فهرس المقالات مرتضی سامتی


  • المقاله

    1 - بررسی اثر شوک‌های موثر بر رشد اقتصادی ایران در فضای نهادی
    مدلسازی اقتصادی , العدد 5 , السنة 14 , زمستان 1399
    هدف این مقاله بررسی اثر شوک‌های موثر بر رشد اقتصادی در فضای نهادی کشور است. بدین منظور، از روش گشتاورهای تعمیم‌یافته و الگوی خودرگرسیون‌ برداری ساختاری برای دست‌یابی به برآوردگرهای مدل ساختاری ایران طی دوره زمانی 1396- 1349 استفاده شد و مدل ماندل - ‌فیلیمینگ (1963) برای أکثر
    هدف این مقاله بررسی اثر شوک‌های موثر بر رشد اقتصادی در فضای نهادی کشور است. بدین منظور، از روش گشتاورهای تعمیم‌یافته و الگوی خودرگرسیون‌ برداری ساختاری برای دست‌یابی به برآوردگرهای مدل ساختاری ایران طی دوره زمانی 1396- 1349 استفاده شد و مدل ماندل - ‌فیلیمینگ (1963) برای لحاظ تابع نهادی تعدیل گردید. نتایج نشان ‌می‌دهد بهبود فضای نهادی بر اکثر متغیرهای مهم اقتصاد ایران اثرگذار بوده و بهبود کیفیت نهادها به افزایش تولید ملی و کاهش حجم‌ نقدینگی می‌انجامد. هم‌چنین، بیش‌ترین تخریب وضعیت نهادی مربوط به افزایش حجم‌ دولت و تورم بوده‌ است. اکثر تکانه‌های مورد پژوهش، اثر معناداری بر رشد اقتصادی و وضعیت نهادی کشور داشته‌اند. بر اساس نتایج، پیشنهاد می‌شود دولت گام‌های موثرتری در راستای کاهش حجم فعالیت‌های خود برداشته و به انضباط مالی به تبع آن انضباط پولی، پایبندی بیش‌تری نشان دهند. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    2 - اثرات صرفه‌های تجمع صنعتی و شهرنشینی بر رشد اقتصادی: شواهدی از بازارهای ایران
    مدلسازی اقتصادی , العدد 4 , السنة 8 , پاییز 1393
    درحیطه اقتصاد منطقه‌ای، اثرات تجمع صنعتی به ‌عنوان کارایی تولید از وابستگی متقابل صنعتی نشأت می‌گیرد و معمولا بنگاه‌ها در فرآیند تصمیم‌گیری آنها را صرفه‌های خارجی در نظر می‌گیرند. هدف این مقاله ارایه مدلی برای جغرافیای اقتصادی جدید براساس نظریه تجمع درون‌زای کروگمن (199 أکثر
    درحیطه اقتصاد منطقه‌ای، اثرات تجمع صنعتی به ‌عنوان کارایی تولید از وابستگی متقابل صنعتی نشأت می‌گیرد و معمولا بنگاه‌ها در فرآیند تصمیم‌گیری آنها را صرفه‌های خارجی در نظر می‌گیرند. هدف این مقاله ارایه مدلی برای جغرافیای اقتصادی جدید براساس نظریه تجمع درون‌زای کروگمن (1991) در بازارهای ایران می‌باشد. در این راستا از طریق برآورد تابع تولید گسترش یافته سولو، اثرات صرفه‌های تجمع صنعتی و شهرنشینی در استان‌های ایران در دوره 89-1379 مورد آزمون قرار می‌گیرد. نتایج نشان می‌دهد نظریه هسته-پیرامون در استان‌های ایران صادق نیست؛ به گونه‌ای که اثرات سرریز بازارهای خارجی مثبت و معنادار ولی اثر بازار داخلی از نظر آماری معنادار نیست. بنابراین توسعه زیرساخت‌های حمل و نقل و تقویت ارتباطات بازارها در نمایان شدن اثر سرریز بازارهای خارجی نقش تعیین‌کننده در رشد اقتصادی استان‌ها دارد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    3 - تعادل استراتژی مختلط نش و بازیکنان فوتبال: مطالعه موردی ضربات پنالتی
