بررسی آثار شعرا و نویسندگان بر اساس نظریه‌های ادبی راه را برای بررسی جنبه‌های گوناگون ادبیات باز کرده است و اینگونه است که چگونگی به عمل آوردن نظریه‌ها در آثار به نمایش گذاشته می‌شود. مطالعاتی اینگونه و تطبیق آنها در زبان و ادبیات‌های مختلف عرصة مناسبی برای این است که این نظریه‌ها ملموس‌تر و عینی‌تر شوند. فراهنجاری بر مبنای زبانشناسی از نظریه‌های نقد ادبی جدید است که در چهارچوب مکتب فرمالیسم روسی بیان شده است. یوسف الخال و احمد شاملو دو شاعر بزرگ و تقریبا معاصر هم دیگر در ادب عربی و فارسی هستند که در اشعارشان از هنجارگریزی و آشنایی زدایی بهره برده‌اند یکی از این روش-ها، هنجارگریزی نوشتاری است که شاعر در این روش بدون توجه به لفظ و معنی دست به تغییر ظاهر کلمات و مصراع‌ها می‌زند و شعر را از نظر ظاهری هنجارگریز می‌کند که در این جستار نگارندگان بر آنند که به بررسی و تحلیل این نوع از زیبایی‌های شعر این دو شاعر بر اساس الگوی لیچ بپردازند و ضمن نشان دادن هنجارگریزی‌های نوشتاری در پایان میزان استفاده هر شاعر از هنجارگریزی را به صورت نمودار به تصویر کشیده است. تفاصيل المقالة

الانحراف هو الخروج عن القواعد التي تحكم اللغة القياسية وعدم التطابق مع اللغة القياسية والتقليدية، مما يتسبب في ديناميكيات اللغة، وهذا ما جعل الشعراء في لغات مختلفة يظهرون اهتماماً كبيراً بهذه الطريقة. يمكن للانحراف كتقنية لغوية بارزة أن يثري الشعر ويصل به إلى حدود الشعرية، ويمكن أن تتجلى هذه التقنية في مكونات مختلفة من الشعر. وفي هذا الصدد، حاولنا بحث هذه المسألة في ديوان الشعراء الأربعة المذكورين في هذا البحث، وهم يوسف الخال وبلند الحيدري ونيما يوشيج وأحمد شاملو كعنصر لبناء الشعر.بهذه الطريقة، عند تأليف الشعر، يبحث الشعراء، بمساعدة ذوقهم وموهبتهم الفنية، عن أكثر الكلمات إبداعاً وغرابة. في الشعر تجد الكلمات حياة جديدة وتتضاعف قوتها وتتوسع في معانٍ ووظائف مختلفة. من القواسم المشتركة لقصائد هؤلاء الشعراء الأربعة، كثرة الانحرافات الدلالية في قصائدهم، والواضح أن هؤلاء الشعراء في عصرهم كانوا يعتبرون شعراء خارجين عن التقاليد فقد مثلوا صوت الاحتجاج والغضب فی المجتمع الذي عاشوا فیه، وجسدوه في شعرهم بهذا النوع من الانحراف عن القواعد، وبالتالي اعتبر كل منهم شاعراً صاحب أسلوب، وبنفس الطريقة، فقد جذبوا جمهورهم إليهم. تفاصيل المقالة