اخلاق علمی مجموعه‌ای از آداب و اصول اخلاقی است که قرار است توسط تمام اعضاء یک جامعه علمی در فرآیند استفاده، تولید و نشر دانش رعایت شود. این آداب یا در قالب منشورهای حرفه‌ای مکتوب و مدون شده‌اند، یا همچون اصولی نانوشته مورد توافق متخصصان رشته‌های مختلف قرار گرفته‌اند. منظور از اصول نانوشته ضوابطی است که افراد یک گروه کوچک یا بزرگ به درستیِ آن قلباً باور دارند، بی‌آنکه این اصول در قالب قانون و دستورالعمل مشخصی به آنان ابلاغ شده باشد. مثلاً پژوهشگران می‌دانند که در فرآیند پژوهش اخلاقاً موظفند راستگویی و صداقت پیشه کنند، اگر از آثار دیگران استفاده می‌کنند حتماً به آن آثار استناد کنند، یافته‌های پژوهش خود را فقط بر داده‌های واقعی استوار سازند و در تحلیل داده‌ها از سوگیری و غرض‌ورزی بپرهیزند. این‌ها همه از مواردی است که همچون اصولی نانوشته در رشته‌های مختلف مطرح است و تخطی از آن‌ها فریبکاری در محیط علم محسوب می‌شود.
از نظر ماهیت و زیربنای فلسفی، اخلاق علمی خود زیرمجموعه‌ای از اخلاق به معنای عمومی آن است، اما افزون بر آن ملاحظات خاص دیگری را نیز در بر می‌گیرد. مثلاً صداقت و راستگویی از فضائل مهم اخلاقی است و همه ما در هر صنف و حرفه‌ای که باشیم موظف به رعایت آن هستیم. همین صداقت نیز در اخلاق علمی جزء اصول بنیادی محسوب می‌شود، ولی ممکن است مصادیق آن در این عرصه تابع ملاحظات افزون‌تری باشد. به عنوان مثال اگر فردی کتابی بخواند و جمله‌ای از آن را در خلال گفتگو با دیگران نقل کند، مادامی که پس از ذکر عنوان کتاب، در این نقل قول صادق و امانتدار باشد و آن مطلب را تحریف نکند، کسی بر او خرده نخواهد گرفت. هرچند شایسته است در همین گفتگوی ساده نیز برای رعایت حقوق مولف، منبع اصلی را به درستی معرفی کند، اما ذکر مشخصات کامل کتابشناختی آن چندان ضرورتی ندارد. اما اگر همین فرد، بخواهد همین مطلب را در اثر یا نوشته‌ای - نظیر تکلیف درسی، پایان‌نامه یا مقاله - نقل کند، علاوه بر آنکه باید امانتدار باشد و در حفظ محتوا و درستی آن بکوشد، موظف است مشخصات کامل منبع مورد استفاده را نیز ذکر کند. به این ترتیب خواننده می‌داند که اثر نخست چه سهمی در تولید اثر اخیر دارد و اگر بخواهد برای کسب اطلاعات بیشتر آن را بازیابی کند این امکان برایش فراهم خواهد بود. همچنین، میزان استفاده از اثر اولیه در نوشته وی حد و مرز مشخصی دارد. مثلاً ما نمی‌توانیم چندین بند یا یک فصل از کتابی را در اثر خود عیناً نقل کنیم، حتی اگر مشخصات کامل منبع را همراه با شماره صفحات نیز آورده شود. چرا که در این صورت میزان استفاده از آن اثر بیش از حد معمول و متعارف است و اگر آن مطلب در منبع اصلی تا این اندازه جامع و کامل است، خواننده می‌تواند مستقیماً به آن مراجعه کند و نیازی به بازنویسی آن در مقاله‌ای جدید نخواهد بود. بنابراین، همان‌طور که می‌بینید رابطه‌ای اعم و اخص میان اخلاق انسانی و اخلاق علمی وجود دارد. به سخنی دیگر، یک پژوهشگر اخلاق‌مدار ابتدا انسانی شریف و وارسته است و انعکاس این شرافت و وارستگی بر کار علمی او نیز مشهود خواهد بود. بر این اساس، اگر وی کار علمی را در عرصه‌ای حرفه‌ای نیز انجام دهد کارش مبتنی بر اخلاق حرفه‌ای آن رشته است. به بیانی دیگر، اخلاق علمی و اخلاق حرفه‌ای دو عرصه‌ی نزدیک به یکدیگرند که از زوایای مختلف با هم همپوشانی دارند. اما هر دو در پرتو اصول بنیادین اخلاقی معنا پیدا می‌کنند. مثلاً اخلاق پزشکی یا اخلاق مهندسی هر کدام زیرمجموعه‌ای از اخلاق حرفه‌ای محسوب می‌شوند که در نگاهی کلی‌تر می‌توان آن‌ها را در زیر چتر اخلاق علمی قرار داد.