    مدلسازی اقتصادی , العدد 4 , السنة 5 , پاییز 1390
    تعادل استراتژی مختلط نش یک مفهوم متداول در نظریه بازی بوده که بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. بازی میان ضربه‌زننده و دروازه‌بان در یک مسابقه فوتبال، یک بازی واقعی است که با استفاده از آن می‌توان مفهوم تعادل استراتژی مختلط نش یا دقت آن را بررسی نمود. بدین منظور، پیش‌بین أکثر
    تعادل استراتژی مختلط نش یک مفهوم متداول در نظریه بازی بوده که بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. بازی میان ضربه‌زننده و دروازه‌بان در یک مسابقه فوتبال، یک بازی واقعی است که با استفاده از آن می‌توان مفهوم تعادل استراتژی مختلط نش یا دقت آن را بررسی نمود. بدین منظور، پیش‌بینی‌های مدل با استفاده از یک مجموعه داده که شامل مسیر ضربات و جهش‌ها در 106 ضربه پنالتی گرفته شده از لیگ برتر ایران می‌باشد، آزمون گردید. مشاهدات بیان می‌دارند که با توجه به توزیع احتمال مسیر ضربه، استراتژی بهینه دروازه‌بان این است که در مرکز دروازه باقی بماند؛ اما داده‌ها بیان می‌دارند که دروازه‌بانان تقریباً همیشه به یکی از طرفین جهش می‌کنند. در نهایت، الگوی چپ- چپ بیشترین تکرار را به خود اختصاص داده و دارای بیشترین مشاهده در میان الگوها است. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    4 - تجمع جغرافیایی فعالیت‌های صنعتی و رشد بهره‌وری: شواهدی از صنایع تولیدی استان‌های ایران
    مدلسازی اقتصادی , العدد 2 , السنة 10 , تابستان 1395
    این مقاله اثر تجمع فضایی فعالیت‌های صنعتی را بر رشد بهره‌وری صنایع تولیدی استان‌های ایران با استفاده از رگرسیون داده‌های مقطعی و رگرسیون تلفیقی پویا با روش گشتاورهای تعمیم‌یافته در دوره 92-1379 بررسی می‌کند. برای اندازه‌گیری تجمع صنعتی از شاخص الیسون گلیزر استفاده شد. ی أکثر
    این مقاله اثر تجمع فضایی فعالیت‌های صنعتی را بر رشد بهره‌وری صنایع تولیدی استان‌های ایران با استفاده از رگرسیون داده‌های مقطعی و رگرسیون تلفیقی پویا با روش گشتاورهای تعمیم‌یافته در دوره 92-1379 بررسی می‌کند. برای اندازه‌گیری تجمع صنعتی از شاخص الیسون گلیزر استفاده شد. یافته‌ها فرضیه ویلیامسون را تایید می‌کند؛ بدین معنا که تجمع فعالیت‌های صنعتی تا سطح معینی از توسعه‌یافتگی بر رشد بهره‌وری اثر مثبت دارد.. با بهبود زیرساخت‌ها و گسترش بازارها، اثرات خارجی ازدحام در مراحل توسعه‌یافتگی تغییر کرده و این امر می‌تواند سبب پراکندگی بیشتر فعالیت‌های اقتصادی شود؛ یعنی تجمع، موجب انباشت سرمایه‌ فیزیکی و انسانی شده و رشد اقتصادی را در پی خواهد داشت. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    5 - بررسی اثر تکانه‌های پولی بر رابطه درآمد ـ مخارج دولت ایران با رویکرد TVPFAVAR
    مدلسازی اقتصادی , العدد 5 , السنة 10 , زمستان 1395
