اختلاف قرائت و میزان تاثیرگذاری آن در فهم قرآن پدیده ای است که در کنار نزاع های تاریخی، آثار انکار ناپذیری بر علوم قرآنی تا عصرحاضر داشته است. آنچه به نظر می رسد پرداختن به این موضوع را با اهمیت جلوه می دهد این است که بعد از گذشت سالها هنوز مشخص نشده، ارجحیت یافتن یک قر چکیده کامل
اختلاف قرائت و میزان تاثیرگذاری آن در فهم قرآن پدیده ای است که در کنار نزاع های تاریخی، آثار انکار ناپذیری بر علوم قرآنی تا عصرحاضر داشته است. آنچه به نظر می رسد پرداختن به این موضوع را با اهمیت جلوه می دهد این است که بعد از گذشت سالها هنوز مشخص نشده، ارجحیت یافتن یک قرائت بر دیگر قرائات به چه علتی بوده است. بر این اساس، تحقیق حاضر بر اساس مطالعات کتابخانه ای و رویکردی تاریخی نشان می دهد که ابهام در برخی گزارش های تاریخی مربوط به علل گسترش و ترویج برخی قرائت های خاص در جهان اسلام و شاخص شدن قرائت عاصم از روایت حفص به علت رسمی شدن این قرائت در امپراتوری عثمانی و انتشار چاپی قرآن کریم مطابق با قرائت عاصم بوده است. لذا توجه به دیگر قرائات برای گریز از مبالغه ای که برخی در مورد رواج روایت این قرائت کرده اند، ضروری است.
پرونده مقاله
نوگرایی دینی در ایران معاصر، از زمان پیدایش تاکنون چهار نسل متفاوت را تجربه کرده است: نسل اول از دوران مشروطه تا ابتدای دوره رضاشاه، نسل دوم در دوران پهلوی اول تا اوایل دهه 1330، نسل سوم از کودتای 28 مرداد 1332 تا انقلاب اسلامی، و نسل چهارم از دهه 1360 تاکنون. این مقاله چکیده کامل
نوگرایی دینی در ایران معاصر، از زمان پیدایش تاکنون چهار نسل متفاوت را تجربه کرده است: نسل اول از دوران مشروطه تا ابتدای دوره رضاشاه، نسل دوم در دوران پهلوی اول تا اوایل دهه 1330، نسل سوم از کودتای 28 مرداد 1332 تا انقلاب اسلامی، و نسل چهارم از دهه 1360 تاکنون. این مقاله که با روش کتابخانه ای و به شیوه توصیفی ـ تحلیلی سازماندهی شده، در پی پاسخ به این پرسش است که کدامیک از این چهار نسل تأثیر حیاتی و ویژه بر تداوم جریان نوگرایی دینی در ایران داشته است. یافتهها مؤید آن است که افکار نواندیشانه نسل اول، در همان دوران، با افول مشروطه به محاق رفت؛ اما نسل دوم که صبغه قرآنگرایی آن برجستهتر از سایر ویژگیهای فکریاش بوده است، هرچند تکاپوهای نوآورانه آن به دلیل شرایط سیاسی حاکم در دوران رضاشاه چندان به بار ننشست، ولی راهی را به منظور تداوم مسیر نوگرایی دینی در ایران برای نسل سوم و چهارم گشود.
