زمینه و هدف: با توجه به کاربرد روز افزون نانو ذرات در فعالیت های انسانی، همچنین جایگاه آن در کاهش اثرات نامطلوب فلزات سنگین در بدن موجودات زنده، در تحقیق حاضر بهبررسی اثر غلظت های تحت کشنده نانواکسید مس بر فاکتورهای رشد و ترکیبات بیوشیمیایی لاشه در ماهی کپور معمولی پرداخته شد. روش بررسی: ابتدا 84 قطعه بچه ماهی کپور معمولی با میانگین وزنی 2±42 گرم تهیه و پس از سازگاری با محیط آزمایشگاهی، به مدت 42 روز و در سه تیمار و سه تکرار بترتیب با غلظت های 80،40،10 میلی گرم بر لیتر و یک گروه شاهد با سه تکرار تحت تاثیر غلظت های تحت کشنده نانو اکسید مس قرار گرفتند. یافته ها: نتایج آنالیز شاخص‌های رشد نشان داد که تمامی شاخص‌های رشد در تیمارهای فلزی نسبت به گروه شاهد دارای اختلاف معنی‌داری بودند (05/0>P). به‌ طوری ‌که گروه شاهد دارای بیش ترین میانگین افزایش وزن بدن، درصد افزایش وزن بدن، نرخSGR ، کارایی غذایی و واجد بهترین ضریب تبدیل غذایی با میانگین 93/2 بود. از طرفی کمترین نرخ رشد ویژه و بیشترین نرخ تبدیل غذایی مربوط به تیمار شماره سه (80 میلی‌گرم بر لیتر) بود. کم ترین میزان درصد خاکستر، چربی، پروتئین و بیش ترین درصد رطوبت در گروه شاهد مشاهده شد. همچنین بیش ترین درصد خاکستر، پروتئین و چربی در بین تیمارها مربوط به تیمار شماره 3 با غلظت 80 میلی‌گرم بر لیتر نانو اکسید مس بود که از این نظر با گروه شاهد دارای اختلاف معنی‌داری بود (05/0>P). بحث و نتیجه گیری: نتایج فوق نشان می‌دهد که حضور نانو ذرات اکسید مس در اکوسیستم های آبی حتی در غلظت‌های تحت کشنده اثرات منفی بر روی شاخص‌های رشد و ترکیبات بیوشیمیایی لاشه ماهیان داشته که با افزایش میزان غلظت این نانو ذرات در اکوسیستم های آبی تاثیر این اثرات بیش تر نمایان می گردد. تفاصيل المقالة

چکیده زمینه و هدف: در این تحقیق بررسی پارامترهای رشد و مرگ و میر ماهی بیاح (Liza abu)در تالاب شادگان مورد بررسی قرار گرفت. روش بررسی: به منظور بررسی فراوانی های طولی و وزنی نمونه برداری ماهانه در پنج ایست گاه شامل دورق(ماهشهر)، رگبه، خروسی، سلمانه و عطیش صورت گرفت. در طول اجرای پروژه از فروردین 1392 تا اسفند 1392، تعداد 493 ماهی صید و ماهانه به منظور زیست سنجی به آزمایش گاه منتقل شد. یافته ها: میانگین طولی (±SD) برحسب میلی متر به ترتیب برای جنس نر(20±138)، جنس ماده( 18±138) و میانگین وزنی (±SD) برحسب گرم به ترتیب برای جنس نر( 13±33) و جنس ماده( 14±33) به دست آمد. بحث و نتیجه گیری: معادله رابطه طول-وزن برای جنس ماده ماهی بیاح به صورت (R2=0.89، W=0.00001L3.33 (N=282 و برای جنس نر(,R2 =0.88W=0.00001L 2.98 (N=195حاصل شد. مقادیر طول بی نهایت جنس ماده، جنس نر و کل به ترتیب به صورت 247، 220 و 247 میلی متر، ضرایب رشد 56/0، 74/0، 66/0 و میزان مرگ و میر کل به ترتیب 83/2، 90/2 و 98/2، میزان مرگ و میر طبیعی به ترتیب 22/1، 36/1 و 22/1 و مرگ و میر صیادی به ترتیب73/1، 36/1 و 76/1 محاسبه گردید. با توجه به پارامترهای رشد و مرگ و میر به دست آمده از ماهیان و بر اساس شاخص انجمن شیلاتی آمریکا این ماهی جزء ماهیان با آسیب پذیری کم به حساب می آید. تفاصيل المقالة

