-
المقاله
1 - گروه بندی هیبریدهای ذرت بر اساس برخی خصوصیات زراعیاکوفیزیولوژی گیاهان زراعی , العدد 1 , السنة 7 , بهار 1392به منظور بررسی روابط بین صفات مهم هیبریدهای ذرت، آزمایشی با 14 هیبرید دیررس ذرت در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار در سال زراعی 1388 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی میاندوآب انجام گرفت. نتایج نشان داد که بین هیبریدهای مورد مطالعه از نظر ارتفاع بوته و أکثربه منظور بررسی روابط بین صفات مهم هیبریدهای ذرت، آزمایشی با 14 هیبرید دیررس ذرت در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار در سال زراعی 1388 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی میاندوآب انجام گرفت. نتایج نشان داد که بین هیبریدهای مورد مطالعه از نظر ارتفاع بوته و بلال، تعداد ردیف دانه و تعداد دانه در بلال، وزن هزار دانه، ماده خشک و عملکرد دانه اختلاف معنی داری وجود دارد ولی نیاز حرارتی یکسانی داشتند. بیشترین عملکرد دانه مربوط به هیبرید KLM76005 × MO17 بود. نتایج همبستگی صفات زراعی نشان داد که عملکرد دانه با صفات شاخص برداشت و بیوماس همبستگی مثبت و معنی داری دارد. تجزیه رگرسیون گام به گام صعودی مشخص ساخت صفات شاخص برداشت، بیوماس و وزن هزار دانه بیشترین تغییرات موجود در عملکرد دانه را توجیه کردند و تجزیه علیت با این صفات نشان داد که صفات مذکور بیشترین اثر مثبت مستقیم و معنی دار را بر عملکرد دانه دارند. تجزیه خوشه ای با استفاده از روش وارد، هیبریدهای مورد مطالعه را به پنج دسته تقسیم کرد. خوشه های دوم و سوم از نظر عملکرد دانه و صفات مؤثر بر عملکرد (شاخص برداشت، عملکرد بیولوژیک و وزن هزار دانه) از میانگین بالاتری برخوردار بودند. مطالعه همبستگی صفات از نظر نیـازهای حرارتی نمایان گر وجــود همبستگی منفی و معنی دار عملکرد دانه با صفات GDD تا ظهور گل تاجی و GDD کل بود. تجزیه به مؤلفه های اصلی صفات از نظر نیاز حرارتی نشــان داد که دو مؤلفه اصلی 80.3 درصــد از تغییرات واریانس را در این گروه از صفات توجیــه نمــود. در نهایت صفات شاخص برداشت و بیوماس به عنوان معیارهای غیرمستقیم در گزینش هیبریدها و هیبرید KLM76005×MO17 به عنوان بهترین هیبرید شناسایی گردید. تفاصيل المقالة -
المقاله
2 - اثر منابع مختلف فسفر و باکتری های حل کننده آن بر آنالیز رشد ذرت هیبرید (704ksc)اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی , العدد 5 , السنة 5 , زمستان 1390به منظور بررسی تأثیر منابع مختلف فسفر و باکتری های حل کننده آن بر آنالیز رشد ذرت هیبرید سینگل کراس 704KSC، آزمایشی در سال 1385 در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی میاندوآب به صورت فاکتوریل با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای مورد أکثربه منظور بررسی تأثیر منابع مختلف فسفر و باکتری های حل کننده آن بر آنالیز رشد ذرت هیبرید سینگل کراس 704KSC، آزمایشی در سال 1385 در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی میاندوآب به صورت فاکتوریل با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای مورد بررسی در این آزمایش شامل، باکتری های حل کننده فسفات در چهار سطح شامل: شاهد، باکتری تیوباسیلوس، حل کننده فسفات و باکتری تیوباسیلوس+ حل کننده فسفات، فسفر مصرفی در سه سطح شامل: شاهد (عدم مصرف)، مصرف فسفر بر مبنای آزمون خاک از منبع خاک فسفات و مصرف فسفر بر مبنای آزمون خاک از منبع سوپر فسفات تریپل بود. در این مطالعه، هر 15 روز یک بار نیم متر مربع از هر کرت برداشت و ماده خشک بوته، شاخص های سطح برگ، سرعت رشد محصول و سرعت رشد نسبی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد کاربرد باکتری تیوباسیلوس + حل کننده فسفات + سوپرفسفات تریپل موجب افزایش تولید ماده خشک در واحد سطح و سرعت رشد محصول گردید، ولی باعث کاهش سرعت رشد نسبی، به دلیل کاهش ساخت مواد فتوسنتزی شد. همچنین، شاخص سطح برگ در مراحل اولیه رشد به کندی، ولی با شروع مرحله