پرونده مقاله
بر اساس اصل آزادی قراردادها هر قرارداد تجاری که مخالف شرع و قانون نباشد نافذ میباشد. هدف از این پژوهش، بررسی روایی و قرآنی ادلهی مشروعیّت قراردادهای تجاری الکترونیکی و رفع ابهامهای موجود در این حوزه میباشد. در این پژوهش ابتدا ادلهی را بیان مینمایم. سپس ادلهی عامی چکیده کامل
بر اساس اصل آزادی قراردادها هر قرارداد تجاری که مخالف شرع و قانون نباشد نافذ میباشد. هدف از این پژوهش، بررسی روایی و قرآنی ادلهی مشروعیّت قراردادهای تجاری الکترونیکی و رفع ابهامهای موجود در این حوزه میباشد. در این پژوهش ابتدا ادلهی را بیان مینمایم. سپس ادلهی عامی قرآنی و وجه دلالت آیات وارده که در خصوص بیع، تجارت و کسب و کارهای حلال و حرام وجود دارد را مورد مداقعه قرار میدهیم و وجه تسمیه و تعمیم این آیات را بیان مینمایم. بررسی مقتضای اصول عملیه به عنوان دلیل سوم و بناء عقلاء به عنوان چهارمین دلیل مشروعیّت قراردادهای الکترونیکی از نظر دور نمانده است. از این پژوهش میتوان نتیجه گرفت که با توجه به اظهار دلایل فوق قراردادهای تجاری الکترونیکی مشروع میباشند و مورد پذیرش قانونگذار و جوامع بشری میباشد. همچنین سوق دادن قوانین الکترونیکی تجاری به سمت فقه پویا برای رفع شبهات بین طرفین قرارداد از دستاوردهای این مقاله است.
پرونده مقاله
مسألهی اعجاز قرآن از جمله موضوعات مهم و اساسی است که در سیر تاریخی مطالعات و مناقشات قرآن پژوهان فریقین بهطور مبسوط و مستقل انعکاس یافته است به گونه ای که شماری از محققین به کشف و اصطیاد وجوه خاصی از اعجاز قرآن پرداخته و برخی دیگر نیز عمدتاً به وجوه فرعی و غیر محوری ا چکیده کامل
مسألهی اعجاز قرآن از جمله موضوعات مهم و اساسی است که در سیر تاریخی مطالعات و مناقشات قرآن پژوهان فریقین بهطور مبسوط و مستقل انعکاس یافته است به گونه ای که شماری از محققین به کشف و اصطیاد وجوه خاصی از اعجاز قرآن پرداخته و برخی دیگر نیز عمدتاً به وجوه فرعی و غیر محوری اعجاز آیات وحی پرداخته و از بررسی و تمرکز درخور در ابعاد اصلی آن بازماندند تا جایی که اعجاز بلاغی و ادبی قرآن در شمار نخستین، مشهورترین و محوری ترین دامنهی اعجاز آن قرار گرفت. این در حالی است که در میان اندیشهوران اسلامی، امام خمینی(ره) را باید از جمله معدود عالمان دینباور و باریک اندیشی بهشمار آورد که در آراء و آثار قرآن شناختی خویش از اعجاز قرآن، با نگرشی خاص و انتقادی، واقع بینانه، مبتکرانه و در عین حال کاربردی سخن رانده به گونه ای که چنین باور و بینشی در نگاهها و نگاشتههای هیچیک از متفکرین شیعه و سنی در ادوار مختلف تاریخ تفسیر قرآن مشاهده نمیگردد. امام خمینی(ره) که قرآن را کتاب هدایت و آدم سازی انسانها میداند، ضمن تأکید بر ضرورت ملاحظهی تمام جنبههای اعجاز قرآن ازیک طرف و انتقاد ازعقیده طرفداران اعجاز بلاغی قرآن بعنوان اعجاز عمومی قرآن ازسوی دیگر، بر اعجاز معرفتی و تربیتی (اعجازعرفانی) قرآن تمرکز و اصرار ورزیده است. لذا تبیین اندیشههای قرآن شناختی امام خمینی(ره) با تأکید و تمرکز بر مسألهی اعجاز قرآن با روش توصیفی و تحلیلی، از اهداف اصلی این مقاله میباشد.
