• XML

    isc pubmed crossref medra doaj doaj
  • فهرست مقالات


      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - تحلیل بهره‌وری اقتصادی آب و کود نیتروژن در آبیاری جویچه‌ای یک در میان برای کشت کلزا
        آرش تافته علیرضا سپاسخواه
        حفاظت از منابع آب و خاک از ضروری‌ترین ارکان تولید در بخش کشاورزی و حفاظت زیست بوم است. لذا با توجه به محدودیت منابع آب و خاک در کشور، بررسی روش‌های نوین که بتوانند مصرف آب و کود را برای کشت گیاهان مختلف بهینه کنند از اهمیت فراوانی برخوردارند. در این پژوهش، روش چکیده کامل
        حفاظت از منابع آب و خاک از ضروری‌ترین ارکان تولید در بخش کشاورزی و حفاظت زیست بوم است. لذا با توجه به محدودیت منابع آب و خاک در کشور، بررسی روش‌های نوین که بتوانند مصرف آب و کود را برای کشت گیاهان مختلف بهینه کنند از اهمیت فراوانی برخوردارند. در این پژوهش، روش آبیاری جویچه‌ای یک در میان که روشی جدید برای کاهش مصرف آب می‌باشد برای کشت گیاه کلزا مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور برای آبیاری گیاه کلزا طی دوره رشد، از سه روش آبیاری جویچه‌ای معمولی، جویچه‌ای یک در میان متغیر وجویچه‌ای یک در میان ثابت استفاده شد. برای هر روش آبیاری، چهار تیمار کودی شامل صفر، 100، 200 و 300 کیلوگرم نیتروژن در هکتار نیز اعمال شد. نتایج نشان داد که بیشترین بازده اقتصادی کاربرد آب مربوط به روش جویچه‌ای یک در میان متغیر با مصرف کود نیتروژن 200 کیلوگرم در هکتار است. بنابراین در منطقه مورد مطالعه، این تیمار آب-نیتروژن برای کشت کلزا پیشنهاد می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - نقش روندیابی رودخانه در شناسایی و اولویت بندی واحدهای هیدرولوژیک حوزه سد بوستان از نظر سیل خیزی و ارائه راهکارهای مدیریتی
        سیدعلیرضا بهرامی مجید اونق حسن فرازجو
        در سال‌های اخیر پروژه های سازه ای مهار سیلاب، در سطح کشور گسترش وسیعی یافته است. یکی از مسائل مهم در این گونه پروژه ها، با توجه به حجم کار و هزینه اجرایی آن، اولویت بندی زیر حوزه‌ها برای اجرا است، که در حال حاضر به صورت سنتی و سلیقه ای انجام می شود. هدف از این چکیده کامل
        در سال‌های اخیر پروژه های سازه ای مهار سیلاب، در سطح کشور گسترش وسیعی یافته است. یکی از مسائل مهم در این گونه پروژه ها، با توجه به حجم کار و هزینه اجرایی آن، اولویت بندی زیر حوزه‌ها برای اجرا است، که در حال حاضر به صورت سنتی و سلیقه ای انجام می شود. هدف از این تحقیق تعیین میزان مشارکت و اولویت بندی زیرحوزه‌ها در تولید سیل محل خروجی حوزه، با در نظر گرفتن اولویت بندی برای بارش های طراحی خاص که معمولا برای کارهای آبخیزداری و کاهش خطر سیل از آن استفاده می شود، می باشد. بدین منظور در حوزه آبخیز سد بوستان واقع در استان گلستان با استفاده از روش واکنش سیل واحد در محیط مدل HEC-HMS، و حذف ‌متوالی و یک به یک ‌زیرحوزه‌ها از فرایند روندیابی‌ داخل‌ حوزه‌، میزان ‌مشارکت‌ هر یک‌ از آنها در دبی‌ اوج‌ خروجی‌ حوزه بدست‌ آمد. بدین ‌طریق‌ پس‌ از اتمام ‌روندیابی هر یک ‌از واحدهای هیدرولوژیک، میزان ‌تاثیر آنها در کاهش ‌دبی‌ خروجی‌ حوزه‌ بدست ‌آمد. با استفاده ‌از مقادیر بدست‌ آمده‌ بصورت ‌کمی میزان تاثیر هر یک از واحدهای هیدرولوژیک در سیل‌ خروجی‌ حوزه‌ محاسبه و اولویت‌بندی آنها از این‌ دیدگاه‌ انجام ‌شد. در الویت بندی بر اساس دبی اوج و روندیابی هیدروگراف سیل در آبراهه های اصلی، زیر حوزه IB7 به ترتیب در دوره بازگشتهای 50 و 100 سال با تولید دبی اوج 34/8 و 01/9 متر مکعب بر ثانیه در محل خروجی زیر حوزه، کمترین مقدار و زیر حوزه یل چشمه با دبی اوج 12/105 و 34/134 متر مکعب بر ثانیه، بیشترین مقدار دبی اوج را به خود اختصاص می دهند. اما در الویت بندی بر اساس مساحت، مشاهده گردید که زیر حوزه زاو اولین رتبه و زیر حوزه قرناوه 1 آخرین رتبه را دارند. در نهایت با توجه به نتایج بدست آمده راهکارهای مدیریتی لازم پیشنهاد گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - انتخاب مناسب‌ترین دبی گسیلنده با تحلیل توزیع رطوبت از یک گسیلنده نقطه‌ای
        ابوالفضل ناصری حسین بابازاده سعید نخجوانی
        توزیع رطوبت در خاک یکی از مهم ترین اصول طراحی آبیاری قطره ای است. با این که به منظور سهولت در طراحی ساده سازی هایی در تحلیل توزیع رطوبت در خاک صورت گرفته است ولی انتخاب دبی مناسب گسیلنده اغلب براساس تشخیص مهندسی صورت می گیرد . برای مدل کردن فرآیند انتخاب دبی، این تحقیق چکیده کامل
        توزیع رطوبت در خاک یکی از مهم ترین اصول طراحی آبیاری قطره ای است. با این که به منظور سهولت در طراحی ساده سازی هایی در تحلیل توزیع رطوبت در خاک صورت گرفته است ولی انتخاب دبی مناسب گسیلنده اغلب براساس تشخیص مهندسی صورت می گیرد . برای مدل کردن فرآیند انتخاب دبی، این تحقیق با هدف تحلیل توزیع رطوبت در خاک و معرفی مدل تصمیم گیری فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP ) برای انتخاب مناسب ترین دبی گسیلنده نقطه ای انجام شده است.آزمایش های لازم برای آزمون نتایج کاربرد مدل معرفی شده، در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی انجام شد. برای اجرای آزمایش، دبی جریان گسیلنده ها برابر 2،4 و8 لیتر در ساعت و نوع گسیلنده ها نقطه ای انتخاب شد. مختصات مکانی الگوی مرطوب شده و ابعاد پیاز رطوبتی(حد اکثر عمق و قطر خیس شده) و نیز نمونه برداری از عمق های مختلف در نیمرخ خاک انجام شد. اندازه گیری ها و محاسبات برای سه نوع گیاه (پیاز، سیب زمینی و گوجه فرنگی) صورت گرفت. نتایج نشان داد برای آبیاری پیاز دبی 2 لیتر برساعت با دور آبیاری یک روز و مدت آبیاری 6 ساعت و برای آبیاری سیب زمینی دبی 2 لیتر برساعت با دور آبیاری یک روز و مدت آبیاری 7 ساعت و برای آبیاری گوجه فرنگی دبی 8 لیتر برساعت با دور آبیاری سه روز و مدت آبیاری 2 ساعت در روز مناسب ترین گزینه ها تشخیص داده شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - بررسی تغییرات مکانی و زمانی بهره‌وری مصرف آب در مقیاس منطقه‌ای مطالعه موردی: استان همدان