زمینه و هدف: پیشرفت فناوری نانو وکاربردهای وسیع نانو ذرات در صنایع مختلف باعث شده است که بررسی اثرات مخرب نانو مواد بر روی موجودات اهمیت زیادی داشته باشد. این تحقیق به منظور بررسی اثرات تحت حاد نانو اکسید روی بر عوامل خونی ماهی کاراس طلایی انجام شد. روش بررسی: در این تحقیق ابتدا با تعیین دامنه ای از غلظت های نانو اکسید روی به منظور تعیین LC50، تلفات ماهیان کاراس طلایی در زمان های 24، 48، 72 و 96 ساعت محاسبه شد. سپس با توجه به میزان LC50 آزمایش جداگانه ای طراحی شد و با القای غلظت تحت حاد این ماده پارامترهای خون شناسی ماهی مورد بررسی قرار گرفت. نمونه های خون در بچه ماهیان کاراس طلایی که 7 روز در معرض غلظت تحت حاد (50% غلظت (LC50نانو اکسید روی قرار داشتند به همراه ماهیانی که در معرض مواد نانو نبودند، گرفته شد. یافته ها: نتایج نشان داد که نانو ذرات روی موجب تغییرات در پارامترهای خونی ماهی کاراس طلایی می گردد که این تغییرات در شاخص های خونی با افزایش سطح گلبول قرمز(RBC)، هموگلوبین، هماتوکریت و MCV در تیماری که تحت تاثیر نانو ذرات روی قرار داشت، همراه بود (5/0>P) و کاهش گلبول های سفید(WBC) در تیماری که ماهیان در معرض غلظت تحت حاد نانو ذرات روی بودند نسبت به گروه شاهد مشاهده شد (5/0>P) اما شاخص های MCH و MCHC تفاوت معنی داری را نشان ندادند (5/0<P). نتیجه گیری: نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که سمیت تحت حاد نانو ذرات روی می تواند بر شاخص های خونی ماهی کاراس طلایی تاثیرگذار بوده و این ماهی نسبت به ماهیان دیگر دارای مقاومت بیشتری در برابر این سم می باشد تفاصيل المقالة

چکیده زمینه و هدف: در میان آلاینده های فلزی، یون نقره بسیار سمی است و بالاترین درجه سمیت را در رده بندی مواد سمی به خود اختصاص داده است. امروزه ترکیبات نقره به دلیل خواص ضد میکروبی در صنایع مختلف استفاده می گردند. اما اثرات غیرقابل بازگشت فلزات سنگین غیرضروری همانند نقره، در بدن آبزیان غیر قابل بازگشت می باشد. در مطالعه حاضر به بررسی اثرات تحت کشنده نیترات نقره بر پارامترهای خون شناسی و ایمنی شناسی ماهی قرمز(Carassius auratus) به عنوان گونه مدل کپور ماهیان پرداخته شد. روش بررسی: تعداد 105 قطعه ماهی قرمز، به صورت تصادفی در 15 مخزن فایبرگلاس (400 لیتری) قرار گرفتند (12 مخزن برای غلظت های مختلف نیترات نقره و3 مخزن به عنوان گروه شاهد) و برای آزمون های بیوشیمیایی وخون شناسی تیمارها، 9 ماهی به طور تصادفی از هر تیمار انتخاب شد که به طور جداگانه در معرض غلظت های موثر ppm 01/0، 025/0، 05/0 و 1/0نیترات نقره قرارگرفتند. شاخص های مورد اندازه گیری شامل: تعداد کل گلبول های سفید (لوکوسیت)، لنفوسیت، نوتروفیل، ائوزینوفیل، تعداد کل گلبول های قرمز (اریتروسیت)، محتوای هموگلوبین، سطح هماتوکریت، حجم متوسط گلبولی (MCV)، وزن هموگلوبین داخل گلبولی (MCH)، درصد غلظت هموگلوبین داخل گلوبولی و گلوکز سرم بود. