فال‌خوانی از دیوان حافظ به عنوان یک رفتار خاص اجتماعی است که در دانش عامیانه یا فولکلور قابل طرح و بررسی است. این سنت اجتماعی در زمانها و مکانهای مختلف به شکلهای متفاوتی جلوه‌گر شده است که در همة موارد حکایت از نیاز انسان به دانستن آیندة مبهم خود دارد. تفال به دیوان حافظ به مثابه یک عنصر فرهنگی نقش مهمی ‌در تلطیف روان فردی و اجتماعی ایفا می‌کند و در واقع از جمله اندوخته‌ها و امکانات و نهادهای فرهنگی است که ریشه در قرنها زندگی مادی و معنوی ایرانیان دارد و توسل به آن در غلبه بر فشارهای روحی و روانی موثر است و به سلامت جامعه کمک می‌کند. برخی از کارکردهای تفال به دیوان حافظ عبارتند از: آرام بخشی، بهبود روحیة فردی و اجتماعی، کاهش و تسکین آشفتگیهای روحی و اختلافات جمعی و آینده نگری(پیشگویی).روش تحقیق در این پژوهش توصیفی – تحلیلی و برگرفته شده از روش هرمونتیک ویلهام دیلتای و ماکس وبر است. ابزار جمع آوری اطلاعات تکنیک اسنادی (بدون عکس العمل )شامل دیوان حافظ و دیگر آثار مرتبط با آن می شود. نتایج تحقیق نشان می دهد که تفأل به دیوان حافظ به مثابه نمونه‌ای از عوامل فرهنگی، اجتماعی موثر در تنظیم و تعامل روانی- اجتماعی انسانها در تأمین سلامت روانی افراد جامعه موثر است. تفاصيل المقالة

هدف مطالعه حاضر، تبیین جامعه شناختی مناسبات زندگی مشترک زوجین بوسیله الگوهای تربیتی خانواده است. جامعه آماری تحقیق شامل زوجین شهرستان فراشبند که تعداد آنان 10692 نفر می باشد. حجم نمونه تحقیق با استفاده از نرم افزارspss sample power ، 370 نفر برآورد شده است. جهت روش نمونه گیری از تصادفی چند مرحله ای استفاده شد که با توجه به نقشه بلوک بندی شهر فراشبند، تعدادی بلوک به روش تصادفی انتخاب و در مرحله بعد، تعدادی از واحدهای مسکونی به روش تصادفی انتخاب و به هر یک از زوجین پرسشنامه ارائه گردید. روش پژوهش پیمایش بوده و داده ها از طریق پرسش نامه گردآوری شده است. یافته های تحقیق با استفاده از نرم افزار spssنشان داد رابطه معنی دار و مستقیمی بین متغیرهای مستقل، الگوهای انسانی(شامل پدر و مادر زوجین) (305/0r=)، تأثیرپذیری مذهبی زوجین از والدین (120/0r=)، الگوهای سبک تربیتی زوجین در کودکی(241/0r=) و الگوهای رسانه ای(تلوزیون و فضای مجازی)(264/0)، با متغیر وابسته مناسبات زندگی مشترک زوجین وجود دارد. بررسی رگرسیون چندگانه هم نشان داد متغیرهای مستقل پژوهش8/41 درصد از واریانس متغیر وابسته مناسبات زندگی مشترک زوجین را تبیین می کنند. برای مدل سازی معادلات ساختاری تحقیق هم از نرم افزارsmart plsاستفاده شد. تفاصيل المقالة

این پژوهش با هدف بررسی عوامل اجتماعی مؤثر در احساس شادمانی در ساکنان شهر اصفهان انجام شد. روش تحقیق پیمایشی، جامعة آماری تقریباً 1663834 نفر جمعیت 10 ساله و بیشتر اصفهان، تعداد نمونه 600 نفر و روش نمونه‌گیری سهمیه‌ای و تصادفی انتخاب گردیده است. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس شادکامی آکسفورد (آرگایل، 1995) و پرسشنامه متغیرهای مستقل شارکامی محقق ساخته (1396) بوده است. به‌منظور تحلیل داده‌ها از تحلیل همبستگی پیرسون و رگرسیون به روش همزمان استفاده شد و محاسبات به کمک نرم‌افزار SPSS انجام گردید. نتایج تحقیق نشان داده که میزان احساس شادمانی اکثریت نمونه آماری (5/69 درصد) در حد متوسط محاسبه شده است. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داده که سرمایه اجتماعی ضریب استاندارد (بتا) 26/0=β بر شادمانی اثر داشته است. وضعیت خانواده و شبکه خویشاوندی 27/0=β بر شادمانی اثر داشته است. وضعیت اقتصادی 31/0=β بر شادمانی تأثیرداشته است. وضع جسمانی و روحی 25/0=β بر شادمانی تأثیرداشته است. نتایج تحلیل رگرسیون داد که تمامی متغیرهای مستقل در مدل رگرسیونی، در سطح خطای 05/0 معنی‌دار هستند (05/0 p<) و 26 درصد تغییرات شادمانی از طریق مدل رگرسیونی با متغیرهای مستقل توضیح داده شده است و بیشترین تأثیر نیز مربوط به متغیر مستقل وضعیت اقتصادی و کمترین تأثیر مربوط به وضعیت جسمانی و روانی به دست آمده است. تفاصيل المقالة

هدف این پژوهش بررسی نقش توانمندسازی اجتماعی بر کیفیت زندگی خانواده‌های حاشیه نشین شهر اصفهان بود. طرح پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری 15488نفر از شهروندان محله همت آباد  در سال 1399 بودند که با استفاده از نمونه‌گیری خوشه‌ای سه مرحله‌ای  از بین آنها 371 نفر بعنوان اعضای نمونه انتخاب گردیدند. ابزار سنجش شامل پرسشنامه محقق ساخته توانمندسازی اجتماعی (شامل سرمایه اجتماعی، مسئولیت پذیری اجتماعی، تاب آوری اجتماعی، دسترسی به امکانات فراغتی و تفریحی) و پرسشنامه محقق ساخته کیفیت زندگی بودند. برای تحلیل داده‌ها از تحلیل رگرسیون گام به گام استفاده شد. یافته‌ها نشان دادند که توانمندسازی اجتماعی شامل سرمایه اجتماعی (62/0)، مسئولیت پذیری اجتماعی (56/0)، تاب آوری اجتماعی (65/0)، و دسترسی به امکانات فراغتی و تفریحی (33/0) قادر به پیش بینی معنادار کیفیت زندگی شهروندان محله همت آباد اصفهان هستند و این متغیرها در مجموع 42 درصد از واریانس کیفیت زندگی این شهرورندان را تبیین می‌کنند (01/0>P).

