• XML

    isc pubmed crossref medra doaj doaj
  • فهرست مقالات


      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - تدوین خط مشی سازمان پارکها و فضای سبز شهری در جلب مشارکتهای مردمی
        احسان سپهوند رسول محمدرضایی باب اله حیاتی
        مقدمه و هدف پژوهش: سازمان پارکها و فضای سبز شهری از سازمان های متبوع شهرداری وظیفه خطیر مطالعه، طراحی، اجرا و حفظ و نگهداری از فضای سبز شهری را عهده دار است. اما به نظر می رسد برای دستیابی به این اهداف مدیریت شهری امروز در شهرهای بزرگ دیگر قادر نخواهد بود با روش های سنت چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: سازمان پارکها و فضای سبز شهری از سازمان های متبوع شهرداری وظیفه خطیر مطالعه، طراحی، اجرا و حفظ و نگهداری از فضای سبز شهری را عهده دار است. اما به نظر می رسد برای دستیابی به این اهداف مدیریت شهری امروز در شهرهای بزرگ دیگر قادر نخواهد بود با روش های سنتی و معمول گذشته در ارائه خدمات یک سویه موفقیتی حاصل کند در نتیجه به یک ابزار قوی، جـامع و تنظیم کننده نیاز است تا به این تمایلات به خوبی پاسـخ داده شود. محققان عقیده دارند که این ابزار قـوی برنامه ریزی مشارکتی است بعلاوه اعتقاد بر این است که با مشارکت شهروندان در طرح ها می توان موفقیت طرح ها را تضمین نمود. روش پژوهش: در این مقاله روش توصیفی با رویکرد تحقیق ارزشیابی و با استفاده از نظریات معتبر مشارکت و جهت دار در زمینه مدیریت شهری بحث شده و درپی آن تحلیلی فراخور با بضاعت مقاله در زمینه سبک و سیاق مشارکت مردم در عرصه فضای سبز شهری و چگونگی راه های سپردن امور مربوطه به ایشان، نتایج کاربردی استخراج گردیده است. یافته ها:تشویق ساکنان محلات به تشکیل گروه های دوستدار طبیعت (همیاران سبز) و تعامل با نمایندگان سازمان پارکها و فضای سبز شهری برای دردست گرفتن امورات مربوط به فضای سبز و استفاده از مشارکت جویان محلات برای سرمایه گذاری، کار اجرایی و نگهداری از این عرصه ها با برنامه ریزی و پیشنهاد ایشان می تواند راهکارهایی برای بهبود کیفیت فضای سبز شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - بررسی عوامل مؤثر در ناکارآمدی طرح‌های توسعه شهری ایران
        مسعود صفایی پور جعفر سعیدی
        مقدمه و هدف پژوهش: سرآغاز بهبود وضعیت فضایی - کالبدی شهرها انجام مطالعات و تهیه طرح‌های توسعه شهری است. احترام به اصول، ارزش‌ها و معیارهای این طرح‌ها همچون مایه حیات و روح هویت‌بخش هر شهر خودنمایی می‌کند. اکنون بیش از چند دهه از زمان تهیه و اجرای طرح‌های توسعه شهری در ا چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: سرآغاز بهبود وضعیت فضایی - کالبدی شهرها انجام مطالعات و تهیه طرح‌های توسعه شهری است. احترام به اصول، ارزش‌ها و معیارهای این طرح‌ها همچون مایه حیات و روح هویت‌بخش هر شهر خودنمایی می‌کند. اکنون بیش از چند دهه از زمان تهیه و اجرای طرح‌های توسعه شهری در ایران می‌گذرد. گذشت این سال‌ها به معنای آن است که بسیاری از این طرح‌ها، دوره‌ی زمانی پیش‌بینی‌شده و حتی فراتر از آن را طی کرده‌اند. روش پژوهش: این تحقیق با روش توصیفی تحلیلی و با تکیه بر مطالعات اسنادی و کتابخانه‌ای به بررسی و تحلیل عوامل مؤثر در ناکارآمدی طرح‌های توسعه شهری ایران با تأکید بر حوزه‌های مشارکت، منابع مالی، تهیه، تصویب و اجرا، می‌پردازد. یافته‌ها و نتیجه‌گیری: علی‌رغم همه‌ی تمهیداتی که در عناوین طرح‌ها و محتویات آن‌ها صورت گرفته، این طرح‌ها در دست‌یابی به اهداف خود ناموفق بوده‌اند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می‌دهد که ضعف ساختاری مدیریت شهری، عدم سلسله‌مراتب در نحوه تصمیم‌گیری و اجرا، بها ندادن به مشارکت مردم در برنامه‌ریزی‌های ملی- منطقه‌ای، مهیا نبودن زمینه‌های مالی اجرای طرح‌ها، عدم توجه به امکانات و موانع مالی و اعتباری مورد نیاز برای اجرای طرح‌ها و عدم توجه کافی به واقعیت‌ها، در تهیه طرح‌ها با ناکارآمدی آن ارتباط متقابل وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - ارزیابی کارایی و اثر بخشی مسیرهای دوچرخه سواری -شهروندان منطقه ۸ شهر تهران