پرونده مقاله
جاودانگی تحریف ناپذیری قرآن دارای ادله نقلی از کتاب و سنت و ادله عقلی است. ادلّه نقلی آن از قرآن، آیه 9 سوره حجر و آیه 42 سوره فصلت است که خداوند در آن ها به ترتیب، خبر از حفظ قرآن و نیز عدم ورود باطل در آن داده است. تحقیق حاضر، نحوه دلالت این آیات بر تحریف ناپذیری قرآ چکیده کامل
جاودانگی تحریف ناپذیری قرآن دارای ادله نقلی از کتاب و سنت و ادله عقلی است. ادلّه نقلی آن از قرآن، آیه 9 سوره حجر و آیه 42 سوره فصلت است که خداوند در آن ها به ترتیب، خبر از حفظ قرآن و نیز عدم ورود باطل در آن داده است. تحقیق حاضر، نحوه دلالت این آیات بر تحریف ناپذیری قرآن با محوریت مفهوم کلمه مجنون را بررسی کرده است. با توجه به بررسی لغوی این واژه، باورهای جاهلیت پیرامون آن، تحلیل مراد مخاطبان پیامبر از استعمال آن و ادبیات قرآنی پیرامون آن، ثابت شد که از منظر مخاطب اولیه قرآن، مجنون نه دیوانه، بلکه کسی است که با جنّیان در ارتباط بوده و از آن ها کهانت، شاعری و ساحری می آموزد. لذا مقتسمانی که قرآن را بخش بخش نموده، بخشی را کهانت و بخشی را شعر می پنداشته و پیامبر را به دلیل ارائه سایر معجزات غیر از قرآن، ساحر خطاب می کردند، به ایشان تهمت ارتباط با جنّیان داده و مبدأ وحی را نه خداوند، بلکه جنیان می دانستند. از همین رو، قرآن در دو آیه مورد بحث و نیز سیاق پس و پیش آن، این اتهام را از پیامبر رفع کرده، خدا را هم مبدأ وحی و هم حافظ آن از دست برد شیاطین معرفی نموده، خود قرآن را عزیز و منیع دانسته و ورود جن به آن را نفی کرده است. بنابراین دلالت مطابقی آیات بر عمومیت و جاودانگی تحریف ناپذیری قرآن و تفهیم این معنا برای مخاطب اولیه رد شد؛ هرچند امکان وجود سایر دلالت ها در این دو آیه شریفه بر جاودانگی تحریف ناپذیری وجود داشته باشد.
پرونده مقاله
پدیدههای بلاغی و آوایی از اینکه ساختارهای بنیادین در متن ادبی هستند، از مهمترین ساز و کارهای زبانی، هنری منحصر به فرد و متمایز در قرآن کریم به شمار میروند. مترجم قرآن کریم هر چند که کار آزموده باشد، گاهی اوقات در بسیاری از موارد از انتقال تصویرهای بلاغی و آوایی درمان چکیده کامل
پدیدههای بلاغی و آوایی از اینکه ساختارهای بنیادین در متن ادبی هستند، از مهمترین ساز و کارهای زبانی، هنری منحصر به فرد و متمایز در قرآن کریم به شمار میروند. مترجم قرآن کریم هر چند که کار آزموده باشد، گاهی اوقات در بسیاری از موارد از انتقال تصویرهای بلاغی و آوایی درمانده خاطر میگردد. این در واقع برای سامان دادن به دلالت و مفهوم جمله میآید، به گونهای که با توجه به حلقه اتصال بسیار محکم میان تصویر و مفهوم ناقص مانده است. در این پژوهش نویسندگان تلاش نمودهاند تا با استعانتِ نمونههایی از این پدیدههای بلاغی و آوایی مجسمشده در بسیاری از آیات قرآنی، این مشکل را به عرصه نمایش بگذارند، مشکلی که با توجه به خصوصیت و ویژگی ترجمه، آن را تحت شعاع قرار نمیدهد. بنابراین برخی از راهحلهایی را که بدان دست یازیدیم ارائه مینماییم و نیز با آشنایی به برخی از جانشینهای احتمالی در آن با استفاده از تجربههای صاحبنظران در زمینة ترجمه از آنها استفاده نمودهایم.
