همکاری در مدیریت بحران سوریه، حوزه تازهای در فرایند همکاریهای ایران و روسیه در دوره پس از فروپاشی شوروی بهشمار میآید. در این زمینه، دو دیدگاه متفاوت در مورد ماهیت راهبردی یا تاکتیکی چشمانداز روابط دو کشور در سوریه و ورای آن وجود دارد. در این چارچوب، سؤال اصلی پژوهش چکیده کامل
همکاری در مدیریت بحران سوریه، حوزه تازهای در فرایند همکاریهای ایران و روسیه در دوره پس از فروپاشی شوروی بهشمار میآید. در این زمینه، دو دیدگاه متفاوت در مورد ماهیت راهبردی یا تاکتیکی چشمانداز روابط دو کشور در سوریه و ورای آن وجود دارد. در این چارچوب، سؤال اصلی پژوهش حاضر آن است که دلایل اصلی همکاری ایران و روسیه در جنگ سوریه کدام است و چه چشماندازی در ائتلاف راهبردی دو کشور متصور میباشد؟ روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و بر این فرضیه استوار است که وجود منافع سیاسی- اقتصادی درازمدت و دشمن مشترک ایران و روسیه در سوریه، موجب همکاریهای عملیاتی دو کشور در سطح ائتلاف راهبردی شده که به شکل موفقیتآمیزی منجر به تثبیت دولت سوریه و تأمین منافع دو کشور شده است. با این وجود، ائتلاف راهبردی دو کشور ایران و روسیه در سوریه و در سیاست جهانی، تحت تأثیر برداشتهای تاریخی حاکم بر روابط دو کشور، بهویژه در ذهنیت برخی از نخبگان ایرانی و روسی قرار داشته که چالش مهمی در گذار به اتحاد راهبردی آنان در سیاست بینالملل میباشد. بر این اساس، یافتههای این پژوهش، مویّدِ ائتلاف راهبردی و مخالف اتحاد راهبردی دو کشور ایران و روسیه است. ایران همواره از ثبات در کشورهای پیرامونی خود حمایت کرده است. مهمترین تهدید این کشور آن است که در کشورهای همسایه بیدولتی یا دولتهای ضعیف حاکم شوند و این بیثباتی به درون مرزهای جمهوری اسلامی ایران امتداد یابد. به نظر میرسد فدراسیون روسیه نیز از امتداد بجران سوریه به مرزهای جنوبی خود بیمناک است. این بیدولتی میتواند مبنای ظهور گروههایی (مانند داعش و...) شود که امکان بهکارگیری آنها توسط قدرتهای رقیب منطقهای و فرامنطقهای وجود دارد. از این دیدگاه، یکی از تهدیدات مهم علیه امنیت ملی ایران و روسیه، نداشتـن دولت در کشورهـای اطراف یا دولتهای ضعیفی است که در چنین فضـایی، هم قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای و هم گروهها میتوانند اقدام به برنامهریزی و سازماندهی کنند و امنیت ملی ایران و روسیه را به چالش بکشند.
پرونده مقاله