بررسی و نقد و تحلیل گونه‌های هنجارگریزی معنایی در شعر علی باباچاهی
محورهای موضوعی : ادبیات فارسیذکیه محمدلو 1 , برات محمدی 2 , سیف الدین آب برین 3
1 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران
2 - گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران
3 - گروه زبان و ادبیات فارسی، واح ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران
کلید واژه: هنجارگریزی معنایی, باباچاهی, آشنایی زدایی,
چکیده مقاله :
زبان شعر، زبانی هنجارگریز است و زبان در شعر صرفا برای خبر و اطلاع به کار نمی‌رود و ویژگی زیبایی‌شناسانه دارد. یکی از انواع هنجارگریزی، که بسیار پرکاربرد است، هنجارگریزی معنایی است. شاعر برای انتقال اندیشه‌ها و احساسات خود، زبانی مستقیم را برنمی‌گزیند و از انواع تصاویر شعری همچون تشبیه، استعاره، حسامیزی، متناقض‌نما و ... سود می‌جوید و کلام خود را ناآشنا می‌کند؛ چرا که زبان ادبی، زبانی است که به واسطۀ انواع هنجارگریزی از آن آشنایی‌زدایی شده است و تصاویر شعری و هنجارگریزی معنایی نیز سهمی بزرگ در این آشنایی‌زدایی دارند. باباچاهی به شکلی گسترده از این نوع هنجارگریزی در شعر خود استفاده کرده است و به این شکل، به شعر خود تشخّص داده است. تشبیه گسترده‌ترین هنجارگریزی معنایی در شعر اوست. در شعر او استعاره کم‌کاربرد است و او از تشخیص، استعاره تبعیّه، نماد، متناقض‌نما و حسامیزی نیز برای غرابت کلام خود بهره برده است. در پژوهش حاضر با روشی تحلیل و توصیفی به انواع هنجارگریزی معنایی در شعر او پرداخته شده است. خاستگاه، ابداعی بودن و تأثیر سنّت در تشبیهات او مورد بررسی بوده و فردیّت‌گرایی و اقلیم گرایی او در این مورد مورد مطالعه بوده است. استعارات شاعر بخصوص در دفترگل نارنج به سبب ابداعی بودن مور بررسی بوده است. تشخیص و استعاره تبعیّه از دیگر انواع استعاره مورد بررسی در شعر اوست. نمادهای شاعر نیز از لحاظ خاستگاه و شخصی بودن و تکراری بودن مور پژوهش بوده است. متناقض‌نما و حسامیزی نیز دیگر انواع هنجارگریزی معنایی‌اند که در پژوهش حاضر به آن پرداخته شده است.
Poetic language be created by a some genres of detour from the norms. poetic language usually emphasis to mode of expression as than as subject and have a aesthetic dimension. poets always detour from the rules of normative language in order to foregrounding and defamiliarization. One of the widely used genres of deviation is semantic deviation, poets does not choose a direct language to convey his thoughts and feelings and uses all kinds of poetic images such as simile, metaphor, synaesthesia, paradox and etc and with a this foregrounding in poetic language. Babachahi widely use the Semantic deviation in his poems and this genre of deviation have a vaste role in literariness. Between the all type of Semantic deviation Simile is the most frequent in his poem. metaphor has less use, and he has also used the the othere types of semantic deviation as subordinate metaphor, symbol, paradox and synaesthesia for the defamiliarization of his speech. In the present study, the genres of Semantic deviation in Babachahi poetry has been studied and with a descriptive- analytic method has been investigated.
_||_