پرونده مقاله
دین به عنوان مقولهایی در زندگی انسان در تمامی شئون و روزنههای وجودی او اثر میگذارد و انسان نیز از آن متاثر میگردد. این تاثیر و تاثر هم در جنبه های فردی انسان است و هم در جنبههای اجتماعی، و به تبع زندگی او تحت شعاع دین واقع می شود، و از دیگر سو دغدغه فکری و روحی بشر چکیده کامل
دین به عنوان مقولهایی در زندگی انسان در تمامی شئون و روزنههای وجودی او اثر میگذارد و انسان نیز از آن متاثر میگردد. این تاثیر و تاثر هم در جنبه های فردی انسان است و هم در جنبههای اجتماعی، و به تبع زندگی او تحت شعاع دین واقع می شود، و از دیگر سو دغدغه فکری و روحی بشر نسبت به پس از مرگش نیز ارتباط وثیقی با دین و قلمرو آن و محدوده آن دارد. اهمیّت تعیینقلمرو دین و به خصوصقلمرو شریعت تنها در زندگی دنیوی و روزمره انسانی نیست، بلکه دغدغه فکری و روحی بشر نسبت به پس از مرگش نیز ارتباط وثیقی با دین و قلمرو آن و نیز شریعت و محدوده آن دارد این نوشتار با الهام گیری از منبع اصیل وحی_قرآن_ به بررسی قلمرو دینی پرداخته، و نشان دهنده ارتباط تنگا تنگ دین با زندگی بشر است به گونه ای که قرارگرفتن انسان در چارچوب دینی او را متصل به منبع لایزالی به نام الله می کند.
پرونده مقاله
هدف از پژوهش حاضر، تحلیل مفهوم عام واژه اسلام در قرآن کریم با استفاده از الگوی تحلیل و تفسیر مفهومی است. در این راستا، با استفاده از ترادف و تقابل واژه‎ها، بافت و سیاق آیات، ارتباط آیات با یکدیگر و کشف شبکه معنایی حاکم در تمامی آیات شامل ریشه (س-ل-م)، مفهوم اسلام تح چکیده کامل
هدف از پژوهش حاضر، تحلیل مفهوم عام واژه اسلام در قرآن کریم با استفاده از الگوی تحلیل و تفسیر مفهومی است. در این راستا، با استفاده از ترادف و تقابل واژه‎ها، بافت و سیاق آیات، ارتباط آیات با یکدیگر و کشف شبکه معنایی حاکم در تمامی آیات شامل ریشه (س-ل-م)، مفهوم اسلام تحلیل شده است. معناشناسی ساختاری اسلام، با معانی سلامتی و تسلیم شدن گره خورده است. مفهوم شناسی اسلام در قرآن کریم از طریق مفهوم موافق، برابر با توحید و تسلیم شدن در برابر خدای یگانه بوده و ارتباط عمیقی با واژه تعقل دارد. مفاهیمی چون کفر، شرک، جُرم، قَسط و بَغی در تقابل مفهومی با واژه اسلام قرار گرفته اند. با بررسی بافت و سیاق آیات اسلام، ذو مراتب بودن مفهوم اسلام اثبات می گردد. و نهایتاً شبکه معنایی پدیدار گشته از واژه اسلام، درحقیقت ترسیم کننده سیمای انسان والا در قرآن کریم می باشد. اسلام در قرآن کریم تنها دین برگزیده، مقبول و مرضی نزد خداوند است و سعادت بشر در گرو تسلیم در برابر چنین دینی معرفی شده است. از این رو شناخت این دین انسان ساز، از طریق منبع اصلی آن، یعنی قرآن کریم، از اهمیت والایی برخوردار می باشد.
