ارزیابی ژنوتیپ‌های یونجه از نظر تحمل به تنش شوری از طریق روشهای آماری چند متغیره
محورهای موضوعی : زراعت
کلید واژه: تنش شوری, بای پلات, تجزیه&rlm, خوشه&rlm, ای, : یونجه,
چکیده مقاله :
به منظور بررسی ژنوتیپ های یونجه از نظر تحمل به شوری از طریق روش های آماری چند متغیره این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در محیط گلخانه واقع در شهرستان اندیمشک بر 20 ژنوتیپ یونجه در 5 سطح شوری شامل سطوح 0، 75، 150، 225 و 300 میلی‌مولار نمک کلرید سدیم صورت پذیرفت. آزمایش در گلدان‌های حاوی 1:2 خاک زراعی – ماسه انجام شد و تا 45 روز پس از کاشت، آبیاری صورت گرفت. بعد از آن تیمارهای شوری اعمال گردیدند و پس از 14 روز صفات اندازه‌گیری شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد صفات مورد بررسی در فاکتور تنش در سطح احتمال خطای یک درصد معنی‌دار شدند. با افزایش میزان شوری تمام صفات به جزء نسبت طول ریشه به طول ساقه کاهش یافت. در مقایسه میانگین ژنوتیپ ها، KFA1بیشترین تعداد برگ در بوته، طول ساقه و طول گیاه، KFA2 بیشترین نسبت وزن خشک به وزن تر، KFA10بیشترین طول ریشه و نسبت طول ریشه به طول ساقه و همچنین ژنوتیپ یزدی گرمسیری بیشترین وزن تر و وزن خشک را داشتند. بیشترین همبستگی مثبت و معنی دار بین طول ساقه و طول گیاه به دست آمد. تجزیه به مؤلفه‌های اصلی، 8 صفت بررسی شده را به 2 مؤلفه تقسیم کرد. با توجه به نتایج ترسیم بای پلات و تجزیه خوشه‌ای ژنوتیپ‌های KFA1، KFA11،KFA14 و KFA15 با منشأ قره‌یونجه، ژنوتیپ‎های KFA4، KFA6 و KFA16 با منشأ همدانی و رقم بمی‌گرمسیری در گروه متحمل‌ترین و ژنوتیپ‌های KFA3 با منشأ قره‌یونجه، ژنوتیپ‎های KFA5 و KFA17 با منشأ همدانی، ژنوتیپ KFA7 با منشأ رهنانی، ارقام نیکشهری‌گرمسیری و یزدی‌گرمسیری در گروه حساس‌ترین و ژنوتیپ های KFA8، KFA10، KFA12 وKFA13 با منشأ قره‌یونجه، ژنوتیپ KFA2 با منشأ همدانی و ژنوتیپ KFA9 با منشأ چالشتر شهرکرد در گروه نیمه متحمل به تنش شوری قرار گرفتند.
In order to study alfalfa genotypes from tolerance to salinity via multivative statistical methods, an experiment was conducted on 20 alfalfa genotypes in 5 salinity levels (0, 75, 150, 225 and 300 mM) with NaCl as factorial form under Completely Randomized Design (CRD) with 3 replications in green house located in Andimeshk city. The experiment was performed in pots containing 1:2 sand-agriculture soils and irrigated by water for 45 day after planting. Then salinity treatments was done and after 14 days characteristics were measured. The results of analysis of variance showed that salinity stress, genotypes and their interaction were significant for all of traits (P<0.01). By increasing salinity, all traits were decreased except root/shoot length ratio. Genotype KFA1 had the highest number of leaf per plant, shoot length and plant length, KFA2 had the highest dry/wet weight ratio, KFA10 had the highest root length and root/shoot length ratio and Yazdi Garmsiri also had the highest wet and dry weight. The most significent and positive correlation were obtained between shoot length and plant length. The principal component analysis, studied 8 traits to be divided in 2 components. With attention to results of biplot and cluster analysis KFA1, KFA11, KFA14 and KFA15 with origin Gareh Younjeh; KFA4, KFA6 and KFA16 with origin Hamedani and genotype Bami Garmsiri were considered as the most tolerant group, KFA3 with origin Gareh Yonjeh; KFA5 and KFA17, with origin Hamedani; KFA7 with origin Rahnani; genotypes Nikshahri Garmsiri and Yazdi Garmsiri were considered as the most sensitive group and the other genotypes as semi-tolerant to salinity stress.
(Medicago sativa L.) با استفاده از شاخص‌های ریخت‌شناسی و شیمیایی. تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران، 16 (1): 13-1.
_||_