        سید محمد قریشی
        برخورداری از یک زندگی سالم و مولد و با کیفیت، حقی است همگانی که مسئولیت و تولیت آن بر عهده ی دولت‌ها بوده و برای تحقق این امر، فراهم سازی امکانات و تسهیلات مناسب برای تأمین سلامت جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی انسان از جمله حقوق طبیعی و نیازهای اساسی او به شمار می رود. مز چکیده کامل
        برخورداری از یک زندگی سالم و مولد و با کیفیت، حقی است همگانی که مسئولیت و تولیت آن بر عهده ی دولت‌ها بوده و برای تحقق این امر، فراهم سازی امکانات و تسهیلات مناسب برای تأمین سلامت جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی انسان از جمله حقوق طبیعی و نیازهای اساسی او به شمار می رود. مزایای استفاده از دوچرخه سواری به عنوان یک سیستم حمل و نقل عمومی، موضوعی است که هم اکنون همه مدیران و سیاست گذاران شهری را به چالش کشانده است. یافتن راهکارهایی که با کمک آن‌ها بتوان بیشترین استقبال و رضایتمندی شهروندان را از این طرح به دست آورد ضروری می نمود.. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی کارایی و اثر بخشی مسیرهای دوچرخه سواری شهروندان منطقه ۸ شهر تهران آغاز شد. روش مطالعه این پژوهش اکتشافی می باشد. پرسشنامه محقق ساخته در سه بخش مجزا ویژه مسئولین کانکس های دوچرخه، ویژه کاربران دوچرخه و ویژه افرادی که تمایلی به استفاده از دوچرخه ندارند به عنوان ابزار پژوهش تهیه شد. جامعه آماری این پژوهش به روش تصادفی ساده انتخاب و در سه گروه که شامل 30 نفر از مسئولین کانکس های دوچرخه، 50 نفر از کاربران و 50 نفر از افرادی که تمایلی به استفاده از دوچرخه ندارند به عنوان گروه نمونه تحقیق انتخاب شدند. در ابتدا مجموعه ای از اطلاعات در رابطه با مساحت و اطلاعات جغرافیایی مربوط به منطقه 8، جمعیت کلی آن، اطلاعات در رابطه با تعداد کانکس‌ها اعم از تعداد دوچرخه ها، هزینه های داخلی مربوط به هر کانکس در طول هر ماه، تعداد دوچرخه هایی که نیاز به تعمیر دارند، تعداد دوچرخه های سرقتی، تصادفات و حوادثی که احتمالا برای کاربران رخ می دهد و پاره ای دیگر از اطلاعات پایه و اساسی مرتبط با طرح جمع آوری گشت و سپس نتایج حاصل از پرسشنامه های طراحی شده توسط پژوهشگر با استفاده از بسته های کامپیوتری spssمورد تحلیل قرار گرفت که به این شرح است: پس از تحلیل پاسخ های مسئولین کانکسها مشخص شد به نظر آنها مهمترین نقطه قوت طرح مربوط به کاهش آلودگی هوا و کاهش ترافیک شهری و مهمترین نقطه ضعف مربوط به عدم اجازه استفاده خانم‌ها از دوچرخه‌ها می باشد. و پیشنهاد آنها مربوط به اختصاص دادن بخشی از خیابانها ویژه مسیر دوچرخه سواری می باشد. به عقیده کاربران مهمترین دلیل استفاده از دوچرخه کمک به کاهش آلودگی هوا و مهمترین نقطه قوت طرح رایگان بودن آن و مهمترین نقطه ضعف آن نداشتن تجهیزات مناسب از جمله بوق، سبد و یا رنگهای شب رنگ، به خصوص قفل دوچرخه می باشد. و ایجاد مسیر ویژه دوچرخه سواری در خیابان‌ها مهمترین کارهایی است که باید انجام شود تا شرایط استفاده شهروندان از دوچرخه بهتر شود. پس از تحلیل پاسخ های افرادی که تمایل به استفاده از دوچرخه ندارند مشخص شد که دلیل عدم استفاده از دوچرخه نبود امکان دوچرخه سواری در هر جای شهر و مهمترین نقطه ضعف طرح عدم امنیت دوچرخه سواران و راهکار استفاده از دوچرخه ایجاد مسیر ویژه دوچرخه سواری در خیابانها می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - ارزیابی سطح رضایتمندی شهروندان از عملکرد شهرداری در حوزه خدمات شهری (نمونه موردی: شهر ایلام)