پرونده مقاله
احادیث فراوانی درباره حفظ قرآن ، ارزش و جایگاه حافظان، که از مضامین تشویقآمیز برخوردار بوده و باورمندان را به حفظ و تلاوت آیات قرآن و عمل به آن برمیانگیزاند، در منابع روایی شیعه از معصومین(ع) صادر شدهاند. این روایات در اکثر جوامع روایی و تفاس چکیده کامل
احادیث فراوانی درباره حفظ قرآن ، ارزش و جایگاه حافظان، که از مضامین تشویقآمیز برخوردار بوده و باورمندان را به حفظ و تلاوت آیات قرآن و عمل به آن برمیانگیزاند، در منابع روایی شیعه از معصومین(ع) صادر شدهاند. این روایات در اکثر جوامع روایی و تفاسیر، گردآوری شده است. اما میزان اعتبار سندی این روایات و در نتیجه اعتبار متون آنها یکسان نبوده و نمیتوان در این مورد حکم کلی صادر کرد. پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی، از طریق جمع آوری اطلاعات، به شیوهی کتابخانهای؛ با تکیه بر منابع شیعی صرف، دامنهی مطالعاتی خود را بر روی مهمترین جوامع حدیثی متمرکز نموده و با نگاهی گذرا به پیشینهی این علم و تطوراتی که بر آن گذشته، به بررسی در این خصوص پرداخته است و نشان میدهد که هرچند برخی از فضائل حفظ قرآن، از نظر محتوا صحیح هستند و یا در صحت سند آنها خدشهای وارد نیست اما این دلیلی برای صحت صدور آنها نمیباشد و اتکای صرف بر سند یا متن در تصحیح یک خبر به معنای اثبات صحت صدور آن نیست. چه بسا سند صحیحی بر متن درستی ترکیب شده باشد یا ممکن است متن متضمن معنایی غیر قابل قبول باشد یا با متونی که دارای دلالتهای صدق قویتر هستند، مخالف باشد. در احادیث مورد مطالعه نیز چنین اشکالاتی وارد بود که موجب عدم صحت صدور آنها شده و قبول آنها را مشکل مینمود. البته هرچند اکثر احادیث فضائل حفظ قرآن ضعیف بودند اما علمای حدیث شیعه طبق قرائنی در جواز عمل بدانها اتفاق دارند.
پرونده مقاله
ترجمه بهعنوان تلاش و فعالیتی هدفمند جهت رفع موانع زبانی و فرهنگی، و زمینهای برای برقراری و گسترش روابط میان انسانها در سطوح مختلف از دیرباز مورد توجه بشر قرارگرفته است.آنتوان برمن در نظریه گرایشهای ریخت شکنانه خود با هدف برجستهسازی اهمیت دیگری و فرهنگ بیگانه در ترج چکیده کامل
ترجمه بهعنوان تلاش و فعالیتی هدفمند جهت رفع موانع زبانی و فرهنگی، و زمینهای برای برقراری و گسترش روابط میان انسانها در سطوح مختلف از دیرباز مورد توجه بشر قرارگرفته است.آنتوان برمن در نظریه گرایشهای ریخت شکنانه خود با هدف برجستهسازی اهمیت دیگری و فرهنگ بیگانه در ترجمه به بررسی شیوهها، سازوکارها و راهبردهای ترجمهای مترجمان در انتقال غرابت و بیگانگی متن اصلی به زبان مقصد پرداخته است. از این رو در پژوهش حاضر، از دیدگاه آنتوان بِرمن مؤلفه هایی همچون: عقلایی سازی، شفافسازی، اطناب در کلام، تفاخر گرایی، غنایی زدایی کیفی، و غنایی زدایی کمّی و دیگر عناصر را در ترجمه های فارسی طاهره صفارزاده و حسین انصاریان از سوره ی بقره مورد بررسی و نقد قرار می دهیم؛ که از نتایج این پژوهش آن است که طاهره صفار زاده بیشتر از حسین انصاریان این عناصر ریخت شکنانه را رعایت نموده است و به ترجمه معیار آنتوان برمن نزدیک است. با توجّه به اهمیت ترجمه صحیح و روان قرآن کریم، یافتههای این تحقیق میتواند در ترجمههای آتی مترجمان و محققان قرآن کریم اثرگذار باشد.