تفاصيل المقالة

هدف این پژوهش بررسی تأثیر هویت قومی و هوش فرهنگی بر هویت ملی دختران جوان شهرهای مرزنشین استان اردبیل بر اساس معادلات ساختاری می-باشد. در این تحقیق، با استفاده از دیدگاه نظری کنش متقابل نمادین و نظریه قومیتی بارث و چنکینز و بحث نظری هوش‌فرهنگی ون داین استفاده شده است. روش تحقیق ، پیمایش از نوع همستگی بود. جامعۀ آماری، دختران 18 الی 35 ساله شهرهای مرزنشین استان اردبیل به تعداد 46825 نفر بود که 381 نفر براساس فرمول کوکران و با روش نمونه گیری تصادفی طیقه ای متناسب با حجم (شهرستان محل سکونت) انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه استاندارد بود و تحلیل های آماری براساس معادله‌ی ساختاری و با استفاده از برنامه Spss و لیزرل انجام یافته است. مقادیر رگرسیونی مدل معادله ساختاری حاکی از آن است که هویت قومی به میزان (31/0) درصد، و هوش فرهنگی به میزان (26/0) درصد، بر هویت ملی تأثیر دارد. براین اساس هویت قومی بیشترین اثر، و هوش فرهنگی کمترین اثر را بر هویت ملی دارد. نتایج پژوهش با سایرتحقیقات همسوئی داشته، بنابراین با گسترش هویت قومی و هوش فرهنگی، می‌توان گامی در جهت تثبیت هویت ملی در شهرهای مرزنشین کشور برداشت. تفاصيل المقالة

آموزش ها و مشاوره های قبل از ازدواج شامل کلاس های آموزشی 8-6 ساعته است که در مراکز بهداشتی با هدف آموزش مهارت های زندگی مشترک برگزار می گردد و زوجین قبل از ازدواج رسمی ملزم به گذراندن این دوره ها هستند. هدف تحقیق بررسی تأثیر آموزش ها و مشاوره های قبل از ازدواج بر تحکیم خانواده بود. روش تحقیق توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعۀ آماری، کلیه جوانان شهرهای اصفهان و شهرکرد است که طی سال های (1396-1396) ازدواج کرده اند. حجم نمونه با فرمول کوکران تعیین شده است و ۳۸۷ نفر به عنوان نمونه با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شد. جمع آوری داده ها با پرسشنامه تحکیم خانواده عدالتی و ردزوان (2010) و پرسشنامة محقق ساختة آموزش و مشاوره قبل از ازدواج انجام شد. داده ها نیز با تکنیک های کمّی (آزمون رگرسیون) با برنامه Amos تحلیل شد. یافته ها نشان داد آموزش ها و مشاوره های قبل از ازدواج بر تحکیم خانواده و ابعاد آن در سه سال اول زندگی مشترک تأثیر مستقیم، مثبت و معناداری دارد (۰۵/۰p<)؛ آموزش ها و مشاوره های قبل از ازدواج به میزان (46/0) بر تحکیم خانواده موثر است. با توجه به نتایج تحقیق آموزش ها و مشاوره های قبل از ازدواج باعث افزایش تحکیم خانواده و به تبع باعث افزایش امنیت خانواده ها و امنیت جامعه می گردد. بنابراین توجه بیشتر به آموزش ها و مشاوره های قبل از ازدواج و افزایش مدت زمان این دوره ها حائز اهمیت است. تفاصيل المقالة

زلزله از جمله پدیده‌هایی است که به هنگام وقوع، جامعه را با مخاطرات و نابسامانی‌های متعدد مواجه می سازد. کشور ایران از جمله کشورهایی است که در پهنه گسترده خود با گسل‌ های پرشمار و بزرگی مواجه است. این پژوهش با رویکرد جامعه شناختی، با هدف بررسی پیامدهای اجتماعی، اقتصادی و روانی بازماندگان زلزله غرب کرمانشاه و با روش پیمایش انجام شده است. جمعیت آماری شامل تمامی افراد 18 سال به بالای شهرستان های سرپل ذهاب و ثلاث باباجانی می شود. برای تعیین نمونۀ آماری (600 نفر) از فرمول کوکران، و برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامۀ محقق ساخته استفاده گردید. تجزیه و تحلیل داده ها نیز با بهره گیری از نرم آماریpls و SPSS در دو بخش آمار توصیفی و آمار استنباطی انجام گردید. یافته ها نشان داد که وقوع زلزله بر تمامی متغیرهای تحقیق با (001/0 sig=) در سطح آلفای 0.05 بر احساس امنیت اجتماعی، مسئولیت پذیری اجتماعی، انطباق پذیری شهروندان ، همبستگی اجتماعی با دیگران ، تقدیرگرایی، احساس امنیت اقتصادی ، تغییرات شغلی، سلامت روانی ، تاب آوری و تکلیف مداری برابر خدا تأثیردارد. تفاصيل المقالة

