در استان بوشهر خشک و شور شدن آب چاه‌ها در بسیاری از دشت‌ها ازجمله دیر-کنگان، جم و عسلویه زنگ خطری است که نشان‌دهنده ضربات جبران‌ناپذیر به منابع آب زیرزمینی استان می‌باشد. مطالعه حاضر با در نظر گرفتن اهداف حداکثر بازده ناخالص اقتصادی، حداقل برداشت از آب‌های زیرزمینی و حداقل انتشار گازهای گلخانه‌ای به تعیین الگوی کشت بهینه بهره‌برداران شهرستان جم پرداخته است. داده‌ها از تکمیل پرسشنامه 60 بهره‌بردار شهرستان جم در سال‌های 97-96 گردآوری شدند. در این راستا از مدل برنامه‌ریزی خطی فازی چندهدفه با روش جدیدی برای حل آن بهره گرفته شد. نتایج نشان داد در گروه همگن بزرگ‌تر از 3 هکتار کشت محصولاتی از قبیل گندم، گوجه‌فرنگی، خیار و پیاز نسبت به الگوی کشت فعلی کاهش، کشت محصولات جو و بادنجان افزایش‌یافته و میزان برداشت از آب‌های زیرزمینی 35% و انتشار گازهای گلخانه‌ای 25% کاهش یافته است. از این رو دولت می‌تواند با درنظر گرفتن یک مجموعه تسهیلات برای سایر اجزای هزینه‌بر در فعالیت‌های کشاورزان زمینه ثبات و پایدار ماندن این گونه الگوهای عملکردی در بخش کشاورزی زراعی این منطقه را فراهم آورد. تفاصيل المقالة

امروزه تولید محصولات مقرون به صرفه همواره از دغدغههای کشاورزان و مسئولان میباشد. بـر
این اساس، لازم به نظر میرسد تـا بتـوان در سیاسـتگـذاریهـای کشـت افـزون بـر هـدفهـای
سیاستگذاران، نیازمندیها و هدفهای کشاورزان در کنار یکـدیگر در نظـر گرفتـه شـود. بـر ایـن
اساس، در این مطالعه الگوی بهینه کشت محصولات منتخب زراعی استان خراسان رضوی بر اساس
مزیت نسبی و با استفاده از روش برنامهریزی خطی فازی چند هدفه تعیـین شـد و در کنـار هـدف
کشت محصولات دارای مزیت نسبی، هدفهایی نظیر بیشترین سـود بـرای کشـاورز نیـز در نظـر
گرفته شده است. در این مطالعه دادههای مـورد نیـاز در تعیـین مزیـت نسـبی از دادههـای وزارت
بازرگانی و سایت سازمان خواروبار جهانی ) (FAOتهیه گردید، همچنین، دادههای مربوط به الگوی
کشت از 420پرسشنامه که به صورت تصادفی از بین کشاورزان استان خراسان رضـوی در جهـاد
کشاورزی در سال 1391تکمیل شده استفاده شد. نتایج مطالعه نشـان داد کـه محصـولات زراعـی
عدس آبی، لوبیا قرمز آبی و ذرت دانهای آبی به دلیل نداشتن مزیت نسبی از الگوی کشت حـذف و
محصولات زراعی گندم دیم و آبی، جو آبی، پنبهآبی، جو دیم، نخود دیم، شلتوک ، نخود آبی، عدس
دیم و آفتابگردان آبی به دلیل پایین بودن رتبه مزیت نسبی با کمترین سطح زیر کشـت در الگـو
قرار گرفتند و محصولات زراعی چغندرقند، گوجهفرنگی آبی، هندوانه آبی، سیبزمینـی آبـی، کلـزا
آبی، خیار آبی، پیاز آبی و هندوانه دیم دارای افزایش در سطح زیر کشت نسبت به الگـوی موجـود
شدهاند. بنابراین، بر اساس نتایج میتوان پیشنهاد کرد که در تخصیص بهینه منـابع کمیـاب بـویژه
آب در تولید محصولات زراعی، افزون بر در نظر گرفتن هدفهای سنتی در الگوهای کشت مرسوم،باید هدف مزیت نسبی را نیز که منجر به تولید محصولات بر اساس نیاز بازار و در نتیجه، افزایش درآمد کشاورزان خواهد شد را نیز در نظر گرفت.
تفاصيل المقالة

مهم‌ترین مساله در ارتباط با افزایش قیمت حامل‌های انرژی، چگونگی تعدیل قیمت‌ها و همچنین آثاری که افزایش قیمت این فرآورده‌ها بر فعالیت‌های تولیدی، خانوارها و جامعه به دنبال خواهد داشت، می‌باشد. این مهم نه تنها از نظر اقتصادی، بلکه از لحاظ اجتماعی نیز حائز اهمیت است. لذا مطالعه حاضر با استفاده از الگوی تعادل عمومی قابل محاسبه آثار افزایش قیمت حامل‌های انرژی بر امنیت غذایی را مورد بررسی قرار داده است. نتایج مطالعه نشان داد با افزایش قیمت حامل‌های انرژی قیمت تمام شده در بخش کشاورزی و صنایع غذایی افزایش یافته است. از طرفی به دلیل کاهش تقاضای عوامل تولید، درآمد خانوارهای شهری و روستایی کاهش یافته است. از آنجا که کالاهای کشاورزی و صنایع غذایی سهم بالایی از سبد مصرفی خانوارها را به خود اختصاص می‌دهند، کاهش سطح درآمد خانوارها و افزایش قیمت تولیدات غذایی، تقاضای خانوارها از این کالاها را به شدت کاهش داده است. با کاهش قدرت خرید خانوارها و درنتیجه کاهش تقاضای مواد غذایی، امنیت غذایی و در نهایت سلامت خانوارها و جامعه در معرض خطر قرار می‌گیرد. لذا لازم است فعالیت‌های کشاورزی و صنایع غذایی به شیوه‌های مختلف مانند معافیت‌های مالیاتی و اعطای وام و تسهیلات ویژه جهت بهبود در روش‌های تولید مورد حمایت قرار گیرند. تفاصيل المقالة