از ماتریس ریسک استفاده شده است. حجم نمونۀ مورد مطالعه با استفاده از نمونه­گیری تصادفی ساده تعیین و اطلاعات از طریق مصاحبۀ حضوری با 50 کشاورز خربزه­کار شهرستان مشهد در سال 1398 جمع­آوری گردید. یافته­ها: نتایج حاصل نشان می­دهد بزرگترین ناحیۀ ریسکی از لحاظ فراوانی ریسک و اثر ریسک به ناحیۀ پنجم شامل ریسک خشکسالی، آفات، بیماری­های مختلف، پرندگان و مگس خربزه و سپس ناحیۀ اول با 4 ریسک و ناحیۀ دوم و سوم هر کدام با 1 ریسک اختصاص دارد. بحث و نتیجه­گیری: استفاده از پروفیل ریسک برای طراحی الگوها و پوشش بیمه­ای متناسب با ریسک­ها برای کاهش زیان وارده به صندوق بیمه و تحت پوشش قرار گرفتن ریسک­های اصلی و مهم در تولید خربزه برای افزایش تقاضای بیمه پیشنهاد شد. تفاصيل المقالة

در استان بوشهر خشک و شور شدن آب چاه‌ها در بسیاری از دشت‌ها ازجمله دیر-کنگان، جم و عسلویه زنگ خطری است که نشان‌دهنده ضربات جبران‌ناپذیر به منابع آب زیرزمینی استان می‌باشد. مطالعه حاضر با در نظر گرفتن اهداف حداکثر بازده ناخالص اقتصادی، حداقل برداشت از آب‌های زیرزمینی و حداقل انتشار گازهای گلخانه‌ای به تعیین الگوی کشت بهینه بهره‌برداران شهرستان جم پرداخته است. داده‌ها از تکمیل پرسشنامه 60 بهره‌بردار شهرستان جم در سال‌های 97-96 گردآوری شدند. در این راستا از مدل برنامه‌ریزی خطی فازی چندهدفه با روش جدیدی برای حل آن بهره گرفته شد. نتایج نشان داد در گروه همگن بزرگ‌تر از 3 هکتار کشت محصولاتی از قبیل گندم، گوجه‌فرنگی، خیار و پیاز نسبت به الگوی کشت فعلی کاهش، کشت محصولات جو و بادنجان افزایش‌یافته و میزان برداشت از آب‌های زیرزمینی 35% و انتشار گازهای گلخانه‌ای 25% کاهش یافته است. از این رو دولت می‌تواند با درنظر گرفتن یک مجموعه تسهیلات برای سایر اجزای هزینه‌بر در فعالیت‌های کشاورزان زمینه ثبات و پایدار ماندن این گونه الگوهای عملکردی در بخش کشاورزی زراعی این منطقه را فراهم آورد. تفاصيل المقالة

ریسک‌های اجتماعی پدیده خاص دیگری از ریسک‌های موجود در حوزه کشاورزی هستند. در تحقیق حاضر به منظور شناسایی مخاطرات اخلاقی و انتخاب نامناسب در بیمه گندم آبی در استان خراسان رضوی، از مدل سیستم معادلات همزمان استفاده گردید. نمونه با استفاده از نمونه‌گیری تناسبی 143 گندمکار بیمه شده و بیمه نشده در سال زراعی 1398-1397 در با اقلیم‌های سرد، معتدل سرد و معتدل گرم جمع‌آوری گردید. نتایج تحقیق بیانگر آن می‌باشد که بهره‌برداران بیمه شده در نواحی معتدل گرم و معتدل سرد، مصرف نهاده‌ها برای تولید در واحد سطح گندم را کاهش نداده‌اند که این مساله می‌تواند بیانگر عدم وجود مخاطره اخلاقی در این نواحی باشد. در مقابل نتایج بدست آمده از اقلیم سرد نشان می‌دهد که بهره برداران بیمه شده در این ناحیه، از مصرف نهاده‌های تولید کاسته‌اند که وجود مخاطره اخلاقی در این ناحیه را نشان می‌دهد. همچنین نتایج آزمون فرضیه بازده ثابت نسبت به مقیاس در مقابل فرضیه بازده افزایشی یا کاهشی نسبت به مقیاس برای نهاده‌های متغیر، عدم وجود انتخاب نامناسب را نشان می‌دهد. تفاصيل المقالة