• XML

    isc pubmed crossref medra doaj doaj
  • فهرست مقالات


      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - طراحی برج مسکونی با رویکرد انرژی خورشیدی در منطقه ۲۲ تهران
        افشین قربانی پارام علیرضا جزء پیری محمدرضا قربانی پارام
        امروزه با گسترش شهرها و مهاجرت به کلان‌شهرها، نیازها و مشکلات شهرنشینی روزبه‌روز در حال تغییروتحول است. با افزایش جمعیت و نیازهای آنها، و تبدیل خانه‌های ویلایی به برج‌ها و آسمان‌خراش‌های سر به فلک کشیده و به علت تعدد واحدها و طبقات، تعاملات اجتماعی در آنها مخدوش و استفا چکیده کامل
        امروزه با گسترش شهرها و مهاجرت به کلان‌شهرها، نیازها و مشکلات شهرنشینی روزبه‌روز در حال تغییروتحول است. با افزایش جمعیت و نیازهای آنها، و تبدیل خانه‌های ویلایی به برج‌ها و آسمان‌خراش‌های سر به فلک کشیده و به علت تعدد واحدها و طبقات، تعاملات اجتماعی در آنها مخدوش و استفاده از برق و سوخت فسیلی افزایش‌یافته از طرفی در تمام جهان، به دلیل وجود مشکلات اساسی چون مصرف بی‌رویه انرژی و هزینه‌های اقتصادی بالای آن، بهره‌گیری از انرژی تجدیدپذیر خورشید در جهت کاهش مصرف انرژی، اهمیت زیادی پیدا کرده است. پژوهش حاضر باهدف طراحی برج مسکونی با رویکرد انرژی خورشیدی در منطقه 22 تهران انجام شد. به لحاظ هدف کاربردی است به لحاظ ماهیت توصیفی تحلیلی و به لحاظ داده‌ها کمی و کیفی است و از مدل‌سازی انرژی (سیمولیشن) استفاده شده است. گردآوری اطلاعات از دو روش کتابخانه‌ای و میدانی صورت پذیرفت. نتایج پژوهش حاضر باتوجه‌به جهت‌گیری ساختمان، حجم و فرم کلی ساختمان، جانمایی فضاهای داخلی، جدارهای تور گذر، سایه‌بان، استفاده از پوسته دوم و انجام محاسبات انرژی نشان از صرفه‌جویی انرژی دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - واکاوی شهر هوشمند آیندۀ اهواز از منظر کلان مولفه‌های شکل‌گیری
        مهیار سجادیان محمد علی فیروزی احمد پوراحمد
        امروزه حرکت به سوی شهرهای هوشمند نه تنها یک واقعیت، بلکه یک لزوم در راستای حل معضلات کنونی شهرنشینی بیش از پیش، از جمله در شهر سرشار از مشکلات اهواز می‌باشد. لذا هدف این پژوهش، واکاوی تحقق شهر هوشمند از منظر مولفه‌های کلان این گونه شهرها می باشد. این مقاله در زمرۀ پژوهش چکیده کامل
        امروزه حرکت به سوی شهرهای هوشمند نه تنها یک واقعیت، بلکه یک لزوم در راستای حل معضلات کنونی شهرنشینی بیش از پیش، از جمله در شهر سرشار از مشکلات اهواز می‌باشد. لذا هدف این پژوهش، واکاوی تحقق شهر هوشمند از منظر مولفه‌های کلان این گونه شهرها می باشد. این مقاله در زمرۀ پژوهش‌های کاربردی- توسعه‌ای محسوب می‌گردد که سوال محور بوده و به صورت اسنادی- کتابخانه‌ای و پیمایشی انجام شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها و پاسخ به پرسش های پژوهش از روش تحلیل عاملی اکتشافی، آزمون‌های کولموگروف- اسمیرنف، شاپیرو- ویلک؛ و آزمون تی تک نمونه‌ای و آزمون رتبه بندی فریدمن استفاده شده است. به منظور گردآوری داده‌های توصیفی از مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی استفاده گردید و برای گردآوری داده‌های تحلیلی از روش پیمایشی و ابزار پرسش نامه استفاده شده است. جامعۀ آماری پژوهش شامل و خبرگان دانشگاهی بود. روش نمونه‌گیری، خوشه‌‍ای