سرمایه اجتماعی در گرو، مشارکت شهروندان و افزایش آگاهی اجتماعی برای همه اعضای جامعه است. در واقع سرمایه مستلزم رعایت عدالت اجتماعی و توجه متوازن به وجوه فرهنگی، سیاسی و اقتصادی حیات جامعه است؛ به گونه ای که نیروی انسانی را به فراگرد توسعه خوشبین و امیدوار سازد. امروزه سرمایه اجتماعی به عنوان یکی از عوامل محوری اثرگذار بر توسعه محلات و شهرها است. هدف، بررسی جامعه شناختی سرمایه اجتماعی محله های شهر تهران می باشد. روش پژوهش، توصیفی از نوع پیمایش و برای جمع آوری داده ها از ابزار پرسشنامه محقق ساخته و برای تحلیل داده های پژوهش از نرم افزارهای SPSS و نرم افزار معادلات ساختاری[1] استفاده شده است. جامعه آماری شامل شهروندان بالای 18 سال ساکن در سه ناحیه شهر تهران می شودکه 240 نفر از ساکنان با روش نمونه گیری خوشه ای در سه منطقه بالا، متوسط و پایین شهر انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که میزان سرمایه اجتماعی در بین محله های مورد مطالعه متفاوت بوده است. تفاصيل المقالة

The main purpose of this study was to investigate women's individualism and its sociological factors. The theoretical framework of the research has been formulated using a sociological and social psychology approach with emphasis on Durkheim, Malinowski, Bourdieu, Giddens, Mannheim, Lerner, Little, Riesman, Sarukhani and Gazi Moradi theories. This was a cross-sectional descriptive study. The present study was performed on 564 single women aged 15-29 years in Shiraz who were selected by proportional and purposeful stratified sampling method. Data collection tools included standard and researcher-made questionnaires. Data analysis was performed using SPSS software version 25 in both descriptive and analytical levels. The results show that respondents' individualism is about 69%. Also there is a negative and inverse relationship between variables of religiosity, life satisfaction, lifestyle and individualism in Shiraz, while the variables of modernity expansion, family structural changes, capital Social, media use, expansion of avatars culture, and feminist attitudes are positively correlated with the degree of individualism of Shirazi women. The only direct path of the socio-economic base to individualism has not been confirmed. Life satisfaction had the highest effect on individualism with a coefficient of (-0.71). The spread of modernity through the lifestyle and structural changes of the family affect women's individualism. تفاصيل المقالة

Social health as a complex phenomenon is a combination of mental, individual and collective health that potentially has a significant impact on the environment. Now, no matter how happy and healthy this environment is, it will make the citizens, especially the youth, have a proper motivation, and as a result, the society will be happy and healthy. Marginalization as a growing environment after the mass migration of young people to urban society, especially large cities. Therefore, this study intends to scientifically investigate the impact of marginalization on the basic components of youth social health in East Mazandaran. The research method is quantitative, survey and the statistical population includes young people living in the eastern suburbs of Mazandaran province. Using the table and based on cluster and simple random sampling method, 384 people were selected as the sample size. The research tool was a questionnaire that was analyzed with Spss software version 22. Marginalization has a positive effect on the components of youth social health (tendency to violence, mental disorders, feelings of social insecurity, social isolation, social distrust and social alienation). Also, the results of one-variable regression test indicate that marginalization was able to explain 30% of the variance of youth social health variable. This means that the social health of marginalized youth is endangered by 30%. تفاصيل المقالة

The overall aim of this study was to investigate the social and cultural factors and consequences of young female sexual intercourse (Case Study: Khorramabad city). The survey method was used to analyze the statistical population of all 15 to 50-year-old women in Khorramabad city. The sample size was 373 persons using Cochran's formula. Sampling method was simple random sampling. Data were collected using a questionnaire and analyzed by SPSS and Amos software. The results of independent t-test showed that there was a significant difference in the amount of young female sexual intercourse by type of coverage in the 95% confidence level. The results of the structural equation show that social class, social support, social status, religiousness, age and lifestyle of young women have a reciprocal and significant effect on sexual intercourse. Social participation and social networks of women have a positive and significant impact on sexual harassment. The results of the final model showed that social support with direct effect which explained the highest amount of variance in sexual intercourse. تفاصيل المقالة

The purpose of this study is to explain the impact of family upbringing patterns on couples' common life relationships and behaviors sociologically. The statistical population of this study was couples in Farashband, a county in Fars Province. The sample size of the study was, estimated using the Cochran formula, 372 persons and in fact 186 couples. The research method was survey and data were collected through a questionnaire. The results of the study showed that there was a significant and direct relationship between independent variables with dependent variable. Multiple regression analysis also showed that independent variables explain 16.9% of dependent variable variance. تفاصيل المقالة

در کشورهای توسعه یافته یکی از هدف‌های مهم سیاستگذاران اقتصادی ارتقای سطح رفاه اجتماعی در جامعه است. در کشورهای در حال توسعه نیز فقط رشد اقتصادی هدف تلقی نمی‌شود، بلکه این کشورها همگام با کشورهای توسعه یافته افزایش رفاه اجتماعی را هم یکی از هدف‌های اصلی و از معیارهای توسعه‌یافتگی در نظر می‌گیرند. پژوهش حاضر با هدف بررسی پیامدهای اجتماعی سیلاب با تاکید بر رفاه اجتماعی انجام شد. جامعه آماری این تحقیق جمعیت سیل زدگان 15 سال به بالاتر شهرهای شوش، حمیدیه، کارون، بستان، شادگان، رفیع، سوسنگرد، بخشی از اهواز و روستاهای اطراف اهواز) به تعداد 49607 نفر می‌باشد برای انتخاب حجم نمونه در بین افراد جامعه آماری از فرمول عمومی کوکران استفاده گردید. بدین ترتیب بر طبق فرمول کوکران تعداد 600 نفر به عنوان حجم نمونه به دست آمد. یافته‌های پژوهش نشانگر این بودند که بین متغیر مستقل وقوع سیلاب با متغیرهای وابسته احساس محرومیت، احساس امنیت، عدالت اجتماعی و حمایت اجتماعی رابطه معنی‌داری وجود دارد. تفاصيل المقالة