        سعید ملکی سجاد منفرد
        مقدمه و هدف پژوهش: امروزه، رضایتمندی شهروندان یکی از ابزارهای عمده در سنجش عملکرد شهرداری ها محسوب می شود. از اینرو، در این مقاله تلاش می شود که با استفاده از نظرات شهروندان، میزان رضایت آنان از عملکرد شهرداری ایلام مورد سنجش قرار گیرد تا بتوان از این رهگذر، با شناخت ن چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: امروزه، رضایتمندی شهروندان یکی از ابزارهای عمده در سنجش عملکرد شهرداری ها محسوب می شود. از اینرو، در این مقاله تلاش می شود که با استفاده از نظرات شهروندان، میزان رضایت آنان از عملکرد شهرداری ایلام مورد سنجش قرار گیرد تا بتوان از این رهگذر، با شناخت نقاظ قوت و ضعف عملکرد شهرداری، راهکارهایی جهت بهبود عملکرد این سازمان و افزایش رضایت شهروندان ارائه نمود. روش پژوهش: روش تحقیق در این مطالعه توصیفی تحلیلی است و برای نمونه‌گیری از روش احتمالی طبقه بندی شده استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق را کلیه ساکنان شهر ایلام تشکیل می دهند و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران به دست آمده است. در این مطالعه، ابتدا شاخص های پژوهش تعیین شد و با توجه به دیدگاه کارشناسان و استفاده از مدل TOPSIS میزان اهمیت و وزن شاخص ها مشخص گردید. سپس اوزان به دست آمده با نتایج پرسشنامه تلفیق گردید و میزان رضایت نهایی شهروندان از عملکرد شهرداری مشخص گردید. -یافته‌ها: نتایج تحقیق نشان می دهد که رضایتمندی شهروندان از عملکرد شهرداری ایلام در سطح نامطلوبی قرار دارد. از طرف دیگر میزان رضایتمندی در نواحی مختلف شهر دارای تفاوت می باشد به صورتی که ناحیه 1-1 دارای بیشترین رضایتمندی و ناحیه 2-2 کم ترین میزان رضایتمندی را داراست. همچنین میزان رضایتمندی در حوزه‌ های مختلف خدمات شهری دارای تفاوت است. بیشترین رضایتمندی در حوزه خدمات شهری و کمترین رضایتمندی نیز به حوزه نظارت اختصاص دارد. نتیجه گیری: تحلیل ها نشان می دهد که توزیع امکانات شهری در همه نواحی شهری ایلام عادلانه نمی باشد. این امر سبب نارضایتی ساکنان نواحی حاشیه ای شهر از نحوه ارائه خدمات توسط شهرداری شده است. در تحلیل نظرات شهروندان مشخص گشت که ساکنان نواحی مرکزی شهر که بیشترین تمرکز و دسترسی به امکانات و خدمات را دارا می باشند، دارای رضایت بیشتری می باشند. از طرف دیگر میزان رضایت ساکنان نواحی حاشیه ای شهر که به تبع دارای امکانات کم تری هستند، از نواحی دیگر شهر کمتر است. این امر نشان دهنده این واقعیت است که عدالت فضایی در توزیع امکانات، باید مورد توجه جدی مدیران شهری قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - طراحی پیاده‌راه با تاکید بر سرمایه اجتماعی (نمونه موردی: پیاده‌راه تربیت تبریز)
        میرنجف موسوی احمد آفتاب ابراهیم علی‌پور
