فهرست مقالات برحسب موضوع آلودگی آب


    • دسترسی آزاد مقاله

      1 - کاربرد روش های تصمیم گیری چند شاخصه در مطالعات مخاطرات زیست محیطی در تالاب شادگان
      سید علی جوزی شبنم صفاریان
      وجود تالاب ها و پهنه بندی آبی منحصر به فردی نظیر تالاب شادگان با ویژگی های منحصر به فرد خود یک ثروت ملی بشمار می آید اما متاسفانه این اکوسیستم ها امروزه با تگناهای بسیاری از جمله ریسک های ناشی از فعالیت های انسانی همراه هستند با توجه به اهمیت موضوع و تعیین مهم ترین ریسک چکیده کامل
      وجود تالاب ها و پهنه بندی آبی منحصر به فردی نظیر تالاب شادگان با ویژگی های منحصر به فرد خود یک ثروت ملی بشمار می آید اما متاسفانه این اکوسیستم ها امروزه با تگناهای بسیاری از جمله ریسک های ناشی از فعالیت های انسانی همراه هستند با توجه به اهمیت موضوع و تعیین مهم ترین ریسک های محیط زیستی (مهم ترین محیط پذیرنده) نیروگاه گازی آبادان و تاثیر آنها بر تالاب شادگان، به مثابه مطالعه موردی در این تحقیق پرسشنامه ای به روش دلفی تهیه گردید و در اختیار جمعی از خبرگان و کارشناسان صنعت برق و محیط زیست قرارگرفت. در این تحقیق جهت تجزیه و تحلیل ریسک های محیط زیستی نیروگاه گازی آبادان بر تالاب شادگان از روش های تصمیم گیری چند معیاره از جمله TOPSISو تکنیک بردار ویژه استفاده شد. به این منظور، بعد از اولویت بندی ریسک های هرمحیط به طور جداگانه با روش TOPSIS، با استفاده از آزمون آماریآنالیز واریانس یک طرفه مهم ترین اولویت محیط پذیرنده ریسک نیروگاه گازی آبادان در تالاب تعیین گردید. نتایج بدست آمده از محاسبه ریسک نیروگاه گازی آبادان حاکی از آن است که در محیط های بیولوژیکی، فیزیکی_شیمیایی و فرهنگی به ترتیب اثر برکیفیت هوا با وزن918/0، اثر برجمعیت گیاهی وجانوری با وزن866/0و اثر برچشم اندازهاومناظر با وزن796/0 از مهم ترین ریسک های اثر گذار فعالیت های نیروگاه برتالاب است. در ادامه راهکارهایی جهت کنترل و کاهش ریسک های شناسایی شده بر اکوسیستم حساس تالاب وپناهگاه حیات وحش شادگان ارائه گردید. از جمله این راهکارها: انجام فعالیت های مختلف در محدوده محصور شده ،ایجاد و توسعه فضای سبز با گونه های سازگار با محیط می باشد. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      2 - سنجش مقدار آلودگی فلزات سنگین(آهن، روی، سرب و نیکل)در آب‌های سطحی، خاک و سبزی کشت شده شهرستان پیشوا
      حسن کبیری فرد الهام شیخی نژاد مریم معصومی
      در تحقیق حاضر مقدار تراکم عناصر سنگین (آهن، روی، سرب و نیکل) در آب های سطحی، خاک و اندام های مختلف اسفناج، تربچه، شاهی و نعناع در دو فصل بهار و تابستان 1390 در منطقه ی پیشوا (ورامین) اندازه گیری و تعیین شد. سپس میزان انتقال فلزات سنگین به ریشه، ساقه، برگ و در نهایت مقدا چکیده کامل
      در تحقیق حاضر مقدار تراکم عناصر سنگین (آهن، روی، سرب و نیکل) در آب های سطحی، خاک و اندام های مختلف اسفناج، تربچه، شاهی و نعناع در دو فصل بهار و تابستان 1390 در منطقه ی پیشوا (ورامین) اندازه گیری و تعیین شد. سپس میزان انتقال فلزات سنگین به ریشه، ساقه، برگ و در نهایت مقدار جذب آن توسط انسان از طریق مصرف، محاسبه گردید. نمونه برداری از انواع سبزی در پنج نقطه مختلف مزرعه انجام گردید. بعد از هضم نمونه ها، به منظور تعیین مقدار آهن، روی، سرب و نیکل، به وسیله دستگاه اسپکتروفتومتر جذب اتمی شعله ای به ترتیب از طول موج های 3/248، 9/213، 0/217 و 0/232 نانومتر استفاده گردید. توزیع چهار فلز مورد بررسی در نمونه های سبزی، آب و خاک برای هر دو فصل با (05/0P>) نرمال و مقادیر میانگین فلزات در فاصله اطمینان 95 درصد به ترتیب 55/37±34/448، 53/15±68/56، 79/2±50/11 و 21/6±20/134 میلی گرم بر کیلوگرم می‌باشد. با توجه به حد مجاز عناصر فوق بر اساس استانداردهای بین المللی، نتایج حاصل نشان دهنده ی مجاز بودن آن ها در نمونه های آب و خاک مزرعه در هر دو فصل بوده و برای نمونه های سبزی مقدار فلزات آهن، سرب و نیکل در تمام نمونه ها در هر دو فصل بیش از حد مجاز و مقدار روی به غیر از گیاه شاهی، ریشه نعناع و برگ اسفناج در فصل تابستان، در حد مجاز می‌باشد. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      3 - اندازه گیری نیکل در عضله ماهی سوکلا (Rachycentron Canadum) در آب های شمال غربی خلیج فارس
      معصومه جهانگیری غلامحسین محمدی محمد ولایت زاده
      این تحقیق به منظور سنجش و مقایسه میزان تجمع فلز نیکل در بافت عضله ماهی سوکلا (Rachycentron Canadum) و ارتباط آن با طول کل، وزن کل و سن ماهی در آب های شمال غربی خلیج فارس در سال 1393 انجام شد. 96 نمونه ماهی در 6 گروه طولی تهیه شد. هضم شیمیایی نمونه ها به روش مرطوب و سنجش چکیده کامل
      این تحقیق به منظور سنجش و مقایسه میزان تجمع فلز نیکل در بافت عضله ماهی سوکلا (Rachycentron Canadum) و ارتباط آن با طول کل، وزن کل و سن ماهی در آب های شمال غربی خلیج فارس در سال 1393 انجام شد. 96 نمونه ماهی در 6 گروه طولی تهیه شد. هضم شیمیایی نمونه ها به روش مرطوب و سنجش غلظت فلزات سنگین به روش جذب اتمی با دستگاه مدل Perkin Elmer 4100 انجام گردید. اختلاف بین میانگین‌ها با کمک آزمون آماری آنالیز واریانس یکطرفه (ANOVA) و ارتباط معنی دار در سطح اطمینان 95 درصد تعیین شد. میانگین غلظت نیکل در بافت عضله ماهی سوکلا به ترتیب 05/0±148/0 میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن خشک بود (05/0>P). بالاترین میزان تجمع فلز نیکل متعلق به گروه طولی بزرگتر از 127 سانتی متر (9/0±238/0 میلی‌گرم بر کیلوگرم) بود. بین عوامل طول کل، وزن کل و سن با تجمع فلز نیکل ارتباط مثبت و مستقیم برقرار بود که در سطح 05/0 دیده شد. غلظت نیکل در بافت عضله ماهی سوکلا از حد آستانه استاندارد سازمان بهداشت جهانی (38/0 میلی گرم در کیلوگرم) پایین تر بود. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      4 - سنتز جاذب پلیمری نوین جهت پیش تغلیظ و جداسازی آلومینیوم از محلول های آبی ( با تأکید بر نمونه آب قنات)
      نگین یزدانیان همایون احمدپناهی محمد ربانی
      پلیمرهای قالب مولکولی (Molecularly Imprinted Polymers)، مواد پلیمری سنتزی با مکان های شناسایی اختصاصی می‌باشند. این مکان های شناسایی، از نظر شکل، ‌اندازه و گروه های عاملی، مکمل مولکول هدف بوده و مکانیسم واکنش آن با مولکول هدف، براساس تشخیص مولکولی شکل می‌گیرد. در این پژ چکیده کامل
      پلیمرهای قالب مولکولی (Molecularly Imprinted Polymers)، مواد پلیمری سنتزی با مکان های شناسایی اختصاصی می‌باشند. این مکان های شناسایی، از نظر شکل، ‌اندازه و گروه های عاملی، مکمل مولکول هدف بوده و مکانیسم واکنش آن با مولکول هدف، براساس تشخیص مولکولی شکل می‌گیرد. در این پژوهش، نوعی پلیمر قالب یونی جدید، جهت حذف یون های آلومینیوم از محلول‌های آبی ارائه شده است. این پلیمر با کوپلیمریزاسیون آلیل گلایسیدیل اتر/ ایمینودی استیک اسید بعنوان مونومرهای عاملی، N′,N متیلن بیس آکریل آمید بعنوان اتصال دهنده عرضی و آغازگر رادیکالی 2و′2- آزوبیس ایزوبوتیرونیتریل تهیه گردید. پلیمر فوق توسط روش‌های اسپکتروفوتومتری تبدیل فوریه، میکروسکوپ الکترونی پویشی و آنالیز عنصری مورد ارزیابی قرار گرفت. تأثیر شرایط تجربی مختلف از جمله pH، زمان جذب و واجذب و نوع شوینده، بر راندمان استخراج بررسی شد. شرایط بهینه جذب آلومینیوم در pH 5/4 و شویش با 5 میلی لیتر اسید نیتریک 5/0 مولار حاصل شد. ظرفیت جذب این پلیمر، 4/62 (میلی گرم/گرم) در Cº20 می باشد. توانایی پلیمر در جذب یون‌Al(III) در نمونه حقیقی آب قنات کوثر (در شرق شهر تهران) نیز، مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج به وضوح نشان داد که ‌Al(III) به خوبی توسط پلیمر سنتزی جذب و حفظ می‌گردد. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      5 - تاثیر فصول گرم و سرد بر تجمع نیکل، کادمیوم و سرب در عضله ماهی شانک زرد باله (Acanthopagrus latus) و زمین کن دم نواری (Platycephalus indicus) دریای عمان (چابهار)
      الهام شهری محمد ولایت زاده
      تحقیق حاضر در سال 1392 به منظور تعیین غلظت فلزات سنگین نیکل، سرب و کادمیوم در عضله ماهی شانک زرد باله (Acanthopagrus latus) و زمین کن دم نواری (Platycephalus indicus) دریای عمان (خلیج چابهار)در فصول بهار، تابستان و پاییزانجام شد. در این تحقیق 48 نمونه ماهی از دریای عمان چکیده کامل
      تحقیق حاضر در سال 1392 به منظور تعیین غلظت فلزات سنگین نیکل، سرب و کادمیوم در عضله ماهی شانک زرد باله (Acanthopagrus latus) و زمین کن دم نواری (Platycephalus indicus) دریای عمان (خلیج چابهار)در فصول بهار، تابستان و پاییزانجام شد. در این تحقیق 48 نمونه ماهی از دریای عمان (خلیج چابهار) از دو منطقه ساحلی و دریایی صید شد. برای استخراج فلزات از بافت های مورد مطالعه، از روش هضم مرطوب استفاده شد و تعیین غلظت فلزات سنگین به وسیله دستگاه جذب اتمیYounglin AAS8020صورت پذیرفت. بالاترین میزان کادمیوم، سرب و نیکل در عضله ماهی زمین کن دم نواری به ترتیب 02/0±052/0،02/0±047/0 و 96/0±768/1میلی گرم در کیلوگرم بود. پایین ترین میزان کادمیوم، سرب و نیکل در عضله ماهی شانک زرد باله 01/0±019/0،01/0±010/0و 02/0±466/0میلی گرم در کیلوگرم به دست آمد. میانگین میزان کادمیوم، سرب و نیکل در دو گونه ماهی در منطقه ساحلی بالاتر از نواحی دریایی بود. میانگین میزان فلزات سنگین مورد مطالعه در عضله دو گونه ماهی شانک زرد باله و زمین کن دم نواری صید شده در فصل تابستان بالاتر از فصول بهار و پاییز به دست آمد. میزان فلز نیکل در عضله دو گونه ماهی مورد مطالعه نسبت به فلزات کادمیوم و سرب در عضله بالاتر بود. مقادیر فلزات کادمیوم و سرب در عضله ماهی زمین کن دم نواری در مناطق ساحلی و دریایی در سه فصل بهار، تابستان و پاییز بالاتر از ماهی شانک زرد باله به دست آمد، اما میزان نیکل در عضله ماهی شانک زرد باله بالاتر از ماهی زمین کن دم نواری بود. میزان فلزات کادمیوم و سرب در مقایسه با آستانه استانداردهای جهانی سازمان غذا و کشاورزی (FAO)، سازمان بهداشت جهانی (WHO)، وزارت کشاورزی ـ شیلات انگلستان (UKMAFF) و انجمن ملی بهداشت و سلامت استرالیا (NHMRC) و سازمان غذا و داروی امریکا (FDA) پایین تر بود، اما مقادیر نیکل بالاتر به دست آمد. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      6 - بررسی حذف سرب موجود در شیرابه های اطراف تهران توسط کربن فعال هسته زیتون
      مهسا چله ایی رضا مرندی
      امروزه نگرانی درباره مشکلات آلودگی آب ها افزایش یافته است. بنابراین یکی از فعالیت های کارخانه ها و راهکارها می بایست حذف آلاینده ها باشد. از فرآیندهای متفاوتی برای حذف آلاینده ها استفاده می شود، اما جذب سطحی یکی از روش های دوست دار محیط زیست و روشی اقتصادی می باشد. در ا چکیده کامل
      امروزه نگرانی درباره مشکلات آلودگی آب ها افزایش یافته است. بنابراین یکی از فعالیت های کارخانه ها و راهکارها می بایست حذف آلاینده ها باشد. از فرآیندهای متفاوتی برای حذف آلاینده ها استفاده می شود، اما جذب سطحی یکی از روش های دوست دار محیط زیست و روشی اقتصادی می باشد. در این پژوهش، کربن فعال هسته زیتون به عنوان یک جاذب جدید برای حذف فلز سرب مورد استفاده قرار گرفته است. در فرآیند حذف فلز تأثیر پارامترهای pH، غلظت فلز، میزان جاذب و زمان در تماس بودن آنها در فرآیند ناپیوسته وابسته به زمان مورد ارزیابی قرار گرفته است. بر اساس نتایج میزان حذف فلز حدود 109 mg/g بدست آمد. مدل‌های سینتیکی مورد مطالعه قرار گرفت و پارامترهای این مدل‌ها محاسبه شد. از بررسی تأثیر غلظت این نتیجه به دست می‌آید که معادله ایزوترم لانگمویر بهترین معادله برای بیان این سیستم با توجه به میزان بالای همبستگی نتایج ( 998/0R2=) و کمترین میزان خطا می‌باشد. ضرایب همبستگی مدل مرتبه اول بالاتر از 99/0 بود. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      7 - ارزیابی ریسک زیست محیطی سد آزاد با استفاده از روش تصمیم‌گیری چند شاخصه
      رضا ارجمندی سعید ملماسی رویا نزاکتی زهرا اله داد
      سد مخزنی آزاد بر روی رودخانه کوماسی در فاصله حدود 37 کیلومتری غرب سنندج و 39 کیلومتری جنوب شرق مریوان در غرب استان کردستان واقع شده است. ارزیابی ریسک در راستای کاهش مخاطرات ناشی از فعالیت‌های فازساختمانی و بهره‌برداری از طرح مورد مطالعه با استفاده از یکی از روش‌های زیر چکیده کامل