فرهنگ عامل تمایز جوامع و گروه ها و رکن اصلی شخصیت و هویت انسانی هر ملت است و می توان از فرهنگ و هویت فرهنگی خاص سخن گفت. مهاجرپذیری در کلان‌شهرها با فرهنگ ها و قومیت های گوناگون، سبب تنوع فرهنگی شده، فرهنگ افراد بومی و غیربومی را تحت تأثیر دو جریان خاص گرایی و عام گرایی قرار داده، جدایی‌گزینی فرهنگی از پیامدهای آن است. هدف پژوهش بررسی تأثیر مؤلفه های جهانی شدن و سنت گرایی، همچنین مهاجر بودن، دین‌داری، فضای مجازی، میزان تحصیلات و پایگاه اقتصادی- اجتماعی بر خاص گرایی فرهنگی در بین شهروندان همدانی و نیز تفاوت آن در میان افراد بومی و غیربومی بوده و با رویکرد نظام فرهنگی و متغیرهای الگویی پارسونز و نظریه های جهانی‌شدن و سنت گرایی انجام شده است. تحقیق با روش پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه با نمونه ای به حجم 500 نفر که با روش خوشه ای چندمرحله‌ای و نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند، انجام و برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از نرم‌افزارهای SPSS وPLS استفاده شده است. بر اساس تحلیل معادلات ساختاری، فرضیه های تحقیق تأیید و حکایت از تأثیر معنادار متغیرهای مستقل بر خاص‌گرایی فرهنگی دارد؛ و در مجموع نیز 67 درصد واریانس خاص گرایی فرهنگی را توضیح می دهند. تفاصيل المقالة

هدف مقاله مـذکور بـررسی عوامل جامعه شناختی مـؤثر در امید به آینده ی حاشیه نشینان تبریز بر اساس معادلات ساختاری است. عوامل جامعه‌شناختی مانند دین‌داری، حمایت اجتماعی، سرمایه اجتماعی، سرمایه ی فرهنگی و محرومیت نسبی، از متغیرهای تأثیرگذار در امید به آینده است. امید و امیدواری به‌ سلامت اجتماعی منجر می شود. روش مورداستفاده در این تحقیق، به لحاظ ماهیت علّی معلولی و تحلیل مسیر بر اساس معادلات ساختاری و تحلیل رگرسیون چندمتغیره انجام‌گرفته است و جامعۀ آماری موردمطالعه، حاشیه نشینان تبریز در سال ۱۳۹۶ بودند که ۶۲۲ نفر از بین حاشیه نشینان بر اساس فرمول کوکران با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب و موردمطالعه قرار گرفتند. آزمون امید به آینده اشنایدر و آزمونهای محقق ساختۀ دین‌داری بر اساس الگوی گلاک و استارک، سرمایه فرهنگی و اجتماعی بوردیو، حمایت اجتماعی کوب و محرومیت نسبی تد رابرت گر به‌عنوان ابزار تحقیق مورداستفاده قرار گرفتند. تحلیل‌های آماری بر اساس معادله ی ساختاری و با استفاده از برنامه ی Spss و Amos انجام‌یافته است. نتایج نشان داد میانگین امید به آینده در بین حاشیه نشینان 7/39 و در سطح زیاد ارزیابی‌شده است. همچنین میانگین میزان دین‌داری 8/43 و در سطح متوسط، میانگین میزان محرومیت نسبی 7/25 و در سطح زیاد، میانگین سرمایه اجتماعی 2/11 و در سطح متوسط، میانگین سرمایه فرهنگی 8/10 و در سطح متوسط و میانگین میزان حمایت اجتماعی 2/10 و در سطح متوسط ارزیابی‌شده است؛ و مقادیر رگرسیونی مدل حاکی است که عوامل جامعه شناختی سرمایه ی اجتماعی به میزان (38/0)، سرمایه ی فرهنگی به میزان (24/0)، حمایت اجتماعی به میزان (23/0)، دین‌داری به میزان (20/0)، محرومیت نسبی به میزان (17/0-) در امید به آینده ی حاشیه نشینان تأثیر دارد. تفاصيل المقالة

مفهوم شیوه گذران اوقات فراغت در بستر مراکز تجاری به مثابۀ سازه ای اجتماعی که در زمان های مختلف مدلول های متعددی داشته و شکل‌های مختلفی به خود گرفته و در جوامع مختلف استدلال‌های مختلفی را داشته است. در همین راستا این پژوهش با هدف برساخت‌های اجتماعی زنان از شیوه گذران اوقات فراغت در بستر مراکز تجاری به روش کیفی با استفاده از نظریه داده بنیاد انجام شده است. محققان برای رسیدن به این هدف به سراغ زنان و دختران حاضر در مراکز بزرگ تجاری و تفریحی رفتند که بنابر اظهار خودشان این مراکز پاتوق آنهاست و با در نظرگرفتن معیار اشباع نظری با 15 نفر از زنان و دختران مصاحبۀ نیم‌ساخت‌یافته به عمل آمد. اطلاعات حاصل‌شده با سه مرحله کدگذاری و نیز با استفاده از نظریۀ داده‌بنیاد (رویکرد کدگذاری استراوس) مورد تحلیل قرار گرفت و در قالب مدل پارادایمی ارائه شد. یافته‌های این پژوهش نشان داد که در مرحلۀ کدگذاری باز، بیش از 216 مفهوم و گزاره معنادار استخراج و در مرحله بعد 187 مفاهیم متناظر از تعداد 216 گزاره‌های معنادار کلی موجود در متن مصاحبه‌ها استخراج شد. بخاطر ارتباط مفهومی گزاره‌ها با همدیگر در مرحله کدگذاری باز 17 خرده مقوله از مفاهیم متناظر بیرون کشیده شده است. در نهایت پس از بررسی دقیق‌تر و پیوند بین مفاهیم خرده مقولات، 6 مقوله محوری به دست آمد که این مقولات عبارت از: هژمونی فرهنگ مصرف، رخ‌نمایی طبقه بالای اقتصادی، پذیرش فرهنگ غرب، همسانی با سلبریتی‌‌ها، تاثیرات فضای مجازی و تغییر سبک زندگی هستند که با انتزاع بیشتر این مقولات در مرحلۀ کدگذاری گزینشی، یک مقوله هسته‌ای به شرح شیوه گذران اوقات فراغت زنان در مراکز تجاری به علت گسترش فرهنگ مصرف و فرهنگ غرب در بستر رخ‌نمایی طبقه بالای اقتصادی، با استراتژی همسانی با سلبریتی‌‌ها و تاثیرات فضای مجازی به تغییر سبک زندگی زنان شهر شیراز منجر شده است ظاهر شد که می‌تواند تمامی مقولات دیگر را تحت پوشش قرار بدهد. تفاصيل المقالة