        مقدمه و هدف پژوهش: سرمایه اجتماعی مفهومی است که در سال‌های اخیر وارد حوزه علوم اجتماعی و مدیریت شهری گشته است.‌ سرمایه اجتماعی ریشه در تعاملات اجتماعی دارد و هنگامی که سطح تعاملات در جامعه‌ای افزایش یابد، باعث افزایش سطح سرمایه اجتماعی می‌گردد.‌ در این میان یکی از عوامل چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: سرمایه اجتماعی مفهومی است که در سال‌های اخیر وارد حوزه علوم اجتماعی و مدیریت شهری گشته است.‌ سرمایه اجتماعی ریشه در تعاملات اجتماعی دارد و هنگامی که سطح تعاملات در جامعه‌ای افزایش یابد، باعث افزایش سطح سرمایه اجتماعی می‌گردد.‌ در این میان یکی از عواملی که می‌تواند باعث افزایش سطح تعاملات شود، حرکت عابر پیاده در فضای شهری است در این راستا، پژوهش حاضر سطح تعاملات اجتماعی را به عنوان نقطه اشتراک طراحی شهری، پیاده‌راه و سرمایه اجتماعی با تاکید بر پیاده راه تربیت تبریز معرفی کرده و بررسی می‌کند.‌.‌ روش پژوهش: روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی، همبستگی بکارگرفته شده در این پژوهش از نوع کاربردی می‌باشد.‌ و به صورت پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه، صد نفر را به صورت غیرسهمیه‌ای و بدون توجه به متغیرهای سن و جنس به عنوان حجم نمونه مورد کاوش قرار داده است.‌ برای ارزیابی و پردازش داده‌ها از شیوه‌های آماری توصیفی و استنباطی، در قالب نرم‌افزارspss استفاده شده است.‌ یافته‌ها: نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که بین دو متغیر اعتماد اجتماعی و شبکه اجتماعی و بین اعتماد اجتماعی و تعامل اجتماعی رابطه معنی‌داری وجود ندارد.‌ اما بین متغیرهای تعامل اجتماعی و شبکه اجتماعی، با توجه به ضریب همبستگی 593/0، رابطه معنی‌داری وجود دارد.‌ بررسی ارتباط میان شاخص‌های سرمایه اجتماعی و عامل کیفیت پیاده‌راه نشان دهنده عدم رابطه معنی‌داری بین دو متغیر می‌باشد.‌ نتیجه‌گیری: بنابراین هر چند به دلیل رد فرضیه تحقیق، نمی‌توان به صورت قاطع بیان داشت که می‌توان با تقویت کیفیت پیاده‌راه‌های شهری به تقویت و افزایش سرمایه اجتماعی دست یافت، اما به سبب معناداری و یا نزدیک به معنادار بودن برخی از مولفه‌های سرمایه اجتماعی می‌توان بیان داشت توجه به مفهوم ذهنی سرمایه اجتماعی شرط انکارناپذیر تحقق مفهوم عینی پیاده‌راه و تقویت کیفیت آن جهت پیشبرد تعاملات اجتماعی می‌باشد.‌ پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - ارزیابی توان بوم ساختی روستاها و نقش آن در توسعه منطقه‌ای از دیدگاه بوم گردشگری(نمونه مطالعه: روستاهای شهرستان لواسان)
        اسماعیل شیعه مهکامه فتاحی
        مقدمه و هدف پژوهش: ارزیابی توان بوم ساختی، سنجش موجودی و توان بالقوه سرزمین با ملاکها و معیارهای مشخص و از پیش طرح ریزی شده است.این مطالعات به عنوان پایه ای برای تصمیم گیری و برنامه ریزی استفاده از سرزمین در تمام نقاط جهان، به کار گرفته می‌شود. ارزیابی توان بوم ساختی مح چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: ارزیابی توان بوم ساختی، سنجش موجودی و توان بالقوه سرزمین با ملاکها و معیارهای مشخص و از پیش طرح ریزی شده است.این مطالعات به عنوان پایه ای برای تصمیم گیری و برنامه ریزی استفاده از سرزمین در تمام نقاط جهان، به کار گرفته می‌شود. ارزیابی توان بوم ساختی محیط زیست مرحله میانی فرآیند آمایش سرزمین است، در واقع ارزیابی سرزمین، اطلاعات اساسی برای مرحله دوم آمایش سرزمین که شامل انتخاب مناسب ترین استفاده از سرزمین و نظام مدیریت است، را فراهم می‌نماید. زیرا هدف آمایش سرزمین تعیین نتایج فیزیکی، زیست شناختی و اقتصادی- اجتماعی متناسب ترین و ممکن ترین انتخاب نوع کاربری در یک تکه از سرزمین(منطقه برنامه‌ریزی) است. هدف از این پژوهش ارزیابی توان بوم ساختی روستاهای شهرستان لواسان برای کاربری‌های مختلف بوده است تا بدین وسیله مشخص شود که این روستاها برای کدامیک از کاربری‌ها بالاترین توان را دارا می‌باشند و به این وسیله در استفاده از منابع و هزینه و وقت در این سرزمین صرفه جویی شود. روش پژوهش: در این مقاله سعی شده است با انتخاب شاخص هایی که در همه ی کاربری‌های بوم ساختی مشترک هستند، به بررسی نقش هر روستا و