در مجموع، اخلاق علمی ضامن سلامت و استواری فرآیند تولید، اشتراک و نشر دانش است. در سایه این اخلاق، پژوهشگران به یکدیگر اعتماد دارند و جامعه نیز به اصالت، صحت و درستی یافته‌های پژوهشی اعتماد خواهد داشت. این اعتماد دوجانبه سرمایه‌ای عظیم است که پایه‌های پیشرفت و پویایی هر جامعه بر آن استوار خواهد بود. اخلاق علمی پژوهشگران را موظف می‌سازد که در مطالعات خود کاملاً صادق، منصف و بی‌طرف باشند. اگر از آثار دیگران استفاده می‌کنند به آن آثار به درستی استناد کنند و حق مولف را در هر شرایطی پاس دارند. در گزارش واقعیت‌ها امیال و خواسته‌های شخصی خود را دخالت ندهند و به هر قیمتی درصدد اثبات فرضیه‌ها و پیش‌داورهای خود نباشند.
نویسنده و افرادی فعال در نشریه حفتطت منابع آب و خاک (سردبیر نشریه، اعضای هیئت تحریریه، مدیرداخلی ویراستار و ناشر) می بایست قوانین و منشور اخلاقی نشریه حفاظت منابع آب و خاک را قبول کرده و در آن به توافق رسیده باشند.
تصمیم‌گیری‌های نشر و چاپ
قوانین حق تکثیر و اقتباس از سایر آثار ادبی می بایست توسط نشریه رعایت شده و حق افراد در هنگام انتشار محفوظ باشد.
تصمیم‌گیری منصفانه درباره مقالات
تصمیم گیری درباره مقالات در هر مرحله‌ای بدون توجه به نژاد، جنسیت، گرایش جنسی، باورهای مذهبی، قومی، شهروندی، و یا فلسفه سیاسی نویسندگان انجام شود.
محرمانه بودن اطلاعات
اطلاعات شخصی نویسندگان مقالات برای تمامی افرادی که به آن دسترسی دارند مانند سردبیر، اعضای هیات تحریریه و مدیر داخلی و اجرایی نشریه و سایر عوامل فعال (غیر از نویسنده مربوطه) مانند داوران، مشاوران، ویراستار و ناشر امانتدار می‌بایست کاملاً محرمانه بوده و در هر زمانی از آن محافظت شود.
رعایت منافع اشخاص
امکان استفاده از نتایج تحقیقات سایرین می بایست با ارجاع دهی و اجازه کتبی و صریح از نویسنده انجام شود.
وظایف داوران
1-کمک به تصمیم گیری اعضاء هیأت تحریریه نشریه حفاظت منابع آب و خاک
داوران در بررسی کیفی، محتوایی و علمی مقالات، به سردبیر نشریه یاری رسانده و یا از طریق ارتباط با اعضای هیأت تحریریه محترم به بهبود و ارتقاء کیفی و محتوایی مقالات کمک کنند.
2- سرعت عمل
داوران انتخاب شده می‌بایست بعد از بررسی اولیه، بلافاصله سردبیر نشریه را در جریان نتیجه آن قرار دهند که شامل:
عدم داوری مقاله به دلیل نبودن موضوع مقاله در حوزه کار داور، کمبود وقت یا... است.
داوری همراه با تأخیر به دلیل شلوغ بودن وقت، عدم دسترسی به امکانات کافی و... است.