هدف این پژوهش بررسی میزان تأثیر بر توسعۀ صنایع کوچک و تبدیلی در شهرهای کوچک و متوسط استان لرستان است که با روش پیمایش انجام شده است. اطلاعات مورد نیاز با پرسشنامه و با انتخاب نمونه‌ای به تعداد 483 نفر از جمعیت 12022 نفری و با تکنیک نمونه‌گیری چند مرحله‌ای (به ترتیب: طبقه‌ای، سهمیه‌ای و تصادفی) جمع‌آوری شده‌اند و برای صورت‌بندی چارچوب نظری پژوهش از نظریه‌های جامعه‌شناسانی مانند روزنشتاین، اورت.اس.لی، مک‌کله‌لند، و... استفاده شده است. پایایی کل پرسشنامۀ این پژوهش 7/. به دست آمده است و فرضیه‌ها با رگرسیون چند متغیره آزمون شده‌اند. نتایج پژوهش نشان می‌دهند به ترتیب متغیرهای مهاجرفرستی به میزان 537/0-، وجود اختلافات قومی به میزان 329/0-، سنت‌های ناکارآمد به میزان 151/0- و کمبود انگیزۀ پیشرفت به میزان 087/0- بر توسعه صنعت تأثیر منفی دارند. هم‌چنین متغیر مهاجرفرستی بیشترین تأثیر و متغیر کمبود انگیزۀ پیشرفت، کمترین تأثیر را بر توسعۀ صنعت نشان داده‌اند و در وزن‌های رگرسیونی، کاهش سرمایه اجتماعی تأثیری بر متغیر وابسته نداشته است. در مجموع، فرضیه‌های تحقیق تأیید شده‌اند و بنا بر نتایج، موانع اجتماعی و فرهنگی بر توسعۀ صنایع کوچک و تبدیلی در شهرهای کوچک و متوسط استان لرستان تأثیر منفی گذاشته‌اند. تفاصيل المقالة

امروزه زنان در مقایسه با مردان آمار کمتری از مشارکت در فعالیت های ورزشی را دارا هستند و به همین دلیل مشکلات زیادی را در ارتباط با سلامت شان پیدا می کنند. با توجه به اهمیت موضوع، پژوهش حاضر با استفاده از روش میدانی، تکنیک پیمایش، ابزار تحقیق پرسشنامه و استفاده از نرم افزارهای SPSS و AMOS، به دنبال بررسی نقش دینداری اجتماعی در مشارکت زنان در فعالیت های ورزشی به عنوان هدف اصلی می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر تمامی زنان 18 سال به بالای شهر تهران می باشد که تعداد 600 نفر از آنها با استفاده از فورمول کوکران به عنوان حجم نمونه مورد بررسی قرار گرفته شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که بین میزان کل دینداری (26/0 =P)، و ابعاد آن یعنی بعد اعتقادی (24/0 =P)، بعد پیامدی (33/0=P)، بعد مناسکی (30/0=P) بعد تجربی (22/0=P) و بعد شناختی (28/0 =P) با مشارکت زنان در فعالیت های ورزشی ارتباط مثبت و معنادار وجود دارد؛ بنابراین تمامی فرضیه های پژوهش تأیید می شوند. نتایج حاصل از مدل معادله ساختاری (AMOS) نیز نشان دادند که در کل اثر متغیر مستقل دینداری بر مشارکت زنان در فعالیت های ورزشی به میزان 35/0 می باشد. تفاصيل المقالة

در فرایند گذارجامعه ایران از سنتی به مدرن عناصر ساختار فرهنگی جامعه در هم شکسته شده اند. خانواده گرایی یکی از عناصرسنتی ساختار فرهنگی است که در جامعه ما اهمیت فراوان دارد و یکی از مهمترین ارزش های وابسته به فرهنگ در هر جامعه است که به الگویی از سازمان اجتماعی اشاره می کند وبه عنوان بخشی از یک نگاه سنتی جامعه است که بر نگرشهای وفاداری،اعتمادوهمکاری دربین گروه خانواده تاکید می کند. چهارچوب نظری باستفاده از تبیین های ساختاری (نظریه مدرنیزاسیون،گذار جمعیتی دوم) و تبیین های ایده ای و ارزشی(نظریه ایده الیسم توسعه، دگرگونی ارزشهای اینگلهارت) می باشد. روش تحقیق پیمایشی بوده وجامعه آماری، متشکل ازمردان وزنانی ساکن در سه شهر که خانواده را تجربه نمودند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران برای جمعیت های بزرگ ، 420 نفر محاسبه وبراساس نمونه گیری سهمیه ای متناسب با تعداد خانواده ها درشهرمحل سکونت انتخاب شده اند.داده ها با کمک پرسشنامه جمع آوری شده و با استفاده از نرم افزار spss و Amos واندازه گیری ضریب همبستگی و تاثیر نتایج دادکه میزان خانواده گرایی در سه شهر بالا می باشد و ازشش فرضیه‌ی مورد بررسی نتایج حاصله نشان می‌دهدکه هر شش متغیر سرمایه اجتماعی و دینداری،سبک زندگی،تعلق اجتماعی و نوگرایی و هویت اجتماعی رابطه معنادار با خانواده گرایی داشته‌اند. کلید واژه: خانواده گرایی، دینداری، سرمایه اجتماعی، نوگرایی، سبک زندگی، تعلق اجتماعی و هویت اجتماعی تفاصيل المقالة