تعیین الویت این نقش‌ها پرداخته شود. در مرحله بعد با در نظر گرفتن روستاهایی که الویت اول آن‌ها مدل بوم گردشگری بوده است به بررسی انواع تفرج و گشت و گذار در این روستاها پرداخته می‌شود و نقش آن در توسعه اقتصادی روستا مورد بررسی قرار می‌گیرد. در نهایت به بررسی و ارائه راهکار هایی برای بالابردن توسعه اقتصادی در این روستاها اقدام خواهد شد. یافته‌ها: با توجه به مطالعات انجام شده و بررسی توان اکولوژیکی روستاهای شهرستان لواسان و تعیین نقش برای آن‌ها، نتایج بررسی‌ها موید آن است که 3 روستای افجه، برگ جهان کند علیا در الویت اول مدل اکولوژی توریسم قرار گرفته اند. در این مرحله تک تک واحد‌های زیستی با مدل‌های تهیه شده برای کاربری‌ها ارزیابی توان می‌شود. نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های تحقیق، زمینه گسترش فعالیت‌های بوم گردشگری (بوم گردشگری متمرکز و بوم گردشگری گسترده) در لواسان و در برخی نقاط روستایی منطقه وجود دارد. پژوهش‌های صورت گرفته نشان می‌دهد که از بین 10 روستایی که توان بوم ساختی آن‌ها مورد بررسی قرار گرفته است؛ 3روستای برگ جهان، افجه، کند علیا به عنوان مدل اکولوژیکی توریسم طبقه بندی شدند. در این میان محدوده لواسانات به دلیل شرایط ویژه خود که ناشی از خصوصیات طبیعی و اقلیمی آن است، نسبت به سایر نقاط منطقه، از پتانسیل‌ها و فرصت‌های ویژهای برای سرمایه گذاری و ایجاد قطب‌های جدید اقتصادی برخوردار می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - تبیین همسویی پروژه‌های عمرانی شهرداری با نیاز شهروندان (مطالعه موردی ناحیه 3 منطقه 5 شهرداری تهران)
        سیده فاطمه حسینی
        مقدمه و هدف پژوهش: سیر توسعه و تکامل سازمانها با تکامل خواسته ها، نیازها و علایق آدمیان همزاد بوده و ملازمت داشته است. سازمانها گرچه ایفاکننده نقشها، ماموریتها و رویکردهای مختلفی در طول زمان در جامعه بوده و هستند، ولی کارکرد آنها در دوره معاصر بسیار گسترده‌تر شده و انتظ چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: سیر توسعه و تکامل سازمانها با تکامل خواسته ها، نیازها و علایق آدمیان همزاد بوده و ملازمت داشته است. سازمانها گرچه ایفاکننده نقشها، ماموریتها و رویکردهای مختلفی در طول زمان در جامعه بوده و هستند، ولی کارکرد آنها در دوره معاصر بسیار گسترده‌تر شده و انتظارات جامعه نسبت به آنها دائماً رو به تزاید است به نحوی که عصر حاضر را می‌توان عصر حاکمیت سازمانها به منظور تامین نیازهای بشری در ابعاد مختلف قلمداد کرد. توجه به خواسته ها، علایق، هنجارها و انتظارات جامعه از جمله اهدافی است که علاوه بر اهداف فنی و اقتصادی از سازمانها انتظار می‌رود و توفیق در این امر نیز محتاج برقراری ارتباط تنگاتنگ و مستمر با جامعه به منظور کسب بازخورد از فعالیتهای خود می‌باشد.هدف اصلی این پژوهش تبیین همسویی پروژه‌های عمرانی شهرداری با نیاز شهروندان به منظور ارائه بازخوردی از عملکرد شهرداری در تامین رفاه و آسایش شهروندان و بهبود کیفیت زندگی شهری است. روش پژوهش: طی این پژوهش 127 نفر از شهروندان به نمایندگی از 46940 خانوار ساکن در ناحیه 3 منطقه 5 شهرداری تهران، با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران و روش تصادفی ساده انتخاب شدند که بر اساس مطالعه ای پیمایشی، میان مشارکت و رضایت شهروندان از پروژه‌های عمرانی اجرا شده توسط شهرداری با ابزار پرسشنامه بررسی شده است. یافته‌ها: بر اساس نتایج بدست آمده، میزان رضایت، آگاهی و مشارکت شهروندان در فعالیتهای عمرانی شهرداری در سطح بالایی است و می‌توان نتیجه گرفت که پروژه‌های عمرانی شهرداری از همسویی بالایی با نیاز شهروندان برخوردار است. پرونده مقاله