رشد سریع گیاه، به سرعت افزایش یافت. بالاترین مقدار شاخص سطح برگ (4.3)، ماده خشک (3451 گرم در مترمربع) و سرعت رشد محصول (5.14 گرم بر مترمربع) از کاربرد تیمار باکتری تیوباسیلوس + حل کننده فسفات + سوپرفسفات تریپل به دست آمد. از طرف دیگر مصرف باکتری تیوباسیلوس + حل کننده فسفات + خاک فسفات، نتایج مشابه و نزدیک به مصرف سوپر فسفات تریپل همراه با حل کننده ها را نشان داده است. می توان نتیجه گرفت مصرف حل کننده ها و باکتری تیوباسیلوس برای فراهمی فسفر قابل دسترس گیاه در هر دو منبع فسفر مفید است. همچنین، وجود منبع فسفر از خاک فسفات به دلیل ارزان بودن و کاهش هزینه، قابل دسترس بودن و کاهش اثرات زیست محیطی ناشی از آلودگی کودهای شیمیایی می تواند جایگزین مناسبی برای کودهای فسفاته رایج نظیر سوپر فسفات تریپل باشد. تفاصيل المقالة -
المقاله
3 - ارزیابی عملکرد و صفات زراعی جو و شبدر برسیم در کشت های خالص و مخلوطاکوفیزیولوژی گیاهان زراعی , العدد 2 , السنة 7 , تابستان 1392به منظور تعیین مناسب ترین ترکیب کشت مخلوط جو و شبدر برسیم، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی میاندوآب به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایشی کشت مخلوط عبارت بودند از: درصدهای مختلف بوته جو و شبدر یک ساله در روی هر ردیف (100 % ج أکثربه منظور تعیین مناسب ترین ترکیب کشت مخلوط جو و شبدر برسیم، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی میاندوآب به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایشی کشت مخلوط عبارت بودند از: درصدهای مختلف بوته جو و شبدر یک ساله در روی هر ردیف (100 % جو : صفر درصد شبدر (کشت خالص جو)، 90 % جو :10 % شبدر، 80 % جو :20 % شبدر،70% جو :30% شبدر،660% جو :40% شبدر،50% جو :50% شبدر،40% جو :60% شبدر،30% جو :70% شبدر،20% جو :80% شبدر، 10% جو :990% شبدر، و صفر درصد جو : 100% شبدر (کشت خالص شبدر). نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد شبدر در سیستم تک کشتی (8.3 تن در هکتار) و کمترین آن در کشت مخلوط با نسبت 10:90 شبدر : جو (1.2 تن در هکتار) به دست آمد. در گیاه جو نیز طول سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، درصد پروتئین، عملکرد اقتصادی و عملکرد بیـولوژیک به طور معنی داری تحت تاثیر نسبت های کشت قرار گرفتند. کاهش نسبت بوته های جو به شبدر سبب کاهش 87 درصدی عملکرد اقتصادی و عملکرد بیولوژیک شد. وزن هزار دانه نیز از 45.82 گرم به 39 گرم کاهش پیدا کرد. نسبت برابری زمین کل (بر اساس عملکرد دانه جو و عملکرد علوفه شبدر) نیز در همه موارد، بالاتر از یک بود و در نسبت40:60 (شبدر : جو) هر چند با اختلاف غیر معنی دار با بقیه الگوهای کشت ولی در بالاترین مقدار خود قرار داشت (1.70). کاهش درصد تراکم بوته های جو نسبت به بوته های شبدر در محاسبه نسبت برابری زمین بر اساس علوفه در هر دو محصول نیز سبب کاهش معنی دار نسبت برابری زمین در گیاه جو به کمتر از یک شد. نتایج به طور کلی نشان داد که بهترین الگوی قابل توصیه برای کشت مخلوط جو و شبدر برسیم در این ناحیه، الگوی کشت 60 درصد شبدر و 40 درصد جو در روی هر ردیف در هر دو حالت تولید علوفه از هر دو محصول و تولید دانه از جو و علوفه از شبدر برسیم می باشد. تفاصيل المقالة -
المقاله
4 - ارزیابی عملکرد دانه و شاخصهای تحمل به خشکی در لاینهای گندم تحت شرایط آبیاری مطلوب و محدود در مرحله پرشدن دانهاکوفیزیولوژی گیاهان زراعی , العدد 4 , السنة 8 , پاییز 1393بهمنظور شناسایی لاین یا لاینهای متحمل به تنشرطوبتی بر اساس شاخصهای مختلف و شناسایی بهترین شاخصهای تحمل به خشکی، 4 آزمایش در سال 86- 85 در ایستگاههای تحقیقات کشاورزی میاندوآب، همدان، اردبیل و مشهد با 18 لاین امیدبخش و دو رقم شاهد در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی أکثربهمنظور شناسایی لاین یا لاینهای متحمل به تنشرطوبتی بر اساس شاخصهای مختلف و شناسایی بهترین شاخصهای تحمل به خشکی، 4 آزمایش در سال 86- 85 در ایستگاههای تحقیقات