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج آزمایش نشان داد که غلظت های مختلف نیترات نقره بر روی فاکتور های اریتروسیتی خون ماهی قرمز در سطح 5/0 معنی دار بود اما بر روی اغلب فاکتور های لوکوسیتی خون تاثیر چندانی نداشت که امر ممکن است به دلیل مقاوم بودن این ماهی نسبت به ماهیان دیگر باشد. در نهایت شاخص های اریتروسیتی خون می توانند به عنوان بیو مارکرهای مناسب آلودگی نقره معرفی گردند. تفاصيل المقالة

زمینه و هدف: ورود شوینده ها از طریق فاضلاب خانگی به اکوسیستم‌های آبی می‌تواند اثرات نامطلوبی بر حیات آبزیان داشته باشد. در این تحقیق سمیت حاد هیپوکلریت سدیم (NaOCl)، بر روی ماهیان 1 ± 16 گرمی (میانگین ± SD) کپور معمولی (Cyprinus carpio) و 1 ± 5/3 گرمی سفید دریای خزر (Rutilus frisii Kutum) به منظور تعیین غلظت کشنده 50% از جمعیت ماهیان در 96 ساعت، مطالعه گردید. روش بررسی: آزمایش به صورت ساکن (Static) و بر اساس روش استانداردO.E.C.D به مدت 4 شبانه روز (96 ساعت) انجام گرفت. پس از انجام آزمایش های ابتدایی به منظور یافتن محدوده کشندگی، آزمایش اصلی با انتخاب 5 تیمارهای نهایی (0، 15، 30، 60 و120 میلی گرم بر لیتر) برای کپور معمولی و 6 تیمار نهایی (0، 5، 10، 20، 40 و80 میلی گرم بر لیتر) برای ماهی سفید، هرکدام با 3 تکرار انجام پذیرفت و در نهایت براساس نتایج به دست آمده و با استفاده از آنالیز پروبیت، مقادیر LC1، LC10، LC30، LC50، LC70، LC90 و LC99 در 24، 48، 72 و 96 ساعت بر روی ماهیان اندازه گیری شد. یافته‌ها: در مطالعه حاضر صد در صد مرگ و میر بچه ماهیان سفید در غلظت mg L-1 80 تنها ساعاتی پس از در معرض قرارگیری آلاینده اتفاق افتاد. ولی این فرایند در ماهی کپور معمولی در غلظت mg L-1120 پس از گذشت 30 ساعت از شروع آزمایش رخ داد. سمیت حاد (LC50 96-h) هیپوکلریت سدیم برای ماهی کپور معمولی و سفید به ترتیب برابر با 48/39 و 77/23 میلی گرم بر لیتر به دست آمد. بحث و نتیجه‌گیری: پژوهش حاضر نشان داد که این شوینده برای ماهیان مورد آزمایش خطرناک بوده و ماهی سفید نیز در برابر هیپوکلریت سدیم بسیار آسیب پذیرتر از کپور معمولی می باشد تفاصيل المقالة

زمینه و هدف: هدف از انجام این مطالعه بررسی تأثیر سطوح مختلف پربیوتیک قارچ صدفی (pleurotus ostreatus) بر شاخص‌های هماتولوژی خون ماهی تیلاپیا (Oreochromis niloticus) مواجهه شده با نانو ذرات نقره بود. روش کار: به همین منظور تعداد 120 بچه ماهی تیلاپیا به مدت 42 روز در 4 تیمار: تیمار (1) شاهد، فاقد پربیوتیک قارچ صدفی، تیمار (2) غذای حاوی 05/0 تیمار (3) غذای حاوی 1/0 و تیمار (4) غذای حاوی 2/0 درصد پربیوتیک قارچ صدفی تقسیم شدند. سپس به