امروزه بخش تجارت خارجی به­عنوان یکی از مهم­ترین بخش­های اقتصادی در اغلب کشورها به شمار می­آید. نرخ ارز به­عنوان یکی از متغیرهای مهم و موثر بر تجارت است که تاثیر نوسان آن بر صادرات و واردات مشخص نمی­باشد. لذا در این مطالعه با استفاده از داده­های سری زمانی    1386-1352 و با بهره­گیری از روش گارچ برای اندازه­گیری نوسان نرخ ارز واقعی، به بررسی اثر نوسان نرخ ارز واقعی بر صادرات و واردات محصولات بخش کشاورزی ایران پرداخته شده است. نتایج این مطالعه با استفاده از روش تصحیح خطای برداری و یوهانسون نشان داد که نوسان نرخ ارز واقعی با یک وقفه در بلندمدت تاثیر منفی بر صادرات محصولات بخش کشاورزی دارد. بررسی اثر نوسان نرخ ارز واقعی بر رشد واردات محصولات بخش کشاورزی نشان داد که نوسان نرخ ارز واقعی در بلندمدت اثر مثبت و در کوتاه­مدت اثر منفی بر واردات محصولات بخش کشاورزی می­گذارد. بنابر این سیاست­گذاران بایستی از سیاست­هایی که به ثبات نرخ ارز کمک می­کنند، بهره ببرند.   طبقه­بندیJEL:E32,M21,Q17 تفاصيل المقالة

در این مطالعه، با استفاده از شاخص لاو بی‌ثباتی درآمدهای صادراتی و وارداتی زیربخش‌های کشاورزی ایران طی دوره‌ی 89-1375 محاسبه و تاثیر آن بر رشد زیربخش‌ها بررسی شد. نتایج برآورد مدل رشد سولو با استفاده از داده‌های تابلویی و روش اثرات ثابت نشان می‌دهد که به ازای یک درصد افزایش بی‌ثباتی صادرات و واردات، به­ترتیب 024/0 و 038/0% رشد زیربخش‌های کشاورزی کاهش می‌یابد. بی‌ثباتی صادرات و واردات، ریسک تجارت خارجی را افزایش و به تبع آن فعالیت در این بازارها را کاهش می‌دهد. در این صورت تجار و کشاورزان ریسک‌گریز فعالیت خود را محدود کرده و سرمایه­ی خود را به صنایع دیگر که اطمینان بیشتری دارد، منتقل می‌کنند. همچنین مدل رشد زیربخش‌های کشاورزی به­صورت جزیی برآورد شد. نتایج بیانگر رابطه­ی مستقیم بی‌ثباتی صادرات با رشد زیربخش‌های زراعت-باغبانی و دامپروری می‌باشد. در واقع افزایش بی‌ثباتی صادرات سبب شده تا دریافتی‌های ارزی از این طریق، منبع غیرقابل اعتمادی برای تامین مالی پروژه‌های سرمایه‌ای باشد. بدین روی به دلایل احتیاطی منطقی به نظر می‌رسد که فعالان در این زمینه، منابع تامین اعتبار خود را تنوع ببخشند که این تنوع، سبب افزایش رشد شده است. اثر این شاخص بر رشد زیربخش‌های شیلات و جنگلداری منفی برآورد شده است. همچنین بی‌ثباتی واردات با رشد زیربخش جنگل­داری رابطه­ی مستقیم و بر رشد سایر زیربخش‌ها اثر منفی داشته است. لذا با توجه به این نتایج، اتخاذ سیاست‌هایی جهت جلوگیری از ایجاد بی‌ثباتی و کاهش پیامدهای حاصل از آن می­تواند بر رشد، اشتغال و سرمایه­گذاری در زیربخش­های کشاورزی و رفاه خانوارهای روستایی و کشاورز تاثیر مثبت داشته باشد.
 
طبقه ­بندیJEL:F13, Q17, Q23 تفاصيل المقالة

در این مطالعه با استفاده از روش­های اقتصادسنجی ARMA ، GARCH  و روش­های هوش محاسباتی، شبکه­ی عصبی مصنوعی و الگوریتم ژنتیک اقدام به پیش­بینی میزان صادرات خرمای ایران برای دوره­ی 1395-1389 شد. به­منظور انجام بررسی­ها از داده­های مربوط به دوره­ی زمانی 1388-1346 استفاده گردید. از داده­های دوره­ی 1384-1346 به­منظور مدل­سازی و از داده­های 4 سال آخر برای بررسی قدرت پیش­بینی استفاده شد. نتایج مطالعه نشان داد که شبکه­ی عصبی در مقایسه با سایر روش­ها از خطای پیش­بینی کمتری برخوردار است. بعد از شبکه­ی عصبی الگوریتم ژنتیک دارای کمترین خطا بوده و معیار­های عملکرد نشان­دهنده­ی توانایی الگوریتم ژنتیک در پیش­بینی میزان صادرات خرما می­باشند. با توجه به برتری شبکه­ی عصبی در پیش­بینی میزان صادرات خرمای ایران، پیش­بینی­های صورت­گرفته توسط این مدل، روند افزایشی-کاهشی در میزان صادرات خرمای ایران را نشان می­دهد.   طبقه­بندی JEL: Q17 F17, C45, C53, , C61 تفاصيل المقالة

به­دلیل اینکه کشاورزی تامین­کننده­ی مواد غذایی و کالاهای تولیدی برای رفع نیازهای اولیه  انسان­ها است، به­عنوان یکی از بخش­های مهم اقتصادی هر کشور مطرح بوده و از طرف دیگر سهم قابل توجهی از اشتغال و ارزش افزوده را دارا می­باشد. برای رساندن مواد اولیه برای تولید محصولات کشاورزی از یک طرف و رساندن کالاهای تولید شده در بخش کشاورزی به­دست مصرف­کنندگان، احتیاج به شبکه­های ارتباطی و راه­ها می­باشد. با توجه به اهمیت موضوع، در مطالعه­ی حاضر با استفاده از مدل داده­های تابلویی، روش اثر ثابت و اطلاعات سال­های 1379 تا 1390، میزان تأثیر توسعه­ی زیرساخت­های حمل و نقل بر ارزش افزوده­ی بخش کشاورزی   استان­های منتخب ایران بررسی شده است. نتایج حاکی از این است که متغیر شاخص زیرساخت حمل و نقل بر رشد بخش کشاورزی تأثیر مثبت دارد. چنانچه می­توان با سرمایه­گذاری در بخش حمل و نقل از بازدهی صعودی بلندمدت در بخش کشاورزی و در نهایت در اقتصاد کل کشور بهره جست. بنابراین پیشنهاد می­شود که استراتژی توسعه­ی کشاورزی بر روی توسعه­ی زیرساخت­های حمل و نقل متمرکز شود و از درآمد بخش کشاورزی برای تأمین بخشی از منابع مورد نیاز جهت توسعه­ی زیرساخت­های حمل و نقل استفاده گردد.   طبقه­بندیJEL:Q1, L9 تفاصيل المقالة