      سد مخزنی آزاد بر روی رودخانه کوماسی در فاصله حدود 37 کیلومتری غرب سنندج و 39 کیلومتری جنوب شرق مریوان در غرب استان کردستان واقع شده است. ارزیابی ریسک در راستای کاهش مخاطرات ناشی از فعالیت‌های فازساختمانی و بهره‌برداری از طرح مورد مطالعه با استفاده از یکی از روش‌های زیر مجموعه روش‌های تصمیم‌گیری چند معیاره به نام روش تصمیم‌گیری چند شاخصه، انجام شده است. به این ترتیب با شناسایی عوامل ریسک و تعیین اهمیت، شدت و احتمال وقوع ریسک با استفاده از روش پرسشنامه‌ای دلفی به تحلیل نتایج در محیط نرم افزارSPSS پرداخته شده است. همچنین با استفاده از روش انتروپی کلیه شاخص‌های در نظر گرفته ریسک زیست محیطی وزن دهی گردیده و با استفاده از مدل TOPSIS که از زیر مجموعه‌های مدل تصمیم‌گیری چند شاخصه می‌باشد همه ریسک‌های زیست محیطی اولویت‌بندی گردید. از این رو مهمترین ریسک‌های ناشی از فعالیت‌ها ی این سد، خطرآلودگی خاک و تخریب پوشش گیاهی منطقه با امتیاز 895/0، آلودگی آب رودخانه کوماسی با امتیاز 667/0،کاهش شدید مواد آلی و بار مغذی در جریان رودخانه کوماسی در پایین دست سد با امتیاز 597/0 می‌باشند. به این ترتیب، در نهایت برنامه مدیریت زیست محیطی جهت کاهش یا پیشگیری از ایجاد ریسک‌های بدست آمده ارائه گردیده است. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      8 - بررسی عملکرد استفاده از کربن فعال در سیستم لجن فعال با هوادهی گسترده تصفیه خانه بیمارستان برای حذف آفت کش سایهالوترین
      مهری ممقانی فر لیندا یادگاریان حاجی آبادی حسین غفوریان
      فاضلاب های بیمارستانی دارای پاتوژن های بیماری‌زا و مواد شیمیایی خطرناک می‌باشد. با توجه به خطرات ناشی از فاضلاب‌ها بررسی نحوه تصفیه‌ و میزان سموم پسماند و خروجی فاضلاب ها بسیار حائز اهمیت است. هدف از انجام مطالعه حاضر، اندازه گیری و بررسی عملکرد سیستم لجن فعال با هوادهی چکیده کامل
      فاضلاب های بیمارستانی دارای پاتوژن های بیماری‌زا و مواد شیمیایی خطرناک می‌باشد. با توجه به خطرات ناشی از فاضلاب‌ها بررسی نحوه تصفیه‌ و میزان سموم پسماند و خروجی فاضلاب ها بسیار حائز اهمیت است. هدف از انجام مطالعه حاضر، اندازه گیری و بررسی عملکرد سیستم لجن فعال با هوادهی گسترده تصفیه خانه بیمارستان برای حذف سموم آفت کش لامبدا سایهالوترین و ارائه راهکارهایی برای بهبود سیستم تصفیه بیمارستانی می باشد. تصفیه خانه بیمارستان مورد مطالعه دارای سیستم لجن فعال با هوادهی گسترده می‌باشد. در این مطالعه نمونه پساب خروجی بیمارستان قبل از سمپاشی و بعد از سمپاشی اول و دوم برداشته شد. در هر مرحله سه تکرار برای آنالیز و سه تکرار برای تیمار کربن فعال، برداشته شد. در تیمار کربن فعال، تاثیر کربن فعال در کاهش میزان سم لامبدا سایهالوترین نیز بررسی گردید. استخراج سم با استفاده از روش کچرز انجام شد. آنالیز سم لامبدا سایهالوترین با استفاده از دستگاه گاز کروماتوگرافی با دتکتور طیف سنجی جرمی (GC/MS)صورت گرفت. سپس با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون (t-test) و آنالیز واریانس در سطح معنی داری 95 درصد، تجزیه و تحلیل نتایج انجام شد. نتایج نشان داد که غلظت سم لامبدا سایهالوترین در فاضلاب بیمارستانی قبل از سمپاشی در زیر حد تشخیص دستگاه بوده است و در طی دو سمپاشی متوالی به ترتیب به ppm 09/0± 49/27 و ppm 07/0± 0/37افزایش یافته است. در تیمار کربن فعال غلظت این سم در فاضلاب قبل از سمپاشی در زیر حد تشخیص دستگاه بوده و در طی دو سمپاشی متوالی به ترتیب ppm 05/0± 22/2 و ppm 01/0± 54/1بوده است. مقایسه میزان سم سایهالوترین در نمونه‌های فاضلاب با و بدون تیمار کربن فعال با استاندارد آب آشامیدنی (ppm 0001/0) و فاضلاب (ppm 031/0) توسط آزمون t- test نشانگر آن بود که بجز نمونه های فاضلاب قبل از سمپاشی که غلظت سم پایین تر از حد آشکارسازی روش بوده است، نمونه‌های فاضلاب مربوط به سمپاشی اول و دوم (با و بدون تیمار کربن فعال) تفاوت معنی‌داری در میزان سم سایهالوترین با مقادیر استاندارد آب آشامیدنی و فاضلاب داشتند (05/0>P). با اینکه به طور قابل ملاحظه ای کربن فعال باعث کاهش میزان سم سایهالوترین شده بود ولی هنوز کلیه نمونه ها بیشتر از میران توصیه شده بودند. این نتایج نشان دهنده این واقعیت است که سیستم لجن فعال با هوادهی گسترده به تنهایی روش مناسبی برای حذف و کاهش سم لامبدا سایهالوترین در پساب خروجی بیمارستان‌ها نیست و برای بهبود سیستم فاضلاب کنونی می‌توان از کربن فعال استفاده نمود. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      9 - مقایسه سناریوهای دفع پسماندهای جامد شهری منطقه نفتی بهرگان از نظر انتشار گازهای گلخانه‌ای
      مرتضی کاشفی الاصل رضا مرندی علیرضا افراسیابی
      پسماندهای جامد شهری حاوی آلاینده های مختلفی است که هر روز برمیزان و تنوع آنها افزوده می‌شود. با اعمال مدیریت واحد و اصولی می‌توان خسارت های ناشی از آلاینده ها برمنابع اصلی محیط زیست (آب، خاک و هوا) را به حداقل رساند. در این پژوهش پس از بررسی میدانی جریان پسماندهای جامد چکیده کامل
      پسماندهای جامد شهری حاوی آلاینده های مختلفی است که هر روز برمیزان و تنوع آنها افزوده می‌شود. با اعمال مدیریت واحد و اصولی می‌توان خسارت های ناشی از آلاینده ها برمنابع اصلی محیط زیست (آب، خاک و هوا) را به حداقل رساند. در این پژوهش پس از بررسی میدانی جریان پسماندهای جامد شهری در یکی از مناطق نفتی جنوب کشور (منطقه نفتی بهرگان)، چهار سناریوی دفع پسماند ارایه گردید. میزان انتشار گازهای گلخانه ای ناشی از اجرای هریک از سناریوها شامل 1) بازیافت،کمپوست هوازی و دفن بدون استحصال LFG (Landfill Gas) 2) بازیافت، کمپوست هوازی و دفن با استحصال LFG 3) بازیافت، کمپوست بی هوازی و دفن بدون استحصال LFG و 4) بازیافت، کمپوست بی هوازی و دفن با استحصال LFG ، با استفاده از روش ارزیابی چرخه عمر مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج حاکی از برتری سناریوی بازیافت کمپوست بی هوازی و دفن با استحصال LFG را دارد. همچنین بررسی‌ها نشان دادکه روش کمپوست بی هوازی به دلیل تولید کمتر گازهای گلخانه ای نسبت به کمپوست هوازی روش‌ مطلوب‌تری می باشد. درصورت استحصال گاز مرکز دفن نیز می‌توان شاهد کاهش چشمگیری در میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای و مصرف انرژی هر یک از سناریوها بود. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      10 - سنجش هیدروکربن‌های چند حلقه‌ای آروماتیک (PAH) و بررسی منشاء آنها در رسوب تالاب انزلی
      لیدا سلیمی پیمان اقتصادی عراقی شهلا جمیلی عباسعلی مطلبی محمد ربانی
      در تحقیق حاضر هدف تعیین مقدار PAH ها در رسوب سطحی در دو ایستگاه اصلی ماهروزه و سلکه (هر ایستگاه سه نمونه رسوب)، و تعیین منشا این ترکیبات در نمونه های رسوب این ایستگاه ها در تالاب انزلی- شمال ایران جهت پایش تالاب نسبت به آلاینده های مذکور است. نمونه برداری در دو دوره زما چکیده کامل
      در تحقیق حاضر هدف تعیین مقدار PAH ها در رسوب سطحی در دو ایستگاه اصلی ماهروزه و سلکه (هر ایستگاه سه نمونه رسوب)، و تعیین منشا این ترکیبات در نمونه های رسوب این ایستگاه ها در تالاب انزلی- شمال ایران جهت پایش تالاب نسبت به آلاینده های مذکور است. نمونه برداری در دو دوره زمانی متفاوت، یعنی فصل گرم وخشک (اواخر خرداد)، و فصل بارندگی (اواخر شهریور) صورت گرفته و نتایج نمونه های آن بررسی گردید. میزان تجمع و مقادیر PAH ها در نمونه های رسوب ایستگاه های مورد نظر توسط دستگاه دقیق گاز کروماتوگرافی طیف سنجی جرمی (GC-Mass) تعیین شده است. میانگین مقادیر PAH ها در رسوب ایستگاه ماهروزه در فصول گرم و بارندگی به ترتیب 839/34 و 439/ 61 نانوگرم بر گرم وزن خشک، و در رسوب ایستگاه سلکه در فصول گرم و بارندگی به ترتیب 432/80و 439/45 نانو گرم بر گرم وزن خشک می باشد. با مقایسه مقادیر PAH∑ در تحقیق حاضر با مقادیر گزارش شده در رسوب برخی از کشورهای جهان، مشخص شد که در دو ایستگاه ماهروزه و سلکه نسبت به سایر کشورها، حداکثر دامنه PAH∑ کمتر ولی در مقایسه با کشورهای حوضه خلیج فارس ، مقدار PAH∑ از نمونه های رسوب امارات متحده عربی و عمان بیشتر می باشد. همچنین در مقایسه با کشورهای حوضه دریای خزر در شمال ایران مشاهده می شود که بیشترین PAH∑ در این دو ایستگاه از PAH∑ رسوب دریای خزر هم کمتر می باشد. همچنین منشا PAH ها در نمونه های رسوب ایستگاه های مذکور در تالاب انزلی مورد بررسی قرار گرفت و با توجه به مشاهده هر دو منشا پیروژنیک و پتروژنیک در هر دو ایستگاه، نمی توان در مورد منشا PAH ها صراحتا قضاوت نمود. با توجه به آنالیزهای آماری بین مقادیر PAH ها، در نمونه های رسوب ایستگاه های ماهروزه و سلکه در دو فصل نمونه برداری اختلاف معنی داری مشاهده نشد (05/0p> ). پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      11 - فرآیندهای موثر بر لکه نفت پس از حادثه اتفاقی ریزش در دریا - مهم در مدل های عددی ریزش نفت
      شهلا حبیبی واحد زنجانی
      در این مقاله فرآیندهای مؤثر بر لکه نفت پس از ریزش اتفاقی در دریا معرفی می شوند. فرآیندها شامل جابجایی، تبخیر، حلالیت، فتواکسیداسیون، رسوب سازی و تجزیه بیولوژیک می باشند که به روش تحلیلی بررسی شده اند. نتایج نشان می دهد این فرآیندها مشخصه های اولیة نفت را شامل میزان آب و چکیده کامل
      در این مقاله فرآیندهای مؤثر بر لکه نفت پس از ریزش اتفاقی در دریا معرفی می شوند. فرآیندها شامل جابجایی، تبخیر، حلالیت، فتواکسیداسیون، رسوب سازی و تجزیه بیولوژیک می باشند که به روش تحلیلی بررسی شده اند. نتایج نشان می دهد این فرآیندها مشخصه های اولیة نفت را شامل میزان آب و چگالی آن را تحت تأثیر و تغییر قرار می دهند. فرآیند گسترش نقش حاکم طی زمان چند ساعت بعد از ریزش نفت را بازی می کند. مادامی که تغییر شکل لکه نفت ممکن است طی یک دوره چند روزه رخ دهد. تخمین تبخیر، جابه جایی و ضخامت لایة‌ نفت توسط مدل های عددی بسیاری در محاسبة نسبت پراکنش طبیعی بکار می رود که میزان تبخیر و ضخامت لایة‌ نفت، طول عمر لکه نفتی در سطح دریا را تعیین می کنند. علاوه بر آن تخمین مساحت لکه، برای ارزیابی کارآئی توان روش های مبارزه ریزش نفت و ارزیابی تأثیرات محیطی نیاز می شود. مطالعات در منطقه دریایی عسلویه در سواحل شمالی خلیج فارس برای فرآیندهای مؤ ثر بر لکه میعانات گازی ریزش شده انجام شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که میعانات گازی پس از حادثه ریزش اتفاقی با توجه به شرایط جوی و دریایی به صورت تبخیر به جو و نیز نفوذ در ستون آب منتقل می‌شوند. در زمستان بدلیل غالب بودن مولفه سرعت ناشی از باد، موجب حرکت میعانات گازی به دور از ساحل می‌شود و در تابستان به علت پایداری بیشتر در دریا، ذرات میعانات گازی بیشتر در سطح تجمع می کنند (بخصوص ذرات بزرگتر). پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      12 - تجمع فلز کادمیوم در ماهی شاه کولی( Chalcalburnus chalcoides ) در اسکله انزلی
      افتخار شیروانی مهدوی
      تحقیق حاضر به منظور سنجش تجمع عنصر کادمیوم در بافت های آبشش، تخمدان، پوست و عضله ماهی شاه کولی Chalcalburnus chalcoides )( صید شده در محدوده اسکله انزلی در استان گیلان در مساحت حدود 10 کیلومتر مربع و در 12 ایستگاه در خرداد 1387 انجام گرفت. در اندازه گیری میزان فلزات پس چکیده کامل
      تحقیق حاضر به منظور سنجش تجمع عنصر کادمیوم در بافت های آبشش، تخمدان، پوست و عضله ماهی شاه کولی Chalcalburnus chalcoides )( صید شده در محدوده اسکله انزلی در استان گیلان در مساحت حدود 10 کیلومتر مربع و در 12 ایستگاه در خرداد 1387 انجام گرفت. در اندازه گیری میزان فلزات پس از بیومتری، جداسازی بافت های مورد بررسی و هضم شیمیایی از دستگاه جذب اتمی شعله ای استفاده شد. بر اساس نتایج بدست آمده بین وزن و طول ماهی با میزان فلز در بافت های مورد بررسی ارتباط معناداری مشخص نگردید و نیز ماهیان با مرتبه وزنی پایین تر دارای مرتبه های بالاتر غلظت کادمیوم بودند، درصورتیکه تجمع این فلز با مرتبه های مختلف غلظت در ماهیان با مرتبه وزنی بالاتر می باشد. بیشترین میزان کادمیوم در آبشش (015/0±94/0) میلی گرم درکیلوگرم و کمترین آن در عضله (014/0±02/0) میلی گرم در کیلوگرم می باشد. تجمع فلز مورد بررسی در بافت ها دارای ترتیب آبشش>پوست>تخمدان>عضله بوده و بین بافت های مورد بررسی از نظر تجمع کادمیوم بجز در دو بافت آبشش و پوست تفاوت معنی دار بدست آمد ( 05/0 >P ). مقایسه غلظت های بدست آمده در تحقیق حاضر با حد مجاز (CODEX,2007) نشان دهنده ی به طور معنی داری بالاتر بودن میزان کادمیوم در بافت آبشش می باشد (05/0 >P ). پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      13 - تعیین مقادیر ناچیز یون های روی و کادمیم در نمونه های آب دریا به کمک روش های استخراج فازجامد توسط 5-Amino-2-benzotriazol-2-yl-phenol
      شیرین مفوز محمد ربانی همایون احمدپناهی
      در این تحقیق جذب یون های فلزی روی و کادمیم بوسیله استخراج فاز جامد (SPE) توسط رزین سنتزی ((5-Amino-2-benzotriazol-2-yl-phenol بوسیله دو روش بچ و ستونی مورد مطالعه قرار گرفت. ابتداpH بهینه برای جذب یون ها تعیین گردید. PHبهینه برای جذب یون های Zn2+ و 2+Cdدر محدوده 5/6 بود چکیده کامل