هرکدام از گروه‌ها غلظت 5/0ppm نانو ذرات نقره به مدت 16 روز اضافه شده و شاخص‌های خونی ماهیان در سطوح مختلف ارزیابی شد. یافته‌ها: پربیوتیک به‌تنهایی اثر معنی‌داری بر تعداد گلبول‌های قرمز، حجم متوسط گلبولی (MCV)، هموگلوبین، متوسط سلولی (MCH)، غلظت متوسط هموگلوبین گلبول قرمز (MCHC)، هماتوکریت، هموگلوبین و گلبول سفید نداشته (0.05P<) ولی تیمار در معرض نانو ذرات نقره و پربیوتیک به‌صورت ترکیبی سبب افزایش فاکتورهای ذکرشده در مقایسه با گروه شاهد و تیمارهای پربیوتیک به‌تنهایی شدند. بااین‌وجود مقادیر گلبول سفید و گلبول قرمز، هموگلوبین، هماتوکریت، MCH در تیمار ترکیبی 2/0 پربیوتیک و نانو ذرات نقره بیشتر از سایر تیمارها بود. نتیجه‌گیری: پربیوتیک در روش خوراکی، ایمنی غیراختصاصی را در ماهی تیلاپیا تحریک نموده و استفاده ترکیبی نانو نقره و پربیوتیک قارچ صدفی مقدار شاخص‌های خونی را افزایش و اثرات تخریبی ناشی از نانو نقره بر شاخص‌های خونی را نیز کاهش دهد. چنین نتیجه‌گیری می‌شود که سطح 2/0 پربیوتیک قارچ صدفی و 5/0 نانو ذرات نقره در جیره می‌تواند بهترین تأثیر را بر فاکتورهای خونی ماهی تیلاپیا داشته باشد. تفاصيل المقالة

با توجه به مصرف زیاد سموم برای اهداف کشاورزی، وجود سموم در آب‌های سطحی استان‌های شمالی ایران بسیار شایع است که می‌‌تواند اثرات نامطلوبی بر اکوسیستم‌های آبی، آبزیان و در نهایت انسان به‌عنوان مصرف کننده نهایی بگذارد. ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) از مهمترین گونه‌های کپور ماهیان دریای خزر می‌باشد که ذخایر طبیعی آن طی سال‌های اخیر به‌دلایل متعددی از جمله ورود سموم دفع آفات نباتی به اکوسیستم‌های آبی رو به کاهش نهاده است. از این رو در این تحقیق سمیت حاد کوتاه مدت سموم آبامکتین و پرتیکاکلر که به مقدار زیادی در استان‌های شمالی کشور استفاده می‌گردند بر روی بچه ماهیان 7- 5 گرمی کپور معمولی به‌منظور تعیین غلظت کشنده 50 درصد از جمعیت ماهیان در 96 ساعت مطالعه گردید. آزمایشات به صورت ساکن و براساس روش استاندارد O.E.C.D به‌مدت 4 شبانه روز انجام و پارامتر‌های فیزیکوشیمیایی آب از جمله pH، اکسیژن محلول و درجه حرارت اندازه‌گیری گردید که به‌ترتیب در دامنه متوسط 30/8 – 22/8 و 69–67 درصد و 9/17–7/17 قرار داشتند. بر اساس نتایج بدست آمده سمیت حاد سموم آبامکتین و پرتیکاکلر برای بچه ماهیان کپور معمولی به‌ترتیب 243/1 و 233/2 میلی‌گرم در لیتر محاسبه گردید و در ادامه حداکثر غلظت مجاز (M.A.C Value) این سموم به‌ترتیب 1243/0 و 2233/0 میلی‌گرم در لیتر برای بچه ماهیان کپور معمولی محاسبه گردید که با توجه به جدول تعیین سمیت سموم مختلف، سموم آبامکتین و پرتیکاکلر برای این ماهیان دارای سمیت متوسط محسوب می‌گردد. تفاصيل المقالة