پرونده مقاله
پیوند سلامت روانی و باورهای دینی از موضوعات مهم علوم روانشناسی و الهیاتی است. قرآن در آیات داستانی خود با ارائه الگوهای سلامت روانی مدعی است که کسب سلامت در سایه اعتقادات و عمل به آنها امکان پذیر است. این موضوع در پژوهشهای اندیشمندان این حیطه دارای مصادیق گستردهای می چکیده کامل
پیوند سلامت روانی و باورهای دینی از موضوعات مهم علوم روانشناسی و الهیاتی است. قرآن در آیات داستانی خود با ارائه الگوهای سلامت روانی مدعی است که کسب سلامت در سایه اعتقادات و عمل به آنها امکان پذیر است. این موضوع در پژوهشهای اندیشمندان این حیطه دارای مصادیق گستردهای میباشد. قرآن با ارائه متدولوژی خود در قصص، اثرات مثبت عمل به آموزههای دینی را در رفع عوامل متضادبا سلامت روانی را مطرح نموده است. این مقاله به روش توصیفی_تحلیلی و با استمداد از آیات و تفاسیر،شاخصههای رفتاری سلامت روان در قصص را تبیین مینماید و نتیجه میگیرد که سلامت روانی در حوزه باورهای معنوی و عمل به آنها سعادت دنیا و عقبی را برای بشر رقم خواهد زد. خودکنترلی وحفظ هیجانات و پرهیز از گناه و رفتارهای سازنده چون عبادت و تقویت فضایل اخلاقی از مهم ترین شاخصههای رفتاری سلامت روان در قصص قرآنی میباشد.
پرونده مقاله
چکیده
حقوق اسلامی با بکارگیری دو مؤلفۀ سزاگرایی و اصلاح، درمان و بازپروری و تلفیق این دو مؤلّفه با یکدیگر در جهت مبارزه با پدیده بزهکاری و پیشگیری از وقوع جرم حرکت کرده است. به نظر میرسد در حقوق اسلامی با الهام از آموزههای قرآنی و بر پایه تعالیم روح بخش این کتاب آسما چکیده کامل
چکیده
حقوق اسلامی با بکارگیری دو مؤلفۀ سزاگرایی و اصلاح، درمان و بازپروری و تلفیق این دو مؤلّفه با یکدیگر در جهت مبارزه با پدیده بزهکاری و پیشگیری از وقوع جرم حرکت کرده است. به نظر میرسد در حقوق اسلامی با الهام از آموزههای قرآنی و بر پایه تعالیم روح بخش این کتاب آسمانی مؤلّفه اصلاح، درمان و بازپروری بر مؤلّفه سزاگرایی ترجیح داده شده و حقوق اسلامی به عنوان مُبدِع بسیاری از سیاستهای نوین کیفری و جرم شناسی، از مجازات به عنوان آخرین راه مبارزه با جرم (در صورت عدم اصلاح مجرم) استفاده شده است و می توان گفت تعالیم اسلامی به دلیل استواری بر فطرت پاک انسانی با موازین علمی مطابقت دارد. افزون بر این حقوق اسلامی بر مبنای آموزه های قرآنی نخستین حقوقی است که به شخصیت متهم توجه و در حقیقت حقوق اسلامی مبدع و بنیانگذار علم جرمشناسی یعنی علم توجه به شخصیت محکوم بوده و مدت مدیدی قبل از پیدایش مکتب تحققی به شخصیت محکوم توجه کرده است. بنابراین نخستین بارقه های توجه به شخصیت متهم در حقوق اسلامی دیده می شود. به این دلیل حقوق اسلامی مبدع مکتب جرمشناسی است.
پرونده مقاله