      در این تحقیق جذب یون های فلزی روی و کادمیم بوسیله استخراج فاز جامد (SPE) توسط رزین سنتزی ((5-Amino-2-benzotriazol-2-yl-phenol بوسیله دو روش بچ و ستونی مورد مطالعه قرار گرفت. ابتداpH بهینه برای جذب یون ها تعیین گردید. PHبهینه برای جذب یون های Zn2+ و 2+Cdدر محدوده 5/6 بود. در این pH میزان بازیافت بیشتر از 80 درصد بدست آمد. همینطور اثر دما و غلظت های مختلف رزین سنتزی برمیزان جذب، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در دمای 25 درجه سانتی گراد و غلظت 100 میلی گرم بر لیتر بهترین جذب رخ می دهد. یعنی با افزایش غلظت میزان جذب یون های مذکور توسط رزین نیز افزایش می یابد، با توجه به اینکه بهترین جذب در دمای اتاق اتفاق می افتد، با کمترین هزینه می توان پایداری رزین را افزایش داد. در روش ستونی سرعت جریان از ستون برای جذب یون های فلزی روی و کادمیم بهینه گردید. در سرعت جریان های پایین تر به علت زمان بالای تماس رزین با محلول درصد بازیافت نیز بیشتر شد و یون های فلزی بر روی جاذب جامد جذب و شویش با اسیدنیتریک 5/0 مولار انجام گرفت. مقدار یون های فلزی بوسیله اسپکتروسکوپی جذب اتمی تعیین گردید. میزان یون های روی و کادمیم در نمونه آب به ترتیب 000915/ 0 میلی گرم بر لیتر و کمتر از میزان حساسیت دستگاهی بود. عمل تغلیظ برای تعیین یون روی به میزان 100 برابر با استفاده از روش استخراج جامد در نمونه آب دریای خلیج فارس انجام شد و میزان 0025/0 ±059/0 میلی گرم بر لیتر بدست آمد. برای کادمیوم عمل تغلیظ 10 برابر انجام شد و میزان 03/0 ±59/0 میلی گرم بر لیتر مشاهده شد. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      14 - سنجش فلزات سنگین (سرب، کادمیوم)در کبد و عضله ماهی سنگسر معمولی Pomadasys kaakan در بندر عباس(استان هرمزگان)
      مهناز سادات صادقی مژگان امتیازجو رضوان دقیقی روحی
      تحقیق حاضر در دو فصل گرم و سرد سال 1390 و 1391 برای تعیین غلظت دو فلز سرب و کادمیوم در بافت عضله و کبد ماهی سنگسر معمولی( Pomadasys kaakan)صید شده از محدوده بندر عباس انجام شد. نمونه ها بیومتری و بافت کبد و عضله جداسازی و توسط روشMicrowave digestion آماده و سپس توسط دست چکیده کامل
      تحقیق حاضر در دو فصل گرم و سرد سال 1390 و 1391 برای تعیین غلظت دو فلز سرب و کادمیوم در بافت عضله و کبد ماهی سنگسر معمولی( Pomadasys kaakan)صید شده از محدوده بندر عباس انجام شد. نمونه ها بیومتری و بافت کبد و عضله جداسازی و توسط روشMicrowave digestion آماده و سپس توسط دستگاه جذب اتمی شعله ای Varian با مدل GTA100 میزان تجمع فلزات سنگین در بافت ها اندازگیری گردید. بر اساس نتایج به دست آمده در دو فصل، میانگین غلظت سرب و کادمیوم در کبد به ترتیب با 0234/0±1334/0 و 0077/0±0255/0 میکروگرم بر گرم و در عضله 0106/0±0439/0 و0007/0±0041/0 میکروگرم بر گرم وزن خشک به دست آمد. میانگین غلظت سرب و کادمیوم در بافت های کبد و عضله تفاوت معنی داری داشت (05/0P<). میانگین غلظت فلزات در بافت های کبد و عضله بین دو فصل تفاوت معنی داری را نشان نداد (05/0≤P). ازمقایسه نتایج با حد مجاز سازمان های WHO وEPA پایین بودن غلظت این فلزات نتیجه گیری شد. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      15 - بررسی میزان فلزات سنگین روی، سرب، کروم و مس در بافت نرم شکم پای Thais mutabilis در منطقه جزر و مدی بندرعباس
      عبدالرحیم وثوقی لیدا سلیمی محمود ابراهیمی ریحانه صفائی
      برای تعیین میزان فلزات سنگین روی، سرب، کروم و مس در بافت نرم شکم پای Thais mutabilis ناحیه ی جزر و مدی در 3 ترانسکت در سواحل گلشهر جنوبی، پشت شهر و سورو در بندرعباس، در زمستان 1389 نمونه برداری انجام گرفت. هر ترانسکت دارای 3 ایستگاه بالا، میان و پایین بین جزر و مدی بود. چکیده کامل
      برای تعیین میزان فلزات سنگین روی، سرب، کروم و مس در بافت نرم شکم پای Thais mutabilis ناحیه ی جزر و مدی در 3 ترانسکت در سواحل گلشهر جنوبی، پشت شهر و سورو در بندرعباس، در زمستان 1389 نمونه برداری انجام گرفت. هر ترانسکت دارای 3 ایستگاه بالا، میان و پایین بین جزر و مدی بود. نمونه برداری با انداختن کوآدرات به ابعاد 5/0×5/0 مترمربع در هر ترانسکت به صورت تصادفی، صورت گرفت. در هر ترانسکت 9 بار نمونه برداری صورت گرفت. نمونه ها برای تعیین میزان فلزات سنگین روی، سرب، کروم و مس مورد سنجش قرار گرفتند. نتایج نشان داد، بیشترین غلظت فلزات سنگین مربوط به فلز روی با میانگین (9/438±18/577 میلی گرم بر گرم) و کمترین غلظت مربوط به فلز سرب با میانگین(6/0 ±17/0 میلی گرم بر گرم) بود. به طور کلی بیشترین غلظت فلزات روی (9/438±18/577)، سرب (8/0±67/0) و کروم (8/0±23/1) در بافت نرم شکم پا در ترانسکت گلشهر جنوبی و بیشترین غلظت فلز مس (6/134±77/88) در نمونه های ترانسکت پشت شهر به دست آمد. نتایج آنالیز آماری نشان داد که غلظت فلز کروم در بافت نرم شکم پا در ترانسکت گلشهر با سورو اختلاف معنی داری دارد (05/0 P≤). ولی اختلاف معنی داری میان غلظت فلزات سرب، مس و روی در نمونه های بافت نرم شکم پا، در ترانسکت ها، وجود نداشت (05/0≤P). غلظت فلزات سنگین سرب و کروم از حد مجاز (WHO) برای موجود آبزی پایین تر بوده و نشان دهنده ی کم بودن آلاینده های ورودی حاوی این فلزات به محیط است. غلظت فلزات سنگین روی و مس از حد مجاز (WHO) در هر 3 ترانسکت بالاتر بود. نتایج حاصل از بررسی انباشت زیستی فلزات سنگین (روی، سرب، کروم و مس) در بافت نرم گونه Thais mutabilis، به ترتیب ZnCuCr Pb بدست آمد. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      16 - بررسی رشد ‌هایدروپونیک و جذب CS پایدار از محلول‌ها توسط Chenopodium album و Amaranthus chlorostachys
      رکسانا موگوئی
      سازگاری اکولوژیکی علف‌های هرز برای رویش در محیط‌های آلوده به فلزات سنگین و عناصر رادیواکتیو، همچنین قدرت این گیاهان در پالایش آب، خاک، آب‌های زیرزمینی و لجن می‌تواند مبنای استقرار سیستم گیاه پالائی آب با علف‌های هرز محسوب شود. لذا در این مقاله رشد‌هایدروپونیک دو گونه عل چکیده کامل
      سازگاری اکولوژیکی علف‌های هرز برای رویش در محیط‌های آلوده به فلزات سنگین و عناصر رادیواکتیو، همچنین قدرت این گیاهان در پالایش آب، خاک، آب‌های زیرزمینی و لجن می‌تواند مبنای استقرار سیستم گیاه پالائی آب با علف‌های هرز محسوب شود. لذا در این مقاله رشد‌هایدروپونیک دو گونه علف هرز Chenopodium album و Amaranthus chlorostchys به منظور پالایش پساب مورد مقایسه قرار گرفته و کارائی پالایش سزیم سنجیده شده است. در این راستا سیستم‌هایدروپونیک با استفاده از محلول هوگلند در دو بستر مایع و جامد مستقر گردید. pH، غلظت دقیق عناصر ماکرو و میکرو و نحوه استقرار بذر و گیاهچه‌ها در محلول به عنوان عوامل محدود کننده رشد گیاه، اثرات متفاوتی بر رشد یا عدم ادامه رشد گیاه داشت به نحوی که Chenopodium album در سیستم‌هایدروپونیک با بستر جامد و Amaranthus chlorostachys در صورت استقرار مناسب در سیستم‌هایدروپونیک بستر مایع، تا سطح مورد نظر رویش یافتند. سپس این دو گیاه به مدت 14 روز در معرض پالایش پساب 5/0 میلی گرم بر لیتر سزیم کلراید قرار گرفتند. کارائی پالایش آب آلوده به سزیم توسط این دو گیاه به ترتیبChenopodium album 57/7 ± 99/52 وAmaranthus chlorostachys 92/3 ± 68/41 درصد بود. این دو گونه همچنین قادر به تجمع سزیم در بخش‌های هوائی گیاه بودند و می توانند گزینه‌های مناسبی برای فرایند گیاه پالائی باشند. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      17 - انباشتگی زیستی روی و کروم در Azolla filiculoides در تالاب انزلی
      پریسا نجات خواه معنوی لیدا سلیمی شیرین ولی پور
      آزولا (Azolla filiculoides ) سرخس شناور آبزی است که در سطح کانال ها، دریاچه ها، تالاب ها و استخرها زندگی می کند. از آزولا به عنوان بیوفیلتری برای جذب فلزهای سنگین و حذف این مواد از فاضلاب های صنعتی و در مسیر ورودی آن ها به تالاب ها و رود خانه ها می توان استفاده نمود. تح چکیده کامل
      آزولا (Azolla filiculoides ) سرخس شناور آبزی است که در سطح کانال ها، دریاچه ها، تالاب ها و استخرها زندگی می کند. از آزولا به عنوان بیوفیلتری برای جذب فلزهای سنگین و حذف این مواد از فاضلاب های صنعتی و در مسیر ورودی آن ها به تالاب ها و رود خانه ها می توان استفاده نمود. تحقیق حاضردر تابستان(فصل گرم) و پائیز (فصل سرد) سال 1391 در سه منطقه در تالاب انزلی شامل دهانه پسیخان(بخش شرقی)، سیاه درویشان (بخش مرکزی) و سیاه کشیم و آبکنار (بخش غربی) انجام شده است. ریشه و برگ های آزولا به طور جداگانه مورد هضم قرار گرفته و سپس میزان غلظت کروم و روی با دقت میکروگرم بر گرم وزن خشک به وسیله دستگاه جذب اتمی کوره ای اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که میانگین غلظت فلزهای روی و کروم به ترتیب در بخش شرقی 3/13)± 84/62،±1/0714/3 ( در بخش غربی (03/22 ± 64/ 27، 1/1، ±3/1 ( و در بخش مرکزی ±23/3) 97/29 ±1/8, 33/2 ppm (بود، بنابر این بیشترین غلظت فلزهای بررسی شده به ترتیب در ناحیه شرقی، مرکزی و در نهایت غربی بدست آمد. نتایج بدست آمده بر روی نمونه های ریشه و برگ آزولا در تالاب انزلی نشان داد که در هر سه منطقه مورد بررسی غلظت کروم و روی به طور معنی داری در بافت ریشه بیشتر از بافت برگ انباشته شده بود )05/0>(P. همچنین در فصل تابستان در مقایسه با زمستان کروم و روی بیشتری در ریشه و برگ آزولا وجود داشته است. در مطالعه حاضر غلظت فلزهای کروم و روی در بافت های مورد بررسی دارای همبستگی مثبت معنی داری با دمای آب و هوا بودند ولی سایر پارامترهای محیطی همبستگی معنی داری با غلظت فلزها نداشتند. مقایسه نتایج نشان دهنده ی به طور معنی داری بالاتر بودن میزان فلز کروم در آزولای تالاب انزلی(25/2 ppm) با استاندارد WHO برای گیاه (3/1 میلی گرم در کیلوگرم) می باشد، در حالیکه روی (15/40 ppm)کمتر از حد مجاز اعلام شده توسط سازمان بهداشت جهانی برای گیاه (50 میلی گرم در کیلوگرم) بود. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      18 - تعیین غلظت جیوه، سرب، کادمیوم و آرسنیک در عضله و کبد ماهی مید (Liza klunzingeri) بندر هندیجان
      محمد ولایت زاده الهام شهری
      تحقیق حاضر به منظور تعیین غلظت فلزات جیوه، سرب، کادمیوم و آرسنیک در اندام های عضله و کبد ماهی مید استان خوزستان انجام گرفته است. در این تحقیق 18 نمونه ماهی مید از بندر هندیجان در فصل زمستان تهیه شد. تعیین غلظت فلزات به روش جذب اتمی با دستگاه Perkin Elmer 4100 صورت پذیرف چکیده کامل
      تحقیق حاضر به منظور تعیین غلظت فلزات جیوه، سرب، کادمیوم و آرسنیک در اندام های عضله و کبد ماهی مید استان خوزستان انجام گرفته است. در این تحقیق 18 نمونه ماهی مید از بندر هندیجان در فصل زمستان تهیه شد. تعیین غلظت فلزات به روش جذب اتمی با دستگاه Perkin Elmer 4100 صورت پذیرفت. میانگین طول کل و وزن ماهی مید به ترتیب 95/0±77/18 سانتی متر و 68/3±27/78 گرم بود. میانگین میزان جیوه، کادمیوم، سرب و آرسنیک در عضله ماهی مید به ترتیب 009/0±033/0، 017/0±171/0، 009/0±265/0، 008/0±092/0 میلی گرم در کیلوگرم وزن خشک بود. همچنین میزان این فلزات در کبد ماهی مید به ترتیب 009/0±052/0، 011/0±224/0، 017/0±323/0، 008/0±160/0 میلی گرم در کیلوگرم وزن خشک محاسبه شد. میزان فلزات جیوه، کادمیوم، سرب و آرسنیک در کبد ماهی مید بالاتر از عضله بود. در این تحقیق بین غلظت فلزات جیوه، کادمیوم، سرب و آرسنیک با طول و وزن ماهی مید در بافت عضله ارتباط معنی داری وجود نداشت (05/0P≥). میزان تجمع جیوه، سرب و آرسنیک در عضله ماهی مید پایین تر از حد آستانه استانداردهای جهانی سازمان بهداشت جهانی (WHO)، سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) و انجمن بهداشت ملی و تحقیقات پزشکی استرالیا (NHMRC) بود، اما غلظت کادمیوم از استاندارد انجمن بهداشت ملی و تحقیقات پزشکی استرالیا (NHMRC) بالاتر بود. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      19 - سنجش مقادیر کبالت، کروم، کادمیوم، نیکل و وانادیوم در صدف دسته چاقویی(Solen rosemaculatus) در سواحل بندرخمیر (خلیج فارس)
      لیدا سلیمی آریا اشجع اردلان مهدی سلطانی
      فلزات سنگین از جمله عناصری هستند که به دلیل خصوصیات جهش زایی و سرطان زایی اثرات بسیار خطرناکی را بر روی موجودات زنده به جا می‌گذارند. در تحقیق حاضر میزان پنج فلز سنگین (V ,Ni ,Cd ,Cr ,Co) در بافت نرم rosemaculatusSolenدر منطقۀ بندرخمیر طی دو فصل تابستان و زمستان 1389 تع چکیده کامل