        محمد علی بیات محمد منشوری
        بخش کشاورزی بزرگترین مصرف کننده آب در ایران می‌باشد. بهبود بهره‌وری آب در این بخش از مصارف می‌تواند ضمن بهبود عملکرد اقتصادی تا حدی از پالش‌های پیش‌روی ناشی از محدودیت منابع آب تجدید شونده بکاهد. در این راستا و به منظور شناسایی تغییرات زمانی و م چکیده کامل
        بخش کشاورزی بزرگترین مصرف کننده آب در ایران می‌باشد. بهبود بهره‌وری آب در این بخش از مصارف می‌تواند ضمن بهبود عملکرد اقتصادی تا حدی از پالش‌های پیش‌روی ناشی از محدودیت منابع آب تجدید شونده بکاهد. در این راستا و به منظور شناسایی تغییرات زمانی و مکانی بهره‌وری مصرف آب گندم، تحقیقی در محدوده جغرافیایی استان همدان انجام شده است. هدف از این تحقیق شناسایی بهترین مکان و زمان برای کشت گندم برای دستیابی به حداکثر محصول در ازای واحد آب مصرفی می‌باشد. بر این اساس مقادیر تبخیر و تعرق گندم در ایستگاه‌های هواشناسی منتخب تعیین شد و سپس به کمک روش میانیابی معکوس، مقادیر تبخیر و تعرق محدوده استخراج گردید، آنگاه با استفاده از عملکردهای دریافت شده گندم در محدوده استان، نقشه گستره بهره‌وری آب تولید شد. نتایج نشان می‌دهد محدوده‌های غرب و جنوب غربی استان دارای بیشترین بهره‌وری آب در تولید گندم می‌باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - تعیین ضریب حساسیت سویا بهاره به تنش رطوبتی در مراحل مختلف رشد در مازندران
        داود اکبری نودهی
        به‌منظور بررسی اثرات تنش رطوبتی در مراحل مختلف رشد سویا در منطقه مازندران آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی، با 7 تیمار در سه تکرار روی سویا رقم جی‌کی به‌صورت کشت بهاره انجام پذیرفت. تیمارهای تنش آبیاری شامل، TR0: آبیاری در تمام مراحل رشد (شاه چکیده کامل
        به‌منظور بررسی اثرات تنش رطوبتی در مراحل مختلف رشد سویا در منطقه مازندران آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی، با 7 تیمار در سه تکرار روی سویا رقم جی‌کی به‌صورت کشت بهاره انجام پذیرفت. تیمارهای تنش آبیاری شامل، TR0: آبیاری در تمام مراحل رشد (شاهد)، TR1: آبیاری با تنش رطوبتی در مرحله رشد رویشی، TR2: آبیاری با تنش رطوبتی در مرحله گلدهی، TR3: آبیاری با تنش رطوبتی در مرحله پرشدن دانه، TR4: آبیاری با تنش رطوبتی در مرحله رشد رویشی و گلدهی، TR5: آبیاری با تنش رطوبتی در مرحله رشد رویشی و پر شدن دانه، TR6: آبیاری با تنش رطوبتی در مرحله گلدهی و پر شدن دانه بوده‌اند. آبیاری در تمام تیمارها به‌صورت جویچه‌ای بود. در طول آزمایش رطوبت خاک به‌صورت وزنی اندازه‌گیری شد و سپس مقدار تبخیر- تعرق توسط روش بیلان آبی تعیین گردید. مقدار باران طی آزمایش ناچیز بوده و تیمارهای تحت تنش را مختل نکرد. پس از برداشت و تعیین عملکرد دانه، ضریب حساسیت این رقم به تنش رطوبتی (Ky) با استفاده از رابطه فائو محاسبه گردید. حداکثر عملکرد مربوط