دو مرحله‌ای بوده است که در نهایت 142 نمونه انتخاب گردید. روایی محتوایی نهایی پرسش نامه با نظر اساتید در نهایت، بعد از اصلاحاتی تائید گردید و ضریب آلفای کرونباخ 878/0 برای کل پرسش‌نامه، نشان از مطلوبیت و قابل قبول بودن پایایی پرسشنامه داشت. جهت روایی محتوایی کمی پرسشنامه‌ها از 10 نفر خبره، آشنا به کلانشهر اهواز و روش ضریب نسبی روایی محتوا (CVR) استفاده گردیده است. برای سنجش سندیت پرسشنامه‌ها و این که چقدر قابل اتکا است، از آزمون کندال W (ضریب هماهنگی کندال) ، استفاده گردید. بر مبنای یافته‌های تحقیق وضعیت کلان شهر اهواز از منظر کلان مولفه‌های شکل‌گیری شهرهای هوشمند در شرایط کنونی مناسب نیست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - تبیین و ارزیابی وضعیت پایداری شهرهای آینده و نمادهای اسلامی (با استفاده از نظریه گراندد تئوری )
        مسعود صفایی پور هوشنگ مرادی
        در دین اسلام؛ شهر، انسان و قواعد اسلامی کنار هم قرار می‌گیرند و در اینجاست که قرآن مواردی که برای زندگی جمعی انسان لازم است بیان می‌کند. پس مفهوم شهر اسلامی مطرح می‌شود و در قرآن برای شهر اسلامی مؤلفه‌ها و ویژگی‌هایی بیان‌شده است. برای دستیابی به یک شهر دارای نمادهای مط چکیده کامل
        در دین اسلام؛ شهر، انسان و قواعد اسلامی کنار هم قرار می‌گیرند و در اینجاست که قرآن مواردی که برای زندگی جمعی انسان لازم است بیان می‌کند. پس مفهوم شهر اسلامی مطرح می‌شود و در قرآن برای شهر اسلامی مؤلفه‌ها و ویژگی‌هایی بیان‌شده است. برای دستیابی به یک شهر دارای نمادهای مطلوب، لازم است الگویی متناسب با ویژگی‌های آن فرهنگ و مٌلهم از آموزه های دینی شکل گیرد. این پژوهش ازنظر ماهیت توصیفی – تحلیلی و از نظر هدف، کاربردی می باشد و داده ها و اطلاعات آن با استفاده از روش‌ کتابخانه ای و مصاحبۀ عمیق به‌دست‌آمده‌اند. روش مورد استفاده در این پژوهش، گراندد تئوری یا نظریۀ زمینه ای است. جامعۀ آماری این تحقیق با توجه به قلمرو موضوعی آن، شامل 18 نفر از افراد آگاه و متخصص در حوزۀ جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، جامعه‌شناسی و شهرسازی است که به شیوۀ نمونه گیری هدفمند انتخاب‌شده‌اند. مصاحبه با جامعۀ هدف تا زمان رسیدن به حد اشباع ادامه یافت. برای تجزیه‌وتحلیل داده ها از روش تحلیل مضمون محتوا استفاده گردید. هدف از انجام این پژوهش بررسی و ارزیابی وضعیت پایداری شهرهای آینده متناسب با نمادهای اسلامی و معرفی ساختار و ویژگی‌های معماری و شهرسازی ایرانی - اسلامی است. مقوله و شاخص‌های تأثیرگذار بر پایداری شهرهای آینده و نمادهای اسلامی از دیدگاه صاحب‌نظران عبارت‌اند از: در شاخص‌های اجتماعی (احساس هویت، امنیت، و اصل عدالت و...)، در مؤلفه‌های اقتصادی (محله‌های خوداتکا، مسکن مناسب و آرام و همچنین استطاعت مالی شهروندان و...)، در ابعاد کالبدی (کاربری‌های ترکیبی و پیاده محوری) و مؤلفه‌های مهم و کلیدی در پایداری شهرهای اسلامی از دیدگاه زیست‌محیطی (همزیستی با طبیعت و سازگاری با اقلیم)، از دیدگاه پاسخگویان استخراج‌ شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که عناصر کلیدی در شهرهای ایرانی و نمادهای اسلامی در فراموشی هویت بومی در طراحی نمادهای شهری و ضعف در نظام برنامه‌ریزی شهری می‌باشد که الگوها متناسب بافرهنگ بومی نیست و ناسازگار با فرهنگ غنی ایران است. یافته ها نشان می دهد طراحی فضاهای شهری و نوع معماری بناهای یک شهر تأثیر به‌سزایی در زیست پذیری و حیات شهری دارد. کالبد بی‌جان فضاها با حضور شهروندان جان می‌گیرد و تعلق خاطر آنان موجب رونق و حفظ فضاهای شهری می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - تحلیل و ارزیابی تاب آوری بافت فرسوده شهری (محدوده مورد مطالعه: منطقه 7 تهران)