      فلزات سنگین از جمله عناصری هستند که به دلیل خصوصیات جهش زایی و سرطان زایی اثرات بسیار خطرناکی را بر روی موجودات زنده به جا می‌گذارند. در تحقیق حاضر میزان پنج فلز سنگین (V ,Ni ,Cd ,Cr ,Co) در بافت نرم rosemaculatusSolenدر منطقۀ بندرخمیر طی دو فصل تابستان و زمستان 1389 تعیین گردید. بندرخمیر یکی از بنادر مهم صیادی در استان هرمزگان می‌باشد. بدین منظور نمونه‌ها با اندازه 5 تا 7 سانتی‌متر از 3 ایستگاه در منطقه جزر و مدی بندرخمیر برداشت شد. دوکفه‌ای‌ها به آزمایشگاه منتقل و پس از بیومتری، بافت نرم دوکفه‌ای‌ها جدا شده و بعد از انجام مراحل آماده سازی و هضم با استفاده از دستگاه جذب اتمی (کوره گرافیتی) میزان فلزات سنگین آن‌ها اندازه‌گیری شد. نتایج حاصله بیانگر میانگین غلظت‌ کبالت، کروم، کادمیوم و نیکل در فصول تابستان و زمستان به ترتیب کبالت (026/0075/0و 034/0083/0)، کروم (038/0100/0و 042/0142/0)، کادمیوم (017/0026/0و 009/0013/0) و نیکل (287/0984/0و 344/0104/1) میکروگرم بر گرم وزن خشک تعیین شد. غلظت وانادیوم کمتر از حد تشخیص دستگاه بود. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که مقادیر بدست آمده کمتر از حد مجاز استاندارد جهانی می‌باشد. آنالیزهای آماری نشان داد که اختلاف معنی دار در بین غلظت کروم بین ایستگاه‌های مختلفو همچنین در فصول مختلف دیده شد (05/0P <). همچنین اختلاف معنی داربین مقدار کادمیوم میان نمونه‌ها در فصول مختلف وجود دارد (05/0P <). پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      20 - آلودگی نفتی و منشا آن در رسوب و گاماروس در سواحل جنوبی دریای مازندران
      افتخار شیروانی مهدوی پریسا نجات خواه معنوی آیدا جان پرور آیدانی
      در مطالعه حاضر به بررسی میزان و نوع آلودگی نفتی در گاماروس Pantogammarus maeoticus و رسوب در سواحل جنوبی خزر در 4 ایستگاه (ساری، چالوس، انزلی، آستارا) در خرداد 1394 پرداخته شده است. نمونه های رسوبات سطحی و گاماروس از هر منطقه جمع آوری شد و به صورت منجمد به آزمایشگاه منت چکیده کامل
      در مطالعه حاضر به بررسی میزان و نوع آلودگی نفتی در گاماروس Pantogammarus maeoticus و رسوب در سواحل جنوبی خزر در 4 ایستگاه (ساری، چالوس، انزلی، آستارا) در خرداد 1394 پرداخته شده است. نمونه های رسوبات سطحی و گاماروس از هر منطقه جمع آوری شد و به صورت منجمد به آزمایشگاه منتقل شدند. برای ارزیابی میزان و نوع ترکیبات نفتی نمونه ها از دستگاه کروماتوگرافی گازی- جرمی استفاده شد. بیشترین میزان ترکیبات نفتی در گاماروس منطقه چالوس (1/0±10 ppm) بدست آمد. بر اساس نتایج تفاوت معنادار در میزان هیدروکربن ها درگاماروس در ایستگاه چالوس در مقایسه با سایر مناطق وجود داشت(05/0 >P). در میزان ترکیبات نفتی در رسوبات مناطق اختلاف معنی داری مشاهده نشد. نتایج بررسی ماهیت و منشاء آلودگی های هیدروکربن ها نشان داد که در مناطق آستارا و انزلی هیدروکربن های با جرم مولی کمتر از 20 دارای منشاء پتروژنیک بود، درحالیکه در مناطق چالوس و ساری هیدروکربن هایی با جرم مولی بیشتر از 20 بدست آمد که نشان دهنده ی منشاء بومی و انسانی آلودگی می باشد. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      21 - کاربرد نانو جاذب جدید92 GJ- اسفنج Demospongiae خلیج فارس جهت جداسازی یون منگنز
      حسین غفوریان سعیده جاویدی محمد ربانی
      در تحقیق حاضر از اسفنج رده ی Demospongiae گونه Amphimedon viridis برداشت شده از جزیره کیش در خلیج فارس به عنوان جاذب بیولوژیکی با حفره های نانو برای حذف کاتیون منگنز استفاده گردید و تأثیر پارامترهای غلظت، زمان تماس و اندازه ذره جاذب در ظرفیت جذب مورد بررسی قرارگرفت. ظرف چکیده کامل
      در تحقیق حاضر از اسفنج رده ی Demospongiae گونه Amphimedon viridis برداشت شده از جزیره کیش در خلیج فارس به عنوان جاذب بیولوژیکی با حفره های نانو برای حذف کاتیون منگنز استفاده گردید و تأثیر پارامترهای غلظت، زمان تماس و اندازه ذره جاذب در ظرفیت جذب مورد بررسی قرارگرفت. ظرفیت جذب یون منگنز در غلظت‌های10،30، 50، 300 میلی گرم بر لیتر بر روی شیکر انجام و ظرفیت‌های جذب به ترتیب 7/0، 3، 6/6، 3/80 میلی‌گرم بر گرم بدست آمد که نشان می‌داد ظرفیت جذب با افزایش غلظت افزایش می‌یابد. همچنین ظرفیت جذب یون منگنز در غلظت‌های 10، 30 ،50 میلی گرم بر لیتر در زمان تماس 1 ساعت بدون شیکر به ترتیب 2/1، 2/4، 11 و در3 ساعت به ترتیب 2/0، 6/4 و 5/14 میلی‌گرم بر گرم بود که نشان می‌داد ظرفیت جذب با افزایش زمان تماس تغییر محسوسی نمی‌یابد. ظرفیت جذب در اندازه ذره جاذب به حالت تکه ای، mesh 70 و mesh120 به ترتیب 3/80، 6/64، 2/74 میلی گرم بر گرم بدست آمد که نشان می‌داد ظرفیت جذب در حالت تکه ای بیشتر می باشد. نتایج این تحقیق نشان داد که ظرفیت جذب یون منگنز بدست آمده بوسیله اسفنج خلیج فارس 3/80 میلی‌گرم بر گرم است و نسبت به ظرفیت سایر جاذب‌های طبیعی گزارش شده در حال حاضر بالاترین ظرفیت جذب منگنز را نشان می دهد. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      22 - بررسی آلودگی انگلی ماهی کیلکای چشم درشت دریای خزر
      هادی جدّی بابا مخیر امیراقبال خواجه رحیمی
      در این پژوهش از اسفند سال 1389 تا آذر 1390 طی چهار فصل (زمستان، بهار، تابستان و پاییز) تعداد 252 عدد ماهی کیلکای چشم درشت دریای خزر از صیدگاه بابلسر، نمونه‌برداری شد. در هرفصل 63 عدد ماهی مورد بررسی قرارگرفت. چهار گونه انگل از آنها جداسازی شد. انگل‌های یافت شده عبارت بو چکیده کامل
      در این پژوهش از اسفند سال 1389 تا آذر 1390 طی چهار فصل (زمستان، بهار، تابستان و پاییز) تعداد 252 عدد ماهی کیلکای چشم درشت دریای خزر از صیدگاه بابلسر، نمونه‌برداری شد. در هرفصل 63 عدد ماهی مورد بررسی قرارگرفت. چهار گونه انگل از آنها جداسازی شد. انگل‌های یافت شده عبارت بودند از: نوزاد .sp Contracaecum، نوزاد .Anisakis sp، Bunocotyle cingulata و Pseudopentagrama symmetrica. درصد آلودگی به انگل‌های فوق طی یکسال به ترتیب6/1 ،4/0 ،2/26 و9/36 بوده و شدت آلودگی به انگل‌های فوق طی مدت بررسی به ترتیب 25/1 ،1 ،6/2 و3/10 بدست‌آمد. انگل P. symmetrica بیشترین درصد و شدت آلودگی را در میان سایر انگل‌ها داشت. پس از آن B. cingulata در رتبه بعدی قرار دارد (هر دو گونه‌ی ایـن تـرماتودها غیـر زئونوز هستنـد). انـگل‌هـای .sp Contracaecum و .Anisakis sp که نماتد بوده و زئونوز می‌باشند، از لحاظ درصد آلودگی و شدت آلودگی درمیان سایر انگل‌ها در ماهی کیلکای چشم درشت در رتبه‌های بعدی قرار داشتند. انگل‌های P. symmetrica و B. cingulata در هر4 فصل سال یافت شدند. ولی انگل Contracaecum sp. فقط درتابستان و انگل Anisakis sp. فقط در پائیز دیده شد. فصل تابستان با 9/88 درصد بیشترین و فصل زمستان با 22/22 درصد،کمترین میزان درصد آلودگی در ماهی کیلکای چشم درشت را به خود اختصاص دادند. بیشترین میزان آلودگی انگلی مربوط به لوله گوارش و پس از آن حفره بطنی و گنادها بود. باقی اندام‌های ماهیان مورد بررسی مانند: چشم، آبشش، پوست، کیسه شنا و کلیه همگی سالم و فاقدآلودگی بودند. دراین بررسی هیچ یک از انگل‌های تک یاخته شایع موجود در ماهیان یافت نشد. بنابراین از یافته‌های فوق نتیجه می‌شود که انگل‌های موجود درماهی کیلکا آسیب شدیدی به ماهیان نمیزنند و فقط باعث کاهش رشد آن‌ها شده ولی در کاهش جمعیت ماهیان کیلکا تاثیر چندانی ندارند. حتی با توجه به وجود انگل‌هایی مانند .sp Contracaecum و .Anisakis sp در این ماهی، مصرف آن‌ها باید با دقت در عمل آوری و پخت صورت گیرد. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      23 - فلزات سنگین (سرب،کادمیوم)در بافت کبد و عضله ماهی گیش خال سفیدCarangoides malabaricus در بندر عباس(استان هرمزگان)
      مهناز سادات صادقی مژگان امتیازجو مریم مطیعیان نجار
      به منظور بررسی و مقایسه میزان تجمع دو فلز سنگین سرب و کادمیوم در ماهی گیش خال سفیدCarangoides malabaricusدر آب های خلیج فارس (محدوده استان هرمزگان) طی فصل سرد ( بهمن ماه 1390 ) و فصل گرم ( مرداد ماه 1391 ) نمونه برداری از ماهی مذکور در حد فاصل بندرتیاب تا شهر بندرعباس د چکیده کامل
      به منظور بررسی و مقایسه میزان تجمع دو فلز سنگین سرب و کادمیوم در ماهی گیش خال سفیدCarangoides malabaricusدر آب های خلیج فارس (محدوده استان هرمزگان) طی فصل سرد ( بهمن ماه 1390 ) و فصل گرم ( مرداد ماه 1391 ) نمونه برداری از ماهی مذکور در حد فاصل بندرتیاب تا شهر بندرعباس در استان هرمزگان صورت پذیرفت. بعد از زیست سنجی نمونه ها، بافت های کبد و عضله جداسازی و توسط روش Microwave digestionآماده و سپس توسط دستگاه جذب اتمی کوره ای میزان تجمع فلزات سنگین فوق در بافت ها اندازه گیری گردید. براساس نتایج به دست آمده حداکثر میانگین تجمع فلزات در بافت های کبد و عضله متعلق به سرب به ترتیب با 0235/0± 1470/0 و 0125/0± 0399/0 میکروگرم بر گرم و حداقل آن در بافت های کبد و عضله متعلق به کادمیوم به ترتیب0105/0±0297/0 و0005 /0± 0036/0 میکروگرم بر گرم بود. مقایسه میانگین غلظت سرب و کادمیوم بین بافت های کبد و عضله تفاوت معنی داری را نشان می دهد (05/0P<). میانگین غلظت سرب و کادمیوم در بافت های کبد و عضله بین دو فصل تفاوت معنی داری نداشت (05/0≤P). مقایسه نتایج این تحقیق با استانداردهای جهانیWHO وEPAنشان دهنده پایین تر بودن میزان تجمع این فلزات از حد مجاز جهانی می باشد. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      24 - مطالعه و بررسی برخی از پارامترهای اثرگذار محیطی بر آزادسازی کادمیوم از پسماندهای الکترونیکی در محیط‌های آبی
      هومن بهمن پور مژگان زعیم‌دار مرضیه رحیمی
      پسماندهای الکترونیکی و الکتریکی انواعی از پسماندهای ویژه می‌باشند که قطعات اصلی آن‌ها شامل خازن، ترانزیستور، آی.سی، مدارات الکترونیکی، قطعات کاتدی و آندی بوده و دارای خاصیت سمیت، بیماری‌زایی و پایایی در محیط پیرامون و حتی در پیکره جانداران، خورندگی تاسیسات و تجهیزات و م چکیده کامل
      پسماندهای الکترونیکی و الکتریکی انواعی از پسماندهای ویژه می‌باشند که قطعات اصلی آن‌ها شامل خازن، ترانزیستور، آی.سی، مدارات الکترونیکی، قطعات کاتدی و آندی بوده و دارای خاصیت سمیت، بیماری‌زایی و پایایی در محیط پیرامون و حتی در پیکره جانداران، خورندگی تاسیسات و تجهیزات و مشابه آن می‌باشند.بر این اساس، هدف از این تحقیق بررسی و شناسایی عوامل موثر در آزادسازی این فلزات و اختصاصاً عنصر کادمیوم در محیط پیرامون می‌باشد. جهت بررسی این موضوع تاثیر عوامل مختلف مانند دما، pH، ترکیبات هامیک و زمان بر روی آزادسازی عنصر کادمیوم از اینگونه پسماندها به محیط‌های آبی مورد مطالعه قرار گرفته است. بدین منظور قطعات انتخابی آنالیز گردیده و مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج بیانگر آن بوده است که در محیط آبی،‌ میزان نفوذ کادمیوم در pH بسیار اسیدی و بسیار قلیایی میزان آزادسازی افزایش می‌یابد. همچنین؛ در محیط آبی، افزایش دما سبب افزایش میزان نفوذ عنصر کادمیوم در محیط می‌گردد و اثر پارامتر زمان تماس نیز متناسب با تغییرات pH متغیر می‌باشد. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      25 - مقایسه نتایج دو مدل عددی سه بعدی پیش بینی حرکت لکه نفت ناشی از ریزش اتفاقی در تنگه سنگاپور
      شهلا حبیبی واحد زنجانی
      در این مقاله، مدل عددی سه بعدی پیش بینی حرکت نفت ناشی از حادثه اتفاقی در تنگه سنگاپور معرفی شده، سپس نتایج این مدل با نتایج مدلی که توسط چائو و همکاران اجرا شده است، مورد مقایسه قرار گرفته است. مدل عددی معرفی شده سابقاً برای حرکت میعانات گازی ناشی از ریزش اتفاقی در منطق چکیده کامل
      در این مقاله، مدل عددی سه بعدی پیش بینی حرکت نفت ناشی از حادثه اتفاقی در تنگه سنگاپور معرفی شده، سپس نتایج این مدل با نتایج مدلی که توسط چائو و همکاران اجرا شده است، مورد مقایسه قرار گرفته است. مدل عددی معرفی شده سابقاً برای حرکت میعانات گازی ناشی از ریزش اتفاقی در منطقه دریایی عسلویه اجرا شده که بر اساس حل معادلات حاکم ناویر استوکس و پیوستگی شبیه سازی شده است. برای حل معادله فرا رفت در مدل، از الگوریتم بالا سوی وزن دار ترابرد مثبت معین چند بعدی( MPDATA) به کار رفته است. اساس این الگوریتم، طرحواره ساده پاد جریانسو است، که در آن از مفهوم سرعت پاد پخش برای تعدیل اثر پخش موجود در طرحواره استفاده می‌شود. مقایسه نتایج دو مدل سازگاری خوبی را نشان می دهد که صحت سنجی خوبی برای مدل معرفی شده، می باشد. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      26 - بررسی غلظت سرب در رسوب و شکم پا Euchelus asper در سواحل صخره ای جزیره کیش
      ساناز بنی هاشمی مهرناز بنی اعمام
      آب های خلیج فارس به شدت تحت تاٌثیر تعداد زیادی از آلاینده های نشاٌت گرفته از منابعی نظیر تخلیه مستقیم یا غیر مستقیم آلاینده های زمینی و فاضلاب ها قرار دارد. هر ساله میلیون ها تن فاضلاب صنعتی به درون آب های کم عمق خلیج فارس تخلیه می شود و محیط زیست در بسیاری از نواحی صنع چکیده کامل