ازآنجاکهآبششاولینمکانبعدازپوستاستکهماهی هاازآنطریقدرمعرضمستقیمسمومیاآلاینده هاقراردارند،بنابراینبررسیتغییراتساختارآبشششاخصمناسبیبرایسمومیاآلاینده هاتحتشرایطاسترساست. هدف از این مطالعه، بررسی جراحات بافت آبشش ماهی کپور معمولی در مواجهه با نانوذرات مختلف بود. برای انجام این آزمایش 210 قطعه بچه ماهی کپور معمولی با طول کل 30/0±36/7 سانتی متر و ماهی قرمز با طول کل 43/0±50/6 سانتی متر در 6 تیمار، هرکدام در 3 تکرار درگروه های 11تایی در آکواریوم های 60 لیتری قرار داده شدند. نمونه های بافت آبشش بچه ماهیان کپور معمولی و قرمز بعد از 7 روز قرارگیری در معرض (50 درصد غلظت سمیت کشنده) نانواکسید روی، نانواکسید مس و نانودی اکسید تیتانیوم برداشت شد. تغییرات بافتی با رنگ آمیزی معمول هماتوکسیلین-ائوزین در نمونه های قرارگرفته در معرض نانواکسید روی، نانواکسید مس و نانودی اکسید تیتانیوم مشهود بود، در حالی که هیچ تغییر قابل تشخیصی در آبشش ماهیان گروه های شاهد مشاهده نشد. جراحات مشاهده شده در بافت آبشش هر دو ماهی شامل آنوریسم لاملایی، به هم چسبیدگی لاملاهای ثانویه، افزایش مقدار موکوس آبشش و پرخونی بود، که بیشترین جراحت مشاهده شده آنوریسم لاملایی و افزایش مقدار موکوس آبشش بود. نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد که 50 درصد غلظت سمیت کشنده نانوذرات تیتانیوم، نانواکسید مس و نانوذرات روی می تواند باعث آسیب و تخریب بافتی شود. همچنین سمیت تحت کشنده نانواکسید روی نسبت به نانواکسید مس و نانودی اکسید تیتانیوم بیشتر بوده و باعث جراحات وسیع تری در بافت آبشش ماهی قرمز و کپور معمولی می شود. تفاصيل المقالة

وجودآلاینده‌هاینوظهورنانو ذراتدرمحیط‌های آبیباعثکاهشعملکردایمنیآبزیانمی‌شود،از این رواستفادهازمحرک‌هایایمنیبسیارضروریبه نظرمی‌رسد. هدف از انجام مطالعه حاضر، بررسی تأثیر سطوح مختلف پره بیوتیکی قارچ صدفی (Pleurotus ostreatus) بر آسیب‌های بافتی در کبد و آبشش‌ ماهیان تیلاپیای مواجهه یافته با نانو ذرات نقره بود.به این منظور تعداد120قطعه بچه‌ماهیتیلاپیا (Oreochromis niloticus)در 4 گروه آزمایشی با 3 تکرار شاملتیمار 1 به عنوان شاهد (تغذیه شده با غذای فاقد پره‌بیوتیک)، تیمار 2 تا 4، تغذیه شده با غذای حاوی 05/0، 1/0 و 2/0 درصد پره بیوتیک تقسیم شدند و بهمدت42روز پرورش داده شدند، سپس به مدت 16 روز نانوذرات نقره باغلظت ppm 5/0 به محیط پرورش هرکدامازتیمارها افزودهشد. در پایان دوره، ماهیانتوسطمحلول بیهوش کنندهگل میخک (220میلی‌گرمبرلیتر)بیهوششده وبافتکبد وآبشش آن‌هابرایمطالعاتبافت‌شناسیجداگردید. تیمارهاییکهدر معرض نانو ذرات نقره بودندعوارض وسیعدر بافت آبشش و نیز جراحات شدید و رکود صفرا در بافت کبد را نشان دادند. ولی استفاده از پره بیوتیکقارچ صدفیتوانست اثراتتخریبیناشیازنانوذرات نقرهبرعوارض بافتی مذکور راکاهشدهد. نتیجه کلی مطالعه حاضر نشان داد که تیمار 2/0درصد باپره بیوتیک قارچ صدفی در جیره می‌تواند بهترین تأثیر محافظتی را بر آسیب های بافتی در کبد و آبشش ماهی تیلاپیای مواجهه یافته با نانوذرات نقره را داشته باشد. تفاصيل المقالة