کشاورزی میاندوآب، همدان، اردبیل و مشهد با 18 لاین امیدبخش و دو رقم شاهد در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار و در دو شرایط آبیاری کامل و اعمال تنش رطوبتی در مرحله پرشدن دانه انجـام شـد. نتایج نشان داد که لاینهای شماره C-80-4)2) و Bkt/90-Zhong 87)8) نامگذاری شده بهنام میهن با توجه به مقادیر بالای شاخصهای تحمل به خشکی MP، GMP، STI، HARM، RDI و مقادیر کم شاخصهای TOL و SSI، عملکرد دانه بالا در شرایط مطلوب و تنش رطوبتی در مرحله پرشدن دانه بهعنوان لاینهای متحمل به تنش رطوبتی در مرحله پرشدن دانه شناسایی شدند. با توجه به ضرایب همبستگی مثبت و معنیدار بین شاخصها با عملکرد دانه در هر دو شرایط آبیاری و بین شاخصها، مشخص گردید که انتخاب بر اساس شاخصهای GMP، MP، STI و HARM منجر به انتخاب ژنوتیپهایی با عملکرد دانه بالا در هر دو شرایط آبیاری گردید. نتایج تجزیه به عاملها نشان داد که 99.83 درصد از تغییرات کل توسط دو مؤلفه تبیین شدند. مؤلفه اول با توجیه 70.85 درصد از تغییرات، عملکرد بالقوه و تحمل به خشکی (شاخصهای MP، GMP،STI، HARM، RDI) و مؤلفه دوم با توجیه 28.98 درصد از تغییرات بهعنوان مؤلفه حساسیت به تنش (شاخصهای TOL و SSI) نامگذاری شدند. تجزیه کلاستر نشان داد شاخصهای STI، GMP، HARM و MP در یک خوشه و TOL و SSI در خوشه دیگر قرار گرفتند. تفاصيل المقالة -
المقاله
5 - واکنش ارقام گندمنان نسبت به مصرف کود نیتروژنه درتیمارهای مختلف آبیاریاکوفیزیولوژی گیاهان زراعی , العدد 4 , السنة 11 , پاییز 1396بهمنظور ارزیابی اثرات تنش کمبود آب و زمان بندی مصرف کود نیتروژنه بر عملکرد دانه و اجزای آن در ارقام گندمنان، آزمایشی بهصورت کرتهای دو بار خردشده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. فاکتورهای مورد آزمایش شامل سطوح مختلف آبیاری (آبیاری کامل، قطع آبیا أکثربهمنظور ارزیابی اثرات تنش کمبود آب و زمان بندی مصرف کود نیتروژنه بر عملکرد دانه و اجزای آن در ارقام گندمنان، آزمایشی بهصورت کرتهای دو بار خردشده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. فاکتورهای مورد آزمایش شامل سطوح مختلف آبیاری (آبیاری کامل، قطع آبیاری در مراحل ظهور سنبله و گلدهی) در کرت های اصلی، زمان و نحوه مصرف کود اوره (F1- 20 و 100 کیلوگرم در هکتار بهترتیب در مراحل کاشت و پنجه دهی، F2- 20 و 100 کیلوگرم در هکتار بهترتیب در مراحل کاشت و ظهور ساقه، F3- 20 ، 50 و 50کیلوگرم در هکتار بهترتیب در مراحل کاشت، پنجه دهی و ظهور ساقه، F4- 20 ، 50 و 50کیلوگرم در هکتار بهترتیب در مراحل کاشت، پنجه دهی و ظهور سنبله) در کرت های فرعی و ارقام گندم نان شامل زرین، پیشگام، اروم، زارع و میهن در کرت های فرعی فرعی قرار گرفتند. متوسط عملکرد رقم ها تحت آبیاری کامل 5/7 تن در هکتار بود که به 5/6 تن در هکتار در شرایط قطع آبیاری کاهش یافت. بیشترین میانگین عملکرد دانه متعلق به رقم میهن با 1/8 تن در هکتار و کمترین آن متعلق به رقم زرین با 7/5 تن در هکتار بود. در شرایط آبیاری کامل، بیشترین عملکرد دانه با 4/9 تن در هکتار متعلق به رقم میهن تحت تیمار کوددهی F4 به دست آمد. تحت شرایط تنشرطوبتی در مرحله گلدهی و سنبلهدهی رقم میهن بهترتیب با 6/8 و 3/8 تن در هکتار در تیمارهای F3 و F4 دارای حداکثر عملکرد دانه بود. در شرایط قطع آبیاری در مرحله ظهور سنبله ارقام پیشگام، زارع و میهن واکنش بهتری به تیمارهای کوددهی F2، F3 و F4 در مقایسه با تیمار کوددهی F1 نشان دادند. براساس شاخص های تحمل به خشکیHARM،STI ،MP وGMPارقام میهن و پیشگام بهعنوان ارقامی با عملکرد بالا در هر دو محیط تنش و بدون تنش شناسایی شدند. تفاصيل المقالة -
المقاله