      آب های خلیج فارس به شدت تحت تاٌثیر تعداد زیادی از آلاینده های نشاٌت گرفته از منابعی نظیر تخلیه مستقیم یا غیر مستقیم آلاینده های زمینی و فاضلاب ها قرار دارد. هر ساله میلیون ها تن فاضلاب صنعتی به درون آب های کم عمق خلیج فارس تخلیه می شود و محیط زیست در بسیاری از نواحی صنعتی و شهری بسیاری از کشورها را آلوده می نماید. هدف از تحقیق حاضر، بررسی میزان تجمع فلز سنگین سرب در آب، رسوب، بافت نرم و سخت شکم پا Euchelus asper در چهار ایستگاه تعیین شده در سواحل صخره ای جزیره کیش در دو فصل زمستان و تابستان 1392 می باشد. سرب موجود در نمونه ها پس از آماده سازی و هضم شیمیایی توسط دستگاه جذب اتمی مجهز به کوره گرافیتی مدل 4100مورد سنجش قرار گرفت. میزان تجمع فلز سرب در دو فصل زمستان و تابستان در هر چهار ایستگاه به ترتیب در بافت نرمppb 57/2،ppb 02/2، بافت سخت، ppb 28/2، ppb 1/10 ، رسوب ppb 23/2 ، ppb 1/73 و آب غیر قابل تشخیص بدست آمد. میزان سرب در فصل زمستان به طور معنی داری از فصل تابستان در شکم پا و رسوب بیشتر بود. تجمع سرب در بافت نرم شکم پا به طور معنی داری بیشتر از پوسته و رسوب بود. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      27 - بررسی خصوصیات فیزیکی وشیمیایی آب ترازه کشتی ها وآب دریا پیرامون پایانه پتروشیمی خارک، خلیج فارس
      عادل تنگستانی بهروز امرایی غلامرضا دلبر
      امروزه مهم ترین مسئله در آلودگی زیست محیطی آب های سرزمینی، آلودگی بوسیله آب ترازه کشتی ها می باشد. براساس تقسیم بندی سازمان جهانی دریانوردی، جزیره خارک از جمله مناطق مورد تهدید در جهان به شمار می رود. با توجه به حجم عملیات بارگیری محصولات در پایانه پتروشیمی خارک، این پا چکیده کامل
      امروزه مهم ترین مسئله در آلودگی زیست محیطی آب های سرزمینی، آلودگی بوسیله آب ترازه کشتی ها می باشد. براساس تقسیم بندی سازمان جهانی دریانوردی، جزیره خارک از جمله مناطق مورد تهدید در جهان به شمار می رود. با توجه به حجم عملیات بارگیری محصولات در پایانه پتروشیمی خارک، این پایانه نیز متاثر از موضوع اشاره شده می باشد. در این پژوهش نمونه های گرفته شده از آب دریا در محدوده پایانه پتروشیمی خارک و نمونه های از آب ترازه مخازن کشتی های وارده به پایانه خارک در چهار فصل سال 1394 مطالعه شده است. پارامترهای دما، اسیدیته و بازی محلول، اکسیژن محلول، شوری، هدایت الکتریکی، مجموع مواد جامد محلول، مجموع مواد جامد معلق، قلیائیت، یون کلراید، سختی کل، سولفات، سیلیس، فسفات درآزمایشگاه پتروشیمی خارک مورد سنجش قرار گرفت. در آب ترازه، یون کلراید در بازه 19100 تا 24300 و یون سولفات در بازه 2100 تا 3340 میلی گرم بر لیتر مشاهده شد. یون فسفات در هیچ یک از نمونه های آب ترازه و آب های پیرامون جزیره خارک شناسایی نشد. درآب های پیرامون جزیره خارک یون کلراید با غلظت های 2100 تا 23217 میلی گرم بر لیتر و یون سولفات در بازه 2370 تا 3100 میلی گرم بر لیتر مشاهده شد. نتایح نشان داد که وجود آنیون و کاتیون در آب ترازه، تعادل فیزیکی وشیمیایی آب های منطقه را برهم زده و زمینه استرس برای موجودات زنده را فراهم می نماید. براساس نتایج تغییرات خاصیت اسیدی و بازی محلول در حال حاضر به عنوان خطر جدی و آنی مطرح نیست. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      28 - ارزیابی ریسک محیط زیستی سد شفارود گیلان درمرحله ساختمانی با استفاده از روش های تصمیم گیری چند شاخصه
      سحر رضایان سیدعلی جوزی نسرین مرادی مجد
      سد شفارود در 27 کیلومتری شهر هشتپر در استان گیلان واقع است.بهمنظور شناسایی مخاطرات زیست محیطی ناشی از ساخت و ساز این سد آلاینده های آب های سطحی و زیر زمینی و هوا مورد سنجش قرار گرفت و با استانداردها مقایسه شد. ارزیابی ریسک زیست محیطی مرحله ساختمانی این سد نیز پسازشناسای چکیده کامل
      سد شفارود در 27 کیلومتری شهر هشتپر در استان گیلان واقع است.بهمنظور شناسایی مخاطرات زیست محیطی ناشی از ساخت و ساز این سد آلاینده های آب های سطحی و زیر زمینی و هوا مورد سنجش قرار گرفت و با استانداردها مقایسه شد. ارزیابی ریسک زیست محیطی مرحله ساختمانی این سد نیز پسازشناساییفعالیتهای سدومحیطزیستتحت تاثیر آنباتوجهبهشدتاثر، احتمالوقوعوپیامدهایاحتمالیمواجههآنبرانسان، محیطزیستوتجهیزات با استفاده از روش های تصمیم گیری چند شاخصه منتخب شامل روش های TOPSIS فازی و AHP به انجام رسید. بدین منظور کار شناساییریسک ها درقالبروشدلفیبهانجامرسید.در ادامه عواملمولدریسکدرقالبرویدادهایطبیعی، بیوفیزیکیوانسانیطبقهبندیگردیدند. بابهکارگیریروش هایتصمیمگیریچندشاخصه، ابتدادرقالبروش TOPSIS وبهکمکنرمافزار EXCEL، کاراولویتبندیعواملمولدریسکبهانجامرسید. جهتاولویتبندیریسک‌هابراساساهمیت،از فرآیندتحلیلسلسلهمراتبی و ازطریقواردکردنمقادیرترجیحاتبهنرمافزار Expert Choice اقدامگردید. درروش TOPSIS عاملخاکبرداریوخاکریزی و عواملحفاریوانفجاربهترتیبباوزن‌های 771/3 ،981/2، 851/2 بهعنوانرتبههایاولتاسوممعرفیگردید. همچنیندرروشAHP،عاملخاکبرداریوخاکریزیباوزننهایی 897/0، اولویتاولوعواملحفاریوانفجارنیز،باوزن‌های نهایی 694/0 و 677/0، اولویت‌هایدوموسومراکسبکردند. در ادامهراهکارهاییجهتکنترلو کاهش ریسک های شناسایی شده ارائهگردید. مرطوب نگه داشتن مرتب خاکریزها و تولید غبار کمتر در حین تخلیه بار، حداقل جابجایی خاک در فصول بارندگی و جلوگیری از برداشت مصالح قرضه از بستر و حاشیه رودخانه به عنوان مهمترین اقدامات اصلاحی معرفی می شوند. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      29 - سنجش فلزات نیکل و وانادیم در بافت های ماهی شورت نقره ای (Sillago sihama) و یلی خط کمانی (Terapon jarbua) درحوضه جنوبی جزیره قشم
      افتخار شیروانی مهدوی
      تحقیق حاضر به منظور سنجش فلزات نیکل و وانادیم در بافتهای ماهی شورت نقره ای(Sillago sihama) و یلی خط کمانی (Terapon jarbua) در جزیره قشم در مهر ماه 1394 انجام گرفت. تعداد 24 عدد ماهی از هر دو گونه صید شده به صورت تصادفی از حوضه جنوبی جزیره قشم انتخاب گردید. پس از بیومتری چکیده کامل
      تحقیق حاضر به منظور سنجش فلزات نیکل و وانادیم در بافتهای ماهی شورت نقره ای(Sillago sihama) و یلی خط کمانی (Terapon jarbua) در جزیره قشم در مهر ماه 1394 انجام گرفت. تعداد 24 عدد ماهی از هر دو گونه صید شده به صورت تصادفی از حوضه جنوبی جزیره قشم انتخاب گردید. پس از بیومتری نمونه ها، بافت های عضله، پوست و کبد جدا شده و به روش هضم تر مورد هضم شیمیایی قرار گرفت. برای سنجش میزان فلزات سنگین در نمونه ها از دستگاه ICP-0ES مدل Liberty RL استفاده گردید. بر اساس نتایج به دست آمده کمترین میزان فلز نیکل در ماهی شورت نقره ای و یلی خط کمانی در بافت عضله ( 643 میکرو گرم در کیلوگرم و582 میکروگرم در کیلوگرم) و بیشترین مقدار آن در بافت کبد( 5513 میکروگرم در کیلوگرم و 2674 میکروگرم در کیلوگرم) بوده و نیز کمترین میزان فلز وانادیم در بافت عضله ( 100 میکرو گرم در کیلوگرم) و بیشترین مقدار آن در بافت کبد( 752 میکروگرم در کیلوگرم و 411 میکروگرم در کیلوگرم) می باشد. میانگین میزان فلزات نیکل و وانادیم در بافت های هر دو گونه ماهی دارای ترتیب کبد >پوست >عضله است. مقایسه میزان فلزات در بافت های ماهی شورت نقره ای و یلی خط کمانی بیانگر عدم تفاوت معنادار در هر سه بافت می باشد (05/0≥P). همچنین اگر چه میانگین فلزات مورد بررسی در بافت های عضله و پوست ماهی یلی خط کمانی بیشتر از ماهی شورت می باشد، مقایسه بافت های دو گونه ماهی در مورد جذب فلزات نیکل و وانادیم، دارای عدم تفاوت معنادار در سطح اطمینان 95% می باشد. به منظور بررسی سلامت مصرف ماهیان مورد بررسی، مقایسه میزان فلزات در بافت ها با استاندارد WHO (نیکل380 میکروگرم در کیلوگرم و وانادیم 500میکروگرم در کیلوگرم )انجام شد که بیانگر عدم تفاوت معنادار میزان فلزات اندازه گیری شده با استاندارد مذکور می باشد (05/0≥P). بر این اساس و نیز محاسبه حد مجاز مصرف روزانه بر اساس استاندارد EPA در ماهی های مورد بررسی سلامت آن ها از نظر دو فلز نیکل و وانادیم برای مصرف تایید می گردد. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      30 - بررسی تجمع زیستی رسوبی و تعیین مقادیر فلزات سنگین Ni و V در دو کفه‌ای cygnea Anodont و رسوبات تالاب انزلی
      لیدا سلیمی شهلا جمیلی پیمان اقتصادی عراقی عباسعلی مطلبی مححمد ربانی
      تالاب انزلی یک تالاب بین المللی در شمال ایران بوده و دارای شرایط اکوسیستمی ویژه برای پرورش و رشد انواع آبزیان می‌باشد. بنابراین پایش آن بسیار اهمیت دارد. در حال حاضر این تالاب در معرض تهدید آلاینده‌های نفتی و فلزات سنگین موجود در پسابهای صنعتی حوزه آبریز قرار دارد. با ت چکیده کامل
      تالاب انزلی یک تالاب بین المللی در شمال ایران بوده و دارای شرایط اکوسیستمی ویژه برای پرورش و رشد انواع آبزیان می‌باشد. بنابراین پایش آن بسیار اهمیت دارد. در حال حاضر این تالاب در معرض تهدید آلاینده‌های نفتی و فلزات سنگین موجود در پسابهای صنعتی حوزه آبریز قرار دارد. با توجه به امکان  انتقال آلودگیهایی نظیر فلزات سنگین از طریق زنجیره غذایی، همراه با افزایش غلظت این آلاینده‌ها(Bioaccumulation)، مصرف آبزیان آلوده تالاب توسط انسان می‌تواند خطرات جدی را به همراه داشته باشد. در این پروژه نسبت به تعیین آلاینده‌های نیکل و وانادیوم که دو فلز سنگین شاخص آلودگی نفتی هستند اقدام شد. نمونه‌برداری از رسوب و یکی از گونه‌های بومی تالاب انزلی یعنی دوکفه‌ای cygnea  Anodont در ایستگاه‌های موسوم به (ماهروزه و سلکه) و در دو فصل خشک و مرطوب (اواخر خرداد  و اواخر شهریورماه) سال 1389 صورت گرفت،  نمونه‌ها به آزمایشگاه منتقل و بعد از آماده‌سازی و انجام آنالیزهای شیمیایی با استفاده از روش جذب اتمی، فلزات سنگین Ni و V در آنها تعیین‌گردید. نتایج نشان داد که مقدار وانادیوم در بافت نرم دوکفه ای و رسوب، به ترتیب در محدوده حداقل و حداکثر 3243/0 میکروگرم در گرم    ND(not detected)-و 9603/306 -  2.1796 میکروگرم در گرم  بوده و غلظت نیکل در بافت نرم و رسوب به ترتیب در محدوده حداقل و حداکثر 3351/1 – 0231/0 میکروگرم در گرم و  5326/19 – 4949/0 میکروگرم در گرم بود. مشاهده می‌شود که مقادیر نیکل و وانادیوم در رسوب پایین بوده و حتی غلظت نیکل در محدوده ERL هم قرار ندارد در مورد وانادیوم چونERL و ERM برای آن تعریف نشده نمی توان در این خصوص قضاوت کرد.  فاکتور تجمع زیستی رسوبی (BASF)  نیز در خصوص نیکل و وانادیوم کمتر از یک بود، و این امر حاکی از آن است که انتقال این دو عنصر از رسوب به بدن دوکفه ای بالا نبوده و در بافت نرم آنودونت مقدار آن‌ها پایین است. نتایج آماری هم )با استفاده از نرم‌افزار (SPSS 13 نشان داد بین مقادیر نیکل در نمونه آنودونت‌های ایستگاه ماهروزه، در خرداد و شهریور ماه اختلاف معنی داری وجود داشت(50/0 P >). همچنین اختلاف معنی داری در میزان وانادیوم تعیین شده در نمونه آنودونت و رسوب ماهروزه در شهریور ماه دیده شد. علاوه بر آن اختلاف معنی داری در میزان وانادیوم تعیین شده در  نمونه آنودونت و رسوب سلکه هم در شهریور ماه وجود داشت)05/0 (P پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      31 - کیفیت آب رودخانه ی درکه با تاکید برخصوصیات فیزیکی و شیمیایی آن
      فرشته فریور رضوان موسوی ندوشن فریبرز دولتشاهی سید محمد تقی ساداتی پور
      واقع شدن رودخانه درکه در شمال شهر تهران(یکی از پرجمعیت ترین شهرهای جهان) و بزرگترین قطب صنعتی ایران، باعث شده است که این رودخانه در معرض انواع آلودگی ها قرار گیرد. هدف این مطالعه بررسی کیفیت آب رودخانه ی درکه در رابطه با مصارف آشامیدنی ̜و کشاورزی است. بدین منظور از آب ر چکیده کامل
      واقع شدن رودخانه درکه در شمال شهر تهران(یکی از پرجمعیت ترین شهرهای جهان) و بزرگترین قطب صنعتی ایران، باعث شده است که این رودخانه در معرض انواع آلودگی ها قرار گیرد. هدف این مطالعه بررسی کیفیت آب رودخانه ی درکه در رابطه با مصارف آشامیدنی ̜و کشاورزی است. بدین منظور از آب رودخانه در دو فصل تابستان و پاییز سال 1389 در 12 ایستگاه حدفاصل شاه نشین تا پل شهرک آزمایش نمونه برداری شد و یک نمونه نیز از برف واقع در ارتفاعات توچال به عنوان شاهد برداشته شد. در این تحقیق خواص فیزیکی و شیمیایی آب شامل دما و قلیائیت کل، قلیائیت فنلی، سختی کلpH , EC,DO,BOD,COD,TDS, Ca2+,Mg2+,Na1+ ,CO2,HCO3-,Fe+2 ,Cl-,CO32-,-,PO43-, SO42-اندازه گیری گردید. بررسی آزمایش های انجام شده و مقایسه پارامترهای کیفیت آب با استانداردهای جهانی نشان می دهد که آب رودخانه تنها در بخش چشمه درکه قابل شرب بوده و در سایر ایستگاه ها از کیفیت شرب خارج می شود، اما برای مصارف صنعتی و کشاورزی مناسب و برای مصرف آشامیدنی حتما باید تصفیه گردد. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      32 - بررسی نیکل و وانادیوم در رسوب و گاماروس در استان گیلان
      گلناز میرزاپور افتخار شیروانی مهدوی لیندا یادگاریان
