تدوین مدل راهبردهای پیشگیری از رفتارهای وندالیستی مبتنی بر رویکرد بازاریابی اجتماعی

محورهای موضوعی : مطالعات جامعه شناختی شهری

مرتضی انوشه ¹ ( استادیار مدیریت دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره) قزوین )
علی آقامحسنی فشمی ² ( دکتری مدیریت خط مشی گذاری دانشگاه تهران )
سید مجتبی موسوی نقابی ³ ( استادیار مدیریت مجتمع آموزش عالی گناباد )

تاریخ دریافت : 1397/12/27 تاریخ پذیرش : 1397/12/27 تاریخ انتشار : 1397/12/01

کلید واژه: بازاریابی اجتماعی, مدیریت شهری, رفتارهای وندالیستی, نظریه ی داده بنیاد,

چکیده مقاله :

امروزه پدیده ی وندالیسم در اشکال مختلف در فضای پیرامونی ما به چشم می خورد و علاوه بر خسارت های اقتصادی، تبعات اجتماعی ناخوشایندی نیز به دنبال دارد. با توجه به این موضوع هدف پژوهش حاضر، ارائه ی مدلی برای پیشگیری از رفتارهای وندالیستی مبتنی بر رویکرد بازاریابی اجتماعی است. برای طراحی مدل مذکور از روش‌شناسی نظریه ی داده بنیاد استفاده شده است. مدیران ارشد دستگاه های متولی و صاحب نظران دانشگاهی و همچنین اسناد و گزارش های مرتبط با موضوع به عنوان جامعه ی آماری پژوهش حاضر در نظر گرفته شده ومارب بدین منظور با استفاده از روش نمونه‌گیری نظری و انجام 9 مصاحبه با خبرگان و بررسی 12 مستند، منابع اطلاعاتی مورد نیاز جمع‌آوری شد. همزمان با جمع آوری داده ها، مراحل سه گانه ی تحلیل داده ها مشتمل بر کدگذاری باز، محوری و گزینشی صورت پذیرفته و بر اساس آن، مدل کاربرد بازاریابی اجتماعی در پیشگیری از رفتارهای وندالیستی تدوین شد. بنا بر نتایج تحقیق، به کارگیری بازاریابی اجتماعی برای پیشگیری از رفتارهای وندالیستی شامل طیف وسیعی از اقدامات است که شامل راهبرد ایده پردازی (تأکید بر آسیب جمعی وندالیسم)، راهبرد قیمت گذاری (افزایش هزینه ی رفتارهای وندالیستی اعم از مالی و اجتماعی)، راهبرد ترویج (تبلیغات دهان به دهان و تذکرات شفاهی) و راهبرد توزیع (جلب مشارکت عمومی) است. اثربخشی این راهبرد ها تحت تأثیر عواملی مانند مدیریت ضعیف اماکن عمومی، خلأهای قانونی، باور به کم هزینه بودن وندالیسم و عوامل دموگرافیک است. در نتیجه ی کاهش رفتارهای وندالیستی ناشی از پیاده سازی صحیح راهبردهای چهارگانه ی مذکور، ضمن حفظ و پایداری محیط زیست، اعم از محیط پیرامونی و محیط های طبیعی و تاریخی، می توان انتظار داشت امنیت روانی و سرمایه ی اجتماعی نیز در جامعه بهبود یابد.

منابع و مأخذ:

-        استراس، انسلم، کوربین، جولیت. (1391). مبانی پژوهش کیفی، فنون و مراحل تولید نظریه­ی زمینه­ای، ترجمه­ی ابراهیم افشار، تهران: نشر نی، چاپ دوم.

-        اعتصامی رنانی، سیدجعفر. (1390).تحلیل میزان تأثیرگذاری بازاریابی اجتماعی در حفظ و نگهداری فضای سبز شهری مورد مطالعه: شهراصفهان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان – دانشکده­ی علوم اداری و اقتصاد.

