میزان شیوع و الگوی مقاومت آنتی‌بیوتیکی لیستریا مونوسیتوژنز در پنیرهای کوزه‌ای مصرفی شهرستان ارومیه

عباسی‌نژاد, بهرام; نیریز نقدهی, مسلم; طاهر طلاتپه, نقی

کد مقاله : 517040 بازدید : 137 صفحه: 27 - 34

نوع مقاله: پژوهشی

میزان شیوع و الگوی مقاومت آنتی‌بیوتیکی لیستریا مونوسیتوژنز در پنیرهای کوزه‌ای مصرفی شهرستان ارومیه

محورهای موضوعی : علوم و صنایع غذایی

بهرام عباسی‌نژاد ¹ , مسلم نیریز نقدهی ² , نقی طاهر طلاتپه ³

1 - - فارغ التحصیل دکترای حرفه‌ای دامپزشکی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران
2 - استادیار گروه بهداشت و کنترل کیفی مواد غذایی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران
3 - استادیار گروه میکروب‌شناسی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران.

تاریخ دریافت : 1392/11/19 تاریخ پذیرش : 1394/04/02 تاریخ انتشار : 1394/03/01

کلید واژه: لیستریا مونوسیتوژنز, الگوی مقاومت آنتی‌بیوتیکی, پنیر کوزه‌ای, شهرستان ارومیه,

چکیده مقاله :

پنیر کوزه‌ای از پنیرهای محلی سنتی مناطق آذربایجان و کردستان ایران است و دارای مصارف فراوانی در بین مردمان این مناطق می‌باشد. لیستریا مونوسیتوژنز از اجرام بیماری‌زا با منشأ غذایی بوده و به‌دلیل رشد در دمای یخچالی حائز اهمیت فراوانی در سلامت عمومی می‌باشد. در تحقیق حاضر، میزان شیوع لیستریا مونوسیتوژنز در پنیرهای کوزه‌ای مصرفی شهرستان ارومیه و نیز حساسیت ضد‌میکربی جدایه‌ها بررسی شدند. تعداد 100 نمونه پنیر کوزه‌ای در بهار سال 92 به‌صورت تصادفی از فروشگاه‌های شیر شهرستان ارومیه جمع‌آوری شدند. ابتدا نمونه‌ها در آبگوشت غنی‌سازی انتخابی ال-پالکام با مکمل کشت داده شدند. سپس نمونه‌های غنی‌سازی شده به محیط جامد انتخابی پالکام با مکمل منتقل شدند. برای تأیید و شناسایی گونه لیستریا، آزمایش‌های بیوشیمیایی اختصاصی انجام گرفت. در مرحله بعد، حساسیت ضد‌میکروبی جدایه‌های لیستریا مونوسیتوژنز به روش انتشار دیسک و با استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های پنی‌سیلین، کلرامفنیکل، سفتریاکسون، اریترومایسین، تتراسایکلین و جنتامایسین تعیین گردیدند. از میان 100 نمونه پنیر کوزه‌ای مورد آزمایش، از 3 نمونه لیستریا مونوسیتوژنز جداسازی شد. نتایج آنتی‌بیوگرام نشان داد که تمامی جدایه‌های لیستریا مونوسیتوژنز نسبت به آنتی‌بیوتیک‌های مورد آزمایش حساس می‌باشند. با این وجود، آنتی‌بیوتیک‌های تتراسیکلین، پنی‌سیلین و اریترومایسین قطر هاله مهاری بیشتری نسبت به سایرین نشان دادند. گرچه میزان شیوع لیستریا مونوسیتوژنز در پنیرهای کوزه‌ای مصرفی شهرستان ارومیه پایین می‌باشد، ولی با توجه به اهمیت باکتری از نظر بیماری‌زایی برای انسان و رشد در شرایط یخچالی، تولید و عرضه بهداشتی این نوع پنیرها پیشنهاد می‌گردد.