      این مطالعه به بررسی فلزات سنگین نیکل و وانادیوم، در رسوب و گاماروس در استان گیلان پرداخته است. نمونه برداری از 5 ایستگاه در استان گیلان در فصل بهار سال 1395 از رسوبات سطحی و گاماروس غالب انجام گرفت. ارزیابی فلزسنگین نیکل و وانادیوم با دستگاه ICP انجام شد. یافته ها با چکیده کامل
      این مطالعه به بررسی فلزات سنگین نیکل و وانادیوم، در رسوب و گاماروس در استان گیلان پرداخته است. نمونه برداری از 5 ایستگاه در استان گیلان در فصل بهار سال 1395 از رسوبات سطحی و گاماروس غالب انجام گرفت. ارزیابی فلزسنگین نیکل و وانادیوم با دستگاه ICP انجام شد. یافته ها با استفاده از تحلیل واریانس یکطرفه و آزمون تکمیلی دانکن بررسی گردید. نتایج نشان داد که میزان وانادیوم در رسوب و گاماروس بیشتر از نیکل بود و تجمع بیشتری از هر دو فلز در بخش غربی استان( منطقه رودسر) در مقایسه با بخش شرقی مشاهده شد. همبستگی معنی داری بین پارامترهای محیطی و میزان فلزات وجود نداشت. براساس معادله رگرسیون ارتباط مثبت ضعیفی بین میزان نیکل و وانادیوم در رسوب و گاماروس بدست آمد که معنی دار نبود. در مقایسه با استاندارد (2004) NOAA میزان نیکل و وانادیوم در رسوبات سواحل استان گیلان بیشتر نبوده و در محدوده مجاز قرار دارد. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      33 - ارزیابی و تعیین مقادیر فلزات سنگین روی، نیکل و کادمیم و تعیین پارامترهای فیزیکی و شیمیایی در آب رودخانه شاطره (جنوب غرب تهران)
      راضیه خانپور زارنجی لیدا سلیمی مریم قانع
      رودخانه ها یکی از منابع آبی مهم می باشند و کاربردهای گسترده ای دارند. فلزات سنگین از عوامل مهم آلودگی منابع آبی به شمار می روند. از طرفی ورود این آلاینده ها به رودخانه ها موجب تغییرات فیزیکی و شیمیایی در آنها می شود. از این رو شناخت این فلزات و شناخت پارامترها و روند تغ چکیده کامل
      رودخانه ها یکی از منابع آبی مهم می باشند و کاربردهای گسترده ای دارند. فلزات سنگین از عوامل مهم آلودگی منابع آبی به شمار می روند. از طرفی ورود این آلاینده ها به رودخانه ها موجب تغییرات فیزیکی و شیمیایی در آنها می شود. از این رو شناخت این فلزات و شناخت پارامترها و روند تغییرات آنها امری ضروری است. این تحقیق با هدف تعیین پارامترهای فیزیکی و شیمیایی(دما، pH، اکسیژن محلول، EC) و سنجش و اندازه گیری مقدار فلزات روی، نیکل و کادمیم در رودخانه شاطره (که آب آن در آبیاری مزارع کشاورزی استفاده می شود) واقع در جنوب غربی تهران انجام گرفته است. نمونه برداری در اواخر اسفند 1392 در 3 ایستگاه (قبل از پل شاطره، منطقه صنعتی و منطقه کشاورزی) با 3 بار تکرار انجام شد. میانگین دمای آب رودخانه 25/8 درجه سانتی گراد، میانگین اکسیژن محلول 3/8 میزان pH در محدوده 02/8 و میانگین مقدار EC 32/493 میکروزیمنس بر سانتی متر بود. میانگین مقدار فلزات سنگین روی، نیکل و کادمیم به ترتیب برابر 4206/0 ، 135/38، 180/39 میکرو گرم بر لیتر بوده، میانگین آنالیز واریانس مقادیر فلزات روی، نیکل و کادمیم نشانگر آن است که ایستگاه ها دارای تفاوت معنی داری با هم هستند(05/0>P). براساس استاندارد سازمان حفاظت محیط زیست، پارامترهای اندازه گیری شده در تحقیق حاضر در حد قابل قبولی هستند. غلطت فلز روی در هر 3 ایستگاه در حد استاندارد بود در حالیکه مقدار فلز سنگین نیکل و کادمیم در هر 3 ایستگاه بیش از حد مجاز استاندارد بوده است. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      34 - تعیین فلزات سنگین آرسنیک، سلنیم، وانادیم ، مولیبدن، جیوه، نیکل، کادمیوم ، سرب و آهن در بافت عضله اردک ماهی) ( Esox lucius تالاب انزلی
      لیدا سلیمی علی مهدی نیا پریسا حسنی شفیق
      تالاب انزلی جز تالاب های حفاظت شده بین المللی و از جمله تالاب های ارزشمند جنوب غربی دریای خزر است که به دلیل شرایط خاص اکولوژیک، اقتصادی، اجتماعی و تنوع گونه های مختلف گیاهان و جانوران آبزی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. با توجه به ورود پساب ها و آلاینده های مختلف از جم چکیده کامل
      تالاب انزلی جز تالاب های حفاظت شده بین المللی و از جمله تالاب های ارزشمند جنوب غربی دریای خزر است که به دلیل شرایط خاص اکولوژیک، اقتصادی، اجتماعی و تنوع گونه های مختلف گیاهان و جانوران آبزی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. با توجه به ورود پساب ها و آلاینده های مختلف از جمله فلزات سنگین به این تالاب و وجود گونه های خوراکی در این منطقه، در این تحقیق میزان برخی فلزات سنگین (As،Se،Mo،V،Hg،Ni،Cd،Pb،Fe) عضله اردک ماهی Esox lucius تالاب انزلی مورد بررسی قرار گرفت. نمونه برداری از سه ایستگاه آبکنار، سیاه درویشان و کومه آقاجانی در اوایل شهریور ماه (فصل خشک) و دومین مرحله نمونه برداری در آبان ماه (فصل بارندگی) سال 1389 صورت پذیرفت. درهرفصل9 نمونه ماهی صید شده و به آزمایشگاه انتقال داده شد.به منظور هضم و سنجش فلزات سنگین از فریز درایر استفاده شده و سپس توسط دستگاه جذب اتمی کوره گرافیتی ( (Spectrometer Atomic Absorption میزان فلزات سنگین قرائت شد. بیشترین مقدار غلظت جیوه، نیکل، سلنیم، روی، آلومینیم و آهن در فصل تابستان و مس در فصل زمستان مشاهده شد. بیشترین مقدار جیوه، نیکل ، روی و آلومینیوم در ایستگاه آب کنار، بیشترین مقدار سلنیم در ایستگاه سیاه درویشان، بیشترین مقدار مس و آهن در ایستگاه کومه آقاجانی مشاهده شد ولی مقادیر فلزات مولیبدن، کادمیوم ، وانادیوم و سرب در هر سه ایستگاه تفاوتی نداشت. آنالیزهای آماری این تحقیق با استفاده از نرم افزارSPSS مدل17 انجام گرفت. آزمون همبستگی پیرسون، همبستگی مثبت قوی معنی داری را میان دما و میزان فلز آهن نشان داد )05/0< ,P 83/0= (rتنها اختلاف معنادار در فلز آهن در فصل تابستان و زمستان مشاهده شد) 05/0< ,p16= ,df 016/0 = (P. تنها تفاوت معنادار در مقدار غلظت فلزات سنگین بین ایستگاه های مختلف در مقدار جیوه بین ایستگاه های آب کنار و کومه آقاجانی مشاهده شد(5/0= (P و در مقدار سایر غلظت فلزات در ایستگاه های مختلف تفاوت معنا داری مشاهده نشد)05/0 <P) . در این مطالعه میزان کادمیوم و نیکل در نمونه عضله ماهیان مورد مطالعه بالا بوده و می بایست آن را به عنوان یک هشدار جدی در نظر گرفت. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      35 - ارزیابی میزان فلزات سنگین (مس، روی و سرب) در بافت عضله ماهی سوف حاجی طرخان (Perca fluviatilis) در تالاب امیرکلایه و بررسی ارتباط آن با عوامل بیومتریک
      ژاله خوشخو حسین خارا هادی بابائی مریم پدرام ژرف
      در این مطالعه غلظت فلزهای سنگین مس، روی و سرب در بافت عضله ماهی سوف حاجی طرخان در تالاب امیر کلایه در زمستان 1389 و بهار 1390 اندازه گیری و با حد مجاز استانداردهای جهانی مقایسه شد. پس از آماده سازی و هضم نمونه ها، غلظت فلزهای مس، روی و سرب توسط دستگاه جذب اتمی، مدل SHIM چکیده کامل
      در این مطالعه غلظت فلزهای سنگین مس، روی و سرب در بافت عضله ماهی سوف حاجی طرخان در تالاب امیر کلایه در زمستان 1389 و بهار 1390 اندازه گیری و با حد مجاز استانداردهای جهانی مقایسه شد. پس از آماده سازی و هضم نمونه ها، غلظت فلزهای مس، روی و سرب توسط دستگاه جذب اتمی، مدل SHIMADZU AA/680 اندازه گیری شد. میانگین غلظت مس، روی و سرب در بافت عضله ماهی به ترتیب برابر 03/0±475/0، 22/0±88/1 و 04/0±28/0 میکروگرم بر گرم وزن خشک بود. نتایج حاصل از تحلیل آماری نشان داد همبستگی مثبت بین وزن و طول کل ماهی با مقدار (مس و روی) در بافت عضله وجود دارد(05/0P<)، اما بین میزان تجمع فلز سرب و سه عامل (وزن، طول کل و سن) همبستگی وجود نداشت (05/0<P). همچنین بین دو فصل در میزان عنصر سرب اختلاف معنی دار مشاهده شد(05/0P<). نتیجه این تحقیق نشان داد که میزان غلظت فلزهای سنگین (مس، روی و سرب) در بافت عضله این ماهی کمتر از استانداردهای جهانی بوده و برای مصرف خوراکی مناسب است. برای آنالیز داده ها از نرم افزارSPSS 13 استفاده شد. جهت بررسی آماری فلزات موجود در بافت ماهیان از آزمون Independents-Sample T test در سطح 5 درصد استفاده گردید. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      36 - ارزیابی ویژگی های هیدروژئوشیمی منابع آب زیرزمینی منطقه شمال دشت قزوین
      بابک طالبی نوشین سجادی ترانه شارمد
      در سال های اخیر منابع آب های زیرزمینی به علت کمبود بارش و آب های سطحی به یکی از مهم ترین منابع طبیعی تبدیل شده است. در این مطالعه به بررسی تاثیر زمین شناسی و فعالیت های کشاورزی منطقه بر روی منابع آب زیرزمینی منطقه شمال دشت قزوین پرداخته شده است. در تحقیق حاضر پارامترهای چکیده کامل
      در سال های اخیر منابع آب های زیرزمینی به علت کمبود بارش و آب های سطحی به یکی از مهم ترین منابع طبیعی تبدیل شده است. در این مطالعه به بررسی تاثیر زمین شناسی و فعالیت های کشاورزی منطقه بر روی منابع آب زیرزمینی منطقه شمال دشت قزوین پرداخته شده است. در تحقیق حاضر پارامترهای کیفی 17 عدد چاه نمونه برداری شده در سال 1392، مورد بررسی قرار گرفته است. ابتدا به تاثیر زمین شناسی منطقه بر روی نمونه های آب زیرزمینی با استفاده از تعیین تیپ آب و شاخص اشباع (SI) کانی های مختلف پرداخته شد و پس از آن با استفاده از آنالیز رگرسیون خطی تاثیر عوامل انسانی بر منابع آب زیرزمینی شمال دشت قزوین مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بیانگر آن است که از سمت غرب به شرق در منطقه مورد مطالعه، انحلال کانی ها رو به افزایش است و یون های سدیم، بیکربنات و سولفات یون های غالب منطقه هستند که بیشتر در اثر انحلال هالیت، ژیپس و کربنات به آب های زیرزمینی افزوده می شوند. نتایج آنالیز رگرسیون خطی بیانگر آن است که همبستگی بالای نیترات، سولفات، کلر و پتاسیم با کل جامدات محلول (TDS) نشان دهنده تاثیر فعالیت های کشاورزی منطقه بر روی آب زیرزمینی است. فعالیت های کشاورزی در منطقه سبب افزایش غلظت نیترات گردیده و در قسمت های غربی (ppm 335) و شرقی (ppm 103) میزان نیترات از استاندارد وضع شده سازمان جهانی بهداشت ((WHO در سال 2011 (ppm50) برای آب شرب بالاتر بود. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      37 - فلزات سنگین (نیکل و وانادیوم) در عضله و کبد ماهی گیش خال سفید (malabaricus (Carangoiedes در دو فصل تابستان و زمستان در بندر عباس، خلیج فارس
      ماریس قندچی مهناز سادات صادقی مژگان امتیازجو نوشین سجادی
      تحقیق حاضر در دو فصل گرم و سرد سال1390 و1391 برای تعیین غلظت دو فلز V و Ni در بافت عضله و کبد ماهی گیش خال سفید((Carangoiedes malabaricusصید شده از محدوده بندر عباس انجام شد. نمونه ها بیومتری و توزین شده و بافت عضله و کبد جدا گردید. سپس غلظت نیکل و وانادیوم به وسیله دست چکیده کامل
      تحقیق حاضر در دو فصل گرم و سرد سال1390 و1391 برای تعیین غلظت دو فلز V و Ni در بافت عضله و کبد ماهی گیش خال سفید((Carangoiedes malabaricusصید شده از محدوده بندر عباس انجام شد. نمونه ها بیومتری و توزین شده و بافت عضله و کبد جدا گردید. سپس غلظت نیکل و وانادیوم به وسیله دستگاه جذب اتمی کوره اندازه گیری شد. بر اساس نتایج به دست آمده در کل سال میانگین غلظت های نیکل و وانادیوم در کبد 027/0±265/0 و 0075/0±0566/0 ،و در عضله 0387/0±2011/0 و0170/0± 0898/0 میکروگرم بر گرم وزن خشک به دست آمد. همچنین به تفکیک در فصل زمستان میانگین غلظت نیکل و وانادیوم در کبد 0422/0±2552/0 و 0116/0±0712/0، و در عضله 0710/0±2791/0 و 0273/0±1435/0 و در تایستان به ترتیب در کبد 0356/0±2748/0 و 0084/0±0419/0، و در عضله 0169/0±1232/0 و 0070/0±0361/0 میکروگرم بر گرم وزن خشک به دست آمد. میانگین غلظت نیکل در بافت های کبد و عضله ماهی گیش خال سفید تفاوت معنی داری داشت (05/0>p) در حالیکه میانگین غلظت وانادیوم در دو بافت کبد و عضله تفاوت معنی داری را نشان نداد(05/0<p). از مقایسه نتایج با حد مجاز سازمان های WHO و EPA پائین بودن غلظت این فلزات نتیجه گیری شد. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      38 - بررسی اثرات فلز روی (Zn) بر برخی شاخص‌های خونی ماهی فیتوفاگ (Hypophthalmichthys molitrix)
      مهزاد شکوری سورنا ابدالی حسین نگارستان علی حلاجیان
      هدف از این تحقیق بررسی اثرات سمی فلز روی بر شاخص‌های خونی ماهی فیتوفاگ می‌باشد. پس از سازگارسازی نمونه‌های ماهی، تعداد 135عدد ماهی فیتوفاگ پرورشی با طول متوسط 1±13سانتی متر و وزن متوسط 10±50 گرم در گروه شاهد و تیمارهای 5 و 10 میلی گرم در لیتر نیترات روی Zn چکیده کامل