به تیمار شاهد با آبیاری کامل و برابر 5100 کیلوگرم در هکتار و حداقل آن برابر 2590 کیلوگرم در هکتار مربوط به تیمار TR6 بود. حداکثر تبخیر- تعرق فصلی 367 میلی‌متر و حداقل آن 225 میلی‌متر به ترتیب مربوط به تیمار TR1 و TR6 بود. مقادیر Ky بر اساس رابطه بین کاهش نسبی تبخیر- تعرق و کاهش نسبی عملکرد برای کل دوره رشد 87/0، برای مرحله رشد رویشی 15/0، برای مرحله گلدهی 80/0 و مرحله پر شدن 95/0 به‌دست آمد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - تأثیر رژیم آبیاری و کود دامی بر کارآیی مصرف آب و عملکرد سیب‌زمینی در جیرفت
        عاطفه افشار علی نشاط غلامرضا افشارمنش
        با توجه به خشکسالی ها و کاهش منابع آب، کم آبیاری استراتژی مهم برای بدست آوردن محصول در شرایط کمبود آب است. هدف کم آبیاری تولید محصول بیشتر به ازای مصرف آب کمتر می باشد. به همین منظور آزمایشی جهت بررسی اثر تنش کم آبی و کود دامی (مرغی) بر عملکرد، اجزای عملکرد و کارآیی مصر چکیده کامل
        با توجه به خشکسالی ها و کاهش منابع آب، کم آبیاری استراتژی مهم برای بدست آوردن محصول در شرایط کمبود آب است. هدف کم آبیاری تولید محصول بیشتر به ازای مصرف آب کمتر می باشد. به همین منظور آزمایشی جهت بررسی اثر تنش کم آبی و کود دامی (مرغی) بر عملکرد، اجزای عملکرد و کارآیی مصرف آب سیب زمینی سال 1388 در مزرعه وکیل آباد جیرفت انجام گرفت. آزمایش بصورت استریپ پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام گردید. عوامل مورد مطالعه سه سطح آبی به عنوان فاکتور اصلی شامل100، 75 و50 درصد نیاز آبی گیاه و چهار سطح کودی به عنوان فاکتور فرعی شامل (15، 10، 5 و 0) تن در هکتار در نظر گرفته شد. اثر سطوح مختلف آبیاری و سطوح مختلف کود مرغی بر کارآیی مصرف آب و عملکرد غده سیب زمینی در سطح احتمال 1٪ معنی دار شد. اثر سطوح مختلف آبیاری در سطح احتمال 1٪ و سطوح مختلف کود مرغی درسطح احتمال 5٪ بر وزن غده سیب زمینی معنی دار شد. اثر متقابل رژیم آبیاری و کود مرغی بر عملکرد، کارآیی مصرف آب و وزن غده سیب زمینی معنی دار نبود. اثر سطوح مختلف آبیاری و کود مرغی به تنهایی بر ارتفاع بوته سیب زمینی معنی دار نبود؛ اثر متقابل آن ها بر این صفت معنی دار شد. اثر سطوح مختلف آبیاری بر درصد ماده خشک غده معنی دار نبود اما اثر سطوح مختلف کود مرغی و نیز اثر متقابل رژیم آبیاری و کود مرغی بر درصد ماده خشک غده معنی دار شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - تغییرات شکل‌های شیمیایی و قابل استفاده آهن در خاک‌های تیمار شده توسط سرباره و لجن کنورتور کارخانه ذوب آهن اصفهان
        علیرضا کاظمی حسین شریعتمداری محمود کلباسی
        از میان عناصر مورد نیاز گیاهان کمبود آهن به عنوان عنصر کم مصرف بیشترین محدودیت را برای محصولات کشاورزی سرتا سر جهان دارد. متخصصین امروزه برای حل مشکل کمبود آهن در گیاهان از روشهای بسیار پر هزینه از قبیل کاربرد نمکها وکلاتهای آهن، تعدیل مصنوعی پ- هاش خاک و جایگزینی گونه& چکیده کامل