    هدف این تحقیق بررسی اثر تکانه‌های پولی بر رابطه درآمد - مخارج دولت در ایران با بکارگیری الگوی پارامترهای متغیر طی زمان و با استفاده از داده‌های فصلی طی دوره 1367 - 1393 می‌باشد. نتایج نشان می‌دهد وقوع هر تکانه در نقدینگی موجب افزایش رابطه و وقوع هر نوع تکانه در تورم و ن أکثر
    هدف این تحقیق بررسی اثر تکانه‌های پولی بر رابطه درآمد - مخارج دولت در ایران با بکارگیری الگوی پارامترهای متغیر طی زمان و با استفاده از داده‌های فصلی طی دوره 1367 - 1393 می‌باشد. نتایج نشان می‌دهد وقوع هر تکانه در نقدینگی موجب افزایش رابطه و وقوع هر نوع تکانه در تورم و نرخ بهره موجب کاهش رابطه مذکور شده است؛ اما تکانه‌های تورم و نرخ بهره که پیامد تکانه‌های نقدینگی است، این رابطه را تضعیف نموده است. بر اساس نتایج، پیشنهاد می‌شود برای حفظ تعادل رابطه درآمد ـ مخارج در بلندمدت، دولت بر ابزارهای سیاست پولی تمرکز ننماید. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    6 - اثر نهادهای سیاسی بر رشد اقتصادی ازطریق ایجاد انحرافات نرخ ارز (رهیافت نظریه بازی)
    اقتصاد توسعه و برنامه ریزی , العدد 1 , السنة 9 , زمستان 1401
    چکیدهمهم‌ترین اثری که نهاد سیاسی بر نهاد اقتصادی دارد در محترم‌شناختن یا معتبر‌ندانستن عملکرد نظام‌بازار است، که درپایان می‌تواند موجب تقویت یا تضعیف رشداقتصادی کشورها گردد. در کشورهای‌ نفتی رانت‌ درآمدی وافری که در دست دولت قرار‌می‌گیرد، انگیزه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های اقتصادی ن أکثر
    چکیدهمهم‌ترین اثری که نهاد سیاسی بر نهاد اقتصادی دارد در محترم‌شناختن یا معتبر‌ندانستن عملکرد نظام‌بازار است، که درپایان می‌تواند موجب تقویت یا تضعیف رشداقتصادی کشورها گردد. در کشورهای‌ نفتی رانت‌ درآمدی وافری که در دست دولت قرار‌می‌گیرد، انگیزه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های اقتصادی نهادسیاسی را به‌گونه‌ای شکل می‌دهد که ازطریق منابع عام به ‌‌‌‌‌تأمین‌‌‌‌‌ منافع خاص بپردازد. درحالی‌که در بازار آزاد تعقیب منافع خصوصی به ‌‌‌‌‌تأمین‌‌‌‌‌ خیرعام خواهد انجامید. چنین رویکرد متفاوتی دربرخی کشورهای نفتی، زمینه محدودیت مکانیسم بازار و مداخله مداوم در آن‌را فراهم می‌سازد به طوری‌که به کاهش رشداقتصادی می انجامد. باتوجه به‌اهمیت تعیین نرخ‌ارز واقعی دردستیابی به رشد اقتصادی مطلوب، دراین مقاله تلاش‌شده تأثیرپذیری رشداقتصادی از ساختار نهادهای‌سیاسی در یک کشورهای‌نفتی بررسی‌شود و از روش نظریه‌بازی برای مستدل‌کردن مفاهیم ارائه‌شده،‌ استفاده شده‌است. دراین‌راستا انگیزه‌های‌ متفاوت سیاستگذاران (به‌عنوان نهادسیاسی) کشورهای‌نفتی در تعیین نرخ‌ارز بررسی‌ می‌شود. عکس‌العمل کارآفرینان به این سیاست‌ در انتخاب سطح سرمایه‌گذاری، نشان‌دهنده رشد اقتصادی در‌نظر گرفته شده‌‌است. بر اساس نتایح ابتدا دولتمردان با انگیزه حداکثرسازی درآمد