-        حاتمی­نژاد، حسین؛ هادی سلیمانی، رامین؛ چراغی، واحد احمدتوزه. (1394). تحلیل و ارزیابی علل وندالیسم در فضاهای عمومی شهری (نمونه موردی شهر رباط کریم)، فصلنامه­ی نگرش‏های نو در جغرافیای انسانی ، سال پنجم، شماره­ی 4، صص 1 -14.

-        حسنقلی­پور، طهمورث، مرتضی انوشه، سیدمجتبی؛ موسوی نقابی، سیدعلی حسینی. (1393). بازاریابی اجتماعی، رهیافتی جهت تغییر نگرش‏ها نسبت به دوره­ی نظام وظیفه­ی عمومی، فصلنامه­ی راهبرد اجتماعی فرهنگی، شماره­ی 12، ص 69- 97.

-        شمس، محسن؛ شمسی محمود . (1392). افزایش استفاده از وسایل ایمنی و حفاظت فردی در ایستگاه‏های در حال ساخت مترو: کاربردی از الگوی بازاریابی اجتماعی در حوزه­ی سلامت، ماهنامه­ی ارمغان دانش، شماره­ی 78، ص 495-508.

-        عزیزآبادی فراهانی؛ فاطمه، ابتهاج سامه. (1391). نقش مدیریت فرهنگی در مواجهه با پدیده­ی وندالیسم (مطالعه­ی موردی منطقه­ی شش شهرداری تهران)، مدیریت فرهنگی، دوره­ی  6، شماره­ی  18: 61-80 .

-        غریبی،‌ الهام. (1385). نگاهی به پدیده‏­ی وندالیسم و رفتارهای وندال­ها: راههای کنترل و هدایت خرابکارها. مجله­ی رشد مشاور مدرسه، شماره­ی 6، صص 19-17.

-        مطلق، معصومه؛ ندری، ساجده. (1392). بررسی جامعه­شناختی عوامل مؤثر بر گرایش دانش­آموزان پسر به وندالیسم در محیط مدارس. فصلنامه مطالعات جامعه­شناختی جوانان، سال چهارم، ش 10، صص 136-117.

-        نادری، آرزو. (1389).مطالعه­ی علل رفتارهای وندالیستی در شهر همدان، پایان­نامه­ی کارشناسی ارشد، دانشگاه بوعلی سینا، دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی.

-        نیومن، لاورنس.(1393).روش­های پژوهش اجتماعی رویکردهای کمی و کیفی، ابوالحسن فقیهی، عسل آغاز، تهران: نشر ترمه، چاپ دوم.

-        یوسفی، علی، رضایی، حسن .(1390).: رابطه فضاهای بی دفاع و جرم در مشهد، دومین همایش ملی آسیب‏های اجتماعی در ایران.

-        Al-Barmalgy, M., Amin, A., & Shaban, R. M. (2014). Methodology for monitoring the qualitative and quantitative features of the phenomenon of vandalism in open spaces using GIS. Journal of Sustainable Development Studies, 6(1).

-        Bhati, A., & Pearce, P. (2016). Vandalism and tourism settings: An integrative review. Tourism Management, 57, 91-105.

-        Birks, M., & Mills, J. (2011). Grounded theory: A practical guide: Sage publications.

-        Carins, J. E., & Rundle-Thiele, S. R. (2014). Eating for the better: A social marketing review (2000–2012). Public Health Nutrition, 17(07), 1628-1639.

-        Conoley, J. C., & Goldstein, A. P. (2004). School Violence Intervention: A Practical Handbook: Guilford Press.

-        Corner, A., & Randall, A. (2011). Selling climate change? The limitations of social marketing as a strategy for climate change public engagement. Global Environmental Change, 21(3), 1005-1014.

-        Creswell, J. W. (2007). Qualitative Inquiry & Research Design-Choosing among Five Approaches: Sage Publications, Thousand Oaks, California.