        از میان عناصر مورد نیاز گیاهان کمبود آهن به عنوان عنصر کم مصرف بیشترین محدودیت را برای محصولات کشاورزی سرتا سر جهان دارد. متخصصین امروزه برای حل مشکل کمبود آهن در گیاهان از روشهای بسیار پر هزینه از قبیل کاربرد نمکها وکلاتهای آهن، تعدیل مصنوعی پ- هاش خاک و جایگزینی گونه‌های گیاهی که توانایی زیاد برای جذب آهن دارند، استفاده نموده اند. استفاده ازمواد جامد زاید کارخانجات فولادسازی و ذوب آهن مانند سرباره و لجن کنورتور به عنوان مواد اصلاحی خاک در تغذیه آهن می‌توانند مفید باشند. این ترکیبات حاوی درصد قابل توجهی آهن هستند و سالانه به مقدار خیلی زیاد تولید و انباشته می‌شوند. قابلیت دسترسی زیستی و تحرک عناصر وابسته به شکلهای شیمیایی آنها درخاک است. این تحقیق با هدف مطالعه اثر کاربرد سه ساله لجن کنورتور و سرباره کار خانه ذوب آهن اصفهان بر 1) مقدار آهن قابل جذب، 2) شکلهای شیمیایی آهن و 3) چگونگی توزیع این شکلها در خاک سطحی و عمقی سه خاک آهکی در قالب طرح اسپلیت پلات با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تیمار، در سه تکرار و در دوعمق طی سه سال متوالی اجرا شد. برای تعیین شکلهای شیمیایی آهن از روش Shuman و Tessier استفاده شد. بر طبق این روش نمونه خاک بطور متوالی با آب مقطر دوبار دیونیزه شده برای استخراج فرم محلول، کلرید منیزیم برای استخراج فرم تبادلی، هیپو کلریت سدیم برای استخراج آهن متصل به مواد آلی، بافر استات سدیم - استیک اسید برای استخراج آهن کربناته، هیدروکسیل آمین - هیدروکلراید برای استخراج آهن متصل به اکسیدهای کریستالی منگنز، بافر اگزالات آمونیوم - اسید اگزالیک برای استخراج آهن غیر کریستالی، هیدروکسیل آمین - هیدروکلراید برای استخراج آهن متصل به هیدروکسیدهای آهن، سیترات - بیکربنات - دیتیونات سدیم برای استخراج آهن آزاد یا پدوژنیک و هیدروکلریک نیتریک- هیدرو فلوئوریک اسید برای استخراج فرم باقی مانده آهن، عصاره‌گیری شد. در پایان هر مرحله غلظت آهن توسط دستگاه جذب اتمی تعیین شد. برای تعیین آهن قابل جذب گیاه از عصاره‌گیر) (DTPA-TEAاستفاده شد. کاربرد سرباره و لجن کنورتور برای یک، دو و سه سال متوالی سبب شد بیش از % 99 آهن در فرمهای باقی مانده، متصل به اکسیدها و هیدروکسیدهای آهن، بی شکل، آزاد و کمتر از % 1 آهن در سایر فرمهای شیمیایی قرار گیرد. ترتیب مقادیر شکلهای شیمیایی آهن در خاک سطحی و عمقی مزرعه خزانه به صورت: آهن باقی مانده > آهن متصل به اکسیدها و هیدروکسیدهای آهن > آهن آزاد > آهن بی شکل > آهن متصل به اکسیدهای کریستالی منگنز > آهن محلول > آهن متصل به مواد آلی > آهن تبادلی > آهن کربناته است. ترتیب مقادیر شکلهای شیمیایی آهن در خاک سطحی و عمقی مزرعه‌های لورک و شرودان شبیه مزرعه خزانه است با این تفاوت که مقدار آهن کربناته بیشتر از آهن تبادلی است. نتایج نشان داد کاربرد سرباره و لجن کنورتور طی سه سال متوالی باعث افزایش معنی دار شکلهای شیمیایی آهن و آهن قابل جذب در خاک هر سه مزرعه شد. پرونده مقاله