چکیده : دراین تحقیق سعی شده به بررسی عوامل اجتماعی موثر بر ایمنی کار پرداخته شود. نیروی انسانی یکی از سه رکن توسعه اقتصادی که منابع مالی، نیروی انسانی و مدیریت می باشد که خیلی مواقع در معرض مخاطرات و آسیب های جدی در بخش های اقتصادی قرار می گیرد و مشکلاتی در این مسیر و تهدید های گوناگونی طبیعی و غیر طبیعی قرار می گیرند در این تحقیق از نظرات دانشمندان رشته ایمنی و نظرات جامعه شناسان برای تدوین فرضیات استفاده شده است. جامعه آماری شامل شاغلان کارخانه ها و صنایع و کارگاه های عمرانی شهرستان بروجن که تقریبا 1000 نفر می باشند. تعداد پرسشنامه بر اساس فرمول کوکران 278 نفر که اکثرا کارکنان شاغل در صنایع و کارگاه ها هستند و با استفاده از شیوه نمونه گیری تصادفی اتفاقی انتخاب شده است. داده های مورد نیاز پژوهش با استفاده از پرسشنامه جمع آوری شده اند نتایج تحقیق نشان می دهد که: رابطه معناداری بین متغییر مستقل ایمنی کار و متغییر های وابسته وضع درآمد67/r=، محیط اجتماعی و اقلیمی69/r=، خانواده85/r=، نظارت 67/r=، رضایت از کار44/r= و برنامه ریزی80/r= می باشد. و رابطه مثبتی بین متغییرها وجود دارد و ضریب همبستگی بین متغییرها بالا می باشد. تفاصيل المقالة

در این تحقیق سعی می‌شود که عوامل موثر بر گرایش به سرقت از دیدگاه اجتماعی و خانوادگی مد نظر قرار گیرد. روش تحقیق پیمایشی و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه است. جامعه آماری زندانیان سارق زندان مرکزی اصفهان که تقریبا 2349 است. تعداد نمونه محاسبه شده 330 نفر که به صورت نمونه گیری تصادفی انتخاب گردید. برای چارچوب نظری ضمن مطالعه مقدماتی، تلفیقی از نظریه‌های: دورکیم، ویلیام گود، ساترلند، نظریه تضاد، مرتن و هیرشی انتخاب شد که نظریه غالب را می‌توان نظریه هیرشی بیان نمود. نتایج تحقیق بر اساس ضریب همبستگی حاکی از آن است که بین متغیرهای مستفل اصلی شامل: پیوند اجتماعی، وضعیت خانوادگی، ویژگیهای گروه دوستان، علاقه به کسب درآمد از طریق نامناسب (غیر متعارف) با متغیر وابسته یعنی اقدام به سرقت رابطه معناداری وجود دارد. همچنین بین متغیرهای مستفل فرعی شامل: دلبستگی فرد به خانواده و...، مشغولیت و کار مناسب، اعتقاد به انجام هنجارها و قوانین اجتماعی، وجود شکست و ناکامی در دوران زندگی، دوستی‌های غیر متعارف، دوستی و رابطه با مال خر، راحت طلبی و خود شیفتگی با گرایش به سرقت رابطه معناداری وجود دارد. در ضمن بین متغیرهای مستفل فرعی شامل: تعهد اجتماعی خانواده نابسامان با اقدام به سرقت همبستگی (رابطه) معناداری وجود ندارد. طبق نتایج بدست آمده از رگرسیون چند متغیره مجذورات R تعدیل شده (ضریب تعیین تعدیل شده) برابر 147/0 است که نشان می دهد متغیرهای مستقل توانایی 7/14 درصد تغییرات متغیر وابسته (اقدام به سرقت) را دارا هستند. تفاصيل المقالة

پژوهش حاضر با هدف تبیین جامعه شناختی تغییرات اولویت نظام های ارزشی جوانان، مورد مطالعه: جوانان 29-15ساله شهر اردبیل انجام شد. چارچوب نظری و مدل تحلیلی با استفاده از نظریه نظریه‌پردازانی همچون اینگلهارت، زیمل، مید و وبر ارائه شد. این پژوهش به روش پیمایشی انجام شد و در جهت ارتقا روایی سنجه‌های پرسشنامه از اعتبار صوری و قابلیت اعتماد نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ که برای کلیه متغیرها بالاتر از 0/70 به دست آمد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه جوانان 29-15 ساله شهر اردبیل هستند که تعداد آن‌‌ها طبق آمار ثبت و احوال شهر اردبیل 193826 (95822 پسر و 98004 دختر) نفر گزارش شد که از بین آن‌ها با استفاده از فرمول کوکران تعداد 598 نفر به روش نمونه‌گیری خوشه‌‌ای چندمرحله‌ای به‌عنوان نمونه انتخاب گردید. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزارهای spss و Amos استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشانگر این بودند که متغیرهای مستقل میزان استفاده از رسانه های جمعی، دینداری، شبکه های اجتماعی و ارتباط با گروه های مرجع بر متغیر وابسته اولویت های ارزشی تاثیر معنی داری دارند. همچنین نتایج آزمون فریدمن نشان داد که ارزش اقتصادی با میانگین رتبه 3/97 مهمترین اولویت نظام های ارزشی جوانان است و پس از آن ارزش اجتماعی با میانگین رتبه 3/02 در رتبه دوم اهمیت قرار دارد. همچنین ارزش فرهنگی با میانگین رتبه 2/00 در رتبه سوم اهمیت قرار دارد. نهایتا ارزش سیاسی با میانگین رتبه 1/02 در بین عوامل مختلف در رتبه آخر قرار دارد. تفاصيل المقالة