چکیده انگلیسی:

Koozeh cheese is of the local traditional cheeses of Azerbaijan and Kurdistan areas of Iran, and this cheese has high consumption among the people of these regions. Listeria monocytogenes is a food borne pathogen, and because of its growth at refrigeration temperatures has great concern in public health. In the present research, prevalence rate of L. monocytogenes in Koozeh cheeses of Urmia retails was surveyed. Moreover, antimicrobial susceptibility of the isolates was studied. One hundred samples of Koozeh cheese were collected randomly from Urmia retails in the spring of 2013. Samples were cultured in L-PALCAM Listeria selective enrichment broth with supplement. The enriched samples were transferred to PALCAM Listeria selective agar with antibiotics. For the identification of Listeria species, specific biochemical tests were performed. Antibiotic susceptibility of L. monocytogenes isolates was determined by disk diffusion method using penicillin G, chloramphenicol, ceftriaxone, erythromycin, tetracycline, and gentamicin. Among the 100 tested samples, L. monocytogenes was isolated from 3 of the samples. Antibiogram results showed that all L. monocytogenes isolates were susceptible to the tested antibiotics. However, tetracycline, penicillin and erythromycin were shown larger diameter of inhibition zone than the others. Although the prevalence rate of L. monocytogenes in Koozeh cheeses was low, its capability to growth in refrigerator conditions along with the pathogenicity of the bacterium to humans, hygienic production and distribution of these cheeses are recommended.

منابع و مأخذ:

کارگر، محمد و قاسمی، عبدالعظیم (1390). بررسی میزان شیوع و مقاومت آنتی‌بیوتیکی لیستریا مونوسیتوژنز در پنیرهای محلی شهرستان مرودشت در سال 1386. مجله علوم غذایی و تغذیه، سال هشتم، شماره 3، صفحات: 77-72.

مجتهدی، علی؛ طراحی، محمد جواد؛ سپهوند، اصغر؛ خاکپور، آذردخت؛ رادسری، اسماعیل؛ توسلی، مریم و رضوانی، اعظم (1383). تعیین فراوانی آلودگی لیستریایی در محصولات لبنی ارسالی به آزمایشگاه اداره نظارت بر مواد غذایی و بهداشتی استان لرستان و تعیین الگوی مقاومت آنتی‌بیوتیکی. فصلنامه یافته دانشگاه علوم پزشکی لرستان، سال ششم، شماره 22، صفحات: 30-27.

نوروزی، جمیله، وندیوسفی، جلیل؛ روحانی، کارگر موخر و احمدی جبلی، محمد (1382). جداسازی لیستریا مونوسیتوژن از پنیر با استفاده از روش غنی‌سازی در سرما و مشاهده باکتری در کشت سلولی هلا. مجله علوم پزشکی دانشگاه رفسنجان، جلد دوم، شماره دوم، صفحات: 87-82.

Arsalan, S. and Ozdemir, F. (2008). Prevalence and antimicrobial resistance of Listeria spp. in homemade white cheese. Food Control, 19: 360–363.

Brooks, G.F., Carroll, K.C., Butel, J.C., Morse, S.A. and Mietzaner, T.A. (2013). Jawetz, Melnick & Adelberg’s Medical Microbilogy. 25^th Edition McGraw-Hill Companiesm, pp. 187–195.

Carminati, D., Perrone, A., Giraffa, G., Neviani, E. and Mucchetti, G. (2004). Characterization of Listeria monocytogenes strains isolated from Gorgonzola cheese rinds. Food Microbiology, 21: 801–807.

Clinical and Laboratory Standards Institue (CLSI). (2011). Performance Standards for Antimicrobial Susceptibility Testing; Twenty First Informational Supplement. Document M100S21. Clinical and Laboratory Standards Institute, Wayne, PA, USA.

Comi, G., Cantoni, C., Valenti, M. and Civilini, M. (1990). Listeria species in Italian cheese. Microbiologie, Aliments, Nutrition, 8: 377–382.

