مطالعه جامعه شناختی تاثیر هوش مصنوعی بر الگوهای تعاملات اجتماعی شهری تحلیلی بر نسل زد در اصفهان

محورهای موضوعی : مطالعات جامعه شناختی شهری

میثم غلامی ¹ , سید ناصر حجازی ^{2 *} , اسماعیل باقری ³

1 - دانشجوی دکتری گروه جامعه شناسی، واحد دهاقان، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.
2 - استادیار گروه جامعه شناسی، واحد دهاقان، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران (نویسنده مسئول).
3 - استادیار گروه کامپیوتر، واحد دهاقان، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران

تاریخ دریافت : 1403/07/11 تاریخ پذیرش : 1403/10/07 تاریخ انتشار : 1404/05/02

کلید واژه: تعاملات اجتماعی, هوش مصنوعی, نسل زد, کالبدی, ساختاری, نمادین.,

چکیده مقاله :

با شتاب روزافزون فناوری‌های هوش مصنوعی، نحوه تعاملات اجتماعی نسل زد در بستر شهری اصفهان دچار دگرگونی‌های اساسی شده است. هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر هوش مصنوعی بر الگوهای تعاملات اجتماعی نسل زد در شهر اصفهان است. این پژوهش از نظر روش، پیمایشی؛ از حیث زمان، مقطعی؛ از نظر هدف، کاربردی؛ و از لحاظ گستره، پهنانگر است. جامعه آماری شامل ۴۵۱۰۳۸ نفر از افراد نسل زد ساکن شهر اصفهان در سال ۱۴۰۴ بوده که با استفاده از نرم‌افزار Sample Power، حجم نمونه ۳۴۰ نفر تعیین و به روش نمونه‌گیری سهمیه‌ای متناسب با حجم جامعه انتخاب شد. ابزار گردآوری داده‌ها، پرسش‌نامه محقق‌ساخته‌ای بود که روایی آن از طریق اعتبار صوری، با نظر متخصصان و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ تأیید شد. برای تحلیل داده‌ها از نرم‌افزارهای SPSS و AMOS نسخه ۲۴ استفاده گردید. نتایج نشان داد میانگین تعاملات اجتماعی شهری نسل زد ساکن اصفهان با مقدار 50.93 اندکی بالاتر از حد متوسط ارزیابی شده است. در مقابل، میانگین استفاده از هوش مصنوعی با رقم 93.76 پایین‌تر از معیار نظری بوده و بیانگر فاصله این نسل با بهره‌برداری تخصصی از ظرفیت‌های این فناوری است. همچنین، تحلیل مدل معادلات ساختاری نشان داد هوش مصنوعی ۶۳ درصد از واریانس الگوهای تعاملات اجتماعی را تبیین می‌کند (۰٫۷۹β =­، ۰٫۰۰۱p ≤)؛ که این ضریب مسیر بالا و معنادار، حاکی از تأثیر قابل‌توجه و مثبت فناوری‌های هوشمند بر نحوه شکل‌گیری و تقویت تعاملات اجتماعی در میان نسل زد ساکن شهر اصفهان است.

چکیده انگلیسی:

With the rapid expansion of artificial intelligence technologies, the nature of social interactions among Generation Z within the urban context of Isfahan has undergone fundamental transformations. The present study aims to examine the impact of artificial intelligence on the patterns of social interaction among Generation Z in the city of Isfahan. Methodologically, this research is survey-based, cross-sectional in terms of time, applied in nature, and extensive in scope. The statistical population consisted of 451,038 members of Generation Z residing in Isfahan in the year 2025. Using Sample Power software, a sample size of 340 individuals was determined and selected through quota sampling proportional to population distribution. The data collection instrument was a researcher-designed questionnaire, whose face validity was confirmed by expert judgment and whose reliability was verified using Cronbach’s alpha coefficient. Data analysis was conducted using SPSS and AMOS software, version 24. The results indicated that the mean score of social interaction among Generation Z in Isfahan was 50.93, slightly above the average benchmark. In contrast, the mean score for artificial intelligence usage was 93.76, which falls below the theoretical standard of 102 highlighting a gap between general digital engagement and the specialized, effective use of AI. Furthermore, structural equation modeling revealed that artificial intelligence accounted for 63% of the variance in urban social interaction patterns (β = 0.79, p ≤ 0.001), suggesting a strong and significant influence of smart technologies on shaping and enhancing social behaviors among Generation Z in the urban environment.