6 - The effect of plant density and nitrogen fertilizer on leaf area, chlorophyll, and grain protein of Zea mays in competition with Amaranthus retroflexusIranian Journal of Plant Physiology , العدد 2 , السنة 11 , تابستان 2021In order to investigate the effect of plant density and different amounts of nitrogen fertilizer on yield components, leaf area, chlorophyll and grain protein content of Zea mays cultivars and Amaranthus retroflexus biomass. The experiment was conducted in two crop year أکثرIn order to investigate the effect of plant density and different amounts of nitrogen fertilizer on yield components, leaf area, chlorophyll and grain protein content of Zea mays cultivars and Amaranthus retroflexus biomass. The experiment was conducted in two crop years (2012-2013) in the form of a split plot based on a randomized complete block design with four replications. The main factors included maize cultivars (single cross hybrids of 370 and 704) and sub factors included different levels of maize densities (60000, 70000, 80000 and 90000 plant ha-1) and different levels of nitrogen fertilizer including 200, 300, 400 and 500 kg ha-1. The effect of density on all traits was significant, but the effect of cultivar on chlorophyll and leaf area index and nitrogen effect on number of ear per square meter were not significant. Maize cultivar of 704 had significantly higher number of grain per ear, weight of one thousand grains and grain protein compared to cultivar 370 but the number of ear was significantly lower than that of cultivar 370 and there was no significant difference in chlorophyll content and leaf area index between the two cultivars. The highest grain protein was obtained at densities of 80000 plant ha-1 and application of 400 kg ha-1 N. Also, cultivar 704 significantly decreased redroot biomass compared to cultivar 370. According to the results, recommended to farmers in Miandoab region to use cultivar 704 with a density of 80,000 plant ha-1 along with 400 kg N ha-1. تفاصيل المقالة -
المقاله
7 - گروهبندی لاین های اینبرد نوترکیب گندم بهاره از لحاظ برخی صفات زراعیزراعت و اصلاح نباتات , العدد 1 , السنة 13 , بهار 1396بهمنظور گروهبندی لاینهای خالص نوترکیب گندم بهاره، آزمایشی در دو سال زراعی 93 و 94 با استفاده از 148 لاین انبرد نوترکیب گندم نان بهاره حاصل از تلاقی رقم Yecora Rojo و ژنوتیپ No. 49 به همراه والدین در دو مکان مهاباد و میاندوآب در قالب طرح آلفا لاتیس با دو تکرار و در دو أکثربهمنظور گروهبندی لاینهای خالص نوترکیب گندم بهاره، آزمایشی در دو سال زراعی 93 و 94 با استفاده از 148 لاین انبرد نوترکیب گندم نان بهاره حاصل از تلاقی رقم Yecora Rojo و ژنوتیپ No. 49 به همراه والدین در دو مکان مهاباد و میاندوآب در قالب طرح آلفا لاتیس با دو تکرار و در دو شرایط آبیاری کامل و تنش کمآبی اجرا شد. در این بررسی صفات وزن ساقه، طول پدانکل، وزن پدانکل، طول سنبله، سنبله در متر مربع، وزن دانه، تعداد دانه، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و شاخص برداشت اندازهگیری شدند. بر اساس نتایج تجزیه واریانس مرکب دادهها بین دو شرایط رطوبتی از لحاظ کلیه صفات اختلاف معنیداری وجود داشت و اثر متقابل ژنوتیپ در شرایط تنها بر صفت عملکرد بیولوژیک معنیدار بود که امکان مقایسه لاینها در متوسط شرایط محیطی فراهم شد. در تجزیه به عاملها از طریق تجزیه به مؤلفههای اصلی، چهار عامل وارد مدل شدند که 04/75 درصد از تغییرات دادهها را تبیین نمودند. بر اساس نتایج تجزیه خوشهای، ژنوتیپها به 4 گروه تقسیم شدند که گروه اول که در بر گیرنده ژنوتیپ های شماره 7، 15، 17، 21، 27، 30، 34، 36، 37، 40، 56، 58، 59، 60، 62، 66، 67، 69، 76، 81، 89، 90، 91، 97، 99، 109، 117، 118، 121، 125، 136 و والد No. 49 بودند که بالاترین عملکرد دانه و اجزای عملکرد را به خود اختصاص داد. این ژنوتیپها بهعنوان ژنوتیپ های مناسب جهت برنامههای به نژادی جهت ایجاد ارقام پرمحصول شناسایی شدند. تفاصيل المقالة