دولت، به دنبال تعیین نرخ ارز بهینه هستند. با فرض رقابت اقتصادی، آن‌ها تمایل دارند به منظور تضعیف رقبا انحراف نرخ ارز ایجاد کنند. افزودن فرض رقابت سیاسی، موجب انحراف بیشتر نرخ ارز شده به‌طوری که ‌رشداقتصادی را بیشتر از پیش تضعیف خواهد کرد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    7 - انتخاب مسکن با تأکید بر ویژگی های جمعیتشناختی خانوار مالکنشین با استفاده از روش آزمون گسسته انتخابتجربی در شهر اصفهان
    فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری , العدد 2 , السنة 10 , تابستان 1398
             انتخاب مسکن، به عنوان اساسی‌ترین نیاز هر خانوار می‌باشد که به‌طور مستقیم بر کیفیت‌زندگی خانواده، تأثیر می‌گذارد. لذا شناسایی و‌ ارزیابی مؤلفه‌های تأثیرگذار در انتخاب مسکن ‌از دیدگاه خانوارهای مالک­نشین به عنوان مصرف ک أکثر
             انتخاب مسکن، به عنوان اساسی‌ترین نیاز هر خانوار می‌باشد که به‌طور مستقیم بر کیفیت‌زندگی خانواده، تأثیر می‌گذارد. لذا شناسایی و‌ ارزیابی مؤلفه‌های تأثیرگذار در انتخاب مسکن ‌از دیدگاه خانوارهای مالک­نشین به عنوان مصرف کننده نهایی مسکن، نقش مهمی در یاری  مدیران شهری برای ارتقاء و بهبود شرایط سکونتی مردم خواهد داشت. پژوهش حاضر، با هدف بررسی و ارزیابی عوامل مؤثر بر میزان احتمال انتخاب مسکن با تأکید بر ویژگی­های جمعیت شناختی خانوارهای مالک نشین در شهر اصفهان انجام شده ‌است. روش تحقیق از نظر هدف، کاربردی بوده و از نظر نحوه‌ جمع‌آوری داده‌ها، توصیفی- پیمایشی است. شیوه جمع‌آوری اطلاعا اسنادی با مطالعه و بررسی پژوهش‌های قبلی، و میدانی با جمع‌آوری داده‌ها با استفاده از طراحی پرسشنامه‌های انتخاب تجربی با تکیه بر نرم‌افزار SPSS و روش فاکتوریل‌جزئی‌‌ برای کاهش سناریوهای ممکن ،‌به‌صورت تصادفی از 300 خانوار متقاضی مسکن در یک دوره 6 ماهه در بازار املاک، بود. این داده‌ها در محیطEXCEL  طبقه‌بندی و در نرم‌افزار STATA بر پایه نظریه ‌مطلوبیت ‌تصادفی (RUT) با استفاده از مدل انتخاب گسسته لاجیت چندجمله­ای (MNL)، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های حاصل از این پژوهش، با در نظر گرفتن آماره Z حاصل از متغیرها در سطح معنی‌داری 99 درصد و 95 درصد، حاکی از تأیید 11 متغیر از 12 متغیر مربوط به ویژگی­های مسکن و نیز تأیید 20 متغیر از 23 متغیر جمعیت شناختی تعریف شده در مدل مربوطه است. تأثیرگذارترین متغیرهای جمعیت شناختی شامل: داشتن فرزندان 18سال و بالاتر، تعداد دفعات خرید منزل، علت سکونت در اصفهان و سطح روابط اجتماعی فرد و خانواده‌اش، به ترتیب با 41، 37، 36، 33 درصد، ضریب اثر مثبت بر احتمال انتخاب در تابع لوجیت چندگانه می‌باشند. نتایج نشان دادند ویژگی‌های اقتصادی-اجتماعی خانوار مالک‌نشین از عوامل تعیین‌کننده در انتخاب‌مسکن بوده و در مطالعات و پروژه های مسکن شهری، مشخصه‌های فردی خانواده‌ها باید به‌صورت ویژه لحاظ گردد. تفاصيل المقالة