Edalatian, M.R., Habibi- Najafi, M.B., Mortazavi, S.A., Alegría, A., Nassiri, M.R., Bassami, M.R., et al. (2012). Microbial diversity of the traditional Iranian cheeses Lighvan and Koozeh, as revealed by polyphasic culturing and culture-independent approaches. Dairy Science and Technology, 92: 75–90.

Fallah, A.A., Saei-Dehkordi, S.S. and Mahzounieh, M. (2013). Occurrence and antibiotic resistance profiles of Listeria monocytogenes isolated from seafood products and market and processing environments in Iran. Food Control, 34: 630-636.

Food and Drug Adminstration (FDA). (2011). Bacteriological Analytical Manual (BAM): Detection and Enumeration of Listeria monocytogenes in Foods. U.S. Food & Drug Administration, available online at: http://www.fda.gov/Food/FoodScienceResearch/LaboratoryMethods/ucm071400.htm

Gillespie, S.H. and Hawkey, P.M. (Editors). (2006). Listeria and Erysipelothrix spp. in Principles and Practice of Clinical Bacteriology. 2^nd Edition, John Wiley & Sons, Ltd, pp. 126-137.

Harakeh, S., Saleh, I., Zouhairi, O., Baydoun, E., Barbour, E. and Alwan, N. (2009). Antimicrobial resistance of Listeria monocytogenes isolated from dairy-based food products. Science of the Total Environment, 407: 4022–4027.

Jamali, H., Radmehr, B. and Lin-Thong, K. (2013). Prevalence, characterisation, and antimicrobial resistance of Listeria species and Listeria monocytogenes isolates from raw milk in farm bulk tanks. Food Control, 34: 121-125.

Korsak, D., Borek, A., Daniluk, S., Grabowsk, A. and Pappelbaum, K. (2012). Antimicrobial susceptibilities of Listeria monocytogenes strains isolated from food and food processing environment in Poland. International Journal of Food Microbiology, 158: 203–208.

Loncarevic, S., Danielsson-Tham, M. and Tham, W. (1995). Occurrence of Listeria monocytogenes in soft and semi-soft cheeses in retail outlets in Sweden. International Journal of Food Microbiology, 26: 245–250.

Pintado, C.M.B.S., Oliveira, A., Pampulha, M.E. and Ferreira, M.A.S.S. (2005). Prevalence and characterization of Listeria monocytogenes isolated from soft cheese. Food Microbiology, 22: 79–85.

Rudolf, M. and Scherer, S. (2001). High incidence of Listeria monocytogenes in European red smear cheese. International Journal of Food Microbiology, 63: 91–98.

Radostits, O.M., Gay, C.C., Hinchcliff, K.W. and Constable, P.D. (2006). Veterinary Medicine. 10^th Edition, Saunders Elsevier, pp. 805-810.

Robinson, R.K. (Editor). (2002). Microbiology of Soft Cheeses in Dairy Microbiology Handbook. 3^rd Edition, Jon and Wiley and Sons, Inc., New York, pp. 479-510.

Terplan, G., Schoen, R., Springmeyer, W., Degle, I. and Becker, H. (1986). Occurence, behaviour and significance of Listeria in milk and dairy products. Archiv für Lebensmittelhygiene, 37: 131–137.

Vanderzant, C. and Splittstoesser, D.F. (Editors). (1992). Listeria in Compendium of Methods for the Microbiological Examination of Foods. American Public Health Association, pp. 637-658.

Washington, W.J. and Stephen, A. (2006). Koneman’s Color Atlas and Textbook of Diagnostic Microbiology, 6^th Edition, Lippinvott Williams & Wilkins, Philadelphia, pp. 765-773.

Yan, H., Neogi, S.B., Mo, Z., Guan, W., Shend, Z., Zhang, S., et al. (2010). Prevalence and characterization of antimicrobial resistance of foodborne Listeria monocytogenes isolates in Hebei province of Northern China, 2005–2007. International Journal of Food Microbiology, 144: 310–316.

Yu, T. and Jiang, X. (2014). Prevalence and characterization of Listeria monocytogenes isolated from retail food in Henan, China. Food Control, 37: 228-231.

_||_