مقدمه: توسعه شهر و نیازهای شهرنشینی، توجه به مطالبات بهزیستی افراد را به امری ضروری مبدل کرده است. اهمیت پاسخگویی به ارتقا کیفی محیط در راستای تأمین رضایت شهروندان، ضمن کارآمدی کالبدی، ضرورت ملاحظات کیفیتهای تجربی محیط را در فرآیند چیدمان فضایی نشان میدهد؛ چراکه برآ چکیده کامل
مقدمه: توسعه شهر و نیازهای شهرنشینی، توجه به مطالبات بهزیستی افراد را به امری ضروری مبدل کرده است. اهمیت پاسخگویی به ارتقا کیفی محیط در راستای تأمین رضایت شهروندان، ضمن کارآمدی کالبدی، ضرورت ملاحظات کیفیتهای تجربی محیط را در فرآیند چیدمان فضایی نشان میدهد؛ چراکه برآوردهای منحصراً مادی و برخورد یکجانبه عملکردگرا در طراحی، با تضعیف مطلوبیت کیفی و خلق محیطی ناکارآمد در تأمین نیازها، تجربه زیسته انسانها را با محدودیت روبرو کرده است.هدف پژوهش: این پژوهش با هدف تبیین اثرگذاری پیکرهبندی فضایی بر تلقی کیفی افراد از محیط انجامشده است. با فرض وجود ارتباط میان کیفیت محیطی با سازمان فضایی و در تلاش برای پاسخگویی به چگونگی این ارتباط اقدام شده است.روش شناسی تحقیق: پژوهش حاضر با روش تحلیلی- تفسیری انجامشده و رویکرد روش شناسی آن کیفی است. آن دسته معیارهای کیفیت محیطی مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و مبانی نظری را که بیشترین قرابت مفهومی با منطق اجتماعی فضا داشتهاند، با تکنیک دلفی در دو مرحله تدقیق یافت و بهوسیله پرسشنامه مکان محور در معابر تفکیک یافته بر اساس میزان شاخص همپیوندی، مستخرج از تحلیل چیدمان فضا نظرسنجی انجامشده است. حجم نمونه 384 نفر ساکنان مهرشهر بوده که به روش نمونهگیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. به منظور تجزیه و تحلیل نتایج از شیوه استدلال منطقی استفادهشده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: محدوده مورد مطالعه، فاز یک محله مهرشهر در شهر کرج، به دلیل پیکرهبندی فضایی الگوی باغشهری است که نسبتاً بدون تغییر ساختاری از زمان طراحی تاکنون حفظشده است.یافته ها: بر اساس یافتهها، ویژگیهای زمینهای معابر با همپیوندی بالا، از دیدگاه ساکنان، بیشترین مطلوبیت را در ارتباط با شاخصهای سنجش کیفی محیط مربوط به مؤلفه کالبدی- عملکردی منتج شده است. معابر با همپیوندی پایین، بالاترین رضایتمندی مؤلفه ادراکی- زیباشناختی را دارا بوده و درنهایت، معابر با همپیوندی متوسط، تأمینکننده بستر تعاملی فرهنگی- اجتماعی غنیتری بوده است.نتایج: ظرفیت فضاها با هدف اعتلای تجربه کیفی محیط، تنها توسط مناسبات و خصوصیات شاکلهای فضا تأمین نشده و عموماً چگونگی استفاده از فضا، منوط به مداخلات تجربی استفادهکنندگان است که تأثیرات فراوانی بر فرآیند طراحی تا بهرهبرداری از فضاهای عمومی خواهد داشت.
پرونده مقاله