        محمد جواد خسروی علیرضا استعلاجی سعید پیری حمیدرضا صباغی
        امروزه تاب آوری شهری در حوزۀ بافت های فرسوده به مسئله ای اساسی در حوزۀ تصمیم گیری های فضایی و شهری تبدیل شده است. از این رو، مدیران و سیاستگذاران شهری قسمت قابل توجهی از منابع و امکانات خود را در حوزۀ تدوین اسناد و فرآیندهای عملیاتی معطوف به تحقق و کاهش اثرگذاری آن در م چکیده کامل
        امروزه تاب آوری شهری در حوزۀ بافت های فرسوده به مسئله ای اساسی در حوزۀ تصمیم گیری های فضایی و شهری تبدیل شده است. از این رو، مدیران و سیاستگذاران شهری قسمت قابل توجهی از منابع و امکانات خود را در حوزۀ تدوین اسناد و فرآیندهای عملیاتی معطوف به تحقق و کاهش اثرگذاری آن در مواجه با بحران های احتمالی شهری، نموده اند. تحقیق حاضر با هدف تحلیل ابعاد تاب‌آوری اجتماعی و کالبدی منطقه 7 شهرداری تهران انجام شد. روش تحقیق توصیفی تحلیلی و از لحاظ هدف کاربردی است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون‌های تی تک نمونه ای، همبستگی پیرسون و ضریب رگرسیون در نرم‌افزارهای SPSS و Arc GIS استفاده شدند. جامعه آماری پژوهش تعداد ۲۳۰ نفر از شهروندان ساکن در محلات منطقه 7 تهران بودند که به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. نتایج داده ها در مطالعه حاضر نشان داد که بعد کالبدی در رتبه اول (2/71) و بعد اجتماعی در رتبه دوم (2/53) قرار دارد. در پایان می‌توان به این نتیجه رسید که تاب آوری شهری در منطقه 7 شهرداری تهران با توجه به ابعاد تاب آوری کالبدی و اجتماعی در وضعیت ناپایدار و ضعیف می باشد. بنابراین این منطقه در برابر سوانح و مخاطرات طبیعی از تاب آوری کالبدی و اجتماعی پایینی برخوردار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - بررسی عوامل موثر بر توسعه گردشگری پساکرونا (مورد مطالعه: شهرشیراز)
        تارا حیدری ارجلو امیر عباس زارع نسترن نژداغی االهه حیدری ارجلو
        شیوع کرونا تاثیر زیادی بر روی توسعه گردشگری داشته است. بسیاری از این تاثیرات در دوره پساکرونا نیز ادامه داشته است که منجر به رکود صنعت گردشگری شده است. ادامه این روند، هشداری جدی به تمامی دولت ها است. در این رابطه بایستی به سلامت عمومی جامعه به عنوان یک متغییر مهم در رش چکیده کامل
        شیوع کرونا تاثیر زیادی بر روی توسعه گردشگری داشته است. بسیاری از این تاثیرات در دوره پساکرونا نیز ادامه داشته است که منجر به رکود صنعت گردشگری شده است. ادامه این روند، هشداری جدی به تمامی دولت ها است. در این رابطه بایستی به سلامت عمومی جامعه به عنوان یک متغییر مهم در رشد اقتصادی و حفظ و توسعه صنعت گردشگری یک کشور توجه و اهمیت زیادی داده شود. بر این اساس شناخت عوامل موثر بر توسعه گردشگری در دوره پساکرونا می تواند در مدیریت چالش ها و پیشبرد آن موثر باشد که در این تحقیق به صورت موردی شهر شیراز بررسی شد. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق، کارشناسان و متخصصان صنعت گردشگری سلامت شهر شیراز است. 100 کارشناس به عنوان حجم نمونه انتخاب و به صورت تصادفی پرسشگری شدند. روایی پرسشنامه از طریق جامعه نخبگان و پایایی نیز از طریق آلفای کرونباخ با ضریب 0/81 تایید شدند. نتیجه آزمون آماری نشان داد که عوامل اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی، زیرساختی و مدیریتی در سطح کمتر از 0/05 معنادار بوده است. بررسی اختلاف میانگین نیز تایید نمود که این عوامل در توسعه گردشگری پساکرونا تاثیرگذاری مثبتی دارند. نتیجه تحلیل عاملی نیز تایید نمود که در توسعه گردشگری پساکرونا، عوامل زمینه ای و علی موثر هستند که در سطح متغیرها نیز بیشترین وزن یا بار عاملی مربوط به نوآوری مدیران شهری با وزن 0/994، تقویت دوره های آموزشی رونق گردشگری با وزن 0/975 و سپس تقویت تورهای گروهی و جمعی با 0/974 بوده است. همچنین تحلیل همبستگی پیرسون بیانگر وجود رابطه در سطح کمتر از 0/05 بین عوامل بررسی شده و توسعه گردشگری پساکرونا بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - تحلیلی بر شاخص‌های موثر شهر هوشمند برکاهش خطر بیماری‌های همه‌گیر(کووید ـ 19) (مطالعه موردی: شهر جدید بهارستان اصفهان)
        زهرا حسنی فرشته احمدی
        شیوع جهانی کووید-19 در سراسر جهان، موجب ایجاد اختلال در زندگی معمول شهروندان و ارائه خدمات در شهرها گردیده است. با وجود دستورالعمل‌ها و برنامه‌هایی که شهرها برای شرایط بحرانی و اضطراری دارند، اما شیوع گسترده این بیماری، شهرها را با کمبود توانمندی و منابع لازم برای رویار چکیده کامل
        شیوع جهانی کووید-19 در سراسر جهان، موجب ایجاد اختلال در زندگی معمول شهروندان و ارائه خدمات در شهرها گردیده است. با وجود دستورالعمل‌ها و برنامه‌هایی که شهرها برای شرایط بحرانی و اضطراری دارند، اما شیوع گسترده این بیماری، شهرها را با کمبود توانمندی و منابع لازم برای رویارویی با آن مواجه ساخته است. از این رو، شیوع کووید-19 موجب شد تا به نقش و اهمیت شهرهای هوشمند در مقابله و پیشگیری از بحران‌ها بیشتر پرداخته شود. چراکه قابلیت‌های جهان واقعی و مجازی را برای حل مشکلات شهری با هم ترکیب می‌کند. هدف از این پژوهش شناسایی شاخص‌های شهر هوشمند برای کاهش خطر کووید-19 بوده است. این پژوهش، توصیفی - همبستگی و از نوع مطالعات کاربردی است که داده‌های موردنظر با استفاده از پرسشنامه گردآوری شدند. روایی پرسشنامه با استفاده از روایی محتوایی و پایایی از طریق ضریب آلفای کرونباخ مورد بررسی قرار گرفت. جامعه آماری این پژوهش شامل شهروندان شهر جدید بهارستان بوده است و از این جامعه، تعداد382 نفر با بهره‌گیری از روش نمونه‌گیری در دسترس به عنوان اعضای نمونه پژوهش انتخاب گردیدند. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش آماری تحلیل عاملی اکتشافی استفاده گردید. یافته‌های حاصل از تحلیل عاملی اکتشافی منجر به شناسایی سه عامل خدمات هوشمند، مراقبت‌های بهداشتی هوشمند و تحرک هوشمند گردید. در حقیقت شهرهای هوشمند با برخورداری از سه عامل فوق، قابلیت کاهش خطر کووید-19 را دارند و می‌توانند در شرایط ظهور بحران‌های این چنینی، نقش مهمی را در کنترل و مدیریت بهینه شرایط ایفا نمایند. پرونده مقاله