پژوهش حاضر با هدف تبیین جامعه شناختی فرهنگ سیاسی و مؤلفه های قوم گرایی و سنت گرایی مؤثر بر آن در کلانشهر اهواز صورت گرفته است. داده های پژوهش با روش پیمایشی از نمونه ای با حجم 384 نفر جمع آوری شد که از جمعیت 781091 نفری شهروندان 18 تا 65 سال ساکن در کلانشهر اهواز به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شده بودند. متغیر وابسته ( فرهنگ سیاسی ) با سه بعد ارزش های سیاسی، نگرش های سیاسی و دانش سیاسی، عملیاتی شد و رابطۀ آن با متغیرهای مستقل شامل قوم گرایی و سنت گرایی که ترکیب و تلفیقی از نظریات اینگلهارت، الازار، هابرماس، آلموند و وربا است؛ فرضیه سازی و آزمون شد. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش، پرسشنامه است که پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ برآورد و داده های حاصله ، با استفاده از نرم افزار spss26 و AMOS در دو سطح توصیفی و استنباطی تجزیه و تحلیل شد. یافته های پژوهش نشان داد، از بین دو متغیر قوم‌گرایی و سنت‌گرایی، متغیر سنت‌گرایی با فرهنگ سیاسی رابطه مثبت و قوم‌گرایی با فرهنگ سیاسی رابطه منفی معنی‌داری دارند. هم چنین در خصوص رابطۀ قوم گرایی و سنت گرایی با ابعاد فرهنگ سیاسی مشخص شد که قوم گرایی با ارزش های سیاسی، رابطه مثبت معنی‌دار و با نگرش‌های سیاسی و دانش سیاسی، رابطه منفی معنی‌داری دارد. هم چنین سنت گرایی هم با ارزش های سیاسی، رابطۀ مثبت معنی‌دار و با نگرش‌های سیاسی، رابطۀ منفی معنی‌دار دارد، ولی سنت گرایی با دانش سیاسی، رابطۀ معنی‌داری ندارد تفاصيل المقالة

زلزله از جمله پدیدههایی استکه به هنگام وقوع، جامعه را با مخاطرات و نابسامانیهای متعدد مواجه میسازد. کشور ایران از جمله کشورهایی است که در پهنه گسترده خود با گسلهای پر شمار و بزرگی مواجه است. این پژوهش با رویکرد جامعهشناختی، با هدف بررسی پيامدهای اجتماعی، اقتصادی و روانی 18 بازماندگان زلزله غرب کرمانشاه و با روش پيمایش انجام شده است. جمعيت آماری شامل تمامی افراد نفر) 600 سال به بالای شهرستانهای سرپل ذهاب و ثلاث باباجانی میشود. برای تعيين نمونۀ آماری ( از فرمول کوکران، و برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامۀ محقق ساخته استفاده گردید. تجزیه و تحليل در دو بخش آمار توصيفی و آمار استنباطی انجام SPSS و pls دادهها نيز با بهرهگيری از نرم افزار آماری S 0/001( گردید. یافتهها نشان داد که وقوع زلزله بر تمامی متغيرهای تحقيق با ) در سطح آلفای ig= بر احساس امنيت اجتماعی، مسئوليتپذیری اجتماعی، انطباقپذیری شهروندان، همبستگی اجتماعی 0.05 با دیگران، تقدیرگرایی، احساس امنيت اقتصادی، تغييرات شغلی، سلامت روانی، تابآوری و تکليفمداری برابر خدا تأثيردارد. تفاصيل المقالة

مدگرایی، گرچه ریشه در نیازهای طبیعی جوانان دارد و برخاسته از روحیه­ی نوگرایی جوانان است و گرایش به مد، بیانگر نوعی تجدید نظرخواهی و در واقع تلاش در جهت نو کردن و تغییر در مسائل مختلف ظاهری زندگی­است. با توجه به اهمیت بحث از احساس پیامدهای مدگرایی، پژوهش حاضر با استفاده از روش میدانی، تکنیک پیمایش و ابزار تحقیق پرسش­نامه به دنبال پاسخ به این سؤال اصلی می­باشد که آیا بین مدگرایی و ابعاد مختلف هویت اجتماعی ارتباط وجود دارد؟ جامعه آماری پژوهش حاضر تمامی دختران 15 تا 29 سال شهر کرمان می­باشد که تعداد 384 نفر از آن­ها به عنوان حجم نمونه مورد بررسی قرار گرفته است. هم­چنین برای تجزیه و تحلیل داده­ها از نرم افزارهای SPSS و معادلات ساختاری  AMOS  Graphicاستفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که بین مدگرایی با هویت اجتماعی (33/0P= ) و شاخص­های آن یعنی هویت ملی (43/0-P= )، هویت دینی (38/0-P= )، هویت فرهنگی (22/0-P= )، هویت تاریخی (26/0-P= )، و هویت خانوادگی (36/0-P= ) دختران جوان شهر کرمان ارتباط منفی،  معکوس و معنادار وجود دارد. بنابراین تمامی فرضیه­های پژوهش تأیید می­شوند. هم­چنین نتایج حاصل از مدل معادله­ی ساختاری (AMOS Graphic) نیز نشان می­دهد که مدگرایی بر هویت اجتماعی تأثیر متوسط و منفی (43/0-) دارد. تفاصيل المقالة