      هدف از این تحقیق بررسی اثرات سمی فلز روی بر شاخص‌های خونی ماهی فیتوفاگ می‌باشد. پس از سازگارسازی نمونه‌های ماهی، تعداد 135عدد ماهی فیتوفاگ پرورشی با طول متوسط 1±13سانتی متر و وزن متوسط 10±50 گرم در گروه شاهد و تیمارهای 5 و 10 میلی گرم در لیتر نیترات روی Zn(NO3)2، در 9 دستگاه آکواریوم هر یک به ظرفیت 90 لیتر قرار داده شدند. نمونه‌برداری خون از سیاهرگ دمی، 3 عدد ماهی از هر آکواریوم (هر تیمار با 3 تکرار)، به صورت کاملا تصادفی هر 12 ساعت یکبار تا 96 ساعت صورت گرفت. نتایج نشان داد که درصد هماتوکریت Hematocrit ( (HTCاز 4/3±3/24 درصد در تیمار شاهد به طور معنی داری به 4/4±3/38 درصد در24 ساعت در غلظت 10 میلی گرم در لیتر افزایش یافت(05/0>P). و حداکثر میزان آن در غلظت 5 میلی گرم در لیتر در 96 ساعت برابر با 3/2± 3/43 درصد بود که نسبت به شاهد افزایش معنی داری نشان داد(05/0>P). حجم متوسط سلولی (MCV) Mean cell volium از 3/5±1/108 فمتولیتر در تیمار شاهد افزایش معنی داری به 1±1/444 فمتولیتر در تیمار 96 ساعت در غلظت 10 میلی گرم در لیتر نشان داد(05/0>P). و حداکثر میزان آن در غلظت 5 میلی گرم در لیتر در 96 ساعت به 4/157±5/33 فمتولیتر رسید. میانگین هموگلوبین یاخته قرمزMedial cell hemoglobin MCH)) از( 6/20±6/302 گرم در دسی لیتر) در تیمار شاهد به (30±9/858 گرم در دسی لیتر) در تیمار 96 ساعت در غلظت 10 میلی گرم در لیتر افزایش یافت(05/0>P). و در 96 ساعت در غلظت 5 میلی گرم در لیتر برابر با (5/195±4/608 گرم در دسی لیتر) مشاهده شد که اختلاف معنی داری با شاهد و دوز 10 میلی گرم در لیتر نشان نداد(05/0P>). تعداد گلبولهای سفید( WBC)White blood cell ابتدا کاهش و در 96 ساعت بطور معنی داری افزایش یافت(05/0>P). بطوریکه حداقل میزان آن در تیمار 5 میلی گرم در لیتر در 72 ساعت برابر با (1258±4000 عدد در هر میلی متر مکعب خون) و حداکثر میزان آن برابر (4500±65500 عدد در هر میلی متر مکعب خون) در تیمار با غلظت 5 میلی گرم در لیتر در زمان 96 ساعت بود. تعداد گلبولهای قرمز Red blood cell (RBC)از (1/2169741 ± 2236667 عدد در هر میلی متر مکعب خون) درتیمار شاهد، به (5/28867±700000 عدد در هر میلی متر مکعب خون) در 96 ساعت در غلظت 10 میلی گرم در لیتر کاهش یافتند (05/0>P). بطوریکه در 12 ساعت در تیمار 5 میلی گرم در لیتر برابر با (7/55075 ±1540000 عدد در هر میلی متر مکعب خون)،که با شاهد و غلظت 10 میلی گرم در لیتر اختلاف معنی داری مشاهده نشد(05/0P>). با توجه به نتایج بدست آمده پارامترهای خونی فاکتورهای حساس در پایش سمیت روی و استرس ناشی از آن خصوصأ در غلظتهای حاد(کشنده) می‌باشد. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      39 - بررسی شاخص های محیط زیستی پساب خروجی صنایع فولاد مبارکه اصفهان
      بهرام صدری لنبانی رکسانا موگویی مرتضی کاشفی الاصل
      شهر اصفهان به علت آلودگی زیاد زیست‌محیطی، محدودیت منابع آب شیرین و وجود دو مجتمع بزرگ ذوب‌آهن و صنایع فولاد مبارکه، از نظر مدیریت تصفیه پساب بسیار مورد توجه می‌باشد. در پژوهش حاضر، طی یک مطالعه توصیفی تحلیلی، 12 نمونه از پساب خروجی صنایع فولاد مبارکه در 12 ماه سال 1392 چکیده کامل
      شهر اصفهان به علت آلودگی زیاد زیست‌محیطی، محدودیت منابع آب شیرین و وجود دو مجتمع بزرگ ذوب‌آهن و صنایع فولاد مبارکه، از نظر مدیریت تصفیه پساب بسیار مورد توجه می‌باشد. در پژوهش حاضر، طی یک مطالعه توصیفی تحلیلی، 12 نمونه از پساب خروجی صنایع فولاد مبارکه در 12 ماه سال 1392 مورد بررسی قرارگرفتهو سطح آلاینده‌ها ارزیابی شده است. نتایج با سطح مجاز آلاینده‌ها که از استانداردهای ضوابط زیست‌محیطی تدوین شده توسط معاونت برنامه‌ریزی و راهبردی رئیس‌جمهور برگرفته شده است، مقایسه گردید. برابر نتایج از 12 نمونه بررسی شده، سطح pH (در دو مورد)، BOD (در دو مورد)، سطح آهن (در 3 مورد)، سطح منگنز(در 4 مورد)، فسفات(در 4 مورد)، نیترات(در3 مورد) و ذرات معلق جامد (در 2 مورد) بالاتر از حد مجاز بود. در حالی که BOD5 و دما در نمونه بررسی‌شده مربوط به تمامی ماه‌ها در حد مجاز بود. با توجه به اینکه تعداد قابل‌توجهی از نمونه‌های بررسی‌شده بیش ‌از حد مجاز بودند، استفاده از پساب خروجی برای مصارف کشاورزی با شرایط فعلی مجاز نمی باشد. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      40 - بررسی انباشت برخی از فلزات سنگین و ارزیابی ریسک سلامت در بافت عضله دو گونه از ماهیان تجاری سفید (Rutilus frisii kutum) و کفال پوزه باریک (Liza saliens) دریای خزر
      رضا پورغلام حسن نصرالله زاده ساروی مریم رضایی سید ابراهیم واردی
      این تحقیق درسال 1387 انجام گردید. 40 نمونه ماهی سفید از تعاونی پره فرح آباد ساری و 22 نمونه کفال پوزه باریک از حوزه جنوب شرقی دریای خزر جمع آوری گردید. آماده سازی نمونه های ماهی با روش استاندارد انجام شد. نمونه ها با دستگاه جذب اتمی (مدل Thermo, M5) آنالیزگردید. نتایج ن چکیده کامل
      این تحقیق درسال 1387 انجام گردید. 40 نمونه ماهی سفید از تعاونی پره فرح آباد ساری و 22 نمونه کفال پوزه باریک از حوزه جنوب شرقی دریای خزر جمع آوری گردید. آماده سازی نمونه های ماهی با روش استاندارد انجام شد. نمونه ها با دستگاه جذب اتمی (مدل Thermo, M5) آنالیزگردید. نتایج نشان داد که فلز روی با مقدار3/196±3/415 میکروگرم بر گرم وزن خشک بالاترین مقدار را در عضله ماهی کفال دارا بود. علاوه برآن فلز مس با مقدار 85/10 ± 042/11 ، نیکل41/0 ± 84/0 ، سرب 63/2 ± 67/2، کادمیم63/0±07/1 و جیوه30/1± 16/0 میکروگرم بر گرم وزن خشک نیز درماهی کفال سنجش شدند. در ماهی سفید مقدار روی باید میزان مقدار40/0± 46/0 ، مس 0132/0 ± 007/0 و جیوه26/1 ± 75/0 میکروگرم بر گرم وزن خشک سنجش شدند. غلظت این فلزات در عضله دو گونه ماهی سفید و کفال کمتر از حد استاندارد های مختلف دنیا برآورد شد. بررسی آزمون همبستگی جیوه و روی نشان داد که برهمکنشی این دو فلز در بافت عضله ماهی سفید منفی و معنی دار (28/0-=r ) است. این همبستگی نشان می‌دهد که با افزایش غلظت فلز ضروری روی از سمیت فلز غیر ضروری جیوه کاسته می‌شود. نتایج این مطالعه بر اساس محاسبه برآورد سیبل خطر (THQ) نشان داد که نسبت دوز تعیین شده آلاینده به سطح دوز مرجع برای تمام فلزات در افراد بزرگسال و خردسال کمتر از واحد(THQ<1) بوده است.به این ترتیب، مصرف ماهیان سفید و کفال پوزه باریک با حداکثر سرانه 6 کیلوگرم در سال احتمالاخطرآشکاری برای سلامت افراد بزرگسال و خردسال بوجود نمی آورد. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      41 - بررسی و استفاده از اسفنج (رده Demospongiae) به منظور جذب ترکیبات شیمیایی از نمونه های آبی
      شقایق دهداری محمد ربانی نوشین سجادی
      در تحقیق حاضر به منظور بررسی و کاربرد ویژگی های طبیعی جذب ترکیبات شیمیایی توسط آبزیان، از اسفنج Amphimedon vividas ، رده Demospongiae صید شده از جزیره کیش در خلیج فارس به عنوان جاذب طبیعی استفاده شد و درصد جذب آلاینده های شیمیایی مورد بررسی قرار گرفت. در مطالعه حاضر جدا چکیده کامل
      در تحقیق حاضر به منظور بررسی و کاربرد ویژگی های طبیعی جذب ترکیبات شیمیایی توسط آبزیان، از اسفنج Amphimedon vividas ، رده Demospongiae صید شده از جزیره کیش در خلیج فارس به عنوان جاذب طبیعی استفاده شد و درصد جذب آلاینده های شیمیایی مورد بررسی قرار گرفت. در مطالعه حاضر جداسازی و شناسایی ترکیبات طبیعی غیر قطبی و نیمه قطبی در ساختار اسفنج و عصاره حاصل از آن انجام شد. با توجه به ترکیبات به دست آمده مشاهده شد که ساختار اسفنج، بیشتر متشکل از ترکیبات نیمه قطبی و غیرقطبی می باشد. بنابراین حلال های مورد استفاده نظیر کلروفرم، دی کلرومتان و دی اتیل اتر بر اساس قطبیت خود و نیز ترکیب شیمیایی نرمال هگزان، در نظر گرفته شد و میزان جذب مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد، اسفنج در حلال دی اتیل اتر و نرمال هگزان به میزان 8/ 81 درصد جذب داشته است. ترکیب استخراج شده از عصاره این حلال، 7,6,1-تری متیل نفتالن بود و می توان نتیجه گرفت این اسفنج با توجه به ساختار اصلی خود، درصد بالاتری از ترکیبات غیرقطبی را جذب می نماید. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      42 - بررسی و تعیین میزان فلزات(Mo، Cu، Hgو As) درآب و رسوب رودخانه ارس در محدوده استان آذربایجان شرقی
      محمود رامین حسن نصراله زاده ساروی مسطوره دوستدار حمید قاسمی نیما پوررنگ مهرناز بنی اعمام
      این مطالعه به کیفیت آب رودخانه ارس براساس برخی فلزات (مولیبدن، مس، آرسنیک و جیوه) در چهار ایستگاه (از شهرستان جلفا تا 25 کیلومتر بعد از مرز نوردوز) طی چهار فصل در سال 95-1394 پرداخته است. برای این منظور تعداد 32 نمونه آب و رسوبات سطحی جمع آوری شد. میزان فلزها در نمونه ه چکیده کامل
      این مطالعه به کیفیت آب رودخانه ارس براساس برخی فلزات (مولیبدن، مس، آرسنیک و جیوه) در چهار ایستگاه (از شهرستان جلفا تا 25 کیلومتر بعد از مرز نوردوز) طی چهار فصل در سال 95-1394 پرداخته است. برای این منظور تعداد 32 نمونه آب و رسوبات سطحی جمع آوری شد. میزان فلزها در نمونه های آب و رسوبات پس از آماده سازی (استخراج و عمل هضم) بوسیله دستگاه جذب اتمی اندازه‌گیری گردید. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که تغییرات غلظت فلزات مولیبدن، مس، جیوه و آرسنیک در آب به ترتیب برابر 01/23-10/0، 0/40-0/3، 81/0-02/0، 6/104-7/23 میکروگرم بر لیتر (ppb) و رسوبات رودخانه ارس 6/111-1/0، 5/482-5/17، 145/0-0001/0، 6/303-8/46 میکروگرم بر گرم وزن خشک می باشد. نتایج نشان می دهد که آب رودخانه ارس بر طبق میانگین غلظت عنصر مس در کلاس III (آلودگی متوسط) قرار دارد. غلظت عنصر مولیبدن آب در بیشتر فصول کمتر از حد مجاز بود. آب رودخانه ارس بر طبق میانگین غلظت عنصر جیوه و آرسنیک به ترتیب در کلاس IV وII قرار گرفته است. حداکثر غلظت عنصر مولیبدن و مس در رسوبات در تمام فصول در ایستگاه های 3 و 4 ثبت گردید که احتمالا به دلیل تخلیه فاضلاب های معادن حاوی مولیبدن، طلا و سایر فلزات کشور ارمنستان در ایستگاه 3 بوده است. غلظت آرسنیک در رسوبات از استانداردهای بین المللی مانند WHO بیشتر بوده است اما غلظت جیوه کمتر ثبت گردید. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      43 - تعیین وضعیت تروفی دریاچه گهر با استفاده از شاخص TLI
      منیر غیاث آبادی رضوان موسوی ندوشن سید محمد رضا فاطمی سید علی جوزی
      دریاچه گهر تنها دریاچه مرتفع کوهستانی ایران به فرم دانه تسبیحی(Paternoster) با منشاء یخچالی می باشد. تحقیق حاضر برای اولین بار با هدف تعیین وضعیت تروفی دریاچه گهر با استفاده از شاخص TLI صورت پذیرفت. این پژوهش به مدت یک سال از اردیبهشت ماه 1389 لغایت اردیبهشت ماه 1390 با چکیده کامل
      دریاچه گهر تنها دریاچه مرتفع کوهستانی ایران به فرم دانه تسبیحی(Paternoster) با منشاء یخچالی می باشد. تحقیق حاضر برای اولین بار با هدف تعیین وضعیت تروفی دریاچه گهر با استفاده از شاخص TLI صورت پذیرفت. این پژوهش به مدت یک سال از اردیبهشت ماه 1389 لغایت اردیبهشت ماه 1390 با نمونه برداری ماهانه در دوره بدون یخبندان از دو دریاچه گهر بزرگ و گهر کوچک انجام شد. نمونه برداری از لایه سطحی آب(عمق 5/0متری) در دو ایستگاه، یکی در ناحیه مرکزی دریاچه گهر بزرگ و دیگری در حاشیه دریاچه گهر کوچک انجام پذیرفت. پارامترهای اندازه گیری شده به منظور تعیین تروفی دریاچه شامل کلروفیل a، عمق شفافیت، نیترات کل و فسفات کل بودند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای آماری Excel و SPSS استفاده شد. بر اساس نتایج بدست آمده در دریاچه کوچک، میانگین غلظت کلروفیلa برابر 96/2میکروگرم در لیتر، نیترات کل برابر 801میکروگرم درلیتر و فسفات کل برابر 3/25میکروگرم درلیتر و در دریاچه بزرگ، میانگین مقدار کلروفیلa برابر 6/1میکروگرم درلیتر، نیترات کل برابر 5/976میکروگرم درلیتر، فسفات کل برابر 2/24میکروگرم در لیتر و عمق شفافیت 8/6 متر محاسبه گردید. در بررسی ماهانه، بر اساس شاخص TLI دریاچه گهر بزرگ در وضعیت مزوتروف و دریاچه گهر کوچک در وضعیت یوتروف قرار داشت. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      44 - بررسی میزان تجمع کادمیوم و سرب در بافت خوراکی ماهی سفید در تالاب انزلی
      علی اصغر خانی پور مینا سیف زاده مینا احمدی قربان زارع گشتی
      این تحقیق با هدف بررسی مقدار تجمع فلزات سنگین سرب و کادمیوم در بافت خوراکی ماهی سفید تالاب انزلی و مقایسه آن با استانداردهای جهانی FAO وFDA انجام شده است. ماهی سفید از مناطق غرب، مرکزی و شرق تالاب انزلی توسط صیادان محلی صید شدند. پس از هضم، میزان تجمع عناصر سنگین با است چکیده کامل