3- محرمانه بودن اطلاعات
کلیه اطلاعات موجود در مقاله‌های ارسالی به نشریه حفاظت منابع آب و خاک می‌بایست برای داور محرمانه تلقی شده و داور در حفظ آن بکوشد.
4- داوری با ارائه مستندات و استدلال‌های علمی و شفاف
داوری مقالات می بایست بر اساس مستندات علمی و استدلال کافی باشد، با وضوح و به روشنی بیان شود و این مدارک به نشریات و نویسندگان ارائه شود و از اعلام نظر سلیقه‌ای، شخصی، نژادی و مذهبی و غیره در داوری مقالات خودداری کند.
5- توجه به منابع استفاده شده در مقاله
توجه به منابع استفاده شده در مقاله از دیگر وظایف داوران است. کلیه تحقیقات، موضوعات و نقل قول هایی که در مقاله استفاده شده است می بایست با ارجاع دهی کامل در کتابنامه همراه باشد.
6- عدم داوری مقالات با مقاصد شخصی
داوران مقالاتی که منافع اشخاص، موسسات و شرکت‌های خاصی به وسیله آن حاصل می‌شود و یا روابط شخصی در آن مشاهده می‌شود را نمی بایست برای داوری قبول کنند.
وظایف نویسندگان
1- ارائه مقالات علمی و استاندارد
نویسندگان مقاله خود را به صورت علمی و منسجم، مطابق استاندارد نشریه حفاظت منابع آب و خاک آماده کنند. روش به کار رفته در مقاله با دقت و عینی انجام گرفته و داده‌ها به صورت صحیح گزارش شود. از طریق ارجاع‌دهی کامل، حقوق سایر اشخاص در مقاله رعایت شود. از ابراز موضوعات حساس و غیراخلاقی، سلیقه‌ای و شخصی، نژادی و مذهبی و اطلاعات جعلی و نادرست و ترجمه از آثار دیگران بدون ذکر عنوان در مقاله خودداری شود.
2- ارائه داده‌های خام در صورت نیاز
از نویسنده خواسته شود در صورت نیاز داده‌های خام، مصاحبه‌ها و یا پرسشنامه‌ها و سایر ابزار به کار رفته در تحقیق را ارائه و معرفی نماید. دسترسی عمومی به این اطلاعات ( سازگار با بیانیه ALPSP –STM) به بهبود کار مقالات کمک می نماید.
3- اصالت مقاله ارائه شده
مقالات ارائه شده توسط نویسندگان می بایست کار خود نویسنده ارائه کننده مقاله بوده و هر گونه استفاده از تحقیقات سایر افراد با ذکر منبع در مقاله آورده شود.
4- عدم انتشارهمزمان یک مقاله و یا مقاله پذیرش و چاپ شده
ارائه همزمان یک مقاله به چند نشریه و یا مقالات منتشر شده و یا پذیرش شده به سایر نشریات خلاف قوانین است.
5- ذکر ارجاع‌دهی مناسب
ارجاع‌دهی شامل ذکر کلیه کتاب‌ها، نشریات و پایگاه‌های اینترنتی و سایر تحقیقات اشخاص در کتابنامه است.
ذکر فرد مسئول و همکاران در مقاله و دقت در عدم وجود اسامی غیرمرتبط
فرد مسئول مقاله کسی است که در تهیه، آماده سازی، طراحی و اجرای مقاله سهم عمده را به عهده داشته است و سایر نویسندگان نیز به عنوان همکار در مقاله ذکر می‌شوند و نویسنده اصلی مقاله می‌بایست نسبت به وجود نام و اطلاعات تمامی نویسندگان و عدم وجود نامی غیر از نویسندگان مقاله اطمینان حاصل کند همچنین کلیه نویسندگان مقاله را مطالعه و نسبت به ارائه آن به توافق رسیده باشند.
اطلاع‌رسانی در خصوص وجود خطرات احتمالی برای انسان‌ها یا سایر موجودات زنده
هرگونه خطراتی که به واسطه تحقیق هر نویسنده، متوجه انسان‌ها و یا سایر موجودات می‌شود، می‌بایست به وضوح در مقاله ذکر شده باشد.
ذکر پشتیبان‌های مالی
نویسندگان می‌بایست کلیه پشتیبان‌های مالی مقاله خود را نیز معرفی نمایند.