چکیده:
هدف: این پژوهش با هدف بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر شکل‌گیری ارتباط دختران و پسران پیش از ازدواج در شهرستان پاسارگاد انجام شده است.
روش: روش پژوهش، توصیفی پیمایشی و جامعه آماری 9900 نفر شامل جوانان 15 تا 30 سال شهرستان پاسارگاد می‌باشد. حجم نمونه برآمده از فرمول کوکران، 371 نفر و شیوه نمونه‌گیری از نوع نمونه‌گیری اتفاقی است به این صورت که نگارنده با تقسیم شهرستان مذکور به 4 منطقه و محله اصلی (یا خوشه ) به هرکدام از این محلات رفته و افراد را به‌ صورت اتفاقی ، به‌عنوان پاسخگو و به‌صورت داوطلبانه انتخاب نموده‌اند. ابزار پژوهش پرسشنامه خودساخته که اعتبار آن از نوع صوری بوده و متغیرها با استفاده از نظرات استاد درس و کارشناسان آمار تعیین گردیده‌اند. جهت سنجش پایایی از آلفای کرونباخ استفاده شده که نتیجه آن 9/0 به دست آمده است.
یافته‌ها: نتایج تحلیل چند متغیره (رگرسیون گام به گام) نشان داد که گرایش دوستان به دوستی با جنس مخالف دارای بیشترین اثرات بوده و توانسته است 30/0 از تغییرات متغیر وابسته را تبیین کند. در تحلیل استنباطی بین تمامی متغیرهای مستقل مورد مطالعه، رابطه معناداری وجود دارد.
واژگان کلیدی: عوامل اجتماعی، روابط دختر و پسر، نگرش خانواده، گرایش دوستان به جنس مخالف، طبقه اجتماعی تفاصيل المقالة

عنوان: بررسی تأثیر آموزش­ها و مشاوره­های قبل از ازدواج بر سازگاری زوجین در سه سال اول زندگی مشترک در بین جوانان ازدواج کرده شهرهای اصفهان و شهرکرد.
مقدمه­: آموزش­ها و مشاوره­های قبل از ازدواج شامل کلاس­های آموزشی 6 تا 8 ساعته است که در مراکز بهداشتی با هدف آموزش مهارت­های مورد نیاز زندگی مشترک برگزار می­گردد و زوجین قبل از ازدواج رسمی ملزم به گذراندن این دوره­ها هستند. هدف تحقیق بررسی تأثیر آموزش­ها و مشاوره­های قبل از ازدواج بر سازگاری زوجین بود.
روش­شناسی: روش تحقیق توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعۀ آماری، کلیه جوانان شهرهای اصفهان و شهرکرد است که طی سال­های (1398-1396) ازدواج کرده­اند. حجم نمونه با فرمول کوکران تعیین شده است و ۳۸۷ نفر به عنوان نمونه با روش نمونه­گیری در دسترس انتخاب شد. جمع­آوری داده­ها با پرسشنامة محقق­ساخته آموزش و مشاوره­ قبل از ازدواج و پرسشنامه متعادل شده سازگاری زوجین گراهام بی. اسپانیر (DAS) انجام شد. داده­ها نیز با تکنیک­های کمّی (آزمون رگرسیون) و با برنامه Spss و Amos تحلیل شد.
یافته­ ها: یافته­ ها نشان داد متغیر «آموزش­ها و مشاوره­های قبل از ازدواج» بر متغیر «سازگاری زوجین» و ابعاد آن اثر مستقیم، مثبت و معناداری دارد (۰۵/۰p<)؛ آموزش­ها و مشاوره­های قبل از ازدواج به میزان (39/0) بر سازگاری زوجین، به میزان (30/0) بر رضایت­مندی از زندگی زناشویی، به میزان (26/0) بر پیوستگی زوجین، به میزان (23/0) بر هم­رأیی و توافق دونفری و به میزان (15/0) بر ابراز عواطف مؤثر است.
نتیجه­ گیری: با توجه به نتایج تحقیق «آموزش­ها و مشاوره­های قبل از ازدواج» بر «سازگاری زوجین» تأثیر دارد و باعث افزایش سازگاری زوجین و به تبع باعث افزایش امنیت خانواده­ها و امنیت جامعه می­گردد. بنابراین توجه بیشتر به آموزش­ها و مشاوره­های قبل از ازدواج و افزایش مدت زمان این دوره­ها حائز اهمیت است. تفاصيل المقالة

    امروزه مسئله مصرف و بویژه مصرف کالاهای فرهنگی از چنان اهمیتی برخوردار است که به عنوان یکی از مسایل کلیدی و مهم در دستور کار برنامه‌ریزان و مسئولان فرهنگی جوامع قرار دارد. بر این اساس، هدف این مطالعه بررسی تأثیر سواد رسانه‌ای بر مقدار مصرف کالاهای فرهنگی در بین زنان (13-15) سال شهر شهرکرد بود. روش مطالعه از نوع پیمایش می‌باشد. جامعه آماری برابر با ( 39596) نفر بوده است که از این تعداد 380 نفر با توجه به فرمول کوکران و از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای (سیستماتیک) به عنوان نمونه انتخاب شد. داده‌های پژوهش با استفاده از نرم افزار SPSS و AMOS (مدل تجربی) و آماره‌های رگرسیون چند متغیره و ضریب همبستگی تحلیل شد. یافته‌ها نشان می‌دهند رابطه آماری معناد‌اری بین دو متغیر پایگاه اقتصادی – اجتماعی زنان و مقدار مصرف کالاهای فرهنگی وجود نداشت و درعوض در بین پردازش و تحلیل پیام‌ها و مقدار مصرف کالاهای فرهنگی رابطه‌ای معنادار وجود داشت. مصرف کالاهای فرهنگی بر مبنای بعد (مقدار، نوع و گرایش به مصرف) و با توجه به سطح مصرف و انگیزه، عادت و رفتار بررسی شد که نشان داد انگیزه مصرف در زنان منجر به رفتار مصرف و گرایش و تنوع در مصرف کالاهای فرهنگی و تکرار در اعمال مصرف، منجر به ایجاد عادت در مصرف کالاهای فرهنگی آن‌ها می‌شود. تفاصيل المقالة