-        Crowe, T. D., & Fennelly, L. J. (2013). Crime prevention through environmental design (Vol. 2): Butterworth-Heinemann Wlatham, MA.

-        De Wet, C. (2004). The extent and causes of learner vandalism at schools. South African journal of education, 24(3), 206-211.

-        Donovan, R. J., & Henley, N. (2003). Social marketing: Principles and practice (pp. 57-90). Melbourne: IP communications.

-        Eaves, Y. D. (2001). A synthesis technique for grounded theory data analysis. Journal of advanced nursing, 35(5), 654-663.

-        Faizi, M., Hosseini, S.B., & Asl, S.R. (2008). Identification of Environmental Design Methods and Techniques for Preventing Vandalism. ENVIRONMENTAL SCIENCES, 6(1), 9-20.

-        Gordon, R. (2012). Re-thinking and re-tooling the social marketing mix. Australasian Marketing Journal (AMJ), 20(2), 122-126.

-        Grier, S., & Bryant, C. A. (2005). Social marketing in public health. Annu. Rev. Public Health, 26, 319-339.

-        Kotler, P., Lee, N., (2008), “Social marketing: influencing behaviours for good”. Sage, Thousand Oaks, CA.

-        Megehee, C. M., Dobie, K., & Grant, J. (2003). Time versus pause manipulation in communications directed to the young adult population: does it matter? Journal of Advertising Research, 43(03), 281-292.

-        Mjøset, L. (2005). Can grounded theory solve the problems of its critics? Sosiologisk tidsskrift, 13(4), 379-408.

-        Moser, G. (1992). What is vandalism? Towards a psycho-social definition and its implications. Vandalism: research, prevention, and social policy, 20-33.

-        Oktay, J. S. (2012). Grounded theory: Oxford University Press.

-        Rezaee, S., Rao, S. P., & Arbi, E. (2010). Vandalism in Tehran, Iran Influence of some of the Urban Environmental Factors. Journal of Design and Built Environment, 6, 1-10.

-        Rezaie, D. H., Kazemi, A., & Etesami, J. R. (2012). Designing a model for affecting social marketing on the behavior of citizens in the preservation and maintenance of urban green space (Case Study: City of Isfahan). Interdiscip J Contemp Res Bus, 3, 193-203.

-        Richardson, E., & Shackleton, C. M. (2014). The extent and perceptions of vandalism as a cause of street tree damage in small towns in the Eastern Cape, South Africa. Urban Forestry & Urban Greening, 13(3), 425-432.

-        Scott, H. (2009). Data analysis: Getting conceptual. The grounded theory review, 8(2), 89-112.

-        Smith, K. (2008). A Grounded Theory Analysis of how College Students Search for Health Information on the Internet: The Case of HIV/AIDS: ProQuest.

-        Solomon, M.R., (2007), "Consumer behavior", Prentice Hall, New Jersey, Seventh Ed.

-        Thogersen, J. (2007). Social marketing of alternative transportation modes. In Threats from Car Traffic to the Quality of Urban Life: Problems, Causes and Solutions (pp. 367-381). Emerald Group Publishing Limited.

-        Thompson, K., Offler, N., Hirsch, L., Every, D., Thomas, M. J., & Dawson, D. (2012). From broken windows to a renovated research agenda: A review of the literature on vandalism and graffiti in the rail industry. Transportation Research Part A: Policy and Practice, 46(8), 1280-1290.

-        Wagner, S. M., Lukassen, P., & Mahlendorf, M. (2010). Misused and missed use—Grounded Theory and Objective Hermeneutics as methods for research in industrial marketing. Industrial Marketing Management, 39(1), 5-15.

-        Wong, F., Huhman, M., Heitzler, C., Asbury, L., Bretthauer-Mueller, R., McCarthy, S., & Londe, P. (2004). VERB™—a social marketing campaign to increase physical activity among youth. Prev ChronicDis, 1(3), A10.

-        Zainuddin, N., & Gordon, R. (2014). Social marketing, value, and behaviour: Some important considerations.