      این تحقیق با هدف بررسی مقدار تجمع فلزات سنگین سرب و کادمیوم در بافت خوراکی ماهی سفید تالاب انزلی و مقایسه آن با استانداردهای جهانی FAO وFDA انجام شده است. ماهی سفید از مناطق غرب، مرکزی و شرق تالاب انزلی توسط صیادان محلی صید شدند. پس از هضم، میزان تجمع عناصر سنگین با استفاده از روشجذب اتمی شعله ای اندازه گیری شد. میانگین غلظت فلز کادمیوم در ماهی سفید تالاب مرکزی 05/0، در تالاب غرب 03/0 و در تالاب شرق 03/0وزن خشک بود. مقدار این فلز در نواحی مختلف تالاب با هم تفاوت معنی داری نداشت(05/0 P≥).میانگین غلظت فلز سرب در ماهی سفید تالاب غرب 33/0، مرکزی3 5/0 و شرق 41/0 وزن خشک بود. فلز سرب در نواحی مختلف تالاب در مقایسه با هم تفاوت معنی داری نداشت(05/0 P≥).. سرب در ماهی سفید تالاب مرکزی افزایش معنی دار در مقایسه با استاندارد خوارو بار جهانی نشان نداد (05/0 P≥).همینطور کادمیوم در ماهی سفید این ناحیه از تالاب در محدوده مجاز استانداردهای جهانی بود. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      45 - اندازه گیری و مدل سازی فلزات سنگین(Ni, Pb, Cd, Co, Hg ) در رسوبات ساحلی منطقه عسلویه (خلیج نایبند)
      ابراهیم قاضی مرتضی کاشفی الاصل
      این تحقیق به منظور بررسی میزان تجمع فلزات سنگین و محاسبه میزان آلودگی رسوبات بستر در اثر فعالیت های عظیم صنعتی در منطقه عسلویه انجام شده است. آب های منطقه عسلویه در خلیج فارس به دلیل موقعیت استثنائی خود که محل احداث تعداد زیادی پالایشگاه گاز و کارخانه های پتروشیمی است، چکیده کامل
      این تحقیق به منظور بررسی میزان تجمع فلزات سنگین و محاسبه میزان آلودگی رسوبات بستر در اثر فعالیت های عظیم صنعتی در منطقه عسلویه انجام شده است. آب های منطقه عسلویه در خلیج فارس به دلیل موقعیت استثنائی خود که محل احداث تعداد زیادی پالایشگاه گاز و کارخانه های پتروشیمی است، به طور مستقیم و غیر مستقیم در معرض ورود آلاینده های مختلف آلی و معدنی قرار دارد. با توجه به موقعیت منطقه، این مطالعه در شهریور ماه سال 1392 در 10 ایستگاه برای بررسی آلودگی ناشی از فلزات سنگین کبالت، کادمیوم، سرب ، نیکل و جیوه انجام شد. با استفاده از نمونه بردار گراپ مدل اکمن رسوبات برداشته شده و پس از هضم به وسیله دستگاه جذب اتمی کوره ای غلظت فلزها ارزیابی شد. در ادامه داده های بدست آمده با استفاده از منطق فازی مدل سازی شدند. مقایسه نتایج حاصل از مدلسازی با داده های حاصل از اندازه گیری آزمایشگاهی، مبین کارایی مناسب منطق فازی برای پیش بینی مقادیر غلظت فلزات سنگین می باشد. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      46 - بررسی غلظت فلزات سنگین (سرب، مس و کادمیوم) در گاماروس Pontogammarus maeoticus در سواحل جنوب غربی دریای خزر حد فاصل رامسر تا انزلی
      کامبیز خاکسار حسین نگارستان علی ماشینچیان مرادی
      هدف از انجام این بررسی تعیین میزان آلودگی گاماروس گونه Pontogammarus maeoticus به سرب، مس و کادمیوم در سواحل جنوب غربی دریای خزر در حدفاصل رامسر تا بندر انزلی بود. نمونه برداری در بهار و تابستان از 3 ایستگاه با سه تکرار با استفاده از توری با قطر چشمه 1 میلیمتر انجام و ب چکیده کامل
      هدف از انجام این بررسی تعیین میزان آلودگی گاماروس گونه Pontogammarus maeoticus به سرب، مس و کادمیوم در سواحل جنوب غربی دریای خزر در حدفاصل رامسر تا بندر انزلی بود. نمونه برداری در بهار و تابستان از 3 ایستگاه با سه تکرار با استفاده از توری با قطر چشمه 1 میلیمتر انجام و بعد از انتقال به آزمایشگاه با جذب اتمی غلظت فلزات سنگین اندازه گیری شد. رسم نمودارها با نرم افزار Excel انجام و برای بررسی معنی داری تفاوت غلظت فلزات سنگین با نرم افزار SPSS آزمون تجزیه واریانس یک طرفه و تست LSD انجام گردید. میانگین غلظت سرب، مس و کادمیوم به ترتیب 02/1، 61/95 و 81/0 میکروگرم بر گرم در بهار و 46/1، 91/93 و 74/0 در تابستان بود. مقایسه نتایج تحقیق حاضر با استاندارد آمریکا (جدول 5) نشان داد که میزان غلظت فلز مس در گاماروس مورد بررسی در دو فصل در همه ایستگاه ها در حد مجاز بود (جدول 3). غلظت کادمیوم در گاماروس گونه P. maeoticus از نظر استاندارد اتحادیه اروپا برای شاه میگوی خوراکی (ppm 50/0) در حد مجاز نبود؛ در حالی که از نظر سایر استانداردهای اتحادیه اروپا، آمریکا و استرالیا میزان این فلز در وضعیت مجاز بود. فلز سرب در گاماروس از نظر استاندارد سرپایان خوراکی اتحادیه اروپا و استاندارد ماهی استرالیا در حد مجاز نبود ولی از نظر استاندارد آمریکا و استاندارد مربوط به دوکفه ایهای خوراکی اتحادیه اروپا و نیز استاندارد مربوط به نرمتنان خوراکی استرالیا سرب در حد مجاز بود. باید توجه داشت که این فلز در بهار در انزلی در حد کمی قرار داشت و از نظر همه استانداردها به استثناء ماهی در استاندارد استرالیا در حد قابل قبول قرار داشت. باتوجه به نتایج تحقیق و استانداردهای بیان شده از سوی سازمان های بین المللی برای تجمع فلزات در بدن جانوران، وضعیت سرب و کادمیوم در بدن این گونه گاماروس نگران کننده می باشد. به ویژه آنکه بچه ماهیان اقتصادی نظیر ماهی سفید و کفال از این گاماروس تغدیه می کنند. در صورت انتقال و تجمع این فلزات سنگین در بدن ماهیان سفید و کفال این موضوع می تواند یک زنگ خطر محسوب شود، از این نظر بررسی نحوه انتقال این دو فلز به بدن ماهی ها و نیز جلوگیری از آلودگی دریای خزر به فلزات سنگین ضروری به نظر می رسد. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      47 - بررسی توانایی گونهHelianthus annuus در پالایش کادمیوم از آب
      میترا عمادی رکسانا موگوئی مهدی برقعی
      گیاه پالائی تکنیک استفاده از خانواده های مختلف گیاهی در پالایش یا کنترل انواع مختلف آلودگی شامل فلزات سنگین از محیط آبی و خشکی است. درتحقیق حاضر کارایی گیاه HelianthusannuusL. در پالایش محلول کادمیوم مورد آزمایش قرار گرفت. آزمایش با تکنیک گیاه پالایی در طرح بلوک های کام چکیده کامل
      گیاه پالائی تکنیک استفاده از خانواده های مختلف گیاهی در پالایش یا کنترل انواع مختلف آلودگی شامل فلزات سنگین از محیط آبی و خشکی است. درتحقیق حاضر کارایی گیاه HelianthusannuusL. در پالایش محلول کادمیوم مورد آزمایش قرار گرفت. آزمایش با تکنیک گیاه پالایی در طرح بلوک های کاملا تصادفی با 01/0 < Pبا 3 تکرار و 1 شاهد طراحی و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SAS استفاده شد. هر ظرف شامل 3 گیاه بود و نمونه های گیاه در معرض جذب کادمیوم از محلول نیترات کادمیوم با دو غلظت متفاوت(2 و 10میلی‌گرم در لیتر) به مدت پانزده روز قرار گرفتند. غلظت ها با دستگاه جذب اتمی(Variance Spectra AA-55B) در طی عملیات مورد پالایش قرار گرفتند. بر اساس نتایج، به ترتیب 10/22 ± 53/70 درصد و 12/1 ± 26/92 درصد از یون های کادمیوم از محلول جذب شد. همچنین با افزایش غلظت کادمیوم در محلول کارائی پالایش افزایش یافت. چون فلزات سنگین نظیر کادمیوم از آلاینده های اصلی محیط زیست محسوب شده و اثرات سمی بر همه ارگانیسم های زنده دارند، گیاه پالائی می تواند یک روش سازگار با محیط زیست درپالایش پساب تلقی شود. هدف از این تحقیق تعیین کارایی گیاه HelianthusannuusL. در پالایش محلول های حاوی کادمیوم بود و لذا با توجه به نتایج بدست آمده گونه ی HelianthusannuusL. گزینه مناسبی برای کاربرد در روش گیاه پالائی و پالایش محلول های آلوده به کادمیوم به شمار می رود. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      48 - ارزیابی سلامت اکولوژیک خورهای بندرعباس از طریق شاخص زیستی BOPA
      جاوید جهانداری رضوان موسوی ندوشن سید محمد رضا فاطمی محمد صدیق مرتضوی
      پژوهشحاضر با هدف ارزیابی سلامت اکولوژیک خورهای سورو، آبی و شیلات در شهر بندر عباس و در دو فصل گرم و سرد سال 1390در 9 ایستگاه انجام شد. نمونه برداریبامغزه گیر با قطر cm12انجامگرفت و با استفاده از الک 5/0 میلی متری کف زیان شستشو و جدا شدند. بر اساس نتایج بدست آمدهدر میان چکیده کامل
      پژوهشحاضر با هدف ارزیابی سلامت اکولوژیک خورهای سورو، آبی و شیلات در شهر بندر عباس و در دو فصل گرم و سرد سال 1390در 9 ایستگاه انجام شد. نمونه برداریبامغزه گیر با قطر cm12انجامگرفت و با استفاده از الک 5/0 میلی متری کف زیان شستشو و جدا شدند. بر اساس نتایج بدست آمدهدر میان گروه های ماکروبنتوزی، کرم های پرتار با 7/54 درصد بیشترین فراوانی را در سه خور مورد بررسی داشتند. با تطبیق نتایج حاصل از شاخص زیستیBOPA(Bentic Opportunistic Polychaete and Amphipoda) که بر مبنای نسبتدو گروه پرتاران و دوجورپایان (آمفی پودا) صورت پذیرفت، آنالیز مقادیر BOPA نشان داد خور سورو از نظر سطح آلودگی و استرس های محیطی در حد ضعیف قرار دارد، بالاترین حد شاخص BOPA در میان تمامی خورها، مربوط به خور شیلات و به میزان 58/1 محاسبه گردید، این امر نشان دهنده شرایط ضعیف و بد اکولوژیک این خور است. کمترین مقدار شاخص به میزان 736/0 مربوط به خور آبی بود، که نمایانگر وضعیت اکولوژیک نامناسب است اما در مقایسه بین سه خور مورد مطالعه بهترین وضعیت اکولوژیک را داشت. در مجموع وبراساسدرجهآلودگی سه خور مورد مطالعه در شرایط اکولوژیک نامناسب و تحت تاثیر درجات مختلف آلودگی و استرس های شدید محیطی ارزیابی گردیدند. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      49 - شناسایی و بررسی کفزیان بی‌مهره بزرگ رودخانه کلارود مازندران به عنوان شاخص کیفی آب رودخانه
      مریم شاپوری عبدالرحیم وثوقی ماِِِئده بابازاده صابر وطن دوست
      در این تحقیق به بررسی کیفیت آب رودخانه کلارود بابل با استفاده از شناسایی جامعه بی مهرگان کفزی در سطح خانواده پرداخته شده است و نتایج این بررسی با شاخص دیگری به نام نسبت EPT به شیرونومیده مقایسه گردید. این مطالعه به صورت فصلی و به مدت یک سال در شش ایستگاه انجام گرفت. کفز چکیده کامل
      در این تحقیق به بررسی کیفیت آب رودخانه کلارود بابل با استفاده از شناسایی جامعه بی مهرگان کفزی در سطح خانواده پرداخته شده است و نتایج این بررسی با شاخص دیگری به نام نسبت EPT به شیرونومیده مقایسه گردید. این مطالعه به صورت فصلی و به مدت یک سال در شش ایستگاه انجام گرفت. کفزیان رودخانه از دو شاخه بندپایان و کرم های پهن شامل 4 رده 8 راسته و 11 خانواده بودند که حداکثر تنوع و تراکم در فصل بهار و حداقل تنوع و تراکم در فصل تابستان در تمام ایستگاه ها ملاحظه گردید. همچنین ایستگاه های بالادست رودخانه و ابتدای شهر بابل به ترتیب دارای بیشترین و کمترین تنوع بودند. در نتایج آنالیز آماری بین متغیرهای فیزیکی و هیدرولوژیکی مورد مطالعه با یکدیگر در فصول مختلف ارتباط های معنی دار بیشتری نسبت به ایستگاه های مورد مطالعه مشاهده شد (05/0< P). بررسی تغییرات شاخص HFBI طی دوره بررسی یک ساله نشان داد که حداقل این شاخص در فصل پاییز سال 1389 با میانگین 99/3 بوده و حداکثر در فصل بهار سال 1390 با میانگین 62/4 و میانگین کل در دوره تحقیق 33/4 بوده است. کیفیت آب رودخانه بر اساس راهنمای کیفی آب هیلسنهوف برای مقادیر مختلف آلودگی آلی، در بالادست دارای شرایط خوب تا متوسط (احتمال وجود آلودگی آلی در حد جزیی) و در میان دست و پایین دست با شرایط خوب ارزیابی شد. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      50 - ارزیابی ریسک زیست محیطی بهره برداری از دریاچه منطقه 22 شهرداری تهران با استفاده از روش تصمیم گیری چند شاخصه (MADM)
      مریم حیدری سحر رضایان رویا نزاکتی
      دریاچه مصنوعی شهدای خلیج فارس در منطقه 22 واقع در شمال غرب تهران، با حجم 10 میلیون متر مکعب، مساحت 224 هکتار و عمق متوسط 10 متر به عنوان بزرگترین دریاچه انسان ساخت ایران محسوب می گردد. این مطالعه به ارزیابی ریسک های زیست محیطی ناشی از دریاچه شهدای خلیج فارس در فاز بهره چکیده کامل
      دریاچه مصنوعی شهدای خلیج فارس در منطقه 22 واقع در شمال غرب تهران، با حجم 10 میلیون متر مکعب، مساحت 224 هکتار و عمق متوسط 10 متر به عنوان بزرگترین دریاچه انسان ساخت ایران محسوب می گردد. این مطالعه به ارزیابی ریسک های زیست محیطی ناشی از دریاچه شهدای خلیج فارس در فاز بهره برداری با استفاده از روش تصمیم گیری چند شاخصه MADM پرداخته است. بدین منظور ابتدا ریسک های ناشی از بهره برداری با استفاده از روش پرسش نامه و تحلیل روش TOPSIS و همچنین نرم افزار SPSS انتخاب شدند، روش تلفیقی TOPSISو AHPبه طبقه بندی و تعیین اولویت های ریسک زیست محیطی ناشی از بهره برداری دریاچه کمک می کند. در روش تحلیل سلسله مراتبی پس از ایجاد ساختار سلسله مراتبی ریسک های ناشی از دریاچه خلیج فارس، ماتریس های مقایسه زوجی برای مقایسه دو به دو هر یک از معیار ها وگزینه ها نسبت به یکدیگر تشکیل شده است. در نهایت از نرم افزار Expert Choice برای تعیین احتمال وقوع هر ریسک استفاده گردید .یکی از روش های مناسب ارزیابی ریسک که در بسیاری از ارزیابی ها در مدیریت کیفیت و ریسک استفاده می شود تکنیک FMEA است. در این تحقیق نیز به منظور تعیین شدت وگستره آلودگی و همچنین محاسبه مقدار عددی ریسک از روش تجزیه و تحلیل عوامل شکست و تاثیر آن بر محیط زیست (EFMEA)استفاده گردید .بر اساس نتایج بدست آمده مشخص شد که در محیط فیزیکی و شیمایی تاثیر بر آب زیرزمینی و سپس رسوبگذاری به عنوان مهم ترین ریسک و در بخش بیولوژیک، افزایش مواد غذایی و بعد از آن رشد و تجمع حشرات به عنوان مهم ترین ریسک مطرح می باشند. پرونده مقاله